Ñònh Giaù Traùi Phieáu Vaø Coå Phieáu

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 91

THẢO LUẬN:

ÑÒNH GIAÙ
1. Định giá chứng khoán là gì?
TRAÙI PHIEÁU VAØ COÅ PHIEÁU
2. Tại sao cần định giá chứng khoán?
3. Nguyên tắc chung
(Valuing bonds
and stocks)

Ngöôøi trình baøy:


TS. LEÂ HOAØNG VINH

1 2

QUY TRÌNH CÔ BAÛN CUÛA ÑÒNH GIAÙ


KHAÙI NIEÄM
Böôùc 1: ÖÔÙC LÖÔÏNG DOØNG TIEÀN TÖÔNG LAI/KYØ VOÏNG
 Giaù thò tröôøng (market price): giaù giao dòch mua Böôùc 2: ÖÔÙC LÖÔÏNG SUAÁT CHIEÁT KHAÁU
baùn treân thò tröôøng, xaùc ñònh döïa treân quan heä
(Suaát sinh lôøi kyø voïng – Expected return)
cung caàu.
Böôùc 3: XAÙC ÑÒNH GIAÙ TRÒ HIEÄN TAÏI CUÛA DOØNG TIEÀN
 Giaù trò noäi taïi (intrinsic value): giaù trò ñöôïc xaùc TÖÔNG LAI THEO SUAÁT CHIEÁT KHAÁU ÑAÕ ÖÔÙC LÖÔÏNG
ñònh bôûi caùc kyõ thuaät/moâ hình ñònh giaù => giaù lyù
thuyeát => Giaù hôïp lyù, Giaù ñuùng (right price)

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 4

3 4

TS. Lê Hoàng Vinh 1


ÑÒNH GIAÙ TRAÙI PHIEÁU

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 6

5 6

CAÙC LOAÏI TRAÙI PHIEÁU


 Traùi phieáu chính phuû
- Traùi phieáu khoâng kyø haïn
- Traùi phieáu coù kyø haïn
+ Traùi phieáu coù traû laõi ñònh kyø
+ Traùi phieáu khoâng traû laõi ñònh kyø
 Traùi phieáu coâng ty
- Traùi phieáu khoâng theå chuyeån ñoåi
- Traùi phieáu coù theå chuyeån ñoåi
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 7
- Traùi phieáu coù theå chuoäc laïi Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 8

7 8

TS. Lê Hoàng Vinh 2


ÑÒNH GIAÙ TRAÙI PHIEÁU BAØI TAÄP ÖÙNG DUÏNG

1. Moät traùi phieáu khoâng thôøi haïn traû laõi haøng naêm 1000$.
Neáu suaát sinh lôøi kyø voïng laø 15% thì giaù hôïp lyù cuûa traùi
phieáu naøy laø bao nhieâu?
 V – giaù lyù thuyeát (giaù hôïp lyù) cuûa traùi phieáu
 n – soá kyø haïn nhaän laõi 2. Moät traùi phieáu khoâng traû laõi ñònh kyø (zero-coupon bond)
 I – laõi ñònh kyø (laõi coupon) coù meänh giaù 1000$, thôøi haïn 10 naêm. Ñònh giaù traùi phieáu
 kd – suaát sinh lôøi yeâu caàu vôùi suaát sinh lôøi kyø voïng laø 15%/naêm.
 FV – meänh giaù traùi phieáu (face or par value)
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 9 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 10

9 10

BAØI TAÄP ÖÙNG DUÏNG BAØI TAÄP ÖÙNG DUÏNG

3. Moät traùi phieáu thôøi haïn 10 naêm, meänh giaù 1000$, laõi 4. Vaøo ngaøy 20/09/N, anh (chò) coù thoâng tin lieân quan ñeán traùi
phieáu coâng ty ABC nhö sau:
suaát coâng boá 10%/naêm. Neáu suaát sinh lôøi kyø voïng laø
- Ngaøy phaùt haønh: 20/09/N-1 - Meänh giaù: 1.000.000 ñoàng
15%/naêm thì giaù hôïp lyù cuûa traùi phieáu laø bao nhieâu?
- Thôøi haïn: 5 naêm - Ngaøy ñaùo haïn: 20/09/N+4
* Tröôøng hôïp 1: Traû laõi haøng naêm.
- Laõi suaát traùi phieáu 10%/naêm, traû laõi 6 thaùng 1 laàn.
* Tröôøng hôïp 2: Traû laõi ñònh kyø 6 thaùng.
Xaùc ñònh giaù hôïp lyù cuûa traùi phieáu neáu suaát sinh lôøi kyø voïng laø
* Tröôøng hôïp 3: Traû laõi haøng naêm, vaøo ñaàu naêm.
13%/naêm.

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 11 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 12

11 12

TS. Lê Hoàng Vinh 3


BAØI TAÄP ÖÙNG DUÏNG LÔÏI SUAÁT ÑAÀU TÖ TRAÙI PHIEÁU
Lôïi suaát ñaàu tö luùc traùi phieáu ñaùo haïn
5. Ngaøy 12/04/2021, anh (chò) coù thoâng tin lieân quan ñeán
traùi phieáu coâng ty MC nhö sau: (YTM – Yeild to Maturity):

- Thôøi haïn: 10 naêm - Ngaøy phaùt haønh: 22/10/2015


- Meänh giaù: 100 trieäu ñoàng - Ngaøy ñaùo haïn: 22/10/2025
Lôïi suaát ñaàu tö luùc traùi phieáu ñöôïc thu hoài
- Laõi suaát coupon 10,3%/naêm, traû laõi haøng naêm (22/10)
(YTC - Yield to Call):
Xaùc ñònh giaù hôïp lyù cuûa traùi phieáu vôùi laõi suaát chieát khaáu
12,1%/naêm.

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 13


P0: giá tại thời điểm hiện hành, PC: giá mua lại (thu hồi)
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 14

13 14

Baøi taäp öùng duïng


Current Yield (Lợi suất hiện hành, CY)
6. Moät traùi phieáu coù kyø haïn 5 naêm ñöôïc phaùt haønh ngaøy
05/09/N-1 vôùi meänh giaù 1.000.000 ñoàng, laõi suaát traùi phieáu laø I
12%/naêm, traû laõi haøng naêm.
CY 
P0
Giaû söû hoâm nay laø ngaøy 05/09/N, traùi phieáu ñöôïc giao dòch
6 (tieáp theo). Moät traùi phieáu coù kyø haïn 5 naêm ñöôïc phaùt haønh
treân thò tröôøng vôùi giaù 1.035.000 ñoàng.
ngaøy 05/09/N-1 vôùi meänh giaù 1.000.000 ñoàng, laõi suaát traùi phieáu
Lôïi suaát ñaàu tö luùc ñaùo haïn (YTM) laø bao nhieâu?
laø 12%/naêm, traû laõi haøng naêm.
Gôïi yù tính baèng excel: Giaû söû hoâm nay laø ngaøy 05/09/N, traùi phieáu ñöôïc giao dòch treân
fx  financial  haøm IRR thò tröôøng vôùi giaù 1.035.000 ñoàng.

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 15


Lôïi suaát hieän haønh (CY) laø bao nhieâu?

15 16

TS. Lê Hoàng Vinh 4


PHAÂN TÍCH SÖÏ BIEÁN ÑOÄNG GIAÙ TRAÙI PHIEÁU BAØI TAÄP ÖÙNG DUÏNG

7. Traùi phieáu ñöôïc phaùt haønh vôùi meänh giaù 1000$, laõi
suaát 12%/naêm, traû laõi haøng naêm, thôøi haïn 5 naêm.
a. Neáu luùc phaùt haønh nhaø ñaàu tö ñoøi hoûi suaát sinh lôøi laø
Giaù traùi phieáu phuï thuoäc caùc yeáu toá: 12%/naêm thì giaù traùi phieáu laø bao nhieâu?
-I : laõi ñònh kyø
b. Xaùc ñònh giaù traùi phieáu sau khi phaùt haønh ñöôïc 1 naêm
- kd : suaát sinh lôøi yeâu caàu
trong 2 tröôøng hôïp:
- FV : meänh giaù traùi phieáu
+ kd sau khi phaùt haønh 1 naêm laø 15%/naêm
- n : soá naêm coøn laïi cuûa traùi phieáu
+ kd sau khi phaùt haønh 1 naêm laø 10%/naêm
(töø hieän taïi ñeán luùc ñaùo haïn)
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 17 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 18

17 18

BAØI TAÄP NAÂNG CAO: ÑÒNH GIAÙ COÅ PHIEÁU


Moät traùi phieáu chuyeån ñoåi coù meänh giaù 1 trieäu  Định giá cổ phiếu ưu đãi
ñoàng vôùi thôøi haïn 10 naêm, laõi suaát 15%/naêm, traû
 Định giá cổ phiếu thường
laõi haøng naêm; tyû leä chuyeån ñoåi 1:40. Tyû suaát sinh
lôøi kyø voïng laø 10%/naêm.
Anh (chò) haõy ñònh giaù traùi phieáu chuyeån ñoåi
trong 3 tröôøng hôïp:
(1) Giaù coå phieáu 20000 ñoàng
(2) Giaù coå phieáu 30000 ñoàng
(3) Giaù coå phieáu 40000 ñoàng

19 20

TS. Lê Hoàng Vinh 5


ÑÒNH GIAÙ COÅ PHIEÁU ÖU ÑAÕI ÑÒNH GIAÙ COÅ PHIEÁU ÖU ÑAÕI

 Coå phieáu öu ñaõi: V – Giaù hieän taïi cuûa coå phieáu


Dp
Dp – coå töùc coå phieáu öu ñaõi V=
 öu tieân traû laõi tröôùc coå phieáu thöôøng vôùi tyû leä kp
coå töùc coá ñònh haøng naêm kp – tyû suaát lôïi nhuaän kyø voïng

 khoâng xaùc ñònh ngaøy ñaùo haïn 8. Giaû söû moät coâng ty coå phaàn phaùt haønh coå phieáu öu ñaõi meänh
giaù 100.000 ñoàng, traû coå töùc coá ñònh haøng naêm 10% treân
meänh giaù, laõi suaát kyø voïng 15%/naêm. Coå phieáu naøy ñaùng giaù
bao nhieâu?

21 22

ÑÒNH GIAÙ COÅ PHIEÁU THÖÔØNG


ÑÒNH GIAÙ COÅ PHIEÁU THÖÔØNG
MOÂ HÌNH CHIEÁT KHAÁU COÅ TÖÙC
 Coå phieáu thöôøng (coå phieáu phoå thoâng):
(The dividend discount model, DDM)
 ñöôïc chia coå töùc tuøy theo KQKD
 quyeàn baàu cöû, öùng cöû vaøo boä maùy quaûn trò vaø
kieåm soaùt coâng ty Moâ hình chieát khaáu coå töùc ñöôïc söû duïng vôùi ñieàu kieän:

 traùch nhieäm töông öùng vôùi phaàn voán goùp - Döï ñoaùn ñöôïc ñoäng thaùi taêng tröôûng coå töùc
- Tyû suaát lôïi nhuaän kyø voïng cuûa nhaø ñaàu tö
Coå töùc coå phaàn thöôøng
- ñöôïc kyø voïng gia taêng theo KQKD D1 D2 D 
1
- tuøy thuoäc chính saùch coå töùc
V 
(1  k e) (1  k e )2
           D i  (1  k )t
(1  k e ) t1 e

23 24

TS. Lê Hoàng Vinh 6


ÑÒNH GIAÙ COÅ PHIEÁU THÖÔØNG
TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG CỔ TỨC

MOÂ HÌNH CHIEÁT KHAÁU COÅ TÖÙC


Ước tính tốc độ tăng trưởng cổ tức:
(1) Dựa vào giá trị bình quân của các năm quá khứ
Ba tröôøng hôïp taêng tröôûng coå töùc: (2) Sử dụng công thức: g = b * ROE
- Toác ñoä taêng tröôûng baèng 0 b là tỷ lệ lợi nhuận giữ lại, bằng 1 – tỷ lệ chia cổ tức

- Toác ñoä taêng tröôûng khoâng ñoåi (taêng tröôûng ñeàu)


Ví dụ:
- Toác ñoä taêng tröôûng thay ñoåi (taêng tröôûng khoâng ñeàu) Tỷ lệ lợi nhuận giữ lại là 70%, ROE của công ty là 14%
thì g là bao nhiêu?

25 26

Ví dụ:
ÑÒNH GIAÙ COÅ PHIEÁU THÖÔØNG
Ước tính tốc độ tăng trưởng cổ tức
theo dữ liệu quá khứ
MOÂ HÌNH CHIEÁT KHAÁU COÅ TÖÙC
ĐVT: đồng
TOÁC ÑOÄ TAÊNG TRÖÔÛNG BAÈNG 0 (zero growth):
Năm Cổ tức trên 1 CP Tỷ lệ tăng trưởng cổ tức
N-5 1230 bình quân là bao nhiêu? g=0

N-4 1300
 D0 = D1 = D2 = D3 = ………… = D

N-3 1360
D1
N-2 1450 V =
N-1 1600 ke
N 1700

27 28

TS. Lê Hoàng Vinh 7


ÑÒNH GIAÙ COÅ PHIEÁU THÖÔØNG
TOÁC ÑOÄ TAÊNG TRÖÔÛNG KHOÂNG ÑOÅI

MOÂ HÌNH CHIEÁT KHAÁU COÅ TÖÙC


D1 D2 Dn
V    
TOÁC ÑOÄ TAÊNG TRÖÔÛNG KHOÂNG ÑOÅI (constant growth): (1  k e) (1  k e )2
(1  k e )n
 Mô hình Gordon
D1 D (1  g ) D1 (1  g )n-1
V  1         
 D1 : coå töùc naêm thöù 1
(1  k e) (1  k e )2 (1  k e )n
D1
V = D1 = D0 . (1 + g)
D1  (1  g ) (1  g )n-1 
ke - g  D0 : coå töùc naêm hieän taïi V 1    
n-1 
(1  k e)  (1  k e ) (1  k e ) 

29 30

ÑÒNH GIAÙ COÅ PHIEÁU THÖÔØNG


TOÁC ÑOÄ TAÊNG TRÖÔÛNG KHOÂNG ÑOÅI

n MOÂ HÌNH CHIEÁT KHAÁU COÅ TÖÙC


 1 g 
1-  
1  k e  D1   1  g  
n
D1  9. Coù thoâng tin lieân quan ñeán coå phieáu ABC nhö sau:
V   1-   
(1  k e)  k e  g  k e  g   1  k e   - Naêm vöøa qua, EPS laø 2000 ñoàng, tyû leä chia coå töùc laø 40%
   
 1 ke  - Toác ñoä taêng tröôûng coå töùc khoâng ñoåi
D1 - Tyû suaát lôïi nhuaän ñoøi hoûi laø 15%/naêm
V
ke  g Ñònh giaù coå phieáu ABC vaø cho bieát coå phieáu ñöôïc ñònh giaù
cao hay thaáp? Bieát raèng: Giaù thò tröôøng hieän haønh laø 35.000
ñoàng vaø ROE laø 20%.

31 32

TS. Lê Hoàng Vinh 8


TOÁC ÑOÄ TAÊNG TRÖÔÛNG THAY ÑOÅI (differential growth) ÑÒNH GIAÙ COÅ PHIEÁU THÖÔØNG

D
Giai ñoaïn 2 (g2) MOÂ HÌNH CHIEÁT KHAÁU COÅ TÖÙC

TOÁC ÑOÄ TAÊNG TRÖÔÛNG THAY ÑOÅI:


Giai ñoaïn 1 (g1)
t1
(1  g1 )t Vt1
V   D0  t

t 1 (1  k e ) (1  k e )t1
t
0 t1
Dt11 D .(1  g1)t1.(1  g2 )
Vt1   0
t1
(1  g1 )t 
(1  g2 )t-t1 k e - g2 k e - g2
V   D0    t1 (1  k )t
D 
t 1 (1  k e )t tt11 e

33 34

ÑÒNH GIAÙ COÅ PHIEÁU THÖÔØNG HAÏN CHEÁ CUÛA MOÂ HÌNH CHIEÁT KHAÁU COÅ TÖÙC

10. Coå phieáu XYZ coù nhöõng thoâng tin lieân quan nhö sau: - Moâ hình khoâng aùp duïng ñöôïc trong tröôøng hôïp coâng
- Coå töùc naêm hieän taïi: 2500 ty khoâng traû coå töùc.
- Döï kieán taêng tröôûng coå töùc 15%/naêm trong 5 naêm tieáp - Ñoøi hoûi phaûi coù toác ñoä taêng tröôûng coå töùc  khoù
theo vaø keå töø naêm thöù 6 trôû ñi laø 8%/naêm. chính xaùc
Tyû suaát lôïi nhuaän mong ñôïi 12%/naêm thì coå phieáu naøy
Gợi ý khắc phục?
ñaùng giaù bao nhieâu?

35 36

TS. Lê Hoàng Vinh 9


BÀI TẬP 11 MỞ RỘNG:
Phân tích đầu tư cổ phiếu công ty S với thông tin như sau: MÔ HÌNH CHIẾT KHẤU DÒNG TIỀN TỰ DO
- Cổ phiếu công ty S có cổ tức trên một cổ phiếu là 2000 đồng cho
năm hiện tại; theo kỳ vọng của các nhà phân tích, cổ tức sẽ được Dòng tiền tự do (free cash flow, FCF) là dòng tiền tạo ra từ
chia trong 3 năm tiếp theo lần lượt là 2000 đồng, 3000 đồng và 3800 HĐ kinh doanh sau khi đáp ứng chi đầu tư TSCĐ.
đồng, sau đó là tốc độ tăng trưởng cổ tức sẽ ổn định mãi mãi ở mức  Là cơ sở phân phối cho các nhà đầu tư
6%/năm. Hệ số β của cổ phiếu công ty S là 1,5.
 Cho phép DN có thể theo đuổi các cơ hội đầu cơ để tối đa
- CAPM là phù hợp và lãi suất phi rủi ro là 10%/năm, lãi suất thị
hóa giá trị cho chủ sở hữu,…
trường là 15%/năm.
a. Cổ phiếu công ty S có giá hợp lý là bao nhiêu? (1) Dòng tiền tự do dành cho doanh nghiệp (free cash flow to
b. Nếu giá thị trường hiện tại của một cổ phiếu S là 20.000 đồng, firm, FCFF).
anh chị có chấp mua cổ phiếu này không? Nếu chấp nhận mua, anh (2) Dòng tiền tự do dành cho chủ sở hữu (free cash flow to
chị có thể đạt được tỷ suất sinh lời bao nhiêu sau 3 năm? equity, FCFE).

37 38

Mở rộng:
ĐỊNH GIÁ CÔNG TY & CỔ PHIẾU
DÒNG TIỀN TỰ DO & ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU

FCFFt
(1) FCFF = Dòng tiền hoạt động ròng (TIPV hoặc AEPV) Valuefirm  
t 1 (1  WACC )t
– Chi đầu tư ròng vào TSCĐ

(2) FCFE = FCFFAEPV – I*(1-t) + Nợ vay


Valueequity  Valuefirm  Valuedebt
hoặc FCFE = FCFFTIPV – I + Nợ vay


FCFE t
Giá hợp lý của cổ phiếu xác định theo FCF như thế nào? Valueequity  
t 1 (1  k e ) t

39 40

TS. Lê Hoàng Vinh 10


Quản trị tài chính (Financial Management)

NỘI DUNG CỤ THỂ


Chủ đề:
CHI PHÍ SỬ DỤNG VỐN 1. Những vấn đề cơ bản về CP sử dụng vốn

2. Chi phí sử dụng nợ


(Cost of capital)
3. Chi phí sử dụng vốn chủ sở hữu

4. Chi phí sử dụng vốn bình quân


Giảng viên: TS. LÊ HOÀNG VINH
5. Thảo luận đường MCC và đường IOS

1 2

NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHI PHÍ NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHI PHÍ
SỬ DỤNG VỐN SỬ DỤNG VỐN

Chi phí sử dụng vốn (cost of capital) là giá của các nguồn tài Chi phí sử dụng vốn của
DN gồm 3 thành phần:
trợ cho doanh nghiệp; đó là mức sinh lời tối thiểu từ tài sản
- Suất sinh lời phi rủi ro Risk-free rate of return
của DN nhằm đáp ứng yêu cầu của những người đầu tư vốn.
(risk-free rate of return)
Business risk premium
- Phần bù rủi ro kinh doanh
NGUỒN VỐN  Chi phí sử dụng vốn bình quân (business risk premium) Financial risk premium
 Nợ  Chi phí sử dụng nợ - Phần bù rủi ro tài chính
 Vốn chủ sở hữu  Chi phí sử dụng VCSH (financial risk premium)

3 4

TS. Lê Hoàng Vinh 1


Quản trị tài chính (Financial Management)

CHI PHÍ SỬ DỤNG VỐN BÌNH QUÂN CHI PHÍ SỬ DỤNG VỐN BÌNH QUÂN

Chi phí vốn bình quân là CP sử dụng vốn bình quân gia Hai trường hợp tiếp cận:
quyền có trọng số (WACC – Weighted Average Cost of WACC có lá chắn thuế
Capital) của tất cả các nguồn tài trợ, hay đó là suất sinh
WACC không có lá chắn thuế
lời đòi hỏi ở mức tối thiểu trên toàn bộ tài sản của công ty
n
WACC   (ri * wi )
i 1

ri : chi phí sử dụng nguồn tài trợ thứ i


wi : tỷ trọng của nguồn tài trợ thứ i trên tổng tài sản
5 6

CHI PHÍ SỬ DỤNG VỐN BÌNH QUÂN CHI PHÍ SỬ DỤNG VỐN BÌNH QUÂN

Ví dụ:
THẢO LUẬN:
Công ty W có giá trị thị trường của vốn chủ sở hữu là
Theo anh chị, tỷ trọng từng nguồn tài trợ dựa vào giá
600 tỷ đồng, giá trị thị trường của nợ là 400 tỷ đồng.
trị thị trường hay giá trị sổ sách sẽ …
Chi phí sử dụng vốn chủ sở hữu là 20%
• Dễ dàng thực hiện hơn
Chi phí sử dụng nợ trước thuế là 10%
• Mang ý nghĩa kinh tế hơn
Thuế suất thuế TNDN là 20%
Giải thích tại sao?
Xác định WACC của công ty.

7 8

TS. Lê Hoàng Vinh 2


Quản trị tài chính (Financial Management)

CHI PHÍ CỦA NỢ VAY BAØI TAÄP ÖÙNG DUÏNG

Moät traùi phieáu coù kyø haïn 5 naêm ñöôïc phaùt haønh vôùi meänh
Lãi vay là chi phí được trừ khi tính thuế TNDN nên
giaù 1.000.000 ñoàng, laõi suaát traùi phieáu laø 12%/naêm, traû laõi
chi phí sử dụng nợ có 2 cấp độ đo lường: 6 thaùng moät laàn.
- Chi phí sử dụng nợ vay trước thuế Giaù phaùt haønh: 960.000 ñoàng, chi phí phaùt haønh tính bình
- Chi phí sử dụng nợ vay sau thuế quaân treân moãi traùi phieáu laø 20.000 ñoàng.
a. Tính chi phí söû duïng nôï tröôùc thueá do phaùt haønh TP
CP söû duïng nôï CP söû duïng nôï  Thueá suaát 
  1   b. Sau 1 naêm keå töø khi phaùt haønh, giaù thò tröôøng cuûa traùi
vay sau thueá vay tröôùc thueá  thueá TNDN  phieáu laø 1.035.000 ñoàng, tính chi phí söû duïng nôï tröôùc thueá
trong tröôøng hôïp naøy.

9 10

BAØI TAÄP ÖÙNG DUÏNG CHI PHÍ CỦA NỢ VAY NGÂN HÀNG

Moät traùi phieáu coù kyø haïn 5 naêm ñöôïc phaùt haønh vôùi meänh giaù Ví dụ: Một công ty đã vay nợ từ ngân hàng với lãi suất là
1.000.000 ñoàng, laõi suaát traùi phieáu laø 12%/naêm, traû laõi 6
12%/năm, thuế suất thuế TNDN là 20%.
thaùng moät laàn.
Giaù phaùt haønh: 960.000 ñoàng, chi phí phaùt haønh tính bình Xác định chi phí của nợ vay ngân hàng nói trên nếu:
quaân treân moãi traùi phieáu laø 20.000 ñoàng. a. Ghép lãi theo tháng
Giaù mua laïi sau 4 naêm keå töø khi phaùt haønh: 975.000 ñoàng b. Ghép lãi theo quý
Tính chi phí söû duïng nôï tröôùc thueá do phaùt haønh TP
c. Ghép lãi theo năm
Neáu thueá suaát thueá TNDN 15%, xaùc ñònh chi phí söû duïng nôï
sau thueá.

11 12

TS. Lê Hoàng Vinh 3


Quản trị tài chính (Financial Management)

CHI PHÍ CỦA TRÁI PHIẾU (Rd) CHI PHÍ VỐN CỔ PHẦN ƯU ĐÃI

Nếu DN huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu Chi phí SD vốn cổ phần ưu đãi (rP) là suất sinh lời
thì chi phí vốn được tính tương tự lợi suất đầu tư đến đòi hỏi của cổ đông ưu đãi tương ứng với rủi ro
khi đáo hạn (YTM – Yeild to maturity) khi đầu tư vốn vào DN
I I I MV Dp D
P0    ...  n  P0   rp  p
(1  Rd) (1  Rd) 2
(1  Rd) (1  Rd) n
rp P0
P0 : tiền thu được khi phát hành (giá phát hành trừ chi phí phát DP : cổ tức trên 1 cổ phiếu ưu đãi
hành) hoặc giá thị trường hiện hành. P0 : số tiền thu được khi phát hành (giá phát hành trừ chi phí
I : Lãi coupon MV : Mệnh giá n : số kỳ trả lãi còn lại phát hành) hoặc giá thị trường hiện hành.

13 14

CHI PHÍ SD VỐN CỔ PHẦN ƯU ĐÃI CHI PHÍ SD VỐN CỔ PHẦN ƯU ĐÃI

Ví dụ: Câu hỏi:


Công ty X phát hành cổ phiếu ưu đãi với mệnh giá
- Chi phí SD vốn cổ phần ưu đãi có điều chỉnh thuế
10.000 đồng, tỷ lệ trả cổ tức là 12%/năm.
TNDN hay không? Tại sao?
Giá phát hành là 25.000 đồng, chi phí phát hành là
- So sánh chi phí sử dụng nợ và chi phí sử dụng vốn
2% tính trên giá phát hành.
cổ phần ưu đãi.
Tính chi phí sử dụng vốn cổ phần ưu đãi mới phát
hành.

15 16

TS. Lê Hoàng Vinh 4


Quản trị tài chính (Financial Management)

CHI PHÍ VỐN CỔ PHẦN THƯỜNG CHI PHÍ SD VỐN CỔ PHẦN THƯỜNG

Vốn cổ phần thường của công ty có thể được hình thành Mô hình chiết khấu cổ tức:
bằng 1 trong 2 cách sau:
D1 D
• Phát hành cổ phiếu thường mới P0   re  1  g
• Giữ lại lợi nhuận (1 phần hoặc toàn bộ)
re  g P0

Chi phí vốn cổ phần thường chính là suất sinh lời đòi D1 : cổ tức trên 1 cổ phiếu dự kiến năm 1
hỏi của cổ đông thường, được đo lường bằng cách: g : tốc độ tăng trưởng cổ tức không đổi
(1) Sử dụng mô hình chiết khấu cổ tức (DDM)
P0 : số tiền thu được khi phát hành mới (giá phát hành
hoặc (2) Sử dụng mô hình CAPM
trừ chi phí phát hành); hoặc giá thị trường hiện hành.

17 18

CHI PHÍ SD VỐN CỔ PHẦN THƯỜNG CHI PHÍ SD VỐN CỔ PHẦN THƯỜNG

Ví dụ: Ví dụ: Công ty A phát hành cổ phiếu thường mới với


Giá thị trường hiện hành của cổ phiếu thường là giá 30.000 đồng, cổ tức trên 1 cổ phiếu đã trả năm
30.000 đồng, cổ tức trên 1 cổ phiếu năm trước 2.000 trước là 2.000 đồng, tốc độ tăng trưởng cổ tức mong
đồng, tốc độ tăng trưởng cổ tức mong đợi là 10%. đợi ổn định là 10%. Chi phí phát hành chiếm 5% giá
Tính chi phí của lợi nhuận giữ lại theo mô hình chiết phát hành.
khấu cổ tức. Sử dụng mô hình chiết khấu cổ tức, hãy xác định chi
phí của cổ phiếu thường mới.

19 20

TS. Lê Hoàng Vinh 5


Quản trị tài chính (Financial Management)

CHI PHÍ SD VỐN CỔ PHẦN THƯỜNG CHI PHÍ SD VỐN CỔ PHẦN THƯỜNG

Mô hình CAPM:
Ví dụ:
Theo CAPM, suất sinh lời kỳ vọng của một khoản đầu tư
Cổ phiếu công ty K có hệ số  là 1,4; tính chi phí sử
bao gồm các yếu tố:
- Suất sinh lời phi rủi ro dụng vốn cổ phần thường theo CAPM.
- Mức đền bù rủi ro thị trường Biết rằng: Lãi suất thị trường là 14%, suất sinh lời
- Hệ số  .
phi rủi ro là 6%.
Chi phí vốn cổ phần thường theo CAPM:

Re = Rf + (Rm – Rf)*

21 22

CHI PHÍ VỐN CẬN BIÊN


BÀI TẬP ỨNG DỤNG
(Marginal Cost of Capital)

Cổ phiếu công ty F có hệ số  là 1,5, cổ tức dự kiến tăng Chi phí vốn cận biên (MCC) phản ánh mức CP vốn bình
trưởng 6%/năm, cổ tức đã trả cho 1 cổ phiếu năm trước quân tăng thêm tính trên 1 đồng tài trợ tăng thêm khi
là 2.000 đồng. Giá thị trường hiện hành của cổ phiếu ngân sách đầu tư gia tăng.

thường là 15.650 đồng. Tại sao?


…………………………………………………………………….
Xác định chi phí của vốn cổ phần thường theo CAPM
…………………………………………………………………….
và mô hình chiết khấu cổ tức. …………………………………………………………………….
Biết rằng: Phần bù rủi ro thị trường kỳ vọng là 9% và lãi
suất phi rủi ro hiện hành là 6% Thảo luận: Phân biệt WACC và MCC

23 24

TS. Lê Hoàng Vinh 6


Quản trị tài chính (Financial Management)

XÁC ĐỊNH CHI PHÍ VỐN CẬN BIÊN VÍ DỤ MINH HỌA


Tại công ty K có thông tin:
ĐIỂM GÃY (Breaking Point) cho biết ranh giới mà tại đó
- Lợi nhuận giữ lại là 3000 tỷ đồng với chi phí sử dụng
quy mô nguồn vốn tăng sẽ làm tăng chi phí sử dụng vốn
vốn là 15%. Nếu phát hành cổ phiếu thường mới thì tốn
bộ phận và kéo theo CP sử dụng vốn bình quân tăng.
chi phí phát hành là 6,27% tính trên giá phát hành.
AFj - Khả năng vay thêm nợ vay tối đa là 4000 tỷ đồng với lãi
BPj 
wj suất 8%, vượt mức giới hạn này sẽ là 10%.
- Cơ cấu vốn của công ty là 50% cổ phần thường, 10%
BPj : Điểm gãy của nguồn tài trợ j
cổ phần ưu đãi và 40% nợ vay.
AFj : Tổng giá trị của nguồn tài trợ j
Hãy nhận biết điểm gãy.
wj : Tỷ trọng nguồn tài trợ j trong tổng nguồn tài trợ

25 26

Tại công ty K có thông tin:


XÁC ĐỊNH CHI PHÍ VỐN CẬN BIÊN
Quy mô tổng Chi phí sử
Cơ cấu nguồn tài trợ
nguồn tài trợ dụng vốn
XÁC ĐỊNH MCC: Nợ vay 40% 8%
0 đến
- Xác định WACC của nguồn vốn trong giới hạn giữa Vốn cổ phần ưu đãi 10% 12%
6000 tỷ đồng
0 và điểm gãy thứ 1. Vốn cổ phần thường 50% 15%

- Xác định WACC của nguồn vốn trong giới hạn giữa Trên 6000 Nợ vay 40% 8%
đến 10.000 Vốn cổ phần ưu đãi 10% 12%
điểm gãy thứ 1 và điểm gãy thứ 2 tỷ đồng Vốn cổ phần thường 50% 16%
-…
Nợ vay 40% 10%
- Sử dụng các kết quả xác định WACC ở trên để tìm Trên
Vốn cổ phần ưu đãi 10% 12%
10.000 tỷ đồng
MCC, nó là đồ thị biểu diễn mối quan hệ giữa WACC Vốn cổ phần thường 50% 16%
ở các mức khác nhau về quy mô nguồn tài trợ. Tính WACC của từng quy mô nguồn vốn và vẽ đồ thị

27 28

TS. Lê Hoàng Vinh 7


Quản trị tài chính (Financial Management)

Kết quả xác định WACC THẢO LUẬN


Ứng dụng của MCC trong trường hợp nào?
Quy mô tổng nguồn tài trợ WACC
Đường IOS (The Investment Opportunities Schedule/ The
0 đến 6000 tỷ đồng Investment Opportunities Curves) biễn diễn các mức sinh
Trên 6000 đến 10.000 tỷ đồng lời của các dự án đầu tư từ tốt nhất (IRR cao nhất)
Trên 10.000 tỷ đồng đến xấu nhất (IRR thấp nhất).

Tổng vốn đầu tư lũy kế vào các dự án tăng lên và


tương ứng IRR giảm xuống (chọn dự án đầu tư bổ
sung trên cơ sở IRR)

29 30

Tiếp tục công ty K, BÀI TẬP TỰ KIỂM TRA


Cho thông tin về các dự án đầu tư của công ty: Tại một công ty có thông tin:
(1) Về vốn chủ sở hữu:
Cơ hội đầu tư IRR Vốn đầu tư Vốn đầu tư tích lũy - Số lượng cổ phiếu thường: 80 triệu CP thường
Dự án A 16% 1000 1000 - Giá thị trường của 1 CP thường: 40.000 đồng

Dự án B 15% 3000 4000 - Hệ số  là 1,2; mức đền bù rủi ro thị trường là 9%


- Lãi suất phi rủi ro là 5%
Dự án C 14% 4000 8000
(2) Về nợ:
Dự án D 12% 3000 11000
- Trái phiếu có tổng mệnh giá là 900 tỷ đồng với lãi suất
Dự án E 11% 4000 15000 coupon là 8%/năm, thời hạn đáo hạn còn lại 15 năm.

Vẽ đường IOS của công ty K - Tổng giá trị thị trường hiện hành là 1000 tỷ đồng
- Thuế suất thuế TNDN là 20%
Xác định WACC của công ty

31 32

TS. Lê Hoàng Vinh 8


Financing Policy 9/20/2021

NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ NGUỒN TÀI TRỢ

CHIẾN LƯỢC TÀI TRỢ Nguồn tài trợ (nguồn vốn) phản ánh nguồn hình thành tài
sản của doanh nghiệp, cho biết tài sản có nguồn gốc từ
đâu.
----------- TS. Lê Hoàng Vinh -----------
Phân loại nguồn vốn theo quan hệ sở hữu
- NỢ
- VỐN CHỦ SỞ HỮU

Phân loại nguồn vốn theo thời hạn hoàn trả


- NGUỒN VỐN NGẮN HẠN
- NGUỒN VỐN DÀI HẠN

1 2

PHÂN LOẠI NỢ
Phân loại nguồn vốn – khía cạnh 1
Căn cứ vào thời hạn hoàn trả:
Nợ (Debt): nguồn tài trợ được hình thành do đi vay
hoặc chiếm dụng của người khác (nhà cung cấp,  Nợ ngắn hạn: thời hạn hoàn trả trong vòng
Nhà nước, người lao động,…) trong quá trình hoạt 1 năm hoặc 1 chu kỳ hoạt động kinh doanh.
động mà DN có cam kết hoàn trả trong 1 khoảng  Nợ dài hạn: thời hạn hoàn trả trên 1 năm
thời gian nhất định. hoặc 1 chu kỳ hoạt động kinh doanh.

Vốn chủ sở hữu (Equity): nguồn tài trợ được hình


Căn cứ vào nghĩa vụ trả lãi vay:
thành do các CSH góp vốn trực tiếp hoặc tích lũy từ  Nợ chiếm dụng: nợ không có trả lãi vay hay
kết quả hoạt động mà DN không có cam kết hoàn còn được gọi là nợ không có lãi suất.
trả.  Nợ vay: nợ có trả lãi vay, hay gọi là nợ có lãi
suất.

3 4

PhD. Vinh Le Hoang 1


Financing Policy 9/20/2021

VỐN CHỦ SỞ HỮU (EQUITY)


Phân loại nguồn vốn – khía cạnh 2
Vốn chủ sở hữu có đặc điểm là không phải NV ngắn hạn (short-term financing): nguồn tài trợ
hoàn trả và tính ổn định cao. có thời hạn hoàn trả trong vòng 1 năm hoặc 1 chu
Các thành phần của vốn chủ sở hữu: kỳ hoạt động kinh doanh; bao gồm các khoản nợ
ngắn hạn
- Vốn đầu tư của CSH (Vốn góp của CSH, thặng
dư vốn cổ phần, vốn khác của CSH)
NV dài hạn (long-term financing): nguồn tài trợ có
- Lợi nhuận chưa phân phối thời hạn hoàn trả trên 1 năm hoặc 1 chu kỳ hoạt
- Quỹ đầu tư phát triển động kinh doanh hoặc không phải hoàn trả; bao
-… gồm các khoản nợ dài hạn và vốn chủ sở hữu.

Phân biệt nợ và vốn chủ sở hữu. Phân biệt NV ngắn hạn và NV dài hạn

5 6

Taøi saûn CHIẾN LƯỢC TÀI TRỢ


NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
QUYẾT ĐỊNH NGUỒN VỐN MẠO HIỂM (RỦI RO)

(i) Cơ cấu tài sản


TSLÑ thôøi vuï
(ii) Chiến lược quản trị tài sản
(iii) Vòng quay vốn (khả năng luân chuyển vốn)

(iv) Khẩu vị rủi ro của nhà quản trị


Taøi saûn coá ñònh
0 Thôøi gian

7 8

PhD. Vinh Le Hoang 2


Financing Policy 9/20/2021

Taøi saûn CHIẾN LƯỢC TÀI TRỢ Taøi saûn


CHIẾN LƯỢC TÀI TRỢ TRUNG HÒA
BẢO THỦ (THẬN TRỌNG)

TSLÑ thôøi vuï TSLÑ thôøi vuï

Taøi saûn coá ñònh Taøi saûn coá ñònh


0 Thôøi gian 0 Thôøi gian

9 10

NỢ VAY NGẮN HẠN & DÀI HẠN


NỢ TÍCH LŨY (Accrued debt)
Nguồn tài trợ được DN chủ động huy động từ các trung
 Nguồn tài trợ tự động phát sinh trong quá trình hoạt gian tài chính hoặc chủ thể khác có thời hạn hoàn trả và
động của DN, không cần phải huy động, do sự không ăn phải trả lãi vay.
khớp thời điểm phát sinh các nghĩa vụ phải trả, phải nộp
với thời điểm thanh toán. THƯƠNG PHIẾU (Commercial paper)

 Giấy chứng nhận nợ ngắn hạn (30-90 ngày) không có


TÍN DỤNG THƯƠNG MẠI (Commercial credit) đảm bảo bằng tài sản, thường được phát hành bởi
những công ty lớn, có uy tín, nổi tiếng.
 Nguồn tài trợ được hình thành khi DN mua chịu hàng
TRÁI PHIẾU PHÁT HÀNH
hóa, dịch vụ từ nhà cung cấp, nên còn được gọi là tín
dụng của nhà cung cấp. Là công cụ nợ do công ty phát hành nhằm huy động vốn
dài hạn.

11 12

PhD. Vinh Le Hoang 3


Financing Policy 9/20/2021

NỢ THUÊ TÀI CHÍNH VỐN CỔ PHẦN THƯỜNG MỚI

Nguồn tài trợ dài hạn cho DN, được huy động thông Vốn cổ phần thường mới là nguồn tài trợ được huy động
qua ký kết hợp đồng thuê tài sản với công ty cho thuê từ các cổ đông (chủ sở hữu) thông qua phát hành cổ
tài chính. phiếu thường, không có thời hạn hoàn trả, không phải trả
lãi mà chia lãi tùy theo KQKD và chính sách phân phối
lợi nhuận của công ty.
VỐN CỔ PHẦN ƯU ĐÃI
LỢI NHUẬN GIỮ LẠI
Vốn cổ phần ưu đãi là nguồn tài trợ dài hạn được huy
động từ các cổ đông ưu đãi (chủ sở hữu) thông qua phát Lợi nhuận giữ lại (Retained earnings) là vốn đầu tư của
hành cổ phiếu với một số quyền lợi ưu đãi so với cổ phiếu CSH thông qua việc tích lũy từ kết quả hoạt động của DN,
thường, thông thường là ưu đãi cổ tức. là nguồn tài trợ bên trong, góp phần tăng giá trị DN

13 14

THẢO LUẬN

• Ưu điểm & nhược điểm từng nguồn tài trợ

• Thực tiễn cơ cấu nguồn tài trợ của các công ty phi
tài chính niêm yết tại Việt Nam

• Thực tiễn cơ cấu tài chính của các công ty phi tài
chính niêm yết tại Việt Nam

15

PhD. Vinh Le Hoang 4


Quản trị tài chính (Financial Management)

NOÄI DUNG
Chuyên đề: QUAÛN TRÒ TAØI SAÛN NGAÉN HAÏN
QUẢN TRỊ TÀI SẢN NGẮN HẠN
 Quaûn trò khoaûn phaûi thu
(Current asset management)
(accounts receivable management)
 Quaûn trò toàn kho
(inventory management)
 Quaûn trò tieàn
(cash management)
Le Hoang Vinh

1 2

Tính hai maët QUAÛN TRÒ KHOAÛN PHAÛI THU


trong quaûn trò taøi saûn löu ñoäng
Lieân quan ñeán mua, baùn chòu (tín duïng thöông maïi)
Quaûn trò taøi saûn löu ñoäng phaûi caân nhaéc vaø löïa
choïn söï ñaùnh ñoåi giöõa caùc maët sau: hình thaønh

 Tieát kieäm voán vaø an toaøn trong hoaït ñoäng KHOAÛN PHAÛI THU KHAÙCH HAØNG
kinh doanh ñoái vôùi ngöôøi BAÙN
 Tieát kieäm voán vaø gia taêng doanh thu hình thaønh
 Phaân tích lôïi ích vaø chi phí trong vieäc gia KHOAÛN PHAÛI TRAÛ NGÖÔØI BAÙN
taêng caùc yeáu toá cuûa taøi saûn löu ñoäng ñoái vôùi ngöôøi MUA
Le Hoang Vinh Le Hoang Vinh

3 4

TS. Lê Hoàng Vinh 1


Quản trị tài chính (Financial Management)

Taïi sao DN chaáp nhaän baùn chòu? QUAÛN TRÒ KHOAÛN PHAÛI THU

Quaûn trò khoaûn phaûi thu lieân quan ñeán chính


Thuùc ñaåy tieâu thuï saûn phaåm, haøng hoùa
saùch tín duïng thöông maïi, bao goàm:
- ñaåy nhanh toác ñoä luaân chuyeån toàn kho
- taêng doanh thu (1) Tieâu chuaån baùn chòu: duøng ñeå saøng loïc khaùch
haøng  quyeát ñònh coù neân baùn chòu khoâng, ñieàu
Maët traùi cuûa quyeát ñònh chaáp nhaän baùn chòu? naøy aûnh höôûng ñeán doanh thu cuûa coâng ty.
(2) Ñieàu khoaûn baùn chòu: xaùc ñònh thôøi gian baùn chòu
- Chi phí quaûn lyù vaø suaát chieát khaáu aûnh höôûng ñeán soá ngaøy thu tieàn
Gia taêng chi phí - Chi phí thu hoài nôï baùn haøng
- Chi phí cô hoäi
Le Hoang Vinh Le Hoang Vinh

5 6

QUAÛN TRÒ KHOAÛN PHAÛI THU QUAÛN TRÒ KHOAÛN PHAÛI THU

Tieâu chuaån baùn chòu:


Ñieàu khoaûn baùn chòu: “2/10 net 60” coù nghóa gì?
- Giaù baùn saûn phaåm
(1) Thôøi gian baùn chòu laø bao laâu?
- Naêng löïc taøi chính
(2) Suaát chieát khaáu aûnh höôûng ñeán soá ngaøy thu tieàn
- Naêng löïc phaùp lyù (kyø thu tieàn bình quaân) nhö theá naøo?
- Uy tín, quan heä mua baùn trong quaù khöù,
thöông hieäu,…

Le Hoang Vinh Le Hoang Vinh

7 8

TS. Lê Hoàng Vinh 2


Quản trị tài chính (Financial Management)

RA QUYEÁT ÑÒNH BAÙN CHÒU QUAÛN TRÒ KHOAÛN PHAÛI THU


DOANH THU TAÊNG THEÂM KHI BAÙN CHÒU
Coâng ty seõ quyeát ñònh môû roäng baùn chòu khi:
baèng DOANH THU SAU KHI BAÙN CHÒU
LÔÏI NHUAÄN TAÊNG THEÂM > 0
tröø DOANH THU TRÖÔÙC KHI BAÙN CHÒU
Hay noùi caùch khaùc:
DOANH THU TAÊNG THEÂM > CHI PHÍ TAÊNG THEÂM CHI PHÍ TAÊNG THEÂM KHI BAÙN CHÒU:
- Chi phí bieán ñoåi (bieán phí) taêng theâm
Coâng ty KHOÂNG NEÂN môû roäng baùn chòu khi:
- Chi phí cô hoäi taêng theâm
DOANH THU TAÊNG THEÂM < CHI PHÍ TAÊNG THEÂM
- Ruûi ro khoâng thu ñöôïc nôï taêng theâm

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 9


- Chi phí chieát khaáu thanh toaùn giaûm Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 10

9 10

CHI PHÍ TAÊNG THEÂM KHI BAÙN CHÒU CHI PHÍ TAÊNG THEÂM KHI BAÙN CHÒU

Chi phí bieán ñoåi taêng theâm: Chi phí cô hoäi taêng theâm cuûa khoaûn phaûi thu

Chi phí bieán ñoåi Tyû leä bieán phí treân Doanh thu CP cô hoäi taêng theâm Khoaûn phaûi thu bình Chi phí cô hoäi
= * = *
taêng theâm doanh thu taêng theâm cuûa khoaûn phaûi thu quaân taêng theâm cuûa voán

Vôùi coâng ngheä ñaõ xaùc ñònh, bieán phí tính cho moät ñôn vò saûn Chi phí cô hoäi cuûa voán  CP cô hoäi cuûa taøi saûn coâng ty
phaåm thöôøng khoâng ñoåi, tuy nhieân khi coâng ngheä saûn xuaát thay  suaát sinh lôøi treân toång taøi saûn (ROA)
ñoåi hoaëc qui trình toå chöùc quaûn lyù saûn xuaát thay ñoåi thì bieán phí
Khoaûn phaûi thu Khoaûn phaûi thu
treân moät ñôn vò saûn phaåm seõ thay ñoåi. = – Khoaûn phaûi thu
BQ taêng theâm BQ döï kieán BQ hieän taïi
Chi phí bieán ñoåi treân moät ñôn vò saûn phaåm coù xu höôùng giaûm khi
qui trình coâng ngheä saûn xuaát caøng hieän ñaïi. Khoaûn phaûi thu BQ Soá ngaøy thu tieàn BQ Doanh thu döï
= *
döï kieán döï kieán kieán BQ ngaøy
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 11 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 12

11 12

TS. Lê Hoàng Vinh 3


Quản trị tài chính (Financial Management)

CHI PHÍ TAÊNG THEÂM KHI BAÙN CHÒU CHI PHÍ TAÊNG THEÂM KHI BAÙN CHÒU

Toån thaát do gia taêng ruûi ro nôï khoù ñoøi Giaûm chi phí chieát khaáu thanh toaùn

CP toån thaát sau khi môû CP toån thaát tröôùc khi Chieát khaáu cho khaùch Chieát khaáu cho khaùch
– –
roäng baùn chòu môû roäng baùn chòu haøng tröôùc khi môû roäng haøng sau khi môû roäng
baùn chòu baùn chòu

Thoâng thöôøng, toån thaát do gia taêng ruûi ro nôï khoù ñoøi
Chieát khaáu cho khaùch Doanh thu ñöôïc
ñöôïc xaùc ñònh theo moät tyû leä treân doanh thu, tyû leä naøy = * Tyû leä chieát khaáu
haøng höôûng chieát khaáu
ñöôïc thieát laäp caên cöù vaøo khaû naêng quaûn lyù vaø thu hoài
nôï cuûa coâng ty.
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 13 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 14

13 14

TÌNH HUOÁNG MINH HOÏA TÌNH HUOÁNG MINH HOÏA


Coâng ty FX coù nhöõng thoâng tin sau: - Tyû leä doanh thu höôûng chieát khaáu hieän taïi 60%
- Ñôn giaù baùn saûn phaåm: $20 - Tyû leä doanh thu höôûng chieát khaáu döï kieán 30%

- Chi phí bieán ñoåi moät ñôn vò saûn phaåm: $15 - Toån thaát do nôï khoù ñoøi gia taêng tính luõy tieán töøng phaàn theo
doanh thu nhö sau:
- Doanh thu ñaït coâng suaát toái ña: $500.000
+ Ñeán $360.000  2%
- Doanh thu hieän taïi: $360000
+ Töø $360.000 ñeán $450.000  10 %
- Ñieàu khoaûn baùn chòu hieän taïi: “2/10 net 60”
+ Treân $450.000  20 %
- Suaát sinh lôøi treân taøi saûn: 15%
Theo anh (chò) Coâng ty FX coù neân thöïc hieän chính saùch môû roäng
- Neáu nôùi loûng ñieàu khoaûn baùn chòu thaønh “2/10 net 90” thì
baùn chòu hay khoâng?
doanh thu coù theå taêng theâm $100000.
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 15 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 16

15 16

TS. Lê Hoàng Vinh 4


Quản trị tài chính (Financial Management)

BAØI TAÄP ÖÙNG DUÏNG


Coâng ty ABC ñang coù doanh thu 30 tyû ñoàng/naêm (chæ ñaït 60%
QUAÛN TRÒ TOÀN KHO
doanh thu toái ña) vaø kyø thu tieàn bình quaân laø 24 ngaøy. Ñeå gia
taêng doanh thu, coâng ty ñang xem xeùt keá hoaïch nôùi loûng ñieàu
khoaûn baùn chòu töø “2/10 net 45” thaønh “2/10 net 60”.
Theo döï kieán, doanh thu seõ taêng theâm 20%, caùc khaùch haøng
Taïi sao DN caàn döï tröõ toàn kho?
khoâng nhaän chieát khaáu khoaûng 70% vaø tyû leä toån thaát do nôï khoù  AÛnh höôûng tích cöïc:
ñoøi döï kieán taêng töø 5% öùng vôùi möùc doanh thu baùn chòu hieän nay 1. Ñaûm baûo hoaït ñoäng SXKD lieân tuïc,
leân 12% cho phaàn doanh thu baùn chòu taêng theâm.
2. Giaûm ruûi ro do giaù taêng,
Bieát tyû leä bieán phí treân doanh thu bình quaân 70%, chi phí cô hoäi
3. Mua soá löôïng lôùn ñeå ñöôïc höôûng chieát khaáu,
ñaàu tö vaøo khoaûn phaûi thu 15%/naêm. Coâng ty coù neân nôùi loûng
ñieàu khoaûn baùn chòu hay khoâng?
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 17
Le Hoang Vinh

17 18

QUAÛN TRÒ TOÀN KHO QUAÛN TRÒ TOÀN KHO

Ñaûm baûo ñuû nguyeân


Taïi sao DN caàn döï tröõ toàn kho? vaät lieäu cho nhu caàu
 AÛnh höôûng tieâu cöïc: saûn xuaát, ñuû saûn
1, Toán chi phí löu kho (baûo quaûn, kho baõi,…) phaåm ñaùp öùng nhu
2, Coù theå gaëp ruûi ro giaù giaûm, giaûm chaát löôïng caàu thò tröôøng moät
caùch lieân tuïc nhöng
3, Chi phí cô hoäi
phaûi tieát kieäm chi
phí
Le Hoang Vinh Le Hoang Vinh

19 20

TS. Lê Hoàng Vinh 5


Quản trị tài chính (Financial Management)

QUAÛN TRÒ TOÀN KHO

QUAÛN TRÒ TOÀN KHO Moâ hình löôïng ñaët haøng kinh teá
(The Economic Ordering Quantity – EOQ)

Moâ hình löôïng ñaët


haøng kinh teá
(The Economic löôïng ñaët haøng toái öu
Ordering Quantity – sao cho
EOQ) CHI PHÍ LIEÂN QUAN TOÀN KHO THAÁP NHAÁT
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 22
Le Hoang Vinh

21 22

Moâ hình löôïng ñaët haøng kinh teá höôùng vaøo vieäc xaùc
CAÙC CHÍ PHÍ LIEÂN QUAN ÑEÁN TOÀN KHO
ñònh löôïng ñaët haøng toái öu.

 Chi phí ñaët haøng laø chi phí phaùt sinh lieân quan Thoâng tin lieân quan ñeán moâ hình:
ñeán vieäc ñaët haøng nhö chi phí thuû tuïc giaáy tôø, chi (1) CP moãi ñôn ñaët haøng (O)
phí vaän chuyeån vaø kieåm nhaän haøng. (2) CP döï tröõ toàn kho ñôn vò (C)
 Chi phí döï tröõ laø nhöõng chi phí lieân quan ñeán vieäc (3) Löôïng haøng caàn söû duïng (S)
döï tröõ haøng nhö chi phí baûo quaûn (kho baõi, nhaân coâng, (4) Soá löôïng moãi ñôn ñaët haøng (Q)
trang thieát bò), chi phí voán ñaàu tö cho haøng toàn kho, baûo (5) Toång chi phí toàn kho (TC)
hieåm, chi phí cô hoäi vaø nhöõng maát maùt, hö hoûng,…
Le Hoang Vinh
(6) Löôïng ñaët haøng toái öu (Q*) Le Hoang Vinh

23 24

TS. Lê Hoàng Vinh 6


Quản trị tài chính (Financial Management)

 Chi phí ñaët haøng (Cdh)  Chi phí döï tröõ (Cdt)

S .O
Cdh = Cdt = Q . C
Q 2
S : soá löôïng haøng caàn söû duïng C : chi phí döï tröõ toàn kho ñôn vò
Q : soá löôïng moãi ñôn ñaët haøng Q : soá löôïng moãi ñôn ñaët haøng
O : chi phí cuûa moät laàn ñi ñaët haøng Q
: toàn kho bình quaân
S 2
: soá laàn ñi mua haøng (soá löôïng ñôn ñaët haøng)
Q
Le Hoang Vinh Le Hoang Vinh

25 26

Sô ñoà bieán ñoäng löôïng toàn kho QUAÛN TRÒ TOÀN KHO
Löôïng TK Moâ hình löôïng ñaët haøng kinh teá
(The Economic Ordering Quantity – EOQ)

Q Toái ña Toång chi phí toàn kho:


S.O+Q .C
TC = Cdh + Cdt =
Q 2
Q
Trung bình
2 Caâu hoûi:
Löôïng ñaët haøng moãi laàn baèng bao nhieâu ñeå toång
chi phí laø nhoû nhaát?
0 A B C Thôøi gian
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 27 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 28

27 28

TS. Lê Hoàng Vinh 7


Quản trị tài chính (Financial Management)

QUAÛN TRÒ TOÀN KHO Moâ hình löôïng ñaët haøng kinh teá
(The Economic Ordering Quantity – EOQ)
Moâ hình löôïng ñaët haøng kinh teá
Chi phí
(The Economic Ordering Quantity – EOQ)

d(TC)  S .O C C S .O
  0 
d(Q) Q2 2 2 Q2 TC
TCmin Cdt
2.S .O 2.S .O
Q2  Q  Q*
C C
Q* chính laø löôïng ñaët haøng toái öu Cdh

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 29 0 Q*Le Hoang Vinh Soá löôïng

29 30

QUAÛN TRÒ HAØNG TOÀN KHO QUAÛN TRÒ HAØNG TOÀN KHO

Löôïng ñaët Chi phí döï tröõ Chi phí ñaët haøng Toång chi phí
BAØI TAÄP: haøng (kg) (ñoàng) (ñoàng) (ñoàng)

Coâng ty M coù nhu caàu söû duïng 1000 kg vaät lieäu trong kyø 220
keá hoaïch. Coâng ty xaùc ñònh ñöôïc chi phí ñaët haøng moãi 230
laàn laø 112.500 ñoàng, chi phí döï tröõ 1 kg vaät lieäu trong 240
kyø laø 3.600 ñoàng.
250
Xaùc ñònh löôïng ñaët haøng toái öu vaø toång chi phí toàn kho
260
cuûa löôïng ñaët haøng naøy
270

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 31 280 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 32

31 32

TS. Lê Hoàng Vinh 8


Quản trị tài chính (Financial Management)

QUAÛN TRÒ HAØNG TOÀN KHO QUAÛN TRÒ HAØNG TOÀN KHO

XAÙC ÑÒNH ÑIEÅM ÑAËT HAØNG (khi naøo tieán haønh ñaët haøng) Tieáp tuïc ví duï coâng ty M:

Ñieåm ñaët haøng (ROP – Reorder Point): ñieåm xaùc ñònh möùc toàn Xaùc ñònh ñieåm ñaët haøng cho coâng ty M, bieát raèng thöôøng
kho maø taïi ñoù doanh nghieäp phaûi ñaët haøng nhaèm ñaûm xuyeân kyù hôïp ñoàng mua haøng vôùi nhaø cung caáp vôùi thôøi haïn
baûo keá hoaïch söû duïng. giao haøng laø 20 ngaøy.

Ñieåm ñaët haøng = Thôøi gian chôø haøng ñaët (L) nhaân vôùi
löôïng haøng caàn söû duïng bình quaân 1 ngaøy (d)

Löôïng haøng caàn söû duïng trong kyø (S)


Löôïng haøng söû duïng BQ 1 ngaøy 
Soá ngaøy trong kyø

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 33 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 34

33 34

QUAÛN TRÒ HAØNG TOÀN KHO THEO MOÂ HÌNH EOQ QUAÛN TRÒ HAØNG TOÀN KHO THEO MOÂ HÌNH EOQ

2.S .O
Löôïng ñaët haøng moãi laàn: Q*  Khi nhu caàu thöïc teá vaø löôïng ñaët haøng toái öu khoâng truøng
C
khôùp, coù 2 tröôøng hôïp xaûy ra nhö sau:
Möùc toàn kho bình quaân: Q* - Nhu caàu söû duïng thöïc teá lôùn hôn löôïng ñaët haøng toái öu
2
 thieáu huït haøng vaø xuaát hieän chi phí thieät haïi do thieáu
Ñieåm ñaët haøng laïi haøng.
= thôøi gian chôø haøng ñaët . Löôïng haøng söû duïng BQ ngaøy - Nhu caàu thöïc teá nhoû hôn löôïng ñaët haøng toái öu  thöøa
haøng vaø xuaát hieän chi phí cô hoäi do döï tröõ quaù nhieàu.

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 35 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 36

35 36

TS. Lê Hoàng Vinh 9


Quản trị tài chính (Financial Management)

QUAÛN TRÒ HAØNG TOÀN KHO THEO MOÂ HÌNH EOQ QUAÛN TRÒ HAØNG TOÀN KHO

2.S .O LÖÔÏNG DÖÏ TRÖÕ AN TOAØN LAØ BAO NHIEÂU?


Löôïng ñaët haøng moãi laàn: Q* 
C Löôïng döï tröõ an toaøn tuøy thuoäc chi phí toàn tröõ cho löôïng
Möùc toàn kho bình quaân: Q* haøng taêng theâm vaø chi phí thieät haïi do thieáu haøng.
 löôïng döï tröõ an toaøn
2
Nguyeân taéc: toång chi phí döï tröõ an toaøn (goàm chi phí toàn
Ñieåm ñaët haøng laïi
tröõ taêng theâm vaø phí toån do thieáu haøng) phaûi nhoû nhaát.
= thôøi gian chôø haøng ñaët . Löôïng haøng söû duïng BQ ngaøy
Moät yeáu toá quan troïng caàn xeùt ñeán khi tính caùc chi phí
+ Löôïng döï tröõ an toaøn
naøy laø xaùc suaát xaûy ra caùc bieán coá thieáu huït haøng.

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 37 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 38

37 38

QUAÛN TRÒ HAØNG TOÀN KHO QUAÛN TRÒ HAØNG TOÀN KHO
Coâng ty M, CP thieät haïi do thieáu haøng 18500 ñoàng/kg.
Chi phí döï tröõ taêng theâm Xaùc ñònh löôïng döï tröõ an toaøn.
= löôïng döï tröõ an toaøn x CP döï tröõ ñôn vò Tröôøng hôïp Löôïng haøng (Kg) Xaùc suaát xaûy ra
1 230 20%
CPTH do thieáu haøng 2 240 20%
= löôïng haøng thieáu x xaùc suaát xaûy ra 3 250 30%
x CPTH thieáu 1 ñôn vò haøng 4 260 20%
5 270 10%
Coäng 100%
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 39 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 40

39 40

TS. Lê Hoàng Vinh 10


Quản trị tài chính (Financial Management)

EOQ khi có chiết khấu thương mại

Mục tiêu: Xác định lượng đặt hàng mỗi lần để Tổng chi phí
cho tồn kho là thấp nhất.

MỞ RỘNG:
Mô hình EOQ khi có chiết khấu thương mại

Trong đó: Tổng giá mua = S * P * (1 – d)


với P là giá mua đơn vị
d là tỷ lệ chiết khấu thương mại
* Chiết khấu thương mại là gì?
* Ảnh hưởng như thế nào đến
lượng đặt hàng mỗi lần, tại sao? Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 42

41 42

EOQ khi có chiết khấu thương mại EOQ khi có chiết khấu thương mại

Bài tập (tt): Công ty M liên hệ nhà cung cấp để mua vật liệu Câu hỏi:
và được báo giá là 90.000 đồng/kg, với điều kiện áp dụng chiết Xác định lượng đặt hàng tốt nhất trong từng khoảng của điều
khấu thương mại như sau: khoản chiết khấu thương mại như thế nào? Tại sao?
Lượng mua hàng (kg) Tỷ lệ chiết khấu
0 – 50 0,00% Gợi ý:
51 – 100 0,30% Lượng mua tốt nhất trong từng khoảng (theo điều khoản chiết
101 – 250 0,80% khấu thương mại) được xác định theo nguyên tắc:
251 – 350 1,10% …………………………………………………………………
351 – 450 1,25%
…………………………………………………………………
Trên 450 1,35%

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 43 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 44

43 44

TS. Lê Hoàng Vinh 11


Quản trị tài chính (Financial Management)

BÀI TẬP TỰ KIỂM TRA

Công ty FB, dự kiến sử dụng 17.750 tấn nhiên liệu trong năm kế
hoạch, có các thông tin liên quan như sau:
- Chi phí mỗi lần đặt hàng là 3 triệu đồng QUAÛN TRÒ TIEÀN
- Chi phí lưu kho mỗi tấn nhiên liệu là 0,7 triệu đồng/năm
- Giá mua 1 tấn là 0,2 triệu đồng, kèm điều khoản chiết khấu thương
mại như sau: Lượng mua hàng (tấn) Tỷ lệ chiết khấu
0 – 199 0,00%
Lượng mua 200 – 299 0,25%
hàng tối ưu mỗi 300 – 399 0,50%
lần là bao 400 – 499 0,75%
nhiêu? 500 – 599 1,00%
600 trở lên Ngaø1,25%
y: 15 – 12 - 2005 | Trang: 45

45 46

QUAÛN TRÒ TIEÀN QUAÛN TRÒ TIEÀN

TIEÀN COÙ KHAÛ NAÊNG SINH LÔØI RA SAO?


TAÏI SAO COÂNG TY NAÉM GIÖÕ TIEÀN?
TAÏI SAO COÂNG TY NAÉM GIÖÕ TIEÀN?  Muïc ñích giao dòch – nhaèm ñaùp öùng caùc nhu
- Muïc ñích giao dòch caàu chi tieâu haøng ngaøy nhö thanh toaùn tieàn
- Muïc ñích ñaàu cô haøng, löông, thueá,… trong quaù trình hoaït
- Muïc ñích döï phoøng ñoäng bình thöôøng cuûa coâng ty.

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 47 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 48

47 48

TS. Lê Hoàng Vinh 12


Quản trị tài chính (Financial Management)

QUAÛN TRÒ TIEÀN QUAÛN TRÒ TIEÀN

TAÏI SAO COÂNG TY NAÉM GIÖÕ TIEÀN? TAÏI SAO COÂNG TY NAÉM GIÖÕ TIEÀN?
 Muïc ñích ñaàu cô – nhaèm saün saøng naém baét  Muïc ñích döï phoøng – nhaèm duy trì khaû naêng
nhöõng cô hoäi ñaàu tö thuaän lôïi trong kinh doanh
ñaùp öùng nhu caàu chi tieâu khi coù nhöõng bieán coá
nhö mua nguyeân vaät lieäu döï tröõ khi giaù thò
tröôøng giaûm hoaëc tyû giaù bieán ñoäng thuaän lôïi hay baát ngôø xaûy ra aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng thu
mua caùc chöùng khoaùn ñaàu tö nhaèm muïc tieâu chi bình thöôøng cuûa coâng ty,
goùp phaàn gia taêng lôïi nhuaän cuûa coâng ty.

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 49 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 50

49 50

QUAÛN TRÒ TIEÀN Chöùng khoaùn coù


tính thanh khoaûn
cao
NOÄI DUNG QUAÛN TRÒ TIEÀN GIAÛI QUYEÁT CAÙC
VAÁN ÑEÀ SAU: Baùn chöùng khoaùn Mua chöùng khoaùn
tính thanh khoaûn tính thanh khoaûn
- Xaùc ñònh soá dö tieàn maø coâng ty caàn cao cao

naém giöõ ñaûm baûo khaû naêng thanh toaùn.


- Trung hoøa ruûi ro vaø khaû naêng sinh lôøi Tieàn
DOØNG TIEÀN VAØO (TM taïi quyõ, tieàn DOØNG TIEÀN RA
göûi thanh toaùn,…)
- Kieåm soaùt thu, chi moät caùch hieäu quaû

Thu tieàn haøng vaø caùc Traû tieàn haøng vaø caùc
khoaûn thu khaùc baèng khoaûn thanh toaùn khaùc
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 51 tieàn Le Hoang Vinh baèng tieàn

51 52

TS. Lê Hoàng Vinh 13


Quản trị tài chính (Financial Management)

QUAÛN TRÒ TIEÀN QUAN HEÄ GIÖÕA QUY MOÂ TIEÀN VAØ CHI PHÍ

Coù 2 chi phí lieân quan ñeán quaûn trò tieàn: Chi phí

- Chi phí cô hoäi: thu nhaäp maát ñi do giöõ tieàn, khieán


cho tieàn khoâng ñöôïc ñaàu tö vaøo muïc ñích sinh lôøi. TC

- Chi phí giao dòch: chi phí lieân quan ñeán vieäc TCmin Chi phí cô hoäi

chuyeån ñoåi töø taøi saûn sinh lôøi thaønh tieàn ñaùp öùng
nhu caàu thanh toaùn. Chi phí giao dòch

0 C* Quy moâ
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 53 Le Hoang Vinh
tieàn

53 54

QUAÛN TRÒ TIEÀN: MOÂ HÌNH BAUMOL (ECQ) QUAÛN TRÒ TIEÀN: MOÂ HÌNH BAUMOL
Moâ hình ñöôïc xaây döïng döïa theo moâ hình löôïng
C0 = C . R
ñaët haøng kinh teá trong quaûn trò toàn kho.  Chi phí cô hoäi:
2
C : soá dö tieàn cao nhaát

Soá dö tieàn toái öu R : laõi suaát ngaén haïn


sao cho C
: soá dö tieàn trung bình
2
TOÅNG CHI PHÍ (CP CÔ HOÄI VAØ CP GIAO DÒCH)
THAÁP NHAÁT
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 55 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 56

55 56

TS. Lê Hoàng Vinh 14


Quản trị tài chính (Financial Management)

QUAÛN TRÒ TIEÀN: MOÂ HÌNH BAUMOL QUAÛN TRÒ TIEÀN

 Chi phí giao dòch: T .F Moâ hình Baumol (ECQ)


Ct =
C Toång chi phí lieân quan ñeán toàn quyõ tieàn:
C .R
T : toång nhu caàu tieàn trong kyø nghieân cöùu TC = Ct + C0 = T . F +
C : soá dö tieàn cao nhaát C 2

F : chi phí moãi laàn giao dòch Toång chi phí nhoû nhaát khi ñaïo haøm cuûa TC = 0
T 2.T .F
: soá laàn baùn chöùng khoaùn
C Soá dö tieàn toái öu laø : C * 
R
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 57 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 58

57 58

TÌNH HUOÁNG MINH HOÏA CAÂU HOÛI MÔÛ ROÄNG

Coâng ty Y coù toàn quyõ tieàn vaøo ñaàu tuaàn thöù nhaát laø Neáu tieàn roøng moãi tuaàn cuûa coâng ty khoâng phaûi bò thieáu
600 trong thaùng 2.
huït maø laø thaëng dö, cuï theå: chi 500, thu 800  tieàn
Theo döï baùo, coâng ty coù nhu caàu tieàn söû duïng haøng
roøng +300/tuaàn. Nhö vaäy, coâng ty seõ haønh ñoäng ra sao?
tuaàn laø 1100 nhöng doøng tieàn thu vaøo töông öùng chæ
coù 800. Chi phí cô hoäi cho vieäc naém giöõ tieàn laø 10%, - Coù baùn chöùng khoaùn khoâng?
chi phí moãi laàn baùn chöùng khoaùn 0,5. - Coù vay nôï khoâng?
Theo moâ hình Baumol, coâng ty seõ thieát laäp toàn quyõ toái - Quyeát ñònh naøo ñöôïc ñöa ra khi tieàn thaëng dö?
öu bao nhieâu? Xaùc ñònh toång chi phí lieân quan ñeán
möùc toàn quyõ tieàn naøy?
Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 59 Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 60

59 60

TS. Lê Hoàng Vinh 15


Quản trị tài chính (Financial Management)

QUAÛN TRÒ THEO MOÂ HÌNH ECQ


Thu và chi tiền hàng ngày
Thoâng thöôøng caùc coâng ty phaûi theo doõi quyõ tieàn haøng
là ngẫu nhiên
ngaøy:
và không dự kiến được.
- Theo doõi chaët cheõ caùc khoaûn thu, chi moãi ngaøy
- Cuoái moãi ngaøy thöïc hieän kieåm quyõ
- Xaùc ñònh möùc toàn quyõ cuoái ngaøy
MÔ HÌNH MILLER-ORR
- Tuaân thuû nghieâm ngaët nguyeân taéc baát kieâm nhieäm
trong quaûn trò tieàn Merton Miller và Daniel Orr

Ngaøy: 15 – 12 - 2005 | Trang: 61

61 62

Mô hình Miller - Orr


Mô hình Miller - Orr
Quy mô
Giả định: tiền Cao
(H)
• Dòng tiền ròng tuân theo phân phối chuẩn
• Dòng tiền ròng lớn hơn 0
Mục
tiêu (Z)
3 thành phần của mô hình:
• Giới hạn trên (H)
Thấp
• Giới hạn dưới (L)
(L)
• Lượng tiền mục tiêu (Z)
Thời gian

63 64

TS. Lê Hoàng Vinh 16


Quản trị tài chính (Financial Management)

Mô hình Miller - Orr Mô hình Miller - Orr

Khoảng dao động Số dư tiền


của số dư tiền (D) mục tiêu (Z)

Z là số dư tiền tối ưu
Chi phí giao dịch Lãi suất ngắn hạn H là số dư tiền cao nhất
VarNCF là phương sai của dòng tiền ròng hàng ngày
R là lãi suất ngắn hạn tính theo ngày.
Phương sai của
dòng tiền ròng F là chi phí giao dịch
L là giới hạn dưới (tồn quỹ thấp nhất)

65 66

Mô hình Miller - Orr BÀI TẬP


Ứng dụng mô hình Miller-Orr (1996) với thông
tin bên dưới.
- Chi phí mỗi lần giao dịch chứng khoán là 500$
Z là số dư tiền mục tiêu - Lãi suất ngắn hạn là 4%/năm
L là giới hạn dưới (tồn quỹ thấp nhất) - Độ lệch chuẩn của NCF hàng ngày là 2000$
Cavarage là tồn quỹ trung bình - Số dư tiền tối thiểu là 3000$

L được xác định căn cứ rủi ro do thiếu hụt tiền, hoặc MỞ RỘNG:
Thảo luận bằng chứng thực nghiệm từ công ty phi tài
số dư tiền tối thiểu (có thể do Ngân hàng yêu cầu)
chính niêm yết tại Việt Nam.

67 68

TS. Lê Hoàng Vinh 17


Quản trị tài chính (Financial Management)

NOÄI DUNG NGHIEÂN CÖÙU

Chủ đề: 1. Ñoøn baåy vaø ruûi ro trong doanh nghieäp


2. Ñoøn baåy hoaït ñoäng vaø ruûi ro kinh doanh
ĐÒN BẨY HOẠT ĐỘNG
3. Ñoøn baåy taøi chính vaø ruûi ro taøi chính
& ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH
4. Ñoøn baåy toång hôïp
(Operating leverage and Financial leverage)

1 2

THẢO LUẬN
ĐÒN BẨY HOẠT ĐỘNG

Tại sao có sự hình thành đòn bẩy trong


& RỦI RO KINH DOANH
quản trị tài chính công ty?
Rủi ro như thế nào?

3 4

TS. Lê Hoàng Vinh 1


Quản trị tài chính (Financial Management)

PHAÂN TÍCH
XAÙC ÑÒNH ÑIEÅM HOØA VOÁN
ÑIEÅM HOØA VOÁN (DOANH THU, SAÛN LÖÔÏNG)
KYÙ HIEÄU:
P – Ñôn giaù baùn
Ñieåm hoøa voán (BEP – Break Even Point) xaùc ñònh möùc saûn
Q – Saûn löôïng tieâu thuï
löôïng tieâu thuï ñeå coù doanh thu baùn haøng baèng chi phí hoaït
S – Doanh thu, baèng Q*P
ñoäng, töùc lôïi nhuaän hoaït ñoäng baèng 0. V – CP bieán ñoåi ñôn vò
Tieâu chí ño löôøng ñieåm hoøa voán: VC – Toång bieán phí, baèng Q*V

(1) Saûn löôïng hoøa voán FC – Toång CP hoaït ñoäng coá ñònh
TC – Toång CP hoaït ñoäng,
(2) Doanh thu hoøa voán
baèng FC + VC

5 6

ÑOÀ THÒ ÑIEÅM HOØA VOÁN MOÁI QUAN HEÄ SAÛN LÖÔÏNG VAØ LÔÏI NHUAÄN

DT (CP)
EBIT

7 8

TS. Lê Hoàng Vinh 2


Quản trị tài chính (Financial Management)

MOÁI QUAN HEÄ DOANH THU VAØ LÔÏI NHUAÄN DOANH THU AN TOAØN

EBIT
DOANH THU AN TOAØN: Laø möùc doanh thu vöôït qua doanh thu hoøa
voán, phaàn doanh thu ñoù taïo ra lôïi nhuaän cho doanh nghieäp.

DOANH THU AN TOAØN = DOANH THU THÖÏC HIEÄN – DOANH THU HOØA VOÁN

Doanh thu an toaøn caøng lôùn thì möùc ñoä an toaøn cuûa hoaït ñoäng
S
kinh doanh caøng cao, töùc ruûi ro kinh doanh giaûm (möùc ñoä phaân
taùn EBIT caøng ít khi tình hình kinh doanh thay ñoåi).

Tyû leä DT thöï c hieän treân Doanh thu thöï c hieän



DT hoø a voán Doanh thu hoø a voán

9 10

Tình huống 2: Cho số liệu của ba công ty (A, B và C) như sau:


Tình huống 1:
Khoaûn muïc Coâng ty A Coâng ty B Coâng ty C
Phương án kinh doanh sản phẩm XYZ có thông tin:
Doanh thu baùn haøng 10.000 10.000 10.000
- Chi phí hoạt động cố định: 9 triệu đồng/tháng
Chi phí hoaït ñoäng
- Biến phí hoạt động: 4000 đồng/sản phẩm
- Chi phí coá ñònh 1.000 3.000 5.000
- Giá bán: 6000 đồng/sản phẩm - Chi phí bieán ñoåi 8.000 6.000 4.000
- Sản lượng tiêu thụ dự kiến: 5000 sản phẩm/tháng LN hoaït ñoäng (EBIT) 1.000 1.000 1.000
a. Xác định sản lượng hòa vốn, LN tiêu thụ dự kiến. CPHÑ coá ñònh / Toång CPHÑ

b. Nếu sản lượng tiêu thụ tăng hoặc giảm 20% so với dự kiến Doanh thu hoøa voán

ban đầu thì EBIT tăng/giảm như thế nào? So sánh biến động EBIT giữa 3 công ty khi tình hình kinh doanh
thay đổi trong hai trường hợp:  Doanh thu tăng 20%
c. Cho nhận xét.  Doanh thu giảm 20%

11 12

TS. Lê Hoàng Vinh 3


Quản trị tài chính (Financial Management)

ÑOØN BAÅY HOAÏT ÑOÄNG (OPERATING LEVERAGE) ÑO LÖÔØNG TAÙC ÑOÄNG CUÛA ÑOØN BAÅY HOAÏT ÑOÄNG
Ñoøn baåy hoaït ñoäng (OL) bieåu hieän möùc ñoä söû duïng chi phí hoaït Ñoä baåy hoaït ñoäng (Degree of Operating Leverage – DOL)
ñoäng coá ñònh nhaèm noã löïc gia taêng lôïi nhuaän hoaït ñoäng (EBIT) laø chæ tieâu ño löôøng möùc ñoä taùc ñoäng cuûa ñoøn baåy hoaït
Taùc ñoäng löïc F ñoäng leân lôïi nhuaän hoaït ñoäng (EBIT) khi soá löôïng tieâu thuï
hoaëc doanh thu thay ñoåi.

4 yeáu toá cô baûn cuûa ñoøn baåy HÑ: =


 Löïc taùc ñoäng – DT thay ñoåi
 Caùnh tay ñoøn – CPHÑ coá ñònh
 Vaät caàn baåy – LN hoaït ñoäng
 Ñieåm töïa – Doanh thu hieän taïi
Khueách ñaïi
löïc gaáp n laàn F

13 14

TÌNH HUOÁNG 3:
COÂNG THÖÙC XAÙC ÑÒNH ÑOÄ BAÅY HOAÏT ÑOÄNG
Coâng ty saûn xuaát xe chuyeân duïng coù ñôn giaù baùn laø 50,
chi phí hoaït ñoäng coá ñònh haøng naêm laø 100.000 vaø chi phí
• Ñoä baåy hoaït ñoäng theo saûn löôïng bieán ñoåi ñôn vò laø 25.

a. Xaùc ñònh vaø nhaän xeùt veà ñoä baåy hoaït ñoäng taïi möùc
saûn löôïng 5000 vaø 6000.

b. Xaùc ñònh EBIT vaø DOL theo caùc möùc saûn löôïng tieâu
• Ñoä baåy hoaït ñoäng theo doanh thu
thuï khaùc nhau, ñoàng thôøi veõ ñoà thò moái quan heä DOL
vôùi saûn löôïng tieâu thuï; sau ñoù cho nhaän xeùt

15 16

TS. Lê Hoàng Vinh 4


Quản trị tài chính (Financial Management)

QUAN HEÄ GIÖÕA ÑOÄ BAÅY HOAÏT ÑOÄNG VAØ ÑIEÅM HOAØ VOÁN ÑOØN BAÅY HOAÏT ÑOÄNG VAØ RUÛI RO KINH DOANH
DOL khác nhau không phải chỉ do đòn bẩy hoạt động khác • Ruûi ro kinh doanh laø nhöõng baát oån phaùt sinh trong HÑKD cuûa DN
nhau mà DOL còn phụ thuộc vào mối quan hệ giữa doanh laøm giaûm lôïi nhuaän hoaït ñoäng hoaëc loã.
thu thực tế với doanh thu hòa vốn
• Hai yeáu toá chính cuûa ruûi ro kinh doanh: (1) söï thay ñoåi cuûa doanh
thu (2) söï thay ñoåi cuûa chi phí hoaït ñoäng (chi phí SXKD).
 Caøng xa ñieåm hoaø voán thì laõi (hoaëc loã) hoaït ñoäng
caøng lôùn • Ñoøn baåy hoaït ñoäng coù theå ví nhö laø con dao 2 löôõi:

 Caøng xa ñieåm hoaø voán thì ñoä baåy hoaït ñoäng caøng nhoû – Neáu tình hình toát, ñoøn baåy hoaït ñoäng seõ khueách ñaïi “caùi toát”
leân gaáp boäi laàn,
 Ñoä baåy hoaït ñoäng tieán ñeán voâ cöïc khi soá löôïng saûn
– Neáu tình hình xaáu, ñoøn baåy hoaït ñoäng cuõng seõ khueách ñaïi “caùi
xuaát vaø tieâu thuï tieán daàn ñeán ñieåm hoaø voán xaáu” gaáp boäi laàn.
 Soá löôïng saûn xuaát vaø tieâu thuï caøng vöôït xa ñieåm hoaø • Ñoøn baåy hoaït ñoäng ñöôïc xem nhö moät daïng ruûi ro tieàm aån. Baûn
voán thì ñoä baåy seõ tieán daàn ñeán 1. thaân noù khoâng taïo ra ruûi ro, noù chæ laøm gia taêng ruûi ro khi coù söï
bieán ñoäng cuûa doanh thu vaø chi phí hoaït ñoäng.

17 18

Tình huống 4: Công ty X có thông tin như sau (ĐVT: triệu đồng):

Chỉ tiêu Phương án A Phương án B


Chi phí hoạt động cố định 800 1200
Tỷ lệ biến phí trên doanh thu 60% 50%
Kịch bản 1: Doanh thu 3000 4000
Kịch bản 2: Doanh thu 3000 3600
ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH
Kịch bản 3: Doanh thu 3000 3360 & RỦI RO TÀI CHÍNH
Xác định doanh thu hòa vốn của từng phương án
Với từng kịch bản khác nhau về doanh thu, so sánh rủi ro kinh
doanh giữa A và B bằng 2 cách khác nhau.

19 20

TS. Lê Hoàng Vinh 5


Quản trị tài chính (Financial Management)

ÑOØN BAÅY TAØI CHÍNH ĐO LƯỜNG MỨC ĐỘ SỬ DỤNG NỢ

• Ñoøn baåy taøi chính (financial leverage) NGUỒN VỐN


 Möùc ñoä söû duïng nguoàn taøi trôï coù chi phí coá ñònh trong
cô caáu nguoàn voán cuûa doanh nghieäp. NỢ PHẢI TRẢ VỐN CHỦ SỞ HỮU
 Nguồn taøi trôï coù chi phí coá ñònh:
* Nôï  Tyû soá nôï
* Voán coå phaàn öu ñaõi.  Heä soá nôï treân voán chuû sôû höõu
Thaûo luaän: Quyeát ñònh löïa choïn ñoøn baåy hoaït ñoäng vaø  Tyû soá voán chuû sôû höõu
ñoøn baåy taøi chính döôùi goùc ñoä cuûa nhaø quaûn trò taøi chính.  Heä soá ñoøn baåy taøi chính

21 22

TÌNH HUOÁNG MINH HOÏA:


ÑOØN BAÅY TAØI CHÍNH
Thoâng tin veà coâng ty ABC naêm N nhö sau (ÑVT: tyû ñoàng):
1. Toång taøi saûn bình quaân 1000
Muïc ñích söû duïng ñoøn baåy taøi chính:
2. Doanh thu 800
 Nhaèm noã löïc gia taêng lôïi nhuaän cho chuû sôû höõu: 3. Chi phí (chöa laõi vay, thueá) 680
EAT, ROE (Return On Equity). 4. Thueá suaát thueá TNDN (t) 20%
 Neáu laø coâng ty coå phaàn, söû duïng ñoøn baåy taøi chính Xeùt caùc tröôøng hôïp khaùc nhau veà quyeát ñònh taøi trôï:
nhaèm noã löïc gia taêng lôïi nhuaän cho caùc coå ñoâng (a) Khoâng söû duïng nôï
thöôøng: ROCE (Return On Common Equity) hoaëc (b) VCSH 500, Nôï 500 (CP SD nôï bình quaân 10%)
(c) VCSH 400, Nôï 600 (CP SD nôï bình quaân 10%)
EPS (Earnings Per Share).
(d) VCSH 500, Nôï 500 (CP SD nôï bình quaân 14%)

23 24

TS. Lê Hoàng Vinh 6


Quản trị tài chính (Financial Management)

Bảng phân tích tác động quyết định tài trợ đến lợi nhuận
ĐIỂM HÒA VỐN EBIT
Chæ tieâu (a) (b) (c) (d)
EBIT Điểm hòa vốn EBIT cho biết mức EBIT mà cho dù có
Chi phí laõi vay (I) quyết định thay đổi cơ cấu vốn (đòn bẩy tài chính) thì
LN tröôùc thueá (EBT)
EPS vẫn không đổi  EBIT-EPS bàng quan

Thueá TNDN (T) EBIT kỳ vọng > EBIT hòa vốn


LN sau thueá (EAT)  Đòn bẩy tài chính sẽ góp phần tăng thêm lợi nhuận
ROE
dành cho chủ sở hữu
Tác động của nợ đến EBIT kỳ vọng < EBIT hòa vốn
ROE
 Đòn bẩy tài chính sẽ tác động làm giảm lợi nhuận
dành cho chủ sở hữu

25 26

Tình huống minh họa


Mối quan hệ giữa EBIT và EPS
Hiện tại, công ty X có thông tin như sau:
- EBIT hàng năm là 250 tỷ đồng.
- Số lượng cổ phiếu thường: 100 triệu cổ phiếu.
- Nguồn vốn chỉ bao gồm vốn cổ phần thường là 2000 tỷ
I : Lãi vay phát sinh trong kỳ đồng.
PD : Cổ tức của cổ phần ưu đãi trong kỳ - Thuế suất thuế TNDN là 20%
t : Thuế suất thuế TNDN Công ty đang có kế hoạch mở rộng sản xuất kinh doanh,
NS : Số lượng cổ phiếu thường bình quân đang cần huy động thêm 500 tỷ đồng và kỳ vọng EBIT tăng
lưu hành trong kỳ lên mức 300 tỷ đồng.
Có 3 phương án huy động thêm nguồn tài trợ:

27 28

TS. Lê Hoàng Vinh 7


Quản trị tài chính (Financial Management)

Tình huống minh họa (tiếp theo) ÑOÄ BAÅY TAØI CHÍNH
(DFL, Degree of Financial Leverage)
(1) Phát hành cổ phiếu thường: 25 triệu cổ phiếu với giá
20.000 đồng/cổ phiếu.
(2) Vay nợ với lãi suất 11%. Ñoä baåy taøi chính laø chæ tieâu ñònh löôïng duøng
(3) Phát hành cổ phiếu ưu đãi với tỷ lệ trả cổ tức là 12% ñeå phaûn aùnh möùc ñoä bieán ñoäng cuûa EPS (hoaëc
Yêu cầu: EAT) khi EBIT thay ñoåi.
- Xác định EPS của từng phương án tài trợ
- Xác định EBIT hòa vốn giữa phương án (1) và (2)
- Xác định EBIT hòa vốn giữa phương án (1) và (3)
- Vẽ đồ thị EBIT-EPS bàng quan Hoặc là:

29 30

Công thức tính DFLEBIT


TÌNH HUOÁNG MINH HOÏA
 Nguồn tài trợ có nợ và vốn cổ phần ưu đãi:
• Coâng ty AD thoâng tin:
• - Doanh thu baùn haøng 7500 trieäu ñoàng
• - Tyû leä chi phí bieán ñoåi treân doanh thu laø 80%
• - Chi phí hoaït ñoäng coá ñònh laø 900 trieäu ñoàng.
 Nguồn tài trợ có nợ, • - Nôï vay 2000 trieäu ñoàng, laõi suaát 10%/naêm
không có vốn cổ phần ưu đãi:
• - Voán coå phaàn öu ñaõi laø 1000 trieäu ñoàng, tyû leä traû coå
töùc öu ñaõi laø 12%.
 Nguồn tài trợ có vốn cổ phần ưu đãi,
không có nợ: • - Thueá suaát thueá TNDN laø 20%.
• Xaùc ñònh DOL taïi möùc DTBH 7500 trieäu ñoàng.
• Xaùc ñònh DFL taïi möùc EBIT 600 trieäu ñoàng.

31 32

TS. Lê Hoàng Vinh 8


Quản trị tài chính (Financial Management)

ÑOØN BAÅY TAØI CHÍNH VAØ RUÛI RO TAØI CHÍNH

• Ruûi ro taøi chính laø ruûi ro bieán ñoäng lôïi nhuaän treân
coå phaàn keát hôïp vôùi ruûi ro maát khaû naêng chi traû
phaùt sinh do coâng ty söû duïng ñoøn baåy taøi chính
ĐÒN BẨY TỔNG HỢP
• Söû duïng ñoøn baåy taøi chính => Chi phí taøi chính coá
ñònh gia taêng => Xaùc suaát maát khaû naêng chi traû daøi (Total leverage or Combined leverage)
haïn taêng => Gia taêng ruûi ro (ruûi ro taøi chính)
• Söû duïng ñoøn baåy taøi chính => Bieán ñoäng cuûa
EPS (hoaëc EAT) nhieàu hôn khi EBIT thay ñoåi =>
Gia taêng ruûi ro (ruûi ro taøi chính)

33 34

ĐÒN BẨY TỔNG HỢP KEÁT HÔÏP ÑOØN BAÅY HOAÏT ÑOÄNG VAØ
ÑOØN BAÅY TAØI CHÍNH
Đòn bẩy tổng hợp (TL) phản ánh việc kết hợp sử
Bieán ñoäng
Q hoaëc S Bieán ñoäng
dụng đòn bẩy hoạt động và đòn bẩy tài chính nhằm EPS (hoaëc
bieán ñoäng EBIT
EAT)
tác động đến sự thay đổi của EPS (hoặc EAT).
Taùc ñoäng cuûa ñoøn Taùc ñoäng cuûa
baåy hoaït ñoäng ñoøn baåy taøi chính
Độ bẩy tổng hợp (DTL, Degree of total
leverage) là chỉ tiêu đo lường mức biến động DOL DFL
của EPS (hoặc EAT) khi sản lượng tiêu thụ
(hoặc doanh thu bán hàng) biến động. Taùc ñoäng cuûa ñoøn baåy toång hôïp (DTL)

35 36

TS. Lê Hoàng Vinh 9


Quản trị tài chính (Financial Management)

XAÙC ÑÒNH ÑOÄ BAÅY TOÅNG HÔÏP


XAÙC ÑÒNH ÑOÄ BAÅY TOÅNG HÔÏP

DTL  DOL  DFL Q.(P - V)


DTLQ 
PD
Q.(P - V) - FC - I -
1- t
Ñoä baåy toång hôïp taïi Phaàn traêm bieán ñoäng EPS (hoaëc EAT)

möùc Q hoaëc S Phaàn traêm bieán ñoäng Q hoaëc S
S - VC EBIT  FC
DTLS  
PD PD
Cứ 1% thay đổi của sản lượng tiêu thụ hoặc S - VC - FC - I - EBIT - I -
doanh thu bán hàng thì EPS (hoặc EAT) thay đổi 1- t 1- t
bao nhiêu %

37 38

TÌNH HUOÁNG MINH HOÏA TÌNH HUOÁNG MINH HOÏA


• Coâng ty AD thoâng tin:
• Coâng ty saûn xuaát saûn phaåm X coù thoâng tin:
• - Doanh thu baùn haøng 7500 trieäu ñoàng
• - Ñôn giaù baùn laø 7500 ñoàng
• - Tyû leä chi phí bieán ñoåi treân doanh thu laø 80%
• - Chi phí bieán ñoåi ñôn vò laø 3500 ñoàng
• - Chi phí hoaït ñoäng coá ñònh laø 900 trieäu ñoàng.
• - Chi phí hoaït ñoäng coá ñònh laø 800 trieäu ñoàng.
• - Nôï vay 2000 trieäu ñoàng, laõi suaát 10%/naêm
• - Nôï vay 1500 trieäu ñoàng, laõi suaát 10%/naêm
• - Voán coå phaàn öu ñaõi laø 1000 trieäu ñoàng, tyû leä traû coå
• - Thueá suaát thueá TNDN laø 20%.
töùc öu ñaõi laø 12%.
• Xaùc ñònh ñoä baåy toång hôïp taïi möùc saûn löôïng tieâu
• - Thueá suaát thueá TNDN laø 20%.
thuï 280.000 saûn phaåm
• Xaùc ñònh ñoä baåy toång hôïp taïi möùc doanh thu baùn
haøng 7500 trieäu ñoàng.

39 40

TS. Lê Hoàng Vinh 10


Quản trị tài chính (Financial Management)

NỘI DUNG
Chủ đề:

CÁC LÝ THUYẾT CƠ CẤU VỐN 1. Moät soá vaán ñeà chung veà cô caáu voán

(Capital structure theories) 2. Lyù thuyeát cô caáu voán toái öu

3. Lyù thuyeát lôïi nhuaän hoaït ñoäng roøng


Giảng viên: TS. LÊ HOÀNG VINH
4. Lyù thuyeát M&M

5. Lyù thuyeát ñaùnh ñoåi.

6. Lyù thuyeát traät töï phaân haïng


TS. Lê Hoàng Vinh
TS. Lê Hoàng Vinh

1 2

LÝ THUYẾT CƠ CẤU VỐN TỐI ƯU

MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ CƠ CẤU VỐN hay gọi là Quan điểm truyền thống
(Traditional Approach/ Traditional Theory)
Cơ cấu vốn (capital structure) phản ánh mối quan hệ
Quan điểm này cho rằng tồn tại một cơ cấu vốn tối
kết hợp giữa các nguồn tài trợ khác nhau cho doanh
ưu có thể góp phần làm tăng giá trị doanh nghiệp.
nghiệp, thường là nhấn mạnh đến sự kết hợp giữa nợ và
vốn chủ sở hữu. Cơ cấu vốn tối ưu là sự kết hợp giữa nợ và vốn chủ sở
hữu theo một tỷ lệ giới hạn nhất định giúp tối thiểu hóa
 Cơ cấu vốn tối ưu (optimal capital structure)
WACC và do đó tối đa hóa giá trị doanh nghiệp.
 Cơ cấu vốn mục tiêu (target capital structure)
TS. Lê Hoàng Vinh
TS. Lê Hoàng Vinh

3 4

TS. Lê Hoàng Vinh 1


Quản trị tài chính (Financial Management)

GIẢI THÍCH CỦA QUAN ĐIỂM TRUYỀN THỐNG GIẢI THÍCH CỦA QUAN ĐIỂM TRUYỀN THỐNG

(2) Nội dung:


(1) Giả định:
DN có thể giảm WACC nhờ sử dụng nợ, vì CP SD nợ thấp
- Thị trường tài chính không hoàn hảo, DN và nhà đầu tư
hơn CP SD vốn CSH nhờ khoản tiết kiệm thuế từ lãi vay
không thể vay nợ với lãi suất như nhau.
 Để có cơ cấu vốn tối ưu thì DN phải SD nợ, tuy nhiên
- Có thuế thu nhập doanh nghiệp.
điều này chỉ được đảm bảo khi mức độ SD nợ nằm trong
- DN tiềm ẩn rủi ro kiệt quệ tài chính do sử dụng nợ. giới hạn để các chủ nợ và chủ sở hữu không thay đổi lãi
Tuy nhiên, mức độ sử dụng nợ thấp thì chủ sở hữu và chủ suất yêu cầu hoặc tăng không đáng kể.
nợ có thể chấp nhận bỏ qua rủi ro này và không điều chỉnh WACC sẽ biến động khi cơ cấu vốn thay đổi và cơ cấu vốn
suất sinh lời kỳ vọng, hoặc điều chỉnh không đáng kể. tối ưu phải là kết hợp giữa nợ với vốn chủ sở hữu theo một
tỷ lệ thích hợp để WACC thấp nhất.
TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

5 6

CHI PHÍ SỬ DỤNG VỐN THEO QUAN ĐIỂM TRUYỀN THỐNG

CP sử dụng vốn

CP sử dụng vốn chủ sở hữu LÝ THUYẾT


WACC LỢI NHUẬN HOẠT ĐỘNG RÒNG
(Net Operating Income Theory/Approach)
CP sử dụng nợ
 Được đề xuất năm 1952 bởi David Durand
Mức độ
0 Mức độ SD nợ
SD nợ tối
ưu
TS. Lê Hoàng Vinh
TS. Lê Hoàng Vinh

7 8

TS. Lê Hoàng Vinh 2


Quản trị tài chính (Financial Management)

NHỮNG GIẢ ĐỊNH: NỘI DUNG:

- Doanh nghiệp hoạt động trong môi trường có thuế nhưng Việc cân nhắc ra quyết định lựa chọn cơ cấu vốn của một
không tính đến lá chắn thuế từ lãi vay. DN là không thích hợp và bất cứ điều chỉnh nào trong
- Tốc độ tăng trưởng lợi nhuận bằng không và doanh đòn bẩy tài chính đều không thay đổi giá trị doanh
nghiệp chia toàn bộ lợi nhuận cho các chủ sở hữu. nghiệp cũng như giá thị trường của cổ phiếu.
- Không có những thay đổi trong quyết định đầu tư và lợi
Lý thuyết này còn cho rằng WACC của DN độc lập với
nhuận trước thuế và lãi vay không biến động.
mức độ sử dụng nợ.
- Rủi ro kinh doanh không thay đổi

TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

9 10

CHI PHÍ SỬ DỤNG VỐN THEO LÝ THUYẾT NOI


VÍ DỤ LÝ THUYẾT NOI:
CP SD vốn
Công ty RD có thông tin như sau:
- EBIT đạt mức 480 triệu đồng
CP sử dụng vốn
chủ sở hữu - Chi phí sử dụng nợ là 7,5%
- Giá trị của nợ phải trả là 1600 triệu đồng

WACC - Suất sinh lời mong đợi của tổng tài sản trước thuế: 12%
- Thuế suất thuế TNDN là 20%
CP sử dụng nợ
Yêu cầu:
0 D/E Xác định giá trị công ty và CP sử dụng vốn chủ sở hữu

TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

11 12

TS. Lê Hoàng Vinh 3


Quản trị tài chính (Financial Management)

Tiếp tục với công ty RD để chứng minh quyết định lựa chọn
cơ cấu vốn là không thích hợp theo lý thuyết NOI: LÝ THUYẾT M&M
Giả định công ty DR thay đổi cơ cấu vốn theo hướng tăng nợ
và giảm tương ứng vốn chủ sở hữu, cụ thể giá trị của nợ tăng Lý thuyết Modigliani Miller (Modigliani Miller

từ 1600 triệu đồng lên mức 1800 triệu đồng, tổng giá trị doanh Theory) thường gọi tắt là lý thuyết M&M.

nghiệp vẫn là 4000 triệu đồng. Là công trình của hai nhà nghiên cứu Franco
Modigliani và Merton Miller.
Xác định lại giá trị của vốn CSH và CP SD vốn chủ sở hữu Được công bố năm 1958.
Tính lại WACC và cho nhận xét
TS. Lê Hoàng Vinh
TS. Lê Hoàng Vinh

13 14

NHỮNG GIẢ ĐỊNH CỦA LÝ THUYẾT M&M LÝ THUYẾT M&M KHI KHÔNG CÓ THUẾ TNDN

- Thị trường tài chính hoàn hảo Định đề I – Giá trị công ty
- Tất cả nhà đầu tư có kỳ vọng như nhau về lợi nhuận hoạt
Giá trị của công ty KHÔNG chịu ảnh hưởng bởi thay đổi
động ròng để xác định giá trị doanh nghiệp.
- Các doanh nghiệp có rủi ro kinh doanh tương đương, hoạt cơ cấu vốn.
động trong môi trường như nhau.
Giaù trò doanh nghieäp Giaù trò doanh nghieäp
- Các chủ thể có thể vay nợ với cùng mức lãi suất 
coù söû duïng nôï khoâng söû duïng nôï
- Doanh nghiệp chia 100% lợi nhuận cho các chủ sở hữu.
- Không có chi phí kiệt quệ tài chính  Không thể thực hiện mục tiêu gia tăng giá trị doanh
- Không có thuế, nhưng sau đó giả định này đã được bỏ đi. nghiệp dựa vào sự thay đổi cơ cấu vốn
 Không tìm được sự tồn tại của một cơ cấu vốn tối ưu.
TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

15 16

TS. Lê Hoàng Vinh 4


Quản trị tài chính (Financial Management)

LÝ THUYẾT M&M KHI KHÔNG CÓ THUẾ TNDN Kinh doanh chênh lệch giá (Arbitrage)

Hai doanh nghiệp A và B giống nhau mọi mặt, có cùng mức độ


rủi ro kinh doanh và đạt được EBIT là 120 tỷ đồng, ngoại trừ:
DN. A không sử dụng nợ.
DN. B sử dụng nợ 400 tỷ đồng với chi phí là 10%.
Suất sinh lời kỳ vọng của CSH đối với A là 12% và B là 12.5%.
Yêu cầu:
So sánh giá trị doanh nghiệp giữa A và B trong môi trường không
có thuế.

TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

17 18

Bảng số liệu Tiếp tục ví dụ:


Một nhà đầu tư đang sở hữu 10% giá trị vốn cổ phần tại B,
Chỉ tiêu Doanh nghiệp A Doanh nghiệp B tương đương 64 tỷ đồng, quyết định thực hiện bán toàn bộ
1. EBIT 120 120 khoản đầu tư này để chuyển sang đầu tư vào A với tỷ lệ sở hữu
2. Lãi vay (I) 0 40 10% (tương đương với tỷ lệ sở hữu tại B).
3. EAT 120 80 Để đầu tư A, nhà đầu tư nói trên sẽ vay nợ 40 tỷ đồng (tương
4. Re 12% 12.5% đương 10% nợ của B) với chi phí là 10% (bằng CP SD nợ của B).
5. Giá trị thị trường của vốn CSH 1000 640 Kết quả: tổng giá trị vốn có thể sử dụng để đầu tư vào A là 104
6. Giá trị thị trường của nợ 0 400 tỷ đồng (64+40), trong khi đầu tư và nắm giữ tỷ lệ 10% tại A chỉ
7. Giá trị thị trường doanh nghiệp 1000 1040 cần bỏ ra 100 tỷ đồng => Chuyển từ đầu tư vào B sang đầu tư
8. WACC 12% 11.54% vào A, vẫn giữ nguyên tỷ lệ sở hữu đã mang lại cho NĐT khoản
tiền dư thừa là 4 tỷ đồng.
TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

19 20

TS. Lê Hoàng Vinh 5


Quản trị tài chính (Financial Management)

SO SÁNH THU NHẬP KỲ VỌNG CỦA NHÀ ĐẦU TƯ KẾT LUẬN CỦA M&M
GIỮA ĐẦU TƯ VÀO A VÀ ĐẦU TƯ VÀO B:
* Thu nhập kỳ vọng khi nắm giữ 10% vốn cổ phần tại A: Xuất phát từ giả định: thị trường tài chính là hoàn hảo
Thu nhập trước lãi vay: 120 * 10% = 12 tỷ đồng  Những NĐT khác cũng hành động tương tự nhà đầu tư nói trên.
Lãi vay: 40 * 10% = 4 tỷ đồng Các giao dịch theo kiểu hành động kinh doanh chênh lệch giá sẽ liên
Thu nhập sau lãi: 8 tỷ đồng
tục diễn ra khiến cho:
Vốn đầu tư: 60 tỷ đồng
* Thu nhập kỳ vọng khi nắm giữ 10% vốn cổ phần tại B: Giá cổ phiếu của B giảm, tương ứng CP SD vốn CSH tăng
10% * 80 = 8 tỷ đồng. Giá cổ phiếu của A tăng, tương ứng CP SD vốn CSH giảm
Vốn đầu tư: 64 tỷ đồng  Tổng giá trị thị trường của hai DN cân bằng nhau và khi đó hoạt
 SUẤT SINH LỜI KỲ VỌNG KHI ĐẦU TƯ VÀO A CAO động kinh doanh chênh lệch giá sẽ kết thúc.
HƠN KHI ĐẦU TƯ VÀO B
TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

21 22

LÝ THUYẾT M&M KHI KHÔNG CÓ THUẾ TNDN CHI PHÍ VỐN THEO LÝ THUYẾT M&M
KHI KHÔNG CÓ THUẾ TNDN
Định đề II – Chi phí sử dụng vốn CP SD vốn
WACC không chịu ảnh hưởng bởi cơ cấu vốn, tức tổng
rủi ro đối với tất cả các chủ thể tham gia tài trợ vốn cho CP sử dụng vốn
chủ sở hữu
DN không thay đổi theo cơ cấu vốn.

Quyết định thay đổi cơ cấu vốn làm thay đổi CP vốn chủ WACC
sở hữu; nếu tăng mức độ SD nợ thì CP SD vốn chủ sở
CP sử dụng nợ
hữu tăng và ngược lại, trong khi CP SD nợ không đổi.
0 D/E

TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

23 24

TS. Lê Hoàng Vinh 6


Quản trị tài chính (Financial Management)

M&M VÀ CHI PHÍ SỬ DỤNG VỐN CHI PHÍ VỐN CSH CỦA CÔNG TY CÓ NỢ

Giá trị thị trường của DN Thay đổi cơ cấu vốn lại rED = rEND + (rEND – rD)*D/E
có nợ và DN không có nợ không làm thay đổi lợi
là như nhau (định đề 1) nhuận hoạt động (EBIT) rED: chi phí sử dụng vốn CSH của công ty có nợ
rEND: chi phí sử dụng vốn CSH của công ty không có nợ
WACC của DN có nợ và DN không có nợ là như nhau.  rA = WACC = EBIT / Tổng giá trị DN {vì không có thuế}
rD: chi phí sử dụng nợ
CP sử dụng vốn CSH (rE) của DN sử dụng nợ sẽ cao hơn so với
D: giá trị thị trường của nợ trong công ty có nợ
DN không nợ hoặc DN có mức độ SD nợ thấp hơn, vì rủi ro tài E: giá trị thị trường của vốn CSH trong công ty có nợ
chính cao hơn; trong khi CP sử dụng nợ là như nhau. (rEND – rD)*D/E: Phần bù rủi ro tài chính do DN sử dụng nợ

Những kết luận trên tương tự lý thuyết NOI.


TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

25 26

VÍ DỤ: Bài tập ứng dụng M&M không thuế


Công ty P đang được miễn thuế, không sử dụng nợ, có EAT dự
Công ty S không sử dụng nợ, có suất sinh lời trên toàn bộ tài
kiến hàng năm duy trì ở mức 450 tỷ đồng và chi phí sử dụng
sản kỳ vọng là 16%.
vốn CSH là 14%,
Theo lý thuyết M&M không có thuế TNDN, hãy xác định:
Nếu sử dụng nợ, công ty dự kiến duy trì cơ cấu vốn bao gồm
a. Xác định rE khi không sử dụng nợ.
60% nợ và 40% VCSH, chi phí sử dụng nợ là 10%.
b. Nếu công ty sử dụng nợ chiếm 60% tổng nguồn vốn với
Vận dụng lý thuyết M&M không thuế, xác định:
chi phí sử dụng nợ 12% thì rA , rE là bao nhiêu?
a. WACC, giá trị DN khi không có nợ
c. Để rE là 25% thì cơ cấu vốn sẽ phải thay đổi như thế nào?
b. WACC, giá trị DN và CP sử dụng vốn CSH khi có nợ.

TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

27 28

TS. Lê Hoàng Vinh 7


Quản trị tài chính (Financial Management)

LÝ THUYẾT M&M KHI CÓ THUẾ TNDN ĐÓNG GÓP CỦA LÁ CHẮN THUẾ TỪ LÃI VAY VÀO GTDN

Từ những giả định:


Định đề I – Giá trị công ty (i) Không đối mặt với tình trạng kiệt quệ tài chính, không có
Giá trị của công ty tăng lên do sử dụng nợ trong môi rủi ro phá sản, CP SD nợ không đổi.
(ii) Lợi ích của lá chắn thuế từ lãi vay
trường thuế nhờ vào khoản tiết kiệm từ lãi vay.
DN sẽ duy trì mãi mãi một mức độ SD nợ nhất định.
Giaù trò doanh nghieäp Giaù trò doanh nghieäp Giaù trò hieän taïi Các khoản tiết kiệm thuế từ lãi vay sẽ có dạng dòng tiền
 
coù söû duïng nôï khoâng söû duïng nôï cuûa khoaûn tieát kieä m thueá đều mãi mãi.
Mức đóng góp của khoản tiết kiệm thuế từ lãi vay vào giá
trị DN = giá trị hiện tại (PV) của khoản tiết kiệm thuế từ lãi
vay theo suất chiết khấu là rD.
TS. Lê Hoàng Vinh

29 30

ĐÓNG GÓP CỦA LÁ CHẮN THUẾ TỪ LÃI VAY VÀO GTDN

Công thức cụ thể như sau:

Chi phí Thueá suaát thueá



 Khoaûn tieát kieäm  laõi vay thu nhaäp doanh nghieäp
PV  
 thueá töø laõi vay  rD

PV 
 Khoaûn tieát kieä m   Giaù trò nôï cuûa  Thueá suaát

 thueá töø laõi vay  doanh nghieäp (D) thueá TNDN (t)

TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

31 32

TS. Lê Hoàng Vinh 8


Quản trị tài chính (Financial Management)

LÝ THUYẾT M&M KHI CÓ THUẾ TNDN LÝ THUYẾT M&M KHI CÓ THUẾ TNDN

Định đề II – Chi phí sử dụng vốn


CP vốn bình quân (WACC) giảm xuống khi mức độ sử
dụng nợ tăng lên do khoản tiết kiệm từ lãi vay làm cho
CP nợ thực tế giảm;

CP vốn chủ sở hữu (rE) tăng lên cùng với tăng mức độ
sử dụng nợ, tương tự trường hợp không thuế, tuy nhiên
có tính thêm tác động của lá chắn thuế từ lãi vay.

TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

33 34

CP SD VỐN THEO M&M KHI CÓ THUẾ TNDN


LÝ THUYẾT M&M KHI CÓ THUẾ TNDN

Định đề II – Chi phí sử dụng vốn

D
rE  rA  ( rA  rD )  (1  t ) 
E

TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

35 36

TS. Lê Hoàng Vinh 9


Quản trị tài chính (Financial Management)

CHỨNG MINH – Công thức rE CHỨNG MINH – Công thức rE

Theo định đề I: Giaù trò doanh nghieäp  D  E  GTDN khoâng nôï  t  D Từ (1) và (2) suy ra:
coù söû duïng nôï (VND)
E  (1  t )  D D
 VND = D + E – t * D = E + (1 – t) * D (1) rE  rA   (1  t )  rD 
E E
LN trước lãi và sau thuế (EBIAT) = EAT + I = EBIT*(1 – t) + I*t (1  t )  D D
rE  rA  rA   (1  t )  rD 
 rE * E + rD * D = VND * rA + rD * D * t E E
 rE * E = VND * rA + rD * D * t – rD * D
D
= VND * rA – (1 – t)* rD * D
rE  rA  (rA  rD )  (1  t ) 
Chia 2 vế cho E, ta có: VND D E
rE  rA   (1  t)  rD  (2)
E E
TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

37 38

VÍ DỤ M&M có thuế: LÝ THUYẾT ĐÁNH ĐỔI VỀ CƠ CẤU VỐN


Công ty M, không sử dụng nợ, chịu thuế TNDN với thuế suất (The Trade-off Theory of Capital Structure)
20%, có EBIT dự kiến hàng năm là 500 tỷ đồng và chi phí sử
• Alan Kraus và Robert H. Litzenberger (1973).
dụng vốn CSH là 16%
a. Xác định giá trị doanh nghiệp khi không có nợ. • Stewart C. Myers (1984)

b. Nếu công ty M điều chỉnh cơ cấu vốn bằng cách vay nợ để Sử dụng nợ sẽ có lợi ích tăng thêm nhờ lá chắn thuế từ lãi
giảm bớt vốn CSH là 1000 tỷ đồng, chi phí sử dụng nợ là 8%
vay, nhưng sẽ dẫn đến phát sinh chi phí, đặc biệt là CP kiệt
thì giá trị DN, giá trị vốn CSH theo định đề I của M&M có thuế
quệ tài chính  DN cần duy trì cùng lúc hai nguồn tài trợ,
là bao nhiêu?
bao gồm nợ và vốn chủ sở hữu sao cho GTDN sẽ cao nhất, và
c. Xác định chi phí vốn CSH khi có nợ theo định đề II và kiểm
tra lại bằng cách khác, từ đó tính WACC và tính lại giá trị DN. thiết lập được cơ cấu vốn tối ưu.
TS. Lê Hoàng Vinh
TS. Lê Hoàng Vinh

39 40

TS. Lê Hoàng Vinh 10


Quản trị tài chính (Financial Management)

SỬ DỤNG NỢ KIỆT QUỆ TÀI CHÍNH (financial distress)


Kiệt quệ tài chính là tình trạng DN không đủ khả năng để thực
hiện những lời hứa với chủ nợ hoặc có thể thực hiện nhưng
rất khó khăn.
Lá chắn thuế từ lãi vay Chi phí kiệt quệ tài chính
Tình trạng kiệt quệ tài chính có thể chỉ xảy ra tạm thời, dẫn đến phát
sinh một số rắc rối cho hoạt động của DN, các dự án khả thi bị trì
Tăng giá trị DN Giảm giá trị DN hoãn hoặc thậm chí bị hủy bỏ, năng suất lao động giảm sút, chủ nợ
không tiếp tục cho vay, nhà cung cấp thắt chặt chính sách tín dụng
thương mại,…; cũng có thể kiệt quệ tài chính sẽ dẫn đến phá sản và
Giaù trò DN Giaù trò DN  laù chaén thueá   CP kieät queä 
  PV    PV taøi chính  DN phải chi những khoản tiền lớn cho luật sư, tòa án, kiểm toán viên,
coù SD nôï khoâng SD nôï  töø laõ i vay    các nhà quản lý.

TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

41 42

CP KIỆT QUỆ TÀI CHÍNH (financial distress costs) phụ


thuộc vào khả năng xảy ra những khó khăn tài chính và độ
lớn các khoản CP phát sinh có liên quan.

CP kiệt quệ tài chính bao gồm 2 nhóm:


(1) CP trực tiếp: giá trị tài sản giảm sút do thanh khoản kém, giảm
giá để có thể bán được sản phẩm, CP pháp lý và CP quản lý gia
tăng, một số công ty xảy ra tình trạng kiệt quệ tài chính dẫn đến
nhà quản trị có thể cắt giảm đầu tư cho nghiên cứu và phát triển,
nghiên cứu thị trường và một số khoản đầu tư khác.
(2) CP gián tiếp: uy tín và danh tiếng giảm sút, mất khách hàng, các
nhà cung cấp vốn đòi hỏi suất sinh lời cao hơn dẫn đến gia tăng
CP SD vốn, người bán đưa ra tiêu chuẩn bán chịu khắt khe hơn
và điều khoản bán chịu thắt chặt hoặc phát sinh những tổn thất
do áp lực cạnh tranh.
TS. Lê Hoàng Vinh
TS. Lê Hoàng Vinh

43 44

TS. Lê Hoàng Vinh 11


Quản trị tài chính (Financial Management)

VÍ DỤ (Tiếp tục ví dụ Công ty M): LÝ THUYẾT TRẬT TỰ PHÂN HẠNG


(Pecking Order Theory)
Trong trường hợp có nợ, công ty M có khả năng xảy ra tình
trạng kiệt quệ tài chính trong 3 năm tới với xác suất 45%, CP • Gordon Donaldson (1961)

kiệt quệ tài chính ước tính là 300 tỷ đồng. • Stewart C. Myers và Nicolas Majluf (1984).

Xác định GTDN theo lý thuyết đánh đổi.

Anh/chị có nhận xét gì về lý thuyết đánh đổi so với lý thuyết


truyền thống (lý thuyết cơ cấu vốn tối ưu)?

Lợi nhuận giữ lại  Trái phiếu  Cổ phiếu


TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

45 46

LÝ THUYẾT TRẬT TỰ PHÂN HẠNG GIẢI THÍCH CHI TIẾT:


Nguồn vốn bên trong được khuyến khích lựa chọn đầu tiên, vì:
Hai giả định cơ bản:  DN không phải công khai thông tin về các cơ hội đầu tư tiềm
năng và lợi nhuận kỳ vọng mang lại từ các cơ hội đầu tư cho các
• Nhà quản trị hành động vì lợi ích tốt nhất cho các chủ
nhà đầu tư hoặc các chủ nợ, ngoại trừ công bố mức chi trả cổ tức.
sở hữu hiện tại.
 Đảm bảo quyền kiểm soát cho các CSH hiện tại, quyền sở hữu
• Tồn tại bất cân xứng thông tin (information đối với tài sản của DN không bị phân tán.
asymmetry) giữa nhà quản trị và nhà đầu tư. Nghiên cứu thực nghiệm cho thấy các DN trong những lĩnh vực mà
sản phẩm, dịch vụ cần được bảo mật thông tin nhằm tránh bị sao
 Thứ tự ưu tiên khi ra quyết định lựa chọn nguồn tài chép, chẳng hạn các DN trong lĩnh vực công nghệ phần mềm máy
trợ tính ưa thích giữ lại lợi nhuận để hình thành nguồn vốn bên trong,
hạn chế huy động nguồn vốn bên ngoài.
TS. Lê Hoàng Vinh TS. Lê Hoàng Vinh

47 48

TS. Lê Hoàng Vinh 12


Quản trị tài chính (Financial Management)

GIẢI THÍCH CHI TIẾT: GIẢI THÍCH CHI TIẾT:


Nợ là nguồn tài trợ bên ngoài được ưu tiên trước so với vốn Vốn góp trực tiếp từ các CSH là lựa chọn cuối cùng, vì:
góp trực tiếp từ các CSH, vì: - Chi phí SD vốn cao nhất.
- CP sử dụng nợ thấp hơn so với CP sử dụng vốn CSH - Phát ra tín hiệu tiêu cực, các cổ đông tiềm năng sẽ tạo ra thách
- Sử dụng nợ sẽ không làm cho quyền kiểm soát của các CSH hiện thức cho giá trị thực của cổ phiếu.
tại bị phân tán mặc dù có gia tăng nguồn tài trợ bên ngoài. Cổ đông dựa vào thông tin do nhà quản trị cung cấp, họ sẽ yêu cầu
Chủ nợ cần thông tin và nhà quản trị phải có trách nhiệm cung một mức giá cổ phiếu thấp vì họ không thể chắc chắn cổ phiếu
cấp thông tin đầy đủ và đáng tin cậy, tuy nhiên tồn tại bất cân đang được phản ánh đúng giá trị thực; thậm chí cổ đông tiềm năng
xứng thông tin lại ủng hộ DN ưu tiên sử dụng nợ vì lựa chọn có thể nghi ngờ các nhà quản trị đưa ra những thông tin làm cho cổ
này sẽ phát ra tín hiệu tích cực “các khoản đầu tư của DN được phiếu đang bị định giá cao và do đó thu nhập có khả năng sẽ bị
kỳ vọng mang lại suất sinh lời cao và nhà quản trị muốn tận giảm trong tương lai  Phát hành cổ phiếu mới sẽ làm giảm giá cổ
dụng lợi thế của đòn bẩy tài chính nhằm gia tăng LN cho CSH, phiếu so với mức hiện tại, ảnh hưởng tiêu cực đến giá trị tài sản
TS. Lê Hoàng Vinh
góp phần đảm bảo mục tiêu gia tăng giá trị DN.” của các cổ đông hiện hữu. TS. Lê Hoàng Vinh

49 50

CÁC LÝ THUYẾT KHÁC VỀ CƠ CẤU VỐN:


- Lý thuyết định thời điểm thị trường (The market timing theory)

- Lý thuyết chi phí đại diện (The agency cost theory)

- Lý thuyết tín hiệu (The signaling theory)

……

CHÚC CÁC ANH (CHỊ) THÀNH CÔNG

TRONG THẾ GIỚI TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP

TS. Lê Hoàng Vinh

51

TS. Lê Hoàng Vinh 13


TS. Lê Hoàng Vinh

DỰ BÁO TÀI CHÍNH


DỰ BÁO TÀI CHÍNH,
LẬP BÁO CÁO TÀI CHÍNH DỰ KIẾN Döï baùo taøi chính laø quaù trình tính toaùn vaø öôùc löôïng
tình traïng taøi chính trong töông lai cuûa doanh nghieäp,
phöông aùn kinh doanh hoaëc döï aùn ñaàu tö.

Giaûng vieân: TS. LEÂ HOAØNG VINH


Tại sao cần dự báo tài chính?

Lê Hoàng Vinh Lê Hoàng Vinh

1 2

YÙ NGHÓA CUÛA DÖÏ BAÙO TAØI CHÍNH MUÏC TIEÂU HÖÔÙNG ÑEÁN …

Döï baùo taøi chính coù yù nghóa raát quan troïng ñoái vôùi  Truyeàn ñaït ñöôïc muïc tieâu cuûa doanh nghieäp,
coâng taùc quaûn trò taøi chính nhaèm ñaûm baûo ñöôïc muïc
ñaûm baûo hoaït ñoäng kinh doanh ñi ñuùng höôùng.
tieâu sinh lôøi vaø an toaøn  Taêng giaù trò coâng ty.
 Laø coâng cuï phaûn hoài vaø ñieàu chænh
Quaù trình laäp döï baùo taøi chính giuùp nhaø quaûn trò nhaän
thöùc ñöôïc nhöõng ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuõng nhö nhöõng  Laø coâng cuï döï baùo nhöõng vaán ñeà coù theå phaùt sinh
cô hoäi vaø thaùch thöùc ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh doanh
 …………………………………………………………………………………………………………….
Lê Hoàng Vinh
Lê Hoàng Vinh

3 4

Chuyên đề: Dự báo tài chính 1


TS. Lê Hoàng Vinh

NHỮNG VẤN ĐỀ XEM XÉT KHI DỰ BÁO DOANH THU


DỰ BÁO DOANH THU
1. Tình hình tiêu thụ kỳ trước (quá khứ)
2. Chu kỳ sống sản phẩm
3. Các đơn đặt hàng chưa thực hiện
4. Chính sách bán hàng, quảng cáo, tiếp thị
5. Chính sách tín dụng thương mại
6. Năng lực sản xuất
7. Các điều kiện về môi trường kinh tế (thu nhập,
biến động giá cả, mức sống người dân,…),…

Lê Hoàng Vinh Lê Hoàng Vinh

5 6

Caùc PP döï baùo doanh thu


CAÙC PHÖÔNG PHAÙP DÖÏ BAÙO DOANH THU PP TRÖÏC TIEÁP

(1) PP tröïc tieáp, Doanh thu ñöôïc döï kieán caên cöù vaøo saûn löôïng tieâu thuï vaø
ñôn giaù döï kieán cuûa töøng maët haøng.
(2) PP bình quaân di ñoäng,
n
PP san baèng soá muõ giaûn ñôn,
(3) Doanh thu döï kieán (S) = 
i 1
(Q i  Pi )

- Qi laø saûn löôïng tieâu thuï döï kieán cuûa saûn phaåm i,
- Pi laø giaù baùn ñôn vò döï kieán cuûa saûn phaåm i,

Lê Hoàng Vinh Lê Hoàng Vinh

7 8

Chuyên đề: Dự báo tài chính 2


TS. Lê Hoàng Vinh

Caùc PP döï baùo doanh thu Caùc PP döï baùo doanh thu
PP TRÖÏC TIEÁP PP TRÖÏC TIEÁP

ƯỚc đoán Qi dựa vào SL tiêu thụ kỳ báo cáo, tốc độ Ước đoán Pi dựa vào đơn giá bình quân của kỳ báo cáo
tăng (giảm) của SL tiêu thụ trong các kỳ quá khứ gần kết hợp với những thay đổi kỳ KH.
nhất và những thay đổi dự kiến trong kỳ KH.
Ví duï:
Ví duï: SL tieâu thuï SP-A naêm vöøa qua: 2000 SP, Giaù baùn bình quaân SP-A naêm tröôùc: 12000 ñoàng/saûn phaåm.
Toác ñoä taêng bình quaân trong 5 naêm qua laø 6%/naêm. Döï kieán ñieàu chænh giaù taêng theâm 2,5% (do saûn phaåm vaãn
Thoâng tin töø nghieân cöùu thò tröôøng thì SP naøy seõ tieáp ñang coøn ñöôïc öa chuoäng vaø ít nhaø cung caáp).
tuïc taêng vaø maïnh hôn nhöõng naêm qua, taêng theâm 1%.

Lê Hoàng Vinh Lê Hoàng Vinh

9 10

Caùc PP döï baùo doanh thu Caùc PP döï baùo doanh thu
PP BÌNH QUAÂN DI ÑOÄNG GIAÛN ÑÔN PP BÌNH QUAÂN DI ÑOÄNG GIAÛN ÑÔN “3 naêm”
ÑVT: trieäu ñoàng
Döï baùo doanh thu caên cöù vaøo doanh thu trung bình cuûa Naêm Doanh thu thöïc teá Doanh thu döï baùo
nhöõng kyø quaù khöù gaàn nhaát
00 1.020
 1 01 1.000
St = (S S  . . . . .  S t- n )
n t-1 t-2 02 1.050

03 1.100
St : doanh thu döï baùo naêm t
04 1.105
St-1 : doanh thu thöïc teá naêm t – 1 (naêm hieän taïi)
05 1.000
St-i : doanh thu thöïc teá naêm t – i (caùch hieän taïi i naêm)
06 1.050
vôùi i = 1,2, . . .,n
07 1.050
n : soá döõ lieäu doanh thu trong quaù khöù duøng ñeå döï baùo 08 ……. Lê Hoàng Vinh

11 12

Chuyên đề: Dự báo tài chính 3


TS. Lê Hoàng Vinh

Caùc PP döï baùo doanh thu Caùc PP döï baùo doanh thu
PP BÌNH QUAÂN DI ÑOÄNG COÙ TROÏNG SOÁ PP BÌNH QUAÂN DI ÑOÄNG COÙ TROÏNG SOÁ “3 naêm”
(VÔÙI TROÏNG SOÁ 50% - 30% - 20%)
Döï baùo doanh thu caên cöù vaøo doanh thu trung bình nhöõng
Naêm DT thöïc teá Doanh thu döï baùo
kyø quaù khöù gaàn nhaát vaø taàm quan troïng cuûa caùc soá lieäu
00 1.020
tham gia döï baùo
01 1.000
 S t -1 .x t -1  S t - 2 .x t - 2  ..... S t - n .x t - n 02 1.050
S t =
 x t-i 03 1.100

04 1.105
St : doanh thu döï baùo naêm t
05 1.000
xt-i : troïng soá doanh thu thöïc teá naêm t – i,  xt-i = 1
06 1.050
St-i : doanh thu thöïc teá naêm t – i , vôùi i = 1,2, . . .,n 07 1.050
n : soá döõ lieäu doanh thuLêtrong quaù khöù duøng ñeå döï baùo
Hoàng Vinh 08 ……. Lê Hoàng Vinh

13 14

Caùc PP döï baùo doanh thu Caùc PP döï baùo doanh thu
PP SAN BAÈNG SOÁ MUÕ GIAÛN ÑÔN PP SAN BAÈNG SOÁ MUÕ GIAÛN ÑÔN

Döï baùo doanh thu caên cöù vaøo doanh thu thöïc teá, doanh thu
döï baùo naêm hieän taïi vaø taàm quan troïng cuûa soá lieäu. Coâng ty AK coù doanh thu döï baùo naêm N laø 200 tyû ñoàng
  nhöng thöïc teá ñaït möùc 210 tyû ñoàng.
S t = aSt-1 + (1 – a) . S t-1 Döï baùo doanh thu naêm N+1 theo phöông phaùp san baèng

soá muõ giaûn ñôn vôùi heä soá a laø 0,3.
St : doanh thu döï baùo naêm t
St-1 : doanh thu thöïc teá naêm t – 1 (naêm hieän taïi)
 Doanh thu döï baùo N+1:
St-1 : doanh thu döï baùo naêm t – 1
a : heä soá san baèng soá muõ giaûn ñôn (0  a  1) theå hieän
Löu yù:
taàm quan troïng cuûa soá lieä u tham gia vaøo döï baùo
Lê Hoàng Vinh a- thường được chọn trong
Lê Hoàng Vinhkhoảng từ 0,1 đến 0,3

15 16

Chuyên đề: Dự báo tài chính 4


TS. Lê Hoàng Vinh

Caùc PP döï baùo doanh thu


PP SAN BAÈNG SOÁ MUÕ GIAÛN ÑÔN “ a = 0,3” LÖÏA CHOÏN PHÖÔNG PHAÙP DÖÏ BAÙO
ÑVT: trieäu ñoàng
Naêm DT thöïc teá Doanh thu döï baùo (1) Ñoä sai leäch tuyeät ñoái bình quaân
00 1.020 (MAD - Mean Absolute Deviation)
01 1.000  ñoä sai leäch tuyeät ñoái trong döï baùo
MAD =
02 1.050 soá thôøi kyø tính toaùn
03 1.100
Soá thôøi kyø tính toaùn (n) chính laø soá thôøi kyø thöïc
04 1.105
hieän döï baùo doanh thu.
05 1.000
06 1.050 Ñoä sai leäch tuyeät ñoái cuûa thôøi kyø t laø:

07 1.050 Et =  St – S t  vôùi t = 1,2, . . , n.
08 ……… Lê Hoàng Vinh Lê Hoàng Vinh

17 18

LÖÏA CHOÏN PHÖÔNG PHAÙP DÖÏ BAÙO

(2) Tyû leä sai leäch tuyeät ñoái bình quaân DỰ BÁO
(MAPE - Mean Absolute Percentage Error)
NHU CẦU VỐN LƯU ĐỘNG
 tyû leä sai soá cuûa caùc thôøi kyø tính toaùn
MAPE =
soá thôøi kyø tính toùan

Tyû leä sai soá cuûa thôøi kyø t = Et / St


Tieâu chí löïa choïn phöông phaùp döï baùo:
MAD, MAPE caøng nhoû thì döï baùo caøng chính xaùc !!!
Lê Hoàng Vinh
Lê Hoàng Vinh

19 20

Chuyên đề: Dự báo tài chính 5


TS. Lê Hoàng Vinh

DÖÏ BAÙO NHU CAÀU VOÁN LÖU ÑOÄNG DÖÏ BAÙO NHU CAÀU VOÁN LÖU ÑOÄNG
Phöông phaùp TYÛ LEÄ % TREÂN DOANH THU THEO VOØNG QUAY VOÁN LÖU ÑOÄNG

 Böôùc 1 – Tính soá dö bình quaân cuûa caùc khoaûn muïc taøi
saûn vaø nguoàn voán treân baûng caân ñoái keá toaùn naêm baùo Doanh thu thuaàn naêm keá hoïach
Nhu caàu voán löu ñoäng =
caùo. Voøng quay voán löu ñoäng naêm keá hoïach

 Böôùc 2 – XÑ nhöõng khoaûn muïc coù quan heä chaët cheõ vôùi Voøng quay voán löu ñoäng naêm keá hoaïch ñöôïc xaùc ñònh caên cöù
doanh thu vaø tyû leä % treân doanh thu naêm baùo caùo. vaøo soá voøng quay thöïc teá cuûa naêm baùo caùo keát hôïp vôùi nhöõng
thay ñoåi naêm keá hoaïch.
 Böôùc 3 – Xaùc ñònh nhu caàu voán löu ñoäng.
360
 Böôùc 4 – Döï kieán nguoàn taøi trôï nhu caàu voán löu ñoäng. Voøng quay voán löu ñoäng =
Chu kyø voán löu ñoäng
Lê Hoàng Vinh Lê Hoàng Vinh

21 22

DÖÏ KIEÁN NGUOÀN TAØI TRÔÏ VOÁN LÖU ÑOÄNG PHÖÔNG PHAÙP TYÛ LEÄ % TREÂN DOANH THU
VAØ NHÖÕNG ÑIEÀU CHÆNH
Hai nguoàn taøi trôï voán löu ñoäng:
+ Nguoàn voán daøi haïn (NV oån ñònh)
DÖÏ BAÙO DÖÏ BAÙO
 phaàn coøn laïi sau khi ñaõ taøi trôï cho taøi saûn BAÛNG BAÙO CAÙO
daøi haïn (taøi saûn coá ñònh), ñöôïc goïi laø voán CAÂN ÑOÁI KEÁT QUAÛ
löu ñoäng roøng (NWC – net working capital). KEÁ TOAÙN KINH DOANH
 VLÑ roøng = Nôï daøi haïn + VCSH – TSDH

+ Vay ngaén haïn = VLÑ – VLÑ roøng

Lê Hoàng Vinh

23 24

Chuyên đề: Dự báo tài chính 6


TS. Lê Hoàng Vinh

CÁC HỆ SỐ TÀI CHÍNH MỤC TIÊU

Cơ cấu tài chính, cơ cấu vốn: DÖÏ BAÙO


- %VLĐ ròng/VLĐ BAÛNG CAÂN ÑOÁI KEÁ TOAÙN
- Hệ số nợ trên VCSH (D/E)
- Tỷ số nợ hoặc tỷ số vốn chủ sở hữu.
Vòng quay tồn kho, số ngày thu tiền
Hệ số KNTT hiện thời, hệ số KNTT nhanh
Khả năng sinh lời: ROI, ROA, ROE,…

Lê Hoàng Vinh
Lê Hoàng Vinh

25 26

BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN DỰ KIẾN BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN DỰ KIẾN

 BÊN TÀI SẢN:  BÊN NGUỒN VỐN:


(1)Những khoản mục có khuynh hướng
(1) CÁC KHOẢN MỤC TSLĐ ĐƯỢC DỰ BÁO thay đổi theo quy mô tiêu thụ được lập
THEO TỶ LỆ % TRÊN DOANH THU. theo PP phần trăm (%) trên DT.
(2) TSCĐ: KẾ HOẠCH MUA, BÁN, TRÍCH KHẤU Ví dụ:
HAO TSCĐ.  Phải trả người bán
 Phải trả người lao động
(3) TÀI SẢN KHÁC
 Phải trả, phải nộp cho Nhà nước

Lê Hoàng Vinh Lê Hoàng Vinh

27 28

Chuyên đề: Dự báo tài chính 7


TS. Lê Hoàng Vinh

BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN DỰ KIẾN BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN DỰ KIẾN
 BÊN NGUỒN VỐN:
 BÊN NGUỒN VỐN:
(2) Các khoản mục không có khuynh hướng thay
đổi theo DT  theo các hệ số tài chính mục tiêu
(3) ĐIỀU CHỈNH VỐN CHỦ SỞ HỮU
VÍ DỤ: Hoạch định các khoản vay nợ

 Hạn mức nợ = Tổng TS x tỷ số nợ VCSH KH = Tổng TS KH – Hạn mức nợ KH


 Nợ NH = TSNH / Hệ số KNTT hiện thời
VỐN CSH CẦN BỔ SUNG
 Vay NH = Nợ NH – các khoản phải trả ngắn hạn
= VCSH KH – VCSH HIỆN CÓ – LN GIỮ LẠI
 Nợ DH = Hạn mức nợ – Nợ NH

Lê Hoàng Vinh Lê Hoàng Vinh

29 30

KẾT QUẢ KINH DOANH DỰ KIẾN

DÖÏ BAÙO
• NHÓM CÁC CHỈ TIÊU HĐKD CHÍNH: xác
BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH DOANH định theo tỷ lệ % trên doanh thu.

• Nhóm các chỉ tiêu khác xác định căn cứ


các kế hoạch cụ thể tương ứng.

Lê Hoàng Vinh Lê Hoàng Vinh

31 32

Chuyên đề: Dự báo tài chính 8


TS. Lê Hoàng Vinh

DÖÏ BAÙO KEÁT QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH CHÍNH

THEO TYÛ LEÄ % TREÂN DOANH THU


DÖÏ BAÙO LÖU CHUYEÅN TIEÀN TEÄ
- Böôùc 1: Xaùc ñònh KQKD caùc naêm trong quaù khöù,
- Böôùc 2: Tính tyû leä % trung bình treân doanh thu cuûa caùc
khoaûn muïc chi phí
- Böôùc 3: Döï baùo doanh thu naêm keá hoaïch
- Böôùc 4: Döï baùo caùc chi phí theo tyû leä % treân doanh thu
- Böôùc 5: Xaùc ñònh lôïi nhuaän döï kieán cho naêm keá hoaïch.
Lê Hoàng Vinh
Lê Hoàng Vinh

33 34

HAI PHƯƠNG PHÁP LẬP BC LCTT PHƯƠNG PHÁP TRỰC TIẾP


Lưu chuyển tiền từ hoạt động kinh doanh
 PP TRÖÏC TIEÁP (direct method):

Caùc doøng tieàn vaøo vaø doøng tieàn ra ñöôïc xaùc ñònh vaø trình baøy I. Lưu chuyển tiền từ hoạt động kinh doanh
1. Tiền thu từ bán hàng, cung cấp dịch vụ và doanh thu +
trong BC LCTT baèng caùch phaân tích vaø toång hôïp tröïc tieáp caùc
khác
khoaûn tieàn thu vaøo vaø chi ra theo töøng noäi dung thu, chi töø caùc soå 2. Tiền chi trả cho người cung cấp hàng hóa và dịch vụ -
keá toaùn toång hôïp vaø chi tieát cuûa DN. 3. Tiền chi trả cho người lao động -
 PP GIAÙN TIEÁP (indirect method): 4. Tiền chi trả lãi vay -
5. Tiền chi nộp thuế thu nhập doanh nghiệp -
Lôïi nhuaän = Doanh thu – Chi phí
6. Tiền thu khác từ hoạt động kinh doanh +
ÑIEÀU CHÆNH 7. Tiền chi khác cho hoạt động kinh doanh -
LCTT roøng töø HÑKD = LCTT vaø o HÑKD
Lê Hoàng Vinh – LCTT ra HÑKD Lưu chuyển tiền tệ thuần từ hoạt động kinh doanh
Lê Hoàng Vinh +/-

35 36

Chuyên đề: Dự báo tài chính 9


TS. Lê Hoàng Vinh

LƯU CHUYỂN TIỀN TỆ TỪ HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƯ LƯU CHUYỂN TIỀN TỆ TỪ HOẠT ĐỘNG TÀI CHÍNH

II. Lưu chuyển tiền tệ từ hoạt động đầu tư


III. Lưu chuyển tiền từ hoạt động tài chính
1. Tiền chi để mua sắm, xây dựng TSCĐ và các tài sản dài -
hạn khác 1.Tiền thu từ phát hành cổ phiếu, nhận vốn góp của chủ +
sở hữu
2.Tiền thu từ thanh lý, nhượng bán TSCĐ và các tài sản dài +
hạn khác 2.Tiền chi trả vốn góp cho các chủ sở hữu, mua lại cổ -
3. Tiền chi cho vay, mua các công cụ nợ của đơn vị khác - phiếu của doanh nghiệp đã phát hành
3. Tiền thu do đi vay +
4.Tiền thu hồi cho vay, bán lại các công cụ nợ của đơn vị +
khác 4. Tiền chi trả nợ gốc vay -
5. Tiền chi đầu tư góp vốn vào đơn vị khác -
5. Tiền chi trả nợ thuê tài chính -
6. Tiền thu hồi đầu tư góp vốn vào đơn vị khác +
7. Tiền thu lãi cho vay, cổ tức và lợi nhuận được chia + 6. Cổ tức, lợi nhuận đã trả cho chủ sở hữu -
Lưu chuyển tiền tệ ròng từ hoạt động
Lê Hoàng Vinh đầu tư +/- Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động tài chính
Lê Hoàng Vinh +/-

37 38

QUAN HỆ
Nhìn về tương lai LỢI NHUẬN – DÒNG TIỀN – ĐẦU TƯ – PHÂN PHỐI

Ước tính các khoản mục của BCLCTT từ Bổ sung vốn lưu động
Lợi
các thông tin dự kiến: nhuận
– Lợi nhuận
– Khấu hao Khấu Lưu chuyển tiền thuần
hao từ HĐ kinh doanh
– Thay đổi vốn lưu động
– Đầu tư ròng
– Nợ đến hạn thanh toán và khả năng vay thêm
Đầu tư
– Chính sách phân phối lợi nhuận Vay vốn
Dài hạn
Chia
Góp vốn Lợi nhuận
Thuần
Lê Hoàng Vinh

39 40

Chuyên đề: Dự báo tài chính 10


BÀI TẬP QUẢN TRỊ TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
------ Giảng viên: TS. LÊ HOÀNG VINH ------

Bài 1: Thông tin tài chính dự kiến tại ngày 31/12/N của công ty P như sau (ĐVT: tỷ
đồng):
- Tài sản ngắn hạn: 450, trong đó tài sản lưu động thường xuyên là 200.
- Tài sản dài hạn: 850.
- Nợ phải trả: 500, trong đó nợ ngắn hạn là 400
- Vốn chủ sở hữu: 800
Cơ cấu nguồn vốn dự kiến có phù hợp với cơ cấu tài sản không? Tại sao?

Bài 2: Công ty ABC dự kiến phát hành trái phiếu mệnh giá 1 triệu đồng với thời hạn 5
năm, lãi suất 8%/năm, trả lãi hàng năm. Giả định tỷ suất sinh lời mong muốn của nhà
đầu tư là 10%. Anh chị hãy tính giá hợp lý của phát hành trái phiếu nói trên trong hai
trường hợp:
- Trả lãi vào cuối mỗi năm. - Trả lãi vào đầu mỗi năm.

Bài 3: Một trái phiếu thời hạn 10 năm, được phát hành ngày 20/09/2020 có mệnh giá
100.000 đồng, trả lãi định kỳ hàng năm với lãi suất 12%/năm. Nếu hôm nay là
20/09/2021 và suất sinh lời kỳ vọng là 11%/năm, hãy định giá trái phiếu.

Bài 4: Một trái phiếu có kỳ hạn 5 năm được phát hành với mệnh giá 1.000.000 đồng, trả
lãi định kỳ 6 tháng, lãi suất niêm yết là 12%/năm.
- Anh (chị) hãy định giá trái phiếu khi phát hành với lãi suất chiết khấu là
13%/năm,
- Sau khi phát hành được 1 năm, nếu lãi suất chiết khấu là 12%/năm thì trái phiếu
trên có giá trị hợp lý là bao nhiêu?

Bài 5: Cho thông tin về trái phiếu do công ty Y phát hành như sau:
- Mệnh giá : 1.000.000 đồng - Kỳ hạn : 10 năm
- Lãi suất : 13%/năm - Kỳ hạn trả lãi : 6 tháng 1 lần

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 1


- Ngày phát hành : 10/05/2015 - Ngày đáo hạn : 10/05/2025
Xác định giá trị hợp lý của trái phiếu tại ngày phát hành với lãi suất chiết khấu 10%/năm

Bài 6: Một trái phiếu không trả lãi, mệnh giá 100.000 đồng, đáo hạn sau 5 năm. Hỏi:
a. Giá trị hợp lý của trái phiếu là bao nhiêu nếu tỷ lệ sinh lời kỳ vọng là 8%/năm?
b. Tỷ suất sinh lời đến khi đáo hạn (YTM) của trái phiếu là bao nhiêu nếu thị giá là
65.000 đồng?

Bài 7: Cổ phiếu của công ty A có cổ tức năm 0 là 3000 đồng/cổ phiếu. Tốc độ tăng
trưởng cổ tức dự kiến từ năm 1 đến năm 3 là 12% và từ năm 4 trở đi là 10%.
Sử dụng DDM, cổ phiếu trên có giá trị hợp lý là bao nhiêu nếu suất sinh lời mong muốn
của nhà đầu tư là 15%?

Bài 8: Công ty có khoản phải thu khách hàng 500 triệu đồng, theo đánh giá năng lực tài
chính và uy tín khách hàng thì chắc chắn thu được sau 3 tháng như đã thỏa thuận.
Công ty nên bán khoản phải thu để có tiền ngay bây giờ hay không?
Biết rằng: Lãi suất chiết khấu NH áp dụng dịch vụ này là 0,8%/tháng, Phí bao thanh toán
là 0,5% trên giá trị hợp đồng, Chi phí cơ hội của vốn là 14%/năm

Bài 9: Trái phiếu công ty SDC có mệnh giá 10 triệu đồng, thời hạn 5 năm, trả lãi định kỳ
6 tháng một lần với lãi suất 14%/năm.
a. Xác định giá trị hợp lý tại ngày phát hành nếu suất sinh lời kỳ vọng là 18%/năm.
b. Xác định lợi suất hiện hành (CY) và lợi suất đầu tư đến khi đáo hạn (YTM) nếu giá
mua bằng 95% giá hợp lý được xác định tại câu a.
c. Xác định lợi suất đầu tư đến khi trái phiếu được mua lại (YTC) nếu giá mua bằng 95%
mệnh giá và có 3 trường hợp giá mua lại sau 4 năm kể từ lúc phát hành (i) bằng mệnh
giá, hoặc (ii) bằng 95% mệnh giá, hoặc (iii) bằng 105% mệnh giá.
d. Công ty SDC chịu chi phí nợ trước thuế từ phát hành trái phiếu là bao nhiêu? Nếu chi
phí phát hành bằng 5% mệnh giá, giá phát hành bằng 95% giá hợp lý tại câu a và trái
phiếu không có điều khoản mua lại, hoặc có điều khoản mua lại sau 4 năm với giá mua
lại bằng 105% mệnh giá.

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 2


Bài 10: Vào ngày 11/07/2016, trái phiếu thời hạn 10 năm có thông tin như sau:
- Mệnh giá: 100 triệu đồng.
- Lãi suất coupon: 10%/năm, trả lãi định kỳ hàng năm vào ngày 11/07.
- Ngày phát hành: 11/07/2014
- Ngày đáo hạn: 11/07/2024
- Giá thị trường hiện hành bằng 95% mệnh giá.
a. Giá trị hợp lý của trái phiếu là bao nhiêu nếu suất sinh lời kỳ vọng là 12%/năm?
Anh/chị có mua trái phiếu này không, tại sao?
b. Chi phí nợ trái phiếu sau thuế của công ty phát hành là bao nhiêu? Biết rằng công ty
chịu thuế TNDN với thuế suất là 20%.

Bài 11: Công ty cổ phần APT trả cổ tức trên một cổ phiếu là 2000 đồng cho năm hiện
tại. Theo kỳ vọng của các nhà phân tích, cổ tức sẽ được chia trong 3 năm tiếp theo lần
lượt là 2000 đồng, 3000 đồng và 3800 đồng; sau đó, tốc độ tăng trưởng cổ tức sẽ ổn định
ở mức 6% vĩnh viễn. Hệ số beta của cổ phiếu công ty APT là 1,5.
a. Xác định suất sinh lời kỳ vọng của cổ phiếu APT và định giá cổ phiếu này.
b. Nếu tốc độ tăng trưởng cổ tức ổn định mãi mãi về sau giảm bớt 1% so với mức đề cập
ở trên thì giá hợp lý của cổ phiếu là bao nhiêu? Cho nhận xét về sự thay đổi này.
c. Nếu giá thị trường hiện tại của một cổ phiếu là 20.000 đồng, anh chị có mua cổ phiếu
này không? Nếu mua, anh chị sẽ có thể đạt được tỷ suất sinh lời là bao nhiêu sau 3 năm?
Biết rằng: Lãi suất phi rủi ro là 10%/năm, lãi suất thị trường là 15%/năm.

Bài 12: Cổ phiếu K có hệ số beta là 0,9, cổ tức dự kiến hàng năm là 3.000 đồng và
không tăng trưởng. Xác định suất sinh lời kỳ vọng và tính giá dự kiến của cổ phiếu K.
Biết rằng: Lãi suất phi rủi ro là 8% và mức bù rủi ro thị trường là 4%.

Bài 13: Một công ty có cơ cấu vốn mục tiêu với 2 thành phần là nợ vay (chiếm 60%) và
vốn cổ phần thường (chiếm 40%). Công ty có thể vay được 45 tỷ đồng ở lãi suất
5%/năm, vượt giới hạn vay nợ này thì lãi suất là 7%/năm. Ngoài ra, công ty có thể giữ lại
lợi nhuận để tăng vốn tối đa là 70 tỷ đồng với chi phí vốn là 18%/năm, chi phí vốn nếu
phát hành mới cổ phiếu là 20%/năm. Với thuế suất thuế TNDN là 20%, hãy xác định:

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 3


a. Điểm gãy của nợ vay và vốn cổ phần thường.
b. Vẽ đồ thị biểu diễn chi phí vốn cận biên (chi phí vốn biên tế) của công ty.
c. Nếu tài sản của công ty có thể đạt được tỷ suất sinh lời trung bình là 10%/năm thì quy
mô đầu tư nên duy trì ở mức bao nhiêu tỷ đồng, tại sao?

Bài 14: Công ty N có cơ cấu vốn mục tiêu là 60% vốn cổ phần thường, 10% vốn cổ phần
ưu đãi và còn lại là nợ vay. Nếu CP sử dụng vốn cổ phần thường là 18%, CP sử dụng
vốn cổ phần ưu đãi là 8% và CP sử dụng nợ vay là 9%, thuế suất thuế TNDN là 20% thì
WACC của công ty là bao nhiêu?
Theo anh chị, nếu hoán đổi tỷ trọng nợ vay và tỷ trọng vốn cổ phần ưu đãi trong cơ cấu
vốn nói trên thì WACC có giảm xuống hay không? Tại sao?

Bài 15: Công ty M chịu thuế TNDN với thuế suất 20%, đang có cơ cấu vốn như sau:
(i) 10 triệu cổ phiếu thường, mệnh giá là 10.000 đồng, giá thị trường là 34.000
đồng/cổ phiếu, hệ số beta là 1,2.
(ii) 5 triệu cổ phiếu ưu đãi, mệnh giá là 10.000 đồng/cổ phiếu, tỷ lệ trả cổ tức ưu đãi
cố định hàng năm là 8%, giá thị trường là 9.000 đồng.
(iii) Trái phiếu với tổng mệnh giá 200 tỷ đồng, lãi suất công bố là 9%, trả lãi 6 tháng
một lần, đáo hạn sau 15 năm nữa, giá thị trường hiện tại bằng 94% mệnh giá.
a. Xác định cơ cấu vốn của công ty theo giá thị trường.
b. Nếu công ty đang xem xét một dự án đầu tư có rủi ro tương đương với rủi ro của công
ty hiện tại thì suất chiết khấu cho dự án sẽ là bao nhiêu?
Biết rằng: Lãi suất phi rủi ro là 6%, lãi suất thị trường là 15%.

Bài 16: Công ty E không có sử dụng nợ trong cơ cấu vốn, có WACC là 14%, đang xem
xét 4 dự án đầu tư với thông tin như sau:
Dự án Hệ số beta Suất sinh lời nội bộ
E1 0,64 12%
E2 0,94 13,50%
E3 1,12 14,80%
E4 1,74 22%

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 4


a. Xác định chi phí sử dụng vốn cho từng dự án, biết rằng lãi suất phi rủi ro là 6,5%
và phần bù rủi ro thị trường là 8%.
b. Dự án nào được lựa chọn?
c. Nếu dùng WACC của công ty làm suất chiết khấu thì dự án nào bị loại trừ hoặc
được chấp nhận sai lầm?

Bài 17: Công ty SD đã phát hành trái phiếu với mệnh giá 10 triệu đồng, lãi suất coupon
là 9%/năm. Giá thị trường hiện tại là 9,4 triệu đồng. Xác định chi phí sử dụng vốn trước
thuế đối với trái phiếu này trong trường hợp số năm còn lại là 5 năm và 10 năm.
Nếu thuế suất thuế TNDN là 20% thì chi phí vốn sau thuế đối với trái phiếu trong 2
trường hợp nói trên là bao nhiêu?

Bài 18: Một công ty dự kiến trả cổ tức 2200 đồng/cổ phiếu thường trong năm tới, cổ tức
tăng trưởng đều hàng năm là 8%. Nếu giá thị trường hiện hành 38000 đồng/cổ phiếu
thường thì chi phí sử dụng vốn cổ phần thường là bao nhiêu?

Bài 19: Cơ cấu vốn mục tiêu của công ty AS là 20% nợ và 80% vốn chủ sở hữu.
Cơ cấu vốn hiện tại đã đảm bảo mục tiêu, công ty có những kế hoạch cho năm hoạt động
tiếp theo như sau:
- Thực hiện dự án đầu tư ASMR với suất sinh lời nội bộ (IRR) là 14%
- Vốn chủ sở hữu hình thành từ lợi nhuận giữ lại là 4000 tỷ đồng với chi phí vốn là
15%; nếu huy động vốn góp trực tiếp từ chủ sở hữu thì chi phí vốn là 17%.
- Chi phí sử dụng nợ trước thuế là 10%
Thuế suất thuế TNDN của công ty là 25%
a. Xác định điểm gãy của lợi nhuận giữ lại.
b. Xác định WACC trong giới hạn quy mô nguồn tài trợ từ 0 đến điểm gãy của lợi
nhuận giữ lại và kể từ sau điểm gãy đó.
c. Quy mô vốn tối ưu là bao nhiêu khi đầu tư vào dự án ASMR? Tại sao?

Bài 20: Công ty A và công ty B giống nhau về mọi mặt, ngoại trừ cơ cấu vốn khác nhau.
- Công ty A không sử dụng nợ

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 5


- Công ty B có nợ là 600 tỷ đồng (bằng giá trị thị trường) với chi phí sử dụng nợ
10%.
EBIT của hai công ty đều là 210 tỷ đồng, chi phí sử dụng vốn chủ sở hữu của A là 15%.
Vận dụng lý thuyết M&M trong điều kiện không có thuế TNDN, thực hiện các yêu cầu
sau:
a. Xác định giá trị của công ty A và công ty B.
b. Xác định chi phí sử dụng vốn chủ sở hữu của công ty B bằng 2 cách khác nhau.
c. Xác định giá trị thị trường của công ty B bằng cách khác để đối chiếu với kết quả của
câu a.
d. Xác định WACC của công ty A và công ty B
e. Nếu giá trị công ty B cao hơn giá trị công ty A thì điều gì sẽ xảy ra theo lý thuyết
M&M trong điều kiện không có thuế?

Bài 21: Công ty MM hiện tại không sử dụng nợ, có thông tin như sau:
- EBIT dự kiến hàng năm duy trì ở mức 750 tỷ đồng.
- Số lượng cổ phiếu thường đang lưu hành là 100 triệu cổ phiếu.
- Chi phí vốn của công ty là 16%
Công ty đang nghiên cứu đầu tư nâng cấp hệ thống máy móc thiết bị với vốn đầu tư ban
đầu dự kiến là 600 tỷ đồng, điều này góp phần gia tăng EBIT thêm 150 tỷ đồng hàng
năm.
Giả định dự án đầu tư nâng cấp hệ thống máy móc thiết bị có cùng rủi ro với mức rủi ro
hiện tại của công ty, công ty đang được miễn thuế và không có chi phí phá sản.
a. Xác định giá trị công ty MM, giá trị vốn chủ sở hữu, giá trị của mỗi cổ phần trước khi
đầu tư nâng cấp máy móc thiết bị.
b. Để tài trợ cho dự án đầu tư nâng cấp máy móc thiết bị nói trên, công ty dự kiến:
Trường hợp 1: Phát hành cổ phiếu thường.
Trường hợp 2: Phát hành trái phiếu với lãi suất coupon là 12%
Xác định giá trị công ty và giá trị mỗi cổ phần sau khi thực hiện dự án trên.
c. Xác định chi phí sử dụng vốn chủ sở hữu của công ty trong trường hợp phát hành trái
phiếu được đề cập ở câu b bằng 2 cách khác nhau.

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 6


Bài 22: Công ty DD chịu thuế TNDN với thuế suất 20%, đang có cơ cấu vốn như sau:
- Nợ là 1750 tỷ đồng, chi phí sử dụng nợ là 8%
- Vốn chủ sở hữu là 2250 tỷ đồng, suất sinh lời yêu cầu của chủ sở hữu là 16%.
Vận dụng lý thuyết M&M, thực hiện các yêu cầu sau:
a. Xác định WACC của công ty
b. Nếu công ty không có nợ, suất sinh lời yêu cầu của chủ sở hữu là bao nhiêu?
c. Xác định EBIT dựa vào WACC và dựa vào chi phí sử dụng vốn chủ sở hữu (re).
d. Công ty đang có kế hoạch điều chỉnh cơ cấu vốn bằng cách vay nợ 500 tỷ đồng và
dùng số tiền này để giảm bớt vốn chủ sở hữu (mua lại cổ phần đang lưu hành). Xác định
giá trị công ty theo định đề I sau khi điều chỉnh cơ cấu vốn và từ đó xác định tỷ trọng nợ
và vốn chủ sở hữu trong cơ cấu vốn.
e. Sử dụng định đề II, xác định re và WACC sau khi điều chỉnh cơ cấu vốn như đã đề cập
ở câu d; sau đó, sử dụng kết quả để xác định lại giá trị vốn chủ sở hữu, giá trị công ty và
đối chiếu với kết quả ở câu d.
f. Nếu điều chỉnh cơ cấu vốn theo câu d, công ty có thể phát sinh chi phí kiệt quệ tài
chính là 100 tỷ đồng sau 2 năm nữa với xác suất 40%. Xác định giá trị công ty trong
trường hợp này.

Bài 23: Công ty AB có thông tin năm kế hoạch như sau: Doanh thu bán hàng là 26500
triệu đồng, Tỷ lệ biến phí trên doanh thu là 75%, Chi phí hoạt động cố định là 5000 triệu
đồng.
a. Xác định doanh thu hòa vốn và lợi nhuận hoạt động (EBIT) năm kế hoạch.
b. Để đạt lợi nhuận hoạt động là 2000 triệu đồng thì doanh thu bán hàng là bao nhiêu?
c. Xác định độ bẩy hoạt động (DOL) của năm kế hoạch và giải thích ý nghĩa.

Bài 24: Công ty đang xem xét phương án sản xuất sản phẩm X với chi phí hoạt động cố
định là 465 triệu đồng, biến phí đơn vị 0,8 triệu đồng, đơn giá bán 0,9 triệu đồng.
a. Vẽ đồ thị điểm hòa vốn; xác định vùng lãi, lỗ của phương án trên.
b. Nếu muốn đạt EBIT là 1550 triệu đồng thì phải sản xuất và tiêu thụ bao nhiêu sản
phẩm?

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 7


Bài 25: Công ty xem xét 2 phương án kinh doanh với số liệu như sau (ĐVT: triệu đồng):
Phương án 1: FC = 50 ; V = 0,08 ; P = 0,10
Phương án 2: FC = 60 ; V = 0,07 ; P = 0,09
a. Vẽ đồ thị điểm hòa vốn của 2 phương án (trên cùng 1 trục tọa độ)
b. Nếu công ty thực hiện phương án 1 và sản lượng tiêu thụ đạt được bằng sản lượng hòa
vốn của phương án 2 thì công ty sẽ lãi hay lỗ? Mức lãi (lỗ) bao nhiêu?
c. Phân tích theo độ nhạy của lợi nhuận, công ty nên chọn phương án nào? Tại sao?

Bài 26: Trích số liệu của phương án kinh doanh A như sau: chi phí hoạt động cố định là
4.800 triệu đồng, biến phí đơn vị là 0,25 triệu đồng và đơn giá bán là 1 triệu đồng.
a. Lập bảng doanh thu bán hàng, chi phí hoạt động và lợi nhuận hoạt động tương ứng với
các mức sản lượng: 1.000SP, 3.000SP, 5.000SP, 7.000SP, 9.000SP, 12.000SP và
15.000SP
b. Ứng dụng lý thuyết phân tích điểm hòa vốn, để đánh giá độ nhạy của lợi nhuận hoạt
động khi các điều kiện kinh doanh biến động làm cho FC, V, P biến động.

Bài 27: Có 3 phương án đầu tư công nghệ khác nhau để sản xuất sản phẩm X, đơn giá
bán sản phẩm là 2.000.000 đồng, sản lượng tiêu thụ hàng tháng dự kiến 100 sản phẩm.
Phương án CP hoạt động cố định hàng tháng Biến phí đơn vị
Công nghệ trình độ thấp 20.000.000 đồng 1.500.000 đồng
Công nghệ trình độ trung bình 40.000.000 đồng 1.200.000 đồng
Công nghệ trình độ cao 60.000.000 đồng 1.000.000 đồng
a. Xác định sản lượng hòa vốn và mức lợi nhuận của từng phương án.
b. Nếu sản lượng tăng 30% so với dự kiến trên, tỷ lệ tăng lợi nhuận của từng phương án
là bao nhiêu? Cho nhận xét.

Bài 28: Công Z hiện có 1,2 triệu cổ phiếu thường đang lưu hành và 6000 triệu đồng nợ
với lãi suất là 12%. Công ty đang lựa chọn phương án tài trợ cho một dự án đầu tư mở
rộng có giá trị 4000 triệu đồng, cụ thể là: (i) tài trợ toàn bộ bằng vốn cổ phần thường, giá
phát hành là 20.000 đồng/cổ phiếu; hoặc (ii) tài trợ toàn bộ bằng nợ vay với lãi suất là
13%; hoặc (iii) tài trợ toàn bộ bằng vốn cổ phần ưu đãi với tỉ lệ cổ tức cố định là 12%.
EBIT kỳ vọng sau khi thực hiện dự án là 5000 triệu đồng và thuế suất TNDN là 15%.

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 8


a. Xác định EPS cho từng phương án tài trợ khác nhau?
b. Điều gì sẽ xảy ra nếu EBIT lần lượt là 3000 triệu đồng và 8500 triệu đồng?
c. Điều gì sẽ xảy ra với EBIT là 5000 triệu đồng nếu thuế suất thuế TNDN là 25%? nếu
lãi suất của nợ vay là 9% và tỷ lệ cổ tức ưu đãi là 8%? nếu cổ phiếu thường phát hành ở
mức giá là 30000 đồng/cổ phiếu?

Bài 29: Công ty U có thông tin năm kế hoạch như sau: Doanh thu thực hiện là 25600
triệu đồng, tỷ lệ biến phí trên doanh thu 75%, chi phí hoạt động cố định là 5000 triệu
đồng.
a. Xác định doanh thu hòa vốn và lợi nhuận hoạt động.
b. Công ty muốn lợi nhuận hoạt động là 1900 triệu đồng thì doanh thu là bao nhiêu? So
sánh tốc độ tăng (giảm) của lợi nhuận hoạt động với tốc độ tăng (giảm) doanh thu?

Bài 30: Công ty E đang cân nhắc quyết định cơ cấu vốn với các phương án như sau :
Phương án Nợ Vốn cổ phần ưu đãi Vốn cổ phần thường
1 0% 0% 100%
2 60% 0% 40%
3 40% 0% 60%
4 40% 20% 40%
Tổng vốn đầu tư của công ty là 7500 triệu đồng. Công ty có thể vay nợ với lãi suất 14%,
hoặc phát hành cổ phiếu ưu đãi với tỷ lệ cổ tức cố định 13%, và cổ phiếu thường có thể
được bán với giá 25000 đồng/cổ phiếu. Thuế suất thuế TNDN là 20%.
a. Xác định EPS của từng phương án, biết rằng: EBIT kỳ vọng là 1350 triệu đồng.
b. Tính độ bẩy tài chính cho tất cả 4 phương án tại EBIT bằng 1350 triệu đồng.
c. Phương án nào là tốt nhất? Tại sao?

Bài 31: Công ty B chịu thuế TNDN với thuế suất 20%, hiện đang có cơ cấu vốn bao gồm
300 tỷ đồng nợ vay với lãi suất 10%, 30 triệu cổ phiếu thường với giá thị trường là
20.000 đồng/cổ phiếu.
Công ty có kế hoạch mở rộng đầu tư, EBIT sẽ đạt mức 160 tỷ đồng và lượng vốn cần
huy động bổ sung là 200 tỷ đồng. Có 2 phương án tài trợ như sau:
Phương án 1: Vay nợ 200 tỷ đồng với lãi suất 12%.

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 9


Phương án 2: Phát hành 10 triệu cổ phiếu thường với giá phát hành 20.000 đồng/cổ
phiếu.
a. Xác định EPS và DFLEBIT sau khi thực hiện từng phương án tài trợ; từ đó cho biết
phương án tài trợ nào có rủi ro tài chính cao hơn? Tại sao?
b. Xác định EBIT hoà vốn (EBIT-EPS bàng quan) giữa 2 phương án tài trợ.
c. Một nhà đầu tư có thông tin như sau: hệ số beta của cổ phiếu công ty B là 1,25; cổ tức
dự kiến trên một cổ phiếu công ty B năm 1 là 2200 đồng, năm 2 là 2400 và sau đó tăng
trưởng 6% vĩnh viễn. Nếu cổ phiếu công ty B được định đúng giá và mô hình CAPM là
phù hợp, anh chị hãy xác định suất sinh lời kỳ vọng và định giá cổ phiếu công ty B; từ đó
cho biết cổ phiếu công ty B hiện đang được định giá cao hay thấp theo mức giá thị
trường hiện tại, tại sao? Biết rằng: Lãi suất phi rủi ro là 7%, phần bù rủi ro thị trường là
6%.

Bài 32: Công ty B chịu thuế TNDN với thuế suất 20%, hiện đang có 350 tỷ đồng nợ vay
với lãi suất 10%, 100 tỷ đồng vốn cổ phần ưu đãi với tỷ lệ trả cố tức 12%, 30 triệu cổ
phiếu thường. Nếu EBIT hiện tại đạt mức 140 tỷ đồng thì EPS và DFL là bao nhiêu?
Giải thích ý nghĩa của DFL đã tính được.

Bài 33: Công ty ND không sử dụng nợ trong cơ cấu vốn, có thông tin hàng quý như sau:
- Doanh thu: 7500 tỷ đồng
- Lợi nhuận trước thuế: 860 tỷ đồng
- Thuế suất thuế TNDN: 22%
- Tỷ lệ biến phí trên doanh thu: 75%
a. Xác định chi phí hoạt động cố định và doanh thu hòa vốn hàng quý.
b. Tính toán và vẽ đồ thị DOL ở các mức doanh thu như sau: 4500, 5500, 6500, 7500,
8500 và 9500 tỷ đồng. Đồ thị này nói lên điều gì về biến động lợi nhuận hoạt động khi
doanh thu biến động?
c. Nhận định rủi ro kinh doanh cho các trường hợp khác nhau về doanh thu ở câu b bằng
hai cách khác nhau.
d. Độ bẩy tài chính và độ bẩy tổng hợp bằng bao nhiêu? Giải thích ý nghĩa của kết quả.

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 10


Bài 34: Cho thông tin của công ty thương mại PT năm 2020 như sau (ĐVT: triệu đồng):
Chỉ tiêu Kế hoạch Thực tế
Doanh thu 15.400 16.800
Chi phí hoạt động 13.550 14.420
trong đó: giá vốn hàng bán 10.500 11.100
Tỷ lệ biến phí bán hàng trên doanh thu 2,2% 2,5%
Tỷ lệ biến phí quản lý doanh nghiệp trên doanh thu 1% 1,25%
a. Xác định doanh thu hòa vốn kế hoạch và thực tế.
b. Nhận định rủi ro kinh doanh thực tế so với kế hoạch bằng 2 cách khác nhau.
c. Xác định độ bẩy tài chính kỳ kế hoạch và giải thích ý nghĩa của kết quả trong 2 trường
hợp: (i) không có đòn bẩy tài chính, (ii) có đòn bẩy tài chính thông qua việc vay nợ và
chi phí lãi vay là 750 triệu đồng.

Bài 35: Công ty TL không sử dụng đòn bẩy tài chính, chịu thuế TNDN với thuế suất
hiệu dụng 20%, có lợi nhuận sau thuế kỳ vọng trong năm kế hoạch là 200 tỷ đồng và giả
định không đổi trong dài hạn, chi phí sử dụng vốn chủ sở hữu là 10%.
a. Xác định lợi nhuận trước thuế và lãi vay (EBIT) kỳ vọng, giá trị công ty.
b. Nếu công ty điều chỉnh cơ cấu vốn theo hướng vay nợ 500 tỷ đồng và giảm vốn chủ sở
hữu tương ứng, lãi suất vay 8%. Vận dụng lý thuyết M&M, hãy xác định:
- Lá chắn thuế từ lãi vay, giá trị công ty sau khi điều chỉnh cơ cấu vốn.
- Chi phí sử dụng vốn chủ sở hữu và WACC sau khi điều chỉnh cơ cấu vốn; sau đó sử
dụng WACC để kiểm tra lại giá trị công ty sau khi điều chỉnh cơ cấu vốn đã tính ở
trên.

Bài 36: Công ty M chịu thuế TNDN với thuế suất 22%, đang có cơ cấu vốn như sau:
(i) 25 triệu cổ phiếu thường với mệnh giá là 10.000 đồng/cổ phiếu, giá thị trường là
24.000 đồng/cổ phiếu, hệ số β là 1,7.
(ii) 8 triệu cổ phiếu ưu đãi với mệnh giá là 10.000 đồng/cổ phiếu, cổ tức ưu đãi cố định
hàng năm là 13%, giá thị trường là 11.500 đồng/cổ phiếu
(iii) Trái phiếu với tổng mệnh giá 450 tỷ đồng, lãi suất coupon là 10%/năm, đáo hạn sau
6 năm nữa, giá thị trường hiện tại bằng mệnh giá.

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 11


a. Xác định chi phí sau thuế đối với từng nguồn tài trợ, biết rằng: lãi suất phi rủi ro là
6%, phần bù rủi ro thị trường là 9%.
b. Xác định cơ cấu vốn theo giá thị trường và tính WACC của công ty?

Bài 37: Công ty FOF chịu thuế thu nhập với thuế suất 20%, hiện đang có cơ cấu nguồn
tài trợ bao gồm:
- Vốn cổ phần thường: 18 triệu cổ phiếu, mệnh giá là 10.000 đồng/cổ phiếu, giá thị
trường là 25.000 đồng/cổ phiếu, hệ số β là 1,65.
- Vốn cổ phần ưu đãi: 8 triệu cổ phiếu, mệnh giá là 10.000 đồng/cổ phiếu, cổ tức cố định
hàng năm là 13% trên mệnh giá, giá thị trường là 11.500 đồng.
- Nợ vay: Trái phiếu với tổng mệnh giá 400 tỷ đồng, lãi suất coupon là 10%/năm, đáo
hạn sau 6 năm nữa, giá thị trường hiện tại bằng 90% mệnh giá.
a. Xác định chi phí đối với từng nguồn tài trợ. Biết rằng: lãi suất phi rủi ro là 6%, phần
bù rủi ro thị trường là 9%.
b. Xác định cơ cấu vốn theo giá thị trường và WACC của công ty. So sánh các chi phí
vốn bộ phận với nhau và giải thích.
c. Công ty có kế hoạch mở rộng đầu tư, EBIT mới sẽ đạt mức 200 tỷ đồng và lượng vốn
cần huy động bổ sung là 300 tỷ đồng với hai phương án tài trợ như sau:
(i) Vay ngân hàng 200 tỷ đồng với lãi suất 12%, và phát hành 4 triệu cổ phiếu
thường với giá phát hành 25.000 đồng/cổ phiếu (đã tính chi phí phát hành).
(ii) Vay ngân hàng 100 tỷ đồng với lãi suất 11%, và phát hành 8 triệu cổ phiếu
thường với giá phát hành 25.000 đồng/cổ phiếu (đã tính chi phí phát hành).
Xác định DFLEBIT=200 sau khi thực hiện từng phương án tài trợ (i) và (ii); từ đó cho biết
phương án tài trợ nào có rủi ro cao hơn, tại sao?
Xác định EBIT hoà vốn (EBIT-EPS bàng quan) giữa hai phương án tài trợ và EPS của
công ty sau khi thực hiện từng phương án tài trợ (i).

Bài 38: Công ty Trường Thọ hoạt động trong lĩnh vực thương mại, có thông tin như sau:

Một số chỉ tiêu tài chính mục tiêu năm 2021 như sau:
- Doanh thu thuần tăng 10% so với năm trước

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 12


- Thay đổi quy trình sản xuất nhằm đẩy nhanh tốc độ luân chuyển vốn lưu động hơn
so với năm trước, chu kỳ vốn lưu động dự kiến giảm 10 ngày.
- Dự kiến chia lãi cho chủ sở hữu trong năm là 30% lợi nhuận sau thuế.
- Tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên doanh thu dự kiến tăng thêm 1,5% do công ty sẽ tiến
hành rà soát, sắp xếp lại các phòng ban, kiểm soát chi phí sản xuất chặt chẽ hơn.
- Tỷ lệ vốn lưu động ròng trên vốn lưu động mục tiêu là 40%
Kết quả kinh doanh
Chỉ tiêu 2019 2020
1. Doanh thu thuần 97.700 102.400
2. Giá vốn hàng bán 88.740 92.010
3. Doanh thu hoạt động tài chính 125 25
4. Chi phí tài chính 912 815
Trong đó: Chi phí lãi vay 810 770
5. Chi phí quản lý doanh nghiệp 2.250 2.076
6. Chi phí bán hàng 2.903 3.014
7. Lợi nhuận khác 300 120
8. Thuế thu nhập doanh nghiệp 820 1.160
Bảng cân đối kế toán

Tài sản 31/12/2018 31/12/2019 31/12/2020


A. Tài sản ngắn hạn 15.517 21.780 19.046
1. Tiền 1.268 1.620 2.456
2. Các khoản phải thu 5.710 7.646 7.608
- Phải thu khách hàng 4.420 6.874 6.130
- Phải thu khác 1.290 772 1.478
3. Hàng tồn kho 8.072 12.246 8.352
4. Tài sản ngắn hạn khác 467 268 630
B. Tài sản dài hạn 12.560 8.910 13.228
1. Tài sản cố định 10.060 8.910 13.228
- Nguyên giá 20.580 21.530 24.890
- Khấu hao lũy kế (10.520) (12.620) (11.662)
2. Đầu tư tài chính dài hạn 2.500 0 0
Tổng cộng Tài sản 28.077 30.690 32.274

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 13


Nguồn vốn 31/12/2018 31/12/2019 31/12/2020
A. Nợ phải trả 11.199 12.680 14.534
I. Nợ ngắn hạn 11.199 10.680 13.034
1. Vay ngắn hạn 4.970 3.356 4.520
2. Nợ dài hạn đến hạn 0 0 500
3. Các khoản phải trả 6.229 7.324 8.014
- Phải trả người bán 5.432 6.420 7.334
- Phải trả khác 797 904 680
II. Nợ vay dài hạn 0 2.000 1.500
B. Vốn chủ sở hữu 16.878 18.010 17.740
1. Vốn đầu tư của chủ sở hữu 15.600 16.600 16.600
2. Lợi nhuận chưa phân phối 958 1.050 894
3. Quỹ đầu tư phát triển 320 360 246
Tổng cộng nguồn vốn 28.077 30.690 32.274
Yêu cầu:
a. Dự báo nhu cầu vốn lưu động năm 2021 theo 1 trong 2 cách sau:
* Tỷ lệ % trên doanh thu
* Vòng quay vốn lưu động.
b. Dự kiến nguồn tài trợ vốn lưu động năm 2021

Bài 39: Công ty Minh Châu có báo cáo tài chính năm 2020 và một số thông tin mục tiêu
năm 2021 như sau (ĐVT: triệu đồng):

Tài liệu 1 – Những thông tin mục tiêu năm 2021


- Dự báo doanh thu theo phương pháp san bằng số giản đơn với  = 0.3,
- Trong tháng 3 sẽ thanh lý bớt một số tài sản cố định đã cũ (đã không sử dụng) có
nguyên giá 500, đã khấu hao 450. Giá bán dự kiến 100, chi phí thanh lý 5.
- Không có kế hoạch mua sắm thêm tài sản cố định.
- Bán toàn bộ chứng khoán đầu tư dài hạn vào tháng 5, theo thông tin dự báo của Phòng
đầu tư với tổng giá bán 600, chi phí giao dịch 1%.
- Lãi suất vay 1,5%/tháng.
- Nhu cầu vốn lưu động dự kiến xác định theo tỷ lệ % trên doanh thu.

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 14


- Chính sách phân phối lợi nhuận: Trích lập quỹ đầu tư phát triển 5%, quỹ khen thưởng,
phúc lợi 3%, lợi nhuận giữ lại 40%, chia cho chủ sở hữu 52%.
- Tỷ số nợ mục tiêu là 40%
- Tỷ lệ vốn lưu động ròng trên vốn lưu động mục tiêu là 50%.
- Hệ số khả năng thanh toán hiện thời kế hoạch 1,8
Tài liệu 2 - Bảng cân đối kế toán ngày 31/12/2020

Tài sản Đầu năm Cuối kỳ Nguồn vốn Đầu năm Cuối kỳ
A. Tài sản ngắn hạn 12350 13940 A. Nợ phải trả 13000 15500
1. Tiền 420 300 I. Nợ ngắn hạn 10500 13000
2. Các khoản phải thu 4800 5600 1. Nợ vay ngắn hạn 7080 10520
- Phải thu khách hàng 4600 5200 2. Phải trả người bán 2200 1800
- Phải thu khác 200 400 3. Phải trả khác 1220 680
3. Hàng tồn kho 7050 8010 II. Nợ vay dài hạn 2500 2500
4. Tài sản ngắn hạn khác 80 30 B. Vốn chủ sở hữu 11600 12000
B. Tài sản dài hạn 12250 13560 1. Vốn đầu tư của CSH 10400 10400
1. Tài sản cố định 11950 13200 2. LN chưa phân phối 900 1100
- Nguyên giá 18400 20400 3. Quỹ đầu tư phát triển 300 500
- Khấu hao lũy kế -6450 -7200
2. Đầu tư tài chính dài hạn 300 360
Tổng cộng Tài sản 24600 27500 Tổng cộng Nguồn vốn 24600 27500

Tài liệu 3 - Báo cáo kết quả kinh doanh:

Chỉ tiêu 2019 2020


1. Doanh thu thuần bán hàng và CCDV 50400 58200
2. Giá vốn hàng bán 38100 43800
3. Doanh thu hoạt động tài chính 300 350
4. Chi phí tài chính 890 970
trong đó: Chi phí lãi vay 600 860
5. Chi phí bán hàng 2430 3240
6. Chi phí quản lý doanh nghiệp 1760 1800
7. LN thuần từ hoạt động kinh doanh 7520 8740
8. Lợi nhuận khác 50 150
9. Tổng lợi nhuận trước thuế 7570 8890
10. Thuế thu nhập doanh nghiệp 2119.6 2489.2
11. Tổng lợi nhuận sau thuế 5450.4 6400.8

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 15


Tài liệu 4 – Những thông tin khác:
- Doanh thu kế hoạch năm 2020 là 59300
- Toàn bộ lợi nhuận khác năm 2020 là do thanh lý tài sản cố định.
- Tỷ lệ khấu hao bình quân sử dụng lập kế hoạch khấu hao là 5%.
- Theo chính sách phân phối lợi nhuận năm 2020, công ty quyết định giữ lại 30% lợi
nhuận sau thuế để bổ sung nhu cầu vốn lưu động tăng thêm trong năm (nếu có).
- Nợ vay dài hạn 2500 chưa đến hạn thanh toán, ngày đáo hạn 12/5/2024.
- Lãi suất vay bình quân năm 2020 là 1,2%/tháng.
Anh (chị) hãy lập báo cáo tài chính dự kiến năm 2021 cho công ty Minh Châu.

Bài 40: Công ty FB có nhu cầu sử dụng nguyên vật liệu X trong năm là 50 triệu tấn. Chi
phí cho mỗi lần đặt hàng là 2,7 triệu đồng. Giá mua 1 tấn nguyên vật liệu X là 2 triệu
đồng. Chi phí lưu giữ 1 tấn nguyên vật liệu X là 0,3 triệu đồng. Hiện nay FB đang đặt
hàng mỗi lần 40.000 tấn, FB đạt mục tiêu tổng chi phí về hàng tồn kho thấp nhất.
Yêu cầu:
1. Theo mô hình EOQ, sản lượng đặt hàng hiện tại của FB đã tối ưu chưa? Tại sao?
2. Theo bạn, FB có nên thay đổi sản lượng đặt hàng nếu có chính sách chiết khấu thương
mại của nhà cung cấp như sau:
Q (tấn) Tỷ lệ chiết khấu
≤20.000 0%
20.001 – 39.999 0,4%
40.000 – 59.999 0,6%
60.000 – 79.999 0,8%
≥80.000 1,0%

Bài 41: Công ty A chuyên kinh doanh mua bán vải, tổng lượng vải có thể bán được trong
một năm là 7.200 cây, chi phí cho một lần đặt hàng là 2,25 triệu đồng, giá mua của một
cây vải là 4 triệu đồng, chi phí lưu kho một cây vải trong một năm chưa gồm chi phí sử
dụng vốn là 0,16 triệu đồng, chi phí sử dụng vốn của công ty là 12%. Cho biết:
a. Lượng đặt hàng tối ưu là bao nhiêu?
b. Ở mức đặt hàng tối ưu tổng chi phí đặt hàng và lưu kho trong năm là bao nhiêu?
Khoảng cách giữa 2 lần đặt hàng là bao nhiêu ngày (một năm là 365 ngày).

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 16


c. Nếu thời gian giao hàng là 5 ngày thì khi trong kho còn bao nhiêu cây vải công
ty phải đặt hàng lại?
d. Nếu mức dự trữ bảo hiểm là 3 ngày thì điểm đặt hàng lại là bao nhiêu?
e. Vẽ đồ thị biểu diễn biến động của hàng tồn kho
f. Nếu chi phí sử dụng vốn là 20% thì lượng đặt hàng tối ưu là bao nhiêu?
g. Nếu chi phí sử dụng vốn là 20 % và tài sản tồn kho phải chịu thuế tài sản với
thuế suất 5% thì lượng đặt hàng tối ưu là bao nhiêu?
h. Với dữ liệu như ở câu g, nếu giá mua là 5 triệu đồng/ cây thì lượng đặt hàng tối
ưu là bao nhiêu?

Bài 42: Tổng lượng vật tư A sử dụng trong cả năm của công ty Bạch Đằng là 12.000 tấn,
ở mức đặt hàng tối ưu tổng chi phí đặt hàng và lưu kho của vật tư A trong cả năm là 240
triệu đồng. Ở mức đặt hàng 120 tấn chi phí lưu kho cả năm là 72 triệu đồng. Cho biết:
a. Chi phí lưu kho một tấn vật tư A trong cả năm là bao nhiêu?
b. Lượng đặt hàng tối ưu là bao nhiêu?
c. Chi phí cho một lần đặt hàng là bao nhiêu?
d. Với giá mua 0,4 triệu đồng/ tấn , nhưng nếu lượng đặt mua mỗi lần từ 400 tấn trở
lên nhà cung cấp sẽ cho công ty được hưởng chiết khấu 2% thì lượng đặt hàng tối ưu là
bao nhiêu?
e. Với dữ liệu như ở câu d, nhưng tỷ lệ chiết khấu chỉ là 1% thì lượng đặt hàng tối
ưu là bao nhiêu?

Bài 43: Công ty ABC đang áp dụng điều khoản bán chịu “2/10 net 40”, doanh số bán cả
năm của công ty là 9.600 tỷ. Số liệu thống kê cho biết 20% doanh số được thanh toán sau
10 ngày để được hưởng chiết khấu, 70% thanh toán sau 40 ngày, 10% thanh toán sau 45
ngày. Cho biết:
a. Thời gian thu tiền bán hàng của công ty là bao nhiêu ngày?
b. Tổng số tiền chiết khấu cho khách hàng là bao nhiêu?

Bài 44: Tại công ty ABC có các số liệu về tiền mặt trong năm như sau: mức thu tiền mặt
mỗi tuần: 150 triệu đồng, mức chi tiền mặt mỗi tuần: 200 triệu đồng, chi phí cho một lần

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 17


bán chứng khoán là 0,5 triệu đồng, lãi suất chứng khoán ngắn hạn là 12%/ năm, một năm
tính tròn là 52 tuần. Yêu cầu:
a. Xác định lượng chứng khoán bán mỗi lần để chi phí cho tiền mặt trong năm thấp nhất.
b. Với kết quả tính ở câu a hãy xác định tồn quỹ tiền mặt bình quân và tổng mức chi phí
cho tiền mặt trong năm.

Bài 45: Giám đốc tài chính của công ty Thăng Long cho rằng nếu sử dụng mô hình
Baumol thì mức tồn quỹ tiền mặt tối ưu của công ty là 5.200 triệu đồng, chi phí cho mỗi
lần bán chứng khoán là 0,6 triệu đồng, lãi suất chứng khoán ngắn hạn là 10%/ năm. Cho
biết tổng mức tiền mặt phải chi bổ sung trong năm là bao nhiêu?

Bài 46: Số liệu thu chi tiền mặt hàng ngày trong quý 4 năm 2020 cho thấy ngân lưu ròng
có phương sai là 14.400 triệu đồng, chi phí mỗi lần mua bán chứng khoán ngắn hạn là
0,6 triệu đồng, lãi suất chứng khoán ngắn hạn là 10%/ năm. Cho biết:
a. Theo mô hình Miler – Orr khoảng dao động của tồn quỹ là bao nhiêu?
b. Mức tồn quỹ mục tiêu và tối đa là bao nhiêu nếu mức tồn quỹ tối thiểu là 500
triệu đồng.

Bài 47: Theo mô hình Miler – Orr, giới hạn trên của tồn quỹ tiền mặt của một công ty là
5.400 triệu đồng, tồn quỹ tiền mặt bình quân là 3.250 triệu đồng. Cho biết:
a. Giới hạn dưới, tồn quỹ mục tiêu và khoảng dao động tiền mặt là bao nhiêu?
b. Nếu chi phí cho một lần mua bán chứng khoán ngắn hạn là 4 triệu đồng và độ
lệch chuẩn của ngân lưu ròng là 400 triệu đồng thì lãi suất chứng khoán ngắn hạn là bao
nhiêu %/ năm?

Bài 48: Công ty A&T có mức thu tiền mặt mỗi ngày là 80 triệu đồng, chi tiền mặt mỗi
ngày là 100 triệu đồng. Chi phí cho mỗi lần bán chứng khoán là 0,5 triệu đồng. Lãi suất
chứng khoán ngắn hạn là 12%/năm. Hiện nay, công ty đang để tồn quỹ tiền mặt hàng
ngày ở mức 30 triệu đồng.
a. Theo mô hình Baumol, tồn quỹ tiền mặt của công ty hiện nay đã tối ưu chưa? Tại sao?

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 18


b. Giải thích nguyên nhân dẫn đến chênh lệch giữa tổng chi phí liên quan đến tồn quỹ
tiền mặt tối ưu và tổng chi phí liên quan đến tồn quỹ tiền mặt hiện tại.
c. Xác định số lần bán chứng khoán trong năm và khoảng cách giữa 2 lần bán chứng
khoán.

Bài 49: Cơ cấu vốn hiện tại của công ty TK gồm 50 tỷ đồng nợ vay với lãi suất
12%/năm, 2 triệu cổ phiếu thường có giá 25.000 đồng/cổ phiếu. Lợi nhuận hoạt động
hàng năm là 15 tỷ đồng. Công ty dự kiến huy động thêm 20 tỷ đồng bằng phát hành cổ
phiếu. Thuế suât thuế TNDN 30%. Chi phí phát hành bằng 2% giá hiện tại của cổ phiếu.
a. Xác định thu nhập trên mỗi cổ phần trước và sau khi huy động vốn bằng phát hành cổ
phiếu thường mới.
b. Nếu tỷ lệ chi trả cổ tức là 60% thì tốc độ tăng trưởng cổ tức trong năm tới là bao
nhiêu?

Bài 50: Công ty BX đang xem xét quyết định về chính sách cổ tức. Có các thông tin sau:
Thu nhập một cổ phần năm N là 5.500 đồng. Số lượng cổ phiếu đang lưu hành là 40 triệu
cổ phiếu. Tỷ lệ chia cổ tức mục tiêu 50%. Giả định không có thuế thu nhập cá nhân và lãi
vốn. Công ty quyết định chia cổ tức vào đầu năm N+1. Giá cổ phiếu trước thời điểm chia
cổ tức là 130.000 đồng/cổ phiếu.
a. Xác định giá cổ phiếu sau khi công ty chia cổ tức.
b. Nếu công ty không chia cổ tức mà dùng toàn bộ nguồn tiền dự kiến chia cổ tức để mua
lại cổ phiếu. Xác định số cổ phiếu mua lại và giá cổ phiếu sau khi mua lại.

Giảng viên: TS. Lê Hoàng Vinh, vinhlh@uel.edu.vn 19

You might also like