PARANIN ZAMAN DEĞERİ

İÇİNDEKİLER

• Paranın Zaman Değeri

• Faiz
• Bugünkü Değer
• Anüite
• İskonto Hesaplaması İŞLETME FİNANSMANI

• Bu üniteyi çalıştıktan sonra;

• Paranın zaman değerini
HEDEFLER

anlayabilecek, Prof. Dr.

• Paranın gelecekteki ve bugünkü
değerini hesaplamayı Turan ÖNDEŞ
kavrayabilecek,
• Basit faiz ve bileşik faiz anlayışıyla
faiz hesaplayabilecek,
• Anüite (eşit ödemeler) hesaplarını
yapmayı öğrenebilecek,
• İskonto hesaplamasını
yapabileceksiniz.

ÜNİTE
ÜNİTE

© 2
Bu ünitenin tüm yayın hakları Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi’ne aittir. Yazılı izin alınmadan
2
ünitenin tümünün veya bir kısmının elektronik, mekanik ya da fotokopi yoluyla basımı, yayımı, çoğaltımı ve
dağıtımı yapılamaz.
Paranın Zaman Değeri

Paranın Zaman Değeri

Faiz nedir? Faiz türleri

Efektif Faiz -
İskonto
Basit Faiz Bileşik Faiz Farklı Devreler
Hesaplaması
için Bileşik Faiz

Yıllık Getirilerin Yıllık Getirilerin

Anüite Hesapları
Bugünkü Değerleri Bileşik Değerleri
Toplamı Toplamı

Anüitelerin
Gelecek Değeri

Bir Paranın Eşit

Taksitlerle Geri
Ödenmesi

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 2

 Paranın Zaman Değeri

GİRİŞ
Bir varlığın finansal değeri, gelecekte sağlanacak nakit akışlarıyla ölçülür.
Nakitler, finansal bir varlık olan bir menkul kıymetten ya da makine gibi sabit varlık
yatırımının gelirlerinden sağlanıyor olabilir.
Gelecekte sağlanacak 1 TL ile bugün elimizde bulunan 1 TL arasında fark var
mıdır? Sıfır enflasyon ortamında bile, bugün elimizdeki 1 TL yatırıma dönüştürülerek
değerlendirilir ve artı kazançlar elde edilebilir olmasından paranın zaman değeri
Enflasyonun olmaması vardır. İşletmelerde kimi işlemlerde, örneğin bankaya para yatırmada ya da kira
hâlinde bile paranın yatırmada para, dönem başında bankaya yatırılır veya tahsil edilir. Kimi işlemler ise
zaman değeri vardır. dönem sonunda elde edilebilmektedir. Muhasebede dönemsellik kavramı gereği
Çünkü bugünkü 1 TL işletmeler; bir dönem boyunca harcama yapar, maliyetlere katlanırlar ve dönem
iş le t me d e sonunda gelir elde ederler. İşletmeler dönem sonunda ancak kâr veya zarar
değerlendirilip yarınki 1 hesaplayabilirler.
TL’den daha fazla olur.
Paranın zaman değeri, işletmelerde finansal kararların alınmasında rol oynayan
çok önemli bir kavramdır. İşletmelerde para ile ilgili kararlar verilirken örneğin, hisse
senedi ile tahvil değerlemesinde ya da kiralama veya satın alma konusunda gene
sermaye maliyetine ilişkin değerlendirmelerde ve proje değerlendirmelerinde,
işletmenin vadeli ya da peşin satış politikası belirlenmesinde paranın zaman değeri
dikkate alınır.
Bir ekonomide enflasyon sıfır da olsa paranın zaman değeri vardır. Çünkü
bugünkü 1 TL, gelecekteki 1 TL’den daha değerlidir. Zira zaman içinde para
değerlendirilerek kazanç elde edilebilir.
Faiz hesaplamalarında kullanılmak üzere hangi yıl yüzde kaç oranından ne elde
edileceği tablolaştırılmış olup ünite sonunda verilmiştir. Faiz hesaplamalarında tablo
değerinden yararlanınca hesaplama kolaylaşır. Bu konuda 4 adet tablo geliştirilmiştir.
Birinde paranın bugünkü değerini, diğerinde paranın gelecek değerini gösteren
değerler vardır. Diğer ikisi de anüitenin (eşit ödemeler) bugünkü ve gelecekteki
değerleridir. Bu tablolar, bu ünitenin sonuna eklenmiştir.
Bu ünitede paranın zaman değeri konusunda finansal hesaplamalar
işlenecektir.

PARANIN ZAMAN DEĞERİ

İşletmelerdeki herhangi bir varlığın finansal açıdan değeri, gelecekte
sağlayacağı nakit akışlarına bağlıdır.
Gelecekte sağlanacak 1 TL ile bugün elimizde bulunan 1 TL arasında fark var mı
sorusuna; enflasyon etkisi olmasa (sıfır enflasyon) bile bugün elimizdeki 1 TL yatırıma
dönüştürülerek değerlendirilir ve artı kazançlar elde edilebilir. Bu durum işletmecilere;
paranın zaman değerinin olduğunu, dolayısıyla bugün elde edilecek bir paranın
değerinin, geleceğe göre daha değerli olduğunu gösterir. Paranın zaman değeri,
işletmelerde alınan tüm finansal kararlarda önemli olup dikkate alınması gereken bir
kavramdır.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 3

 Paranın Zaman Değeri

İşletmelerde para ile ilgili kararlarda, örneğin;

• Vadeli ya da peşin satış politikasının belirlenmesinde,

• Sermaye maliyetine ilişkin yapılan değerlendirmelerde,

• Hisse senedi ile tahvil değerlemesinde,

• Kiralama mı yoksa satın alma mı konusunda,

• Alternatif proje seçiminde

paranın zaman değerini dikkate alarak hesaplama yapmanın gerekliliğini ortaya
koyar [1].
Bir ekonomide enflasyon sıfır da olsa paranın zaman değeri vardır. Çünkü
bugünkü 1 TL, yarınki 1 TL’den daha değerlidir. Zira zaman içinde para değerlendirilip
kazanç elde edilerek bu değer artmış olur.
İşletmelerde önce yatırım yapılır ve daha sonra bu yatırımın getirisi, kazancı
elde edilir. Çoğunlukla yatırımlar için gereken para çıkışları ile para girişleri birbirini
Farklı tarihlerde ortaya
desteklemez, farklı dönemlerde gerçekleşir. Yani işletmelerde para giriş ve
çıkan nakit akışlarının
değerinin çıkışlarının dağılımı eş anlı olmaz, farklı tarihlerde ortaya çıkar. İşte bu durum
belirlenmesine, paranın işletmelerde nakit yönetimini zorlaştıran bir durumdur. Böyle bir durumda
zaman değeri analizi paranın zaman değerini dikkate almadan para giriş ve çıkışlarını karşılaştırmak
denir. doğru olmaz. Örneğin işletmeye gelecek 250.000 TL’yi düşünelim; parayı alan için de
ödeyen için de bugünkü değeriyle 9 ay sonraki değeri aynı olmayacaktır.
Paranın verildiği süreye vade denir. Vade; aylık, yıllık olabileceği gibi, günlük de
olabilir. Faiz hesaplamasında günlük vadeye, kırık vade denir.
Buradan hareketle diyebiliriz ki bir yatırımın para giriş ve çıkışlarının
karşılaştırılabilmesi için zaman faktörünü göz önüne alarak aynı zaman düzeyinde
karşılaştırılmasına ihtiyaç vardır. Yani ya geleceğe taşınarak 9 ay sonrası değer
karşılaştırılmalı ya da bugünkü değeri…
Farklı tarihlerde ortaya çıkan nakit akışlarının değerinin belirlenmesine,
paranın zaman değeri analizi denir. Finansal yönetim kararlarının hemen tümünde,
özellikle de uzun vadeli kararlarda, paranın zaman değeri analizinin, indirgenmiş nakit
akımları analizinin yapılması gerekir.
Paranın değerine iki açıdan bakabiliriz:

• Paranın gelecekteki değeri

• Paranın bugünkü/şimdiki değeri

Kimi hesaplamalarda örneğin; 5 yıl boyunca elde edilecek bir paranın, 5. yılın
sonundaki değerini bilmek gerekebilir. Ödenecek ya da alınacak belli bir paranın
gelecekteki değerini bulma işlemi yapılması gerekir ki buna birikimli değer hesaplama
süreci denir.
Birikimli Değer Hesaplama: Bir ödemenin ya da bir alacağın bileşik faiz
hesabıyla gelecek değerinin belirlenmesidir.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 4

 Paranın Zaman Değeri

FAİZ
Bir miktar para, geri verilmek şartı ile belirli bir süre için ödünç alınırsa, bu
kullanım karşılığı anaparanın dışında verilen fazlalığa faiz denir.
Faiz, ödeyen açısından bir maliyettir. Ancak parasını bankada değerlendirmek
isteyen yatırımcı açısından düşünüldüğünde faiz, yatırılan paranın kazancı, getirisi
olmaktadır [2].

Basit Faiz
Nominal faiz, bankaların Faiz, bütün süre içinde ilk miktar üzerinden hesaplanır. Genellikle bir yıldan
ilan ettiği ya da hazine daha az süreler için bu hesaplama kullanılır.
bonosunun üzerinde
yazan faiz oranıdır. Basit faiz formülü şöyledir: (not: hesaplamada i: % 20 değil, 20 yazılarak, 0,15
yerine 15 yazılarak 100/1200/36000’e bölünüp sonuca ulaşılır.)
F=P.i.n/100 yıllık faiz hesaplamasında
F=P.i.n/1.200 aylık faiz hesaplamasında
F=P.i.n/36.000 günlük faiz hesaplamasında
F: Elde Edilecek Faiz Tutarı
P: Anapara tutarı
i: Faiz Oranı
n: Süre, Vade
Örnek 1000 TL, % 25’den 5 yılda kaç TL faiz getirir?
Basit faiz hesabında her bir yıl için şöyle hesaplarız:
F = P.i.n; 1.000x0,25x1 = 250 TL yıllık faiz getirisi bulunur.
(Not: hesaplamada i: 0,25 olarak alındığı için ayrıca 100’e bölmeye gerek
kalmamıştır.)
F = P.i.n; 1000 x 0,25 x 1= 250 Basit faizde aşağıdaki tabloda görüleceği gibi
her yıl aynı getiri devam eder.

Zaman Ana Yıllık Faiz % 25

1 1000 250
2 1000 250
3 1000 250
4 1000 250
5 1000 250
7.000 TL anaparanın, % 15 faiz oranından 3 aylık faiz tutarını hesaplayalım.
(Not: formüldeki faiz oranı (% 15) olarak kullanılacaksa, ayrıca 100’e bölmeye
gerek olmaz. Fakat %15 değil de faiz yerine 15 yazılırsa, bu kez 100’e bölmek gerekir.)
F=P.i.n/1.200
F= 7.000 x 15 x 3 /1.200 = 262,50 TL 3 aylık faiz hesaplanır.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 5

 Paranın Zaman Değeri

Örneğin 2.500 TL anaparanın, % 20’den 120 günlük faiz tutarını hesaplayalım.

(Burada vade gün olarak verildiği için, gün formülünü kullanın.)
F=P.i.n / 36.000
F= [2.500 x 20 x 120] / 36.000 = 166,67 TL, 120 günlük faiz hesaplanır.
Örneğin bankaya 1 yıl süreyle % 26’dan 3.000 TL yatırılmış ise, yıllık faiz nedir?
F=P.i.n / 100 yıllık faiz hesaplamasında
F = [3.000 x 26 x 1] / 100 = 780 TL yıllık faiz getirisidir.
Bu formülden hareketle, formülde yer alan değerlerin bulunması işlemini
yapalım. Yani kimi zaman faiz tutarı aranırken kimi zaman da faiz oranının bulunması
ya da sürenin bulunması istenebilir [3].

Anaparayı hesaplama
Anaparayı (P) bulmak için yukarıdaki formülde değişiklik yapar, şöyle yazarız:
P = [36.000 x F] / i x n günlük faize göre anapara hesabı
P = [1.200 x F] / i x n aylık faize göre anapara hesabı
P = [100 x F] / i x n yıllık faize göre anapara hesabı
90 günde % 15 oranından 200 TL faiz getiren anapara nedir?
P = [36.000 x F] / i x n
P = [36.000 x 200] / 15 x 90 = 5.333,33 TL bulunur.

180 günde 4.000 TL’ye
ulaşan anapara 3.500 TL
ise faiz oranı kaçtır?
İ = [36.000 x (B-P)] / P x n=
Formülü ile çözeriz.
% 25’den 5 ayda 600 TL faiz getiren anapara nedir?
P = [1.200 x F] / i x n
P = [1.200 x 600] / 25 x 5 = 5.760 TL bulunur.
1 Yıllık vade sonunda % 15’ten 350 TL faiz getiren anapara nedir?
P = [100 x F] / i x n
P = [100 x 350] / 15 x 1 = 2.333,33 TL’dir.

Faiz oranının hesaplanması

İ = [36.000 x F] / P x n = günlük faiz hesaplamasında
İ = [1.200 x F] / P x n = aylık faiz hesaplamasında
İ = [100 x F] / P x n = yıllık faiz hesaplamasında
7 ay sürede, 500 TL faiz getiren anapara 45.000 TL ise, faiz oranı nedir?
İ = [1.200 x F] / P x n =
İ = [1.200 x 500] / 45.000 x 7 = % 1,9 oranından işlem görmüştür.
1 yılda 1.600 TL faiz getiren anapara tutarı 35.000 TL ise, faiz oranı kaçtır?
İ = [100 x F] / P x n =

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 6

 Paranın Zaman Değeri

İ = [100 x 1.600] / 35.000 x 1 = 4,57 yani % 4,57 oranı bulunur.

Vade hesaplama
n= [36.000 x F] / P x i = gün
n= [1.200 x F] / P x i = ay
n= [100 x F] / P x i = yıl
Bankaya yatırılan 2.500 TL, % 15 faiz oranından 350 TL faiz getirmiş ise bankada
kaç gün kalmıştır?
n= [36.000 x F] / P x i =
n= [36.000 x 350] / 2.500 x 15 = 336 gün kalmıştır.
% 20’den bankaya yatırılan 5.000 TL, 1.300 TL faiz elde etmişse, süre (vade)
nedir?
n= [100 x F] / P x i=
n= [100 x 1.300] / 5.000 x 20= 1,3 yıl bulunur.

Faiz + anapara tutarı (B)

İ = [36.000 x (B-P)] / P x n= günlük
İ = [1.200 x (B-P)] / P x n= aylık
İ = [100 x (B-P)] / P x n= yıllık
180 günde 4.000 TL ye ulaşan anapara 3.500 TL’dir. Bu işlemde faiz oranı kaçtır?
İ = [36.000 x (B-P)] / P x n=
xx gün vadeli banka İ = [36.000 x (4.000 – 3.500)] / 3.500 x 180 = 28,57, yani % 28,57’dir.
hesabında xxx TL var. Banka
faizi % x ise, bu faizli Bir başka örnek olarak; 10.000 TL anapara 6 ayda 12.000 TL’ye ulaşmıştır. Faiz
tutarın anaparası oranı nedir?
kaç TL’dir? İ = [1.200 x (B-P)] / P x n=
P = [36.000 x B]/ 36.000
İ = [1.200 x (12.000 – 10.000)] / 10.000 x 6 = 40, % 40’tır.
+ (i x n)
3 yılda 5.500 TL’ye ulaşan anapara 4.000 TL ise, bu işlemde faiz oranı nedir?
İ = [100 x (B-P)] / P x n=
İ = [100 x (5.500 – 4.000)] / 4.000 x 3= 12,5, yani %b 12,5 oranından işlem
görmüştür.

Faizli tutardan anaparanın hesaplanması

P = [36.000 x B]/ 36.000 + (i x n) = gün
P = [1.200 x B]/ 1.200 + (i x n) = ay
P = [100 x B]/ 100 + (i x n) = yıl
90 gün vadede bir müşteri banka hesabında 12.500 TL olduğunu görmüştür.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 7

 Paranın Zaman Değeri

Bankanın uyguladığı faiz oranı % 20 ise, bu faizli tutarın anaparası kaç TL’dir?
P = [36.000 x B]/ 36.000 + (i x n) =
P = [36.000 x 12.500]/ 36.000 + (20 x 90) = 11.904,76 TL’dir.
% 15 oranından 6 ayda 4.500 TL’ye ulaşan anapara nedir?
P = [1.200 x B]/ 1.200 + (i x n) =
P = [1.200 x 4.500]/ 1.200 + (15 x 6) = 4.186 TL’dir.
% 18 faiz oranından, 2 yıl vade sonunda 9.500 TL’ye ulaşan anapara kaç TL’dir?
P = [100 x B]/ 100 + (i x n) =
P = [100 x 9.500]/ 100 + (18 x 2) = 6.985,29 TL’dir.

Bileşik Faiz
Anaparanın kazandığı faiz tutarının, her dönem anaparaya eklenerek yeni değer
üzerinden faiz hesaplanması bileşik faizdir. Basit faiz, faize faiz yürütülmediği bir faiz
türüyken, bileşik faizde elde edilen faiz, faiz kazanmaktadır [4]. Faiz tutarı
anaparaya/sermayeye eklenip elde edilen miktar, daha sonraki devre için anapara
olur ve bu tutar üzerinden tekrar faiz hesaplanır. Böylece, her dönemin sonunda
sermaye bir öncekine göre artar ve elde edilecek faiz tutarı da gittikçe artış gösterir.
Bileşik faiz formülü şöyledir:

P1 = Po( 1+i)n
Sermaye (Anapara) (P0): Faize verilen para Süre (n): Sermayenin faizde kaldığı
gün sayısı
Bileşik faizde, faiz tutarı
Faiz yüzdesi (i): Her liranın, 1 yılda getireceği faiz miktarı
anaparaya / sermayeye
eklenip daha (Pn): Sermayenin belli bir süre içinde elde ettiği gelir + anapara tutarı
sonraki devre için
anapara olur ve bu tutar Örnek: % 10’dan faize yatırılmış 1.000 TL’sinin 3 yıl s o n u n d a ulaşacağı
üzerinden tekrar faiz değeri ne olacaktır? Bunu yıl yıl hesaplarsak şöyle olur;
hesaplanır.
• yıl sonunda; P = 1.000 + 100 = 1.100 TL
1

• yıl sonunda; P = 1.100 * 0,1 + 1.100 = 1.210 TL

2

• yıl sonunda; P = 1.210 * 0,1 + 1.210 = 1.331 TL

Bu hesaplamayı, yukarıda verilen formül yardımı ile de hesaplayabiliriz: =
P=1.000*(1+0,1)3 =1.331

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 8

 Paranın Zaman Değeri

• Burada çözülen problemi yazarak ve hesap makinesi

Bireysel Etkinlik
kullanarak tekrar çözüm yapınız.

n yıl sonundaki bileşik faiz değerinin tablo ile bulunması

Faiz hesaplamalarında kullanılmak üzere hangi yıl yüzde kaç oranından ne elde
edileceği tablolaştırılmıştır. Faiz hesaplamalarında tablo değerinden yararlanınca
hesaplama kolaylaşır. Bu konuda 4 adet tablo geliştirilmiştir. Birinde paranın bugünkü
değerini, diğerinde paranın gelecek değerini gösteren değerler vardır. Diğer ikisi de
anüitenin (eşit ödemeler) bugünkü ve gelecekteki değerleridir. Bu tablolar, bu
ünitenin sonuna eklenmiştir. Örneklerdeki tablo değerlerini o tablolardan izleyiniz.
1 TL’nin n dönem sonundaki gelecek değerini gösteren tablo, çeşitli faiz
oranları ve çeşitli yıllara ilişkin değerleri kapsamaktadır. % 10 oranından 3. yıl ile faiz
oranının kesiştiği değer, bu soru için aradığımız iskonto faktörü değeridir. Ünite
sonundaki tablo değeri (1,331) bulunur ve formülde yerine konup hesaplama yapılır.
1.331 = 1.331 TL bulunur.

BUGÜNKÜ DEĞER
Bileşik faiz hesabında gelecek birkaç dönemde elde edilecek getirinin bugünkü
değerine dönüştürülmesi, indirgenmesi işlemidir.
n yıl sonra elde edilecek paranın bugünkü değerinin formül ile hesaplanması

Bileşik faiz hesabında İşletmenin iki yatırım alternatifi olduğunu, bunlardan birinin 5 yıl sonra 1.217
gelecek birkaç dönemde TL’nin ödenmesi ve diğerinin de hemen bir miktar paranın ödenmesi şeklinde
elde edilecek getirinin olduğunu varsayalım. Paranın alternatif maliyetinin % 4 olması hâlinde, bugün kaç TL’yi
bugünkü değerine
kabul edelim ki 5 yıl sonraki 1.217 TL ile en azından aynı değerde olsun? 5 yıl için %
dönüştürülmesi,
4 faiz oranı ile 1.217 TL’yi bugüne dönüştürürsek 1.000 TL’ye ulaşırız. Bugünkü 1.000
indirgenmesi işlemidir.
TL, 5 yıl sonraki 1.217 TL ile aynı değerdedir. Yani bugün, 1.000 TL’yi kabul etmeliyiz.
Bu durumu formül yoluyla hesaplayalım:
P0 = Pn 1 / (1+i)n
P0 = 1.217 x 1 / (1+0,04)5 = 1.000 TL bulunur.

n yıl sonra elde edilecek paranın bugünkü değerinin tablo değerinden

bulunması
Çeşitli faiz oranlarında ve yıllara göre aldığı değerleri gösteren tablolar, bu
ünitenin sonunda yer almaktadır.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 9

 Paranın Zaman Değeri

Bize 5 yıl sonra 1.338,15 TL verilme teklifine bugün en az kaç TL isteyelim ki

en azından 5 yıl sonraki 1.338,15 TL ile aynı değerde olsun? Ünite sonundaki Tablo
2’de % 6 faiz oranı ile 5. yılın kesişen değeri (0,7473) bulunur, bu değer 5 yıl sonra
teklif edilen değerle çarpılarak bu paranın bugünkü değeri bulunur.
1.338,15 * 0,7473 = 1.000 TL olarak bulunur.

Bireysel Etkinlik

• Burada çözülen problemi yazarak ve hesap makinesi

kullanarak tekrar çözüm yapınız.

Yatırılan paranın bileşik değerleri toplamının tablodan bulunması

Ünite sonundaki Tablo 4’ten % 10 ve 3 yıl için kesişim değeri 3,310 bulunur ve
hesaplama kolayca yapılır:
P = 1.000 x 3,310 = 3.310 TL
Yatırılan paranın bugünkü değerlerinin formül ile bulunması
İşletmelerde kimi işlemlerde, örneğin bankaya para yatırmada ya da kira
yatırmada para, dönem başında bankaya yatırılır veya tahsil edilir. Kimi işlemler ise
dönem sonunda elde edilebilmektedir. Muhasebede dönemsellik kavramı gereği
işletmeler; bir dönem boyunca harcama yapar, maliyetlere katlanırlar ve dönem
sonunda gelir elde ederler. İşletmeler dönem sonunda ancak kâr veya zarar
hesaplayabilirler.
Önce her yıl bankaya eşit miktar paranın dönem sonlarında yatırıldığını veya
dönem sonlarında bir miktar paranın elde edildiğini varsayalım.
A = 1.000 TL miktardaki para, n = 3 yıl boyunca dönem sonlarında elde
edilmektedir. İskonto faktörü i = % 10 ise, Rn= ? elde edilen paraların bugünkü
toplam değeri nedir?
3 adet 1000 TL gelir elde edilmekte, sırasıyla bugünkü değer formülü yardımı
ile R1, R2 ve R3 değerlerini ve daha sonra toplam değerini bulalım.

R1 = 1.000 /(1+0,10 )1 = 909

Çeşitli faiz oranlarına ve
R2 = 1.000 /(1+0,10)2 = 826
yıllara göre aldığı
değerleri gösteren
R3 = 1.000 /(1+ 0,10)3 = 751
tablolardan
yararlanılarak çözüm Toplam = 2.486 TL elde edilen paraların bugünkü toplam değere ulaşacağı
yapılır. görülmektedir.
Yatırılan paranın bugünkü değerleri toplamının tablodan bulunması işleminde

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 10

Paranın Zaman Değeri

ünite sonundaki Tablo 3’te % 10 ve 3 yıl satır ve sütununun kesiştiği noktadaki değer;
2,4869’dur.
Bu durumda, R = 1.000 * 2,4869 = 2.486,90 TL bulunur.

ANÜİTE
Anüitelerin Gelecek Değeri
Bir bankaya her yılsonunda 1.000 TL yatırmayı planladığımızı ve bunun üç yıl
devam edeceğini varsayalım. Her yıl % 10 faiz oranının geçerli olması durumunda
üçüncü yılın sonunda bu yatırımın değeri ne olur?
Eğer bu 1.000 TL değerinde tek bir ödeme olsaydı % 10 faiz oranından üç yıl
sonraki değeri, Tablo 1’den faydalanarak hesaplayalım.
F = P * FVIF (%10 ve 3. yıl değeri: 1,331) F = 1.000 * 1,331 = 1.331 TL olur.
n
FAn = A .(1 +r)n-t

t=1
Burada;
FA = Taksitlerin Gelecek Değeri
A = Anüiteler, Taksitler
n= Vade
t = 1’den n’ye kadar değerler
r= Faiz Oranı
FA = 1.000(1+0.10)3-1+ 1.000 (1+0.10)3-2 + 1.000(1+0.10)3-3
FA = (1.000* 1.21) + ( 1.000*1.10) + (1.000* 1)
FA = 1.210 + 1.100 + 1.000 FA = 3.310 TL olur.
Anüitelerin gelecek değeri
FAn = A* FVIFA n, r
Ünite sonundaki Tablo 4’te %10 ile 3. yıl değerini alalım.
FA = 1.000 * 3,310 FA = 3.310

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 11

Paranın Zaman Değeri

Bireysel Etkinlik
• Burada çözülen problemi yazarak ve hesap makinesi
kullanarak tekrar çözüm yapınız.

Peşin (dönem başı) taksitlerin gelecek değeri

Dönem başı taksitler ile dönem sonu taksitler arasında zaman farkı oluşundan
dolayı hesaplamalarda farklılık bulunmaktadır.
n
FAn = A. .(1 +r)t
t=1
FA=1.000 (1+ 0,10)3+ 1.000(1+0,10)2+1.000 (1+0,10)1
FA = 1.331 + 1.210 + 1.100
FA = 3.641 TL
n
FAn = A.(1 +r)n-t* (1+r)
t=1
Peşin anüitelerin gelecek değeri
FAn = A* FVIFA n, r*(1+r)
FA = 1.000* 3,310* (1+0,10) FA = 3.641
Peşin Taksitlerin Gelecek Değeri Tablo 4
FAn = A* FVIFA n,r*(1+r)
FA = 1.000* 3,310* (1+0,10) FA = 3.641

Paranın Bugünkü (Şimdiki) Değeri

Bugünkü Değer: Gelecekteki bir ödemenin veya bir dizi ödemelerin uygun
iskonto oranı ile iskonto edilmiş değeridir [5].
İskonto Etmek: Gelecekteki bir veya bir dizi nakit akımının bugünkü değerini
bulma sürecidir (Birikimli değerin tersi) [6].

Tek ödemeli paranın bugünkü değeri

5 y ı l sonunda % 10 i s k o n t o o r a n ı n d a n 161,05 TL’ye ulaşan paranın
bugünkü değeri nedir?

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 12

 Paranın Zaman Değeri

1.

P = F / (1+r)n
P = 161,05* 1/ (1+ 0.10)5 P
= 161,05* 0,6209
P = 100 TL

2.

Tablo 2’de 5. yıl, %10 değeri alınır.

P= F. PVIF
P = 161,05* 0,6209
P = 100 TL olarak bulunur.

Anüitelerin (eşit taksitler) bugünkü değeri

Aynı örnekte bankaya her yılsonunda 1.000 TL yatırıldığını ve üç yıl
süresince yatırılacağını varsayalım. Her yıl % 10 iskonto oranından bu ödemlerin
bugünkü değeri ne olur?
Faiz hesaplamasında yıllık
yerine değişik dönemler
verilmişse, bileşik faiz n
hesaplamasında önce n
PAn = A .1/(1 +r)
devre sayısı bulunur, 1 2 3
sonra hesaplama yapılır. t=1 PA=(1.000*1/(1+0.10) )+(1.000*1/(1+0.10) )+(1.000*1/(1+0.10) ) PA =
(1.000*0.909) + (1.000* 0.826) +(1.000*0.751)
PA = 9091 + 8264 + 7513 (Bu değerleri Tablo 2’de de görebilirsiniz.)
PA = 2.486,90 TL

Anüitelerin (eşit taksitlerin) bugünkü değeri

Tablo 3’te %10 ile 3. yıl değeri
PAn = A* PVIFA n,r
PA = 1.000* 2,4869 FA = 2.486,90

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 13

 Paranın Zaman Değeri

•Biri, aldığı 200.000 TL’lik borcuna karşılık 30.000 TL peşin faiz

ödeyerek 170.000 TL almışsa, faiz oranının da % 20 olduğu dikkate
alınırsa, bu borç kaç gün sonra ödenmelidir?

•Çözüm: A=200.000 Bd=170.000

Örnek
•r= 20 (t=20/36000=0,00055)
•n=?
•n= A- Bd/At= 200.000 – 170.000 / 200.000 x 0,00055 =
•30.000 / 111,1 = 270 gün

Efektif Faiz - Farklı Devrelerde Bileşik Faiz Hesaplanması

Faizin, bileşik faizle ve bir yıldan kısa vadede hesaplanmasında kullanılan
faizdir.
Bazı durumlarda faiz ödeme dönemleri (devre) yıl olmayabilir. Faiz
hesaplamalarında yıllık değil de değişik dönemlerin söz konusu olması durumunda,
bileşik faiz hesaplamaları için önce devre sayısı bulunur ve sonra hesaplama yapılır
[7].
Efektif faiz; faizin, Yıl içinde birden fazla faiz ödeme dönemi, yani faiz devresi için şu formül
bileşik faizle ve bir kullanılır:
yıldan kısa vadede
hesaplanmasında Daha basit bir şekilde şöyle ifade edelim:
kullanılan faizdir. m = 1 yıl içerisinde kaç dönem/devre olduğunu göstermek üzere, yıldaki 12
ay/m değerine bölünerek bulunur [8]. Örneğin;
3 aylık devre faizi hesaplanacak ise m = 12/3 = 4 devre bulunur.
6 aylık devre faizi hesaplanacak ise m = 12/6 = 2 devre bulunur.
4 aylık devre faiz hesaplanacak ise m = 12/3 = 3 devre bulunur.
Önce, bir dönemde kaç devrenin olduğu hesaplanmakta ve yıllık faiz oranı
da bu bir dönemdeki devre sayısına bölünmektedir. Yine paranın faizde kalacağı
toplam devre sayısı ise n dönem sayısı ile bir dönemde yer alan m devre sayısı
çarpılarak hesaplama yapılır.
1 lira % 16 yıllık faiz oranı ile 6 ayda bir hesaplanıyorsa,
1×(1+0.08)(1+0.08)=1.1664, gerçek kazanılan faiz miktarı 1.1664-1.0000=0.1664
olur. Yani etkin faiz oranı % 1,664 olur.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 14

Paranın Zaman Değeri

•X bankasından 6 ayda bir faiz hesaplanmak üzere % 25 yıllık faizle

100.000 lira kredi 1 yıllığına alınsın. Ödenecek yıllık efektif faiz

Örnek
oranı ne olur?
•Çözüm: İlk 6 ay için = 100.000×0.25× 6/12= 12.500 TL hesaplanır,
•ikinci 6 ay için = (100.000+12.500)×0.25×6/12= 14.062,50 TL
ödenen faiz (12.500+14.062,5) 26.562,50 TL
•Hâlbuki faiz yıllık olarak hesaplansaydı: F=25.000 TL faiz
ödenecekti. Böylece 1.562,50 TL fazla ödenmiş olur ki; .
26.562,50/100.000 TL = % 26,56’lık faiz oranı demektir.
Bireysel Etkinlik

• Örnek: Z bankasından 4 ayda bir faiz hesaplanmak üzere % 30

yıllık faizle 300.000 lira kredi 1 yıllığına alınsın. Ödenecek yıllık
efektif faiz oranı ne olur? Siz hesaplayınız.

•A firması x bankasından her üç ayda bir faiz hesaplanmak üzere %

20 faiz üzerinden 3 yıl vadeli sanayi teşvik kredisi almış olsun.
Örnek

Alınan kredi miktarı 400.000 TL’dir.

•Kredi 3 yılın sonunda ödenirse borcun miktarı ne olur?
•Çözüm:
•F= 400.000 (1+0,20/4)3*4 = 400.000*1,7958= 718.320 TL olur.

Alınan kredinin bir kısmının bloke edilmesi

Nominal yüzde 20 faiz oranı için bloke mevduatın % 5 ve % 15 olması
durumlarında bu kredinin efektif faiz oranını bulalım. Bloke mevduat, alınan bir
kredinin yüzde belli bir kısmının, krediyi alanın hesabında bankaca bloke tutulacağı
anlamına gelir. Yani 100.000 TL kredi alınmışsa ve anlaşmada % 5 bloke mevduat

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 15

 Paranın Zaman Değeri

yazılıysa krediyi alan kişi net 95.000 TL alacak, kalan 5.000 TL banka hesabında bloke
tutulacak demektir [6].
100.000 TL’lik kredi alan kişi, eline 95.000 TL geçiyor ve bu kredinin faizini de
100.000 TL üzerinden ödüyor. Burada dikkat etmeniz gereken konu, efektif faiz
oranının artıyor olmasıdır. Şimdi soruyu çözelim.
Çözüm: (%5 için)
İşletmeler dönem
sonunda, senede bağlı Efektif faiz oranı= % Faiz oranı / (1- % Bloke mevduat oranı);
alacakları ve borçlarını
değerleme gününün = %20 / (1- 0,05) = %21 (Bu kredide faiz oranı %20 iken, % 5 bloke sonucu
kıymetine çevirme işlemi efektif faiz oranı % 21 olmuştur.)
yaparlar ki buna
Çözüm: (%15 için)
muhasebede, reeskont
işlemi denir. Efektif faiz oranı= % Faiz oranı / (1- % Bloke mevduat oranı);
= %20 / (1- 0,15) = %23,53 (Bu kredide faiz oranı % 20 iken, % 15 bloke edilmesi
sonucunda, efektif faiz oranı % 23,53 olmuştur.)
Bu kez de faiz oranlarını değişik vererek aynı bloke oranından efektif faiz
hesaplamasına dikkat ediniz.
Yüzde 10 bloke mevduat koşullu nominal faiz oranı % 15 ve % 25 olan
kredinin efektif faiz oranı ne olacaktır?
Çözüm: (% 15 için)
Efektif faiz oranı= % Faiz oranı / (1- % Bloke mevduat oranı);
= % 15 / (1- 0,10) = % 16,67 (Bu kredide faiz oranı % 15 iken, % 10 bloke
edilmesi sonucunda, efektif faiz oranı % 16,67 olmuştur.)
Çözüm: (% 25 için)
Efektif faiz oranı= % Faiz oranı / (1- % Bloke mevduat oranı);
= %25 / (1- 0,10)
= % 27,78 (Bu kredide faiz oranı % 25 iken, % 10 bloke edilmesi sonucunda,
efektif faiz oranı % 27,78 olmuştur.)

İSKONTO HESAPLAMASI
Kredili alışlarda borçluya belli bir vade verilir ve bu süre içinde ödemesi istenir.
Bu vade verilirken borç tutarının üstüne vade farkı eklenir. Eğer bu borç vadeden
önce ödenecekse bu kez iskonto hesabı devreye girer. Borç için bir senet imzalanmış
ise alacak senedi oluşmuş demektir. Senedin imzalandığı tarih ile ödenecek tarih
arasındaki süreye vade denir [4, 9].
İşletmeler dönem sonunda, senede bağlı alacakları ve borçlarını değerleme
gününün kıymetine çevirme işlemi yaparlar ki buna muhasebede, reeskont işlemi
denir. Reeskont işleminde faiz oranı, T.C. Merkez Bankası iskonto oranıdır.
Kimi zaman elinde alacak senedini bulunduran taraf, bunu vadesinden önce bir

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 16

 Paranın Zaman Değeri

bankaya iskonto ettirebilir (senet kırdırma).

İskonto hesaplamasında uygulamada iskonto, iki şekilde hesaplanmaktadır.
Bunlar;
Dış iskonto (ticari iskonto): Senedin nominal değeri (üzerinde yazılı değeri)
üzerinden hesaplama yapılır.
İç iskonto (gerçek iskonto): Senedin değerleme günündeki değeri üzerinden
hesaplama yapılır.
İç iskonto, alacağın ya
da senedin net değerini İç ve dış iskonto formüllerindeki semboller:
bulmak için A: senedin üzerinde yazılı tutar
hesaplanırken dış
K: senedin iskontodan sonraki peşin değeri
iskonto, alacağın
tasarruf değerini n: vade
bulmak için kullanılır.
t: iskonto oranı
İd= dış iskonto tutarı
İi= iç iskonto

Dış İskonto
Dış iskontoda, iskonto tutarının hesabı
İd: (A x n x t ) / 36.000; günlük iskonto hesabı formülü
İd: (A x n x t ) / 1.200; aylık iskonto hesabı formülü
İd: (A x n x t ) / 100; yıllık iskonto formülü

Bir senedin değerleme günündeki peşin değeri (K)

K = Senedin nominal değeri (A) – dış iskonto tutarı (İd)
2.000 TL’lik bir senet düşünelim, vadesine 60 gün var. İskonto oranı % 15,
olsun buna göre dış iskonto tutarını ve senedin peşin değerini bulalım.
İd = (A x n x t ) / 36.000
= 2.000 x 60 x 15 / 36.000 = 50 TL bulunur. Bu 50 TL iskonto tutarıdır.
K = Senedin nominal değeri (A) – dış iskonto tutarı (İd)
K = 2.000 – 50 = 1.950 TL senedin peşin değeridir.
4.000 TL’lik bir alacak senedinin vadesine 35 gün kala bankaya iskonto
ettirildiğini varsayalım. İskonto oranı % 18 olsun. Buna göre dış iskonto tutarı ve
iskonto sonrası ele geçecek değeri bulalım.
İd = (A x n x t ) / 36.000
= 4.000 x 35 x 18 / 36.000 = 70 TL iskonto tutarı
Senedin peşin değeri: A – İd = 4.000 – 70 = 3.930 TL olur.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 17

Paranın Zaman Değeri

3.500 TL’lik bir senet vadesine 4 ay kala % 15 oranından iskonto edilmişse, dış
iskonto tutarı ve iskonto sonrası ele geçecek değerini hesaplayalım. (Soruda aylık
verilmiş olduğundan aylık formülü kullanalım.)
İd: (A x n x t ) / 1.200
İd: ( 3.500 x 4 x 15 ) / 1.200 = 175 TL dış iskonto tutarı
Seneden peşin değeri: A – İd = 3.500 – 175 = 3.325 TL

İç İskonto
İç iskontoda, iskonto tutarının hesabı
İi: (A x n x t ) / [36.000 +(n x t)] ; günlük iskonto hesabı formülü
İi: (A x n x t ) / [1.200 +(n x t)] ; aylık iskonto hesabı formülü
İi: (A x n x t ) / [100 +(n x t)] ; yıllık iskonto formülü
Nominal değeri 5.000 TL olan bir senet vadesine 45 gün kala %b 15 oranından
iskonto ettirilmişse, iç iskonto tutarı ve iskonto sonrası ele geçecek değerini
hesaplayalım. (Soruda 45 gün denildiği için gün formülü kullanılır.)
İi: (A x n x t ) / 36.000 +(n x t)=
İi: ( 5.000 x 45 x 15 ) / 36.000 +(45 x 15)= 92 TL iç iskonto tutarı
Senedi peşin değeri: 5.000 – 92 = 4.908 TL olur.
Eğer iskonto oranı peşin değer üzerinden hesaplanıyorsa bu işleme iç iskonto
hesaplaması, eğer senedin vadeli değeri üzerinden hesaplanıyorsa bu işleme dış
iskonto hesaplaması denir.
İç iskonto hesaplaması, bir alacağın ya da senedin net değerini bulmak için
hesaplanırken dış iskonto, bir alacağın tasarruf değerini bulmak için kullanılır.
Bireysel Etkinlik

• Bankaların web sayfalarında faiz oranlarını belirleyip,

belirleyeceğiniz vade ve ana para ile faiz hesaplaması yapınız.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 18

Paranın Zaman Değeri

•Hikâye bu ya tarihin birinde yerel bir hükümdar,

Örnek çevresindekilerden yeni bir oyun bulunmasını ister. Eğer bulunan
oyunu beğenirse ödülün, oyunu bulan tarafından belirleneceğini
ilan eder. Kendisine birçok oyun sunulduktan sonra biri satranç
oyununu hükümdara arz eder. Hükümdar, oyunu beğenmiştir.
Satrancı geliştiren kişiye ödül olarak ne istediğini sorar. Bu kişinin
isteği, zamanın geçer akçesi buğdaydır. Satranç tahtasında yer
alan 64 karenin ilk karesine bir, ikincisine iki, üçüncüsüne 4,
4.'süne 16 ... buğday ister.
•Sizce hükümdaradan istenen buğday toplam kaçtır?
•Çözüm:
•İlk karenin bir buğdayı var. İkincinin iki; 3. için: 2(1+1.00)2, ve 4.
için 2(1+1.00)3, ...buğdaylar bu artış üzere nihayet (64-1) 63.
karenin alacağı buğday için: 2(1+1.00)63; 9,223,372 trilyon adet
buğdaydır. Tüm karelerin buğdayları kümülatif toplandığında
olağanüstü sayılabilecek bir buğday kütlesi hesabî olarak
karşımıza çıkar.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 19

Paranın Zaman Değeri

• Gelecekte sağlanacak 1 TL ile bugün elimizde bulunan 1 TL arasında fark var

mı? sorusuna, enflasyon etkisi olmasa (sıfır enflasyon) bile bugün elimizdeki
1 TL yatırıma dönüştürülerek değerlendirilir ve artı kazançlar elde edilebilir.
Bu durum; paranın zaman değerinin olduğunu, diğer ifadeyle gelecekte elde
edilecek bir paranın bugünkü değerinin daha fazla olduğunu gösterir.
•Bir ekonomide enflasyon sıfır da olsa paranın zaman değeri vardır. Çünkü
Özet
bugünkü 1 TL, yarınki 1 TL’den daha değerlidir. Zira zaman içinde para
değerlendirilerek kazanç elde edilebilir.
•Birikimli Değer Hesaplama: Bir ödemenin veya bir dizi ödemenin bileşik faiz
hesabıyla sondaki değerinin belirlenmesidir.
•Bir miktar para, geri verilmek şartı ile belirli bir süre kullanılırsa bu kullanım
karşılığı anapara dışında verilen fazlalığa faiz denir.
•Yatırımcılar açısından düşünüldüğünde faiz, yatırılan paranın getirisi
olmaktadır.
•Faiz tutarı anaparaya (sermayeye) eklenip elde edilen miktar, daha sonraki
devre için anapara olur ve bu tutar üzerinden faiz hesaplanır.
•İşletmelerde yatırım yapılır ve sonra getirisi - kazancı elde edilir. Çoğunlukla
yatırımlar için gereken para çıkışları ile para girişleri birbirini desteklemez,
farklı dönemlerde gerçekleşir. Yani işletmelerde para giriş ve çıkışlarının
dağılımı eş anlı olmaz, farklı tarihlerde ortaya çıkar. Bu durum işletmelerde
nakit yönetimini zorlaştırır.
•İşletmeye gelecek 500.000 TL’yi düşünelim; parayı alan için de, ödeyen için
de bugünkü değeri ile 10 ay sonraki değeri aynı olmayacaktır. Dolayısıyla bir
yatırımın para giriş ve çıkışlarının karşılaştırılabilmesi için bunların zaman
faktörünü göz önüne alarak aynı zaman düzeyine indirgenmelerine ihtiyaç
vardır.
•Farklı tarihlerde ortaya çıkan nakit akışlarının değerinin belirlenmesine,
paranın zaman değeri analizi denir. Finansal yönetim kararlarının hemen
tümünde, özellikle de uzun vadeli kararlarda, paranın zaman değeri
analizinin, indirgenmiş nakit akımları analizinin yapılması gerekir. Paranın
değerine iki açıdan bakılır. Paranın gelecek değeri ve paranın bugünkü
değeri.
•Anaparanın kazandığı faiz tutarının, her dönem anaparaya eklenerek yeni
değer üzerinden faiz hesaplanması bileşik faizdir. Basit faiz, faize faiz
yürütülmediği bir faiz türüyken, bileşik faizde elde edilen faiz, faiz
kazanmaktadır. Faiz tutarı anaparaya/sermayeye eklenip, elde edilen miktar,
daha sonraki devre için anapara olur ve bu tutar üzerinden tekrar faiz
hesaplanır. Böylece, her dönemin sonunda sermaye bir öncekine göre artar
ve elde edilecek faiz tutarı da gittikçe artış gösterir.
•Kredili alışlarda borçluya belli bir vade verilir ve bu süre içinde ödemesi
istenir. Bu vade verilirken, borç tutarının üstüne vade farkı eklenir. Eğer bu
borç vadeden önce ödenecekse, bu kez iskonto hesabı devreye girer. Borç
için bir senet imzalanmış ise, alacak senedi oluşmuş demektir. Senedin
imzalandığı tarih ile ödenecek tarih arasındaki süreye vade denir.
•Faizin, bileşik faizle ve bir yıldan kısa vadede hesaplanmasında kullanılan
faizdir.
•Bazı durumlarda faiz ödeme dönemleri (devre) yıl olmayabilir. Faiz
hesaplamalarında yıllık değil de değişik dönemlerin söz konusu olması
durumunda, bileşik faiz hesaplamaları için önce devre sayısı bulunur ve
sonra hesaplama yapılır.
•İşletmeler dönem sonunda senede bağlı alacakları ve borçlarını değerleme
gününün kıymetine çevirme işlemi yaparlar ki buna muhasebede reeskont
işlemi denir. Reeskont işleminde faiz oranı, T.C. Merkez Bankası iskonto
oranıdır.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 20

Paranın Zaman Değeri

DEĞERLENDİRME SORULARI
1. Bir banka mevduata % 30 faiz ödemektedir. 50.000 TL’lik bir mevduat için yıl
sonunda hesaplanan faiz ne kadar olacaktır?
a) 1.500
b) 5.500
c) 6.500
d) 15.000
e) 65.000

2. 25.000 TL için bir banka % 20 faiz oranından 4.000 TL ödemişse anapara

bankada kaç gün kalmıştır?
a) 145 gün
b) 233 gün
c) 245 gün
d) 288 gün
e) 360 gün

3. 3.500 TL yıllık %15 faiz oranından 4 yılda kaç TL olacaktır?

a) 4.366,21 TL
b) 6.121,52 TL
c) 5.121,25 TL
d) 5.325.25 TL
e) 6.211.52 TL

4. Vadesi 40 gün sonra dolacak olan 20.000 TL’lik bir senet, % 25 iskonto
oranından kırdırılıyor. Bu senedin bugünkü değeri nedir?
a) 19.444,48 TL
b) 18.222,36 TL
c) 17.336,45 TL
d) 18.333,25 TL
e) 19.666,20 TL

5. 4 yıl sonunda % 15 iskonto oranından 437,25 TL’ye ulaşan paranın bugünkü

değeri nedir?
a) 450
b) 350
c) 250
d) 150
e) 50

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 21

Paranın Zaman Değeri

6. Gelecekteki bir ödemenin veya bir dizi ödemelerin uygun iskonto oranı ile
iskonto edilmiş değerine ne denir?
a) Zaman değeri
b) İskonto değeri
c) Bugünkü değer
d) Gelecek değer
e) Birikimli değer

7. Bir bankaya % 20 faizle 3 yıl boyunca her yıl 3.000 TL para yatırılıyor. 3. yılın
sonunda bankada ne kadar paramız olur?
a) 9.600
b) 10.800
c) 12.706
d) 13.104
e) 14.200

8. %12 faizden 20.000 TL para bir yılın sonunda ne kadar olur?

a) 20.240
b) 21.200
c) 21.400
d) 22.400
e) 23.500

9. % 15 faizle 2 yılın sonunda 278 TL olan paranın bugünkü değeri nedir?

a) 200
b) 210
c) 220
d) 230
e) 240
10.Vadesinin dolmasına 90 gün kalan bir senet, %30 oranından kırdırılarak
444.000 TL alınıyor. Senedin nominal değeri nedir?
a) 485.000
b) 480.000
c) 475.000
d) 464.250
e) 458.000

Cevap Anahtarı
1. d, 2. d, 3. b, 4. a, 5. c, 6. c, 7. d, 8. d, 9. b, 10. b

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 22

Paranın Zaman Değeri

YARARLANILAN KAYNAKLAR
[1] Akgüç, Ö. (1998). Finansal yönetim, Muhasebe Enstitüsü Eğitim ve Araştırma
Vakfı Yayın No: 17, 7. Baskı, İstanbul.
[2] Berk, N. (1998). Finansal yönetim, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
[3] Brigham, E. F. (1989). Finansal yönetimin temelleri, Çev. Özdemir Akmut.
[4] Halil Sarıaslan,(2006). Finansal Yönetim, Siyasal Kitabevi, Ankara Üniversitesi
Basımevi, Cilt I, 3. Baskı, Ankara.
[5] Büker, S. (1998). Finansal yönetim, Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma
Çalışmaları Vakfı Yayınları, No: 64, Eskişehir.
[6] Ceylan, A. ve Korkmaz, T. (2008). İşletmelerde finansal yönetim, Ekin Basım Yayın,
10. Baskı, Bursa.
[7] Usta, Ö. (2008). İşletme finansı ve finansal yönetim, Detay Yayıncılık, 3. Baskı,
Ankara.
[8] Öndeş, T. (2001). Finansal kavramlar ve çözümlü finans problemleri, AÜ. İİBF,
Fındıkoğlu Arş. Merkezi Yayın no: 218, Erzurum.
[9] Van Horne, J. (1986). Fundamentals of financial management, Prentice Hall,
6. Edition, New Jersey.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 23

Paranın Zaman Değeri

FAİZ ORANI TABLOLARI

Tablo 1: 1 TL’nin t yıl sonra gelecekteki değeri = (1+r)t

Not: Eğer faiz oranı yıllık % 5 ise, bugünkü 1 TL’lik yatırım 3 yıl sonra 1.1576 TL değerinde olacaktır.

Tablo 2: İskonto Faktörleri: t yıl sonra elde edilecek 1 TL’nin bugünkü değeri = 1/(1+r)t

Not: Eğer faiz oranı yıllık %12 ise, 6 yıl sonra elde edilecek 1 TL’nin bugünkü değeri 0.5066 TL’dir.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 24

 Paranın Zaman Değeri

t
Tablo 3: Anüite Tablosu: t yıl süreyle her yıl elde edilecek 1 TL’nin bugünkü değeri = 1 / r −1 / [r× (1+ r) ]

Not: Eğer faiz oranı yıllık % 9 ise, gelecek 5 yıl süreyle her yıl elde edilecek 1 TL’nin bugünkü
değeri 3.8897 TL olacaktır.

t
Tablo 4: Anüite Tablosu: t yıl süreyle her yıl elde edilecek 1 TL’nin gelecek değeri = [(1+ r) −1] / r

Not: Eğer faiz oranı yıllık % 7 ise, gelecek 10 yıl süreyle her yıl elde edilecek 1 TL’nin gelecek
değeri 13.8164TL olacaktır.

Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi 25