Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 27

1.

Wykres Smitha i jego znaczenie w konstrukcji


2. Zasada pasowania pól wielowypustowych, sposoby środkowania, obliczenia
3. Wykres złącza podatnego czemu zwiększenie d śruby nie zwiększa wytrzymałości
4. Rodzaje ko_ków plus ich opis
W zależności od przeznaczenia, sposobu wykonania połączenia, częstości montażu, demontażu i ich sposobu, używa się
rozmaitych typów kołków. Postacie i wymiary kołków są znormalizowane.
Kołki dzielimy na:

Gładkie: Karbowe. (rozróżnia się około 12


rodzajów, nie musimy znać)
-stożkowe
-stożkowe z gwintem
-cylindryczny
-sprężynujący rurowy (bądź po prostu sprężynujący)

Stożkowy
Zbieżność stożka 1:50. Działa środkująco, nadaje się do połączeń często rozłączanych. Droga luzowania krótka, zużycie małe.
Otwór na kołek stożkowy winien być rozwiercony po złożeniu łączonych części. Wykonanie złącza drogie. Tańszy niż cylindryczny

Stożkowy z gwintem
Stosowany w ślepych otworach, który daje się wyjąć z otworu przez wkręcanie nakrętki na gwint.

Cylindryczny
Wymaga pasowania wciskowego (ciasnego), a więc i wysokiej klasy dokładności otworu np. H7/m6. Droga luzowania kołka jest
długa, zużycie duże. Nie nadają się do wielokrotnego demontażu, ponieważ zacisk spada. Kosztowne połączenie.

Sprężynujący
Wykonany ze stali sprężynowej, nie wymaga rozwierconego otworu. Używany bywa również w połączeniach śrubowych, jako
tuleja odciążająca śrubę od ścinania (wówczas śruba jest włożona do otworu w tulei – kołku)

Żeby uniknąć kosztownego rozwiercania otworów pod gładkie kołki – używam kołków karbowych. Przy wbijaniu w wywiercony
otwór w łączonych elementach odkształcają się sprężyście i plastycznie, zapewniając potrzebny zacisk kołka.

W zależności od obciążenia dodatkowo rozróżniamy

-promieniowe
-styczne
5. Jak można zwiększać wytrzymałość zmęczeniową.
-Obróbka cieplna (hartowanie)

-Obróbka chemiczna (nawęglanie, cyjanowanie, azotowanie)

-Warstwy dyfuzyjne

-Mechaniczna obróbka powierzchni, polegająca na wałeczkowaniu, klepaniu, krążkowaniu


-wzdłużne
6. Narysować uproszczony wykres Heighe'a
7. Model obliczeniowy połączenia sworzniowego
8. Sposób doboru i obliczenie połączenia wpustowego
1. Połączenia wpustowe łączą piastę z wałem
2. Wzajemne ustalenie elementów maszyn w kierunku obwodowym
3. Cecha charakterystyczna: osadzenie elementów na powierzchni bocznej wpustu z wciskiem przy jednoczesnym
zachowaniu luzu promieniowego
4. Dobór:
a) są znormalizowane
b) wymiary poprzeczne dobiera się do zakresu średnic wałka
c) długość jest zależna od obciążenia
d) toleruje się wg stałego wałka np. N9/h9 H9/h9
e) nie stosuje się ich zbyt długich
f) długość pasty większa niż lo

5. Obliczanie:

a) liczymy z warunku na docisk

b) sprawdzamy na ścinanie

c) obliczenie grubości ( NIE WIEM CZY TO TEŻ JEST KONIECZNE)


9. Udowodnij, że znormalizowanej nakrętki nie trzeba liczyć (12. dlaczego znormalizowana nakrętka
nie ulega zniszczeniu)
10. Sposób obliczeń spoiny czołowej łączącej dwie blachy obciążone siłą stała lub jednostronnie
11. wykres wohlera - narysować i opisać skąd się bierze i jakie ma znaczenie przy konstruowaniu

W przypadku naprężeń
zmiennych możliwy
jest innym niż przy
obciążeniach stałych,
proces zniszczenia,
polegający na tym, że
następuje ono po
wielokrotnym
przekroczeniu
pewnego poziomu
naprężeń. Tego
rodzaju proces nazywa
się zmęczeniem.
Graniczna wartość
naprężeń
powodujących
zniszczenie po pewnej
liczbie cykli jest
funkcją tej liczby. Określa się ją doświadczalnie za pomocą wykresu zmęczeniowego Wӧhlera. Istnieje graniczna
wartość naprężeń taka, że próbka poddana naprężeniu o wartości mniejszej nie ulega zniszczeniu niezależnie od liczby
zmian. Tę wartość nazywamy wytrzymałością zmęczeniową. Wytrzymałość zmęczeniowa zależy od rodzaju zmienności
obciążeń. Wyznacza się przede wszystkim wartości wytrzymałości zmęczeniowej dla poszczególnych przypadków tj.
obciążenia tętniącego i wahadłowego. Wytrzymałość zmęczeniową oznaczamy symbolem Z z dodatkiem dwóch
wskaźników, jednego oznaczającego rodzaj obciążenia, drugiego – rodzaj zmienności obciążenia. Tak więc
wytrzymałość zmęczeniową oznaczono odpowiednio:
Zrj - przy jednostronnie zmiennym rozciąganiu,
Zrc - przy obustronnie zmiennych obciążeniach osiowych (rozciąganie, ściskanie),
Zgj - przy jednostronnie zmiennym zginaniu,
Zgo - przy obustronnie zmiennym zginaniu,
Zsj - przy jednostronnie zmiennym skręcaniu,
Zso - przy obustronnie zmiennym skręcaniu,
Ztj – przy jednostronnie zmiennym ścinaniu,
Zto – przy obustronnie zmiennym ścinaniu,
Zcj – przy ściskaniu

13. narysować połączenie wpustowe wałka i kola zębatego (2 rzuty) i jaka jest zasada jego

Wpusty pasowane są na zasadzie stałego wałka. Ze względów funkcjonalnych należy rozróżnić 2 rodzaje połączeń wpustowych:
spoczynkowe i przesuwne. W obydwu przypadkach wpust musi być osadzony w rowku czopa z wciskiem. W pierwszym
przypadku jest celowym również ciasne pasowanie wpustu w rowku piasty. W drugim przypadku ze względu na przesuwanie
piasty wzdłuż wału jest konieczny boczny luz pomiędzy wpustem, a rowkiem w piaście.

Pasując na zasadzie stałego wałka szerokość wpustu ma zawsze np. pasowanie h9, szerokość rowka w czopie N9, szerokość
rowka w piaście N9 dla połączenia spoczynkowego, zaś G9 lub F9 dla połączenia przesuwnego z pojedyńczym wpustem - z
dwoma wpustami D9 lub C10.
14. Narysować rozkład naprężeń w połączeniu kołkowym i napisać obliczenia dla tego połączenia
15. Wykres śruby podatnej i dlaczego zwiększenie średnicy NIE powoduje wzrostu wytrzymałości
złącza?
Wykres na zdjęciu nr 2 (pierwszy z góry)

Przy tym samym obciążeniu, zacisku wstępnym i sztywności korpusu, siła działająca na śrubę jest większa w przypadku
śruby bardziej sztywnej. Więc by śruba była trwalsza, czyli było na niej mniejsze obciążenie, to trzeba zwiększyć jej
podatność. Zwiększenie podatności można uzyskać m. in. dzięki zmniejszeniu średnicy śruby .

Wzrost średnicy => wzrost tętna na śrubie (gorsze warunki eksploatacyjne) => spadek podatności = wzrost
sztywności = spadek wydłużenia => spadek wytrz. zmęczeniowej
Na podstawie wykresów: przy takim samym obciążeniu wychodzi różne T' i T"
WNIOSEK: śruba podatna jest lepsza (należy raczej ZMNIEJSZAĆ średnicę, a nie ją zwiększać! Ewentualnie
zwiększać kołnierz)
16. Wykres Heigha jak sie go tworzy i jak jest wykorzystywany
17. Siła potrzebna do podnoszenia w mechanizmie śrubowym, wyprowadzenie, rozkład sił
18. Współczynnik karbu, od czego zależy i gdzie sie go uwzględnia w obliczeniach
19. Podstawowe parametry sprężyny i siły w zwoju
ZPEDEFOWAŁ DARSON ^^

You might also like