NYNORSK

Oppgåver til Jon Fosses

Prosa frå ein oppvekst (1994)

KLOKKA ER KANSKJE FIRE (s. 7)

I tabellen står nokre av substantiva i teksten.

Bruk ordbok og bøy substantiva.

Eintal, ubunden f. Eintal, bunden f. Fleirtal, ubunden f. Fleirtal, bunden f.

klokka Klokker klokkene
ei klokke

planken plankar Plankane

ein planke

veggen veggar veggane

ein vegg

steinen steinar Steinane

ein stein

hovude hovud hovudane

eit hovud

holet hol Holene

eit hol

Skriv opp reglane for bøying av substantiv i

 hankjønn: -en -ar -ane

 hokjønn: -a -er -ene

 inkjekjønn:

1
DET ER HEILT UMOGELEG Å FÅ STEMT GITAREN (s. 8)
I tabellane nedanfor står nokre av verba i teksten.

Bruk ordbok og Språkrådets minigrammatikk og bøy verba.

http://elevrom.sprakradet.no/skolen/minigrammatikk

SVAKE VERB
A-VERB

INFINITIV PRESENS PRETERITUM PERFEKTUM

å rope

å klimpre

å klirre

å kaste

Hovudregelen for bøying av a-verb er:

…..................................................................................................

E-VERB

INFINITIV PRESENS PRETERITUM PERFEKTUM

å stemme

å henge/hengje

å prøve

Hovudregelen for bøying av e-verb er:

…...........................................................................................................................................

2
KORT-VERB (DDE-VERB)

INFINITIV PRESENS PRETERITUM PERFEKTUM

å skru

å tru

å snu
Hovudregelen for bøying av kort-verb er:

….................................................................................................................................... .

JE-VERB

INFINITIV PRESENS PRETERITUM PERFEKTUM

å fortelje

å selje

å velje
å spørje

Hovudregelen for bøying av je-verb er:

….....................................................................................................................................

3
ØKSA (s 11)

Skriv om teksten til preteritum.

Ein dag faren kjeftar på han, går han i vedskjulet og hentar den største øksa,
han ber ho inn i stova, set ho frå seg attmed stolen til faren og så ber han far
sin om å drepe seg. Faren blir som ventande kan vere berre endå sintare.

….............................................................................................................................................
….............................................................................................................................................
….............................................................................................................................................
….............................................................................................................................................
….............................................................................................................................................
….............................................................................................................................................
….............................................................................................................................................
......................................................................................................................................

4
HAN DER ORIGINALEN (S. 25)

Gi ein karakteristikk av eg-personen slik han framstår i dette kapitlet .

5
VENNSKAP (S. 33)

Skriv ein kort tekst (minst 6 setningar) der du skildrar relasjonen mellom Asle
og den framande guten. Kvifor trur du Asle hjelper guten? Kvifor gret guten på
slutten?

6
KVAR VÅR DET SAME (S. 43)

ETTERSTILT PRONOMEN

«Vi går til vi kan sleppe sauene, då set vi oss ned og bestemor mi tar fram
brusflaskene og kjekspakken og så drikk kameraten min og eg brus og et kjeks
og kjeksen smakar godt endå vi ikkje likar kjeks.»

Det er god nynorsk å setje eigedomspronomenet etter substantivet, slik som

vist i dømet ovanfor.
Gå inn på Språkrådets minigrammatikk -
http://elevrom.sprakradet.no/skolen/minigrammatikk (punkt 5.2)
og lag ein oversikt over eigedomspronomen/eigedomsord på nynorsk.

7
DET VEIT VEL ALLE (S. 59)

Bruk ordbok og bøy alle verba du finn i teksten.

INFINITIV PRESENS PRETERITUM PERFEKTUM

vere

ha

dra

drikke

kom(m)e

8
SKRIVEOPPGÅVE
Du har lese Jon Fosses tekst Prosa frå ein oppvekst.
Skriv ein samanhengande tekst på om lag 150-200 ord med overskrifta
"Prosa frå oppveksten min".
Du står fritt til å velje kva du vil skrive om.

Lykke til!