99

Araling Panlipunan
Unang Markahan – Modyul 2 at 3:
Ang Kahalagahan ng Ekonomiks

1
Araling Panlipunan – Ikasiyam na Baitang
Alternative Delivery Mode
Unang Markahan – Modyul 2 at 3: Ang Kahalagahan ng Ekonomiks
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito
ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa
modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa
anumang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Kalihim: Leonor Magtolis – Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Pearl S. Camero

Editor: Gemma F. Depositario EdD
Tagasuri: Divina May S. Medez
Tagaguhit: Mark Dave M. Vendiola
Tagalapat: Aileen Rose N. Cruz
Edsel Mari A. Uy
Vanesa R. Deleña
Tagapamahala: Senen Priscillo P. Paulin CESO V Rosela R. Abiera
Fay C. Luarez TM, EdD, PhD Maricel S. Rasid
Joelyza M. Arcilla EdD Elmar L. Cabrera
Marcelo K. Palispis EdD
Nilita L. Ragay EdD
Adolf P. Aguilar EdD
Carmelita A. Alcala EdD

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Department of Education –Region VII Schools Division of Negros Oriental
Office Address: Kagawasan, Ave., Daro, Dumaguete City, Negros Oriental
Tel #: (035) 225 2376 / 541 1117
E-mail Address: negros.oriental@deped.gov.ph

i
 Alamin
Ang bawat tao ay may dahilan sa pagiging abala sa araw-araw. May gusto siyang
matamo sa kanyang pagsisikap at pagpupunyagi sa buhay. Isang halimbawa ay ang pamilya.
Bakit maagang nagigising ang nanay? Bakit kailangang pumasok sa trabaho ang tatay at
nanay? Bakit kailangan ng batang pumasok sa eskwelahan? Anuman ang ginagawa ng tao
ay iisa lamang ang nais niyang makamit, ito ay mabuhay.

Ang pagnanais ng tao na mabuhay ang nagpapaliwanag ng kahalagahan ng pag-aaral

ng ekonomiks.

Pagkatapos ng aralin, inaasahang magagawa mo ang mga sumusunod:

MELC

Natataya ang kahalagahan ng ekonomiks sa pang-araw-araw na pamumuhay ng

bawat pamilya at ng lipunan. AP9MKE-Ia-2
1. Nauunawaan ang kahalagahan ng ekonomiks sa pang-araw-araw na
pamumuhay ng bawat pamilya at lipunan.
2. Nakakabuo ng matrix na nagpapakita ng kahalagahan ng ekonomiks sa
sarili, pamilya, barangay, bansa at daigdig.
3. Nakapagbibigay ng tumpak na interpretasyon at sagot sa mga gawain ukol
sa kahalagahan ng ekonomiks na may pagmamahal, pagpapahalaga at
pagtitiwala sa sarili.

1
 Subukin
Panuto: Basahing mabuti ang mga salita na nasa clouds at pagkatapos ay sagutin ang mga
Katanungan na nasa ibaba. Gawin ito sa inyong sagutang kwaderno.

1. Ano ang kaugnayan ng mga nakasulat sa itaas sa iyong buhay?

_________________________________________________

_________________________________________________

_________________________________________________

2. Apektado ka ba ng mga pangyayaring ito? Bakit?

_________________________________________________

_________________________________________________

__________________________________________________

3. Maiiwasan bang mangyari ang mga ito sa ating bansa? Paano?

_________________________________________________

_________________________________________________

_________________________________________________

2
 Balikan
Crossword Puzzle
Panuto: Buuin ang puzzle tungkol sa konseto ng ekonomiks sa pamamagitan ng pagtukoy sa
inilalarawan ng bawat bilang. Isulat ang iyong sagot sa kwaderno.

1 2 3

4 5

Pahalang Pababa
1. Tumutukoy sa halaga ng bagay na 2. Ang ibig sabihin ng nomos.
handing ipagpalit.
3. Ang pagpili o pagsasakripisyo ng
4. Pagsusuri ng karagdagang halaga, isang bagay na maaaring sanang
maging ito man ay gastos o makamit
pakinabang na makukuha mula sa
5. Isang bagay na iniaalok sa iyo
gawaing desisyon upang magpursiging makamit ang
6. Isang Agham Panlipunan na nag- isang bagay
aaral kung paano tutugunan ang
tila walang katapusang
pangangailangan at kagustuhan ng
tao gamit ang limitadong
pinagkukunang-yaman.

3
 Tuklasin
Panuto: Katatapos mo lang maligo nang biglang mangyari ng sabay-sabay ang mga
sumusunod. Ano ang iyong uunahin? Lagyan ng bilang 1 ang una hanggang 4 ang pinakahuli.
Isulat ang iyong sa iyong kwaderno.

____ Biglang umulan at nakasampay sa likod-

bahay ang mga damit na iyong nilabhan.
____ Naamoy mo na nasusunog ang sinaing.
____ Narinig mo na nag-ring ang iyong
celphone.
____ Umiyak ang iyong inaalagaang sanggol
na kapatid.

https://www.dreamstime.com/stock-photo-shocked-young-
woman-shower-do-not-stare-me-shy-girl-wrapped-towel-
standing-looking-aside-shock-isolated-image87292481

Sandaling Isipin?
1. Maari mo bang gawin ang mga sumusunod nang sabay-sabay?

__________________________________________________________________
2. Ano ang batayan sa iyong pagpili sa kung anong gawain ang uunahain?

___________________________________________________________________

Suriin
Kahalagahan ng Ekonomiks
Marahil naitatanong mo sa iyong sarili, bakit kailangang pag-aralan mo ang
ekonomiks? Ano ba ang magagawa nito sa iyong buhay?
Sa ekonomiks mauunawaan ang mga dahilan ng pagnanais ng tao na mabuhay. Ang
kaisipan at kaalaman ukol sa mga gawain na makakatulong sa pamumuhay ng tao ay
maibibigay ng pag-aaral ng ekonomiks.

4
 Ang paggawa ng sariling desisyon ay isang
mahalagang katangian na malilinang sa mga
kabataan sa pamamagitan ng ekonomiks. Alam
natin na may pagkakataon na hindi maiaasa sa
magulang ang lahat ng bagay, tulad ng
pagdedesisyon sa paggastos sa iyong baon,
pagsapi sa mga organisasyon, pagpili ng kurso sa
kolehiyo, pag-aaplay at pagpasok sa napiling
hanapbuhay at maging sa pagpili ng kabiyak sa
buhay. Bagamat ang pagdedesisyon at ang
paghahanapbuhay sa ngayon ay ginagampanan
ng iyong mga magulang, ang kanilang desisyon at
pagkilos ay batay rin sa mga pangangailangan at
kagustuhan ng kanilang mga anak. Hindi natin
mahihiwalay ang kabataang gaya mo sa istruktura
ng ekonomiya. Sa maliit na paraan, ikaw ay
gumagamit din ng salapi, namimili, pumipili ng
alternatibo, gumagamit ng mga pinagkukunang-
yaman, tumutulong sa paghahapbuhay, at Ang pagdedesisyon ay mahalaga
sa ekonomiks.
paggasta at pagtitipid sa iyong tahanan.
https://www.google.com/search?q=clipart+inmaking+choices+i
Halimbawa, kung nakatulong ka sa panahon ng n+economics&tbm=isch&ved=2ahUKEwjTqM-
D4KPqAhXrGKYKHRNABcMQ2-
pag-aani sa bukid o nagbantay ng tindahan at cCegQIABAA&oq=clipart+inmaking+choices+in+economics&gs_l
nabigyan ka ng Php 200.00 na bayad sa cp=CgNpbWcQA1CIpgFYisgBYJDMAWgAcAB4AIABuAOIAckQkgE
JMC43LjEuMS4xmAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWc&sclient=img
maghapon, ano ang gagawin mo? Kung matalino &ei=9Sb4XpPaDuxmAWTgJWYDA&bih=608&biw=1366#imgrc=I
kang magdesisyon, maaaring may maiambag ka _XBwKoqUGIZfM

sa pangangailangan ng iyong pamilya, gaya ng

bigas at ulam o kaya’y ipunin ang kaunting halaga
at palaguin mo ang iyong impok para sa panahon
ng pangangailangan.
Ngunit kung ang iisipin mo lamang ay pansariling hilig at luho, maaring ipang-sine
mo lamang o ibili ng iyong gusto ang iyong pera kahit nakikita mong nagsasakripisyo ang
iyong pamilya. Ang pagbabadyet ng iyong panahon at pagdedesisyon kung paano mo
gagamitin nang mas makabuluhan ang iyong oras para sa iba’t ibang gawain ay bahagi ng
ekonomiks

Sa iyong pamayanan, maliit na barangay man o siyudad, nakikita at nararamdaman o

ang impluwensiya ng ekonomiks. Kung papansinin mo, ang pagkakaroon ng pamamaraan at
pag-oorganisa ng mga mamamayan sa pagpapa-
lago ng kita ay bahagi ng ekonomiks. Kung oobserbahan mo, maging ang mga drayber ng
traysikel sa inyong lugar ay mayroon na ngayong mga asosasyon upang kanilang mapaplano
ang paraan ng pagtaas ng kanilang kita. Ang pagpapabuti ng pamilihan at pagpaparami ng
empleyo sa barangay ay dulot ng mga kaalaman sa ekonomiks. Sa buong bansa, ay ganyan
din ang mga suliraning tinutugon ng ekonomiks. Ang pagtatamo ng pagsulong at pag-unlad
ang nilalayon ng ekonomiks.
Bilang mag-aaral ng ekonomiks, matutuhanan mo na mahalaga ang paggawa ng
tamang desisyon sa lahat ng oras at sa lahat ng uri ng sitwasyon. Mauunawaan mo na ang
bawat desisyon ay makaapekto sa iyong buhay at sa ekonomiya ng bansa.

5
 Malalaman mo ang kahalagahan ng pagtupad at pagganap sa tungkulin ng
isang indibidwal, sapagkat sa ating mga kamay nakasalalay ang pag-unlad ng ekonomiya.
Kayat kung tutuusin, mula sa pagdilat ng iyong mata sa umaga, hanggang sa muli
mong pagtulog sa gabi, kaagapay mo ang ekonomiks sa pagtahak ng landas ng pagsulong
at pag-unlad.

Tandaan

Ang ekonomiks ay mahalaga dahil nakatutulong ito sa:

1. paggawa ng matalino at mapanuring desisyon

2. paglinang ng kaisipan sa mga nagaganap sa ating
paligid
3. pagnanais ng tao na mabuhay

Pagyamanin

Gawain
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na mga katanungan. Isulat sa kwaderno ang iyong
sagot.

Pamprosesong Tanong:
1. Ano ang kahalagahan ng ekonomiks?
____________________________________________________________
____________________________________________________________
_________________________________________________________-__

2. Bakit dapat matutuhan ng isang mag-aaral ang ekonomiks at ano ang

kaugnayan nito sa paggawa ng desisyon? Ipaliwanag.
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________

6
 Isaisip
Panuto: Sa tulong ng larawan, ibigay ang kabuuang natutunan mo sa aralin. Isulat ang iyong
sagot sa iyong kwaderno.

https://www.google.com/search?q=economics+choice+clipart&tbm=isch&ved=2ahUKEwih5YTr56TqAhUyxosBHbYRAJ0Q
2cCegQIABAA&oq=economics+choice+clipart&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECAAQHjoGCAAQBRAeOgYIABAIEB46BAgAEBh
Q4pwBWMyxwFoAHAAeACAAdACiAHcDpIBBzAuMy40LjGYAQCgAQGqAQtnd3Mtd2l6LWltZw&sclient=img&ei=XLX4XqH
HOLKMr7wPtqOA6Ak&bih=657&biw=1366#imgrc=kR3no_i86DtnOM

Sa kabuuan mahalaga ang pag-aaral sa ekonomiks

___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________

7
 Isagawa
Panuto: Buuin mo ang sumusunod na matrix. Magbigay ng sariling halimbawa, batay sa
obserbasyon mo sa pang-araw-araw na buhay, ng isang kahalagahan ng ekonomiks para sa
bawat hanay. Magbigay ng mga halimbawa ng mga nakikita mo sa iyong paligid kung paano
nakatutulong o makakatulong ang kaalaman sa ekonomiks sa iyong sarili, sa isang pamilya,
sa barangay pamayanan, sa bansa at sa daigdig. Isulat sa kwaderno ang iyong sagot.

Kahalagahan ng o Bahaging Ginagampanan ng Ekonomiks

Sarili Pamilya Barangay Bansa Daigdig

8
 Tayahin

Panuto: Alin sa mga sumusunod ang nalilinang sa pag-aaral ng ekonomiks?

Lagyan ng star kung ito ay nalilinang at X kung hindi.
____ 1. Pagiging makasarili.
____ 2. Pangangalaga sa kalikasan.
____ 3. Pagbabayad sa tamang buwis.
____ 4. Pagiging pala-asa sa magulang.
____ 5. Pakikilahok sa gawing pampa-aralan.
____ 6. Naging masinop sa paggawa.
____ 7. Pandaraya sa mga timbangan.
____ 8. Pagtitipid sa paggamit ng mga mahalagang yaman ng bansa.
____ 9. Pagsusuri sa isyu ng mga isyu sa lipunan.
____ 10. Naging maluho at magastos.

Susi sa Pagwawasto

6. Ekonomiks
5. Incentives
ng modyul ang iyong sagot.
4. Marginal thinking
kuro at pag-uunawa. Ipatsek sa gurong tagapamahala
Ang iyong sagot ay batay sa sarili mong kuru- 3. Trade-off
2. Pamamahala
1. Opportunity cost
Subukin Balikan

gurong tagapamahala ng modyul ang iyong sagot.

Ang iyong sagot ay batay sa sarili mong kuru-kuro at pag-uunawa. Ipatsek sa
Tuklasin
9
Tayahin
1. X
10
2.
3.
4. X
5.
6.
7. X
8.
9.
10. X
Isagawa
Ang iyong sagot ay batay sa sarili mong kuru-kuro at pag-uunawa. Ipatsek sa
gurong tagapamahala ng modyul ang iyong sagot.
 Sanggunian

Aklat
Imperial, Consuelo M. et. Al. Kayamanan IV, Worksheet para sa Araling Panlipunan
Ikaapat na Taon: Ekonomiks. Sampaloc, Manila: Rex Book Store
Imperial, Consuelo M. et. Al. (2002) Pagbabago IV, Batayang Aklat para sa Araling
Panlipunan Ikaapat na Taon: Ekonomiks. Sampaloc, Manila: Rex Book Store
Imperial, Consuelo M. et. Al. (2007) Pana-Panahon, Worksheet para sa Araling Panlipunan
Ikaapat na Taon: Ekonomiks. Sampaloc, Manila: Rex Book Store
Websites
www.slideshare.net/sirarnelPHhistory
Modules

11
Balitao, Bernard R, et al. 2015. Ekonomiks-Araling Panlipunan. Modyul para sa Mag-aaral.
Pilipinas. Department of Education-Bureau of Learning Resources (DepED-BLR)
Department of Education, Project Ease Module sa Araling Panlipunan IV. Pasig City
Images
https://www.dreamstime.com/stock-photo-shocked-young-woman-shower-do- not-stare-me-shy-girl-wrapped-
towel-standing-looking-aside-shock-isolated-image87292481

https://www.google.com/search?q=clipart+inmaking+choices+in+economics&tbm=is
ch&ved=2ahUKEwjTqM-D4KPqAhXrGKYKHRNABcMQ2-
cCegQIABAA&oq=clipart+inmaking+choices+in+economics&gs_lcp=CgNpbW
cQA1CIpgFYisgBYJDMAWgAcAB4AIABuAOIAckQkgEJMC43LjEuMS4xmAE
AoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWc&sclient=img&ei=9Sb4XpPaD-
uxmAWTgJWYDA&bih=608&biw=1366#imgrc=I_XBwKoqUGIZfM

https://www.google.com/search?q=clipart+inmaking+choices+in+economics&tbm=
isch&ved=2ahUKEwjTqM-D4KPqAhXrGKYKHRNABcMQ2-
cCegQIABAA&oq=clipart+inmaking+choices+in+economics&gs_lcp=CgNpbWc
QA1CIpgFYisgBYJDMAWgAcAB4AIABuAOIAckQkgEJMC43LjEuMS4xmAEAo
AEBqgELZ3dzLXdpei1pbWc&sclient=img&ei=9Sb4XpPaD-
uxmAWTgJWYDA&bih=608&biw=1366#imgrc=sRth6yFwG-3rbM

https://www.google.com/search?q=economics+choice+clipart&tbm=isch&ved=2ah
UKEwih5YTr56TqAhUyxosBHbYRAJ0Q2-
cCegQIABAA&oq=economics+choice+clipart&gs_lcp=CgNpbWcQAzoECAAQHj
oGCAAQBRAeOgYIABAIEB46BAgAEBhQ4pwBWMy-AWC-
xwFoAHAAeACAAdACiAHcDpIBBzAuMy40LjGYAQCgAQGqAQtnd3Mtd2l6LWl
tZw&sclient=img&ei=XLX4XqHHOLKMr7wPtqOA6Ak&bih=657&biw=1366#i
mgrc=kR3no_i86DtnOM

12
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education – Schools Division of Negros Oriental

Kagawasan, Avenue, Daro, Dumaguete City, Negros Oriental

Tel #: (035) 225 2376 / 541 1117

Email Address: negros.oriental@deped.gov.ph
Website: lrmds.depednodis.net