projekt

Ustawa

z dnia … 2023 r.

o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela

Art. 1. W ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2021 r. poz.
1762, z 2022 r. poz. 935, 1116, 1700, 1730) po art. 93a dodaje się art. 93b w brzmieniu:
„Art. 93b. 1. W okresie od dnia 1 lipca 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. średnie
wynagrodzenie nauczycieli ustalone w sposób określony w art. 30 ust. 3 zwiększa się o 20%.
2. Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o średnim wynagrodzeniu nauczycieli, o którym
mowa w art. 30 ust. 3, w okresie od dnia 1 lipca 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. należy przez
to rozumieć średnie wynagrodzenie nauczycieli ustalone w sposób określony w art. 30 ust. 3,
zwiększone o 20%.”.

Art. 2. Podwyższenie wynagrodzeń dla nauczycieli w związku ze zwiększeniem

średniego wynagrodzenia nauczycieli, o którym mowa w art. 93b ust. 1 ustawy zmienianej w
art. 1, następuje nie później niż do dnia 30 września 2023 r., z wyrównaniem od dnia 1 lipca
2023 r. Przepisu art. 30 ust. 11 ustawy zmienianej w art. 1 nie stosuje się.

Art. 3. W okresie od dnia 1 lipca 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. przepisy art. 93b
ustawy zmienianej w art. 1 stosuje się do średniego wynagrodzenia nauczycieli ustalonego w
sposób określony w art. 30 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą
ustawą.

Art. 4. Zwiększenia średniego wynagrodzenia nauczycieli, o którym mowa w art. 93b

ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, nie stosuje się do ustalania w roku 2023 środków, o których
mowa w art. 1-3 ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących
realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 (Dz.U. z 2022 r. poz. 2666).

1
 Art. 5. W roku 2023 część oświatowa subwencji ogólnej, o której mowa w art. 28 ust.
1 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U.
z 2021 r. poz. 1672, 1901 i 1927 oraz z 2022 r. poz. 646 i 655), ulega zwiększeniu o kwotę
3.005.809 tys. zł ze środków rezerwy celowej budżetu państwa przeznaczonej na zmiany
systemowe w finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego, w tym w finansowaniu zadań
oświatowych.

Art. 6. Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

2
 Uzasadnienie

I. Potrzeba i cel wydania ustawy

Jednym z priorytetów w zakresie polityki oświatowej państwa powinno być podniesienie

prestiżu zawodu nauczyciela, który wpływa na jakość kształcenia. Osiągnięciu powyższego
celu powinien służyć m.in. systematyczny wzrost wynagrodzeń nauczycieli przy jednoczesnym
znacznym wzroście nakładów finansowych państwa na oświatę.

Od 2020 r. wysokość średniego wynagrodzenia nauczycieli nie uległa zmianie, w ustawie

budżetowej na rok 2021 oraz na rok 2022 nie przewidziano zwiększenia kwoty bazowej dla
nauczycieli. Od 1 stycznia 2023 r. wysokość kwoty bazowej dla nauczycieli wynosi 3 981,55
zł, nastąpił więc wzrost średnich stawek wynagrodzenia nauczycieli jedynie o 7,8%.

Tymczasem zdaniem ekspertów inflacja w styczniu wyniosła około 17,1% (rok do roku), w
lutym może przyspieszyć do ponad 19%1, a prognozy średnioroczne wskazują, że maksymalny
wzrost inflacji może sięgnąć 15,3%2. Oznacza to ogromną utratę wartości nabywczej zarobków
nauczycielskich.

W związku z tym pojawia się konieczność zneutralizowania negatywnych skutków wysokiej

inflacji w formie wdrożenia podwyżki wynagrodzenia nauczycieli w trakcie roku
kalendarzowego, poprzez dodanie art. 93b ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta
Nauczyciela (Dz. U. z 2021 r. poz. 1762, z 2022 r. poz. 935, 1116, 1700, 1730; dalej: „KN”).

II. Proponowane przepisy

Zgodnie z treścią zaproponowanej nowelizacji, art. 93b KN w okresie od dnia 1 lipca 2023 r.
do dnia 31 grudnia 2023 r. średnie wynagrodzenie nauczycieli ustalone w sposób określony w
art. 30 ust. 3 KN zwiększa się o 20%. Zmiana ta umożliwi jednocześnie podwyższenie od dnia
1 lipca 2023 r. wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli oraz
dodatków do wynagrodzenia.

1
https://strefainwestorow.pl/artykuly/gospodarka/20230131/inflacja-w-polsce-styczen-luty-szacunki
2
https://ksiegowosc.infor.pl/wiadomosci/5640851,inflacja-i-stopy-procentowe-NBP-w-2023-roku-prognozy.html

3
W związku z tym, iż ustawa – Karta Nauczyciela reguluje termin podwyższenia wynagrodzeń
nauczycieli wskazując, że powinna ona nastąpić nie później niż w ciągu 3 miesięcy po
ogłoszeniu ustawy budżetowej, z wyrównaniem od dnia 1 stycznia danego roku (art. 30 ust. 11
KN), niezbędne jest również uregulowanie terminu podwyższenia wynagrodzeń w związku ze
zmianą wysokości średniego wynagrodzenia nauczycieli od dnia 1 lipca 2023 r. do dnia 31
grudnia 2023 r.

Podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli w związku z tą zmianą nastąpi nie później niż do dnia
30 września 2023 r., z wyrównaniem od dnia 1 lipca 2023 r. W tym przypadku nie będzie miał
zastosowania ww. art. 30 ust. 11 KN.

Zgodnie z projektem ustawy zmieniającej, zwiększenie średnich wynagrodzeń nauczycieli od

dnia 1 lipca 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. nie będzie stosowane do ustalania w roku 2023
środków, o których mowa w art. 70a ust. 7 KN, przeznaczonych na realizację ogólnokrajowych
zadań w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli wyodrębnionych w budżecie ministra
właściwego do spraw oświaty i wychowania, środków, o których mowa w art. 49 ust. 1 pkt 2 i
3 KN, na wypłaty nagród dla nauczycieli za ich osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze
wyodrębnionych w budżetach wojewodów oraz w budżecie ministra właściwego do spraw
oświaty i wychowania, a także środków, o których mowa w art. 70a ust. 4 KN, na wspieranie
organizacji doradztwa metodycznego na obszarze województwa. W 2023 r. środki te ustala się
zgodnie z art. 1–3 ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących
realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 (Dz.U. z 2022 r. poz. 2666).

W projektowanej ustawie zawarto regulacje przewidujące zwiększenie w roku 2023 części

oświatowej subwencji ogólnej, o której mowa w art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 13 listopada 2003
r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 2267), w związku z
realizacją zadania związanego ze wzrostem wynagrodzeń nauczycieli od dnia 1 lipca 2023 r.

Proponuje się, aby ustawa weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia ze względu
na ważny interes społeczny związany z podwyższeniem wynagrodzenia nauczycieli.
Proponowany termin wejścia w życie ustawy jest odpowiedzią na oczekiwanie środowiska
oświatowego. Umożliwi on wypłatę podwyższonych wynagrodzeń nauczycielom wraz z
wyrównaniem od dnia 1 lipca 2023 r. możliwie najszybciej po ogłoszeniu niniejszej ustawy.

4
Ponadto, zasady demokratycznego państwa prawa nie stoją na przeszkodzie, aby niniejsza
ustawa weszła w życie w ww. terminie.

III. Przewidywane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne

Zmiana polegająca na zwiększeniu średniego wynagrodzenia nauczycieli będzie miała

pozytywny wpływ na sytuację ekonomiczną i społeczną nauczycieli i ich rodzin. Proponowana
ustawa może też pozytywnie wpłynąć na liczbę nauczycieli – choć częściowo wstrzyma
masowe odchodzenie z zawodu, co pozytywnie wpłynie na funkcjonowanie oświaty. W ten
sposób prognozuje się pozytywny wpływ regulacji na stosunki społeczne oraz bieżącą sytuację
gospodarczą.

Z punktu widzenia prawnego, proponowana ustawa wpisuje się w system podwyższania

wynagrodzeń wprowadzony w 2022 r., urealniając go do obecnego wzrostu cen i kosztów życia.

IV. Źródła finansowania

Środki na wzrost w okresie od dnia 1 lipca 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. średnich
wynagrodzeń nauczycieli powinny zostać zabezpieczone w stosownej rezerwie celowej
budżetu państwa na 2023 r.

W związku z zaproponowaną zmianą średnie wynagrodzenie nauczycieli wzrośnie o 20%.

Koszt podniesienia średnich wynagrodzeń nauczycieli o 20% w okresie od dnia 1 lipca 2023 r.
do dnia 31 grudnia 2023 r. w zakresie nauczycieli uwzględnianych w części oświatowej
subwencji ogólnej) szacuje się na 4,8 mld zł.

Stawki średniego wynagrodzenia nauczycieli, ustalone zgodnie z proponowaną regulacją, od

dnia 1 lipca 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. będą wynosiły dla:
1) nauczyciela początkującego - 144% – 5.733,43 (+ 955,57 zł),
2) nauczyciela mianowanego - 172% – 6.848,26 (+ 1.114,83 zł),
3) nauczyciela dyplomowanego - 220% – 8.759,41 (+ 1.433,36 zł).

Zmiana stawek średniego wynagrodzenia na podstawie zaproponowanej nowelizacji będzie

wymagała podwyższenia minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli oraz
dodatków do wynagrodzenia.

5
V. Założenia projektów podstawowych aktów wykonawczych

Zmiana dotycząca podwyższenia średniego wynagrodzenia nauczycieli od dnia 1 lipca 2023 r.

do dnia 31 grudnia 2023 r. o 20%, będzie wiązała się z koniecznością dokonania przez resort
edukacji nowelizacji rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia
2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli,
ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz
wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz.U. z 2014 r. poz. 416, z późn.zm.).

Zatem w związku z podwyższeniem średniego wynagrodzenia nauczycieli z dniem 1 lipca 2023

r. odpowiednio powinny zostać podwyższone również minimalne stawki wynagrodzenia
zasadniczego nauczycieli określone w tabeli stanowiącej załącznik do niniejszego
rozporządzenia.
W związku ze wzrostem średniego wynagrodzenia nauczycieli w okresie od dnia 1 lipca 2023
r. do dnia 31 grudnia 2023 r. przy utrzymaniu w ustawie budżetowej na rok 2023
dotychczasowej wysokości kwoty bazowej dla nauczycieli, powinien zostać odpowiednio
dostosowany wzór sprawozdania zawarty w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra
Edukacji i Nauki z dnia 15 grudnia 2022 r. w sprawie sposobu opracowywania sprawozdania
z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli (Dz.U. z 2022 r. poz. 2767).

VI. Konsultacje

W stosunku do projektu nie przeprowadzono konsultacji. Podwyższenie średnich wynagrodzeń

nauczycieli w 2023 r. stanowi jednakże odpowiedź na jeden z głównych postulatów ZNP i
innych związków zawodowych zrzeszających nauczycieli oraz całego środowiska nauczycieli.

VII. Oświadczenie o zgodności projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej albo

oświadczenie, że przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty prawem Unii
Europejskiej. Oświadczenie o zgodności z Konstytucją RP

Projektowana ustawa nie jest objęta prawem Unii Europejskiej i nie wymaga notyfikacji do
właściwych instytucji unijnych. W ocenie wnioskodawcy projektowana ustawa jest zgodna z
Konstytucją RP

6
VIII. Wpływ na działalność mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich
przedsiębiorców

Wejście w życie projektowanej ustawy nie będzie miało wpływu na działalność

mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców.