Kondansatör uygulamalar

– Bilgisayarlar Paralel kondansatörler

„ Bilgisayarlar pek çok „ Toplam yük
anlamda kondansatörlerdeki
kondansatörleri yüklerin toplamna eittir
kullanr
„ Qtoplam = Q1 + Q2
„ Baz klavyeler tularnn
tabanlarnda „ Kondansatörlerdeki
kondansatörleri kullanr potansiyel fark ayndr
„ Tua basldnda, „ Ve her biri aküdeki voltaja
kondansatör boluu
eittir
azalr ve sa artar
„ Tu sadaki deiimle
tannr

Paralel
kondansatörler
Seri kondansatörler

Q Q1  Q2
Q1 C1'V
Q2 C2 'V
Q Ce 'V
Q
Ce 'V C1'V  C2 'V 'V
Ce
Ce C1  C2 ek. 26.8, s.810 Q 'V 'V1  'V2
'V1
C1
Ce C1  C2  C3  ˜ ˜ ˜ Paralel balama (26.8) Q Q Q 1 1

1
'V2
Q 
C2 Ce C1 C2 Ce C1 C2

Problem çözme stratejisi Problem çözme stratejisi, devam

„ Birimlerin seçiminde dikkat edin
„ Kondansatörleri aadaki formüllerle
birletirin
„ ki veya daha fazla eit olmayan
kondansatör seri balandnda, ayn
yükü tarlar ancak üzerlerindeki
potansiyel farklar ayn deildir
„ Salar ters olarak eklenir ve edeer sa en
küçük bireysel kondansatörden daima daha
küçüktür
„ Kondansatörlerin birletirilmesi
„ ki veya daha fazla kondansatör paralel
balandnda, üzerlerindeki potansiyel
farklar ayndr
„ Her bir kondansatördeki yük sasyla
orantldr
„ Edeer sa için kondansatörler salar
dorudan toplanr
 Problem çözme stratejisi, eitlik
Problem çözme stratejisi, son özeti
„ lemi tek bir edeer kondansatör kalncaya „ Devre çizimleriyle çalrken aadaki
kadar tekrarlayn denklemi kullann:
„ Karmak bir devre tek bir edeer kondansatöre „ Sa eitlii: C = Q / 'V
genellikle indirgenebilir
„ Seri veya paralel kondansatörleri edeeriyle deitirin „ Paralel kondansatörler: Ce = C1 + C2 + …
„ Devreyi tekrar çizerek devam edin „ Paralel kondansatörlerin hepsi edeer sada
„ Kondansatörlerden biri üzerindeki yükü veya olduu gibi ayn voltaj farklarndadr
potansiyel farkn bulmak için, son edeer „ Seri kondansatörler: 1/Ce = 1/C1 + 1/C2 + …
kondansatörünle bala ve devre „ Seri kondansatörlerin hepsi edeer salarndaki
indirgemeleriyle geri doru çal ile ayn yüktedirler, Q

Örnek 26.4 Edeer sa

Bir kondansatörde depolanan

enerji
„ Kondansatördeki yük q olsun, potansiyel fark V=q/C dir.
„ Bir dq yükünün –q yüklü plakadan +q yüklü plakaya nakletmek
için gerekli i; dW= Vdq=q dq/C ile verilir
„ Kondansatörü q=0 dan q=Q yüküne kadar doldurmak için
gereken toplam i: 2
Q q 1 Q Q
ekil 26.10, s 813
W ³0 C
dq
C ³0
qdq
2C
„ Kondansatörün yüklemesinde yaplan i depolanan potansiyel
enerjiye eittir
„ Sann tanmndan yüklü kondansatörde depolanan enerjiyi
aadaki biçimlerde yazabiliriz

Q2 1 1
Depolanan enerji Q'V C'V 2
2C 2 2

Uygulamalar Dielektrikli Kondansatörler

„ Kalp at düzelticileri (elektrooklar)
„ At bozukluunda, kalp hzl ve düzensiz at
ritmi üretir
„ Kalpten hzl bir enerji boalmas, organn normal Bir dielektrik
at ritmine döndürür yaltkan bir
„ Genel olarak kondansatörler, yavaça malzemedir; lastik,
yüklenebilen ve sonra ksa bir pulsla büyük plastik veya mumlu
kat gibi.
miktarda enerji salayacak ekilde hzla
boalabilen enerji kaynaklar olarak görev H0 A
yaparlar C N
d
 Problem 2 (s.831)
10 V luk potansiyel farkna sahip iki iletken +10 PC ve
-10 PC luk net yükler tamaktadr. (a) Sistemin
sasn bulunuz (b) her birinin üzerindeki yük +100
PC ve -100 PC deerine çkartlrsa, bu iki iletken
arasndaki potansiyel fark ne olur?

CEVAP:
Q 10 x10 6
(a) C 1x10 6 F 1 μF
'V 10
Q 100x10 6
(b) 'V 100 V
C 1x10 6
Table 16-1, p.557

Problem 7 (s.832) Problem 21 (s.833)

Aralarnda hava bulunan bir kondansatör, iki paralel plakadan Dört kondansatör ekildeki gibi balanmtr
olumakta, herbirinin alan 7.6 cm2 ve plakalar arasndaki açklk (a) a ve b noktalar arasndaki edeer
1.8 mm dir. Bu plakalara 20 V potansiyel fark uygulanrsa (a) say bulunuz (b) Vab=15 V ise, her bir
plakalar arasndaki elektrik alan (b) yüzeysel yük younluunu kondansatör üzerindeki yükü bulunuz.
(c) sasn ve (d) her bir plakadaki yükü hesaplaynz
20 1 1 1
(a) 'V Ed E 11.1 kV/m (a)  Cs 2.5 μF Cp 2.5  6 8.5 μF
Cs 15 3
1.8x10 3 § 1 1 ·
1

¨ Ce ¸ 5.96 μF
V © 8.5 20 ¹
(b) E V (1.11x10 4 )(8.85x10 12 ) 98.3 nC/m 2
H0 (b) Q '
VC (15)(5.96) 89.5 μC (20PF üzerindeki yük)

H0 A (8.85x10 12 )(7.6 / 100) 2 'V

Q 89.5
4.47 V 15  4.47 10.53 V
(c) C 3.74 pF C 20
d 1.8x10 3
Q 'VC (10.53)(6) 63.2 μC (6 μF üzerindeki yük)
Q
(d) 'V Q 20(3.74x10 12 ) 74.7 pC 89.5 - 63.2 26.3 μC (15 ve 3 μF üzerindeki yük)
C

Problem 32 (s.834) Problem 46 (s.835)

C1=25 PF ve C2=5 PF lk iki kondansatör paralel balanarak 100 V Aralarnda hava olan paralel plakal bir kondansatörün plaka alan
luk güç kaynanda yüklenmitir. (a) devre grafiini çiziniz ve bu 25 cm2 ve plakalar arasndaki açklk 1.5 cm dir. Plakalar 250 V
iki kondansatörde depolanan toplam enerjiyi bulunuz (b) bu iki luk potansiyel fark da yükleniyor ve kaynaktan çkarlyor, sonra
kondansatörün seri balanmas durumunda (a) daki kadar enerji da kondansatör saf suyun içine batrlyor (a) suya batrmadan
depolanmas için kondansatörün uçlar arasnda ne kadarlk bir önce ve sonra plakalar üzerindeki yükü (b) batrdktan sonraki
potansiyel fark gerekir? sa ve voltaj (c) kondansatörün enerjisindeki deimeyi bulunuz.
1
U 2
2 C ('V ) Svnn iletkenliini dikkate almayn. (Nsu=80)
Cp C1  C2 25  5 30 μF
U 1
2 (30 x10 6 )(100) 2 0.15 J
1 1
§ 1 1 · § 1 1·
Cs ¨¨  ¸¸ ¨  ¸ 4.17 μF
© C1 C2 ¹ © 25 5 ¹

2U (0.15)2
'V 268 V
C 4.17 x10 6
 Problem 46 (s.835)
0 H A Q
Balangçta C
d 'Vi
(a) Batrlmadan önce ve sonra yük ayndr yani
H 0 A'Vi (8.85x10 12 )(25x10 4 )(250)
Q 369 pC
d 1.5x10  2
NH 0 A Q 80(8.85x10 12 )(25x10 4 )
(b) Son durumda Cs 118 pF
d 'Vs 1.5x10 2
Qd H 0 A'Vi d 'Vi 250
'Vs 3.12 V
NH 0 A NH 0 Ad N 80

H 0 A'Vi
2
(c) Balangçta U 1
2
C'Vi
2

2d
NH 0 A'Vi 2 H 0 A'Vi 2
Cs 'Vs
1 2
Son durumda Us 2
2dN 2 2dN
H 0 A'Vi 2 § 1 · (8.85x1012 )(25x10 4 )(250) 2 § 1 ·
'U Us U ¨  1¸ ¨  1¸ 45.5 nJ
2d © N ¹ 2(1.5x10  2 ) © 80 ¹