Professional Documents
Culture Documents
Biyoloji Ve Canlıların Ortak Özellikleri-I
Biyoloji Ve Canlıların Ortak Özellikleri-I
Biyoloji Ve Canlıların Ortak Özellikleri-I
II. kurak bölge bitkilerinde kütikula tabakasının kalın A) Vücut büyüklüklerinin farklı olması
olması, B) Yaşlarının aynı olmaması
III. çift yumurta ikizlerinin birbirine benzememesi C) Cinsiyetlerinin farklı olması
özelliklerinden hangileri adaptasyona örnek veri- D) Tükettikleri besin çeşitlerinin aynı olması
lebilir? E) Ortam sıcaklığının farklı olması
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
A) Adaptasyon B) Homeostasi
C) Anabolizma D) Korunma
E) Organizasyon
2. Aşağıdakilerden hangisi diğerlerine göre daha
çok canlı çeşidinde görülür?
T ÜM LE R YAY INL A R I
A) Ototrof beslenme
B) Eşeysiz üreme
C) Oksijensiz solunum
6. Canlılarda gerçekleşen
D) Uyarılara tepki gösterme
I. CO2 + H2O Æ C6H12O6 + O2
E) Yer değiştirme
II. 3 yağ asidi + 1 gliserol Æ Trigliserit + 3H2O
III. (n) glikoz Æ Nişasta + (n – 1)H2O
IV. n tane glikoz Æ Glikojen + (n – 1) H2O
Buna göre;
I. solunum,
7. Aşağıdakilerden hangisi tüm canlı türlerinde or-
II. sindirim, tak olarak gerçekleşen bir olay değildir?
III. protein sentezi
A) Üreme
olaylarından hangileri metabolizmada gerçekle- B) Hareket
şen yıkım olaylarındandır?
C) Monomer Æ Polimer
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) Polimer Æ Monomer
D) II ve III E) I, II ve III E) İnorganik madde Æ Organik madde
9. Sınıf • Biyoloji 1
Biyoloji ve Canlıların Ortak Özellikleri-I
8. Organizasyon bir hücrelilerde organel düzeyinde ger- 11. Bir canlının değişen cevre koşullarına rağmen iç den-
çekleşir. Çok hücrelilerde ise hem hücresel düzeyde 1 denir. Can-
gesinin kararlı halde tutabilmesine ……
hem de doku ve organ düzeyinde gerçekleşir.
lının değişen çevre koşullarına yapısal olarak uyum
Buna göre; 2 denir.
sağlamasına ……
I. bakteri,
II. küf mantarı, Buna göre 1 ve 2 numaralı boşluğa aşağıdakiler-
den hangi ikisi getirilmelidir?
III. arkebakteri,
IV. şapkalı mantar 1 2
A) Anabolizma Kazabolizma
canlılarının hangilerinde sadece hücresel boyutta
organizasyon görülür? B) Homeostasis Adaptasyon
C) Organizasyon Homeostasis
A) II ve III B) I ve III C) II ve IV
D) Uyum Mezabozima
D) I, II ve III E) II, III ve IV
E) Tepki Etki
9. Aşağıda bir canlının yaşamı için gerekli olan faaliyet- 12. Solunum canlıların enerji üretmek için gerçekleştir-
ler numaralar ile belirtilmiştir. diği metabolik olayları ifade etmektedir. Bazı canlılar
Canlılar hayatta kalabilmek için metabolik faaliyette organik besinleri oksijen varlığında parçalayıp enerji
bulunurlar(I). üretirken bazı canlılar ise oksijensiz ortamda enerji
Metabolik faaliyetler için enzimler kullanılır(II). üretebilir.
Enzimlerin yapısında bulunan proteinler ribozom or- Aşağıdaki deney düzeneklerinde canlıların besin ve
T ÜM LE R YAY INL A R I
D) III ve IV E) I, II, IV ve V
Işıklı ortamda bulunan 1. deney düzeneğinde bitkinin
yaşamına devam ettiği, farenin ise öldüğü gözlenmiş-
tir. Karanlık ortamda bulunan 2. deney düzeneğinde
10. Canlıların ortak özelliklerinden olan hareket ve ise bitkinin öldüğü, anaerobik bakterilerin yaşamına
beslenme olaylarını birlikte anlatmak isteyen bir devam ettiği gözlenmiştir.
öğrenci; Deney sonuçlarına göre aşağıdaki değerlendir-
I. böcek kapan bitkisinin böceği yakalamak için melerden hangisi doğru olabilir?
yapraklarını hızlıca kapatması ve sindirim enzim-
A) Fare ışık enerjisini kullanarak kendi besinini ken-
leriyle böceğin proteinlerini aminoasitlerine kadar
disi üretemediği için ölmüştür.
parçalaması,
B) Işıksız ortamda bulunan bitki dışarıdan hazır be-
II. bitki köklerinin suyun olduğu bölgeye yönelmesi ve
sin alamadığı için ölmüştür.
emici tüylerle suyla birlikte minarelleri de alması,
C) Anaerobik bakteri solunum tepkimeleri için oksije-
III. bakterilerin toksik maddelerden uzaklaşması ve
ne ihtiyaç duymadığı için yaşamıştır.
olumsuz çevre şartlarına karşı endospor oluştur-
ması D) Farenin yaşadığı kapta zamanla oksijen miktarı
artmıştır.
örneklerinden hangilerini kullanmalıdır?
E) 2. deney düzeneğinde bitkinin oluşturduğu oksi-
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III jen civa sayesinde anaerobik bakterilerin bulun-
D) I ve III E) I, II ve III duğu kaba ulaşmıştır.
A) I ve II B) Yalnız II C) I ve III
D) Yalnız I E) I, II ve III
2. I. Bakteriler
T ÜM LE R YAY INL A R I
II. Mantarlar
III. Bitkiler
IV. Hayvanlar
A) I ve III B) II ve IV C) I ve IV
D) I, II ve IV E) Yalnız IV
5.
Glikoz Aminoasit
Glikojen Protein
I II
CO2 ve H2O Nişasta
9. Sınıf • Biyoloji 3
Biyoloji ve Canlıların Ortak Özellikleri-II
V Buna göre;
Glikojen
Aminoasit Enzim miktarı
A) I ve II B) I ve III C) III ve IV
D) I, III ve IV E) II, III ve IV I Zaman II Zaman
ATP Su miktarı
Zaman Zaman
III IV
A) I ve II B) I, III ve IV C) III ve IV
D) II, III ve IV E) I ve IV
T ÜM LE R YAY INL A R I
7. Tepkime hızı
a b
Bireyler
X Y Z
4 1. D 2. C 3. E 4. E 5. A 6. C 7. C 8. D 9. A
TEST
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler-I
(İnorganik Bileşikler)
03
1. Aşağıda insan vücudunun gereksinim duyduğu bazı 4. Bazı minarellerin görevleri aşağıda belirtilmiştir.
mineraller ve görevleri belirtilmiştir. I. Alyuvarlarda bulunur, kana kırmızı rengini verir.
I. Kalp ritmini düzenler. a. Kalsiyum II. Sinirsel iletimin gerçekleşmesinde rol oynar.
II. Vücuda fazla alındığında böbrek III. DNA’nın yapısına katılır.
taşı oluşumuna ve kireçlenmeye b. Demir
neden olur. Görevleri belirtilen minarellerin sembolleri aşağı-
dakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
III. Eksikliğinde kansızlık görülür. c. Potasyum
IV. Tiroit bezinden salınan tiroksin I II III
hormonunun yapısına katılır. d. İyot A) K Ca Ca
B) Mg Zn I
Numaralanmış açıklamalar ile karşılarındaki mi-
nerallerin doğru eşleştirmesi aşağıdakilerin han- C) Fe K P
gisinde verilmiştir? D) I Mg K
A) I Æ a B) I Æ b C) I Æ c E) Zn Fe Ca
II Æ d II Æ a II Æ d
III Æ b III Æ d III Æ b
IV Æ c IV Æ c IV Æ a
D) I Æ b E) I Æ c
II Æ a II Æ a
III Æ c III Æ b
IV Æ d IV Æ d 5. X, Y, Z ve T besinlerine ait bazı bilgiler aşağıda veril-
T ÜM LE R YAY INL A R I
miştir.
X: Enzimlerin yapısına katılır.
Y: Düzenleyici olarak görev yapar.
Z: Yapısında C, H, O elementleri birlikte bulunur.
T: Doğada hazır olarak bulunur.
2. İnsan vücudunda yer alan mineral maddeler ile Bu bilgilerden hangileri bir besinin mineral oldu-
ilgili aşağıdaki ifadelerinden hangisi doğrudur? ğunu kanıtlamak için yeterlidir?
A) Üreticiler tarafından sentezlenebilir.
A) Yalnız X B) Y ve Z C) X ve T
B) Solunum tepkimeleri ile parçalanırlar.
D) Yalnız T E) X ve Z
C) Enerji üretiminde kullanılabilir.
D) Sindirime uğradıktan sonra kana karışır.
E) Hücrenin yapısına katılabilir.
9. Sınıf • Biyoloji 5
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler-I (İnorganik Bileşikler)
7. I. Enzimlerin yapısında kofaktör olarak bulunması 10. X maddesi suda iyonlarına ayrışırken H+ konsantras-
II. Fazla olanların dışarıya atılması yonu artar.
III. Enerji verici olarak kullanması Y maddesi suda iyonlarına ayrışırken OH– kansant-
rasyonu artar
Yukarıda verilen bilgilerin hangileri bitki ve insan
vücudundaki mineraller için ortak olarak söylene- Buna göre X ve Y maddeleriyle ilgili olarak aşağı-
bilir? da verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) I ve III B) I, II ve III C) II, III A) X maddesi pH metre 7’den büyük değer alır.
Oklar c
+
1. ok K minerali b
+ a
2. ok Ca minerali
+
3. ok I minerali
T ÜM LE R YAY INL A R I
Oluşan su miktarı
I II III Zaman
Bir süre sonra bu tüplere benedikt çözeltisi dam-
latılıp ısıtıldığında hangi deney tüplerinde kiremit Buna göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle yan-
kırmızısı renk oluşur? lıştır?
(Benedikt çözeltisi monosakkaritlerin olduğu ortamda
A) Glikozit bağı sayısı artmaktadır.
kiremit kırmızısı renk oluşturur.)
B) ATP harcanmaktadır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
C) Galaktoz miktarı azalmaktadır.
D) I ve II E) I, II ve III
D) Glikoz miktarı azalmaktadır.
E) Fruktoz miktarı artmaktadır.
T ÜM LE R YAY INL A R I
3. Bir karbonhidrat çeşidine ait bazı özellikler aşağıda 6. I. Besinlerle alınan karbonhidratlar sindirim kanalın-
verilmiştir. da monosakkaritlere dönüştürülür.
• Bakteri, arke, cıvık mantar, mantar ve hayvan II. Karbonhidratların fazlası memelilerin karaciğerin-
hücrelerinde depo edilir. de glikojene çevrilerek depolanabilir.
• Suda çok az çözünür. III. Glikoz, laktoz ve maltoz birer monosakkarit olup
• Kan şekerinin düzenlenmesinde etkilidir. hücre zarından kolayca geçebilir.
Buna göre, özellikleri verilen karbonhidrat çeşidi Karbonhidratlarla ilgili yukarıdaki ifadelerden
aşağıdakilerden hangisidir? hangileri doğru değildir?
A) Nişasta B) Selüloz C) Kitin A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) Glikojen E) Sükroz D) I ve II E) I, II ve III
9. Sınıf • Biyoloji 7
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler-II (Karbonhidratlar)
7. Aşağıda bir bitki hücresinde gerçekleşen bazı olaylar 10. Monosakkaritlerle ilgili,
numaralarla gösterilmiştir. I. Tamamı hücre zarından doğrudan geçebilir.
I II. Glikozit bağı taşırlar.
CO2 + H2O Glikoz
II III. Tamamı solunum reaksiyonlarında substrat ola-
rak kullanılabilir.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
Nişasta
A) 1, 2 B) 2, 3 C) 2, 3, 4
D) 2, 3, 5 E) 3, 5, 6
I II
A) Yağ asiti Su
B) Su Gliserol
C) Gliserol Yağ asidi
D) Gliserol Su
E) Yağ asiti Gliserol
5. I. Gliserol
II. Doymuş yağ asitleri
T ÜM LE R YAY INL A R I
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
6. Organik besinlerden,
I. nişasta,
II. kolesterol,
III. fosfolipid,
IV. glikoz
3. Yağların diğer organik bileşiklere göre daha fazla moleküllerinden hangilerinin yapısında ester bağı
enerji vermesini aşağıda verilen atomlardan han- bulunur?
gisi sağlar? A) I ve II B) Yalnız III C) I,II ve III
A) C B) O C) H D) N E) P D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
9. Sınıf • Biyoloji 9
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler-III (Yağlar)
• Hücre zarının
b) yapısında çift Kolesterol Y
Zaman Zaman
katlı olarak bulunur.
• 3 karbonludur. Zaman
Zaman Zaman
Zaman
c) • Yağların çatısını Gliserol Z ATP kullanımı Enzim miktarı
Zaman
Zaman Zaman
Zaman
oluştururlar.
C) ATP
ATPkullanımı
kullanımı D) Enzim
Enzimmiktarı
miktarı
Yukarıdaki şemada X, Y, Z ile gösterilen yapılara ait
ATP
ATPkullanımı
kullanımı Enzim
Enzimmiktarı
miktarı
bilgiler a, b c kutularında verilmiştir.
a b c
Zaman
Zaman Zaman
Zaman
A) X Y Z
Zaman
Zaman Zaman
Zaman
B) Y X Z E) Trigliserit
C) X Z Y
D) Z Y X Trigliserit
Trigliserit
E) Y Z X Trigliserit
Trigliserit
T ÜM LE R YAY INL A R I
Zaman
Zaman
Zaman
Zaman
Zaman
8. Bir bitki hücresi için;
I. Temel yağ asitleri üretilmez.
II. Temel olmayan yağ asitleri üretilebilir.
III. Yapısında hem trigliserit hem de fosfolipit bulu-
nur.
A) I ve II B) II ve III C) I ve III
D) Yalnız III E) I, II ve III
10 1. E 2. B 3. C 4. D 5. E 6. B 7. B 8. B 9. E 10. C 11. B
TEST
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler-IV
(Proteinler)
06
1. Şekilde gösterilen deney düzeneğindeki tüpe aşağı- 4. Protein moleküllerinin birbirinden farklı olmasın-
daki maddeler konulmuş ve bir süre beklenmiştir. da;
I. amino asitlerin sayısı,
II. amino asitlerin çeşidi,
Protein III. amino asitlerin dizilişi
Protein + sindiren
enzim özelliklerinden hangileri etkilidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Bu sürenin sonunda deney tüpünde; D) II ve III E) I, II ve III
I. amino asit,
II. glikoz,
III. enzim,
IV. gliserol
A) I ve III B) II ve III C) II ve IV
D) I, II ve III E) II, III ve IV
5. Proteine ait,
I. peptit bağ bulundurma,
II. hücre zarının yapısına katılma,
T ÜM LE R YAY INL A R I
A) n+1 n–1
B) n n–1
C) n–1 n–1
D) n n
E) n n+1
6. İnsanlarda görülen;
I. mikroorganizmaya karşı savunma,
II. kanda O2 ve CO2 taşınması,
3. Aşağıdaki maddelerden hangisinin yapısında III. kas kasılması
amino asit bulunmaz? olaylarının hangilerinde protein yapılı moleküller
A) Enzim B) Hemoglobin görev alır?
C) Antikor D) Fibrinojen A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
E) RNA D) II ve III E) I, II ve III
9. Sınıf • Biyoloji 11
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler-IV (Proteinler)
Buna göre;
II. glikoprotein,
I. a yerine karboksil grubu yazılmalıdır.
III. trigliserit
II. b yerine amino grubu yazılmalıdır.
moleküllerinden hangileri peptit bağı içerir?
III. a yerine hidrojen grubu yazılmalıdır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III IV. b yerine radikal grup yazılamaz.
D) II ve III E) I, II ve III
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) II ve IV C) III ve IV
D) Yalnız III E) I, II ve IV
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV 4. Enzimlerin çalışmasına etki eden;
T ÜM LE R YAY INL A R I
I. yüksek sıcaklık,
II. aktivatörler,
III. pH değişiklikleri,
IV. H20
Tepkime hızı
pepsin için tripsin için
optimum pH optimum pH
pH
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
9. Sınıf • Biyoloji 13
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler-V (Enzimler)
Zaman Zaman
A B C
8.
Amilaz Amilaz Amilaz pH
3 8 11
Nişasta Nişasta Nişasta
+ + +
İyot İyot
Bazı enzimlerin pH’ye bağlı olarak aktivite grafiği ve-
İyot
rilmiştir.
(I) 70°C (II) 35°C (III) –20°C Bu grafiğe bakılarak,
pH = 8 pH = 2 pH = 7
I. Yüksek pH’a en duyarlı enzim A’dır.
Nişasta, nötr ve bazik ortamda sindirimi yapılabilen II. pH değişimine en toleranslı enzim B’dir.
bir besindir ve iyot ile mavi-mor renk verir.
III. Yüksek asitliğe en toleranslı enzim C’dir.
Verilen tüpler göz önüne alındığında hangilerinde
yargılarından hangileri doğrudur?
mavi-mor renk oluşumu sürekli gözlenir?
A) Yalnız II B) I ve II C) Yalnız III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III
D) I ve II E) I, II ve III
14 1. C 2. E 3. C 4. C 5. D 6. D 7. E 8. E 9. A 10. B
TEST
Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler-VI
(Nükleik Asitler)
08
1. I
II III 4.
Nükleik
P P asit çeşidi DNA mRNA tRNA rRNA
A T
Özellik
IV
Hidroliz edildiğinde
P P Urasil nükleotidi oluş- – + I +
S G
turma
Yapısında aminoasit
– II – III
P P bulundurma
V
T A
Fosfodiester bağı
IV + + +
içerme
Watson - Crick DNA modelinin bir bölümünü gös-
teren yukarıdaki şema ile ilgili aşağıdakilerden Yukarıdaki tabloda nükleik asit çeşitleri ve özellikleri
hangisi doğrudur? gösterilmiştir.
A) I → Riboz molekülüdür. (+) işareti özelliği taşıdığını, (–) işareti ise özelliği taşı-
B) II → Zayıf hidrojen bağıdır. madığını ifade ettiğine göre I, II, III ve IV ile belirtilen
yerlere aşağıdaki seçeneklerden hangisi gelmelidir?
C) III → Fosfodiester bağıdır.
D) IV → Peptit bağıdır. I II III IV
E) V → Glikozit bağıdır. A) – – + +
B) + – + –
C) – + – +
D) + + – –
T ÜM LE R YAY INL A R I
E) + – – +
9. Sınıf • Biyoloji 15