2020-2021

Bahar Dönemi
Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı

Mikroorganizmaların
Sayılması
04.03.2021 • Laboratuvar Güvenliği Hakkında Bilgi verilmesi

11.03.2021 • Laboratuvarda Kullanılan Ekipmanların Tanıtımı

18.03.2021 • Dezenfeksiyon&Sterilizasyon

25.03.2021 • Katı Besiyerinin Hazırlanması

01.04.2021 • Sıvı Besiyerinin Hazırlanması

08.04.2021 • Sıvı&Katı Besiyerine Ekim

15.04.2021 • Mikroorganizmaların Sayılması

22.04.2021 • Mikroorganizmaların Boyanması

29.04.2021 • Gram Boyama

06.05.2021 • Alkolik Fermantasyon

20.05.2021 • Hareket Deneyi

27.05.2021 • Koliform Tayini

03.06.2021 • Ara Sınav

 Mikroorganizmaların Sayılması

• Bir örnekte hangi tip mikroorganizmaların bulunduğunun bilinmesi

(çeşit, grup, cins, tür vb) yani mikroorganizmaların örnekten izole
edilmesi ve tanımlanması önemlidir.
• Bunun yanı sıra, örneğe ait bazı mikrobiyolojik problemlerin
çözümünde, örnekteki mikroorganizma sayısı da önemlidir.
• Kültürel sayım yöntemlerinin amacı; su, atıksu, toprak, hava ya da
her türlü gıda maddesindeki mikroorganizma sayısını tespit
etmektir.
Besiyerinde sayım, canlı hücrelerin koloni oluşturması ve bu kolonilerin
sayılarak ‘her canlı hücre 1 koloni oluşturur’ prensibi ile canlı hücre
sayısının hesaplanması esasına dayanır. Bu amaçla sayım yapılacak
kültürden belirli bir miktar alınır ve besiyerine aktarılır.
Koloni oluşması için gerekli inkübasyon süresinin sonunda petri
kutusundaki koloniler sayılarak materyaldeki canlı hücre sayısı
hesaplanır.
 İnkübasyon
Besiyerinin Hazırlanması Ekim
• Literatürde çoğunlukla katı besiyerinde yapılan sayım
sonuçları «koloni oluşturan birim (colony forming unit: cfu,
kob)» olarak verilir.
• Bunun nedeni sayımı yapılan materyalde canlılığını sürdüren
ancak gelişme ve çoğalma yeteneğini yitirmiş, dolayısı ile
koloni oluşturamayacak hücrelerin de bulunabilmesidir.
• Katı besiyerlerinde sayım sonuçları kob/mL ,kob/g ,
kob/cm2 olarak ifade edilebilir.
Örneğin; numuneden 0,1 mL 'nin Petri kutusuna aktarılması
durumunda inkübasyondan sonra Petri kutusunda yine 20 koloni
sayılırsa, bu sadece 0,1 mL’ deki sayıyı ifade eder.
Dolayısı ile;
0,1 mL’de 20 canlı hücre varsa
1 mL’de x canlı hücre vardır

x= (20 X 1) / 0,1 = 200 ; 200 kob/mL canlı hücre olduğu sonucuna

varılır.
 Yüzeyde sayım yöntemleri içinde yer alan yayma yöntemi ile elde edilen
koloniler, elektronik koloni sayaçlarında daha doğru bir şekilde sayılabilirler.

İstatistiksel bir kural olarak dökme ve yayma kültürel sayım yöntemlerinde bir Petri
kutusundaki koloni sayısının 30 - 300 arasında bulunması gerekir.
30-300 Adet Koloni İçeren Petriler
30-300 adet koloni içeren petriler seçilir ve sayım yapılır. Örneğin her mL’sindeki koloni
sayısı aşağıdaki gibi hesaplanır. Sonuç, kob/mL şeklinde rapor edilir.
30’dan Az Koloni İçeren Petriler
Tüm petrilerdeki koloni sayısı 30’dan az ise, ekim yapılan en küçük seyreltmeye göre
örnekteki koloni sayısı hesaplanır.
300’den Fazla Koloni İçeren Petriler
300’den fazla koloni içeren petrilerden, 300’e en yakın sayıda koloni içeren petriler seçilir.
Örneğin her mL’sindeki koloni sayısı aşağıdaki gibi hesaplanır. Sonuç, kob/ml şeklinde
rapor edilir.

koloni sayısı (ort. koloni sayısı) x seyreltme faktörü


ml örnek hacmi,ml
 300’ün Çok Üstünde Koloni İçeren Petriler
Böyle petriler için Quebec tipi veya benzer bir
koloni sayıcının çizgilerinden faydalanmak uygundur.
Koloni sayıcılarda petri kutusunun yerleştirildiği tabla 1
cm2’lik karelere bölünmüştür. Bu kareleri göz önüne
alarak sayım işlemi;

• cm2’de 10 koloniden az ise; Ardışık 7 yatay kare ve ardışık 6 dikey kare

seçilir. 13 kare üzerindeki koloniler sayılır. Bu 13 cm2’lik alandaki koloniler
toplanır ve 5 ile çarpılır. Çünkü, cam petri kutuları 65 cm2’lik alana sahiptir
ve sayılan kare sayısı da 13 olduğundan, 13x5 = 65 cm2’lik alana sahip
cam petri kutularındaki koloni sayısı hesaplanmış olur.
• cm2’de 10 koloniden fazla ise; kolonileri temsil edebilecek 4 kare
seçilir, ortalama alınarak 1 cm2’deki koloni sayısı hesaplanır. Petri
kutusunun cm2 değeri ile çarpılır. Böylece, petrideki sayı bulunur.
• cm2’de 100 koloniden fazla ise;
cam petri kutuları için >100 x 65 x seyreltme faktörü
Sonuç, kob/mL şeklinde rapor edilir.
EMB (Eosin Methylen- blue Lactose Sucrose) Agar

35-37’C de
18-24 saat
inkübasyon
sonrası
Sıvı Besiyerine Ekim, EC Broth

• Durham tüplerinde gaz

oluşumu
• Besiyerinde renk değişimi
ve gaz oluşumu

44-44.5’C de 24-28 • Bulanıklık ve pıhtılaşma

saat inkübasyon • Floresan oluşumu
sonrası • İnkübasyon sonunda
gelişme ve Durham
tüplerinde gaz görülen
tüpler pozitif olarak
işaretlenir ve standart
EMS çizelgesinden
örnekteki fekal koliform
sayısı hesaplanır.