ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

ΕΝΗΛΙΚΩΝ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΩΝ
 Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ενηλίκων εκπαιδευομένων είναι τα ακόλουθα:

 Έρχονται στην εκπαίδευση με συγκεκριμένους στόχους. Άλλοτε αυτοί αφορούν

τον επαγγελματικό τομέα ή κοινωνικούς ρόλους που καλούνται να αναλάβουν
στην ενήλικη ζωή τους, ή πολλές φορές σχετίζονται με την προσωπική τους
ανάπτυξη και τη διεύρυνση των ενδιαφερόντων τους.

 Τις περισσότερες φορές συμμετέχουν στην εκπαιδευτική διαδικασία έχοντας

συγκεκριμένες προσδοκίες. Οι προσδοκίες αυτές πηγάζουν από την αντίληψη
και την εμπειρία τους για το τι είναι μάθηση και καταλήγουν στις
συγκεκριμένες αναμονές τους από το πρόγραμμα στο οποίο συμμετέχουν.
 Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι διαθέτουν γνώσεις και ένα ευρύ φάσμα
εμπειριών, καθώς και διαμορφωμένες ήδη αντιλήψεις. Αφετηρία για τη νέα
μάθηση γίνονται οι ίδιες τους οι εμπειρίες. Ο Knowles υποστηρίζει ότι, για τα
παιδιά, η εμπειρία είναι κάτι που απλά συμβαίνει ενώ για τους ενήλικες η
εμπειρία χρησιμεύει στη δημιουργία της δικής τους αντίληψης για την
ταυτότητά τους (Rogers, 1999). Η απόρριψη της εμπειρίας τους πολλές φορές
εκλαμβάνεται ως προσωπική απόρριψη, με αποτέλεσμα την πρόκληση
αρνητικών συναισθημάτων που οδηγούν σε αρνητικές αντιδράσεις και στάσεις
στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

 Έχοντας την τάση για αυτοκαθορισμό, αποζητούν την ενεργητική συμμετοχή

στην εκπαίδευσή τους αφού, Συχνά επιθυμούν να συμμετέχουν σε όλα τα
στάδια ενός προγράμματος εκπαίδευσης (σχεδιασμός, συνθήκες υλοποίησης,
εκπαιδευτική διαδικασία).
 Έχουν διαμορφώσει προσωπικούς τρόπους και στρατηγικές μάθησης,
ανάλογους με τις ικανότητές τους, τις εμπειρίες τους και γενικότερα τα
χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους. Να επισημάνουμε ότι διαφέρει και
ο ρυθμός μάθησης από τον έναν εκπαιδευόμενο στον άλλο.

 Βρίσκονται σε εξελισσόμενη διεργασία ανάπτυξης και όχι σε στασιμότητα. Με

την ενηλικίωση οι διεργασίες ανάπτυξης και εξέλιξης δεν σταματούν. Στην ζωή
των ενηλίκων συμβαίνουν αλλαγές σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα: στη
φυσική κατάσταση, στο διανοητικό επίπεδο, στα συναισθήματα και στις
σχέσεις, στην επαγγελματική τους ζωή κ.ά. Οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν,
όπως είναι φυσικό, και την εκπαιδευτική διαδικασία.
 Κατά την διάρκεια της μάθησης, ανταγωνιστικά ενδιαφέροντα, υποχρεώσεις,
καθήκοντα και δεσμεύσεις προκαλούν εμπόδια. Οι ενήλικοι έχουν πολλά
καθήκοντα και δεσμεύσεις που απορρέουν από τους κοινωνικούς τους ρόλους
(σύζυγοι, γονείς, εργαζόμενοι κ.λπ.), και πολλές φορές οι σχέσεις αυτές
μπορεί να λειτουργούν υποστηρικτικά, προς όφελος της εκπαιδευτικής
διαδικασίας, ενώ άλλοτε τα καθήκοντα με τα οποία είναι επιφορτισμένοι
αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα στην πορεία της εκπαίδευσής τους

 Αναπτύσσουν μηχανισμούς άμυνας στην προσπάθεια να μην αμφισβητηθούν

τα πιστεύω και οι αντιλήψεις τους ή ακόμα και οι συνήθειες τους. Σε αυτή την
περίπτωση είναι σημαντικός ο τρόπος που ο εκπαιδευτής θα διαχειριστεί
τέτοια ζητήματα γιατί αυτοί οι μηχανισμοί άμυνας ή και παραίτησης του
εκπαιδευομένου δημιουργούν εμπόδια στη μάθησή του.
 Βιβλιογραφία

-Rogers,A. (1999). Η εκπαίδευση Ενηλίκων. Μεταίχμιο.Αθήνα

-Κόκκος,Α.(2008). Εισαγωγή στην εκπαίδευση ενηλίκων : Θεωρητικές προσεγγίσεις.

Τόμος Α. Πάτρα