Untitled

คำนำ
เมื่อช่วงต้นปี 2552 ผมได้ยินชื่อของ Yii Framework มาบ้างแล้ว ว่า

เป็นสุดยอดแห่ง Framework PHP ที่ดีเยี่ยม อลังการ และดีที่สุดในโลก แต่ใน
ตอนนั้นผมมีงานต้องทำมากมายหลายอย่าง อีกทั้งใช้ Framework ตัวอื่นอยู่
และก็เชื่อว่าดีเลิศที่สุดแล้ว จึงไม่ได้ศึกษา Yii Framework แต่อย่างใด
กระทั่งมาถึงปี 2553 ก็ได้ยินว่าเพื่อน ๆ หลายคนในวงการของผมเขา
หันไปใช้ Yii Framework กันหลายคนแล้ว และต่างก็พยายามแนะนำผมให้
ลองศึกษานำไปใช้กับงานดู ด้วยความสงสัยเหลือเกินว่าทำไมนี่จึงเป็นสุดยอด
แห่ง Framework อันดับ 1 ของโลกได้ มันเป็นเพราะกระแสหรือเปล่า ก็ไม่น่า
เป็นไปได้ เพราะติดอันดับ 1 มาหลายปีอย่างต่อเนื่อง แสดงว่ามันต้องมีอะไร
บางอย่างที่เจ๋งจริง ๆ แล้วมันคืออะไรล่ะ ???
จนมาถึงปี 2554 ต้นปี ผมได้เริ่มศึกษา ค้นคว้า และนำมาใช้กับการ
พัฒนาระบบของผมอย่างจริงจังจนถึงปัจจุบันนี้ เริ่มจากระบบแรก และระบบ
ที่สอง สาม สี่ ห้า ... ตามลำดับ ความรู้สึกบอกได้เพียงว่า นี่แหละ ที่ผมหามา
ตลอดชีวิตของการเป็น โปรแกรมเมอร์ แต่ด้วยตำราภาษาไทยไม่มีเลยในท้อง
ตลาด อีกทั้ง Yii เป็นสิ่งที่มีเนื้อหาค่อนข้างมาก ยืดหยุ่น จึงเป็นอะไรที่ต้อง
ถ่ายทอดกันจากประสบการณ์ตรง ๆ ยิ่งทำให้ค้นหาตำราได้ยากขึ้นอีกแม้จะ
เป็นตำราจากต่างประเทศ ก็ยังนับเล่มได้เลย
ผมจึงได้เริ่มจัดทำหนังสือ Yii Framework เล่มนี้ขึ้นมา เพื่อถ่ายทอด
ความรู้ และประสบการณ์ตรงของตัวเอง โดยเล่มนี้คือหนังสือที่ดีที่สุดเท่าที่
ผมเคยเขียนมา ทั้งทุ่มเท ใส่ใจ และคัดสรรเอาเฉพาะตัวอย่างที่ต้องได้พบเจอ
จริง ๆ มานำเสนอ รวมทั้งเปิดเผยแบบไม่มีกั้กแม้แต่น้อย มีอะไรก็เล่ามันออก
มาให้หมด และอธิบายแบบเป็นขั้นตอนตั้งแต่เริ่มต้นสำหรับมือใหม่ที่ยังไม่เคย
เขียนโค้ดในแบบของ Framework MVC มาก่อนเลย ก็สามารถเริ่มต้นได้ทันที
ที่สำคัญที่สุดคือ อ่านแล้วทำตามได้ พร้อมกับนำไปใช้งานได้จริงในการทำ
ระบบของคุณ
หนังสือเล่มนี้จะเสร็จสิ้นออกมาไม่ได้หากไม่มีการจองจากสมาชิก
เพราะยอดจองที่สั่งเข้ามาเป็นกำลังใจหลักที่ทำให้ผมมีแรงเขียนหนังสือเล่มนี้
จนเสร็จสิ้นได้ในเวลาอันรวดเร็ว เพราะปกติเขียน 6 เดือนต่อเล่ม แต่เล่มนี้
เขียนเพียง 2 เดือน เท่านั้น ผมหวังเป็นอย่างยิ่งว่าผู้อ่านจะได้นำความรู้จาก
เล่มนี้ไปใช้ประโยชน์ในงานที่เป็นอยู่ ไม่มากก็น้อย
ผู้เขียน
ถาวร ศรีเสนพิลา
สารบัญ
บทที่ 1 แนะนำ Yii Framework

ก่อนเข้าเนื้อหา 1
อะไรคือ Yii Framework 1
ทำไมเราต้องเขียนด้วย Framework 2
ทำไมต้อง Yii 3
ทำไมต้องเป็นหนังสือเล่มนี้ 4
จุดเด่น 5
ความรู้ที่ต้องเตรียมมาก่อน 5
เริ่มต้นดาวโหลด 6
เริ่มการติดตั้ง 7
Hello World 9
ปิดท้ายบท 10
บทที่ 2 MVC
รู้จัก MVC 11
เริ่มต้นใช้ NetbeansIDE 13
เตรียมโปรเจค 14
Function & Parameter 16
การผูกเข้ากับ view 18
การแทรกภาพลงหน้าเว็บ 20
การส่งค่าจาก view ไปให้ controller 21
บทที่ 3 Form
Form ของ Yii ดีอย่างไร 24
เริ่มต้นสร้าง Form อย่างง่ายด้วย TextField 25
TextArea 28
Checkbox 29
CheckboxList 30
Radio 31
RadioList 32
Password 32
File 33
Hidden 34
DropdownList 35
ส่งค่าไปยัง Controller โดยผ่าน Form 36
ทดสอบทำโปรแกรมบวกเลขอย่างง่าย 38
บทที่ 4 Session Cookie และ Template

รู้จักกับ Session และ Cookie 41
Session ใน yii 41
Cookie ใน yii 43
รู้จักกับระบบ Template 44
การโหลดส่วนต่าง ๆ เข้ามาใน Template 48
ติดต่อกับ CSS ภายนอก 50
การใช้งานกับ JavaScript จากภายนอก 54
บทที่ 5 Database Programming

จุดเด่นของ Yii ด้าน Database 57
ORM 58
Database Components 58
ติดต่อกับฐานข้อมูล MySQL 59
ดึงข้อมูลมาแสดงบน CGridView 60
ดึงข้อมูลมาแสดงบน CListView 65
CActiveForm กับการ INSERT DATA 69
CActiveForm กับการ UPDATE DATA 72
CGridView กับการ DELETE DATA 76
บทที่ 6 Advanced Database Programming

รู้จักกับ CPageSize 79
ใช้งาน Csort 82
กรองข้อมูลด้วย Ccriteria 84
การค้นด้วย LIKE 87
การค้นหาด้วย Function พิเศษ 89
การแทรกภาพลง CGridView 91
บทที่ 7 Tip & ORM

การทำ Filter ให้กับ CGridView 97
การทำกล่องค้นหาภายนอก CGridView 102
การใส่เงื่อนไขปุ่มกดให้กับ CGridView 106
การทำ Checkbox ลง CGridView 111
การทำ RadioButton ลง CGridView 115
Data Validation 118
เชื่อมความสัมพันธ์กับตารางอื่น ๆ 121
การเชื่อมแบบ BELONGS_TO 121
การเชื่อมแบบ HAS_MANY 126
บทที่ 8 Workshop ระบบซ่อมบำรุงคอมพิวเตอร์ iService

ที่มาของระบบ iService 130
รายละเอียดของระบบ 131
ออกแบบฐานข้อมูล 132
เริ่มต้นสร้าง Project 134
สร้าง Components 141
ทำระบบ Login 144
ระบบจัดการข้อมูลพื้นฐาน 148
จัดการข้อมูลประเภทงานซ่อม 160
จัดการประเภทงานโปรเจค 169
จัดการประเภทวัสดุ/อุปกรณ์ 175
จัดการผู้ใช้ระบบ 183
หน้าหลัก 195
ประวัติรายการแจ้งซ่อม 210
ระบบทะเบียนอุปกรณ์ 219
ระบบรับเรื่องที่แจ้งเข้ามา 225
ส่วนของการรับซ่อม/ตรวจสอบ 232
ระบบปิดงานซ่อมเสร็จ 241
ส่วนของระบบรายงาน 249
Yii Framework : บทที่ 1 แนะนำำสู่ Yii Framework
www.javathailand.com
ก่อนเข้าเนื้อหา
เชื่อว่าหลายต่อหลายคนก็คงอยากจะทำงานให้เสร็จโดยไวที่สุด และ
เขียนโค้ดให้น้อย ๆ แก้ไขง่าย แถมยังไม่พอ เราก็อยากให้ผลงานที่ออกมานั้น
ดูดี เสมือนว่าสร้างจากมืออาชีพ แม้ว่าเราจะมืออาชีพหรือไม่ก็ตาม เอาล่ะ
ครับ หลายต่อหลายคนก็พยายามค้นหาหนทางกันมายาวนานหลายสิบปีแล้ว
กระทั่งได้มีการคิดค้นสร้างชุดคำสั่งสำเร็จรูปไว้ เรียกกันแบบสั้น ๆ
เลยว่า Library ครับ แต่เมื่อวันเวลาผ่านไปอีกก็ยิ่งน่าปวดหัวมากขึ้น เพราะ
มันมีหลายเจ้าเสียเหลือเกิน แถมแต่ละเจ้าก็ไม่ครบถ้วนต่อการใช้งานจริง ๆ
สุดท้ายไม่พ้นมือตัวเองต้องมาสร้างขึ้นมาเอง เหนื่อยคูณสองเลยครับ
ในยุคปัจจุบันปฏิเสธไม่ได้เลยว่าการแข่งขันนั้นสูงมาก โดยเฉพาะใน
วงการการเขียนโปรแกรมทางด้าน Web Programming นอกจากจะต้องเก่งใน
ภาษา PHP แล้วก็ยังต้องชำนาญตัวอื่น ๆ อีกอาทิเช่น CSS, JQuery, Web
Design แถมยังไม่พอ ยังต้องไปเก่งในด้านการออกแบบฐานข้อมูลอีกต่างหาก
เพราะข้อมูลบนเว็บนั้นมีปริมาณมหาศาลมาก ๆ
อะไรคือ Yii Framework

นั่นล่ะครับ คือคำถามที่ผมควรตอบ และอธิบายให้กระจ่างชัด ว่ามัน
คืออะไรกันแน่ หลังจากที่เราก็ได้ยิน ได้ฟังมาแล้วจากหลายสำนัก จริงบ้าง
เท็จบ้าง ก็ไม่สามารถจะรู้ได้ เอาล่ะครับผมสรุปแบบภาษาง่าย ๆ เลย Yii
Framework ก็คือชุดคำสั่งสำเร็จรูปตัวหนึ่งที่มาด้วยความเพียบพร้อมในการ
ใช้งานทุกด้าน (ไม่ต้องหาอะไรมาเสริมอีกเลย)
ซึ่งช่วยลดเวลาในการเขียนโค้ดลงได้มากมายกว่า 80% เลยทีเดียว
ทำให้เราปิดงานชิ้นนึงได้ในเวลาแค่ไม่กี่วัน (เราจะได้มีเวลาไปพักผ่อน ออก
กำลังกาย) แถมยังไม่พอ Yii ยังช่วยจัดการเรื่องของหน่วยความจำ และการ
ทำ Cache ระดับต่าง ๆ ให้อีก ซึ่งทำให้เว็บของเราไม่อืดครับ ถึงแม้จะเติบโต
1
ขึ้นมาขนาดไหนก็ตาม อันนี้ผมชอบมาก เพราะปกติเราเขียนโปรแกรมก็มักจะ

คำนึงถึงเรื่องความเร็วเป็นหลัก แต่พอใช้ Yii ไม่ต้องคิดเลย เขาจัดการให้
เรียบร้อยทุกอย่าง
ต่อมาอีกครับ Yii Framework คือของฟรี ที่เอามาใช้ได้เลยฟรี ๆ ไม่
ต้องซื้อหา และไม่ผิดกฎหมายหากนำมาใช้ในทางธุรกิจ แล้วที่เจ๋งแบบสุด ๆ
ที่ผมชอบมากเลยนั่นคือรองรับกับโฮสทั่วไปได้ทันที ไม่ต้อง conag อะไรให้
วุ่นวาย ซึ่งเราจะเห็นว่าหลาย Framework มักมีปัญหากับโฮสที่เราเช่าไว้ กว่า
จะเห็นปัญหาก็โน่นเลยครับ เราทำงานเสร็จและใช้มันไประดับหนึ่งแล้ว
ปัญหาถึงจะโผล่มา ซึ่งเมื่อถึงเวลานั้นเราก็ทำอะไรไม่ได้เลย นอกจากย้ายโฮส
จะว่าไปแล้ว Yii คือเพื่อนสนิทคนหนึ่งของ Web Programmer เลยก็ว่า
ได้ เพราะช่วยลดภาระเราได้มากมายจริง ๆ แถมยังทำให้เรามีรายได้มากขึ้น
ปิดงานได้ไวขึ้น ผลงานอลังการปานมืออาชีพทำเอง
ทำไมเราต้องเขียนด้วย Framework
เป็นอีกคำถามที่น่าตอบมากครับ ว่าทำไมเราต้องเลือกใช้ Framework
ในการเขียนโปรแกรมก็ในเมื่อเราเขียนแบบปกติ PHP ธรรมดาที่ใช้กันอยู่มันก็
รันได้นี่นา เขาก็ทำกันเยอะแยะไม่เห็นมีใครเสียชีวิตเลยซักคน
แต่การที่เรายัง “ทน” เขียนอยู่ได้ทุกวัน แล้วเราก็พอใจ ปลื้มปิติกับ
การเขียนโค้ดทั้งวันเช้ายันค่ำ เดือนละ 20 วัน แลกกับผลงานที่ได้มาเพียง
น้อยนิด มันจะคุ้มกันหรือครับ วันเวลาของเรามีค่ากว่านั้น สุขภาพของเราก็มี
ค่าไม่น้อยไปกว่ากันเลย ดังนั้นผมขอเสนออีกทางเลือก หันมาใช้ Framework
กันแล้วเราจะทำงานน้อยลง เหนื่อยน้อยลง โค้ดเขียนเป็นระบบมากขึ้น
แล้วที่น่าสนใจมากก็คือ สามารถทำงานเป็นทีมได้ แม้ว่าจะเขียนโค้ด
กันหลายคน แต่ลายมือของแต่ละคนจะไม่ต่างกันมาก สามารถอ่านออก และ
แก้งานกันได้ถึงแม้คนนั้นจะมีอันเป็นไปแล้วก็ตาม (อาทิ ลาออก ป่วย หรือ
2
เสียชีวิต) แบบนี้ดีไม่น้อยเลยใช่ไหมครับ เราอย่ารอช้ากันอีกเลย ทุกวันนี้ใคร

ก็หันมาเขียนระบบด้วย Framework กันมากแล้ว เทคโนโลยีมันไปไวมาก ๆ
จนเราแทบไม่มีเวลาได้วิ่งตาม ดังนั้น เลือกสิ่งที่ดี แล้วเดินไปให้ถึงเป้าหมาย
เราดีกว่า
ทำไมต้องเป็น Yii
หลายคนก็คงจะสงสัยครับว่าทำไมเราต้องเลือกใช้ Yii Framework
เชื่อว่าคงพากันหาข้อมูลบ้างแล้วระดับหนึ่ง และจะได้พบว่านี่คือ Framework
อันดับ 1 ของโลกครองแชมป์มาหลายปีซ้อน รวมถึงปี 2012 ก็ได้แชมป์อีก
ตามเคย ด้วยคุณภาพที่สุดยอด และเสียงยอมรับจากผู้ใช้ทั่วโลก เพื่อเป็นการ
ยืนยันผมเลยเอาภาพมาให้ดูถึงประสิทธิภาพกัน
นอกจากความเร็วที่เหลือเชื่อแล้ว การสร้างงานก็ไวมาก ๆ ครับเขียน

โค้ดไม่มากแต่ได้ผลที่เกินคาดหมายเลยล่ะ แล้วอีกอย่างหนึ่งที่ Yii ได้รับ
3
ความนิยมสูงสุดก็คือว่า เขียนง่าย ยืดหยุ่น มีทุกอย่างมาพร้อมใช้งานทันที ไม่

ต้องหามาเพิ่มอีก และรองรับกับโฮสทั่วไปได้ทันทีไม่ต้องคอนฟิกอะไรให้
วุ่นวาย และไม่ต้องเปิด mod_rewrite ด้วย ซึ่งใน Framework อื่น ๆ จะต้อง
เปิดก่อน ทำให้เกิดปัญหากันมาก แถมยังต้องไปแก้ไข .htaccess อีก เล่นเอา
วุ่นกันเลยทีเดียวครับ
ทำไมต้องเป็น หนังสือเล่มนี้
ใคร ๆ ก็อยากอ่านหนังสือที่เขียนโดยคนมีประสบการณ์ตรง ใช่ไหม
ครับ ผมเองก็เช่นกัน ในการที่จะซื้อหนังสือสักเล่มหนึ่งนั้น ผมต้องการ
“อ่าน” แล้วสามารถนำความรู้นี้ไปใช้สร้าง “ผลงาน” ได้ทันที อะไรที่มันไม่
จำเป็นต้องรู้ก็อย่ามาเขียนให้ผมอ่าน หรืออะไรที่มันรู้เยอะเกินไปยังไม่ได้ใช้ใน
ตอนนี้แน่ ๆ ก็อย่าเพิ่งเขียน
แล้วที่สำคัญเลย ผมต้องการหนังสือที่ปูพื้นกันตั้งแต่คนไม่รู้อะไรเลย
จริง ๆ ให้สามารถทำตามได้ รันได้ อธิบายแบบง่าย ๆ พูดเรื่องยากให้มันง่าย
นั่นล่ะครับที่ผมต้องการ หนังสือแบบที่ผมต้องการ และแบบที่คุณต้องการ
มันอยู่ในมือคุณเรียบร้อยแล้ว นั่นคือหนังสือเล่มนี้นั่นเอง
ผมไม่ได้ไปอ่านตำรามาหลายเล่ม แล้วแปลเขามาพูด “แต่ทว่า” ผมได้
ใช้ Yii Framework สร้างผลงานแล้วหลายงาน ผ่านการทดลองผิดถูก มา
สารพัดกว่า 1 ปีถึงได้นำเอาความรู้มาสรุปกลายเป็นหนังสือเล่มนี้ ดังนั้นผม
จึงถ่ายทอดเฉพาะสิ่งที่ “ต้องรู้จริง ๆ และจำเป็นจริง ๆ “ เท่านั้น ซึ่งช่วย
ทำให้ผู้อ่านประหยัดเวลาไปได้มาก ในการเริ่มต้นใช้งาน Yii โดยเฉพาะกับคน
ที่ยังไม่เคยใช้งาน Framework ใดๆ มาก่อน ก็สามารถอ่านเล่มนี้ได้เลยครับ
เพราะว่าไปแบบ Step by Step จริง ๆ
และที่สำคัญมากคือไม่มีศัพท์แสง ตัวย่อสารพัด มาทำให้ปวดหัว
เพราะผมได้ตัดเอาความเป็น “นักวิชาการ” ออกไปจากหนังสือเล่มนี้จนหมด
4
สิ้นแล้ว เราอ่าน เราศึกษา ก็เพื่อนำไปใช้สร้างชิ้นงาน ไม่ใช่ให้รู้ศัพท์ไปคุยข่ม

คนอื่น จริงไหมครับ
จุดเด่น
จุดเด่นของ Yii Framework มีหลายข้อมาก ซึ่งในทีนี้ก็คงเขียนไม่หมด
แต่จะเขียนมาบางส่วนที่มันเด่นจริง ๆ นะครับ
1. มี CRUD Generator สร้างฟอร์มให้เราเสร็จเรียบร้อย
2. ทำ Cache ให้อัตโนมัติ ทำให้เว็บเร็ว แรง
3. ORM ฉลาดมาก ทำให้การเขียนด้านฐานข้อมูล สบายเลย
4. มี Component ด้านฐานข้อมูล ครบครัน
5. มี Component เสริมให้โหลดได้ฟรี มากมายมหาศาล และใช้ง่าย
6. เป็น MVC ที่ชัดเจน ยืดหยุ่นมาก
7. ระบบ Auto Load ทำให้มองเห็น class ทุกอย่างได้เลย ไม่ต้องสั่ง load
8. ติดตั้งง่าย ไม่ต้อง conag เยอะ
9. ฟรี ใช้ในการทำธุรกิจได้ ไม่ผิดกฎหมายแต่อย่างใด
10. มีการพัฒนาต่อเนื่อง
11. เวลาติดปัญหา ก็ค้นหาได้ง่ายดายมาก เพราะคนใช้เยอะ
12. เอกสารละเอียด ชัดเจน บอกกันทุก method เลย
13. ฯลฯ
ความรู้ที่ต้องเตรียมมาก่อน
ก่อนที่จะเขียน yii framework นั้นอยากให้ตระเตรียมตัวเองในเรื่อง
ต่าง ๆ ซึ่งเป็นพื้นฐานที่จะทำให้เข้าใจได้อย่างรวดเร็ว ประกอบไปด้วย
1. PHP Basic
2. OOP Basic
3. Array
5
ขอเน้นเพียงเท่านี้ครับ ไม่ต้องรู้อะไรมากมาย เพราะ Yii นั้นก็ใช้หลัก

การเขียนโค้ดของ PHP อยู่แล้ว เพียงแต่ว่าเราเติมส่วนของ OOP เข้ามาอีกนิด
เดียว เพียงแต่ขอเน้น Array หนักหน่อยนะครับ เพราะต้องใช้กันเยอะพอ
สมควร แต่ก็ไม่ยากนัก เพราะผมได้พาทำไปทีละขั้นตอน
เริ่มต้นดาวโหลด
ไปที่เว็บ yiiframework.com
เมื่อทำการโหลดมาเก็บไว้ในเครื่องแล้วจะได้เป็นไฟล์ดังนี้
ทำการแตกไฟล์ แล้วจะได้เป็น โฟลเดอร์
เปิดดูข้างในโฟลเดอร์จะพบโครงสร้างดังนี้
6
เริ่มติดตั้ง
ขั้นตอนต่อมาก็คือการติดตั้ง yii framework ลงในเครื่องของเรา เชื่อ
ว่าตอนนี้หลายคนก็ลง Appserv ไว้แล้วเรียบร้อย ถ้ายังไม่ลงก็ลงไว้นะครับ
(ขออนุญาตไม่กล่าวถึงการติดตั้ง Appserv)
เริ่มจากทำการ copy โฟลเดอร์หลัก ๆ ดังนี้
จากนั้นไปที่ D:/Appserv/www/ สร้าง folder ขึ้นมาชื่อ myweb (Appserv

เครื่องผมลงไว้ที่ Drive D นะครับ ส่วนคนอื่น ๆ ก็ตามปกติเลยคือ Drive C)
ทำการวางไฟล์ลงไป
7
เปิด cmd ขึ้นมาแล้วพิมพ์คำสั่งดังนี้
กด Enter แล้วตอบ yes
จะพบกับหน้าจอดังนี้
8
จบสิ้นขั้นตอนการสร้าง Project แล้วต่อไปคือการเขียนโค้ดเพื่อแสดงข้อความ

Hello World
ทำการทดสอบโดยพิมพ์ http://localhost/myweb/app
Hello World
ขั้นตอนนี้จะเป็นการเขียนโค้ดเพื่อให้แสดงข้อความ Hello World ออก
ทางจอภาพแบบง่าย ๆ กันครับ ก่อนอื่นเลยให้เราเปิดไฟล์ SiteController.php
ตามพาธ ดังนี้
เขียนโค้ดเพิ่มเข้าไปอีก 1 function ดังนี้

/app/protected/controllers/SiteController.php
9
จุดสังเกต
• ชื่อของฟังก์ชั่นจะขึ้นต้นด้วยคำว่า action เสมอ
ทดสอบการทำงาน
• พิมพ์ index.php?r=[ControllerName]/[ActionName] เช่น index.php?
r=Site/Hello
ปิดท้ายบท
ตลอดเนื้อหาในบทนี้ก็คงได้เห็นแล้วว่า yii นั้นติดตั้งง่ายมาก ไม่ได้ซับ
ซ้อนอะไรเลย เพียงแค่มีการเขียน command line ครั้งเดียวตอนสร้าง project
เท่านั้นครับ จากนั้นก็ไม่ได้ทำอะไรกับ command line แล้ว หลายคนก็คงเห็น
อีกว่า url ดูเข้าใจง่าย เพราะเรามองเห็นได้เลยว่าโค้ดที่ทำงานนี้คือ
controller/action อะไร
สำหรับเนื้อหาบทนี้ก็เป็นเพียงน้ำจิ้มเล็ก ๆ น้อย ๆ เดี๋ยวในบทถัดไปจะ
ได้ลงลึก และทำความเข้าใจกับส่วนต่าง ๆ กันครับ
10
Yii Framework : บทที่ 2 MVC
สำหรับเนื้อหาบทนี้จะเป็นรายละเอียดเกี่ยวกับเรื่องของ MVC ซึ่งเป็น
หัวใจหลักของ Yii Framework เลยก็ว่าได้ เพราะหากเราไม่เข้าใจเรื่อง MVC
แล้วก็ยากที่จะสามารถใช้งาน Yii Frameowrk ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ และ
อาจก่อให้เกิดโค้ดขยะ หรือบั้ก ปักเอาไว้ในงานของเราโดยที่เราไม่รู้ตัวก็เป็น
ได้
นอกจากจะได้เรียนรู้พื้นฐานของ MVC แล้วก็ยังจะได้เรียนรู้การส่งค่า
ไป มา ระหว่าง M-V-C ด้วยครับ ซึ่งผมจะพาส่งค่าแบบง่าย ๆ ธรรมดา เพื่อ
ให้เห็นการทำงานในระดับพื้นฐานก่อน จากนั้นค่อยลงลึกเข้าไปอีก
รู้จักกับ MVC
สังเกตครับว่าใน yii folder จะมี protedted และในนั้นจะมี model,
view, controller ดังนี้
เดี๋ยวผมขออธิบายแบบง่าย ๆ ทีละส่วนครับ
model = ใช้ในการเก็บ ต้นแบบของตาราง ในฐานข้อมูล
11
controller = ใช้เก็บส่วนของโค้ดที่เป็น logic การทำงาน เช่นรับ Input เข้ามา

คำนวณ
view = ใช้เก็บส่วนที่เป็น html code ซึ่งแสดงผลออกมาให้ผู้ใช้มองเห็นได้
ทั้งสามส่วนมีความสัมพันธ์กัน ดังภาพนี้
จะเห็นได้ว่า ทั้งสามอยู่กันแบบแยกส่วน แต่สามารถติดต่อสื่อสารกันได้ ซึ่ง

เป็นอิสระต่อกันอย่างมาก ๆ ครับ (หลายคนฟังแล้วอาจงงในระยะแรก แต่ไม่
เป็นไร เพราะเมื่อได้เขียนโค้ดตามจะเห็นถึงการใช้งานแต่ละส่วนครับ)
สงสัยกันไหมว่าทำไมเราต้องเขียนโค้ดแบบ MVC ในเมื่อแบบเดิมก็
เขียนกันมาได้อยู่ คำตอบก็คือว่า เร้าองการให้งานเป็นระบบ แยกส่วนชัดเจน
เวลามาแก้มันก็แก้ง่าย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเวลาต้องพัฒนาไปเรื่อย ๆ ให้
เติบโตยิ่งขึ้นมันก็ยิ่งจำเป็นครับ ดังนั้นศึกษาทำความเข้าใจ MVC ไว้มี
ประโยชน์มาก
12
เริ่มต้นใช้เครื่องมือเขียนโค้ดแบบมืออาชีพ NetbeansIDE
สำหรับเครื่องมือที่เราจะใช้ในการเขียนโค้ดนั้นผมขอแนะนำ
NetbeansIDE นะครับ เพราะว่าช่วยอำนวยความสะดวกมาก เขียนได้ทั้ง
ภาษา PHP, JAVA, Groovy ในตัวเดียวได้เลย สุดยอดมาก และยังฟรีอีกด้วย
ก่อนอื่นผมขอให้ไปดาวโหลดมาติดตั้งกันนะครับ โดยหาได้เลยจาก
netbeans.org (ขั้นตอนการโหลดขอไม่อธิบายนะครับ) ขอให้โหลดตัวเต็มแบบ
มี java runtime ในตัวเลยนะครับ เพื่อจะได้ใช้งานได้ทันทีเลย เมื่อเราเปิด
โปรแกรม NetbeansIDE ขึ้นมาก็จะพบกับหน้าจอหลักดังนี้ครับ
สำหรับคนที่ไม่ได้พบหน้าจอแบบนี้ก็ไม่ต้องตกใจนะครับ เพราะในเครื่องผม
ได้เปิดใช้งานมาพักหนึ่งและมีการปรับนี่ ปรับนั่นไปบ้างแล้ว ก็เลยต่างออกไป
จากคนที่เพิ่งลงใหม่ ๆ
13
เตรียมโปรเจค
เอาล่ะครับเรามาเริ่มต้นเตรียมโปรเจคกันเลยดีกว่า ไหน ๆ เราก็สร้าง
ไว้แล้วก็ใช้ตัวเดิมนี่แหละเพื่อจะได้ลดระยะเวลาในการเรียนรู้ลงไปด้วย ก่อน
อื่นครับคลิกที่ File > New Project ตามภาพนี้
เลือกประเภทเป็น PHP Project
กด Next และกรอกชื่อ พร้อมกับ ที่เก็บไฟล์ ดังนี้
14
กดปุ่ม Finish แล้วดูโครงสร้าง Project เราจะพบว่ามีหน้าตาดังนี้
15
function & parameter

คราวนี้เราจะมาเขียนโค้ดเพื่อสร้าง function มาอีกอันหนึ่ง และมีการ
รับค่า parameter เข้ามาร่วมงานด้วย ก่อนอื่นทำการสร้าง controller ขึ้นมา
ใหม่
และเขียนโค้ดลงไปดังนี้
/app/protected/controllers/Chapter2Controller.php
16
• เราจะต้องกำหนดชื่อ class ให้มีคำว่า Controller ต่อท้ายเสมอ เช่น
Chapter2Controller
• class ของเราจะต้องทำการ extends จาก Controller เสมอ
• หากมีการรับ parameter เข้ามาจะต้องส่งค่าให้ และชื่อตรงกับตัวแปร
ทุกครั้ง เช่น $name ก็ต้องส่งเข้ามาว่า &name=[ค่าตัวแปร]
เพื่อความเข้าใจมากขึ้นอีก เรามาลองทำการส่งค่าแบบ 2 parameter กันครับ

เริ่มแรกเลยก็ทำการเขียน function เพิ่มอีกดังนี้
17
การผูกเข้ากับ View
ในตัวอย่างนี้จะพาเขียนโค้ดให้การทำงานของ controller เชื่อมโยงกับ
view ครับ เริ่มแรกเราก็เขียน function เพิ่มเข้ามาอีกดังนี้
ทำการสร้าง view เพิ่มอีกดังนี้
จากนั้นสร้างไฟล์ BindView.php เขียนโค้ดลงไปดังนี้

/app/protected/views/Chapter2/BindView.php
คราวนี้มาลองส่งค่าตัวแปรออกมาทาง view ด้วยครับ ให้เราทำการสร้าง

function เพิ่มอีกดังนี้
18
สร้าง view
เขียนโค้ดลงไปดังนี้
/app/protected/views/ViewData.php
19
การแทรกภาพลงหน้าเว็บ
ตัวอย่างนี้จะพาเขียนโค้ดเพื่อแสดงภาพออกทางหน้าเว็บ โดยปกติเรา
ก็จะเขียนด้วย <img src=”…” /> ใช่ไหมครับ แต่คราวนี้เราใช้ Yii Framework
ดังนั้นโค้ดก็ต้องเป็นของ Yii ครับผม วิธีการเริ่มแรกให้เราไปหาภาพสวย ๆ
มาวางไว้ใน app/images/ ดังนี้
ทำการสร้าง function เพิ่มมาอีกใน controller ดังนี้

ทำการสร้าง View
/app/protected/views/Chapter2/ShowImage.php
20
การส่งค่าจาก View ไปให้ Controller

ตัวอย่างนี้จะพาเขียนให้ส่งค่าเข้าไปยัง Controller โดยส่งจาก View ไป
วิธีการที่ง่ายที่สุดเลยครับก็คือการส่งผ่านทาง Link เดี๋ยวผมพาทำแบบค่า
เดียวก่อน
สร้าง function เพิ่มอีกดังนี้
ทำการสร้าง view
21
/app/protected/views/Chapter2/ParamFromView.php
• CHtml::link ค่าแรกคือข้อความ ค่าที่สองคือ url โดยต้องป้อนเป็นแบบ
array เข้าไป
• ใน url ที่ส่งไปแบบ array นั้นค่าแรกคือ url target อีกค่าคือ
parameter value
ทดสอบการทำงาน ก่อนส่งค่า
ทดสอบการทำงาน เมื่อกดส่งค่า
22
ในบทนี้ก็คงได้เข้าใจเรื่องการส่งค่าไปมา รวมถึงการเก็บไฟล์ไว้ใน
controller, view แล้วนะครับ ผมได้ปูพื้นฐานเอาไว้ให้ก่อน เพราะในบทถัดไป
เราจะค่อย ๆ เรียนรู้เรื่องที่ยากขึ้น และจะได้ใช้พื้นฐานจากตรงนี้ไปต่อยอด
ครับ
เนื้อหาจากนี้ไปจะยากขึ้นนิดหน่อยครับ แต่ก็ขอให้ทบทวนสองบทที่
ผ่านมาซักเล็กน้อย เพื่อให้เข้าใจการเก็บไฟล์แบบ MVC และการส่งค่าไปมา
ครับ
23
Yii Framework : บทที่ 3 Form
บทนี้จะว่าด้วยเรื่องของการสร้าง Form โดยใช้ชุดคำสั่งของ Yii
Framework กันครับ ซึ่งนอกจากช่วยลดโค้ดแล้วยังมีความยืดหยุ่นอย่างมาก
อีกด้วย (แต่หลาย ๆ คนก็ยังเขียนด้วย HTML ปกติกันอยู)่ โดยปกติก็จะมีตัว
CForm, CActiveForm สองอันครับ ในบทนี้ผมจะพาใช้ตัว CForm กันก่อน
เพราะง่ายกว่า และยังไม่ต้องผูกกับ Database, Model อะไรให้ปวดหัว
สำหรับคนที่ได้เขียนโค้ด HTML สร้าง Form ได้อยู่แล้วก็จะเข้าใจได้ไว
หน่อย เพราะรูปแบบคำสั่งใกล้เคียงกันมากกับ Form ของ Yii
Form ของ Yii ดีอย่างไร

ดีอย่างไร อันนี้บอกได้ว่าเขียนโค้ดน้อยกว่า และทำให้โค้ดเป็นระเบียบ
โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเขียนเพื่อแสดงข้อมูลในแบบของ DropdownList นั้นใช้
Yii จะเขียนน้อยมาก ๆ จนเทียบกันแล้วมองเห็นความต่างในทันที สำหรับคน
ที่เคยเขียนเพื่อดึงข้อมูลจากฐานขึ้นมาใส่ DropdownList จะพบเลยว่า ต้อง
เขียน loop วุ่นวายไปหมด กว่าจะได้แต่ละอันเล่นเอาเลือดตาแทบกระเด็น
จริงไหมครับ
และมันจะเจ๋งชิบหายเลยครับถ้าใช้ CActiveForm แต่หัวข้อนี้พาใช้
CForm ธรรมดาก่อน เพื่อให้เห็นการใช้งานในระดับเบื้องต้น ถ้าถามว่าจำเป็น
ไหมที่จะต้องเรียนรู้การใช้ชุดคำสั่งเหล่านี้เพื่อสร้าง Form ตอบได้เลยว่า
จำเป็นเมื่อต้องการเขียนในระดับสูง เงื่อนไขยาก ๆ เพราะช่วยส่งค่าตัวแปร
เข้าไป เปลี่ยนค่าของ component ได้ง่ายกว่าเขียนแบบ html ธรรมดา
24
เริ่มต้นสร้าง Form อย่างง่ายด้วย TextField

ด้วยความสามารถที่ Yii นั้นทำการ Auto Load ทุกอย่างมาไว้พร้อมใช้
งานได้เลยดังนั้นเราก็เพียงแค่เขียนใช้งาน ก็ใช้ได้ทันทีไม่ต้องกำหนดค่าอะไร
ให้ปวดหัว
เริ่มต้นก็ทำการสร้าง Controller มาใหม่อีกดังนี้
25
/app/protected/views/Chapter3/Index.php
26
• ใช้ CHtml:: ตามด้วยชื่อของ component เช่น CHtml::textField(name,
value, htmlOptions)
ตัวอย่างนี้จะพาปรับแต่งขนาดของ TextBox กัน ซึ่งเราก็สามารถทำได้โดย

ง่ายมาก เพราะ Yii ได้เตรียม parameter ไว้ให้แล้วครับ
ก่อนอื่นสร้าง function เพิ่มอีก
เขียนโค้ดลงไป
/app/protected/views/Chapter3/TextFieldCustomize.php
27
จะเห็นว่าเราสามารถปรับแต่งขนาดได้ และค่าอื่น ๆ ก็ทำได้เช่นกัน เพราะ

parameter ที่ 3 ก็คือ html attribute ของ tag นี้เองครับ
TextArea
ในการใช้งาน textarea นั้นเหมือนกันเลยกับการใช้งาน text\eld ต่าง
กันแค่ชื่อเท่านั้น เดี๋ยวจะพาใช้แบบง่าย ๆ กันครับ อันดับแรกทำการสร้าง
function เพิ่มมาอีกดังนี้
ผมไม่อยากพาสร้าง view เพื่อให้วุ่นวายหลายไฟล์ครับ ก็เลยเอาแบบนี้แล้ว

กัน เขียนจบมันใน Controller เลย ฮ่า ๆ ๆ ว่าแล้วก็ทำการทดสอบเลยครับ
28
Checkbox
หัวข้อนี้จะพาใช้งาน Checkbox นะครับ วิธีการก็ไม่ยาก เริ่มแรกสร้าง
function เพิ่มมาอีกอัน เขียนโค้ดลงไปดังนี้
ผลการทำงาน
29
CheckboxList
เป็นอีกตัวอย่างที่มีประโยชน์มากและเราก็ไม่มีวันหนีพ้นมันไปได้ครับ
เพราะปกติแล้วเวลาทำระบบด้านฐานข้อมูลก็หนีไม่พ้นเรื่องการนำรายการ
มาแสดงในรูปแบบ Checkbox และหากจะมาเขียน loop แสดงทีละตัวผมว่า
งานนี้ได้หืดขึ้นคอแน่ ๆ ดังนั้นทาง yii เขาก็เลยสร้างชุด component มาให้ใช้
ครับ เพื่องานนี้โดยเฉพาะ
เริ่มต้นก็สร้าง function เพิ่มเข้ามาอีก เขียนโค้ดลงไปดังนี้
30
Radio
ก็คงไม่ต้องอธิบายอะไรให้ยืดยาวนะครับ เพราะเราก็รู้จักกันอยู่แล้ว
ว่าอะไรคือ radio เริ่มกันเลยดีกว่าครับ ให้ทำการสร้าง function และเขียน
โค้ดลงไปดังนี้
31
RadioList
คล้ายกับ CheckboxList ครับต่างกันก็เพียงแค่ว่าเลือกได้รายการเดียว
เท่านั้นเอง เรามาเริ่มกันเลย ให้สร้าง function ขึ้นมาและเขียนโค้ดลงไปดังนี้
Password
ทำการสร้าง function เพิ่มเข้ามาอีก และเขียนโค้ดลงไปดังนี้
32
File
ในกรณีที่ต้องการ upload \le ต่าง ๆ ขึ้นสู่ server เราก็จะใช้
component ตัวนี้ครับ เริ่มแรกทำการสร้าง function เพิ่มเข้ามาอีก และเขียน
โค้ดลงไปดังนี้
33
Hidden
ใช้ในการซ่อนข้อมูลเพื่อส่งไปยัง controller โดยมองไม่เห็นหน้าตาของ
component ก่อนอื่นทำการสร้าง function และเขียนโค้ดลงไปดังนี้
เมื่อคลิกดูโค้ดจะพบว่ามี tag hidden
34
DropDownList
เป็นการสร้าง <select>…</select> เพื่อให้ผู้ใช้เลือกรายการได้อย่าง
ง่ายดาย โดยเฉพาะใน yii ได้มี component ไว้ให้เราเรียบร้อย ใช้ง่ายมากครับ
มาเริ่มกันเลยดีกว่าทำการสร้าง function มาอีกและเขียนโค้ดลงไปดังนี้
35
การส่งค่าไปยัง Controller โดยผ่าน Form

ในหัวข้อนี้จะพาสร้าง Form และส่งค่าเข้าไปยัง Controller กันครับ ซึ่ง
ก็จะใช้ไฟล์หลายไฟล์เพราะต้องมีทั้ง View – Controller ด้วย เอาล่ะ ก่อนอื่น
สร้าง function และเขียนโค้ดลงไปดังนี้
/app/protected/views/Chapter3/Form.php
36
เมื่อส่งค่าแล้ว
37
ทดสอบทำโปรแกรมบวกเลขอย่างง่าย
ตัวอย่างนี้จะพาทำโปรแกรมบวกเลขแบบง่าย ๆ กันครับ เอาแค่ส่งค่า
ไปแล้วรวมกันได้ก็พอ เพื่อให้เห็นแนวทางในการรับส่งค่าจาก Form เริ่มแรก
ครับก็ทำการสร้าง function และเขียนโค้ดลงไปดังนี้
38
/app/protected/views/Chapter3/Cal.php
ผลการทำงานก่อนส่งค่า
ผลการทำงานเมื่อส่งค่าแล้ว
39
ตลอดบทนี้ก็คงได้เห็นแล้วว่าการสร้าง Form และส่งค่าไปมานั้น
สำหรับ yii framework สามารถทำได้อย่างง่ายดายมาก และยืดหยุ่นสามารถ
ที่จะปรับแต่งรูปแบบต่าง ๆ ได้ตามต้องการเลย โดยไม่ต้องใช้ HTML Tag เลย
ก็ได้ อยากขอให้ทบทวนเรื่องการรับส่งค่าให้มาก ๆ ครับเพราะมีประโยชน์
มาก และจะได้ใช้อย่างแน่นอนในบทถัดไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องของการ
เขียนโปรแกรมทางด้านระบบฐานข้อมูล เราจะหลีกเลี่ยงการใช้งาน Form ไม
ได้เลย
สุดท้ายก่อนจากกันในบทนี้ ผมมีทิปเล็ก ๆ มาฝากครับ เมื่อเราใช้
NetbeasnIDE เขียนโค้ด เวลาที่เราพิมพ์ CHtml::textField( มันก็จะมีตัวเลือก
มาให้เรา พร้อมคำอธิบาย ตรงนี้เองเราก็สามารถอ่านและทำความเข้าใจได้
ว่าแต่ละค่าที่ต้องป้อนเข้าไปนั้นคืออะไร
40
Yii Framework : บทที่ 4 Session Cookie และ Template
ในเนื้อหาบทนี้ก็จะเป็นเรื่องของ Session, Cookie, และระบบ
Template ครับโดยผมจะเน้นมากในเรื่องของ Template เพราะจำเป็นอย่างยิ่ง
ชนิดที่ว่าหลีกเลี่ยงไม่ได้เลย ส่วน Session, Cookie นั้นก็จะพาใช้เท่าที่จำเป็น
ต้องรู้ก่อน สำหรับ method อื่น ๆ ก็สามารถเรียนรู้เพิ่มเติมได้อีกทีจากคู่มือ
ของ yii framework
ตลอดเรื่องราวในบทนี้ก็จะเป็นเรื่องเบา ๆ ไม่เครียดครับ และเนื้อหา
ไม่ได้ลำดับต่อเนื่องกัน ผู้อ่านสามารถจะข้ามไปอ่านหัวข้อไหนก่อนก็ได้
เพราะว่าเป็นคนละเรื่องกัน
รู้จักกับ Session และ Cookie

จะว่าไปแล้ว Session และ Cookie ทั้งสองมีความเหมือนกันคือใช้ใน
การเก็บค่าไว้ในหน่วยความจำของเครื่องคอมพิวเตอร์ แต่ต่างกันตรงที่
Session เก็บไว้ใน ram แต่ Cookie เก็บไว้ในไฟล์ และไฟล์นี้ก็จะอยู่บนเครื่อง
client อีกด้วย แถมยังไม่พอ Cookie ยังเก็บได้ไม่มากนักหากข้อมูลมีปริมาณ
มหาศาล ก็ไม่สามารถเก็บลงได้ ดังนั้นเราควรเลือกใช้ให้เหมาะสมกับ
สถานการณ์
คนที่เคยเขียน PHP มาก่อนหน้านี้ก็คงรู้อยู่แล้วว่าอะไรคือ Session
อะไรคือ Cookie ดังนั้นผมจึงไม่ขออธิบายลงลึกนะครับ
Session ใน yii
วิธีการใช้งานจะแตกต่างไปจาก PHP ธรรมดา เพราะว่าทุกอย่างใน yii
นี้เราจะต้องใช้ชุดคำสั่งของเขาแบบเต็ม ๆ เลย แต่นั่นไม่ใช่ปัญหาครับเพราะ
เราก็แค่เรียนรู้รูปแบบคำสั่งเท่านั้นเอง ที่เหลือก็ไอเดียเหมือนเดิมเป้ะ ลองมา
ดูกันเลยว่าใช้อย่างไร เริ่มต้นก็สร้าง controller ขึ้นมา
41
/app/protected/views/Chapter4/Session.php
42
Cookie ใน yii
ตัวอย่างนี้จะพาสร้าง cookie และทำการอ่านค่ามาแสดงผลแบบง่าย
ๆ ครับ เริ่มแรกก็สร้าง function เพิ่มมาอีก และเขียนโค้ดลงไปดังนี้
/app/protected/classes/Chapter4Controller.php
43
/app/protected/views/Chapter4/Cookie.php
รู้จักกับระบบ Template
ไม่ว่าคุณจะเป็นมือใหม่ที่หัดเขียนเว็บด้วย Framework หรือเป็นมือ
โปรที่ใช้ Frameowrk มาอย่างช่ำชองแล้วก็ตาม คำว่า Template คุณก็คงได้
พบเห็นอยู่รอบตัวแทบทุกเวลา ไม่ว่าจะเข้าไปเว็บแห่งไหนก็ตาม
ทำไมน่ะเหรอครับ เพราะโดยปกติแล้วหัวเว็บ และเมนู ซ้าย ขวา ล่าง
จะคงอยู่เสมอ ที่เปลี่ยนไปก็มีเพียงส่วนของเนื้อหาหลักเท่านั้น ในยุคสมัยก่อน
โน้นที่เราเขียนโค้ดด้วย PHP ธรรมดาการสร้าง template เป็นเรื่องยุ่งยาก ซับ
ซ้อนมาก บางคนก็ใช้การ include เอา บางคนก็ทำการสร้าง class แล้ว
extends มาจาก base class บางคนก็สร้าง function ไว้เอง แต่ก็นั่นแหละ ยิ่ง
หลายคนก็ยิ่งหลายสำนัก ทำให้โค้ดเปรอะเปื้อนจนไม่สามารถจินตนาการได้
เลยว่า หน้าตาจะออกมาแบบไหนกันแน่
44
yii framework มีระบบ template ให้ใช้ทันที จุดเด่นที่เหนือกว่า

framework อื่น ๆ ในเรื่องนี้ก็คือใช้งานง่าย และยืดหยุ่นมาก มาถึงก็ใช้งานได้
ทันทีไม่ต้องทำการ extends หรือไป con\g อะไรให้วุ่นวาย ว่าแล้วเราก็มาเริ่ม
กันเลยดีกว่าครับ ก่อนอื่นทำการสร้าง function เพิ่มเข้ามาอีกและเขียนโค้ด
ลงไปดังนี้
ทำการแก้ไขไฟล์ template ดังนี้
/app/protected/views/layouts/main.php
45
ทำการสร้าง view มาอีก 3 \le
เขียนโค้ดลงไปแต่ละไฟล์ดังนี้
/app/protected/views/Chapter4/PageA.php
Data on Page A
/app/protected/views/Chapter4/PageB.php
Data on Page B
/app/protected/views/Chapter4/Template.php
46
เมื่อคลิกเมนู Page A
เมื่อคลิกเมนู Page B
47
การโหลดส่วนต่าง ๆ เข้ามาใน Template

หัวข้อนี้จะเป็นการ load เอาส่วนต่าง ๆ มาวางบน template ครับ
ได้แก่เมนูด้านซ้าย และเมนูด้านขวา ดังนั้นก่อนอื่นเราก็ทำการสร้าง view มา
อีก 2 อันดังนี้
เขียนโค้ดลงในแต่ละไฟล์ดังนี้
/app/protected/views/layouts/menu_left.php
/app/protected/views/layouts/menu_right.php
48
จากนั้นก็แก้โค้ดใน main.php ให้เป็นดังนี้

49
• การใช้ $this->beginContent(\le_name) คือการโหลดไฟล์มาวางตรง
นี้ครับ
• การใช้ $this->endContent() คือเป็นการจบการโหลดไฟล์มาวาง
• ไม่ต้องระบุนามสกุลไฟล์ ให้บอกเพียงชื่อไฟล์ก็พอ
ติดต่อกับ CSS ภายนอก

ในการเชื่อมโยงกับ CSS File นั้นเราต้องรู้ว่าเก็บไฟล์ไว้ไหน และเรียก
ใช้อย่างไร เพราะใน yii framework ไม่อนุญาตให้วางได้ตามใจชอบ ดังนั้นผม
เลยเขียนหัวข้อนี้ขึ้นมา เพราะมันจำเป็นจริง ๆ ไม่ว่าคุณจะทำเว็บอะไรในโลก
นี้ก็แทบหนีไม่พ้น CSS เลยครับ
ที่เก็บไฟล์ .css
50
ทำการสร้าง style.css ของเราขึ้นมาครับ
/app/css/style.css
51
แก้ไข template.php
52
53
การใช้งานกับ javascript จากภายนอก

หัวข้อนี้ก็จะเหมือนกันกับเรื่องการใช้งาน CSS File จากภายนอกครับ
เพียงแต่เปลี่ยนมาเป็น JavaScript File เท่านั้นเอง เริ่มแรกเราก็ทำการสร้าง
folder ชื่อ js และสร้าง Java Script File เก็บไว้ดังนี้
/app/js/myscript.js
54
แก้ไขโค้ดเล็กน้อยใน template
โค้ดที่แก้ไข
55
ตลอดเนื้อหาในบทนี้ผู้อ่านก็ได้เห็นแล้วว่าเราสามารถใช้งาน Session,
Cookie, และสร้าง Template ได้ด้วย แถมยังสามารถที่จะเชื่อมโยงการใช้งาน
กับ CSS, JavaScript จากภายนอกได้อีกด้วย เพียงแต่ขอให้เราเขียนโค้ดด้วย
Class ของ Yii Framework และเก็บไฟล์ไว้เป็นที่เป็นทาง ตามที่ทาง yii ได้
กำหนดเอาไว้ เท่านี้ก็สามารถใช้งานได้แล้วครับ ไม่ยุ่งยากเลยใช่ไหม
เอาล่ะครับ โดยพื้นฐานแล้วก็คงมีเพียงเท่านี้ สำหรับเนื้อหาจากนี้ไป
จะเป็นเรื่องที่หนักขึ้น แต่มีประโยชน์มาก ๆ นั่นคือเรื่องของ Yii & Database
Programming ครับ ดังนั้นขอให้ทบทวนเรื่องของ MVC ให้ชัดเลย เพราะยังไง
ก็ต้องได้เจอแบบหนัก ๆ ในเนื้อหาบทต่อไป และหวังว่า เมื่อผู้อ่านได้อ่าน
หนังสือเล่มนี้จบแล้วคงพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า “ Yii Framework สุดยอดมาก
ๆ“
56
Yii Framework : บทที่ 5 Database Programming
เอาล่ะครับ สำหรับเนื้อหาบทนี้ก็จะหนักหน่อย เพราะเป็นเรื่องการ
เขียนโปรแกรมด้านฐานข้อมูลเต็ม ๆ กันเลย แถมยังไม่ได้ใช้คำสั่ง SQL เลย
แม้แต่บรรทัดเดียว ขอให้ลืมมันไปครับกับสิ่งที่เคยรู้มาก่อนหน้านี้ แล้วมา
เรียนรู้ yii framework เปิดใจยอมรับการใช้งาน Component ต่าง ๆ ที่เขา
สร้างให้
ตลอดเนื้อหาของบทนี้ก็คงจะเบาบ้าง หนักบ้าง ปนกันไปเรื่อย ๆ อันนี้
ก็ต้องบอกไว้ก่อนว่าที่ผมเขียนเนื้อหาบทนี้เป็นเพียงเบสิค หรือพื้นฐานมาก ๆ
ครับสำหรับการใช้งาน Component เหล่านี้ ส่วนเชิงลึกจะอยู่ในบทถัดไป
รับรองว่าได้ลึกถึงตับแน่นอน
เมื่อเตรียมกายเตรียมใจพร้อมแล้ว ก็ลุยกันเลย !!!
จุดเด่นของ Yii ด้าน Database

สิ่งที่ทำให้ผมตกหลุมรัก และใช้ Yii มาจนทุกวันนี้กับงานแทบจะทุกชิ้น
ของผมนั่นก็เพราะว่า yii framework มีชุด component สำหรับงานด้าน
Database อย่างครบถ้วน และใช้งานได้จริง ยืดหยุ่น ปรับแต่งได้สารพัดตาม
ความต้องการจริง ๆ อันนี้ผมไม่ได้โม้เกินไปครับ หากคุณได้สัมผัสแล้วจะรู้สึก
แบบผมอย่างแน่นอน
นอกจากมีครบครันทั้ง CGridView, CLIstView, CDetailView,
CActiveForm,… และอื่น ๆ อีกมากมายแล้วนั้น yii เองก็ยังมีชุด component
อีกมากมายนับพัน ๆ ให้เราโหลดมาใช้งานได้ฟรีแบบไม่เสียค่าใช้จ่ายเลย
แม้แต่บาทเดียว เจ๋งไหมล่ะครับแบบนี้
แล้วที่เด่นที่สุดจนผมต้องน้ำตาไหลก็คือชุด Component เหล่านี้ทำงาน
ได้ครบถ้วนในสิ่งที่มันควรจะเป็น โดยที่เราไม่ได้ไปเขียนโค้ดจัดการกับเรื่อง
เหล่านั้นเลย ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง Pagging, Sorting, Searching และด้าน
Performance ด้วย นี่คือสุดยอด Framework ที่ผมยอมรับให้เป็นเบอร์ 1 ในใจ
57
เลยสำหรับการนำมาใช้งานสร้างระบบด้านฐานข้อมูลบนเว็บ นอกจากใช้
เวลาน้อยนิดแล้วยังได้ประสิทธิภาพ และคุณภาพเทียบเท่ามืออาชีพทันทีเลย
ทีเดียวเชียว
ORM
นอกจาก yii จะมี ORM ที่เชื่อมโยงกันแล้ววิ่งทะลุไปหาข้อมูลได้แบบ
ไม่จำกัดชั้นเหมือนกับ Kohana Framework แล้วนั้นก็ยังมีจุดขายอีกอย่างที่
Framework อื่น ๆ ยังทำไม่ได้(ณ เวลานี้ที่ผมกำลังเขียนหนังสือ) ก็คือการไป
WHERE ยังตารางที่เชื่อมโยงกัน มันเป็นเรื่องยากมาก ๆ สำหรับกรณีนี้ หาก
ใครเคยเขียน CI, Kohana, CakePHP มาก่อนจะรู้เลยว่ายากจริง ๆ ผมไม่ได้
พูดเกินเลย แต่หากคุณใช้ yii framework แล้วล่ะก็ มันก็จะกลายเป็นเรื่องหมู
อย่างที่สุดทันทีเลย
ORM ก็คือการสร้าง class ขึ้นมาเป็นตัวแทนของตารางในฐานข้อมูล
และจากนั้นก็สามารถสร้าง object ได้ทันที และก็จะมี properties, method
พร้อมใช้งานได้เลย อาทิเช่น ind, indAll(), save() เป็นต้น โดยที่เราไม่ต้องรู้
การทำงานภายใน และไม่ต้องเขียนมันขึ้นมาเลย เพียงแค่ใช้งานให้เป็น ป้อน
parameter ให้ตรงก็พอแล้ว
เตรียมผ้าเช็ดหน้าไว้ครับ เพราะเมื่อจบนี้แล้วคุณจะได้ “น้ำตาไหล”
อย่างแน่นอน หลายคนอาจจะนั่งเขกกะโหลกตัวเองไปด้วย และด่าว่า “ ไป
ทนอะไรตั้งนานวะ กับไอ้วิธีการเดิม ๆ ที่พาตัวเองลำบากมานานปี “
Database Component
ในส่วนของการจัดการด้านฐานข้อมูลนั้น Yii Framework ได้มีสิ่งที่
เรียกว่า Component ไว้ให้เราใช้จัดการอย่างสมบูรณ์แล้วครับ เพียงแต่มา
เรียนรู้ว่าใช้อย่างไร และแต่ละตัวนั้นเหมาะที่จะเอาไปใช้ตอนไหน เท่านั้นเอง
58
ผมจะค่อย ๆ พาใช้งานเป็นลำดับ และยกตัวอย่างที่ใช้ง่ายที่สุดก่อน

ครับ เพราะในบทถัดไปเราจะมาเจาะลึกกันอีกที
ติดต่อกับฐานข้อมูล MySQL
เรามาเริ่มต้นทำการติดต่อกับฐานข้อมูลเลยครับ อันดับแรกเลยจริง ๆ
ก็คือสร้างฐานข้อมูลมาก่อน ซึ่งผมได้ตั้งชื่อไว้ดังนี้
ทำการเปิดไฟล์ main.php เพื่อแก้ไข conig ค่าการเชื่อมต่อ
/app/protected/con1g/main.php
59
ทำการแก้ไขให้เป็น
/app/protected/con1g/main.php
เพียงเท่านี้ก็สามารถเชื่อมต่อกับฐานข้อมูลได้แล้วครับ แต่อย่าลืมเอา
เครื่องหมาย /* */ ออกก่อนนะครับ เพื่อให้โค้ดช่วงนี้ทำงานได้ เพราะว่าเริ่ม
ต้นเขาจะ comment เอาไว้
ดึงข้อมูลมาแสดงบน CGridView
ก่อนอื่นขอให้ทำการสร้างตาราง มีโครงสร้างดังนี้
ทำการกรอกข้อมูลลงไปดังนี้
60
สร้าง model
/app/protected/models/Book.php
คำอธิบาย
ใน class นี้ประกอบด้วย 3 function
model = ทำให้สร้าง object model ได้เพื่อใช้งานด้านฐานข้อมูล
tableName = เป็นการกำหนดว่าให้ผูกเข้ากับตารางที่ชื่อ books
attributeLabels = กำหนดให้รู้ว่าแต่ละ column จะให้เป็นคำว่าอะไร
61
สร้าง controller
ทำการสร้าง object model ที่ชื่อว่า $model โดยการ new Book()
จากนั้นตามด้วยการแปลงให้กลายเป็นชนิด CActiveDataProvider
โดยมีการส่ง $model เข้าไป เพื่อให้นำไปแสดงบน CGridView ได้
และสุดท้ายเราก็ทำการ render โดยส่งตัวแปรชื่อ $books ไปด้วย
และทำการผูกเข้ากับ view ที่ชื่อ CGridView
62
/app/protected/views/Chapter5/CGridView.php
ในส่วนนี้จะเป็นการสร้าง widget เพื่อแสดงข้อมูลในแบบของตาราง
เรียกกันว่า CGridView ครับ โดยต้องทำการสร้างจาก
zii.widgets.grid.CGridView จากนั้นเราก็กำหนดค่าต่าง ๆ ลงไปโดย
มี dataProvider เป็นค่า $books และตามด้วยรายชื่อของ columns
ที่จะนำมาแสดง ซึ่งก็มี id, name, price ตามลำดับ
63
ลบโค้ดทั้งหมดออกจากไฟล์ js/script.js และทำการแก้ไข template ด้วย
ทำการเขียนโค้ดลงไปอีกเล็กน้อยดังนี้
นอกจากจะสามารถแสดงข้อมูลได้แบบง่ายดายแล้ว ก็ยังสามารถทำการ sort

column ได้โดยที่เราไม่ต้องเขียนโค้ดส่วนนี้เลย และที่เจ๋งอีกข้อคือตารางนี้
64
แบ่งหน้าให้แล้วโดยอัตโนมัติ เพื่อทดสอบขอให้เรากรอกข้อมูลลงไปเยอะ ๆ
เกิน 10 รายการแล้วทดสอบอีกรอบจะได้ผลดังนี้ครับ
จะเห็นได้ว่าข้อมูลถูกแบ่งหน้าให้แล้ว โดยอัตโนมัติ ซึ่งเราไม่ต้องเขียน

โค้ดส่วนนี้เลย ง่ายไหมครับสำหรับการใช้งาน CGridView ลองนึกภาพว่าถ้า
เราต้องทำระบบเองให้ได้แบบนี้ คงเป็นเรื่องที่เหนื่อยมากไม่ใช่น้อยเลย
ดึงข้อมูลมาแสดงบน CListView
สำหรับ components ที่ชื่อว่า CListView นั้นก็มีรูปแบบการแสดงผล
อีกแบบหนึ่งที่เรียงข้อมูลลงมาเรื่อย ๆ เช่นกันกับ CGridView แต่ว่าจะต่างกัน
ตรงที่ไม่ได้แสดงผลในรูปแบบของตาราง เช่นการแสดงรายการ บลอก ข้อมูล
สินค้า
ตัวอย่างข้อมูลที่แสดงผลแบบ CListView
65
เพื่อให้เข้าใจยิ่งขึ้นเราลงมือกันเลยดีกว่าครับ เริ่มต้นก็เขียน function เพิ่ม

เข้าไปอีกใน controller ของเราดังนี้
จากนั้นทำการสร้าง view
66
/app/protected/views/Chapter5/CListView.php
• การกำหนด itemView คือการบอกให้รู้ว่ารูปแบบหน้าตาจะให้ใช้ไฟล์

ไหน ซึ่งที่นี้คือไฟล์ชื่อ _CListView.php ในนี้ไม่ต้องระบุนามสกุลนะ
ครับ
• ตำแหน่งของ widget ตัวนี้ชื่อว่า zii.widgets.CListView
/app/protected/views/Chapter5/_CListView.php
67
• การดึงข้อมูลมาวาง ในแต่ละรอบ ใช้ตัวแปร $data->ชื่อฟิลด์ของ

ตาราง
นอกจากจะแสดงข้อมูลได้แล้ว ยังแบ่งให้เราโดยอัตโนมัติด้วย (ปกติแล้วคือ

หน้าละ 10 รายการ)
68
แบบนี้ก็ง่ายดายเลยใช่ไหมครับ เราอยากได้รูปแบบหน้าตายังไงก็กำหนดเอา
ในไฟล์ _CListView ได้เลย อ้อ จริง ๆ แล้วจะตั้งชื่ออะไรก็ได้ครับไม่จำเป็น
ต้องใส่ _ นำหน้า เพียงแต่ว่าผมทำเพื่อให้ดูแล้วเข้าใจง่ายเท่านั้นเอง
CActiveForm กับการ INSERT DATA

ในตัวอย่างนี้เราจะได้ทำการสร้าง Form เพื่อบันทึกข้อมูลลงไปดูบ้าง
เพราะที่ผ่านมาเราทำการกรอกผ่านทางฐานข้อมูลโดยตรง ซึ่งก็ลำบากมาก
ในการใช้งานจริง เอาล่ะครับ เริ่มต้นเลยก็ทำการสร้าง function เพิ่มอีกดังนี้
• บรรทัดที่ 26 ตรวจสอบว่ามีการส่งข้อมูลมาหรือยัง ถ้ามีก็จะเริ่ม

ทำการบันทึกข้อมูลลงไป โดยกำหนดค่าให้กับ _attributes แบบง่าย ๆ
69
ก็คือกำหนดให้ตรงกับที่ส่งเข้ามา จากนั้นทำการ save() และก็

redirect เพื่อย้ายการทำงานไปยัง Form
• render คราวนี้มีการฝากตัวแปรไปด้วยนั่นคือ book เพื่อนำไปใช้กับ
Form ให้มีข้อความต่าง ๆ เพื่อกรอกได้สะดวก
• จุดสังเกต เริ่มต้นก็คือสร้าง form object โดยเลือกจาก widget

• การใช้ labelEx ก็คือไปอ่านค่าที่ตั้งไว้ใน model ว่าจะให้เป็นคำว่าอะไร
70
• การใช้ textField คือการสร้างช่องให้กรอก และผูกเข้ากับฟิลด์ของ

ฐานข้อมูล ไปด้วยทันที
เมื่อกรอกข้อมูลแล้วตรวจสอบดู
71
CActiveForm กับการ UPDATE DATA

ตัวอย่างนี้จะทำการกดแก้ไข และดึงข้อมูลมาแสดง พร้อมกับให้
สามารถแก้ไขรายการได้ตามต้องการ ก่อนอื่นก็ทำการแก้ไข function form()
ใน controller ให้เป็นดังนี้
72
บรรทัด คำอธิบาย
27 รับค่าจาก Form มาเก็บไว้ในตัวแปรชื่อว่า $id
29 ทำการตรวจสอบค่า หากตัวแปร $id ไม่ใช่ค่าว่าง
30 สร้าง object book โดยไปค้นจากรหัส ใช้คำสั่ง indByPk
39 ทำการตรวจสอบค่าตัวแปร $id ถ้าไม่ใช่ค่าว่าง
40 สร้าง object book โดยไปค้นจากรหัส เพื่อนำค่าไปแสดงบน
ฟอร์ม
จากนั้นทำการแก้ไขโค้ดในส่วนของ view
แก้ไขให้เป็นดังนี้
73
จากนั้นก็แก้ไขโค้ดในส่วนของ CGridView
ให้เป็นดังนี้
ทดสอบการทำงานก่อนกดแก้ไข
74
เมื่อกดแก้ไข
เมื่อแก้ไขแล้ว ข้อมูลในฐานจะเปลี่ยนไปตามข้อมูลใหม่ที่ป้อนครับ ตรงนี้จะ

เห็นว่าเราไม่ต้องทำการกำหนดค่าเริ่มต้นให้กับ textield ต่าง ๆ เลยเพราะว่า
yii framework ได้จัดการให้แล้ว แถมยังสบายในส่วนการสร้างปุ่มลงบน
CGridView ด้วยครับ
75
CGridView กับการ DELETE DATA

ในบทนี้จะได้ทำการกดปุ่มลบรายการ โดยกดจากหน้าจอของ
CGridView และส่งค่ามาครับ ก่อนอื่นก็ให้ทำการแก้ไขโค้ดของ CGridView
โดยการเติมโค้ดลงไปอีกดังนี้
12 – 18 สร้างปุ่มลบรายการ
13 กำหนดเป็นชนิด html
14 ใช่ Html::link ลงไป เพื่อให้กดและส่งค่าไปได้
15 กำหนดค่าด้าน html option
16 กำหนด event onclick เพื่อให้ยืนยันการลบ (กรณีเผลอกด)
17 สิ้นสุดการกำหนด html option
18 สิ้นสุดการสร้างปุ่ม
76
เขียนโค้ดเพิ่มอีกใน controller
ทำการลบรายการ
77
กดยืนยันข้อมูลจะหายไป ในตัวอย่างนี้ผมได้ลบ id 9 ออก
ในบทนี้ก็ได้นำเสนอเกี่ยวกับวิธีการเขียนโค้ดและใช้งาน Database
Component ไปพอสมควร ทั้งส่วนของ CActiveForm ด้วย และการรับส่งค่า
จาก model – controller – view ไปมา ซึ่งก็ทำให้เข้าใจการทำงานกับฐาน
ข้อมูลด้วย Yii Framework ได้มากยิ่งขึ้นครับ แม้จะเป็นเพียงพื้นฐานเล็ก ๆ
น้อย ๆ แต่ก็เพียงพอที่จะต่อยอดระดับลึก ซึ่งอยู่ในบทถัดไป
ตลอดเวลาที่ผมเขียนระบบด้วย Yii นั้นผมชื่นชอบ CGridView,
CListView มาก เพราะช่วยให้ผมลดโค้ดส่วนของ pageination, sort ไปได้มาก
ทีเดียว อีกทั้งจัดรูปแบบ CSS ข้างในได้ดั่งใจอีกทำให้ระบบมีหน้าตาที่แตก
ต่างกันออกไปได้ โดยไม่ต้องเครียดเลย
78
Yii Framework : บทที่ 6 Advanced Database Programming
ในบทที่ผ่านมาผู้อ่านก็ได้เรียนรู้การจัดการกับระบบฐานข้อมูลเบื้อง
ต้นไปบ้างแล้ว ไม่ว่าจะเป็นการ INSERT, UPDATE, DELETE, SELECT รวมไป
ถึงการนำขึ้นมาแสดงบน Database Component ต่าง ๆ เช่น CGridView,
CListView, CActiveForm เป็นต้น มาในบทนี้เราจะได้เจาะลึกยิ่งขึ้นไปอีก
เกี่ยวกับการปรับแต่งแต่ละ Component เพื่อให้ตอบโจทย์การทำงานจริง ๆ
ของเรา
แน่นอนครับ ไม่มีงานไหนในโลกที่จะทำได้แค่ บันทึก แสดง แก้ไข ลบ
แล้วก็จบกันไป มันก็ต้องมีการกำหนดรูปแบบ เงื่อนไข และอะไรอีกมากมาย
สารพัดเต็มไปหมด และในบทนี้เองผมจะได้พาจัดการกับสิ่งที่จะต้องพบอย่าง
แน่นอนในวันหน้า ไม่ว่าจะทำระบบอะไรก็ตาม ซึ่งบอกได้เลยว่า หาตัวอย่าง
ตามตำราเล่มอื่น ๆ ยากมาก เกี่ยวกับการใช้งาน Component เพื่อให้ตอบ
โจทย์ได้แบบนี้
ผมได้รวบรวม และสรุปมาจากประสบการณ์ตรง ๆ ที่เขียน Yii มาพัก
ใหญ่ และได้สรุปแบบสั้น ๆ ลงในบทนี้แล้ว
รู้จักกับ CPageSize
จากที่ผ่านมาเราได้ทำการแสดงผลรายการกันแล้ว แถมยังแบ่งหน้า
แสดงผลได้อีกต่างหาก นับว่าสุดยอดไปเลยครับ แต่ทว่า บางครั้งเราก็
ต้องการให้แบ่งหน้า 5 รายการบ้าง 20 รายการบ้าง อันนี้มันก็เอาแน่ไม่ได้ ว่า
แต่ละหน้านั้นจะแสดงผลกี่รายการกันแน่ ดังนั้นใน Yii Framework จึงได้มี
CPageSize ให้จัดการ เพื่อแบ่งหน้าได้
79
ทำการสร้าง Controller ขึ้นมาใหม่
80
/app/protected/views/Chapter6/CPageSize.php
81
จากตัวอย่างนี้ผมได้ทำการแบ่งหน้าเพียงหน้าละ 3 รายการ ก็เพื่อให้

เห็นว่าเราสามารถกำหนดหน้าละกี่รายการก็ได้ ง่าย ๆ เลยใช่ไหมครับ นี่แห
ละเสน่ของ Yii Framework แถมยังใช้งานง่ายดายอีกด้วยครับ
ใช้งาน CSort
เป็นส่วนของการเรียงข้อมูล สามารถเรียงได้ทั้งแบบ มากไปน้อย และ
แบบน้อยไปมาก วิธีการใช้งานก็ง่ายครับ เริ่มแรกเราสร้าง function เพิ่มลงใน
controller อีกดังนี้
82
26 สร้าง criteria object เพื่อใช้กรอง และเรียงข้อมูลได้
27 กำหนดให้ทำการ ORDER (เรียง) โดยเลือกเรียงจากราคา มาก
ไปน้อย (DESC)
30 กำหนดค่า criteria ให้กับ CActiveDataProvider เพื่อให้ข้อมูล
ทำการเรียง
/app/protected/views/Chapter6/CSort.php
83
กรองข้อมูลด้วย CCriteria
ในบางครั้งหากเราต้องการค้นหารายการแบบ WHERE เราก็จำเป็น
ต้องใช้สิ่งที่เรียกว่า CCriteria ครับ ซึ่งกำหนดเงื่อนไขได้สารพัดเลย และที่สุด
ยอดมากก็คือสามารถ WHERE ในกรณีที่สุดแสนซับซ้อนได้ เช่นการไป
WHERE เงื่อนไขของตารางที่ JOIN กันเป็นต้น และกรณีอื่น ๆ อีกสารพัด เริ่ม
ต้นกันเลย ผมจะพาสร้าง function เพิ่มอีกโดยเพิ่มลงใน Controller ตัวเดิม
ของเรา เขียนโค้ดลงไปดังนี้
84
85
เขียนโค้ดดังนี้
/app/protected/views/Chapter6/CCriteria.php
86
การค้นด้วย LIKE
ตัวอย่างนี้ผมจะพาทำการค้นหาข้อมูลด้วยคำสั่ง LIKE ที่หลายคนคุ้น
เคยเป็นอย่างดีครับ เริ่มแรกก็เขียนโค้ดเพิ่มอีกใน controller เราดังนี้
87
/app/protected/views/Chapter6/Like.php
88
การค้นหาด้วย Function พิเศษ

บางครั้งเราก็ต้องทำการใช้ Function ทางด้าน Database ครับเช่น
SUM, MAX, MIN เป็นต้น แล้วจะทำอย่างไรล่ะใน Yii Framework ลองมาดู
กันเลย เริ่มแรกก็สร้าง function เพิ่มเข้ามาอีกใน controller ดังนี้
89
/app/protected/views/Chapter6/MyFunc.php
เขียนโค้ดเพิ่มเข้ามาอีกใน model
90
การแทรกภาพลง CGridView
คราวนี้เราจะมาใส่ภาพแทนปุ่มกดอันแสนธรรมดา ให้กลายเป็นปุ่ม
สวย ๆ งาม ๆ กันครับ เริ่มต้นเลยก็ไปหาภาพสวย ๆ มาก่อนสองภาพ วางลง
ไปใน images
วางภาพลงไป
จากนั้นแก้ไขโค้ดส่วนของ view
91
ปรับโค้ดดังนี้
92
เพื่อให้กดใช้งานได้ เราต้องทำให้กลายเป็นแบบ LinkButton แก้ไขโค้ดอีกนิด

หน่อยดังนี้
• การกำหนดให้ class = CLinkColumn จะทำให้กลายเป็นปุ่มที่กดได้

• ค่า imageUrl = การกำหนดภาพที่ใช้แสดง
• ค่า urlExpression = การกำหนด url ปลายทางที่จะส่งค่าไป
93
เมื่อกดที่ปุ่มแก้ไข
เมื่อกดปุ่มลบ
94
สำหรับเนื้อหาบทนี้ผู้อ่านได้เรียนรู้ถึงการใช้งานชุด Components ต่าง
ๆ อย่างลึกซึ้งแล้ว รวมทั้งเทคนิคต่าง ๆ อีกหลายอย่างเพื่อใช้จัดการกับฐาน
ข้อมูล ฟังดูอาจจะเป็นเพียงเรื่องเล็กน้อย แต่ก็หาอ่านได้ยากมากตามตำรา
ทั่วไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเข้าจัดการกับ CGridView เดี๋ยวพอเข้าบทต่อไป
จะเป็นเรื่องของเทคนิคพิเศษ เพื่อเสริมให้อีก รวมถึงเรื่องของการเชื่อมความ
สัมพันธ์ระหว่างตารางต่าง ๆ ทั้งแบบ 1 to many และแบบ many to 1
yii framework มีจุดเด่นในเรื่องของความเร็ว ทั้งตัวงานที่ได้ออกมา
และระยะเวลาที่ต้องเสียไป ทำให้ได้รับความนิยมอย่างสูงสุดจนกลายเป็น
อันดับ 1 ของโลกได้หลายปีต่อเนื่อง ตราบจนปัจจุบันนี้ แต่ด้วยเนื้อหาที่เยอะ
มาก จะว่าเป็นโลกอีกใบเลยก็ได้ เพราะมีคำสั่งมีคลาส และฟังก์ชั่นต่าง ๆ
มหาศาล ดังนั้นจึงต้องใช้เวลาในการทำความเข้าใจนานสักหน่อย แต่อย่างไร
ก็ตามผมได้สรุปเอาใจความสำคัญออกมาเป็นหนังสือเล่มนี้แล้วเรียบร้อย
แล้วพบกันอีก ในบทถัดไปครับ
95
บทที่ 7 Tip and ORM
บทนี้ก็เป็นอีกบทหนึ่งที่จะได้เผยแพร่ถึงเทคนิคเสริมต่าง ๆ ที่บทอื่น ๆ
ไม่ได้เขียนไว้ ซึ่งมีความสำคัญอย่างมากครับ เพราะว่าเป็นเทคนิคที่ได้ใช้
อย่างแน่นอน ไม่ว่าจะทำระบบใด ๆ ก็ตาม และก็หาได้ยากยิ่งตามตำราทั่วไป
แม้แต่หนังสือในต่างประเทศเองก็ด้วย
เทคนิคเหล่านี้ผมได้เขียนขึ้นจากประสบการณ์ตรง ดังนั้นจึงมั่นใจได้
ว่า ไม่ได้ทำการแปลมาจากตำรา แล้วแก้ข้อความเป็นของตัวเองอย่างแน่นอน
ซึ่งนอกจากจะเข้าใจได้ง่ายแล้ว ก็ยังทำให้นำไปประยุกต์ต่อได้อย่างง่ายอีก
ด้วยครับ
เอาล่ะ นอกจากจะนำเสนอถึงเทคนิคพิเศษแล้ว ก็ยังได้พาเขียนส่วน
ของการเชื่อมตารางแบบต่าง ๆ ด้วย เพื่อให้สามารถใช้งาน ORM ได้อย่าง
เต็มประสิทธิภาพที่สุด ตรงนี้เอง yii framework ได้เตรียมไว้ให้เราใช้งานแล้ว
และยังยืดหยุ่นมาก หากเทียบกับ framework เจ้าอื่น ๆ แล้วเรื่อง ORM ของ
yii framework ถือได้ว่าเป็นสุดยอดในเรื่องความยืดหยุ่น ทำให้เราไม่ต้อง
เขียนโค้ดภาษา SQL เลยตลอดโปรเจคก็ยังได้
ก่อนจะลงไปยังเนื้อหาของบทนี้ ผมก็ต้องขออภัยผู้อ่านก่อนเนื่องด้วย
ผมได้ทำการเปลี่ยนเครื่อง ระหว่างที่เขียนหนังสือเล่มนี้ และจากบทนี้ไปก็จะ
เป็นหน้าจอการแสดงผลบน Mac แต่อย่างไรก็ตาม ส่วนอื่น ๆ ยังคงเหมือน
เดิมทุกอย่าง ยกเว้นแค่หน้าตา กับ Font เท่านั้น ส่วนเรื่อง path ก็ไม่ได้
เปลี่ยนไปครับ
ก่อนอื่นเลยขอให้ทำการสร้าง controller ขึ้นมาเพื่อใช้เป็นตัวอย่างใน
บทนี้ โดยสร้างตามภาพ
96
การทำ lter ให้กับ CGridView

ที่ผ่านมานั้น CGridView ของเราทำได้เพียงการแสดงรายการออกมา
แต่หากว่าต้องการค้นหารายการนั้นล่ะ เราก็คงต้องเขียนโค้ดเพื่อ WHERE
อย่างวุ่นวายสารพัดไปหมด แน่นอนว่าเราไม่ได้มีเวลาขนาดนั้น ดังนั้นผมเลย
นำเสนอถึงเทคนิคต่อไปนี้ ซึ่งช่วยให้ตอบโจทย์ได้โดยไม่ต้องเขียนโค้ดอะไรให้
วุ่นวายเลย
เริ่มต้นก็เขียนโค้ดลงไปดังนี้
• unsetAttributes() ใช้เพื่อเคลียร์ค่าต่าง ๆ ออกก่อน

• ในบรรทัดที่ 10 attributes = $_GET['Book'] ใช้กำหนดค่าลง attributes
97
/app/protected/views/Chapter7/Filter.php
• 'flter' => $model ใช้กำหนดให้มีช่อง textbox วางไว้ด้านบนเพื่อ

ค้นหาได้ โดยอิงฟิลด์ตาม $model
จากนั้นก็เขียนโค้ดเพิ่มเข้าไปอีกใน model
เพิ่มส่วนของการทำ validation ลงไปก่อน เพื่อใช้ตรวจสอบข้อมูล

98
• บรรทัดที่ 25 เป็นการบอกว่า name, price ต้องกรอก

• บรรทัดที่ 26 เป็นการกำหนดว่าช่อง price ต้องเป็นตัวเลขเท่านั้น
• บรรทัดที่ 27 เป็นการกำหนดว่า name ต้องกรอกไม่เกิน 255 ตัว
• บรรทัดที่ 28 เป็นการบอกว่า id, name, price จะใช้ในการค้นได้
จากนั้นเพิ่มส่วนของการค้นหารายการ
• บรรทัดที่ 35 เป็นการเปรียบเทียบ id
• บรรทัดที่ 36 เป็นการเปรียบเทียบ name โดยเป็นแบบ %xx%
• บรรทัดที่ 37 เป็นการเปรียบเทียบ price
99
ผลการทำงานก่อนค้นหา
ลองป้อนคำค้น
ผลการทำงานเมื่อกด enter
100
ง่ายดายเลยใช่ไหมครับ ไม่ต้องมาเขียนโค้ดอะไรให้ปวดหัววุ่นวาย ก็
สามารถค้นได้ และหากสังเกตดี ๆ จะพบว่าเป็นแบบ AJAX ด้วยนะ เว็บเรา
ไม่มีการ Refresh เลย เจ๋งไหมครับ เท่านี้ก็สบายไปได้เยอะ
101
การทำกล่องค้นหาภายนอก CGridView
ในบางครั้งเราก็ต้องการทำช่องค้นหาไว้นอก CGridView เพื่อให้
สะดวกในการใช้งาน เพราะการวางลง CGridView นอกจากกินพื้นที่แล้ว ก็ยัง
ทำให้แลดูใช้งานยากอีกด้วย อาจจะเหมาะสมบ้างแค่ในบางกรณีเท่านั้น ดัง
นั้นครับหลาย ๆ คนก็เลยสร้าง Form เพื่อค้นรายการขึ้นมาเอง หารู้ไม่ว่าทาง
yii framework เขาได้มีวิธีการให้เราแล้ว แถมยังง่ายดายอีกด้วย
เรามาเริ่มกันเลยครับ ให้ทำการเขียนโค้ดเพิ่มอีกในไฟล์ view ของเรา
ตามนี้
• RenderPartial เป็นการไปดึงเอาไฟล์ _search.php มาแสดงผลตรงนี้
102
คล้ายกับการ include นั่นเองครับ
จากนั้นก็สร้าง view มาอีก
103
ผลการทำงานก่อนค้นหารายการ
ป้อนคำค้นหา
104
สังเกตช่อง url ด้านบนจะเป็นดังนี้
สุดยอดอีกแล้วใช่ไหมล่ะครับ นอกจากจะสามารถค้นหาได้แล้ว ก็ยัง

จำค่าเดิมไว้ด้วยว่าเราค้นคำว่าอะไรลงไป แถมยังไม่พอ ตรงช่อง textbox ใน
CGridView ก็ยังมีคำว่า php ลงไปให้ด้วย เพื่อให้รู้ว่าเราค้นจาก column ไหน
105
การใส่เงื่อนไขปุ่มกดให้กับ CGridView
ในการแสดงรายการออกมา บางทีเราก็ต้องมีปุ่มแก้ไข ลบ แต่จะทำ
อย่างไรกันดีหากว่าบางรายการเท่านั้นที่จะให้เราลบได้ ถ้าเป็นการเขียน PHP
ทั่วไปเราก็แค่ loop แล้ว if ในแต่ละแถวเอา แต่งานนี้ไม่ใช่ซะแล้วเพราะว่าเรา
ใช้ CGridView คับ ดังนั้นต้องมีวิธีการจัดการกับโจทย์นี้
เอาล่ะ ผมครุ่นคิดอยู่นานสำหรับกรณีนี้ในตอนเริ่มต้นหัดเขียน yii
ใหม่ ๆ และในที่สุดผมก็ค้นพบคำตอบ จึงได้นำมาเขียนลงเป็น tip หัวข้อนี้
ครับ เรามาเริ่มกันเลยดีกว่า เงื่อนไขของเรามีอยู่ว่าให้แก้ไขได้เฉพาะรายการ
ที่เจ้าของรายการคือรหัส 2 เท่านั้น
อันดับแรกขอให้ทำการเพิ่มฟิลด์ลงไปอีกในตาราง books ดังนี้ครับ
โดยตั้งชื่อว่า author_id ชนิด int ขนาด 11
จากนั้นก็แก้ไขข้อมูลให้เป็นไปตามนี้
เมื่อเตรียมข้อมูลแล้วก็เข้าสู่ขั้นตอนการเขียนโค้ด ให้เขียนเพิ่มลงใน controller

ดังนี้ครับ
106
เขียนเพิ่มดังนี้
107
/app/protected/views/Chapter7/ButtonAndGridView.php
• บรรทัดที่ 8 – 16 เป็นการสร้างปุ่มลงไป โดยมีเงื่อนไขดังนี้

◦ มีข้อความด้านบนว่า edit
◦ ชนิดเป็นแบบ html
◦ ข้อความที่แสดง ให้ไปเอาค่ามาจาก $model ของ function
getButtonEdit()
◦ รูปแบบการแสดงผล htmlOptions เป็นดังนี้
▪ ให้ align = center
▪ width = 35px
ทำการเขียนโค้ดเพิ่มใน model
108
เขียนโค้ดเพิ่มดังนี้
• getButtonEdit($data, $row) ก็คือ

◦ $data = ค่าที่ทำให้เราอ้างอิง $model object ได้
◦ $row = แถวของรายการ แต่ละแถว
• $url = สร้าง url ปลายทางไปยัง Chapter5/Form และส่ง id ไปด้วย
• $link = Link Button ที่สร้างเพื่อให้กดได้
109
ผลการทำงานเมื่อเรากดปุ่ม edit
ง่ายดายเลยใช่ไหมครับ เราสามารถทำการควบคุมการแสดงผลแต่ละ
แถวของ CGridView ได้อย่างง่ายดายมากเลย เพียงมาจัดการที่ model
เท่านั้นเอง จากตัวอย่างก็จะเห็นว่ารายการไหนที่ author_id = 2 รายการนั้น
ก็จะมีปุ่ม edit ให้เห็นครับ
110
การทำ CheckBox ลง CGridView

นี่ก็เป็นอีกตัวอย่างที่พลาดไม่ได้เลย ในหลาย ๆ งานที่เราเขียนระบบ
ขึ้นมาแน่นอนว่าบ่อยครั้งต้องให้เลือกรายการได้แบบ multi row โดยผ่านทาง
CheckBox Component แต่จะเขียนอย่างไรล่ะให้ใช้โค้ดน้อยที่สุดเท่าที่จะทำได้
ในอดีตเป็นเรื่องยากครับ เพราะต้องเขียน <input type=”checkbox”
name=”myname[]” /> แล้วก็ส่งค่าไปแบบ Array
แถมยังไม่พอ ต้องทำการรับค่ามาใช้อย่างยุ่งยากอีก ยิ่งโดยเฉพาะ
หากว่าทำการเลือกแล้วให้มีสีทาตรงแถวนั้นไว้ด้วย หรือทำแบบ Checked All
ยิ่งยากเข้าไปอีก แต่ไม่ต้องห่วง วันนี้ yii framework ให้คุณเขียนได้ด้วยโค้ด
เพียง 1 บรรทัดเท่านั้น
มาลองกันเลยดีกว่า เร่ิมแรกก็ทำการเขียน function เพิ่มเข้าไปใน
controller ดังนี้ครับ
เขียนโค้ดเพิ่มลงไปอีกดังนี้
111
/app/protected/views/Chapter7/CheckboxAndGridView.php
• SelectableRows = 2 คือให้เลือกได้หลาย ๆ รายการพร้อมกัน และมี

ส่วนของการ Check All ได้ด้วย
• array('class' => 'CCheckBoxColumn') คือการกำหนดให้แสดง
CheckBox Component ลงไป พร้อมกำหนดชื่อได้ด้วย
112
ผลการทำงานก่อนส่งข้อมูล
ผลการทำงานเมื่อเลือกรายการ
113
ผลการทำงานเมื่อกดส่งข้อมูล
ผลการทำงานเมื่อกดแบบ Checked All
ง่าย ๆ ใช่ไหมครับ เพียงเท่านี้ก็ได้ระบบที่สามารถแสดงแบบสลับสี มี

การแบ่งหน้า จัดเรียงได้ และยังเลือกรายการได้อีก ช่างสุดยอดไปเลย ผล
งานราวมืออาชีพมาเขียนเอง
114
การทำ RadioButton ลง CGridView

นี่ก็อีกตัวอย่างที่พลาดไม่ได้เลย นั่นคือการให้เลือกได้เพียงรายการ
เดียวเท่านั้น สำหรับ yii framework ได้เตรียมส่วนนี้ไว้ให้เราแล้วเรียบร้อย
ครับ ลองมาดูกันว่าใช้อย่างไร
เริ่มแรกก็เขียนโค้ดเพิ่มลงไปใน controller
เขียนโค้ดเพิ่มไปดังนี้
115
/app/protected/views/Chapter7/RadioAndGridView.php
• SelectableRows = 1 คือให้เลือกได้เพียงรายการเดียวเท่านั้น
ผลการทำงานก่อนส่งข้อมูล
116
ผลการทำงานเมื่อคลิกรายการ
ผลการทำงานเมื่อส่งข้อมูลไปแล้ว
เพียงเท่านี้เราก็สามารถส่งข้อมูลไปได้แล้วครับ โดยให้เลือกเพียง
รายการเดียวเท่านั้น เห็นไหมครับว่า CGridView นั้นเจ๋งขนาดไหน ที่จริงแล้ว
ยังมีเทคนิคเด็ด ๆ อีกเพียบเกี่ยวกับ CGridView เดี๋ยวผมนำมาเสนอทีละเรื่อง
ช้า ๆ ครับ
117
data validation
ในตัวอย่างนี้ผมจะพาทำการตรวจสอบข้อมูลโดยผ่านทาง validation
method ครับ ซึ่ง model มีให้เราใช้งานได้เลย และ ถ้ามองกลับไปดูโค้ดจะพบ
ว่าเราได้เขียนไปแล้ว เพียงแต่ว่ายังไม่ได้นำไปใช้งานกัน
มาดูโค้ดที่เราได้เขียนไปแล้วครับ ขอให้เปิดส่วนของ model ดังภาพนี้
ลองดูโค้ดข้างใน
หวังว่าคงจำกันได้ เราได้เขียนไปแล้วในตัวอย่างที่ผ่านมา คราวนี้ลอง

มาดูกันซิว่า มันทำงานอย่างไร แล้วไปทำตอนไหนกัน เริ่มจากทดสอบ
โปรแกรมโดยพิมพ์ดังนี้
118
หากเราไม่ทำการกรอกข้อมูลใด ๆ ระบบก็จะไม่ยอมบันทึกรายการให้
เลย นั่นแปลว่าส่วนของการ validate ได้ทำงานแล้วครับ ขั้นตอนต่อไปก็เพียง
แค่ทำการเขียนโค้ดเพื่อให้แสดง alert message ขึ้นมาแจ้ง เริ่มแรกเราก็ไป
เขียนโค้ดเพิ่มอีกใน view
เพิ่มเข้าไปอีกดังนี้
เมื่อเราทำการกรอกข้อมูลผิดรูปแบบ หรือไม่ได้กรอก ก็จะขึ้นข้อความดังนี้
119
ง่าย ๆ สบาย ๆ ใช่ไหมครับ ไม่ต้องมาเขียนโค้ดเพื่อ if อะไรให้ปวดหัว

วุ่นวายเลย และยังตรวจสอบได้ทั้ง email, phone, number, website ด้วย
ครับ เพียงแต่รายละเอียดต่าง ๆ จะอยู่ใน document ของ yii สามารถทำการ
ศึกษาต่อยอดได้นะครับ ตัวอย่างนี้ของผมก็นำเสนอเพียงการใช้ในเบื้องต้นไว้
ก่อนครับ
120
เชื่อมความสัมพันธ์กับตารางอื่น ๆ
ในที่สุดเราก็มาถึงเรื่องที่สำคัญมาก นั่นก็คือการเชื่อมความสัมพันธ์
ระหว่างตารางต่าง ๆ เข้าด้วยกัน เรียกว่าเป็นการผูก Table ครับ ซึ่งก็มีกัน
ทั้งหมด 4 แบบคือ 1:1, 1:M, M:1, M:M แต่ที่เราพบเจอส่วนมากแล้วจะเป็น
แบบ 1:M และแบบ M:1 เสียมากกว่า ผมเลยยกตัวอย่างแค่เพียงสองแบบนี้
เท่านั้น
การเชื่อมแบบ BELONGS_TO
เป็นการเชื่อมความสัมพันธ์แบบ M:1 ครับ เช่นตาราง books กับ
book_types มีโครงสร้างดังนี้
และอีกตารางครับ
จากภาพนี้ก็จะเห็นได้เลยว่า ตาราง books มี FK ชื่อว่า book_type_id

เชื่อมเข้ามาหาตาราง book_types ในแบบของ BELONGS_TO หรือเรียกกันว่า
กลุ่มต่อหนึ่งนั่นเอง
ก่อนจะไปทำการเขียนโค้ดกันต่อ ขอให้เพิ่มข้อมูลไปในตาราง
book_types กันก่อนดังนี้
121
จากนั้น update ข้อมูลตาราง books
เพื่อให้เข้าใจการนำมาใช้งานผมจะพาเขียนโค้ดกันเลย เริ่มจากทำการ
สร้าง model ของ book_types table ก่อนครับ
122
/app/protected/models/BookType.php
เพิ่มโค้ดใน model book
แก้ไขส่วนของการทำ attributeLabels
123
เขียนโค้ดเพื่อสร้าง function relations()

เขียนโค้ดเพิ่มใน controllers
เขียนโค้ดไปอีกดังนี้
/app/protedted/controllers/Chapter7Controller.php
124
/app/protedted/views/Chapter7/BelongsTo.php
125
การเชื่อมแบบ HAS_MANY
การเชื่อมความสัมพันธ์ในแบบ HAS_MANY จริง ๆ แล้วก็คือ M:1
นี่เองครับ จากตารางตัวอย่างที่เราเห็นจะพบได้เลยว่าฝั่งที่เป็น 1 ก็คือ
book_types ส่วนฝั่งที่เป็นแบบ Many คือ books เพราะว่าในประเภทหนังสือ 1
ประเภทนั้นมีหนังสือได้หลายเล่ม
เริ่มต้นก็เขียนโค้ดเพิ่มลงใน controller
เขียนโค้ดเพิ่มไปอีกดังนี้
ทำการเขียนโค้ดเพิ่มใน model
เขียนเพิ่มอีกดังนี้
/app/protected/models/BookType.php
126
/app/protected/views/Chapter7/HasMany.php
127
128
จากตัวอย่างที่ผ่านมาทั้งหมด ผู้อ่านก็ได้เรียนรู้เกี่ยวกับการจัดการ
CGridView และการเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างตารางด้วย ORM กันไปแล้ว
เรียบร้อยครับ ซึ่งก็เป็นเทคนิคต่าง ๆ ที่หายากมากทีเดียว ตลอดเนื้อหาของ
บทนี้ก็นับได้ว่ามีรายละเอียดมากกว่าบทอื่น ๆ ทั้งหัวข้อ และจำนวนหน้า
ก่อนจากกันในบทนี้ผมอยากให้ลองทบทวนอ่านเล่น ๆ อีกซักรอบ
เพราะว่าในบทต่อไปจะเป็นการลงไปที่ workshop ซึ่งต้องใช้ความรู้ทั้งหมดที่
เราเรียนมาตลอด 7 บท ไปสร้างช้ินงานกันจริง ๆ
ถึงตรงนี้ก็เชื่อว่าหลายคนคงตาโต และอึ้งในความสามารถของ Yii
Framework กันแล้ว ทั้งเขียนโค้ดน้อย ทั้งยืดหยุ่น และทำอะไรได้มากมาย
เหลือเกิน เรียกได้ว่าตอบโจทย์การทำงานเราแล้วครับ เพียงแต่เนื้อหาอื่น ๆ
อาทิชุด Component ตัวอื่นนั้นผมก็ยังไม่ได้พูดถึง แล้วก็ส่วนของ properties,
method ของแต่ละ Component ก็เช่นกัน เนื่องจากว่า yii นั้นมีอะไรอีก
มากมาย ดังนั้นผมจึงได้นำเสนอแต่เพียงสิ่งที่ได้พบบ่อยที่สุด เพื่อให้ผู้อ่านใช้
เวลาน้อยที่สุดในการทำความเข้าใจ แต่นำไปใช้สร้างชิ้นงานได้
สุดท้ายนี้ ก็ขอให้ทุกท่านโชคดีครับ กับสุดยอด Framework อันดับ 1
ของโลกตัวนี้ หวังว่าจะได้พบกันอีกในโอกาสหน้า
129
บทที่ 8 workshop iService
สำหรับบทนี้นะครับก็จะพาทำ workshop เล็ก ๆ ตัวหนึ่ง โดยอิงจาก
ระบบงานจริงที่ผมทำอยู่ ซึ่งเรียกชื่อสั้น ๆ ว่า iService นั่นคือระบบบริการ
แจ้งซ่อมออนไลน์ นั่นเอง โดยเนื้อหาในบทนี้ผู้อ่านจะได้เรียนรู้ตั้งแต่การ
Login แบบแยกสิทธิ การจัดการข้อมูลโครงสร้างองค์กรแบบ Tree ที่ไม่จำกัด
ลำดับชั้น การเชื่อมโยงกับ Jquery Easy UI การเขียนโค้ดจัดการ Form ตั้งแต่
แบบธรรมดา ไปจนถึงระดับ Master Detail ครับ
นอกจากนี้แล้ว ผู้อ่านก็จะยังได้เรียนรู้ถึงวิธีการเชื่อมโยงส่วนต่าง ๆ
และการสร้างหน้าจอแบบ Tab UI อีกด้วย ซึ่งหาได้ยากมากในหนังสือที่เขียน
เกี่ยวกับ Yii โดยทั่วไป
ตลอดเนื้อหาในบทนี้ผมจะค่อย ๆ เขียนโค้ดให้ดู และอธิบายทีละส่วน
ครับ อาจจะดูเหมือนละเอียดยิบมากไปหน่อย แต่หาได้ยากครับ เพราะส่วน
ใหญ่แล้วจะพากันกอปโค้ดมาแปะเลย ซึ่งแบบนั้นทำให้ผู้อ่านสุดท้ายแล้วก็งง
กว่าจะเข้าใจได้ก็ต้องใช้เวลามากเกินไป ดังนั้นผมจึงเลือกวิธีที่เสมือนมีคน
เขียนโค้ดให้คุณดู และอธิบายให้ฟังอย่างละเอียดทุกบรรทัดที่เขียน
ที่มาของระบบ iService
ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าทุกวันนี้แทบทุกหน่วยงานมีพนักงาน และมี
คอมพิวเตอร์ให้พนักงานใช้ และแน่นอน นอกจากคอมพิวเตอร์แล้วก็ยังมี
ปริ้นเตอร์ สแกนเนอร์ โปรเจกเตอร์ และอุปกรณ์อื่น ๆ อีกมากมายในด้าน
ไอที และเมื่อมีการใช้งานอุปกรณ์เหล่านี้ไปนาน ๆ ก็ย่อมต้องมีการเสียหาย
ชำรุดเกิดขึ้นอยู่เสมอ ทำให้มีการแจ้งซ่อมเข้ามายังฝ่ายที่รับผิดชอบด้านงาน
ซ่อม เอาล่ะครับ ปัญหาก็เลยเริ่มเกิดขึ้นจากตรงนี้
งานเข้ามาเยอะ คนซ่อมก็ซ่อมไปเรื่อย จนจำไม่ได้แล้วว่างานของใคร
ซ่อมไปถึงไหน เวลาที่เจ้าของเครื่องมาสอบถามก็ตอบไม่ได้ หรือบางทีก็ตอบ
ไม่ตรงกับข้อมูลจริง เช่นค่าซ่อม วิธีการซ่อม สาเหตุอาการเสีย วันหมด
ประกัน เป็นต้น
ทำให้มีหลาย ๆ หน่วยงานพยามสร้างระบบแจ้งซ่อม และติดตาม
สถานะแบบออนไลน์ขึ้นมา แต่ก็ยังมีน้อยนักที่สร้างระบบแล้วใช้ได้เวิคจริง ๆ
เนื่องจากความซับซ้อนของระบบเอง ประกอบกับการขาดแคลน
โปรแกรมเมอร์ที่จะมาเขียนระบบส่วนนี้ด้วย ทำให้ระบบ iService เป็นที่
130
ต้องการของตลาดอย่างมาก ผมก็เลยได้เขียนขึ้นมาและทำการขายให้กับ
หลาย ๆ หน่วยงาน ณ ปัจจุบันที่กำลังเขียนหนังสือเล่มนี้ มีหน่วยงานต่าง ๆ
กว่า 100 แห่งที่ใช้ระบบ iService และมีแนวโน้มมากขึ้นเรื่อย ๆ
เมื่อเป็นดังนี้ผมจึงได้นำเอาระบบดังกล่าว มาจัดทำเป็น Workshop
ท้ายเล่มสำหรับหนังสือ Yii Framework เล่มนี้ นอกจากจะเป็นระบบจริงแล้ว
ผู้อ่านยังได้เรียนรู้ถึงการเขียนโค้ดแบบ MVC + OOP เต็ม ๆ ด้วย
ถึงแม้ว่าผมได้ตัดทอนเอาหลายส่วนออกไป ก็เพื่อให้โฟกัสลงไปที่
เนื้อหาจริง ๆ ที่เราต้องศึกษา แต่อย่างไรก็ตาม หัวใจหลักของระบบแจ้งซ่อม
ออนไลน์ก็ยังคงอยู่ครบถ้วน
รายละเอียดของระบบ
1. ระบบจัดการข้อมูล
1. จัดการข้อมูลองค์กร
2. จัดการข้อมูลประเภทอุปกรณ์
3. จัดการข้อมูลอุปกรณ์
4. จัดการข้อมูลผู้ใช้ระบบ
5. จัดการข้อมูลประเภทงานซ่อม
6. จัดการข้อมูลประเภทงานโปรเจค
2. ระบบบันทึกประจำวัน
1. ฟอร์มแจ้งซ่อมออนไลน์
2. ประวัติการแจ้งซ่อม
3. ทะเบียนอุปกรณ์
4. รับเรื่องที่แจ้ง
5. รับซ่อม/ตรวจสอบ
6. ปิดงานที่ซ่อมเสร็จ
3. ระบบรายงาน
1. รายงานผลการซ่อมแบบสรุป
2. รายงานข้อมูลการซ่อม
4. ระบบอื่น ๆ
1. Login เข้าระบบ
2. ลืมรหัสผ่าน
131
ออกแบบฐานข้อมูล
database ขอให้ตั้งชื่อว่า db_iservice ครับ และสร้างตารางต่าง ๆ ดังนี้
132
133
เริ่มต้นสร้าง Project
กำหนดชื่อเป็น iservice และกด Finish ได้เลย
134
จากนั้นทำการติดตั้ง yii framework เข้าในโปรเจกนี้ (การติดตั้งดูในบทที่ 1)

แล้วจะพบโครงสร้างไฟล์ของระบบเราดังนี้
สร้างตัวเชื่อมต่อฐานข้อมูล โดยการแก้ไข conrg
แก้โค้ดดังนี้
/app/protected/conrg/main.php
โค้ดนี้เราทำการแก้ไขส่วนของการเชื่อมต่อฐานข้อมูลครับ โดย db_name =

ชื่อของฐานข้อมูล ในทีนี้ชื่อว่า db_iservice ส่วน username = root, password
= root และสุดท้ายก็กำหนดการเข้ารหัสตัวอักษร charset = utf8 ครับ
135
เตรียม Template / CSS
* Resource, image, js, css ทั้งหมด ผมได้แนบมาให้แล้วครับ สามารถดาว

โหลดโค้ดประกอบหนังสือกันได้เลยที่
www.javathailand.com/download/code_book_yii_basic.zip
ทำการเปิดใช้หน่วยความจำชั่วคราว และเปิดใช้ session
สร้างตัวแปร $baseUrl เพื่อใช้อ้างอิง path หลัก
หากตัวแปร $content ไม่ใช่ค่าว่าง เราก็เริ่มทำการแสดงหน้าเว็บ ลำดับแรก

คือกำหนด meta tag ต่าง ๆ ก่อน
136
กำหนดการเชื่อมโยงไฟล์ CSS และกำหนดชื่อ title ของเว็บ
กำหนดการเชื่อมโยงกับ js และปิด header
เริ่มสร้าง body และใส่ header เข้าไปให้กับเว็บ โดยให้เป็นลิงค์ที่คลิกเข้าที่

หน้าแรกของระบบคือ / หมายถึง home นั่นเอง
กำหนดรูปแบบหน้าเว็บ ถ้าหากมีการ login ก็จะเห็นเมนูด้านซ้าย แต่ถ้ายังก็

จะเห็นเพียง $content เท่านั้น
137
จบการทำงาน ก็แสดงส่วนของ footer และปิด tag ต่าง ๆ ของหน้าหลัก
นำไฟล์ js, css มาใส่ในโปรเจก
ตามด้วย icons, images เพื่อแสดงภาพทาง กราฟฟิค
138
ทำการแก้ไขโค้ดใน SiteController
/app/protected/controllers/SiteController.php
สร้าง class และสืบทอดมาจาก Controller ทำการสร้าง function index และ

ให้นำผลการแสดงจาก view index มาแสดง
สร้าง menu_left
ทำการเขียนโค้ดลงไปดังนี้
/app/protected/views/site/menu_left.php
139
สร้างเมนูแรก ปุ่มหน้าหลัก ให้วิ่งไปยัง Home/RequestForm
สร้างปุ่มที่สอง ปุ่มตั้งค่าพื้นฐาน และปุ่มรายการ จะให้เห็นเฉพาะระดับ

admin เท่านั้น เราก็เขียน if ดักไว้
สร้างปุ่มข้อมูลส่วนตัว และปุ่มออกจากระบบ
140
จากโค้ดที่เขียนนี้ก็จะได้หน้าตาของเมนูดังภาพ
สร้าง Components
/app/protected/components/KDate.php
เริ่มต้นสร้าง class
141
function ในการดึงวันที่ปัจจุบัน
function ดึงวันที่ปัจจุบันและเพิ่มปีเข้าไปอีกได้
funtion แปลงรูปแบบวันที่ไปลง MySQL
function แปลงวันที่จาก MySQL มาแสดงเป็นรูปแบบไทย
142
function ดึงชื่อเดือนต่าง ๆ ออกมาเป็นแบบ Array
function ในการดึงปีปัจจุบัน และปีก่อนหน้า และปีถัดไป มาเป็นแบบ Array
143
ทำระบบ Login
สำหรับหน้าจอนี้จะเป็นส่วนของการสร้างการ login เพื่อเข้าระบบครับ
ก่อนอื่นลองมาดูหน้าจอต้นแบบก่อนที่จะลงมือเขียนโค้ด ซึ่งก็จะเป็นหน้าตา
แบบนี้ครับ
ก่อนอื่นเพื่อให้ระบบนี้ใช้งานได้ เราต้องไปกรอกข้อมูลลงในตารางไว้ก่อนครับ
โดยป้อนลงไปดังนี้
144
/app/protected/views/site/index.php
ออกแบบหน้าจอในการเข้าระบบ โดยให้เรียงจากบนลงล่าง แบ่งแยกด้วย

<div>
จากนั้นก็ทำการสร้าง controller เพิ่มมาอีก
/app/protected/controllers/MemberController.php
ทำการเปิดใช้งาน ob_start(), session_start()
เริ่มต้นสร้าง class และทำการ extends จาก Controller
เริ่มสร้าง function ในการตรวจสอบการเข้าระบบ เงื่อนไขคือค้นหาตาม

employee_username, employee_password, employee_status = “active”
145
จากนั้นก็เก็บลงในตัวแปร $model
หากค้นหาพบก็ทำการเก็บค่าต่าง ๆ ลงใน session ไว้ และก็ทำการ redirect

ไปยังหน้า home แต่หากป้อน username ไม่ถูกก็ทำการ redirect ไปยังหน้า
แรก เพื่อทำการ login อีกรอบ
สร้างส่วนของ function home เพื่อแสดงผลตอนที่ทำการ login ผ่านแล้ว
สร้าง function ในการ logout และลบค่าออกจาก session
146
ทำการสร้างหน้าหลักของสมาชิก เมื่อเข้าระบบแล้ว
/app/protected/views/member/home.php
แสดงชื่อ username ที่เก็บไว้ใน session
ให้ทำการ login เข้าระบบ แล้วจะพบกับหน้าหลักดังนี้
147
เพียงเท่านี้เราก็มีระบบที่สามารถ Logint, Logout ได้แล้วเรียบร้อย ขั้นตอน

ต่อไปคือการทำระบบจัดการในส่วนต่าง ๆ ครับ
ระบบจัดการข้อมูลพื้นฐาน
ในส่วนนี้เราจะมาเขียนระบบจัดการข้อมูลพื้นฐาน ซึ่งก็มีหลายส่วน
ด้วยกัน ตามหน้าจอต้นแบบดังนี้ครับ
เริ่มกันจากอันแรกเลยคือจัดการ โครงสร้างองค์กรครับ ให้เราทำการสร้าง

controller ขึ้นมา
/app/protected/controllers/ConrgController.php
ทำการเขียน class ชื่อ ConrgController และสืบทอดจาก Controller

148
สร้าง action Index เพื่อให้เป็นหน้าแรก เชื่อมโยงกับ view index
เริ่มสร้าง function GroupSetting
ทำส่วนของการบันทึก
149
สร้าง object 2 ตัวที่ต้องใช้งาน
เขียนโค้ดส่วนการแสดงผล และปิด function ด้วย }
/app/protected/views/conrg/index.php
150
ดึงเอาไฟล์ toolbar เข้ามา ณ บรรทัดที่ 2
/app/protected/views/conrg/toolbar.php
เริ่มต้นของ toolbar
กำหนดให้เฉพาะระดับ admin
เมนูโครงสร้างองค์กร
เมนูประเภทงานซ่อม
เมนูประเภทงานโปรเจค
151
เมนูประเภทวัสดุ อุปกรณ์
เมนูผู้ใช้งานระบบ
จบขั้นตอนการสร้างไฟล์ toolbar
/app/protected/views/conrg/GroupSetting.php
152
เริ่มเขียนส่วนของ edit
ดึงข้อมูลจากฐานข้อมูลมาแสดง
วางข้อมูลลงไปและจบการทำงานของ java script
153
วาง toolbar ลงไป
เริ่มสร้าง panel_body และใส่ปุ่ม + ลงไป
สร้าง loop เพื่อแสดง group ทั้งหมดออกมา
จบส่วนของ panel_body
154
เริ่มต้นสร้าง form
วาง input ลงไป 1 อัน
วางปุ่มบันทึกลงไป
วาง hidden reld ลงไป และจบการสร้างฟอร์ม
ทำการสร้าง model
155
/app/protected/models/Group.php
ส่วนที่ใช้สร้าง model object
ผูกกับตาราง
กำหนดการแสดงของ column ต่าง ๆ เมื่อต้องนำไปใช้งาน
156
เขียนโค้ดเพื่อบันทึก
เขียนโค้ดสร้าง Tree Data
เริ่มทำการ loop
สร้างตัวแปร $html
157
เพิ่มช่องว่างลงในตัวแปร $html
ใส่รายการ และปุ่มต่อท้าย
จบการทำงานของ function
158
สร้าง function ในการดึงรายการย่อยแต่ละ group
รายการตัวเลือกชั้นในสุดของ tree
จบการเขียนโค้ดของ model นี้
159
ทดสอบการทำงานของระบบ เมื่อกดเพิ่มรายการ
เราสามารถเลือกทำการ เพิ่มรายการย่อยลงไปกี่ลำดับชั้นก็ได้ครับ เพราะ

เขียนแบบ recursive function
จัดการข้อมูลประเภทงานซ่อม
หน้าจอต้นแบบ
160
ทำการแก้ไข controller
เขียนโค้ดเพิ่มเข้าไปอีกดังนี้
ส่วนของ Form ในการเพิ่ม และแก้ไขรายการ
161
กรณีทำการแก้ไข
กำหนดค่าลงไป และทำการบันทึก
สร้าง object และทำการค้นข้อมูลมาเก็บใน $model
render และจบ function
162
เขียน function ในการลบรายการ เพิ่มเข้าไปอีก
/app/protected/views/conrg/RepairType.php
นำ toolbar มาวาง
วางปุ่มในการเพิ่มรายการลงไป
163
เริ่มการสร้าง CGridView
กำหนด column ต่าง ๆ โดยเริ่มจาก ชื่อประเภทงานซ่อม
ตามด้วยปุ่มแก้ไข
และปุ่มลบ
จบหน้าจอนี้
164
ผลของโค้ดที่เขียนกันมา
ต่อมาก็คือเขียนส่วนที่เป็น Form เพื่อให้เพิ่มรายการ และแก้ไขรายการได้
/app/protected/views/conrg/RepairTypeForm.php
165
เริ่มต้นฟอร์ม
วาง textbox ลงไป
วางปุ่มกดบันทึกลงไป
จบฟอร์ม และจบหน้านี้
166
สร้าง model เพิ่มมาอีก
/app/protected/models/RepairType.php
เริ่มต้น class
สร้าง constructor เพื่อใช้ในการสร้าง model
เชื่อมโยงกับตาราง
167
เชื่อมโยง column กับการแสดงผลข้อความต่าง ๆ ผูกเข้ากับ label
function ใช้ในการค้นหาข้อมูล
จบ class
ทดสอบการทำงาน เมื่อเรากดเพิ่มรายการ หรือแก้ไขรายการก็จะพบหน้านี้
168
ส่วนจัดการประเภทงานโปรเจค
เริ่มต้นก็เขียนโค้ดเสริมเข้าไปอีกใน ConrgController
169
เขียนส่วนของหน้าหลัก
ส่วนของ Form
สร้าง $model object
ทำการ render ไปยัง view
170
function ในการลบ
สร้าง model เพื่อจัดการ ProjectType
/app/protected/models/ProjectType.php
สร้าง constructor เพื่อให้สามารถ create model ได้
171
ผูกเข้ากับตาราง
กำหนด attributeLabels
function ในการค้นหารายการ
จบการทำงานของ class
ทำการสร้าง view ProjectType.php
172
/app/protected/views/conrg/ProjectType.php
วางปุ่มเพิ่มรายการลงไป
เริ่มสร้าง CGridView
กำหนด column ชื่อประเภทโปรเจค
วางปุ่ม edit ลงไป
วางปุ่ม delete ลงไป
173
จบการแสดง CGridView และจบการทำงานของจอนี้
สร้างไฟล์ view
/app/protected/views/conrg/ProjectTypeForm.php
เริ่มสร้าง panel_body และส่วนของ Form
สร้างช่องกรอกข้อมูล
174
สร้างปุ่มกดบันทึก
จบการทำงานของฟอร์ม และจบหน้าจอนี้
เมื่อเราทำการกดปุ่มเพิ่ม หรือแก้ไขรายการ ก็จะได้หน้าจอนี้
ระบบจัดการประเภทวัสดุ / อุปกรณ์
ใช้ในการบริหารจัดการประเภทของวัสดุ อุปกรณ์ เวลาที่เราต้องใช้
เพื่อขึ้นทะเบียนอุปกรณ์ต่าง ๆ ในหน่วยงาน เพื่อให้เป็นหมวดหมู่ เลยต้องมี
ประเภทมาใช้ในการจัดกลุ่ม
175
ทำการเขียนโค้ดเพิ่มอีกใน controller
หน้าหลัก
176
ส่วนของฟอร์ม
ส่วนของการ render
ส่วนของการลบรายการ
177
/app/protected/models/DeviceType.php
เริ่มสร้าง class
สร้าง constructor เพื่อให้สร้าง model ได้
เชื่อมกับตาราง
178
กำหนด attributelabels
เขียนโค้ดเพื่อค้นหารายการ
ดึงข้อมูลไปแสดงใน dropdownList
179
เริ่มเขียนโค้ดลงไป
/app/protected/views/conrg/DeviceType.php
เริ่มส่วนของ panel_body
เริ่มเขียนส่วนของ CGridView
แสดง device_type_name
แสดงปุ่ม แก้ไข
180
เพิ่มปุ่มลบลงไป
จบการทำงานของหน้าจอนี้
ต่อมาก็คือสร้างหน้าจอที่เป็นฟอร์ม เพื่อให้กรอกข้อมูลใหม่ และแก้ไข

รายการได้
/app/protected/views/conrg/DeviceTypeForm.php
181
เริ่มสร้างส่วนของ panel_body
เริ่มสร้าง form
วาง textbox ลงไป
วางปุ่มกดบันทึกลงไป
จบฟอร์ม
182
ส่วนของการจัดการผู้ใช้ระบบ
ใช้ในการบริหารจัดการผู้ใช้ระบบ ทั้งระดับ Admin, User, Engineer
และยังแก้ไข ลบรายการได้ด้วย
เริ่มแรกเราทำการสร้าง model กันก่อน
/app/protected/models/Employee.php
183
สร้าง function model
กำหนดข้อความให้กับฟิลด์ต่าง ๆ
เขียน function เพื่อใช้ในการค้นหา
184
กำหนดความสัมพันธ์ระหว่างตาราง Group แบบ BELONGS_TO
สร้าง function เมื่อ beforeValidate
เขียน function เพื่อดึงข้อมูลมาแสดงแบบ option
เขียน function เพื่อใช้ในการดึงชื่อเพศ ของแต่ละคน
185
จบการทำงานของ class model
ต่อมาทำการเพิ่มโค้ดลงไปใน controller อีก
หน้าหลักของ employee
action ใช้ในการลบรายการ
186
action ในการเปิดดูข้อมูล
ต่อมาทำการเขียนโค้ดเพิ่มอีกใน MemberController.php
เขียนโค้ดเพิ่มลงไปอีกดังนี้
/app/protected/controllers/MemberController.php
187
ส่วนของการแก้ไข โพรไฟล์ ตัวเอง
ต่อมาก็ทำการสร้าง view
/app/protected/views/conrg/Employee.php
วางปุ่มเพิ่มรายการลงไป
188
เริ่มส่วนของ CGridView
วาง column code ลงไป
ตามด้วย column ต่าง ๆ อีก
วางปุ่มแก้ไขลงไป
วางปุ่มลบลงไป
189
จบการทำงานของ CGridView และจบไฟล์นี้
ต่อมาทำการสร้าง view อีก
/app/protected/views/conrg/EmployeeView.php
เริ่ม panel_body และสร้างฟอร์ม
employee group
employee_sex
190
employee_fname
employee_lname
employee_code
employee_username
employee_email
employee_tel
employee_image
191
จบการทำงานของฟอร์มนี้
ทดสอบการทำงานของหน้าหลัก
เมื่อกดเพิ่มผู้ใช้งาน
192
เมื่อกดที่รหัสผู้ใช้งาน
เมื่อกดแก้ไขผู้ใช้งาน
193
เมื่อกดที่ ข้อมูลส่วนตัว (เมนูซ้ายมือ) ระบบจะแสดงข้อมูลของผู้ที่เข้าระบบ
เพียงเท่านี้ก็จบแล้วครับ ส่วนของการจัดการผู้ใช้งานระบบ ในส่วนอื่น ๆ ต่อ

ไปก็จะเป็นเรื่องของระบบการทำงานประจำวัน ได้แก่การแจ้งซ่อม รับแจ้ง
รับเรื่อง บันทึกค่าใช้จ่าย ดูรายงาน และอื่น ๆ ครับ เดี๋ยวลองมาทำกันเลย
194
ใช้ในการจัดการข้อมูลประจำวันทั้งหมด โดยแบ่งแยกออกเป็น Tab
ต่าง ๆ ครับ
เริ่มสร้างส่วนของ controllers
/app/protected/controllers/HomeController.php
195
สร้าง function หน้าฟอร์มแจ้งซ่อม
ลบรายการที่แจ้งซ่อมได้
196
ทำการสร้าง toolbar
197
/app/protected/views/home/toolbar.php
เริ่มต้น button-toolbar
เมนูแจ้งซ่อม
เมนูประวัติแจ้งซ่อม
เมนูทะเบียนอุปกรณ์ (สำหรับ แอดมิน)
เมนูรับเรื่องที่แจ้ง (สำหรับ แอดมิน)
198
เมนูรับซ่อม และ ตรวจสอบ (สำหรับ แอดมิน)
เมนูปิดงาน (สำหรับ แอดมิน)
จบการทำงานของ toolbar
ทำการสร้าง view อีก
/app/protected/views/home/RequestForm.php
199
เริ่มสร้าง $form object
สร้าง input components
วางปุ่มกดลงไป
จบการทำงานของฟอร์ม
200
/app/protected/models/Device.php
สร้าง function model()
กำหนด attributeLabels
201
กำหนด beforeValidate
กำหนด relation
function ในการค้นหา
สร้าง getOptions และจบการทำงานของ class
202
ต่อมาทำการสร้าง model
/app/protected/models/Request.php
เริ่มต้น class
สร้าง function model
กำหนดเงื่อนไขการกรอกข้อมูล
203
กำหนดค่าให้กับ column
กำหนด relation
สร้าง function ในการค้นหา
204
ค้นหารายการที่ได้ส่งคำร้องขอเข้าไป
ค้นหารายการที่รับเรื่องแล้ว
ค้นหารายการที่ปิดเรื่องแล้ว
205
ค้นหาประวัติการแจ้งซ่อมของตัวเอง
ค้นหารายการที่ปิดงานแล้ว
กำหนด beforevalidate
206
ปุ่มแก้ไขรายการที่แจ้งซ่อมเข้าไป
ปุ่มลบรายการที่แจ้งซ่อมเข้าไป
ดึงค่า สถานะ เป็นภาษาไทย
ค้นหารายการที่ซ่อม กรองตามปี เดือน ได้
207
นับจำนวนที่ส่งคำขอเข้ามา
นับจำนวนที่ซ่อมแล้ว
นับจำนวนที่ซ่อมเสร็จแล้ว
นับจำนวนงานที่ปิดเรียบร้อยแล้ว
208
นับจำนวนงานค้าง
ปุ่มกดดูรายละเอียดของรายการ
209
ประวัติรายการที่แจ้งซ่อม
ในส่วนนี้จะเป็นการดึงข้อมูลประวัติการแจ้งซ่อม ของผู้ login ขึ้นมา
แสดงเพื่อดูว่าเคยแจ้งอะไรไปแล้วบ้าง และผลการซ่อมขณะนี้เป็นอย่างไร
พร้อมกับสามารถเปิดดูรายละเอียดต่าง ๆ ได้ด้วยครับ
เมื่อกดดูข้อมูล โดยการคลิกที่ รหัสอุปกรณ์
210
เอาล่ะครับ เรามาเร่ิมกันเลย อันดับแรกก็เขียนโค้ดเพิ่มเข้าไปอีกใน controller
หน้าหลักระบบเช็คประวัติการแจ้งซ่อม
หน้าฟอร์มในการดูข้อมูล เมื่อคลิก ที่รหัส
211
/app/protected/views/home/RequestHistory.php
เริ่มต้นส่วนของ panel_body และกำหนด CGridView
column แรกปุ่มเปิดดูข้อมูล
212
column ชื่อยี่ห้ออุปกรณ์ พร้อมชื่ออุปกรณ์
column สาเหตุอาการเสีย
column วันที่บันทึกรายการ
column ปุ่มแก้ไข
column ปุ่มลบ
213
จบการแสดง CGridView
เริ่มแสดงรายการที่ปิดไปแล้วบน CGridView
column กดดูรายละเอียด
column แสดงชื่อยี่ห้อ และชื่ออุปกรณ์
column แสดงปัญหาที่แจ้งซ่อม
214
column แสดงวันที่บันทึกรายการ
จบการทำงานของ CGridView และจบการทำงานของหน้าเพจนี้
/app/protected/views/home/RequestHistoryForm.php
215
เริ่มสร้าง Form
แสดงชื่ออุปกรณ์
แสดงชื่อผู้แจ้งซ่อม
แสดงปัญหา
แสดงรายละเอียด
216
แสดงวันที่บันทึก
แสดงวันที่รับเรื่อง
แสดงวันที่รับซ่อม
แสดงวันที่ซ่อมเสร็จ
แสดงสาเหตุอาการเสีย
217
แสดงรายละเอียดการซ่อม
แสดงหมายเหตุ
แสดงสถานะ
จบการทำงานของฟอร์ม และจบเพจนี้
218
ระบบทะเบียนอุปกรณ์
ใช้ในการขึ้นทะเบียนอุปกรณ์เวลามีทำการซื้อเข้ามายังหน่วยงาน โดย
จะกรอกข้อมูลพื้นฐานไว้เพื่อใช้ในการซ่อมแซม แจ้งบำรุงรักษาในลำดับถัด
ไป
/app/protected/views/home/DeviceList.php
219
เริ่มส่วนของ panel_body
แสดงค่าของ column ต่าง ๆ
column วันที่ซื้ออุปกรณ์เข้ามา
column วันหมดประกัน
220
ปุ่มแก้ไข
ปุ่มลบ
จบการทำงานของ CGridView และจบเพจนี้
221
ทำการเขียนโค้ดลงไป
/app/protected/views/DeviceForm.php
สร้าง ActiveForm
รับค่า device_type_id
รับค่า device_name
รับค่า device_brand_name
รับค่า device_code
222
รับค่า device_record_code
รับค่า device_price
รับค่า device_buy_date
ต่อมาทำการเขียนโค้ดเพิ่มลงใน controllers
เริ่มต้น function และสร้าง object
223
เขียนส่วนของการบันทึกรายการ
กำหนดค่าให้กับ object
หน้าหลักทะเบียนอุปกรณ์
ลบทะเบียนอุปกรณ์
224
ระบบรับเรื่องที่แจ้งเข้ามา
ใช้ในการตรวจสอบรายการที่มีการแจ้งซ่อมเข้ามา และทำการรับเรื่อง
พร้อมกับระบุว่าจะให้ช่างซ่อมคนใด เป็นคนซ่อมรายการนั้น หน้าตาต้นแบบ
จะเป็นดังนี้
เมื่อกดที่รหัสอุปกรณ์
225
เริ่มต้นก็เขียนโค้ดเพิ่มลงใน controllers
หน้าฟอร์มในการบันทึกรับเรื่อง
226
เพิ่มโค้ดลงใน model
เขียนโค้ดดังนี้
/app/protected/views/home/RequestGetRequest.php
227
column รหัสอุปกรณ์
column ชื่อยี่ห้อ และอุปกรณ์
column ปัญหาอาการเสีย
column วันที่บันทึกรายการ
228
column สถานะ
/app/protected/views/home/RequestGetRequestForm.php
229
เริ่มส่วน panel_body และเริ่มฟอร์ม
แสดง device_id
แสดง employee_id
แสดง request_problem
แสดง request_detail
230
แสดง request_created_date
แสดง request_get_date
แสดง engineer_id
231
ส่วนของการรับซ่อม/ตรวจสอบ
ใช้ในการรับซ่อมรายการที่ได้ผ่านการรับเรื่องมาแล้วเรียบร้อย และ
สามารถเช็คสถานะของงานได้ด้วย
เมื่อคลิกที่รหัส
232
ทำการเขียนโค้ดเพิ่มใน controllers
เริ่มสร้าง model
เริ่มรับซ่อม
เริ่มซ่อม
233
ทำการเคลม
จบการซ่อม
ทำการบันทึกรายการ
เพิ่มโค้ดลงอีกใน model
234
ปุ่มกดดูข้อมูล
/app/protected/views/home/RequestGetRepair.php
เริ่มวาง CGridView ลงไป
235
ปุ่มกดดูข้อมูล
แสดง employee_id
แสดง สาเหตุอาการเสีย
แสดง วันที่บันทึกรายการ
แสดง สถานะ
236
/app/protected/views/home/RequestGetRepairForm.php
เริ่มสร้าง CActiveForm
แสดง device_code
237
แสดง device_name
แสดง employee_name
แสดง request_problem
แสดง request_detail
แสดงวันที่บันทึก และวันที่รับเรื่อง
238
แสดงวันที่ซื้อ และวันหมดประกัน
แสดงวันที่เริ่มซ่อม
ถ้าสถานะเป็นการรับเรื่องแล้ว ก็ให้แสดงปุ่มว่า รับซ่อมรายการนี้
ถ้ารับซ่อมแล้ว ก็เริ่มแสดงช่องกรอกต่าง ๆ เพิ่มอีก โดยเริ่มจากสาเหตุ

อาการเสีย
239
แสดงรายละเอียดการซ่อม
แสดงรายการส่งเคลม
เลือก check สถานะว่าซ่อมเสร็จแล้ว
วางปุ่มบันทึกรายการ และจบการทำงานของ if
240
ระบบปิดงานซ่อมเสร็จ
ใช้ในการบันทึกปิดงานรายการที่ซ่อมเสร็จแล้ว โดยสามารถลงบันทึก
หมายเหตุ ได้ด้วย
เมื่อกดที่รหัส
241
ทำการเขียนโค้ดเพิ่มอีกใน controllers
เขียนโค้ดเพิ่มลงไป
หน้าหลักการปิดงาน
หน้าฟอร์มเพื่อบันทึกปิดงาน
242
เขียนโค้ดเพิ่มอีกในไฟล์ model
สร้างปุ่มเพื่อกดดูข้อมูลการปิดงาน
/app/protected/views/home/RequestRepairEnd.php
243
เริ่มวาง CGridView
column device_code
column employee_id
column request_problem
column request_created_date
244
column request_status
/app/protected/views/home/RequestRepairEndForm.php
245
สร้าง CActiveForm
device_id
employee_id
request_problem
request_detail
246
request_created_date
request_get_date
request_start_repair_date
request_end_repair_date
request_answer
247
request_repair_detail_work
request_end_remark
248
ส่วนของระบบรายงาน
ทำการแก้ไขโค้ดของ model
ไฟล์
แก้โค้ดดังนี้
249
ทำการสร้าง ReportController
ไฟล์
/app/protected/controllers/ReportController.php
250
ไฟล์
/app/protected/views/report/toolbar.php
ไฟล์
/app/protected/views/report/Repair.php
251
เริ่มสร้างฟอร์ม เพื่อกรองข้อมูล
วาง CGridView ลงไป
request_created_date
device_code
252
device_id
employee_id
request_status
จบการแสดงผล CGridView
เลขสรุป
253
แสดงงานคงค้าง และจบเพจนี้
นี่ก็เป็นบทสุดท้ายแล้วครับ มาถึงหน้านี้จนได้ หลังจากที่ผมนั่งเขียน
หนังสือเล่มนี้เป็นเวลาเกือบ 2 เดือน ที่ทุ่มเทเขียนทุกวัน จนดึกดื่น ถึงแม้ว่า
เนื้อหาในหลาย ๆ ส่วนอาจจะยังขาดบางอย่างไป แต่ก็นั่นไม่ได้หมายความว่า
มันจะจำเป็นมากมายนัก เพราะในตำราเล่มนี้ ผมได้คัดเอาเฉพาะสิ่งที่จำเป็น
ต้องรู้ให้ได้
ณ โอกาสนี้ผมขออวยพรให้ผู้อ่านทุกคน ประสบความสำเร็จในการนำ
เอา Yii Framework ไปใช้งานในงานที่ต้องการ อย่างรวดเร็วที่สุด เนื้อหา
ทั้งหมดนี้ก็เพียงพอให้นำไปศึกษา พัฒนาต่อยอดได้ในอนาคต หากติดขัด
หรือมีข้อสงสัย หรือแม้แต่ข้อเสนอแนะ ก็สามารถเมล์มาหาผมได้เสมอที่
thekaroe@hotmail.com ครับ ยินดีตอบให้ทุกฉบับ
คงมีเพียงไม่กี่คนเท่านั้นที่อ่านตำรารอบเดียว ทำตาม แล้วนำไปใช้
สร้างผลงานได้เลย ดังนั้นผมขอย้ำว่า ควรอ่านอีกสักรอบ หรือลองทำระบบ
จริง ๆ ดูเมื่อถึงคราวติดขัดก็มาเปิดตำราเล่มนี้เพื่อช่วยหาทางออกให้กับ
ปัญหาที่พบเจอ เมื่อผู้อ่านได้ใช้งาน Yii Framework ไปเรื่อย ๆ แล้วจะพบว่า
มันมีความสามารถเหนือล้ำจริง ๆ และมีอีกหลายอย่างมากที่อลังการจนผม
เองต้องยกไปเขียนในเล่มต่อไป
หากมีโอกาสก็หวังเป็นอย่างยิ่งว่า คงได้มีผลงานออกมาให้รับชมกันใน
คราวหน้า และหวังเป็นอย่างยิ่งอีกว่า จะได้รับการตอบรับด้วยดีจากท่านผู้
อ่านทุก ๆ ท่าน
บรรทัดสุดท้ายนี้ ผมขอกล่าวคำว่า สวัสดีครับ
254

Untitled

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Untitled

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

คำนำ

เมื่อช่วงต้นปี 2552 ผมได้ยินชื่อของ Yii Framework มาบ้างแล้ว ว่า

บทที่ 1 แนะนำ Yii Framework

บทที่ 4 Session Cookie และ Template

บทที่ 5 Database Programming

บทที่ 6 Advanced Database Programming

บทที่ 7 Tip & ORM

บทที่ 8 Workshop ระบบซ่อมบำรุงคอมพิวเตอร์ iService

อะไรคือ Yii Framework

ขึ้นมาขนาดไหนก็ตาม อันนี้ผมชอบมาก เพราะปกติเราเขียนโปรแกรมก็มักจะ

เสียชีวิต) แบบนี้ดีไม่น้อยเลยใช่ไหมครับ เราอย่ารอช้ากันอีกเลย ทุกวันนี้ใคร

นอกจากความเร็วที่เหลือเชื่อแล้ว การสร้างงานก็ไวมาก ๆ ครับเขียน

ความนิยมสูงสุดก็คือว่า เขียนง่าย ยืดหยุ่น มีทุกอย่างมาพร้อมใช้งานทันที ไม่

สิ้นแล้ว เราอ่าน เราศึกษา ก็เพื่อนำไปใช้สร้างชิ้นงาน ไม่ใช่ให้รู้ศัพท์ไปคุยข่ม

ขอเน้นเพียงเท่านี้ครับ ไม่ต้องรู้อะไรมากมาย เพราะ Yii นั้นก็ใช้หลัก

ทำการแตกไฟล์ แล้วจะได้เป็น โฟลเดอร์

จากนั้นไปที่ D:/Appserv/www/ สร้าง folder ขึ้นมาชื่อ myweb (Appserv

เปิด cmd ขึ้นมาแล้วพิมพ์คำสั่งดังนี้

กด Enter แล้วตอบ yes

จบสิ้นขั้นตอนการสร้าง Project แล้วต่อไปคือการเขียนโค้ดเพื่อแสดงข้อความ

เขียนโค้ดเพิ่มเข้าไปอีก 1 function ดังนี้

controller = ใช้เก็บส่วนของโค้ดที่เป็น logic การทำงาน เช่นรับ Input เข้ามา

จะเห็นได้ว่า ทั้งสามอยู่กันแบบแยกส่วน แต่สามารถติดต่อสื่อสารกันได้ ซึ่ง

เลือกประเภทเป็น PHP Project

กด Next และกรอกชื่อ พร้อมกับ ที่เก็บไฟล์ ดังนี้

กดปุ่ม Finish แล้วดูโครงสร้าง Project เราจะพบว่ามีหน้าตาดังนี้

function & parameter

เพื่อความเข้าใจมากขึ้นอีก เรามาลองทำการส่งค่าแบบ 2 parameter กันครับ

ทำการสร้าง view เพิ่มอีกดังนี้

จากนั้นสร้างไฟล์ BindView.php เขียนโค้ดลงไปดังนี้

คราวนี้มาลองส่งค่าตัวแปรออกมาทาง view ด้วยครับ ให้เราทำการสร้าง

ทำการสร้าง function เพิ่มมาอีกใน controller ดังนี้

การส่งค่าจาก View ไปให้ Controller

Form ของ Yii ดีอย่างไร

เริ่มต้นสร้าง Form อย่างง่ายด้วย TextField

ตัวอย่างนี้จะพาปรับแต่งขนาดของ TextBox กัน ซึ่งเราก็สามารถทำได้โดย

จะเห็นว่าเราสามารถปรับแต่งขนาดได้ และค่าอื่น ๆ ก็ทำได้เช่นกัน เพราะ

ผมไม่อยากพาสร้าง view เพื่อให้วุ่นวายหลายไฟล์ครับ ก็เลยเอาแบบนี้แล้ว

เมื่อคลิกดูโค้ดจะพบว่ามี tag hidden

การส่งค่าไปยัง Controller โดยผ่าน Form

รู้จักกับ Session และ Cookie

yii framework มีระบบ template ให้ใช้ทันที จุดเด่นที่เหนือกว่า

ทำการแก้ไขไฟล์ template ดังนี้

ทำการสร้าง view มาอีก 3 \le

การโหลดส่วนต่าง ๆ เข้ามาใน Template

จากนั้นก็แก้โค้ดใน main.php ให้เป็นดังนี้

ติดต่อกับ CSS ภายนอก

ทำการสร้าง style.css ของเราขึ้นมาครับ

การใช้งานกับ javascript จากภายนอก

จุดเด่นของ Yii ด้าน Database

ผมจะค่อย ๆ พาใช้งานเป็นลำดับ และยกตัวอย่างที่ใช้ง่ายที่สุดก่อน

ทำการเปิดไฟล์ main.php เพื่อแก้ไข conig ค่าการเชื่อมต่อ

ลบโค้ดทั้งหมดออกจากไฟล์ js/script.js และทำการแก้ไข template ด้วย

นอกจากจะสามารถแสดงข้อมูลได้แบบง่ายดายแล้ว ก็ยังสามารถทำการ sort

จะเห็นได้ว่าข้อมูลถูกแบ่งหน้าให้แล้ว โดยอัตโนมัติ ซึ่งเราไม่ต้องเขียน

เพื่อให้เข้าใจยิ่งขึ้นเราลงมือกันเลยดีกว่าครับ เริ่มต้นก็เขียน function เพิ่ม

• การกำหนด itemView คือการบอกให้รู้ว่ารูปแบบหน้าตาจะให้ใช้ไฟล์

• การดึงข้อมูลมาวาง ในแต่ละรอบ ใช้ตัวแปร $data->ชื่อฟิลด์ของ

นอกจากจะแสดงข้อมูลได้แล้ว ยังแบ่งให้เราโดยอัตโนมัติด้วย (ปกติแล้วคือ

CActiveForm กับการ INSERT DATA

• บรรทัดที่ 26 ตรวจสอบว่ามีการส่งข้อมูลมาหรือยัง ถ้ามีก็จะเริ่ม

ก็คือกำหนดให้ตรงกับที่ส่งเข้ามา จากนั้นทำการ save() และก็

• จุดสังเกต เริ่มต้นก็คือสร้าง form object โดยเลือกจาก widget

• การใช้ textField คือการสร้างช่องให้กรอก และผูกเข้ากับฟิลด์ของ

การทำ lter ให้กับ CGridView