10ο μάθημα

Διεθνής πολιτική και διπλωματία

1871-1914

Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος (1914-1918)

Συνθήκες ειρήνης/συνέπειες Α΄ ΠΠ
► 1η ώρα
► Αρχή της ισορροπίας δυνάμεων και διπλωματικά
δεδομένα μέχρι το 1871
► Άνοδος της γερμανικής ισχύος

► 1871-1890
► Ανασφάλεια και αμοιβαία καχυποψία
► Πολύπλοκο σύστημα συμμαχιών, σύστημα
Βίσμαρκ
► Διπλωματικές σταθερές
► Κρίση Ανατολικού Ζητήματος 1875-1878, Συνέδριο
Βερολίνου
 O Όθων φον
Βίσμαρκ
εκφωνεί λόγο
στο γερμανικό
κοινοβούλιο

ΠΗΓΗ: Βήμα,
Ιστορία, 02, 16-
11-2003
Συστήματα
Συμμαχιών,
Ευρώπη
1871-1914

Kinder, The
Penguin Atlas of
World History
Η πρώτη συνεδρίαση του Συνεδρίου του
Βερολίνου, όπου προήδρευσε ο Βίσμαρκ,
Ιούνιος 1878

ΠΗΓΗ: Βήμα, Ιστορία, 02, 16-

11-2003
1890-1914
► Νέα διπλωματικά δεδομένα (τερματισμός βρετανικής
απομόνωσης, γαλλορωσική προσέγγιση)
► Συγκρότηση Τριπλής Εγκάρδιας Συνεννόησης
(Entente): Γαλλία-Ρωσία (1894), Γαλλία-Βρετανία
(1904), Βρετανία-Ρωσία (1907)
► Κρίσεις της τελευταίας δεκαετίας πριν τον πόλεμο
(1905-1914): μαροκινές κρίσεις, ναυπήγηση
γερμανικού πολεμικού στόλου, βοσνιακή κρίση,
βαλκανικοί πόλεμοι
► Ανταγωνισμός εξοπλισμών, ενίσχυση στρατιωτικού
παράγοντα
► Παράγοντες που ευνόησαν την έκρηξη του Α΄
Παγκοσμίου Πολέμου
Συστήματα
Συμμαχιών,
Ευρώπη
1871-1914

Kinder, The
Penguin Atlas of
World History
Ευρωπαϊκές Συμμαχίες,
1882-1914

ΠΗΓΗ: Καθημερινή, Άτλας της

Παγκόσμιας Ιστορίας, 08, 2000
 ΠΗΓΗ:
Βαλκάνια 1912-13 Καθημερινή,
Άτλας της
Παγκόσμιας
Ιστορίας, 08,
2000
ΠΗΓΗ: A. J. P. Taylor, The
struggle of masters in Europe

Ο πληθυσμός των Μ. Δυνάμεων

Οι εξοπλισμοί των Μ. Δυνάμεων

ΠΗΓΗ: A. J. P. Taylor, The

struggle of masters in
Europe
Η ανάπτυξη των εξοπλισμών
των Μ. Δυνάμεων
ΠΗΓΗ: Καθημερινή, Ιστορικός
Άτλας, 20ος αιώνας
Πυροβόλο

ΠΗΓΗ: Blanning,
The Oxford
Illustrated
History of
Modern Europe
Εργοστάσιο όπλων
ΠΗΓΗ: Blanning,
The Oxford
Illustrated
History of
Modern Europe
• 2η ώρα
• Διαστάσεις και σημασία του πολέμου 1914-1918
• Έναρξη του πολέμου: διπλωματικές κινήσεις και
κινητοποίηση πολεμικού μηχανισμού
• Προπαγάνδα και υποδοχή του πολέμου από τους λαούς
της Ευρώπης
• Οι εμπόλεμες δυνάμεις και τα μέτωπα (δυτικό, ανατολικό,
νότιο)
• Νέα όπλα
• Δοκιμασία στο μέτωπο και στα μετόπισθεν
• Εξελίξεις στα θέατρα του πολέμου και της διπλωματίας
(νέες συμμαχίες και εμπόλεμες δυνάμεις)
 Σεράγιεβο, 1914

ΠΗΓΗ: Hobsbawm,The Age of

Extremes
Η έκρηξη του
Πρώτου ΠΗΓΗ: Η
Καθημερινή,
Παγκοσμίου Ιστορικός Άτλας,
20ος αιώνας
Πολέμου
Eνθουσιώδης αναχώρηση από το
Βερολίνο για το μέτωπο

Der Spiegel special, 1

 Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος 1914-
1918

ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή,
Ιστορικός Άτλας, 20ος αιώνας
ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή,
Ιστορικός Άτλας, 20ος αιώνας

Το Δυτικό Μέτωπο
 Γυναίκες
εργάτριες στα
εργοστάσια
πυρομαχικών
ΠΗΓΗ: Blanning, The
Oxford Illustrated
History of Modern
Europe
Ο βομβαρδισμός του Verdun

Blanning,
The Oxford
Illustrated
History of
Modern
Europe
Τυφλοί στρατιώτες

ΠΗΓΗ: Το Βήμα, Ιστορία, 124

Μεταφορά νεκρού συμπολεμιστή

ΠΗΓΗ: Το Βήμα,
Ιστορία, 124
Γερμανοί στρατιώτες στο Βέλγιο
Der Spiegel special, 1
 Το παγωμένο
ανατολικό
μέτωπο

Der Spiegel special, 1

 Στην ουρά
για τρόφιμα

Der Spiegel special, 1

Γυναίκες στη
γερμανική
πολεμική
βιομηχανία

Der Spiegel
special, 1
• 3η ώρα
• Η καμπή του 1917: αντιπολεμικό κλίμα, είσοδος
των ΗΠΑ στον πόλεμο, ρωσική επανάσταση
• Ανακωχή και τέλος του πολέμου
• Ανθρώπινες και υλικές απώλειες
• Διασκέψεις ειρήνης στο Παρίσι
• Συνθήκες ειρήνης (Βερσαλλιών, St. Germain,
Τριανόν, Νεϊγύ, Σεβρών)
• Συνέπειες του πολέμου (γεωπολιτικές, οικονομικές,
κοινωνικές, πολιτικές)
 Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος –
Μάχες, ανταρσίες

ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή, Άτλας

της Παγκόσμιας Ιστορίας, 08,
2000
 Απώλειες και δάνεια

ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή,
Ιστορικός Άτλας, 20ος
αιώνας
 Απώλειες και
δάνεια

ΠΗΓΗ: Η Καθημερινή,
Ιστορικός Άτλας, 20ος αιώνας
Συνδιάσκεψη ειρήνης των
Παρισίων 1919-1920

Βήμα, Ιστορία, 01, 20-7-2003

Βερσαλλίες,
αίθουσα
καθρεπτών

ΠΗΓΗ: Το
Βήμα, Ιστορία,
124
Οι νικητές του
Πρώτου
Παγκοσμίου
Πολέμου

Το Βήμα,
Ιστορία, 01
ΠΗΓΗ: Scheucher,
Zeitbilder,
Geschichte und Η Ευρώπη πριν
Sozialkunde
και μετά τον
Πρώτο
Παγκόσμιο
Πόλεμο
Η Ευρώπη, 1919-1939

ΠΗΓΗ: Ausgabe,
Putzger, Historischer
Weltatlas
 Αμφισβητούμενες
περιοχές

ΠΗΓΗ: Scheucher, Zeitbilder,

Geschichte und Sozialkunde