Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi

BİL315 - BİLİŞİM ETİĞİ VE HUKUKU

(Informatics Ethics And Law)

Türk Hukukuna ve 5237 Sayılı Türk Ceza

Kanununa Göre Bilişim Suçları
Dr. Mustafa ŞENOL
Dr. M.ŞENOL - 1/35
 Bilişim Etiği ve Hukuku
 Ders Planı
Hf. Konu Açıklama
1. (05 Ekim 2022) Dersin Kapsamı ve Giriş (Terimler, Temel Kavramlar ve Tanımlar) + Hukukun Temel İlkeleri

2. (12 Ekim 2022) Dünyada ve Türkiye’de Bilişim Suçları (Siber Suçlar), Siber Saldırılar ve Olaylar + Siber Suç Tarihi
Avrupa Konseyi Siber Suçlar Sözleşmesi ve Avrupa Birliği Genel Veri Koruma
3. (19 Ekim 2022) + AB ve AK Oluşumları
Tüzüğü
4. (26 Ekim 2022) Türk Hukukuna ve 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununa Göre Bilişim Suçları + Siber Suçlar
Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları - Fikir ve Sanat Eserleri (5846) ve Sınai Mülkiyet
5. (02 Kasım 2022) + Terim ve Kavramlar
Kanunu (6769)
6. (09 Kasım 2022) 5651 Sayılı İnternet Kanunu ve Sosyal Medya Düzenlemeleri + E-Haberleşme Kanunu

7. (16 Kasım 2022) 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu + Genel Tekrar

8. (19/27 Kasım 22) ARA SINAV -

Bilişim Etiği, Mahremiyet ve Etik Değerler Açısından Bilişim Yasaları ve
9. (30 Kasım 2022) + UA Çalışmalar
Uygulamaları
10. (07 Aralık 2022) 6563 Sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Kanunu + Yönetmelikler

11. (14 Aralık 2022) 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu + EBYS

12. (21 Aralık 2022) Bilişim Suçlarının Kovuşturulması, Cezaları ve Örnek Uygulamalar + İstatistikler / Olaylar

13. (28 Aralık 2022) Adli Bilişim Temelleri ve Uygulamaları + Adli Bilişim Yapısı

14. (04 Ocak 2023) Savaş Hukuku ve Siber Savaşlara Uygulanacak Uluslararası Hukuk Çalışmaları + Siber Caydırıcılık / Genel Tekrar
15. (07/21 Ocak 23) FİNAL SINAVI -

Dr. M.ŞENOL - 2/35

 Bilişim Etiği ve Hukuku
 Ders Sunum Planı

 Türk Hukukuna ve 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununa (TCK) Göre

Bilişim Suçları

• Bilişim Suçları (Siber Suçlar) Tanımları,

• AK Siber Suçlar Sözleşmesine Göre Siber Suçlar,

• Türk Ceza Kanununa (+ İnternet Kanunu) Göre Siber Suçlar,

• Türk Hukuku - TCK ve AK Siber Suçlar Sözleşmesi Karşılama

Durumu

Dr. M.ŞENOL - 3/35

 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Siber Olay (Cyber Incident)
Siber uzayın fiziksel ve sanal olarak bileşenlerini oluşturan değerli varlıkların korunması ve
güvenliği esas alındığında, bunların kasıtlı veya kasıtsız, bilerek veya bilmeyerek, ihlal, saldırı
ya da başka niyet ve maksatlarla olumsuz olarak etkilenmeleri, zarar görmeleri ve
üzerlerinde işlem yapılması durumları.

 Siber Saldırı (Cyber Attack)

Ulusal siber uzayda bulunan bilişim sistemlerinin gizlilik, bütünlük veya erişilebilirliğini
ortadan kaldırmak amacıyla, siber uzayın her hangi bir yerindeki kişi ve/veya bilişim sistemleri
tarafından kasıtlı olarak yapılan işlemlerdir (Türkiye 2020-23 USGSEP).

 Siber Suç (Cyber Attack)

 Bilişim sistemi güvenliğini / veri işlemini hedef alan, bilişim sistemi / ağı yoluyla
gerçekleşen yasa dışı eylemler (BM 10.Kongresi, 2000).
 Bir bilişim sisteminin güvenliğini ve/veya buna bağlı verileri ve/veya kullanıcısını hedef
alan ve bilişim sistemi kullanılarak işlenen suçlar (Türkiye 2020-23 USGSEP).
 Bilgisayar suçu, Bilişim suçu, Sanal Suç, Siber Suç, … Dr. M.ŞENOL - 4/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 En Çok Karşılaşılan Siber Suçlar
 Bilgisayar yoluyla dolandırıcılık ve sahtekarlık,
 Yetkisiz erişim ve dinleme,
 Bilgisayar sabotajı,
Zarar Yetkisiz
 Ortam dinlemesi, Verme Erişim

 Bilgisayar yazılımının izinsiz kullanımı,

 Verilere yönelik suçlar, Donanım Yazılım Veri / Bilgi

 Yasadışı yayınlar,
 Ödeme sistemleri dolandırıcılığı ve sahtekarlığı, Değiştirme Üretim
 Politik amaçlı korsanlık (Hacktivizm), (Ekizer, 2014)

 Siber terörizm,
 Çocuk pornografisi,
 Yabancı düşmanlığı ve ırkçılık.
Dr. M.ŞENOL - 5/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Siber Suçun Tarihsel Gelişimi
 Bilişim suçlarının "İşlenme Biçimleri" ve "Suçları Tanımlayan Terimler"

• Bilgisayar suçları (Computer crimes),

• Bilgisayar ile ilgili suçlar (Computer-related crimes),
• Bilgisayarlar tarafından işlenen suçlar (Crimes by computer),
• İleri teknoloji suçları (High technology crimes),

• İnternet suçları (Internet crimes), https://www.dclawpllc.com

• Dijital / Elektronik suçlar (Electronic crimes, e-crimes),

• Sanal suçlar (Virtual crimes),
• Bilişim suçları (Information technology crimes),
https://etadedektif.com
• Siber suçlar (Cybercrime).
Dr. M.ŞENOL - 6/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları

 Siber Suçları Diğer Suçlardan Ayıran Temel Farklılıklar

 Zaman, mekan / yer ile sınırlı olmadan meydana gelmeleri,
 Sınırlarının tanımlanmasının zorluklarının bulunması,
 Ülke ve yargı sınırlarının aşılması,
 Çok az masrafla, çok kısa sürede büyük zararlara sebep şekilde işlenmeleri,
 Suçluların tespitinin ve yakalanmasının zorlukları nedeniyle bilinmez olmaları,
 Kanunlaştırma ve delillendirme güçlükleri, teknik bilgi ve uzmanlık ihtiyacı,
 Suç tanımlamalarının açık şekilde yapılmamış olması,
 Ülkeden ülkeye farklı değerlendirme ve uygulamaların bulunması.

Mücadelede Uluslararası İş Birliği İhtiyacı / Zorunluluğu

Dr. M.ŞENOL - 7/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 AK Siber Suçlar Sözleşmesi (2001) ve Ek Protokol (2003)’e
Göre Siber Suçlar
 Bilgisayar Veri ve Sistemlerinin Gizliliğine, Bütünlüğüne ve Erişilebilirliğine
Yönelik Suçlar
• Yasadışı Erişim,
• Yasadışı Araya Girme,
• Verilere Müdahale,
• Sistemlere Müdahale,
• Cihazların Kötüye Kullanımı.
 Bilgisayarla Bağlantılı Suçlar
• Bilgisayarla Bağlantılı Sahtecilik,
• Bilgisayarla Bağlantılı Dolandırıcılık.
 İçerikle Bağlantılı Suçlar
• Çocuk Pornografisiyle Bağlantılı Suçlar,
• Bilişim Sistemleriyle Irkçı ve Yabancı Düşmanlığı, Tehdit ve Hakaret Yayımı Suçları,
 Telif Hakları ve Bununla Bağlantılı Hakların İhlaline İlişkin Suçlar. Dr. M.ŞENOL - 8/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Bilişim Etiği ve Hukuku Düzenlemeleri
 Bilgi ve iletişim sistemlerinde gelişmeler, bilişim sistemlerinin kullanımı ve internetin
de yaygınlaşması zaman içerisinde suçların ve cezaların da cins, nitelik ve
içeriklerinde değişikleri zorunlu kılmıştır.

 Türkiye’de AB uyum yaslarının da getirdiği zorunlulukla değişiklik / düzenleme

yapılan ve yeni çıkarılan yasalar;
• Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (5846),
• Sınai Mülkiyet Kanunu (6769),
• Elektronik İmza Kanunu (5070),
• Türk Ceza Kanunu’nda bilişimle ilgili maddeler (TCK-5237),
• İnternet Kanunu (5651),
• Elektronik ve Haberleşme Kanunu İlgili Maddeleri (5809),
• Ceza Muhakemesi Kanunu ilgili maddeleri (CMK-5271),
• Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Kanunu (6563),
• Kişisel Verilerin Koruması Kanunu (6698).
Dr. M.ŞENOL - 9/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Suçun Unsurları ve Siber Suçu Tanımlama Zorlukları
1. Kanunilik unsuru: Eylemin ceza kanununda tanımlanması ve tanımda gösterilen
şekilde gerçekleşmesi. Kanunun açıkça suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza
verilemez ve güvenlik tedbiri uygulanamaz.
2. Maddi unsur: Suçun meydana gelebilmesi için failin bir fiili işlemesi gerekir. Fiil,
insanın kendi iradesiyle dış dünyayı değiştiren bir iş ortaya çıkarmasıdır.
3. Manevi unsur: Hukuka aykırı fiilin anlama ve isteme var olan bir kimse
tarafından bilerek ve isteyerek yapılmasıdır. Kişinin kastı yoksa manevi unsur
yokluğu nedeniyle kişinin eylemi cezayı gerektirmeyebilir.
4. Hukuka aykırılık unsuru: Suç sayılan bir eylemin, aynı yasa veya yürürlükteki
hukuk düzeninde yer alan diğer bir hüküm tarafından yasal sayılmamış olmasıdır.
Suçun oluşması için hukuka uygunluk sebebi (Kanunun hükmü ve amirin emri, yasal
savunma, hakkın kullanılması, cebir şiddet, korku ve tehdit altında bulunma vb.)
bulunmaması.
Ülke içerisinde eksiklik ve yetersizlikler, ülkeden ülkeye farklı değerlendirmeler
ve uygulamalar bulunmaktadır.
Dr. M.ŞENOL - 10/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Siber Suçlar / Bilişim Suçları Sınıflandırması
 Bilişim Sistemi ile gerçekleştirilen suçlar
İnternet bankacılığı dolandırıcılık ve soygunları, zararlı yazılımlarla sistemlere
zarar verme vb.
 Bilişim sistemleri üzerinde işlenen suçlar
Bilişim sistemlerine sızarak verileri değiştirme, silme, çalma vb.
 Bilişim ortamında yayılan yayınlar ile işlenen suçlar
İnternet ortamında yasadışı ve zararlı yayınlar (Ulusal güvenliği bozucu,
ahlaka aykırı, müstehcen, kumar vb.)
 Suçla ilgili bilgilerin bilgisayarda tutulması suçları
Bilişim sitemleri üzerinde bulundurulan suç unsuru niteliğindeki veri ve bilgiler.
 Bilişim ağlarında işlenen suçlar
İnternet, iç / dış ağlar üzerinde yasa dışı ahlak dışı ve yetkisiz davranışlar.
 Fikri mülkiyet haklarıyla ilgili suçlar
Yazılım / programlarla ilgi hırsızlıklar, telif hakkı kötüye kullanma vb.
Dr. M.ŞENOL - 11/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (TCK - 5237)

 Kabul Tarihi: 26 Eylül 2004, Resmi Gazete: 12 Ekim 2004 (Sayı: 25611),
 Yürürlüğe Giriş: 1 Haziran 2005.
 Avrupa Birliği uyum yasaları çerçevesinde hazırlanmış, zaman içerisinde
suçlara ve cezalara yeni düzenlemeler getirilmiştir.

 Amaç (Md.1)
Kişi hak ve özgürlüklerini, kamu düzen ve
güvenliğini, hukuk devletini, kamu sağlığını ve
çevreyi, toplum barışını korumak, suç işlenmesini
önlemektir. Kanunda, bu amacın gerçekleştirilmesi için https://art-assorty.ru/

ceza sorumluluğunun temel esasları ile suçlar, ceza ve

güvenlik tedbirlerinin türleri düzenlenmiştir.

Dr. M.ŞENOL - 12/35

 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237) İçeriği
Kitap Kısım Bölüm Madde
1. İlkeler, Tanımlar ve Uygulama Alanı Temel ilkler ve Tanımlar, Kanunun Uygulama Alanı - Md.19
Ceza Sorumluluğunun Şahsiliği, Kast ve Taksir / Kaldıran ve Azaltan
I. Genel 2. Ceza Sorumluluğunun Alanları - Md.43
Sebepler/ Suça Teşebbüs / İştirak / Suçların İçtimaı
Hükümler
Cezalar / Güvenlik Tedbirleri / Cezanın Belirlenmesi ve Bireyselleştirilmesi
3. Yaptırımlar - Md.75
/ Dava ve Cezanın Düşürülmesi

1. Uluslararası Suçlar Soykırım ve İnsanlığa Karşı Suçlar / Göçmen Kaçakçılığı - İnsan Ticareti - Md.80

Hayata Karşı Suçlar / Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar / İşkence ve

Eziyet / Koruma, Gözetim, Yardım, Bildirim Yükümlülüğü İhlali / Çocuk
2. Kişilere Karşı Suçlar - Md.169
Düşürme, Kısırlaştırma / Cinsel Dokunulmazlığa / Hürriyete / Şerefe /
II. Özel Özel hayata ve Gizliliğine / Malvarlığına Karşı
Hükümler Genel Tehlike Yaratan / Çevreye / Kamu Sağlığına / Güvenine / Barışına /
3. Topluma Karşı Suçlar Ulaşım Araçlarına / Genel Ahlaka / Aile Düzenine / Ekonomi, Sanayi ve - Md.246
Ticarete / Bilişim Alanında Suçlar (Md.243-246)
Kamu İdaresinin Güvenliğine - İşleyişine / Adliyeye / Devletin Egemenline
4. Millete ve Devlete Karşı Suçlar ve
- Saygınlığına / Güvenliğine / Anayasal Düzene / Milli Savunmaya / - Md.345
Son Hükümler
Devlet Sırlarına / Yabancı Devletlerle İlişkilere / Son Hükümler

 "Bilişim Alanında Suçlar"ın dışında kalan suçların da çoğu bilişim sistemlerini ilgilendirmekte veya
bilişim sistemleri aracılığıyla işlenmeleri mümkündür. Ancak "salt bilişim suçu" olarak
nitelendirilemeyecek suçlar da mevcuttur. Dr. M.ŞENOL - 13/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları

 Türk Ceza Kanunu (5237) İçeriği

 Temel İlkeler
• Suçta ve cezada kanunîlik ilkesi (Md.2);
Kanunun açıkça suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza verilemez ve güvenlik tedbiri
uygulanamaz. Kanunda yazılı cezalardan ve güvenlik tedbirlerinden başka bir ceza ve
güvenlik tedbirine hükmolunamaz.

• Adalet ve kanun önünde eşitlik ilkesi (Md.3);

Suç işleyen kişi hakkında işlenen fiilin ağırlığıyla orantılı ceza ve güvenlik tedbirine
hükmolunur. Ceza Kanununun uygulamasında kişiler arasında ırk, dil, din, mezhep,
milliyet, renk, cinsiyet, siyasal veya diğer fikir yahut düşünceleri, felsefi inanç, milli veya
sosyal köken, doğum, ekonomik ve diğer toplumsal konumları yönünden ayrım yapılamaz
ve hiçbir kimseye ayrıcalık tanınamaz.

• Kanunun bağlayıcılığı (Md.4);

Ceza kanunlarını bilmemek mazeret sayılmaz.
Dr. M.ŞENOL - 14/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237) İçeriği  Genel Hükümler
 Tanımlar (Md.6)
• Çocuk; Henüz onsekiz yaşını doldurmamış kişi.
• Kamu görevlisi; Kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da
herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişi.
• Basın ve yayın yolu ile; Her türlü yazılı, görsel, işitsel ve elektronik kitle iletişim aracıyla
yapılan yayınlar.
• Örgüt mensubu suçu; Bir suç örgütünü kuran, yöneten, örgüte katılan veya örgüt adına
diğerleriyle birlikte veya tek başına suç işleyen kişi.
 Kanunun Uygulama Alanı (2. Bölüm)
• Zaman Bakımından (Md.7): İşlendiği zaman yürürlükte bulunan kanuna göre suç sayılmayan bir
fiilden dolayı kimseye ceza verilemez ve güvenlik tedbiri uygulanamaz.
• Yer Bakımından (Md.8): Türkiye'de işlenen suçlar hakkında Türk kanunları uygulanır. Fiilin kısmen
veya tamamen Türkiye'de işlenmesi veya neticenin Türkiye'de gerçekleşmesi halinde suç,
Türkiye'de işlenmiş sayılır.
• Yabancı Ülkede Hüküm (Md.9): Türkiye'de işlediği suçtan dolayı yabancı ülkede hakkında hüküm
verilmiş olan kimse, Türkiye'de yeniden yargılanır. Dr. M.ŞENOL - 15/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237) İçeriği  Genel Hükümler
 Ceza Sorumluluğunun Esasları (2. Kısım, 1.Bölüm)
• Kast (Md.21): Suçun oluşması kastın varlığına bağlıdır. Kast, suçun kanuni tanımındaki unsurların
bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesidir.
• Taksir (Md.21): Dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, bir davranışın suçun kanuni
tanımında belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesidir.
• Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenler (2.Bölüm, Md.24-34)
- Kanunun hükmü veya amirin emri, - Yaş küçüklüğü
- Meşru savunma ve zorunluluk hali, - Akıl hastalığı,
- Hakkın kullanılması ve illinin rızası, - Sağır ve dilsizlik,
- Sınırın aşılması, - Geçici nedenler, alkol veya uyuşturucu madde
- Cebir ve şiddet, korkutma ve tehdit, etkisinde kalma,
- Haksız tahrik, - İradi olarak.
- Hata,

• Suça Teşebbüs (Md.35): Kişi, işlemeyi kastettiği bir suçu elverişli hareketlerle doğrudan doğruya
icraya başlayıp da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamaz ise teşebbüsten dolayı sorumlu tutulur.
Dr. M.ŞENOL - 16/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237) İçeriği  Genel Hükümler
 Suçların İçtimaı (2. Kısım, 5.Bölüm)
• Bileşik Suç (Md.42) : Biri diğerinin unsurunu veya ağırlaştırıcı nedenini oluşturması dolayısıyla
tek fiil sayılan suça bileşik suç denir. Bu tür suçlarda içtima hükümleri uygulanmaz.
• Zincirleme Suç (Md.43) : Bir suç işleme kararının icrası kapsamında, değişik zamanlarda bir
kişiye karşı aynı suçun birden fazla işlenmesi durumunda, bir cezaya hükmedilir. Ancak bu ceza,
dörtte birinden dörtte üçüne kadar artırılır.
• Fikri İçtima (Md.44) : İşlediği bir fiil ile birden fazla farklı suçun oluşmasına sebebiyet veren kişi,
bunlardan en ağır cezayı gerektiren suçtan dolayı cezalandırılır.

 Cezanın Belirlenmesi ve Bireyselleştirilmesi (3.Kısım, 3.Bölüm)

• Cezanın Belirlenmesi (Md.61) : Hakim, somut olayda;
- Suçun işleniş biçimini, - Meydana gelen zarar veya tehlikenin ağırlığını
- Suçun işlenmesinde kullanılan araçları, - Failin kast veya taksire dayalı kusurunun
- Suçun işlendiği zaman ve yeri, ağırlığını,
- Suçun konusunun önem ve değerini, - Failin güttüğü amaç ve saiki.
Göz önünde bulundurarak, işlenen suçun kanuni tanımında öngörülen cezanın alt ve üst sınırı
arasında temel cezayı belirler.
Dr. M.ŞENOL - 17/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237) ve İnternet Kanunu (5651)
 İnternet ortamında yapılan, içeriği aşağıdaki suçları oluşturduğu
hususunda yeterli şüphe bulunan yayınlarla ilgili içeriğin çıkarılmasına
ve/veya erişimin engellenmesine karar verilir (İnternet Kanunu Md.8)
• 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda yer alan;
- İntihara yönlendirme (Md.84),
- Çocukların cinsel istismarı (Md.103),
- Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma (Md.190),
- Sağlık için tehlikeli madde temini (Md.194),
- Müstehcenlik (Md.226),
- Fuhuş (Md.227),
- Kumar oynanması için yer ve imkân sağlama (Md.228) suçları.
• 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hk. Kanunda yer alan suçlar,
• 7258 sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları
Düzenlenmesi Hk. Kanunda yer alan suçlar.
Dr. M.ŞENOL - 18/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanununa (TCK-5237) Göre Bilişim Suçları
Kısım Bölüm Suçlar
1.Bölüm: Hayata Karşı Suçlar Md.84: İntihara Yönlendirme İnternet
6.Bölüm: Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar Md.103: Çocukların Cinsel İstismarı Kanunu (5651)
7.Bölüm: Hürriyete Karşı Suçlar Md.124: Haberleşmenin Engellemesi
2’nci
8.Bölüm: Şerefe Karşı Suçlar Md. 125: Hakaret
Kısım:
"Kişilere Md.132: Haberleşmenin Gizliliğini İhlal
Karşı Md.133: Kişiler Arasındaki Konuşmaların Dinlenmesi ve KaydaKVKK
Alınması(6698) +
9.Bölüm: Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına
Suçlar" Karşı Suçlar
Md.134: Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Bilişim Etiği ve
Md. 135: Kişisel Verilerin Kaydedilmesi
Mahremiyet
Md.136-138: Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme, Ele Geçirme / Yok Etmeme.
Md.142: Nitelikli Hırsızlık
10.Bölüm: Mal Varlığına Karşı Suçlar
Md.158: Nitelikli Dolandırıcılık
Md.190: Uyuşturucu / Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma İnternet
3.Bölüm: Kamu Sağlığına Karşı Suçlar
Md.194: Sağlık İçin Tehlikeli Madde Temini Kanunu (5651)
Md.216: Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama İnternet
3üncü 5.Bölüm: Kamu Barışına Karşı Suçlar
Md.217A:Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma Kanunu (5651)
Kısım:
"Topluma
7.Bölüm: Genel Ahlaka Karşı Suçlar
Md.226, 227: Müstehcenlik, Fuhuş İnternet
Karşı Md.227: Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Kanunu (5651)
Suçlar" Md.243: Bilişim Sistemine Girme
Md.244: Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etmek / Engellemek
10.Bölüm: Bilişim Alanında Suçlar
Md.245: Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması
Md.246: Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanması
Dr. M.ŞENOL - 19/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Bilişim Suçları (Siber Suçlar)  TCK 7237’ye Göre;
Bilişim Alanında İşlenen Suçlar Bilişim Sistemleri Kullanılarak İşlenen Suçlar
Md.84: İntihara Yönlendirme
Md.103: Çocukların Cinsel İstismarı
Md.124: Haberleşmenin Engellemesi
Md. 125: Hakaret
 Md.243: Bilişim Sistemine Girme Md.132: Haberleşmenin Gizliliğini İhlal
Md.133: Kişiler Arasındaki Konuşmaların Dinlenmesi ve Kayda
 Md.244: Sistemi Engelleme, Bozma, Alınması
Verileri Yok Etmek / Engellemek Md.134: Özel Hayatın Gizliliğini İhlal
Md. 135: Kişisel Verilerin Kaydedilmesi
 Md.245: Banka veya Kredi Kartlarının
Md.136-138: Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme, Ele Geçirme / Yok
Kötüye Kullanılması Etmeme.
 Md.245/A: Yasak cihaz veya programlar Md.142: Nitelikli Hırsızlık
Md.158: Nitelikli Dolandırıcılık
 Md.246: Tüzel Kişiler Hakkında Md.190: Uyuşturucu / Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma
Güvenlik Tedbiri Uygulanması Md.194: Sağlık İçin Tehlikeli Madde Temini
Md.216: Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik Veya Aşağılama
Md.226: 227: Müstehcenlik, Fuhuş
Md.227: Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama
……..
Dr. M.ŞENOL - 20/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237)  Bilişim Alanında Suçlar
 Bilişim Sistemine Girme (Md.243)
• Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren veya orada
kalmaya devam eden kimseye bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir.
• Fiillerin bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi halinde, verilecek
ceza yarı oranına kadar indirilir.
• Bu fiil nedeniyle sistemin içerdiği veriler yok olur veya değişirse, altı aydan iki yıla
kadar hapis cezasına hükmolunur.
• Bir bilişim sisteminin kendi içinde veya bilişim sistemleri arasında gerçekleşen veri
nakillerini, sisteme girmeksizin teknik araçlarla hukuka aykırı olarak izleyen kişi, bir
yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

 AK Siber Suçlar Sözleşmesi  Yasa Dışı Erişim (Md.2)

Karşılamaktadır.
 Yasa Dışı Araya Girme (Md.3)

Dr. M.ŞENOL - 21/35

 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237)  Bilişim Alanında Suçlar
 Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etmek / Engellemek (Md.244)
• Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi, bir yıldan beş yıla kadar
hapis cezası ile cezalandırılır.
• Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan,
sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderen kişi, altı aydan üç
yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
• Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait
bilişim sistemi üzerinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
• Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya
başkasının yararına haksız bir çıkar sağlamasının başka bir suç oluşturmaması
halinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına
hükmolunur.
 AK Siber Suçlar Sözleşmesi  Verilere Müdahale (Md.4)
 Sisteme Müdahale (Md.5) Karşılamaktadır.
 Bilgisayarla Bağlantılı Dolandırıcılık (Md.8)
Dr. M.ŞENOL - 22/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237)  Bilişim Alanında Suçlar
 Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması (Md.245)
• Başkasına ait bir banka veya kredi kartını, her ne suretle olursa olsun ele geçiren veya
elinde bulunduran kimse, kart sahibinin veya kartın kendisine verilmesi gereken kişinin
rızası olmaksızın bunu kullanarak veya kullandırtarak kendisine veya başkasına yarar
sağlarsa, üç yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile
cezalandırılır.
• Başkalarına ait banka hesaplarıyla ilişkilendirilerek sahte banka veya kredi kartı
üreten, satan, devreden, satın alan veya kabul eden kişi üç yıldan yedi yıla kadar
hapis ve onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
• Sahte oluşturulan veya üzerinde sahtecilik yapılan bir banka veya kredi kartını
kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlayan kişi, fiil daha ağır cezayı
gerektiren başka bir suç oluşturmadığı takdirde, dört yıldan sekiz yıla kadar hapis ve
beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
• Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin, üstsoy veya altsoyunun veya bu
derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlâtlığın, aynı konutta beraber
yaşayan kardeşlerden birinin, zararına olarak işlenmesi hâlinde, ilgili akraba hakkında
cezaya hükmolunmaz.
Dr. M.ŞENOL - 23/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237)  Bilişim Alanında Suçlar
 Yasak Cihaz veya Programlar (Md.245/A)
Bir cihazın, bilgisayar programının, şifrenin veya sair güvenlik kodunun; bilişim
alanında suçlar ile bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle işlenebilen diğer
suçların işlenmesi için yapılması veya oluşturulması durumunda, bunları imal eden,
ithal eden, sevk eden, nakleden, depolayan, kabul eden, satan, satışa arz eden, satın alan,
başkalarına veren veya bulunduran kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne
kadar adli para cezası ile cezalandırılır.

 AK Siber Suçlar Sözleşmesi  Cihazların Kötüye Kullanımı (Md.6)  Karşılamaktadır.

 Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanması (Md.246)

• Bu bölümde yer alan suçların işlenmesi suretiyle yararına haksız menfaat sağlanan tüzel
kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

 AK Siber Suçlar Sözleşmesi  Kurumsal Yükümlülük (Md.12)  Karşılamaktadır.

Dr. M.ŞENOL - 24/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237)  Bilişim Sistemi Kullanılarak
İşlenen Suçlar
 Hürriyete Karşı Suçlar  Haberleşmenin Engellenmesi (Md.124)
• Kişiler arasındaki haberleşmenin hukuka aykırı olarak engellenmesi halinde, altı
aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.

• Kamu kurumları arasındaki haberleşmeyi hukuka aykırı olarak engelleyen kişi, bir
yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

• Her türlü basın ve yayın organının yayınının hukuka aykırı bir şekilde engellenmesi
halinde, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası hükmolunur.

Dr. M.ŞENOL - 25/35

 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237)  Bilişim Sistemi Kullanılarak
İşlenen Suçlar
 Şerefe Karşı Suçlar  Hakaret (Md.125)
• Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya
olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran
kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
• Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde,
yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.
• Hakaret suçunun; Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı, dini, siyasi, sosyal, felsefi
inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından,
mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı, kişinin mensup
bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle, İşlenmesi halinde, cezanın alt
sınırı bir yıldan az olamaz.
• Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.
• Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen hariç; hakaret suçunun
soruşturulması ve kovuşturulması, mağdurun şikayetine bağlıdır (Md.131).
Dr. M.ŞENOL - 26/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237)  Bilişim Sistemi Kullanılarak
İşlenen Suçlar
 Hırsızlık (Md.141) : Zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya
başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden alan kimseye bir yıldan üç yıla kadar
hapis cezası verilir.
 Mal Varlığına Karşı Suçlar  Nitelikli Hırsızlık (Md.142) : Hırsızlık suçunun;
• Kime ait olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında veya ibadete ayrılmış yerlerde bulunan ya
da kamu yararına veya hizmetine tahsis edilen eşya hakkında,
• Halkın yararlanmasına sunulmuş ulaşım aracı içinde veya bunların belli varış veya kalkış
yerlerinde bulunan eşya hakkında,
• Bir afet veya genel bir felaketin meydana getirebileceği zararları önlemek veya hafifletmek
maksadıyla hazırlanan eşya hakkında,……..İşlenmesi hâlinde, üç yıldan yedi yıla kadar hapis
cezasına hükmolunur.
• Kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından veya ölmesinden yararlanarak,
• Elde veya üstte taşınan eşyayı çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle,
• Doğal bir afetin veya sosyal olayların meydana getirdiği korku veya kargaşadan yararlanarak,
• Haksız yere elde bulundurulan veya taklit anahtarla …veya kilitlenmesini engellemek suretiyle,
• Bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle,
• Tanınmamak için tedbir alarak veya yetkisi olmadığı halde resmi sıfat takınarak,
• ……işlenmesi halinde beş yıldan on yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. ….. Dr. M.ŞENOL - 27/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237)  Bilişim Sistemi Kullanılarak
İşlenen Suçlar
 Dolandırıcılık (Md.157): Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına
olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin
güne kadar adlî para cezası verilir.
 Mal Varlığına Karşı Suçlar Nitelikli Dolandırıcılık (Md.158): Dolandırıcılık suçunun;
• Dinî inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle,
• Kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanmak suretiyle,
• Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak suretiyle,
• Kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasi parti, vakıf veya dernek tüzel
kişiliklerinin araç olarak kullanılması suretiyle ve kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak,
• Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle,
• Basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle,
• Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında;
• Serbest meslek sahibi kişiler tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye
kullanılması suretiyle,
• Tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak, sigorta bedelini almak maksadıyla,
• Kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması
veya bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi suretiyle,
İşlenmesi halinde, üç yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına
hükmolunur. Dr. M.ŞENOL - 28/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237)  Bilişim Sistemi Kullanılarak
İşlenen Suçlar
 Kamu Barışına Karşı Suçlar  Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya
Aşağılama (Md.216)
• Halkın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip bir
kesimini, diğer bir kesimi aleyhine kin ve düşmanlığa alenen tahrik eden kimse, bu nedenle
kamu güvenliği açısından açık ve yakın bir tehlikenin ortaya çıkması halinde, bir yıldan üç
yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
• Halkın bir kesimini, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep, cinsiyet veya bölge farklılığına dayanarak
alenen aşağılayan kişi, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
• Halkın bir kesiminin benimsediği dini değerleri alenen aşağılayan kişi, fiilin kamu barışını
bozmaya elverişli olması halinde, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
• Halkı kanunlara uymamaya alenen tahrik eden kişi, tahrikin kamu barışını bozmaya elverişli
olması halinde, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır
(Md.217).
• Tanımlanan bu suçların basın ve yayın yoluyla işlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarı
oranına kadar artırılır. Ancak, haber verme sınırlarını aşmayan ve eleştiri amacıyla yapılan
düşünce açıklamaları suç oluşturmaz (Md.218)
Dr. M.ŞENOL - 29/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanunu (5237)  Bilişim Sistemi Kullanılarak
İşlenen Suçlar
 Kamu Barışına Karşı Suçlar  Halkı Yanıltıcı Bilgiyi Alenen Yayma (Md.217A)
(Ek:13/10/2022-7418/29 md.)

"Dezenformasyon (Bilgi Çarpıtma) Yasası"

• Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış
güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu
barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar
hapis cezasıyla cezalandırılır.
• Fail, suçu gerçek kimliğini gizleyerek veya bir örgütün faaliyeti çerçevesinde
işlemesi hâlinde, verilen ceza yarı oranında artırılır.

Dr. M.ŞENOL - 30/35

 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanununa (TCK-5237) Göre Bilişim Suçları Cezaları
Bilişim Suçu Cezası
Md.124: Haberleşmenin Engellemesi 6 ay - 5 yıl arası hapis
Md. 125: Hakaret 3 ay - 2 yıl arası hapis
Md.132: Haberleşmenin Gizliliğini İhlal 1 - 5 yıl arası hapis
Md.133: Kişiler Arasındaki konuşmaların Dinlenmesi ve Kayda Alınması 6 ay - 5 yıl arası hapis
Md.134: Özel Hayatın Gizliliğini İhlal 1 - 5 yıl arası hapis
Md. 135: Kişisel Verilerin Kaydedilmesi 1 - 3 yıl arası hapis
Md.136-138: Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme, Ele Geçirme veya Yok Etmeme 1- 4 yıl arası hapis
Md.142: Nitelikli Hırsızlık 3 - 7 yıl arası hapis
Md.158: Nitelikli Dolandırıcılık 1 - 10 yıl arası hapis
Md.243: Bilişim Sistemine Girme 1 - 2 yıl arası hapis
Md.244: Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etmek veya Engellemek 1 - 6 yıl arası hapis
Md.245: Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması 3 - 8 yıl arası hapis
Md.246: Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanması Özel güvenlik tedbiri

Dr. M.ŞENOL - 31/35

 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 Türk Ceza Kanununa (TCK-5237) Göre Bilişim Suçları Cezaları
(İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar
Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun - 5651)
İnternet Kapsamlı Bilişim Suçu Cezası

5816 Sayılı Kanunda Yer Alan Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar 1 - 3 yıl arası hapis
Md.84: İntihara Yönlendirme 2 - 10 yıl arası hapis
Md.103: Çocukların cinsel istismarı 3 - 8 yıl arası hapis
Md.190: Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma 5 - 10 yıl arası hapis

Md.194: Sağlık için tehlikeli madde temini 6 ay - 1 yıl arası hapis

Md.226: Müstehcenlik 6 ay - 10 yıl arası hapis

Md.227: Fuhuş 2 - 10 yıl arası hapis

Md.228: Kumar oynanması için yer ve imkân sağlama 1 - 3 yıl arası hapis

7258 Sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Suçları 3 - 6 Yıl Hapis

Dr. M.ŞENOL - 32/35

 Bilişim Etiği ve Hukuku
 AK Siber Suçlar Sözleşmesi (2001) ve Ek Protokol (2003)’e
Göre Siber Suçlar
1.  Bilgisayar Veri ve Sistemlerinin Gizliliğine, Bütünlüğüne ve Erişilebilirliğine
Yönelik Suçlar
• Yasadışı Erişim,
• Yasadışı Araya Girme,
• Verilere Müdahale,
• Sistemlere Müdahale,
• Cihazların Kötüye Kullanımı.
2.  Bilgisayarla Bağlantılı Suçlar
• Bilgisayarla Bağlantılı Sahtecilik,
• Bilgisayarla Bağlantılı Dolandırıcılık.
3.  İçerikle Bağlantılı Suçlar
• Çocuk Pornografisiyle Bağlantılı Suçlar,
• Bilişim Sistemleriyle Irkçı ve Yabancı Düşmanlığı, Tehdit ve Hakaret Yayımı Suçları,
4.  Telif Hakları ve Bununla Bağlantılı Hakların İhlaline İlişkin Suçlar. Dr. M.ŞENOL - 33/35
 Türk Hukukuna / TCK’ya Göre Bilişim Suçları
 AK Siber Suçlar Sözleşmesi ve Türk Hukuku - TCK 5237
AK Siber Suçlar Sözleşmesi Türk Hukuku - TCK 5237
Md.2 - Yasadışı Erişim Md.243 - Bilişim Sistemine Girme
Md.3 - Yasadışı Araya Girme Md.243 - Bilişim Sistemine Girme
Md.244 - Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etmek /
Md.4 - Verilere Müdahale
1. Engellemek / Kişisel Verilerin Koruması Kanunu (6698)
Md.244 - Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etmek /
Md.5 - Sistemlere Müdahale
Engellemek
Md.6 - Cihazların Kötüye Kullanımı Md.245/A - Yasak Cihaz veya Programlar
Md.7 - Bilgisayarla Bağlantılı Sahtecilik Md.158 - Nitelikli Dolandırıcılık
2. Md.158 - Nitelikli Dolandırıcılık / Md.244 - Sistemi
Md.8 - Bilgisayarla Bağlantılı Dolandırıcılık
Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etmek / Engellemek
Md.103 - Çocukların Cinsel İstismarı / İnternet Kanunu
Md.9 - Çocuk Pornografisiyle Bağlantılı Suçlar
(5651)
3.
Ek Pro. Md.3 - Bilişim Sistemleriyle Irkçı ve Yabancı
Md.216 - Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama
Düşmanlığı
Md.10 - Telif Hakları ve Bununla Bağlantılı Hakların
4. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (5846)
İhlali
Dr. M.ŞENOL - 34/35
 Bilişim Etiği ve Hukuku

 Gelecek Ders : 02 Kasım 2022, Çarşamba.

 Fikri ve Sınai Mülkiyet Hakları - Fikir ve Sanat Eserleri (5846) ve

Sınai Mülkiyet Kanunu (6769)

 Terimler / Kavramlar - Telif Hakları ve Korunma Süreleri

Dr. M.ŞENOL - 35/35

 Bilişim Etiği ve Hukuku
 Gelecek Ders : 02 Kasım 2022, Çarşamba.
 Kaynaklar
 Adalı, E. (2017). Bilişim Etiği ve Hukuku. İTÜ Ulusal Yazılım Sertifikasyon Merkezi Yayını,
İstanbul.
 Avşar, Z. ve Öngören, G. (2010). Bilişim Hukuku. T. Bankalar B. Yay. İstanbul.
 T. Bilişim Derneği (2013). Bilişim Mevzuatı. TBD ve Türkkep Yay. Ankara.
 Sağıroğlu, Ş. ve Şenol, M. (2018). Siber Güvenlik ve Savunma - Problemler ve
Çözümler. Grafiker Yayınları, Ankara.
 Arıcı, H. Y. (2018). Adli Bilişim, Kavramlar - Bilgiler - Uygulama. Seçkin Yayınları,
Ankara.
 Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (5846) ve Sınai Mülkiyet Kanunu (6769).
 Elektronik İmza Kanunu (5070).
 Türk Ceza Kanunu (TCK-5237).
 İnternet Kanunu (5651).
 Kişisel Verilerin Koruması Kanunu (6698).
 AK Sanal Ortamda İşlenen Suçlar Sözleşmesi (2001). TBMM Onayı (1/676, 2012).
https://www5.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem24/yil01/ss380.pdf Dr. M.ŞENOL - 36/35
Sorular

https://www.korudata.com.tr/

Dr. M.ŞENOL - 37/35