GIÁO ÁN ĐỊA LÝ 12

Bài 15
Bảo vệ môi trường và phòng chống thiên tai
A. Mục tiêu.

1. Kiến thức:

- Hiểu được một số vấn đề chính về bảo vệ môi trường ở nước ta: mất
cân bằng sinh thái và ô nhiễm môi trường nước, không khí, đất.

- Hiểu được nội dung chiến lược Quốc gia về bảo vệ TN và môi trường.

- Biết được một số loại thiên tai chủ yếu, thường xuyên gây tác hại đến
đời sống, kinh tế ở nước ta. Biết vận dụng kiến thức đã học để giải thích sự
phân bố thiên tai.

- Nhận thức được hậu quả và cách phòng chống.

2. Kĩ năng:

- Liên hệ thực tế, và các biện pháp phòng chống thiên tai ở địa phương.

3. Thái độ, hành vi:

- Có ý thức bảo vệ môi trường và phòng chống thiên tai.

B. Chuẩn bị của thầy và trò.

1. Chuẩn bị của thầy:

- Bản đồ tự nhiên VN. At lát địa lí 12.

2. Chuẩn bị của trò:

- Át lát địa lí 12, sgk địa 12.

C. Tiến trình bài học.

1. Ổn định:

Ngày giảng Lớp Sĩ số HS vắng

GIÁO ÁN ĐỊA LÝ 12

12A1
12A2
12A3
12A4
12A7
2. Kiểm tra bài cũ:

- Nêu tình trạng suy giảm TN rừng và suy giảm đa dạng sinh học ở nước
ta. Các biện pháp bảo vệ?

- Nêu tình trạng suy thoái TN đất và các biện pháp bảo vệ?

3. Giảng bài mới:

* Mở bài: Hiện nay ở VN có 2 vấn đề quan trọng nhất trong bảo vệ môi
trường. Và trong thiên nhiên nước ta thường sảy ra nhiều thiên tai. Vậy các thiên
tai này là gì, hậu quả của nó và VN đã có những biện pháp gì để khắc phục
thiên tai? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ vấn đề này.

Hoạt động của GV và HS Nội dung chính

* Hoạt động 1: Cá nhân/ Cả lớp. 1. Bảo vệ môi trường.

- GV cho HS biết bảo vệ môi Có 2 vấn đề quan trọng nhất trong bảo vệ
trường là một trong những nội môi trường là:
dung chính của phát triển bền
vững.
- Tình trạng mất cân bằng sinh thái môi
- GV yêu cầu HS nêu các vấn đề
trường
quan trọng nhất trong bảo vệ môi
trường của nước ta hiện nay. Cho VD: Phá rừng → phá vỡ cân bằng sinh thái
VD chứng minh. =>Đất bị xói mòn, rửa trôi mạnh, mực nước
ngầm hạ, tăng tốc độ dòng chảy, khí hậu
- HS trả lời.
nóng lên……
- GV yêu cầu HS trả lời các câu
- Tình trạng ô nhiễm môi trường nước,
hỏi sgk:+ Hãy nêu nguyên nhân
GIÁO ÁN ĐỊA LÝ 12

mất cân bằng sinh thái môi không khí và đất.

trường và các biểu hiện của các
tình trạng này ở nước ta?

+ Hãy nêu nguyên nhân gây ô

nhiễm môi trường thành thị và
nông thôn?

- HS trả lời. GV chốt ý kiến.

* Hoạt động 2: Cặp/ Nhóm.

- Bước 1: GV chia lớp ra làm 4

nhóm và yêu cầu các nhóm đọc
sgk, hiểu biết của mình thảo luận
những nội dung được phân công;
+ Nhóm 1: Tìm hiểu về bão.
. Dựa vào hình 9.3, nhận xét
hướng di chuyển, bão thường
tập trung vào tháng nào? Vùng
nào nước ta chịu ảnh hưởng của
bão nhiều nhất?
. Hậu quả của bão và các biện
pháp phòng tránh bão?
+ Nhóm 2: Tìm hiểu về ngập lụt
2. Một số thiên tai chủ yếu và biện pháp
phòng chống.
a. Bão.
* Hoạt động của bão ở VN:
- Trên toàn quốc, mùa bão từ tháng 6 và kết
thúc vào tháng 11, bão sớm vào tháng 5,
muộn vào tháng 12, nhưng cường độ yếu.
- Bão tập trung nhiều nhất vào 3 tháng
(8,9,10), chiếm 70% tổng số cơn bão.

. Vùng đ= nào nước ta hay ngập
lụt? Vì sao?
. Biện pháp phòng chống ngập
lụt?
+ Nhóm 3: Tìm hiểu về lũ quét.
. Nêu nguyên nhân, hậu quả và
- Mùa bão ở VN chậm dần từ Bắc vào Nam.
- Bão hoạt động mạnh nhất ở ven biển
Trung Bộ, tb mỗi năm có từ 3-4 cơn bão đổ
bộ vào vùng biển nước ta, năm bão nhiều có
8-10 cơn.
* Hậu quả:- Mưa bão => nước dâng tràn đê
GIÁO ÁN ĐỊA LÝ 12

biện pháp phòng chống? => ngập lụt.

+ Nhóm 4: Tìm hiểu về hạn hán. - Gió mạnh.

. Nguyên nhân gây ra hạn hán? * Phòng chống bão:

Những vùng bị hạn hán nhiều
- Dự báo về quá trình hình thành và hướng di
nhất ở nước ta? Thiệt hại do hạn
chuyển của bão.
hán gây ra? Biện pháp?
- Các thuyền đi trên biển phải tránh và quay
- Bước 2: HS thảo luận. Sau đó
trở về đất liền.
đại diện các nhóm trình bày, nhận
xét và bổ sung ý kiến cho nhau. - Vùng ven biển phải củng cố các công trình
đê.
- Bước 3: GV nhận xét, chốt kiến
thức. - Cần khẩn trương sơ tán dân khi có bão.

- Chống bão kết hơp chống lụt, úng ở đ= và

chống lũ, xói mòn ở miền núi.

b. Ngập lụt.

- Vùng chịu úng nghiêm trọng nhất là châu

thổ sông Hồng do mưa lớn, mặt đất thấp,
xung quanh có đê sông, đê biển bao bọc.
Mức độ đô thị hóa cao cũng làm ngập lụt
nghiêm trọng hơn.

- Ngập lụt ở đ= sg Cửu Long do mưa lớn và

triều cường.

- Trung bộ: ngập lụt ở vùng trũn do mưa

bão, nước biển dâng, lũ nguồn.

c. Hạn hán.

- Khô han kéo dài và tình trạng hạn hán diễn

ra ở nhiều nơi:

+ Miền Bắc: Yên Châu, Sông Mã, Lục Ngạn

GIÁO ÁN ĐỊA LÝ 12
* Hoạt động 3: Cả lớp.
- GV cho HS đọc sgk, hiểu biết
tìm hiểu các thiên tai khác.
- HS đọc thêm và tìm thềm các ví
dụ khác.
4. Củng cố.
mùa khô kéo dài 3-4 tháng.
+ Miền Nam: thời gian kéo dài 6-7 tháng;
Ninh Thuận, Bình Thuận…….
- Để phòng chống khô hạn phải giải quyết
bằng những công trình thủy lợi.
d. Lũ quét.
- Lũ quét xảy ra ở những lưu vực sông suối
miền núi, nơi có địa hình chia cắt mạnh, độ
dốc lớn, mất lớp phủ thực vật, bề mặt đất
dễ bị bóc mòn khi có mưa lớn. Mưa gây lũ
quét có cường độ lớn.
- Miền Bắc: lũ quét xảy ra vào tháng 10-12.
- Biện pháp:
+ Quy hoạch phát triển các điểm dân cư
tránh các vùng lũ quét nguy hiểm và quản lí
sử dụng đất đai hợp lí.
+ Thực thi các biện pháp kĩ thuật thủy lợi,
trồng rừng…..
d. Các thiên tai khác.
- Động đất: diễn ra mạnh ở các đứt gãy sâu:
+ Tây Bắc là kv có động đất mạnh nhất ->
Đông Bắc.
+ Kv miền Trung ít hơn.
+ Ở khu vực Nam Bộ biểu hirnj rất yếu.
+ Ở vùng biển, động đất tập trung ở Nam
Trung Bộ.
GIÁO ÁN ĐỊA LÝ 12

- Hãy nêu thời gian hoạt động và hậu quả của bão ở Việt Nam và các biện
pháp phòng chống bão?

- Nêu các vùng thường sảy ra lũ lụt. Cần làm gì để giảm thiệt hại của các
thiên tai này?

5. Hướng dẫn về nhà.

- GV yêu cầu HS viết một báo cáo ngắn tìm hiểu về thiên tai theo hướng
dẫn sau:

Bước 1: Thu thập và sử lí tài liệu.

- Phác thảo đề cương.

- Xác định các nguồn thu thập tài liệu.

- Thu thập tài liệu. Xử lí tài liệu: đối chiếu, so sánh….

Bước 2: Viết báo cáo.

- Xây dựng đề cương chi tiết.

- Viết báo cáo theo đề cương.