KAPITULLI 9: FIZIKA TERMIKE

GJENDJET E LËNDËS ZERO-JA ABSOLUTE

Në fizikë, një gjendje e materies është një nga format e Temperatura në të cilën lënda ka energji të brendshme
dallueshme në të cilën materia mund të ekzistojë. Katër minimale. (Energjia kinetike e atomeve dhe molekulave
gjendje të materies janë të dukshme në jetën e është zero dhe ajo potenciale është minimale).
përditshme: e ngurtë, e lëngët, e gaztë dhe plazma.

ENERGJIA E BRENDSHME PARIMI 1 I TERMODINAMIKËS

Kur trupi nxehet, molekulat që e përbëjnë Parimi i parë i termodinamikës pohon se
atë kanë më shumë energji elektrike dhe rritja e energjisë së brendshme të një sistemi
potenciale elektrostatike; ato lëkunden më është e barabartë me shumën e energjisë që
shumë, largohen më shumë dhe kjo energji i jepet atij në formën e nxehtësisë dhe punës
e tyre njihet si energji e brendshme. së kryer mbi gazin.

TERMODINAMIKA
( Fizika termike)
ENERGJIA TERMIKE Pjesa e fizikës që studion KAPACITETI TERMIK SPECIFIK
ligjet me të cilat një sistem
Temperatura tregon drejtimin e shkëmben energji me anë të
transferimit të energjisë. Energjia që rrjedh Kapaciteti termik i një materiali është sasia e
punës ose të nxehtësisë me nxehtësisë që nevojitet për ta rritur me 1°C
nga një zonë me temperaturë të lartë në mjedisin e jashtëm.
një zonë me temperaturë të ulët quhet temperaturën 1 kg të atij materiali.

energji termike. Kur dy objekte në kontakt

kanë temperatura të njëjta ato janë në
ekuilibër termik.

PIKAT E FIKSUARA NXEHTËSIA E FSHEHTË SPECIFIKE

Shkalla termodinamike ka dy pika të fiksuara: Nxehtësia e fshehtë specifike e një materiali është
- zero absolute ( 0 K ) energjia që nevojitet për të ndryshuar gjendjen agregate
- pika trefishe e ujit ( 273.16 K ~ 273 K ) (temeperatura në një kilogrami të atij materiali të marrë në temperaturën e
të cilën akulli, uji dhe avulli i tij mund të bashkëekzistojë) ndryshimit të fazave.
GJENDJET AGREGATE TË LËNDËS.
PJESA AB
Temperatura e akullit rritet
duke u nisur nga nën zero.
Molekulat fitojnë energji dhe
lëkunden gjithnjë e më fort.
Energjia e tyre kinetike e
lëkundjes rritet gjithnjë e më
shumë. Largësia mesatare
ndërmjet molekulave ndryshon
shumë pak, ndaj energjia e
tyre potenciale elektrike
praktikisht nuk ndryshon.

PJESA BC
Akulli shkrin në 0°C.
Struktura e lëndës bëhet
gjithnjë e më e çrregullt.
Energjia e tyre potenciale
elektrike rritet pak.

PJESA CD Ndërmjet këtyre pikave ku kemi ndryshim të gjendjes

Akulli është shndërruar në ujë. agregate:
Temperatura e tij rritet iu 100°C.
Molekulat zhvendosen gjithnjë e
më shpejt. Energjia e tyre kinetike 1. energjia që merr substanca shkon për rritjen e temperaturës;
vjen duke u rritur. Largësia 2. molekulat lëvizin më shpejt
mesatare ndërmjet molekulave 3. energjia e tyre kinetike rritet.
ndryshon shumë pak, ndaj
energjia e tyre potenciale
elektrike praktikisht mbetet e
pandryshuar.

PJESA DE
Uji po vlon. Molekulat nuk janë më të
lidhura me njëra- tjetrën. Largësitë
ndërmjet tyre rriten shumë, ndaj edhe
energjia potenciale elektrike rritet
shumë. Lëvizja e molekulave bëhet e
çrregullt.
PJESA EF
Temperatura e avullit rritet mbi
100°C. Molekulat e tij lëvizin gjithnjë
e më shpejt. Energjia e tyre kinetike
vjen duke u rritur. Energjia potenciale
elektrike e molekulave është
maksimale, e barabartë me zero.