What is a (FRP) Fibre Reinforced Polymer composite?

Qka eshte FRP kompozite

Materialet kompozite perbehen nga dy ose me shume faza te dalluara fizike, njera nga te cilat,
faza fibrike, eshte e shperndare ne nje faze matriks te vazhdueshme. Kompozitet i ofrojne
dizajnuesit nje kombinim te vetive qe nuk jane te pranishme tek materialet tradicional. Eshte e
mundur te perdoren fibra ne nje matriks (apo matrice) ne nje regjion te tej-stresuar ne pozite te
caktuar, drejtim dhe volum (sasi) ne menyre qe te perfitohet efikasitit ne maksimum nga
perforcuesit, dhe pastaj, Brenda te njejtit anetar te zvogelohet perforcuesi ne sasi sa me te vogel
ne regjionet me vlera me te vogla stresi. Perparesi tjera qe ofrohen nga ky material jane lehtesia
(peshe), rezistues nga korozioni, fleksibiliteti, transparenca (pastertia) dhe efikasiteti i madhe ne
ndertimtari ne krahasim me materialet me konvencionale.

Cilat jane materialet e perdorura.

Resins-rreshira

Jane dy lloje kryesore te polimereve te perdorura per rreshira: termosetet dhe termoplastikat.
Polimeret termosete te perdorura ne industrine e ndertimtarise jane poliesteret dhe epoksided.
Me se shumti perdoren rreshira termoplastike ne prodhimin e kompositeve: polyolefins,
polyamides, vinylic polymers, polyacetals, polysulphones, polycarbonates, polyphenylenes and
polyimides.

Fibres-Fibrat

Si fiber mund te perdoret nje numer i madhe I materialeve amorfe dhe kristalore.Ne industrine e
ndertimtarise, fibri me I zakonshem qe perdoret eshte fibri i qelqit (jane kater lloje te fibrit
qelqor: E-qelqi, AR-qelqi, A-qelqi dhe qelqi me fortesi te larte). Fibri I karbonit, prej te cilit
kemi tre lloje (lloji I, II, III) mund te perdoret ndaras ose ne kombinim me nje fiber qelqi si
hybrid per te ngritur fortesine e anetarit te struktures ose ne nje pjese te struktures, ne ate menyre
qe fortesia tejkalon vleren e mundur ne rast se perdoret vetem fibri nga qelqi. Fibrat aramid
mund te perdoren ne vend te fibrit qelqor per ti rritur fortesine e kompositit.

Tufat e fijeve quhen “fije” dhe keto zakonisht kombinohen per te formuar tufa paralele te
quajtura rovings. Keto (rovings) te mbledhura perdoren ne proceset qe perfshijne prerje te
fibrave gjate prodhimit te kompositit sipsh. SMC, sperkatja, prodhimit i vazhdueshem i pllakave.
Rovings gjithashtu ndertohen me ane ten je teknike direkte ne te cilen te gjitha fijet e nevojshme
ne roving final (deri ne 4800) terheqen ne te njejten kohe nga nje unaze. Keto rovings quhen
direkte dhe perdoren ne thurje, pultrusion, dhe mbeshtjellje te fijeve. Fijet gjithashtu mund te
perdredhen per te formuar disa lloje te lemshash; rovings ose lemshat mund te perdoren
individualisht ose ne formen e materialit te thurur.

Additives - Materialet shtese (shtojcat)

Per aplikime strukturale eshte e domosdoshme te arrihet nje shkalle e pengimit (ngadalsimit) te
zjarrit. Ngadalesuesit e zjarrit zakonisht jane te inkorporuar ne rreshira ose si shtrese gjelli i
aplikuar. Mbushesit dhe pigmentet gjithashtu perdoren ne rreshira per shume qellime, mbushesit
per te permiresuar vetite mekanike ndersa pigmentet per pamje dhe veprime mbrojtese.

Mechanism of Reinforcement – Mekanizmat e perforcimit

Perforcimi i polimerit me modulus te ulet me ate me modulus te larte, fija me force te larte
perdore rrjedhe te materialit polimerik te stresuar per te transferuar ngarkesen tek fibra; kjo
rezulton ne komposit me force dhe modulus (vlere absolute) te larte. Qellimi I kombinimit eshte
te prodhoje material dy-fazor ne te cilin faza a pare (fibrat) eshte e shperndare mire dhe e lidhur
nga nje faze e dyte e dobet (matriksi polymer). Perberesit kryesor qe ndikojne ne forcen dhe
ngurtesine e kompositit jane fibrat perforcuese, matriksi dhe nderfaqja ne mes te fibrave dhe
matriksit.

History of FRPs in construction – Historia e FRP ne ndertimtari

FRP kompositet se pari u zhvilluan gjate 1940-ve nga ushtria dhe aplikimet ne hapesiren ajrore.
Avansime te konsiderueshme jane bere qe nga atehere ne perdorimin e ketij materiali dhe
aplikimiet jane zhvilluar ne sektorin e ndertimtarise. FRP kane gjete perdorim te suksesshme ne
shume aplikime ne ndertimtari duke perfshire bartjen e ngarkeses, panelet per mbushje, gypa
presioni, linja rezervoaresh, kulm, dhe komplet struktura ku FRP jane te lidhura se bashku per te
formuar sisteme complete ne te cilat forma ofron ngurtesi.

Ne dekaden e fundit, kompositet polimere kane gjet aplikim ne sektorin e ndertimtarise ne fushat
si riparime urash, dizajnim urash, kabllo ankorimi, struktura perforcuese dhe komponente ne
vete. Keto composite jane material shpesh te referuara si komposite te avansuara dhe kane veti
superiore te konsiderueshme ne krahasim me ato te kompositeve te meparshme. Termi eshte i
paqarte sidoqofte sepse nuk identifikon ndonje kombinim specifik materiali. Ne industrine e
ndertimtaris, termi ne pergjithesi perdoret per polimeret perforcuese me force te madhe, modulus
te larte te vazhdueshem te fibrave qelqi, karbon apo aramid i shtrire ne shtresa per te formuar
material ingjinierik.

Introduction – Hyrje

Nje nga perparesite e kompositeve te FRP eshte qe se dizajneri/ingjinieri ka detyre per te

definuar vetite e materialit final duke zgjedhur kombinim unik te materialit matriks, perforcimin
e fibrave dhe drejtimin e fibrave per te iu pershtatur nje aplikimi perkates. Kjo mundeson qe
laminatet (flete) te optimiziohen, duke mundesuar prodhimin potencial te strukturave te lehta
dhe ekonomike. Fibrat mund te vendosen ne pozita dhe orientime shume te avancuara per te
kryer ngarkesen e aplikuar dhe fibra te ndryshem mund te perdoren ne lokacione te ndryshme.
Fatkeqesisht, nevojshmeria per te definuar vetite e materialit dhe numri I pafundem i
kombinimeve te mundshme te llojeve te fibrave dhe drejtimeve ka ne te njejten kohe ka
limitizuar pranueshmerine e kompositeve te FRP ne industri te caktuara. Sidoqofte, perparesite e
kompositeve te FRP-s jane te shumta per tu injoruar dhe teknikat per parashikimin e vetive te
laminateve jane mire te zhvilluara, duke i japur shanse ingjinierit per te definuar material unik qe
i pershtatet aplikimit te tij.
Fibre Mechanical Properties – Vetit mekanike te fibrit

Detajet e nje teresie te vetive mekanike te fibrave perforcuese gjinden ne Tabelen 1. Kujdes te
veqante duhet te kihet ne interpretimin e kostos se materialit, qe mund te ndryshoj ne menyre te
konsiderueshme dhe mund te mos reflektoj sakte ne koston e struktures finale. Per shembull
mund te jete e mundshme te zevendesohen shume shtresa te perforcimeve me fibra te qelqit me
nje shtrese te vetme te perforcuesit me fiber karboni, duke kursyer ne kosto te rreshires dhe
punes, dhe duke mundesuar lehtesimin e peshes se struktures si dhe duke ofroar zgjidhje me
ekonomike.

TABLE 1 - TYPICAL FIBRE PROPERTIES

Polyeth-
High Steel
Aramid High Ylene
E-Glass S-Glass Strength
Modulus (Grade
(Kevlar 49) Carbon (Dyneema
Carbon S275)
Sk65)
Tensile 275
3300- 2600-
Yield
2400 3100 3600 3000
Strength 430
6370 4700
(MPa) Ultimate
Tensile
70 86 130 230-300 345-590 95 205
Modulus
(GPa)
Failure
3.5 4.0 2.5 1.5-2.2 0.6-1.4 3.6 20
Strain (%)
Density
2560 2490 1440 1800 1900 970 7900
(Kg/m3)
Coefficient
of Thermal
Exp 5.0 5.6 -2L + 59 T -1L +17T -1L -12L 12

(10-6/¡C)
Fibre Cost
1.25 7 15 10-15 ~60 20-30 0.4
(£/kg)
Fabric Cost
2-3 10-15 20-25 15-35 ~100 30-50 0.4
(£/kg)
Specific 5-8 25-37 29-36 27-63 ~190 29-49 3
 Fabric Cost
(£/m3 x 10-3)
L = Longitudinal T = Transverse

Shenim: kostot jane te rrumbullakesuara dhe varen shume ne sasi, peshe te materialit, stil etj.

E-qelqi

E-qelqi ka force dhe ngurtesi me te ulet ne krahasim me fibra te konsideruara, mirepo eshte
gjithashtu me kosto me te ulet. Fibri eshte me i dendur sesa alternativat dhe struktura rezultuese e
perforcuar me E-qelq do te jete me e rende sesa ato te perforcuara me fibra me performance me
te larte. Nje structure E-qelqi mund te jete me shume se dy here pasha e struktures te perforcuar
me komposite karboni apo armaid, edhepse kjo eshte ende shume me e lehte se nje strukture
konvencionale e qelikut, cimentos apo edhe e aluminit.

Fibra nuk perqon elekticitetin dhe ofron rezistance te mira ndaj korrozionit. Duhet te theksohet
gjithashtu se nje fiber mund te sulmohet nga tretje te forta alkaline dhe duhet te mbrohet me
rreshira te pershtatshme dhe mbulesa siperfaqesore ne keso situatash.

Aramid-Aramide

Fibrat Aramid siq eshte Kevlar ofron force te madhe rezistuese dhe qendueshmeri te gjate. Kjo
rezulton ng ate qenurit absorbues te mire te sasive te medha te enegjise, per shembull ne
strukturat qe jane subjekte te forcave goditese. Fibri ka densitet shume te ulet dhe per kete
rezulton ne struktura ekstrem te lehta. Shumica e materialeve FRP shfaqin forca pak me te uleta
ne kompresion sesa ne tension, mirepo kjo eshte e vertete posaqerisht ne perforcuesit FRP
aramid dhe qdo zone e dalluar me stres kompresiv kerkon konsiderate te kujdesshme nese
perforcohet me fibra aramid. Fibrat aramid kane koeficient negative ndaj zgjerimit termal.

Aramid fiber material

Fibrat Aramid me te njohura jane Kevlar, Nomex, dhe Technora. Aramided jane ne pergjithesi te
pregatitura nga reaksioni ne mes ten je grupi amin dhe nje grupi te acidit karboksili halid. [1]
Normalisht kjo ndodhe kur nje poliamid aromatik rrotullohet nga nje koncentrim likuid i acidit
sulfuric ne fiber kristalore. [2] Fibrat pastaj rrotullohen ne nje fije me te madhe ne menyre qe te
thuren nje litar me I madhe I materialit te nderthurur. (Aramid). [1] Fibrat Aramid prodhohen me
nje varietet klasash bazuar ne kualitete per force dhe ngurtesi, ne menyre qe materiali sadopak te
“qendiset” ne dizajne specifike te nevojshme, siq jane prerja e materialit te forte gjate prodhimit.

Carbon-karboni
Fibrat e karbonit jane ne dispozicion me shume klase (grada) duke ofruar veti te ndryshme
mekanike. Te gjitha fibrat e karbonit ofrojne force dhe ngurtesi relativisht te larte, mirepo jane te
thyeshme dhe deshtojne nen stress te nivelit te ulet. Kane koeficient negative te zgjerimit termal.

Fibrat e karbonit jane te vetmet fibra qe konsiderohen ketu dhe qe jane perques te elektricitetit.
Ne shume aplikime kjo mund te mos jete relevante mirepo mund te jete kritike ne te disa tjera,
per shembull afer linjave energjetike te hekurudhave ose per prodhimin e “radomes”. Eshte
gjithashtu e nevojshme te konsiderohet mundesia e korrozionit elektrolit ne kombinim me
material tjeter. Karboni shfaq potencial shume te madhe elektrolit dhe reagon si material fisnik
(inert) ne serite e galvanizimit. Perderisa nuk korrodone vetveten, mund te shkaktoje korrodim
galvanic ne materialet tjera sidomos aluminit.

Fibrat e karbonit krijohen kur fibrat poliakrilonitrile (PAN), rreshira katranit, or Rayon
karbonizohen (permes oksidimit dhe pirolises termale) ne temperature te larte. Permes proceseve
te metejme te grafitizimit ose shtrirjes se fibrave, forca apo elasticiteti mund te rritet
repsektivisht. Fibrat e karbonit prodhohen ne diameter analog me ato te fibrave te qelqit me
diameter prej 9 deri ne 17 µm. Keto fibra thuren ne fije me te medha per transportim dhe
prodhimin e proceseve te metejshme. Procese te metejshme mund te jene thurja apo gershetimi
ne material karboni, pelhura, apo shtroja analoge me ato te pershkruara per qelq te cilat mund te
perdoren per perforcime.

Polyethylene - Polietilen

Fibrat Polietileni (PE) shfaqin forca elastike te larta, mirepo modulus te ulet krahasuara me fibrat
me performance te larte siq jane aramid apo karbon. Ato gjithashtu kane force kompresive te
ulet. Mund te japin nivele te larta te forces goditese dhe aplikohen psh ne pllaka te lehta me
armature. Fibrat PE kane koeficient te larte negative ne zgjerim termal.

Stress - Strain Characteristics – Stres – karakteristikat e terheqjes

Shumica e kompositeve FRP deshtojne, thehen nen tension dhe mund te posedojne veti te
ndryshme ne kompresion sesa ne tension. Natyra e brishte gjithashtu rezulton ne ndjeshmeri me
te madhe te koncentrimi i stresit, dhembeza (qe thojna na ne “dham”), vrima etj sesa eshte rasti
ne materialet e perpunueshem lehte siq jane strukturat e qelikta. Perkunder deshtimit ne thyrje,
FRP kompositet shpesh do te japing shenja te tej-stresimit perballe deshtimit katastrofik ne
forme te emetimit akustik, plasaritjeve, zbardhjes dhe “delaminimit”.

Fatigue Strength – Forca e lodhjes

Forca e lodhjes varet shume nga vetite e rreshires dhe qualitetit te laminatit. Deshtimi nga lodhja
shpesh ndodhe ne menyre progresive, duke filluar nga shkeputja e fibrave dhe plasaritja e
rreshires. Duhet te theksohet se FRP laminate mund te jete edhe pre e deshtimit ne lodhje ndaj
kompresionit si dhe tensionit, ne kontrast me metalet qe ne pergjithesi shpesh kane vetem qarje
nga lodhja ndaj tensionit.
Creep and Stress Rupture – Keputjet nga shkarjet dhe stresi

Strukturat me FRP komposite te ekspozuara ndaj ngarkeses afatgjate mund te vuajne nga
keputjet nga stresi dhe shkarja toleranca per kete duhet te behet gjate dizajnimit. Vetite e
shkarjes varen shume nga vetite e rreshires, lloji I fibrit dhe kushtet klimatike si temperature dhe
lageshtia.

Suitability of FRP for Uses in Structural Engineering

Pershtatshmeria e FRP ne perdorimet e strukturave ingjinierike

Vetite e forces se FRP se bashku perbejne njeren nga arsyet primare per te cilen ingjinieret
zgjedhin ato ne dizajnimin e strukturave. Forca e materialit sundohet nga aftesia e tij per te
perballuar ngarkesen pa deformime te medha apo deshtime. Kur nje moster e FRP testohet ne
tension boshtor, forca e aplikuar per njesi hapesire nder-sektoriale (stress) eshte proporcionale
me raportin e ndryshimit te gjatesise se monstres me ate origjinale (terheqje). Kur ngarkesa e
aplikuar hiqet, FRP kthehet ne formen dhe gjatesine origjinale. Me fjale te tjera FRP-ja reagon
ne menyre linearo-elastikore ndaj stresit boshtor.
Reagimi I FRP ndaj kompresionit boshtor eshte i varur ne proporcionin relative te volumit te
fibrave, vetive te fibrave dhe rreshires, dhe me forcen e lidhjes se planit (nderfaqes [interface]).
Deshtimi i FRP kompositeve ndodhe kur fibrat shfaqin devijime (thyerje) ekstreme anesore
(shpesh dramatike dhe te befasishme) te quajtura shtrengime fibrore.

Reagimet e FRP ndaj stresit elastik te terthorte varet shume nga vetite e fibrit dhe matriksit,
bashkveprimit ne mes te fibrit dhe matriksit, dhe forces se fibrit-matriksit ne nderfaqe (plan). Ne
pergjithesi, sidoqofte, forca elastike ne kete drejtim eshte e vogel.

Shear stres ndodhe ne nje plan te nje siperfaqe kur ngarkesa e jashtme shkakton dy segmente te
nje trupi te rreshasin me njeri-tjetrin. Forca “shear” e FRP eshte veshtire te percaktuar. Ne
pergjithesi, deshtimi ndodhe perbrenda materialit te matriksit paralel ma ate te fibrit.

Ne mes vetive me force te larte te FRP, tipari me relevant perfshine qendrueshmeri te

shkelqyeshme dhe rezistim ndaj korrozionit. Per me shume, raporti ne mes te forces se larte dhe
peshes eshte shume perfitues; nje anetar i kompozuar nga FRP mund te mbeshtes ngarkesa te
medha te gjalla per shkak se ngarkesa e vdekur nuk kontribuon ne menyre te konsiderueshme ne
ngarkesen qe duhet ta barte. Tipare tjera perfshin instalim I lehte, versatiliteti, sjellje anti-termet,
neutralitet elektromagnetik, sjellje te shkelqyeshme lodhjeje dhe qendrueshmeri ndaj zjarrit.

Megjithate, sikurse shume nga materialet strukturore, FRP kane disa disavantazhe qe ngjallin
hezitim tek ingjinieret civil per ti perdorur ne te gjitha aplikimet; kosto e larte, thyeshmeri, jane
pre e deformimit ndaj ngarkeses afatgjate, degradimi nga rrezet UV, degradimi nga drita, efektet
e temperatures dhe lageshtise, mungesa e kodeve te dizajnimit dhe me e rendesishmja mungesa e
informimit.
Slabs and beams – pllakat dhe shtyllat

Pllaka Komposite te fibrave te karbonit mund te perdoren per te forcuar shtyllat dhe pllakat. Ato
jane te lidhura me siperfaqen e cimentos duke perdorur teknika te njejta themelore per pllakat e
qelikta. Pelhurat gjithashtu mund te perdoren. Aplikimet ne pergjithesi kane qene ne “ballin e
poshtem” per te shtuar rezistencen ndaj lakimit edhepse disa aplikime jane bere edhe ne
siperfaqe. Eshte perdorur ne menyre te kufizuar edhe ne pllakat e lidhura ne anet e shtyllave per
te rritur rezistencen e krisjes (shear).

Ne Mbreterin e Bashkuar, aplikim kryesor kane gjetur neper ura (per shkak te nevojes ngarkeses
se madhe te makinave te renda. Per me shume dyshemet e ndertesave te ndryshme jane
perforcuar per te bartur ngarkesa shtese ose pas ndryshimeve strukturore.

Nje mangesi gjate perdorimit te FRP eshte rreziku nga zjarri, demtimet vandalizmi apo
aksidentore. Neper urat mbi rruge, perforcimi te “balli i poshtem” eshte i rrezikuar te goditet nga
vetura me lartesi te madhe, dhe kjo duhet te mirret ne konsiderate. Ne pergjithesi kerkohet nje
forme e mbrojtjeje. Kur perforcojme mbi siperfaqe kujdes duhet tu kushtohet shmangjes se
demtimeve ne sherbim, psh. Gjate “gerryrjes”. (largmit te shtreses ne siperfaqe).

Applications of FRP Composites in Construction

Aplikimi I FRP kompositeve ne ndertimtari

Jane tre sektor neper te cilat mund te ndahet aplikimi I FRP ne ingjinierine civile; konstruksione
te reja, rehabilitimin dhe riparim dhe aplikime arkitekturale. FRP kane gjetur perdorim te gjere
ne ingjinierine civile ne dizajnimin e konstruksioneve te reja. Strukturat siq jane urat dhe shtyllat
te ndertuara ne teresi nga FRP kompositet kane demonstruar nje qendrueshmeri te
jashtezakonshme, dhe rezistence efektive ndaj efekteve te ekspozimit ambientor; shtylla pre-
stresi, shtylla perforcuese, rrjeta perforcuese, dhe kunjat jane te gjitha shembuj te shume
aplikimeve te FRP-ve ne struktura te reja.
Nje nga perdorimet me te zakonshme te FRP perfshine reparimet dhe rehabilitimet e strukturave
te demtuara dhe perkeqesuara. Shume kompani ne mbare boten kane filluar te mbeshtjellin
demtimet e kembeve te urave per te parandaluar shembjen, dhe duke i perforcuar shtyllat e
celikta per te permiresuar integritetin structural dhe per te parandaluar “buckling” (shtrengimin)
e perforcimeve. Arkitektet gjithashtu kane zbuluar shume aplikime ne te cilat FRP mund te
perdoren. Ketu bejne pjese strukturat siq jane veshja, anesoret, kulmi, dyshemeja, dhe ndarjet.

Structural applications of FRP – Aplikimi structural i FRP

Plastika me fibra perforcues (e njohur edhe si Polimer me fibra perforcues) eshte material
composite i perbere nga nje matriks polimer i perforcuar me fibra. Fibrat jane zakonisht qelq,
karbon, basalt ose aramid, edhepse fibra tjere si leter, dru, ose asbest perdoren nganjehere.
Polimeri zakonisht eshte nje epoksi, vinilester ose polyester thermoset, ende perdoret edhe
rreshire fenol formaldehyde. FRP perdoren me te madhe ne hapesirat ajrore, auto industry,
industry detare dhe ndertimtari.

FRP mund te aplikohen per te forcuar shtyllat, trajt dhe pllakat e ndertesave dhe urave. Eshte
shume e mundur te rritet edhe forca e anetareve edhe pasi te jene demtuar shume per shkak te
ngarkeses. Ne rastet e perforcuesve nga cimento te demtuar, se pari duhet te reparohet anetari
duke larguar mbetjet, dhe duke mbushur hapesirat dhe plasaritjet me tretesire ndertimi apo
rreshire epoksi. Pasi te jete reparuar, perforcimi mund te arrihet permes futjes se rreshires epoksi
ne fletet fibrore te shtrira dhe te lagura dhe pastaj keto te aplikohen ne siperfaqe te pastruar dhe
te pregatitur te struktures.

Dy teknika jane zakonisht te adaptuara per perforcimin e trajve, qe jane te lidhura me zmadhimin
e deshiruar te forces: forcimi fleksural apo “shear”. Ne shume raste mund te jete e nevojshme te
ofrohen te dy perforcimet. Per perforcimin fleksural te nje trari, fleta e FRP ose pllaka aplikohet
ne faqen e tensionit te anetarit (faqja e poshtme per anetar te thjeshte mbeshtetes me peshe nga
siper apo peshe graviteti). Fibrat elastike themelor jane te orientuar ne gjatesine e boshtit te traut
dhe ngurtesia e tij (ngarkesa e kerkuar per te shkaktuar thyerje), megjithate zvogelon kapacitetin
e thyerjes dhe butesine.

Per perforcimin “shear” te traut, FRP aplikohet ne rrjet (anesore) te anetarit me fibra te orientuar
terthorazi me gjatesine boshtore te traut. Rezistimi ndaj forcave “Shear” arrihet ne menyre te
ngjashme si nje perzierje e brendshme e celikut, duke urezuar qarjet qe formohen nen ngarkesen
e aplikuar. FRP mund te aplikohet ne disa konfiguracione, varur nga faqet e ekspozuara te
anetarit dhe ne shkalle te forces se deshiruar, kjo perfshin, lidhjen e aneve, mbeshtjelljet U, dhe
mbeshtjelljet e mbyllura. Lidhje e anesoreve behet duke aplikuar FRP vetem ne anesoret e trarit.
Kjo ofron perforcimin me te dobet per shkak te deshtimit te shkaktuar nga shkeputje e lidhjeve
nga siperfaqja me cement ne skajet e FRP.

Tek mbeshtjellje U, FRP aplikohet ne menyre te vazhdueshme ne formn U rreth aneve dhe fundit
te faqes se traut. Nese te gjitha faqet jane te arritshme, aplikimi i mbeshtjelljeve te mbyllura
eshte I deshirueshem pasi ato ofrojn perforcim me te madhe. Mbeshtjelljet e mbyllura perfshin
aplikimin e FRP perreth te gjithe perimetrit te anetarit, pa lene asnje vend dhe deshtimi tipik
eshte keputja e fibrave. Per te gjitha konfiguracionet, FRP mund te aplikohet pergjat gjithe
anetarit si nje flete e vazhdueshme ose si nje rrip i veqante, qe ka hapesire dhe gjeresi minimale
te pridefinuar. (te definuar me pare).

Pllakat mund te perforcohen duke aplikuar rrip ne faqen e fundit (te tensionit). Kjo do te
rezultoje ne nje performance me te mire fleksurale, pasiqe rezistenca elastike e places eshte e
plotesuar me forcen elastike te FRP. Ne rastet e trajve dhe pllakave, efektiviteti i forcuesve FPR
varet nga performanca e rreshires se zgjedhur per lidhje. Kjo ne veqanti eshte problem per
forcimet SHEAR qe perdorin lidhjet anesore ose mbeshtjelljet U. Shtyllat jane zakonisht te
mbeshtjellura me FRP perreth perimetrit, sikurse mbeshtjelljet e mbyllura (apo komplete). Kjo jo
vetem qe rezulton ne rezistim te larte nfal SHEAR, por me kryesorja per dezajnin e shtylles, jo
rezulton ne rritjen e forces kompresive nen ngarkesen boshtore. Mbeshtjellja FRP funksionon
duke kufizuar zgjerimin anesor te shtylles, qe mund te zmadhoj izolimin ne te njejten menyre siq
ben perforcimi spiral ne berthamen e shtylles.

Laminate – nuk kam mund te gjej shprehje adekuate ne shqip

Tensile strength – une e kam perkthy forca elastike- eshte forca maksimale qe nje material i ben
balle stresit duke u shtri apo ngreh.
Member – eshte perkthy si anetar mirepo eshte fjala per struktura te ndryshme.
Shear - the external force acting on an object or surface parallel to the slope or plane in
which it lies; the stress tending to produce shear
Dmth forca e jashte qe vepron ne nje object ose siperfaqe paralel me
Ja ku I ke stresin tensional, kompresive dhe shear qe ndoshta nuk kam mujt me I perkthy si
duhet:

http://earthquake.usgs.gov/learn/glossary/?term=shear%20stress