Đại Học Công Nghiệp Tp.Hcm: Giáo Trình Thực Hành Kỹ Thuật Vi Điều Khiển

Thực hành PIC16F877A BỘ MÔN TỰ ĐỘNG HÓA
ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP.HCM

KHOA CÔNG NGHỆ ĐIỆN
BỘ MÔN ĐIỀU KHIỂN TỰ ĐỘNG
════════════
GIÁO TRÌNH THỰC HÀNH KỸ THUẬT VI ĐIỀU KHIỂN
i
MỤC LỤC
CHƯƠNG 1 . MÔ HÌNH THÍ NGHIỆM VI ĐIỀU KHIỂN PIC16F877A ....................... 1
1.1 GIỚI THIỆU KIT: .................................................................................................. 1
1.1.1 Khối BEEP: ........................................................................................................ 2
1.1.2 Khối relay: .......................................................................................................... 2
1.1.3 Khối led đơn: ...................................................................................................... 3
1.1.4 Led 7 đoạn .......................................................................................................... 3
1.1.5 Khối ma trận phím .............................................................................................. 4
1.1.6 Khối động cơ bước ............................................................................................. 5
1.1.7 Khối LCD ........................................................................................................... 5
1.2 GIỚI THIỆU PHẦN MỀM LIÊN QUAN: ............................................................. 6
1.2.1 Phần mềm nạp PICKIT2:.................................................................................... 6
1.2.1.1 Cách cài đặt driver phần mềm nạp PICKIT2: ............................................. 6
1.2.1.2 Cách sử dụng phần mềm nạp PICKIT2: .................................................... 10
1.2.2 Phần mềm viết trương trình PIC C ................................................................... 12
1.2.2.1 Cách cài đặt phần mềm:............................................................................. 12
1.2.2.2 CÁCH SỬ DỤNG PHẦN MỀM PIC C: ................................................... 12
1.2.3 HƯỚNG DẪN CÀI ĐẶT VÀ SỬ DỤNG PHẦN MỀM PROTEUS. ............. 15
1.2.3.1 Hướng dẫn cài đặt: ..................................................................................... 15
1.2.3.2 Cách sử dụng phần mềm PROTEUS ......................................................... 18
CHƯƠNG 2 . CÁC BÀI TẬP THỰC HÀNH ................................................................. 23
2.1 Sơ Đồ Mô Phỏng PIC16F877A: ........................................................................... 23
2.2 ĐIỀU KHIỂN KHỐI RELAY .............................................................................. 23
2.2.1 Sơ đồ mạch ....................................................................................................... 24
2.2.2 Lưu đồ ............................................................................................................... 24

ii
2.2.3 Chương trình sử dụng 1 chân pic16f877a để đóng mở relay ........................... 25
2.2.4 Giải thích chương trình ..................................................................................... 25
2.3 ĐIỀU KHIỂN KHỐI LED ĐƠN: ......................................................................... 26
2.3.1 Sơ đồ mạch ....................................................................................................... 26
2.3.2 Lưu đồ chớp tắt đèn .......................................................................................... 27
2.3.3 Chương trình chớp tắt led ................................................................................. 28
2.3.4 Giải thích trương trình ...................................................................................... 28
2.3.5 Một số ví dụ về dùng VĐK điều khiển led đơn:............................................... 29
2.4 ĐIỀU KHIỂN KHỐI LED 7 ĐOẠN: ................................................................... 37
2.4.1 Sơ đồ mạch: ...................................................................................................... 37
2.4.2 Lưu đồ ............................................................................................................... 38
2.4.3 Chương trình ..................................................................................................... 39
2.4.4 Giải thích chương trình ..................................................................................... 39
2.4.5 Một số ví dụ về dùng VĐK điều khiển led 7 đoạn: .......................................... 40
Bài1: điều khiển LED 7 đoạn đếm từ 0 →9999:.................................................. 40
Sơ đồ mạch: .............................................................................................................. 40
Chương trình: ........................................................................................................... 41
2.5 ĐIỀU KHIỂN KHỐI MA TRẬN PHÍM: ............................................................. 42
2.5.1 Sơ đồ mạch ....................................................................................................... 42
2.5.2 Lưu đồ ............................................................................................................... 43
2.5.3 Chương trình ..................................................................................................... 45
2.5.4 Một số bài tập ví dụ về ma trận phím: .............................................................. 47
2.5.4.1 Bài1: dùng ma trận phím để điều khiển beef; ............................................ 47
2.5.4.2 Sử dụng các phím điều khiển relay: .......................................................... 48
iii
2.6 ĐIỀU KHIỂN KHỐI ĐỘNG CƠ BƯỚC: ............................................................ 55
2.6.1 Điều khiển động cơ bước quay: ........................................................................ 55
2.6.1.1 Sơ đồ mạch: ............................................................................................... 55
2.6.1.2 Lưu đồ: ....................................................................................................... 56
2.6.1.3 Chương trình: ............................................................................................. 56
2.6.2 Điều khiển động cơ bước có nút nhấn: ............................................................. 57
2.6.2.1 Sơ đồ mạch ................................................................................................ 57
2.6.2.2 Lưu đồ: ....................................................................................................... 58
2.6.2.3 Chương trình .............................................................................................. 59
2.7 ĐIỀU KHIỂN KHỐI LCD: .................................................................................. 61
2.7.1 Điều khiển hiển thị LCD: ................................................................................. 61
2.7.1.1 Sơ đồ mạch: ............................................................................................... 61
2.7.1.2 Lưu đồ: ....................................................................................................... 61
2.7.1.3 Chương trình: ............................................................................................. 62
2.7.2 Bài tập: .............................................................................................................. 63
2.8 ĐIỀU KHIỂN KHỐI MA TRẬN LED: ............................................................... 66
2.8.1 Điều khiển ma trận LED bằng IC138 ............................................................... 66
2.8.1.1 Sơ đồ mạch ................................................................................................ 66
2.8.1.2 Cấu tạo và hoạt động của ma trận LED 8x8 .............................................. 67
2.8.1.3 Chương trình .............................................................................................. 69
2.8.2 Chương trình sử dụng IC595: ........................................................................... 75
2.8.2.1 Sơ đồ mạch ................................................................................................ 75
2.8.2.2 Chương trình .............................................................................................. 75
2.9 ĐỌC CẢM BIỀN NHIỆT ĐỘ DS18B20-1602.................................................... 78
iv
2.9.1 Sơ đồ mạch. ...................................................................................................... 78
2.9.2 Chương trình ..................................................................................................... 79
2.10 MỘT SỐ CHƯƠNG TRÌNH SỬ DỤNG NGẮT: ................................................ 82
2.10.1 Sử dụng ngắt ngoài: ........................................................................................ 82
2.10.1.1 Sơ đồ mạch .............................................................................................. 82
2.10.1.2 Chương trình ............................................................................................ 83
2.10.2 Ngắt RB: ......................................................................................................... 84
2.10.2.1 Sơ đồ mạch .............................................................................................. 84
2.10.2.2 Lưu đồ: ..................................................................................................... 85
2.10.2.3 Chương trình ............................................................................................ 86
v
CHƯƠNG 1 . MÔ HÌNH THÍ NGHIỆM VI ĐIỀU KHIỂN

PIC16F877A
1.1 GIỚI THIỆU KIT:
Hình 1.1 KIT Pic16F877A

KIT Pic16F877A được tổ hợp nhiều khối chức năng, các khối chức năng này đều được kết
nối với vi điều khiển Pic16F877A.
Mục tiêu của phần thực hành KIT Pic16F877A:
- Sinh viên tìm hiểu kết nối phần cứng của các khối chức năng với vi điều khiển.
- Viết chương trình phần mềm cho vi điều khiển Pic16F877A để điều khiển các khối
chức năng đáp ứng yêu cầu đặt ra.
1
1.1.1 Khối BEEP:
Sơ đồ nguyên lí:
Hình 1.2 Sơ đồ nguyền lý khối BEEP
1.1.2 Khối relay:
Hình 1.3 Sơ đồ nguyên lý khối Relay
2
1.1.3 Khối led đơn:
300
Hình 1.4 Sơ đồ nguyên lý khối LED đơn
1.1.4 Led 7 đoạn
Hình 1.5 Sơ đồ nguyên lý khối LED 7 đoạn
3
1.1.5 Khối ma trận phím
Hình 1.6 Sơ đồ nguyên lý khối ma trận phím
4
1.1.6 Khối động cơ bước
Hình 1.7 Sơ đồ nguyên lý khối động cơ bước
1.1.7 Khối LCD
Hình 1.8 Sơ đồ nguyên lý khối LCD
5
1.2 GIỚI THIỆU PHẦN MỀM LIÊN QUAN:
1.2.1 Phần mềm nạp PICKIT2:
Có rất nhiều cách để nạp chương trình vào vi điều khiển có thể trực tiếp hay gián tiếp.
1.2.1.1 Cách cài đặt driver phần mềm nạp PICKIT2:

- Hầu như tất cả máy đều nhận diver pickit2 ngay lúc đầu sử dụng, nên rất dể dàng. Chỉ cần
cài dặt và sử dụng ngay.
Bước 1: vào thư mục chọn PICkit2setup
Hình 1.9 File cài đặt phần mềm nạp chương trình cho PICKIT2
Bước 2: nhấp chuôt để vào chương trình cài
Hình 1.10 Bước 2 - Cài đặt PICKIT2
6
Bước 3: Nhấn next và tiếp tục
Hình 1.11 Bước 3 – Cài đặt PICKIT2
Bước 4: chọn next

7
Bước 5: chọn I Agree và Next
8
Bước 6: nhấn close để kết thúc cài đặt
9
1.2.1.2 Cách sử dụng phần mềm nạp PICKIT2:
Bước 1: Mở phần mềm giao diện PICKIT2
Hình 1.15 Bước 1 - Sử dụng phần mềm nạp PICKIT2

Bước 2: Nhấp vào file -> chọn file hex để nạp vào kit.
10
c. Chọn witer để đổ chương trình cần nạp vào kit PIC16F877A
11
1.2.2 Phần mềm viết trương trình PIC C
1.2.2.1 Cách cài đặt phần mềm:
Bước 1: kích chuột vào pcwhdupd_5015 để khởi động cài đặt
Hình 1.18 Bước 1 – Cài đặt phần mềm PIC C

Bước 2: nhấn next
Bước 3: chọn thư mục cài đặt, nhấn next.
Bươc 4: tiếp tục nhấn next.
Bươc 5: chờ cho quá trình cài đặt hoàn tất.
Bước 6: kích chuột vào configure.
Hình 1.19 Bước 6 – Cài đặt phần mềm PIC C
1.2.2.2 CÁCH SỬ DỤNG PHẦN MỀM PIC C:

Bước 1: kích chuột vào icon của PIC C để khởi động.
12
Bước 2: Nhấn vào file -> new -> Project Wizard để tạo một Project mới khởi tạo
chương trình cần viết.
Hình 1.20 Bước 2 – Sử dụng phần mềm PIC C
Bước 3: Đặt tên và chọn thư mục để lưu Project trên giao diện Save As
Nhấn save sau khi tùy chỉnh
13
Bước 4: Trên giao diện mới xuất hiện ( Device Selection), chúng ta lựa chọn VĐK Pic
mình đang muốn lập trình, tần số thạch anh tương thích …
Nhấn Create Project sau khi đã tùy chỉnh xong.
14
Bước 5: Thực hiện viết chương trình.
Bước 6: Sau khi viết xong chương trình, ấn nút Rebuild để dịch chương trình, tạo file
hex.
1.2.3 HƯỚNG DẪN CÀI ĐẶT VÀ SỬ DỤNG PHẦN MỀM PROTEUS.

1.2.3.1 Hướng dẫn cài đặt:
Bước 1: nhấn vào Proterus 8 ..... để khởi động cài đặt.
Hình 1.24 Bước 1 – Cài đặt phần mềm PROTEUS

Bước 2: chọn vùng lưu cài đặt và nhấn next.
15
Hình 1.25 Bước 2 – Cài đặt phần mềm PROTEUS

Bước 3: nhấn next để tiếp tục cài đặt
Hình 1.26 Bước 3 - Cài đặt phần mềm PROTEUS
16
Bước 4: chờ quá trình cài đặt hoàn tất.

Bước 5: Nhấn finish để hoàn tất cài đặt.
17
1.2.3.2 Cách sử dụng phần mềm PROTEUS
Kích chuột vào Shorcut của Proterus 8.6, để khởi động phần mềm.
Hình 1.29 Giao diện khởi động phần mềm PROTEUS
Kích chuột vào để vào giao diện vẽ mạch nguyên lý và mô phỏng. Màn hình giao
diện được hiển thị như hình vẽ
Hình 1.30 Giao diện vẽ mạch nguyên lý
18
a) Thanh tác vụ:
Chứa một số lệnh ở dạng Shortcut như New, Save, Open … và các nút thường sử dụng sau:
Cập nhật lại màn hình và các chỉnh sửa
Bật tắt lưới cho bản vẽ
Các công cụ phóng to, thu nhỏ, toàn mạch
Undo/ Redo
Cắt, sao chép, dán
Các lệnh tác động lên đối tượng ( đã được chọn trước)
Các công cụ chỉnh sửa, tạo thư viện linh kiện
Bật tắt chế độ đi dây tự động trong sơ đồ nguyên lý
Các công cụ quản lý trang làm việc
Kiểm tra lỗi của mạch điện
b) Thanh công cụ
Component – Thêm linh kiện vào bản vẽ
Junction Dot – Đánh dấu điểm nối, nơi giao nhau của đường dây
Wire Label – Gán tên cho đường dây

Text Script – Bản soạn thảo ( Cho phép người sử dụng viết chương trình
định nghĩa biến, định nghĩa những mô hình cơ bản để sử dụng với mô phỏng
ProSPICE)
Bus – Vẽ đường Bus
19
Sub Circuit – Mạch phụ ( Thiết kế mạch phụ được dùng trong trường hợp
một mạch lặp đi lặp lại nhiều lần trong các hệ thống khác nhau)
Inter – sheet Terminal – Các đầu cực ( như tín hiệu nguồn, đất của mạch,
đầu vào, đầu ra …)
Device Pin – Vẽ chân linh kiện ( Khi thiết kế tạo linh kiện mới, không có
trong thư viện)
Vẽ đồ thị ( Dữ liệu được lấy từ các đầu đo – Voltage Probe)

Tape Recorder – Băng ghi ( Được sử dụng khi thiết kế được chia làm nhiều
phân đoạn, đầu ra của phân đoạn này (lưu trong băng ghi) sẽ là dữ liệu đầu
vào của phân đoạn kia)
Generator – Các máy phát tín hiệu
Voltage Probe – Đầu đo ( gồm đầu đo như điện áp, dòng điện …)
Virtual- Instruments – Thiết bị đo
Công cụ vẽ 2D (Được sử dụng để thiết kế trực tiếp

trên bản vẽ, ví dụ các đường phân chia và hộp phân
chia các phần của thiết kế hoặc để tạo các thiết bị
thư viện mới)
c) Các nút mô phỏng
d) Vùng hiển thị:
Hiển thị khái quát vùng làm việc hiện hành, khung màu xanh dương biểu thị cho toàn bản
vẽ, khung màu xanh lá biểu thị cho phần bản vẽ đang hiển thị trên vùng làm việc chính. Khi
chúng ta chọn linh kiện, ký hiệu nguyên lý của linh kiện cũng được hiển thị lên vùng này.
e) Vùng làm việc chính:
Vùng này là nơi thực hiện các thao tác để thiết kế bản vẽ mạch điện.
20
f) Cách thiết kế một bản vẽ.
Sau khi khời động ta có màn hình giao diện với vùng làm việc chính trống, không có linh
kiện, thiết bị. Để vẽ một mạch điện, ta phải chọn được các linh kiện, hay thiết bị cần thiết của
mạch và kết nối chúng lại với nhau theo đúng yêu cầu thiết kế.
Cách chọn các linh kiện, thiết bị từ thư viện thiết bị:
Bước 1: Chọn nút Component.
Bước 2: Nhấp nút P ( Pick Device).
Bước 1
Khi đó màn hình chọn thiết bị xuất hiện.
Bước 2
Công cụ tìm kiếm nhanh Mô hình nguyên

bằng tên linh kiện Danh sách linh kiện
lý linh kiện
Hãng sản Các thư viện Mô hình
xuất linh kiện mạch in
Hình 1.31 Giao diện tìm linh kiện
21
Bước 3: Tìm chọn linh kiện thích hợp

Thực hiện kết nối các linh kiện để hoàn thành bản vẽ theo yêu cầu thiết kế.
22
CHƯƠNG 2 . CÁC BÀI TẬP THỰC HÀNH

2.1 Sơ Đồ Mô Phỏng PIC16F877A:
2 RB0/AN12/INT 33
RA0/AN0/ULP/C12INO- 34
3
RB1/AN10/C12IN3- 35
RA1/AN1/C12IN1- RB2/AN8
RB3/AN9/PGM/C12IN2- 36
4 RA2/AN2/VREF-/CVREF/C2IN+ RB4/AN11 37
RB5/AN13/T1G 38
5 RA3/AN3/VREF+/C1IN+ RB6/ICSPCLK 39
RB7/ICSPDAT 40
6 RA4/T0CKI/C1OUT
Y1
7 RA5/AN4/C2OUT/SS
C1
14 RA6/OSC2/CLKOUT
VCC
C2 13 RA7/OSC1/CLKIN RC0/T1OSO/T1CKI 15
GND W1 RC1/T1OSI/CCP2 16
RC2/T1OSI/CCP1 17
RC3/SCK/SCL 18
1 8 RE0/AN5 RC4/SDI/SDA 23
2
VCC RC5/SDO 24
3
GND 9 RE1/AN6 RC6/TX/CK 25
RST
4
RB7 RC7/RX/DT 26
5 RB6 10 RE2/AN7
1 RE3/VPP/MCLR
31
RA0/AN0/ULP/C12INO- RD0 19
12 RA0/AN0/ULP/C12INO- RD1 20
GND RD2 21
RD3 22
RD4 27
VCC 11 RA0/AN0/ULP/C12INO- RD5/P1B 28
RD6/P1C 29
32 RA0/AN0/ULP/C12INO- RD7/P1D 30
Hình 2.1 Sơ đồ mô phỏng PIC16F877A
2.2 ĐIỀU KHIỂN KHỐI RELAY

Yêu cầu: Dùng VĐK điều khiển 16F877A điều khiển đóng mở relay
23
2.2.1 Sơ đồ mạch
Hình 2.2 Sơ đồ nguyên lý khối Relay
Mạch dùng chân RC0 kết nối với ULN2803 để đóng mở relay RL.
2.2.2 Lưu đồ
START
KHỞI TẠO
PORT C
KÍCH HOẠT
CHÂN RC0
ĐỢI NGẮT
Hình 2.3 Lưu đồ thuật giải đóng mở Relay

24
2.2.3 Chương trình sử dụng 1 chân Pic16f877a để đóng mở relay
#include<16f877a.h>
#include<def_877a.h>
#usedelay(clock=4000000)
#FUSES NOWDT, HS, NOPUT, NOPROTECT, NODEBUG,

NOBROWNOUT, NOLVP,
#define relay RB0
void main(void)
{
TRISB=0xFE;
relay=1;
while(1)
{
}
}
2.2.4 Giải thích chương trình

Chương trình khởi tạo cổng B với RB0 là cổng ra, RB1-RB7 là cổng vào (TRISB= 0xFE).
Sau đó dựng chân RB0 (relay) lên mức logic 1( điện áp 5V). Tiếp theo là vòng lặp while(1) và
không có lệnh nào trong vòng lặp xem như lệnh nhảy tại chỗ (đợi ngắt nếu có)
Lưu ý :
File def_877a.h không có sẵn trong thư mục cài đặt của phần mềm PIC C. Vì vậy cần
download ( theo đường dẫn http://www.box.net/shared/kzpys7i5zi) rồi Copy vào thư mục
C:\Program Files (x86)\PICC\Devices.
25
2.3 ĐIỀU KHIỂN KHỐI LED ĐƠN:
Dùng vi điều khiển 16F887 điều khiển 8 led đơn sáng tắt.
Hình 2.4 Sơ đồ nguyên lý khối LED đơn

Mạch dùng PORTD kết nối với 8 led đơn. Mức logic 0 làm led tắt, mức logic 1 làm led
sáng, điện
áp của led là 2V, dòng qua led chọn 10mA, điện trở hạn dòng cho led được tính như sau:
𝑉𝑐𝑐 − 𝑉𝐿𝐸𝐷 5𝑉 − 2𝑉
𝑅= = = 300𝛺
𝐼𝐿𝐸𝐷 10𝑚𝐴
Có thể dùng điện trở 300Ω hoặc 330Ω.
Mạch sử dụng thạch anh có tần số 20MHz, có nút nhấn reset, điện trở reset 10kΩ và có
pinheader 5 chân dùng để kết nối với mạch nạp nối tiếp.
26
2.3.2 Lưu đồ chớp tắt đèn
START
KHỞI TẠO
PORT D
BẬT ĐÈN
(PORT D =0xFF)
GỌI TRỄ 500ms
TẮT ĐÈN
(PORT D =0x00)
GỌI TRỄ 500ms
Hình 2.5 Lưu đồ thuật giải điều khiển chớp tắt đèn LED đơn
27
2.3.3 Chương trình chớp tắt led
#include <16f877a.h>
#include <def_877a.h>
#use delay(clock=4000000)
#FUSES NOWDT, HS, NOPUT, NOPROTECT, NODEBUG, NOBROWNOUT, NOLVP,
void main()
{
Trisd=0x00;
while(true)
{
Portd=0xFF;
delay_ms(500);
Portd=0x00;
delay_ms(500);
}
}
2.3.4 Giải thích trương trình

Dòng thứ nhất “#INCLUDE <16F887.H>” là khai báo thư viện đang sử dụng là PIC
16F887.
Dòng thứ hai “#FUSES NOWDT, HS, NOPUT, NOPROTECT, NODEBUG,
NOBROWNOUT, NOLVP,” là khai báo cấu hình cho PIC.
Hàng thứ ba “#USE DELAY(CLOCK=4000000)” khai báo tần số dao động (osilltor) sử
dụng cho CPU là 4MHz.
Các hàm định thời là:
DELAY_MS(VALUE) - Thời gian định thời là mili giây.
DELAY_US(VALUE)-Thời gian định thời là µS.
28
Chương trình chính gồm: Lệnh “TRISD=0x00;” có chức năng khởi tạo portD là port xuất
dữ liệu. Lệnh “portD=0xFF;” có chức năng xuất dữ liệu 0xFF ra portD làm 8 led sáng, tiến hành
gọi hàm delay, sau đó xuất dữ liệu 0x00 ra portD làm 8 led tắt, gọi hàm delay và lặp lại.
Các thông số cấu hình: “NOWDT” là không sử dụng bộ định thời giám sát (No watchdog timer),
“NOPUT” là không sử dụng bộ định thời kéo dài thêm thời gian reset vi điều khiển (chờ nguồn
điện ổn định, thời gian kéo dài thêm 72ms - Power up timer), “HS” là sử dụng bộ dao động tần
số cao từ 4MHz đến 20MHz (High Speed), “NOPROTECT” là không sử dụng bảo vệ mã code
nạp vào bộ nhớ flash bên trong, “NOLVP” là không sử dụng chế độ nạp code dùng nguồn điện
áp thấp 5V mà dùng nguồn 12,5V.
2.3.5 Một số ví dụ về dùng VĐK điều khiển led đơn:

Bài 1: chương trình dùng vđk điều khiển led sáng dồn.
kq: là biến lưu đèn đã sáng dồn.

xoay: là biến cho đèn sáng chạy.
i, j là các biến đếm.
29
Lưu đồ:
START
Khởi tạo PORT D
Gán kq =0x00
Gán i =8
Gán xoay =0x01

Gán Port D = kq | xoay
Gọi trễ 500ms
Gán j = 1
Dịch biến xoay sang Vòng lặp for
trái 1 bit với biến i
Vòng lặp Gán Port D = kq | xoay
while Gọi trễ 500ms

j = j+1 Vòng lặp for
với biến j
YES
j<i
NO
Gán kq = Port D
i = i-1
NO YES
i >= 1
Hình 2.6 Lưu đồ thuật giải điều khiển LED đơn sáng dồn
30
Chương trình:
#FUSES NOWDT, HS, NOPUT, NOPROTECT, NODEBUG, NOBROWNOUT,
NOLVP,
signed int i,j;
int kq,xoay;
void main()
{
Trisd=0x00;
while(true)
{
kq=0x00;
for(i=8;i>=1;i--)
{
xoay=0x01;
Portd=xoay|kq;
delay_ms(500);
for(j=1;j<i;j++)
{
xoay=xoay<<1;
Portd=kq|xoay;
delay_ms(500);
}
kq=portD;
}
}
}
31
Bài 2: Điều khiển led sang dịch:
Lưu đồ: START
Khởi tạo PORT D
Gán Port D =0x01

Gọi trễ 500ms
Gán i = 8
Hình 2.7 Lưu đồ thuật giải điều
khiển LED đơn sáng dịch
Dịch Port D sang trái
1 bit
Gọi trễ 500ms
i = i-1
NO
YES
i<1
Chương trình:
NOLVP,
signed int i;
void main()
{ trisd=0x00;
while(true)
{ portd=0x01;
delay_ms(500);
for(i=8;i>1;i--)
{ portd=portd<<1;
delay_ms(500);
}
}
}
32
Bài 3: điều khiển led sáng dần và tắt dần:
Lưu đồ:
START
Khởi tạo PORT D
Gán Port D =0x01

Gán i =8
Dịch Port D sang trái

1 bit
Port D = Port D | 0x01
Gọi trễ 500ms
Vòng lặp for
i=i-1
thứ nhất
YES
i>1
NO
Vòng lặp Gán i = 8
while
Dịch Port D sang phải

1 bit
Vòng lặp for
Gọi trễ 500ms
thứ hai
i=i-1
NO YES
i >= 1
Hình 2.8 Lưu đồ thuật giải điều khiển LED đơn sáng dần và tắt dần
33
Chương trình:
NOLVP,
signed int i;
void main()
{
trisd=0x00;
while(true)
{
portd=0x01;
delay_ms(500);
for(i=8;i>1;i--)
{
portd=portd<<1|0x01;
delay_ms(500);
}
for(i=8;i>=1;i--)
{
portd=portd>>1;
delay_ms(500);
}
}
}
34
Bài 4: Chương trình điều khiển led sáng dồn có nút nhấn. Nút nhấn (nối với chân RB1)
dùng để reset lại chu kỳ sáng dồn.
Sơ đồ mạch:
Hình 2.9 Sơ đồ nguyên lý mạch điều khiển LED đơn bằng một phím
Về thuật toán giống như bài 2 tuy nhiên, hàm delay_ms(500) được thay thế bằng vòng lặp
for:
for(cho=0;cho<25000;cho++)
{
if(!RB1)
goto kiem_tra;
}
vòng lặp trên vừa để kiểm tra phím nối với RB1 có được ấn không, vừa để tạo trễ (nếu phím
RB1 không được ấn).
35
Chương trình:
#include <16f877.h>
NOLVP, PUT,XT,
signed int8 i,j;
byte xoay,kq;
long cho;
void main()
{ trisB=0xff;
trisD=0x00;
kiem_tra:
portD=0x00;
sang_don:
kq=0x00;
for(i=8;i>0;i--)
{ xoay=0x01;
portD=kq|xoay;
{ if(!RB1)
goto kiem_tra;
}
for(j=1;j<i;j++)
{ xoay=xoay<<1;
portD=kq|xoay;
{ if(!RB1)
goto kiem_tra;
}
}
kq=portD;
}
goto sang_don;
}
36
2.4 ĐIỀU KHIỂN KHỐI LED 7 ĐOẠN:
Dùng vi điều khiển 16F877A kết nối với 1 led 7 đoạn anode chung và viết chương trình
đếm từ 0 đến 9 với thời gian trễ tuỳ chọn.
2.4.1 Sơ đồ mạch:
Hình 2.10 Sơ đồ nguyên lý khối LED 7 đoạn
37
2.4.2 Lưu đồ
START
Khởi tạo mảng LED

(mã 7 Thanh)
Khởi tạo PORT D
Gán biến đếm i =0
Gán PortD=thành phần

thứ i của mảng LED
Vòng lặp
while
Gọi trễ 500ms Vòng lặp for
i =i +1
NO YES
i >=9
Hình 2.11 Lưu đồ thuật giải sử dụng LED 7 đoạn hiển thị số 0-9
38
2.4.3 Chương trình
NOLVP, PUT,XT,
const unsigned char LED[10]=
{0x3f,0x06,0x5b,0x4f,0x66,0x6d,0x7d,0x07,0x7f,0x6f};
void main()
{
unsigned int i;
TRISD=0x00;
PORTD=0x00;
while(true)
{
for(i=0;i<=9;i++)
{
PORTD=LED[i];
delay_ms(500);
}
}
}
2.4.4 Giải thích chương trình

Khai báo mảng LED gồm 10 phần tử, chứa mã hiển thị lên LED 7 đoạn.
Trong chương trình chính, khởi tạo chức năng Port D là xuất dữ liệu TRISD=0x00; Cài giá
trị ban đầu hiển thị cho Port D là 0x00.
Trong vòng lặp while (là vòng lặp vô tận vì điều kiện luôn đúng), sử dụng vòng lặp for,
Giá trị biến đếm i được khởi tạo bằng 0. Xuất ra Port D giá trị của phần tử thứ i trong mảng
LED. Sau đó thay đổi biến đếm i (tăng biến đếm i lên 1 giá trị), kiểm tra điều kiện của vòng lặp
for, nếu điều kiện vẫn đúng ( i =<9), thì tiếp tục vòng for, điều kiện sai thì kết thúc vòng for.
39
2.4.5 Một số ví dụ về dùng VĐK điều khiển led 7 đoạn:
Bài 1: điều khiển LED 7 đoạn đếm từ 0 →9999:
Sơ đồ mạch:
Hình 2.12 Sơ đồ nguyên lý kết nối VĐK với 4 LED 7 đoạn
40
Chương trình:
NOLVP,
const unsigned char LED[10]= {0x3f,0x06,0x5b,0x4f,0x66,0x6d,0x7d,0x07,0x7f,0x6f};
void main()
{
unsigned long a; unsigned char b;
unsigned char c; unsigned long d=0;
TRISB=0xF0;
TRISD=0x00;
PORTD=0x00;
while(1)
{
if(++a>500)
{
a=0;
if(++c>50)
{ c=0;
if(++d>9999) d=0;
}
if(++b>3) b=0;
switch(b)
{
case 0: PORTD=LED[d/1000]; break;
case 1: PORTD=LED[(d%1000)/100]; break;
case 2: PORTD=LED[(d%100)/10]; break;
case 3: PORTD=LED[d%10]; break;
}
PORTB =b;
}
}
}
41
2.5 ĐIỀU KHIỂN KHỐI MA TRẬN PHÍM:
Dùng ma trận phím điều khiển hiển thị led từ 0 → 9:
Hình 2.13 Sơ đồ nguyên lý kết nối khối ma trận phím với LED 7 đoạn
42
2.5.2 Lưu đồ
Quét mã phím:
Bắt đầu
Khởi tạo các

port
MAQUETHANG
HÀNG=0, CỘT=FF,
MAPHIM=FF
Vòng lặp với biến chạy là hàng, xuất

lần lượt 4 mã quét hàng ra hàng
Đ
O1=0 CỘT=0
S
Đ
O2=0 CỘT=1
S
Đ
O3=0 CỘT=2
Đ
O4=0 CỘT=3
CỘT=FF
Đ
MAPHIM=HANG*4+COT
Return
MAPHIM
Hình 2.14 Lưu đồ thuật giải chương trình con quét ma trận phím
43
Kiểm tra mã phím và xuất ra led:
begin
Lưu mã led 7 đoan

từ 0 đến 9, khở i tạo
port
Quét ma trậ n phím
S
Có nhấn
Giải mã hiển thị
Hình 2.15 Lưu đồ thuật giải kiểm tra mã phím được nhấn và xuất ra LED 7 đoạn
44
NOLVP,
#define keyO1 RC0
#define keyO2 RC1
#define keyO3 RC2
#define keyO4 RC3
#define keyI1 RC4
#define keyI2 RC5
#define keyI3 RC6
#define keyI4 RC7
const unsigned char LED[16]=
{0x3f,0x06,0x5b,0x4f,0x66,0x6d,0x7d,0x07,0x7f,0x6f,0x77,0x7c,0x39,0x5e,0x79,0x71};
void main(void)
{ unsigned char nutnhan;
TRISD=0x00; TRISC=0xF0; PORTD=0xFF;
while(1)
{ nutnhan=key();
if(nutnhan==1) PORTD=LED[0];
else if(nutnhan==2) PORTD=LED[1];
}
}
45
unsigned char key(void)
{ keyO1=0; keyO2=1; keyO3=1; keyO4=1;
if(keyI1==0)
{return 1; }
else if(keyI2==0)
{return 2; }
else if(keyI3==0)
{return 3; }
else if(keyI4==0)
{return 4;}
keyO1=1; keyO2=0; keyO3=1; keyO4=1;
if(keyI1==0)
{ return 5;}
else if(keyI2==0)
{return 6;}
else if(keyI3==0)
{ return 7;}
else if(keyI4==0)
{return 8;}
if(keyI1==0) { return 9; }
else if(keyI2==0)
{return 10;}
else if(keyI3==0)
{return 11;}
else if(keyI4==0)
{return 12;}
if(keyI1==0) { return 13;}
else if(keyI2==0)
{return 14;}
else if(keyI3==0)
{return 15;}
else if(keyI4==0)
{return 16;}
return 0;
}
46
2.5.4 Một số bài tập ví dụ về ma trận phím:
2.5.4.1 Bài1: dùng ma trận phím để điều khiển beef;
Yêu cầu: Sinh viên phân tích đoạn chương trình dưới đây, thiết kế phần cứng phù hợp để
khi ấn mỗi nút trong ma trận phím, thì loa sẽ kêu.
void main(void)
{
unsigned char keybuf;
TRISD=0B11111011;
TRISC=0B11110000;
while(True)
{
keybuf=key();
if(keybuf==1) beep=1;
else if(keybuf==2) beep=1;
else beep=0;
}
}
47
2.5.4.2 Sử dụng các phím điều khiển relay:
Sơ đồ kết nối:
Nối 8 phím với cổng RC, Relay với chân RD0 như hình vẽ
Hình 2.16 Kết nối VĐK với 8 phím và Relay
48
Chương trình 1:
Khi bấm phím nối với RC0 thì tiếp điểm của Relay sẽ đổi trạng thái.
NOLVP, PUT,XT,
#define P1 RC0
#define relay RD0
void main(void)
{
TRISD=0B11111110;
TRISC=0B11111111;
PORTD=0x00;
while(true)
{
if (P1==0)
{
relay=!relay;
delay_ms(100);
}
}
}
Yêu cầu: Sinh viên thực hành, phân tích chương trình, viết lại lưu đồ thuật giải.
49
chương trình 2:
Khi bấm phím nối với RC0 thì tiếp điểm của Relay đóng, khi bấm phím nối với RC1 thì
tiếp điểm của Relay mở.
#define mo_relay RC0
#define tat_relay RC1
#define relay RD0
void main(void)
{
TRISD=0xFE;
TRISC=0xFF;
portd=0x00;
while(true)
{
if(mo_relay==0)
{ relay=1;
delay_ms(100);
}
if(tat_relay==0)
{ relay=0;
delay_ms(100);
}
}
}
Yêu cầu: Sinh viên thực hành, phân tích chương trình, viết lại lưu đồ thuật giải.
50
Chương trình 3:
Kết nối VĐK với các phím và 8 LED đơn như hình vẽ. Sử dụng các phím nối với RC0,
RC1, RC2 điều khiển các LED đơn như sau:
- Phím RC0 được nhấn, chế độ sáng dồn được thực hiện.
- Phím RC1 được nhấn, chế độ chớp – tắt được thực hiện.
- Phím RC2 được nhấn, chế độ sáng dịch được thực hiện
Hình 2.17 Kết nối VĐK với 8 phím và 8 LED đơn
51
#include <16f877.h>
NOLVP
signed int8 i,j;
byte xoay,kq;
long cho;
void main()
{
trisc=0xff; trisD=0x00;
portD=0x00;
kiem_tra:
if(!RC0) goto sang_don;
if(!RC1) goto chop_tat;
if(!RC2) goto sang_dan;
goto kiem_tra;
//chuong trinh sang don
sang_don:
kq=0x00;
for(i=8;i>0;i--)
{
xoay=0x01;
portD=kq|xoay;
{
}
for(j=1;j<i;j++)
{
xoay=xoay<<1;
Portd=kq|xoay;
{
}
}
kq=portD;
}
goto sang_don;
52
//chuong trinh chop tat

chop_tat:
portD=0xff;
{
}
portD=0x00;
{
}
goto chop_tat;
//chuong trinh sang dan*/
sang_dan:
portd=0x01;
for (i=0; i<8;i++)
{
{
}
portd=portd<<1;
}
goto sang_dan;
}
53
Lưu ý:
Khi hiển thị đèn LED, cần có khoảng thời gian trễ để đèn sáng. Trong các chương trình
ở mục 2.3 thường sử dụng hàm delay_ms(500) để tạo khoảng trễ 500ms. Tuy nhiên khi
sử dụng các phím để điều khiển LED, VĐK cần kiểm tra xem phim có được nhấn
không. Để tránh phím được nhấn trong khoảng thời trễ VĐK không kiểm tra được thì
hàm delay_ms(500) được thay thế bằng vòng lặp for với biến cho, trong vòng lặp có
kiểm tra phím nhấn, ví dụ:
{
}
Yêu cầu:
Sinh viên phân tích và viết lưu đồ thuật giải của đoạn chương trình trên.
54
2.6 ĐIỀU KHIỂN KHỐI ĐỘNG CƠ BƯỚC:
2.6.1 Điều khiển động cơ bước quay:
2.6.1.1 Sơ đồ mạch:
Hình 2.18 Sơ đồ nguyên lý điều khiển động cơ bước
55
2.6.1.2 Lưu đồ:
START
Khởi tạo PORTC
Gán PORTC =0x04

Gọi trễ 2.5ms
i=0
Dịch trái PORTC 1 bit

Vòng lặp Gọi trễ 2.5ms
while Vòng lặp for
i =i +1
NO YES
i<4
Hình 2.19 Lưu đồ thuật giải phát xung điều khiển động cơ bước
2.6.1.3 Chương trình:
#include <16f877.h>
NOLVP,
unsigned int i;
void main()
{ TRISC=0B11000011;
PORTC=0B00000000;
while(true)
{ portc=0B00100000;
delay_us(2500);
for(i=0;i<4;i++)
{ portc=portc>>1;
delay_us(2500);
}
}
}
56
Chương trình đã sử dụng câu lệnh dịch bít cho PORTC để tại một thời điểm chỉ có một
cuộn dây được cấp nguồn.
2.6.2 Điều khiển động cơ bước có nút nhấn:

2.6.2.1 Sơ đồ mạch
Hình 2.20 Sơ đồ nguyên lý điều khiển động cơ bước bằng phím
57
2.6.2.2 Lưu đồ:
START
Khởi tạo PORTC

Khởi tạo PORTD
YES
Phím RD0=0?
NO
YES
NO Quay_ngược
Phím RD1=0?
Quay_thuận
Dừng động cơ
Gán PORTC =0x04 Dừng động cơ

Gọi trễ 2.5ms
i=0 Gán PORTC =0x20
Gọi trễ 2.5ms
Dịch trái PORTC 1 bit i=0
Gọi trễ + kiểm tra phím
i =i +1 Dịch phải PORTC 1 bit
Gọi trễ + kiểm tra phím
NO YES i =i +1
i<4
NO YES
i<4
Hình 2.21 Lưu đồ thuật giải điều khiển động cơ bước bằng phím
58
2.6.2.3 Chương trình
#include <16f877.h>
NOBROWNOUT, NOLVP,
unsigned int i;
unsigned long cho;
void main()
{
TRISC=0B11000011;
PORTC=0B00000000;
TRISD=0xFF;
kiem_tra:
if(!RD0) goto quay_thuan;
if(!RD1) goto quay_nguoc;
goto kiem_tra;
quay_thuan:
portc=0B00000000;
delay_us(2500);
quay_thuantt:
portc=0B00100000;
//delay_us(2500);
{
}
portc=0B00010000;
{
}
portc=0B00001000;
{
}
59
portc=0B00000100;
{
}
goto quay_thuantt;
quay_nguoc:
portc=0B00000000;
delay_us(2500);
quay_nguoctt:
portc=0B00000100;
//delay_us(2500);
{
}
portc=0B00001000;
{
}
portc=0B00010000;
{
}
portc=0B00100000;
{
}
goto quay_nguoctt;
}
Lưu ý: : Nên điều khiển đồng cơ đổi chiều khi đã dừng động cơ. Không nên đảo liền
lập tức vì là motor step nên rất dể hỏng khi thức hiện đảo chiều trực tiếp như vậy.
Bài tập: Sinh viên tự thiết kế bổ xung thêm nút nhấn dừng động cơ.
60
2.7 ĐIỀU KHIỂN KHỐI LCD:
2.7.1 Điều khiển hiển thị LCD:
2.7.1.1 Sơ đồ mạch:
Hình 2.22 Sơ đồ nguyên lý khối LCD

2.7.1.2 Lưu đồ:
START
KHỞI TẠO LCD
HIỂN THỊ HÀNG 1
HIỂN THỊ HÀNG 2
ĐỢI NGẮT Vòng lặp while
Hình 2.23 Lưu đồ thuật giải hiển thị 2 dòng trên màn hình LCD
61
2.7.1.3 Chương trình:
#include <16f877.h>
NOLVP, PUT,XT,
#define LCD_ENABLE_PIN PIN_B3 // chan E noi voi B3
#define LCD_RS_PIN PIN_B5 // RS noi voi B5
#define LCD_RW_PIN PIN_B4
#define LCD_DATA4 PIN_D4 //D4 noi voi D4
#define LCD_DATA5 PIN_D5
#include <lcd.c> // su dung thu vien lcd.c
void main()
{
lcd_init();
lcd_gotoxy(1,1);
lcd_putc("DAI HOC CONG NGHIEP");
lcd_gotoxy(1,2);
lcd_putc(" TP HO CHI MINH");
while(TRUE)
{
;
}
}
62
2.7.2 Bài tập:
Chương trình sau hiển thị trên LCD hai màn hình như Hình 2.24 và Hình 2.25
Hình 2.24 Màn hình trạng thái 1 của LCD
Hình 2.25 Màn hình trạng thái 2 của LCD
Ở màn hình trạng thái 1, thông số phần trăm (%) sẽ thay đổi tương ứng với ô trống được
bôi đen. Khi thông số phần trăm đạt 100%, màn hình trạng thái 2 được hiển thị.
Yêu cầu: Sinh viên thực hành, phân tích chương trình từ đó viết lưu đồ thuật giải của
chương trình.
63
#include <16f877.h>
NOLVP,
#define LCD_ENABLE_PIN PIN_B3 // chan E noi voi B3
#define LCD_RS_PIN PIN_B5 // RS noi voi B5
#define LCD_DATA4 PIN_D4 //D4 noi voi D4
#include <lcd.c> // su dung thu vien lcd.c
void clear_lcd(void);
void main()
{
//khai bao bien cuc bo
unsigned char TrangThai=0;
float SoThuc=0;
lcd_init();//khoi dong ket noi LCD
clear_lcd();
TrangThai=0;
lcd_gotoxy(1,1);
printf(lcd_putc,"LOADING.... %03u",TrangThai); lcd_putc('%');
lcd_gotoxy(1,2);
for(TrangThai=1;TrangThai<=16;TrangThai++)
{
lcd_putc(219);
}
delay_ms(500);
for(TrangThai=1;TrangThai<=16;TrangThai++)
{
lcd_gotoxy(12,1);
SoThuc=SoThuc+6.25f;
printf(lcd_putc,"%03.1f",SoThuc);lcd_putc('%');
lcd_gotoxy(TrangThai,2);
lcd_putc(255);
delay_ms(500);
}
64
clear_lcd();
while(TRUE)
{
//TODO: User Code
lcd_gotoxy(1,1);
printf(lcd_putc," LAP TRINH CCS ");
lcd_gotoxy(1,2);
printf(lcd_putc," HELLO 16F877A!");
}
}
void clear_lcd(void)
{
lcd_send_byte(0,1);//lay trong thu vien lcd.c
delay_ms(2);
}
65
2.8 ĐIỀU KHIỂN KHỐI MA TRẬN LED:
2.8.1 Điều khiển ma trận LED bằng IC138
Hình 2.26 Sơ đồ kết nối với ma trận LED sử dụng IC138

66
2.8.1.2 Cấu tạo và hoạt động của ma trận LED 8x8

Ma trận LED 8x8 là 64 đèn LED được sắp xếp với nhau theo dạng ma trận, thành 8 hàng
và 8 cột, có 16 chân. Mỗi loại Ma trận LED có sơ đồ chân riêng nên khi sử dụng cần tra cứu
datasheet của nó để có thể lắp mạch và sử dụng chính xác.
Hình 2.27 Sơ đồ cấu tạo của ma trận LED 8x8

Hình 2.27 là cấu tạo của ma trận LED có cột là các Anot, hàng là các Katot. Để Ma trận
LED hoạt động, chúng ta cần cấp nguồn dương (Vcc) vào các cột và nối các hàng với GND. Để
minh họa hoạt động của ma trận LED, chúng ta xét ví dụ biểu diễn chữ A của ma trận LED
67
Hình 2.28 Ma trận LED biểu diễn chữ A

Để hiển thị chữ A:
- Hàng 1, cần các LED cột 4,5 sáng hay LED(1,4) và LED(1,5) sáng  cần cấp Vcc
cho cột 4,5, các cột khác cần cấp nguồn 0V ( dữ liệu đưa ra các cột là 0001.1000B
=18H) và nối hàng 1 xuống GND, các hàng khác nối Vcc ( nếu các hàng khác cũng
nối GND thì LED cột 4,5 của tất cả các hàng đều sáng).
- Hàng 2, cần các LED(2,3), LED(2,4) ,LED(2,5), LED(2,6) sáng  cần cấp Vcc cho
cột 3, 4, 5, 6 các cột khác cần cấp nguồn 0V ( dữ liệu đưa ra các cột là 0011.1100B
=3CH) và nối hàng 2 xuống GND, các hàng khác nối Vcc ( nếu các hàng khác cũng
nối GND thì LED cột 3, 4, 5, 6 của tất cả các hàng đều sáng).
- … Tiếp tục cho các hàng khác
 Như vậy tại một thời điểm ta chỉ hiển thị được một hàng của ma trận. Sử dụng phương pháp
quét LED và hiện tưởng lưu ảnh của mắt người, ta sẽ hiển thị được chữ A trên ma trận LED.
68
Chương trình hiển thị chữ A
NOLVP, PUT,XT,
void delay(unsigned int t)
{
unsigned int x,y;
for(x=0;x<t;x++)
for(y=0;y<123;y++);
}
void main()
{
TRISB=0B11100000;
PORTB=0X00;
TRISD=0X00;
PORTD=0X00;
TRISC=0X00;
PORTC=0X00;
while(1)
{
PORTB = 0x18; //tat toan bo LED
PORTD = 0x18; //xuat ma led dong 1
PORTC = 0x18;
PORTB=0x18; //bat sang dong 1
delay(1);
//---------Hien thi xong dong thu 2--------//
PORTD = 0x3C; //xuat ma led dong 2
PORTC = 0x3C;
PORTB=0x19; //bat sang dong 2
delay(1);
PORTC = 0x66;
PORTB=0x1A; //bat sang dong 3
delay(1);
69

PORTC = 0x66;
PORTB=0x1B; //bat sang dong 4
delay(1);
PORTD = 0x7E; //xuat ma led dong 5
PORTC = 0x7E;
PORTB=0x1C; //bat sang dong 5
delay(1);
PORTD = 0x7E; //xuat ma led dong 6
PORTC = 0x7E;
PORTB=0x1D; //bat sang dong 6
delay(1);
PORTC = 0x66;
PORTB=0x1E; //bat sang dong 7
delay(1);
PORTC = 0x66;
PORTB=0x1f; //bat sang dong 8
delay(1);
}
}
70
Chương trình hiển thị chữ A viết ngắn gọn:
#include <16F877A.h>
NOLVP, PUT,XT,
unsigned char maled[8]={0x18,0x3C,0x66,0x66,0x7E,0x7E,0x66,0x66};
unsigned char maquet[8]={0x18,0x19,0x1A,0x1B,0x1C,0x1D,0x1E,0x1F};
void delay(unsigned int t) //hàm delay
{
unsigned int x,y;
for(x=0;x<t;x++)
{
for(y=0;y<123;y++);
}
}
void main()
{
int i;
TRISB=0B11100000;
PORTB=0X00;
TRISD=0X00;
PORTD=0X00;
TRISC=0X00;
PORTC=0X00;
while(1)
{
for(i=0;i<8;i++)
{
PORTD = maled[i]; //xuat ma led dong i
PORTC = maled[i];
PORTB = maquet[i]; //bat sang dong i
delay(1); //delay de mat kip nhin
}
}
}
Chương trình hiển thị dòng chữ cố định

Để hiện thị các chữ khác nhau thì dữ liệu đẩy ra PORTC và PORTD phải khác nhau, tín
hiệu quét ở PORTB tại một thời điểm chỉ cho phép một IC138 hoạt động.
Ví dụ: Chương trình hiển thị chữ số K14A
71
NOLVP, PUT,XT,
unsigned char maledPD[16]={0x22,0x24,0x28,0x30,0x30,0x28,0x24,0x22, //K
0x08,0x18,0x28,0x48,0x7E,0x08,0x08,0x08};//4
unsigned char maledPC[16]={0x08,0x18,0x28,0x48,0x08,0x08,0x08,0x08,//1
0x18,0x3C,0x66,0x66,0x7E,0x7E,0x66,0x66};//A
unsigned char maquet[16]={0x10,0x08,0x11,0x09,0x12,0x0A,0x13,
0x0B,0x14,0x0C,0x15,0x0D,0x16,0x0E,0x17,0x0F};
{
unsigned int x,y;
for(x=0;x<t;x++)
{
for(y=0;y<123;y++);
}
}
void main()
{
int i;
TRISB=0B11100000;
PORTB=0X00;
TRISD=0X00;
PORTD=0X00;
TRISC=0X00;
PORTC=0X00;
while(1)
{
for(i=0;i<8;i++)
{
PORTD = maledPD[i]; //xuat ma led dong i

PORTC = maledPC[i];
PORTB = maquet[i*2]; //bat sang dong i
PORTD = maledPD[i+8]; //xuat ma led dong i
PORTC = maledPC[i+8];
PORTB = maquet[i*2+1]; //bat sang dong i
}
}
}
72
Chương trình hiển thị dòng chữ chạy trên ma trận LED
Ví dụ dòng chữ chạy trên ma trận LED là : K14A
Khi đó mảng một chiều maled gồm 32 phần tử, mỗi một chữ hiển thị gồm 8 phần tử trong
mảng một chiều.
NOLVP, PUT,XT,
unsigned char maled[32]={0x22,0x24,0x28,0x30,0x30,0x28,0x24,0x22, //K
0x08,0x18,0x28,0x48,0x08,0x08,0x08,0x08,//1
0x08,0x18,0x28,0x48,0x7E,0x08,0x08,0x08,//4
0x18,0x3C,0x66,0x66,0x7E,0x7E,0x66,0x66};//A
unsigned char
maquet[16]={0x10,0x08,0x11,0x09,0x12,0x0A,0x13,0x0B,0x14,0x0C,0x15,0x0D,0x1
6,0x0E,0x17,0x0F};
{
unsigned int x,y;
for(x=0;x<t;x++)
for(y=0;y<123;y++);
}
void main()
{
int i,k=0,n;
TRISB=0B11100000;
PORTB=0X00;
TRISD=0X00;
PORTD=0X00;
TRISC=0X00;
PORTC=0X00;
while(1)
{
for(n=0;n<4;n++,k=0)
{
while(k<50)
{
for(i=0;i<8;i++)
{
PORTD = maled[(n*8)+i];
73
if ((n+1)>3) PORTC = maled[(n+1-4)*8+i];

else
PORTC = maled[(n+1)*8+i]; //xuat ma led dong i
PORTB = maquet[i*2]; //bat sang dong i

if ((n+2)>3) PORTD = maled[(n+2-4)*8+i];
else
PORTD = maled[(n+2)*8+i];
if ((n+3)>3) PORTC = maled[(n+3-4)*8+i]; //xuat ma led dong i
else
PORTC = maled[(n+3)*8+i]; //xuat ma led dong i
PORTB = maquet[i*2+1]; //bat sang dong i
}
k++;
}
}
}
}
Yêu cầu:
1. Từ chương trình hiển thị dòng chữ chạy trên ma trận LED, sinh viên viết lại lưu đồ thuật
giải cho chương trình.
2. Viết chương trình để ma trận LED chạy dòng chữ : KHOA ĐIEN
74
2.8.2 Chương trình sử dụng IC595:
Hình 2.29 Sơ đồ kết nối với ma trận LED, sử dụng IC595

Chương trình hiển thị chữ A
75
NOBROWNOUT, NOLVP, NOCPD, NOWRT
/* Dinh nghia cac chan cua IC74HC595 */
#define SHCP_PIN PIN_C2
#define DS_PIN PIN_C4
#define STCP_PIN PIN_C3 // Chan chot gia tri ra dau ra
unsigned char maled[8]={0x18,0x3C,0x66,0x66,0x7E,0x7E,0x66,0x66};
unsigned char maquet[8]={0x08,0x09,0x0A,0x0B,0x0C,0x0D,0x0E,0x0F};
void ShiftIn_hc595(int data)
{ int i;
output_low(SHCP_PIN);
for(i=0;i<=7;i++)
{ if((data & 0x80)==0)
output_low(DS_PIN);
else
output_high(DS_PIN);
data=data<<1;
output_high(SHCP_PIN);
}
}
void LatchOut_HC595()
{ output_low(STCP_PIN);
delay_us(5);
output_high(STCP_PIN);
output_low(STCP_PIN);
}
{ unsigned int x,y;
for(x=0;x<t;x++)
for(y=0;y<123;y++);
}
76
void main(void)
{
int i;
TRISB=0B11100000;
PORTB=0X00;
TRISD=0X00;
PORTD=0X00;
TRISC=0X00;
PORTC=0X00;
while(1)
{
for(i=0;i<8;i++)
{
ShiftIn_hc595(maled[i]); //xuat ma led dong i
LatchOut_HC595();
PORTB = maquet[i]; //bat sang dong i
}
}
}
Để đẩy 8 bit dữ liệu ra IC595, có thể sử dụng hàm được xây dựng sẵn trong thư viện CCS
như hàm output_bit(), và hàm shift_left(). Hàm ShiftIn_hc595(int data) được viết lại như sau:
void ShiftIn_hc595(int data)
{
int i;
for(i=0;i<=7;i++)
{
77
output_bit(DS_PIN,shift_left(&data,1,0));
output_high(SHCP_PIN);
}
Yêu cầu: Dựa trên chương trình hiển thị chữ A, sinh viên viết chương trình hiển thị dòng
chữ chạy trên ma trận LED: K14A
2.9 ĐỌC CẢM BIỀN NHIỆT ĐỘ DS18B20-1602

2.9.1 Sơ đồ mạch.
Hình 2.30 Sơ đồ kết nối với cảm biến nhiệt độ DS18B20 và LCD
78
#fuses HS,NOWDT,NOPROTECT,NOLVP
#use delay(clock = 8MHz)
#include <lcd.c>
#define DS18B20_PIN PIN_A4 //Chân Data của DS18B20 được nối với A4
// Định nghĩa chân kết nối với LCD
#define LCD_RS_PIN PIN_B5
#define LCD_ENABLE_PIN PIN_B3
signed int16 raw_temp;
float temp;
int1 ds18b20_start()
{
output_low(DS18B20_PIN); // gửi xung reset tới DS18B20
output_drive(DS18B20_PIN); // đặt chân DS18B20_PIN là đầu ra
delay_us(500); // đợi 500 us
output_float(DS18B20_PIN); // đặt chân DS18B20_PIN là đầu vào
delay_us(100); // trễ đợi DS18B20 đáp ứng
if (!input(DS18B20_PIN))
{
delay_us(400); // đợi 400 us
return TRUE; // DS18B20 sẵn sàng giao tiếp với PIC
}
return FALSE;
}
void ds18b20_write_bit(int1 value)
{
output_low(DS18B20_PIN);
output_drive(DS18B20_PIN);
delay_us(2);
output_bit(DS18B20_PIN, value);
delay_us(80);
output_float(DS18B20_PIN);
delay_us(2);
}
79
void ds18b20_write_byte(int8 value)
{
int8 i;
for(i = 0; i < 8; i++)
ds18b20_write_bit(bit_test(value, i));
}
int1 ds18b20_read_bit(void)
{
int1 value;
output_low(DS18B20_PIN);
output_drive(DS18B20_PIN);
delay_us(2);
output_float(DS18B20_PIN);
delay_us(5);
value = input(DS18B20_PIN);
delay_us(100);
return value;
}
int8 ds18b20_read_byte(void)
{
int8 i, value = 0;
for(i = 0; i < 8; i++)
shift_right(&value, 1, ds18b20_read_bit());
return value;
}
int1 ds18b20_read(int16 *raw_temp_value)
{
ds18b20_start();
ds18b20_write_byte(0xCC); // gửi câu lệnh định địa chỉ các thiết bị trên bus
ds18b20_write_byte(0x44); // gửi lệnh để DS18B20 chuyển đổi nhiệt độ
ds18b20_start();
ds18b20_write_byte(0xCC); //
ds18b20_write_byte(0xBE); // gửi lệnh đọc dữ liệu
*raw_temp_value = ds18b20_read_byte(); //đọc byte thấp
*raw_temp_value |= (int16)(ds18b20_read_byte()) << 8; // đọc byte cao
return TRUE; // OK --> return 1
}
80
void main() {
lcd_init(); // Initialize LCD module
lcd_putc('\f'); // Clear LCD
lcd_gotoxy(3, 1); // Go to column 3 row 1
printf(lcd_putc, "Temperature:");
while(TRUE) {
if(ds18b20_read(&raw_temp))
{
temp = (float)raw_temp / 16;
lcd_gotoxy(5, 2);
printf(lcd_putc, "%f", temp);
lcd_putc(223); // symbol ( ° )
lcd_putc("C ");
}
else {
lcd_gotoxy(5, 2);
printf(lcd_putc, " Error! ");
}
delay_ms(100);
}
}
Giải thích các hàm chức năng giao tiếp với DS18B20:
 hàm ds18b20_start(): được sử dụng để kiểm tra xem cảm biến DS18B20 đã được
kết nối và sẵn sàng giao tiếp hay chưa, giá trị trả về của hàm là TRUE(1) là đã sẵn
sàng, FALSE(0) là lỗi, chưa thực hiện được giao tiếp.
 hàm ds18b20_write_bit(int1 value): viết (gửi) 1 bit xuống sensor DS18B20, giá trị
của bit có thể là 1 hoặc 0.
 hàm ds18b20_write_byte(int8 value): viết (gửi) 1 byte (8 bits) tới DS18B20, hàm
này được xây dựng dựa trên hàm ds18b20_write_bit và bit LSB được viết đầu tiên.
 hàm ds18b20_read_bit(void): đọc một bit từ DS18B20, hàm trả về giá trị đọc được
(1 or 0).
 hàm ds18b20_read_byte(void): đọc 1 byte (8 bits) từ DS18B20, hàm này được xây
dựng dựa trên hàm ds18b20_read_bit(void), bit LSB được đọc đầu tiên.
 hàm ds18b20_read(int16 *raw_temp_value): đọc dữ liệu nhiệt độ 16 bit (2 thanh ghi
8 bit), dữ liệu được lưu ở biến raw_temp_value.
81
2.10 MỘT SỐ CHƯƠNG TRÌNH SỬ DỤNG NGẮT:
2.10.1 Sử dụng ngắt ngoài:
Hình 2.31 Sơ đồ kết nôi ngắt ngoài với phím
82
#FUSES NOWDT //No Watch Dog Timer
#FUSES NOBROWNOUT //No brownout reset
#FUSES NOLVP //No low voltage prgming
#use delay(crystal=4000000)
//khai bao ket noi led don
#define LED PIN_B1
#INT_EXT
void NgatINT0(void) // ham phuc vu ngat ngoai
{
output_toggle(LED); //ham dao gia tri logic của bien LED
}
void main()
{
clear_interrupt(INT_EXT);
enable_interrupts(INT_EXT);
enable_interrupts(INT_EXT_H2L);
enable_interrupts(GLOBAL);
output_bit(LED,0);
while(TRUE)
{
;
}
}
Chương trình trên thực hiện như sau:

- Hàm main thực hiện khởi tạo ngắt thông qua các hàm enable_interrupt() (là hàm có
sẵn trong thư viện của CCS. Sau đó đợi ngắt thông qua vòng lặp vô tận while(TRUE).
- Khi có ngắt ngoài INT_EXT chương trình sẽ nhảy đến hàm phục vụ ngắt ngoài ( được
định nghĩa dưới khai báo #INT_EXT ), ở đó hàm đảo giá trị logic của biến được gọi.
83
2.10.2 Ngắt RB:
84
2.10.2.2 Lưu đồ:
START
INT_RB
(hàm main)
Xóa cờ báo ngắt(RBIF)
YES
Cho phép ngắt RB(RBIE) RB4=0?
Cho phép ngắt toàn cục(GIE) Đợi đến khi RB4=1
NO
Tắt các đèn LED1LED4 Đảo trạng thái LED1
YES
RB5=0?
Đợi ngắt Đợi đến khi RB5=1
NO
Đảo trạng thái LED2
YES
RB6=0?
Đợi đến khi RB6=1
NO
YES
RB7=0?
Đợi đến khi RB7=1
NO
Trở về từ ngắt
85
#FUSES NOWDT //No Watch Dog Timer
#FUSES NOBROWNOUT //No brownout reset
#FUSES NOLVP //No low voltage prgming, B3(PIC16) or B5(PIC18) used for I/O
//khai bao ket noi cac led don
#define LED_1 PIN_C0
//khai bao ket noi cac nut nhan
#define NUT_NHAN_1 input(PIN_B4)
#byte CoNgatRB = 6
int1 TrangThai[]={0,0,0,0};
#INT_RB
void NgatRB(void)
{
if(NUT_NHAN_1==0)
{
while(NUT_NHAN_1==0);
switch(TrangThai[0])
{
case 0:
{ output_bit(LED_1,1);
TrangThai[0]=1;
break;
}
case 1:
TrangThai[0]=0;
break;
}
}
}
86
else if(NUT_NHAN_2==0)
{
{
case 0:
{
output_bit(LED_2,1);
TrangThai[1]=1;
break;
}
case 1:
{
TrangThai[1]=0;
break;
}
}
}
{
{
case 0:
TrangThai[2]=1;
break;
}
case 1:
{
TrangThai[2]=0;
break;
}
}
}
87
{
{
case 0:
TrangThai[3]=1;
break;
}
case 1:
TrangThai[3]=0;
break;
}
}
}
//clear_interrupt(INT_RB);
Clear = CoNgatRB;
}
void main()
{
//khai bao bien cuc bo o day nay
clear_interrupt(INT_RB);
enable_interrupts(INT_RB);
enable_interrupts(GLOBAL);
while(TRUE)
{
;
}
}
88
KIT VĐK MỚI PIC 18F
 Mô tả các thiết bị có trong kit thực hành PIC 16f877a
Bộ kit bao gồm:
- Vỏ và hộp đựng kit
- Kit thực tập PICKIT2-16f877a(HL-k18)
- Cáp nạp sử dụng cổng COM
- Cáp RS232
- Động cơ bước 5v
- Động cơ DC 5v
- Màn hình LCD 16x2
 C
á
c
Figure 1. Kit VDK PIC 16f877a ứng
dụng
thường gặp khi thực hành với kit PIC 16f877a
- PIC 16f877a điều khiển led 7 đoạn

- PIC 16f877a điều khiển led ma trận
- Sử dụng PIC 16f877a điều khiển động cơ bước
- Ma trận phím 4x4 với PIC 16f877a
89
- Sử dụng PIC 16f877a điều khiển hiển thị lên lCD 16x2
- Sử dụng PIC 16f877a điều khiển bật tắt Buzzy
Figure 2. PIC 16f877a
90
 Sơ đồ nguyên lí các cấu trúc kết nối của PIC 16f877a với một số thiết bị trên kit thực hành:
Điều khiển led 7 đoạn bằng PIC 16f877a
Figure 3. Mạch nguyên lí
91
I.1 Nguyên lý IC ULN2003A trên kit thực hành:
Sơ lược về ULN2003a là một vi mạch đệm, bản chất cấu tạo là các mảng darlington chịu
được dòng điện lớn và điện áp cao, trong đó có chứa 7 cặp transistor NPN ghép darlington gực
góp hở với các cực phát chung. Mỗi kênh của ULN2003a có một diode chặn có thể sử dụng
trong trường hợp tải có tính cảm ứng. ULN2003a có khả năng điều khiển 7 kênh riêng biệt , có
thể kết nối trực tiếp với vi điều khiển 5v. Bên cạnh đó, mỗi kênh có thể chịu được dòng điện lên
tới 500Ma.
Mạch nguyên lý:
92
- Với led 7 đoạn kathot chung, các đầu ra ULN2003a với vai trò cổng đảo vì vậy cần kích
mức 1 đối với các chân điều khiển.
Chương trình test led cơ bản xuất số ‘1 2 3 4’ lên 4 led 7 đoạn đầu tiên
bằng phương pháp quét led
#include <testled7seg.h>
#fuses nowdt,hs,put,noprotect
const unsigned char

maled[17]={0x3f,0x06,0x5b,0x4f,0x66,0x6d,0x7d,0x07,0x7f,0x6f,0x77,0x7c,0x39,0x5e,0x79,0
x71,0x40};
void main()
{
trisd=0;
trisc=0;
trise=0;
while(TRUE)
{
portd=maled[1];
rc0=1;
delay_us(50);
rc0=0;
portd=maled[2];
re2=1;
delay_us(50);
re2=0;
portd=maled[3];
re1=1;
delay_us(50);
93
re1=0;
portd=maled[4];
re0=1;
delay_us(50);
re0=0;
}
}
Tiếp theo sẽ là chương trình nâng cao hơn với led 7 đoạn, nhấn SW0
xuất số đếm từ 1-9999 trên 4 led cuối
#include <7segment.h>
const unsigned char
maled[17]={0x3f,0x06,0x5b,0x4f,0x66,0x6d,0x7d,0x07,0x7f,0x6f,0x77,0x7c,0x39,0x5e,0x79,0
x71,0x40};
int dem,chuc,donvi,tram,ngan;
int16 d;
void main(void)
{
set_tris_d(0);
set_tris_a(0);
set_tris_a(1);
tram=ngan= 0;
while(true)
{
ra2=0; ra3=0; ra5=0;
lapphim:
ra1=1;
94
rc1=0;
if(rb0==0)
{
lap1:
if(rb0==1) goto ct;
else goto lap1;
}
delay_ms(1);
ct:
if(++d>400)
{
d=0;
if(++dem>99)
{
tram++;
dem=0;
}
if(tram>9)
{
tram= 0;
ngan++;
}
if(ngan>9)
ngan=0;
}
output_d(maled[ngan]);
ra5=1;
delay_us(500);
//
ra5=0;
95
output_d(maled[tram]);
ra3=1;
//
ra3=0;
chuc=dem/10;
donvi=dem%10;
output_d(maled[chuc]);
ra2=1;
delay_us(500);
ra2=0;
output_d(maled[donvi]);
ra1=1;
delay_us(500);
ra1=0;
goto ct;
}
}
I.2 Sử dụng pic 16f877a điều khiển hiển thị led ma trận 8x8
Cấu trúc led ma trận 1088BS:
96
Sơ đồ mạch nguyên lý pic 16f877a kết nối với led ma trận 8x8
97
Viết chương trình hiển thị led ma trận.

Sau khi đã hiểu rõ nguyên lí kết nối ta tiến hành lập trình hiển thị led, ở đây
bật on switch s4 để on tất cả led ma trận, để led sáng đều nên tắt Switch S2.
Đoạn chương trình để hiển thị hình trái tim trên led ma trận:
#include <testledmatrix.h>
void main()
{
TRISD=0;
TRISB=0;
TRISA=0;
TRISE=0;
trisc=0;
while(TRUE)
{
portd=0b01000000; //! RD6=1;
RE2=1;
RE1=1;
RA5=1;
RA3=1;
rc0=0; re0=0;ra2=0; ra1=0;
DELAY_mS(3);
portd=0b00100000;// RD5=1;
RC0=1;
98
RE2=1;
RE1=1;
re0=1;
RA5=1;
RA3=1;
RA2=1;
ra1=0;
DELAY_mS(3);
portd=0b00010000;//RD4=1;
RC0=1;
RE2=1;
RE1=1;
re0=1;
RA5=1;
RA3=1;
RA2=1;
ra1=0;
DELAY_mS(3);
portd=0b00001000; // RD3=1;
RE2=1;
RE1=1;
RE0=1;
RA5=1;
RA3=1;
rc0=0; ra2=0;ra1=0;
DELAY_mS(3);
portd=0b00000100; //RD2=1;
RE1=1;
RE0=1;
RA5=1;
99
rc0=0; re2=0;ra3=0; ra2=0;ra1=0;
DELAY_mS(3);
portd=0b00000010;// RD1=1;
RE0=1;
rc0=0; re2=0;ra3=0; ra2=0;ra1=0; re1=0; ra5=0;
DELAY_mS(3);
////
}
}
Tiếp theo là nháy chữ luân phiên, ví dụ ở đây sẽ là hiển thị hình trái tim sau 0.5s sẽ hiện
chữ T
#include <testledmatrix.h>
int32 i;
void main()
{
TRISD=0;
TRISB=0;
TRISA=0;
TRISE=0;
trisc=0;
while(TRUE)
{
100
for (i=0;i<80;i++)
{
portd=0b01000000; //! RD6=0;
RE2=1;
RE1=1;
RA5=1;
RA3=1;
rc0=0; re0=0;ra2=0; ra1=0;
DELAY_mS(3);
portd=0b00100000;// RD5=0;
RC0=1;
RE2=1;
RE1=1;
re0=1;
RA5=1;
RA3=1;
RA2=1;
ra1=0;
DELAY_mS(3);
portd=0b00010000;//RD4=0;
RC0=1;
RE2=1;
RE1=1;
re0=1;
RA5=1;
RA3=1;
RA2=1;
ra1=0;
DELAY_mS(3);
portd=0b00001000; // RD3=0;
101
RE2=1;
RE1=1;
RE0=1;
RA5=1;
RA3=1;
rc0=0; ra2=0;ra1=0;
DELAY_mS(3);
portd=0b00000100; //RD2=0;
RE1=1;
RE0=1;
RA5=1;
rc0=0; re2=0;ra3=0; ra2=0;ra1=0;
DELAY_mS(3);
portd=0b00000010;// RD1=0;
RE0=1;
rc0=0; re2=0;ra3=0; ra2=0;ra1=0; re1=0; ra5=0;
DELAY_mS(3);
}
for(i=0;i<100;i++)
{
portd=0b000111100;
RE0=1;
rc0=0; re2=0;ra3=0; ra2=0;ra1=0; re1=0; ra5=0;
delay_ms(3);
portd=0b00100000;
RE0=1; re1=1; ra5=1;
rc0=0; re2=0;ra3=0; ra2=0;ra1=0;
delay_ms(3);
}
102
}
}
I.3 Sử dụng PIC 16f877a điều khiển động cơ bước

Sơ đồ mạch nguyên lý pic 16f877a kết nối với động cơ bước
103
K
ết
nối
chân
1,2,
3,4
của
độn
g cơ
bước lần lượt với chân RC0,RE2,RE1,RE0
Lập trình điều khiển động cơ bước chạy đơn giản
Nhấn nút SW0 động cơ chạy, nhấn lại SW0 động cơ dừng
#include <testdieukhiendongcobuoc.h>
//re0,re1,re2,rc0
void main()
{
set_tris_e(0x00);
trisa=0x00;
trisb=0x0f;
while(TRUE)
{
lapphim:
ra1=1;
if(rb0==0)
{
lap1:
104
if(rb0==1) goto ct;
else goto lap1;
}
delay_ms(1);
goto lapphim;
ct:
output_low(PIN_e0); output_high(PIN_e1);
output_low(PIN_e2); output_high(PIN_c0);
delay_us(3500);
output_high(PIN_e0); output_low(PIN_e1);
output_low(PIN_e2); output_high(PIN_c0);
delay_us(3500);
output_high(PIN_e0); output_low(PIN_e1);
output_high(PIN_e2); output_low(PIN_c0);
delay_us(3500);
output_low(PIN_e0); output_high(PIN_e1);
output_high(PIN_e2); output_low(PIN_c0);
delay_us(3500);
lap:
ra1=1;
if(rb0==0)
{
lap2:
if(rb0==1) goto lapphim;
else goto lap2;
delay_us(500);
}
goto ct;
105
}
}
I.4 Ma trận phím 4x4 với PIC 16f877a

Sơ đồ nguyên lí kết nối pic 16f877a với ma trận phím 4x4
Để điều khiển mỗi nút bàn phím 4x4 bằng 2 chân khác nhau phải bật off Switch S3
Một chương trình đơn giản cho pic 16f877a sử dụng nguyên lí quét phím ma trận.
Nhấn nút SW0 còi kêu luân phiên 0.25 giây
#include <testbanphim.h>
int32 i;
106
void main()
{
trisa=0x00;
trisc=0x00;
trisb=0x0f;
while(TRUE)
{
ra2=0; ra3=0; ra5=0;
lapphim:
ra1=1;
rc1=0;
if(rb0==0)
{
lap1:
if(rb0==1) goto ct;
else goto lap1;
}
delay_ms(1);
goto lapphim;
ct:
rc1=1;
for(i=1; i<5000;i++)
{
lap2:
if(rb0==0)
{
delay_ms(1);
else goto lap2;
107
}
}
rc1=0;
for(i=1; i<5000;i++)
{
lap3:
if(rb0==0)
{
delay_ms(1);
else goto lap3;
}
}
goto ct;
}
}
Sử dụng PIC 16f877a điều khiển hiển thị lên lCD 16x2
108
I.5 Sơ đồ nguyên lí kết nối LCD 16X2 với piC 16f877a
P
hần
này
hãy
để ý
jump
cắm
màu
đỏ
trên
KIT
rút ra
và
cắm ngược lại trên các chân EN,RS,RW để sử dụng được LCD
Viết chương trình cơ bản hiển thị trên LCD, ví dụ chương trình dùng để hiển thị chữ và
thời gian on display LCD.
#fuses nowdt,put,hs,noprotect
109
// e...........ra5
//rw...........ra3
//rs............ra2
//d4-d7...........rd4-rd7
#define lcd_enable_pin pin_a5
#define lcd_rw_pin pin_a3
#define lcd_rs_pin pin_a2
#define lcd_data0 pin_d0

#include <LCD.C>
//char var;
int g,p,h;
void main()
{
set_tris_d(0);
lcd_init();
lcd_gotoxy(1,0);
lcd_putc("phuc TEAM.IUH");
lcd_gotoxy(2,1);
lcd_putc("Time: 00:00:00");
while(TRUE)
{
for(h=0; h<60; h++)
110
{
lcd_gotoxy(11,1);
lcd_putc("00");
if( h< 10 )
{
lcd_gotoxy(8,1);
lcd_putc("0 ");
lcd_gotoxy(9,1);
printf(lcd_putc,"%d",h);
}
else
{
lcd_gotoxy(8,1);
lcd_putc(" ");
lcd_gotoxy(8,1);
printf(lcd_putc,"%d",h);
}
for(p=0; p<60; p++)
{
lcd_gotoxy(11,1);
lcd_putc("00");
if(p<10)
{
lcd_gotoxy(11,1);
lcd_putc("0 ");
lcd_gotoxy(12,1);
printf(lcd_putc,"%d",p);
}
else
{
111
lcd_gotoxy(11,1);
lcd_putc(" ");
lcd_gotoxy(11,1);
printf(lcd_putc,"%d",p);
}
for(g=0; g<60; g++)
{
lcd_gotoxy(14,1);
lcd_putc("00");
if(g<10)
{
lcd_gotoxy(14,1);
lcd_putc("0 ");
lcd_gotoxy(15,1);
printf(lcd_putc,"%d",g);
delay_ms(1000);
}
else
{
lcd_gotoxy(14,1);
lcd_putc(" ");
lcd_gotoxy(14,1);
printf(lcd_putc,"%d",g);
delay_ms(1000);
}
}
}
}
}
}
112
Lưu ý chương trình trên sử dụng thư viện LCD.C cho pic
I.6 Sử dụng PIC 16f877a điều khiển bật tắt Buzzy

Sơ đồ kết nối còi báo với pic 16f877a
113
Chương trình điều khiển BUZZY bằng pic 16f877a
Sử dụng bài quét bàn phím, nhấn nút SW0 còi báo 5s rồi tự tắt, hoặc nhấn lại SW0 lại lần
nữa còi sẽ tắt
#include <testbanphim.h>
int32 i;
int32 j;
void main()
{
trisa=0x00;
trisc=0x00;
trisb=0x0f;
while(TRUE)
{
ra2=0; ra3=0; ra5=0;

lapphim:
ra1=1;
rc1=0;
if(rb0==0)
{
lap1:
if(rb0==1) goto ct;
else goto lap1;
}
delay_ms(1);
114
goto lapphim;
ct:
rc1=1;
for(i=1; i<50;i++)
{
for(j=1; j<5000;j++)
{
lap2:
if(rb0==0)
{
delay_ms(1);
else goto lap2;
}
}
}
rc1=0;
goto lapphim;
}
Phần mở rộng
Ngoài những bài học trên còn một số thứ có thể lập trình với PIC trên kit 16f877a như
đồng hồ thời gian thực, truy xuất dữ liệu thẻ SD, điều khiển thiết bị bằng hồng ngoại dùng PIC,
Đọc giá trị nhiệt độ bằng cảm biến DS18B20.
-Sơ đồ đầu hồng ngoại kết nối vơi pic 16f877a
115
-Sơ đồ cảm biến nhiệt độ kết nối với pic 16f877
-Sơ đồ ic thời gian thực kết nối với pic 16f877a
116
- Bài tập phần mở rộng:…
117

Đại Học Công Nghiệp Tp.Hcm: Giáo Trình Thực Hành Kỹ Thuật Vi Điều Khiển

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Đại Học Công Nghiệp Tp.Hcm: Giáo Trình Thực Hành Kỹ Thuật Vi Điều Khiển

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Thực hành PIC16F877A BỘ MÔN TỰ ĐỘNG HÓA

ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP.HCM

GIÁO TRÌNH THỰC HÀNH KỸ THUẬT VI ĐIỀU KHIỂN

1.1 GIỚI THIỆU KIT: .................................................................................................. 1

1.1.1 Khối BEEP: ........................................................................................................ 2

1.1.2 Khối relay: .......................................................................................................... 2

1.1.3 Khối led đơn: ...................................................................................................... 3

1.1.4 Led 7 đoạn .......................................................................................................... 3

1.1.5 Khối ma trận phím .............................................................................................. 4

1.1.6 Khối động cơ bước ............................................................................................. 5

1.1.7 Khối LCD ........................................................................................................... 5

1.2 GIỚI THIỆU PHẦN MỀM LIÊN QUAN: ............................................................. 6

1.2.1 Phần mềm nạp PICKIT2:.................................................................................... 6

1.2.1.2 Cách sử dụng phần mềm nạp PICKIT2: .................................................... 10

1.2.2 Phần mềm viết trương trình PIC C ................................................................... 12

1.2.2.1 Cách cài đặt phần mềm:............................................................................. 12

1.2.2.2 CÁCH SỬ DỤNG PHẦN MỀM PIC C: ................................................... 12

1.2.3.1 Hướng dẫn cài đặt: ..................................................................................... 15

1.2.3.2 Cách sử dụng phần mềm PROTEUS ......................................................... 18

CHƯƠNG 2 . CÁC BÀI TẬP THỰC HÀNH ................................................................. 23

2.1 Sơ Đồ Mô Phỏng PIC16F877A: ........................................................................... 23

2.2 ĐIỀU KHIỂN KHỐI RELAY .............................................................................. 23

2.2.1 Sơ đồ mạch ....................................................................................................... 24

2.2.2 Lưu đồ ............................................................................................................... 24

2.2.4 Giải thích chương trình ..................................................................................... 25

2.3 ĐIỀU KHIỂN KHỐI LED ĐƠN: ......................................................................... 26

2.3.1 Sơ đồ mạch ....................................................................................................... 26

2.3.2 Lưu đồ chớp tắt đèn .......................................................................................... 27

2.3.3 Chương trình chớp tắt led ................................................................................. 28

2.3.4 Giải thích trương trình ...................................................................................... 28

2.3.5 Một số ví dụ về dùng VĐK điều khiển led đơn:............................................... 29

2.4 ĐIỀU KHIỂN KHỐI LED 7 ĐOẠN: ................................................................... 37

2.4.1 Sơ đồ mạch: ...................................................................................................... 37

2.4.2 Lưu đồ ............................................................................................................... 38

2.4.3 Chương trình ..................................................................................................... 39

2.4.4 Giải thích chương trình ..................................................................................... 39

2.4.5 Một số ví dụ về dùng VĐK điều khiển led 7 đoạn: .......................................... 40

Bài1: điều khiển LED 7 đoạn đếm từ 0 →9999:.................................................. 40

Chương trình: ........................................................................................................... 41

2.5 ĐIỀU KHIỂN KHỐI MA TRẬN PHÍM: ............................................................. 42

2.5.1 Sơ đồ mạch ....................................................................................................... 42

2.5.2 Lưu đồ ............................................................................................................... 43

2.5.3 Chương trình ..................................................................................................... 45

2.5.4 Một số bài tập ví dụ về ma trận phím: .............................................................. 47

2.5.4.1 Bài1: dùng ma trận phím để điều khiển beef; ............................................ 47

2.5.4.2 Sử dụng các phím điều khiển relay: .......................................................... 48

2.6.1 Điều khiển động cơ bước quay: ........................................................................ 55

2.6.1.1 Sơ đồ mạch: ............................................................................................... 55

2.6.1.2 Lưu đồ: ....................................................................................................... 56

2.6.1.3 Chương trình: ............................................................................................. 56

2.6.2 Điều khiển động cơ bước có nút nhấn: ............................................................. 57

2.6.2.1 Sơ đồ mạch ................................................................................................ 57

2.6.2.2 Lưu đồ: ....................................................................................................... 58

2.6.2.3 Chương trình .............................................................................................. 59

2.7 ĐIỀU KHIỂN KHỐI LCD: .................................................................................. 61

2.7.1 Điều khiển hiển thị LCD: ................................................................................. 61

2.7.1.1 Sơ đồ mạch: ............................................................................................... 61

2.7.1.2 Lưu đồ: ....................................................................................................... 61

2.7.1.3 Chương trình: ............................................................................................. 62

2.7.2 Bài tập: .............................................................................................................. 63

2.8 ĐIỀU KHIỂN KHỐI MA TRẬN LED: ............................................................... 66

2.8.1 Điều khiển ma trận LED bằng IC138 ............................................................... 66

2.8.1.1 Sơ đồ mạch ................................................................................................ 66