Hal:“ Sumpain Nawa Ang Mga Ngiping Ginto” ni Cue
Malay
PAKET 01
Panimula
A. Ano ang Kahulugan ng Maikling Kwento?
Ang maikling kwento ay isang masining na uri ng akdang
pampanitikan na naglalaman ng maikling salaysay tungkol
sa isang mahalagang kaganapan. Ang kathang ito ay maikli
lamang kung kaya’t ang pagbabasa nito ay maaring matapos
sa isang upuan o isang impresyon lamang. Ang mga
pangyayari sa akdang ito ay karaniwang nagmula sa malikot
na imahinasyon ng manunulat, maari ding ito ay nakabatay
sa sariling karanasan ng may akda.
Ang maikling kwento ay isang masining na anyo ng
panitikan na naglalaman ng isang maiksing salaysay tungkol
sa isang mahalagang pangyayari na kinabibilangan ng isa o
ilang tauhan. Nag-iiwan ito ng isang kakintalan sa isip ng
mga mambabasa.
Kahit ano ay maaring paksain ng kwentista o manunulat ng
maikling kwento. Maaaring hango ito sa mga pangyayari sa
totoong buhay at maari ding ito’y patungkol sa kababalaghan
at mga bagay na hindi maipaliwanag ng kaalaman.
KASAYSAYAN AT PAG-UNLAD NG MAIKLING
KUWENTO
A. Bago Dumating Ang Mga Kastila
Kuwentong bitbit – dito nag-ugat ang maikling kwento,
maiikling salaysay na pumapaksa sa mga anito, lamanlupa,
malikmata, multo at iba pang mga bunga ng guniguning di
kapanipaniwala..
B. Panahon ng Kastila
Kakana – sumulpot pagdating ng Espanyol,naglalaman ng
mga alamat at engkanto, panlibang sa mga bata • ang mga
kuwento ay tungkol sa buhay ng mga santo at santa -layunin
nila ay mapalaganap ang Kristiyanismo.
• Parabula- naglalaman ng mga talinghaga at nagtuturo ng
aral. Hal. Ang Mabuting Samaritano
C. Panahong Post Kolonyal ( Panahon ng
Amerikano)
Ang maikling kuwentong Tagalog ay naisulat noong mga
unang sampung taon ng mga Amerikano. Mga unang anyo
nito ay ang dagli at pasingaw.
Dagli - maikling- maikling salaysay na gayong nangangaral
nang lantaran ay namumuna, nagpapasaring at nanunuligsa.
Nagsisulat ng dagli sina Valeriano Hernandez Pena, Inigo
Ed Regalado, Patricio Mariano, Pascual Poblete atbp. na
inilathala sa pahina ng pahayagang “Muling Pagsilang”
noong 1903. Yumabong ang uring ito ng salaysay sa tulong
pa rin ng pahayagang Democracia, Ang Mithi, Taliba
hanggang 1921.
Halimbawa ng dagli ni Salvador R. Barros: "Tungkol sa mga
bagay na pumapasok sa pandinig, ang lalaki, babae, at
reporter ay may malaking ipinagkakaiba. "Ang pumapasok
sa isang tainga ng lalaki ay lumalabas sa kabila. "Ang
pumapasok sa dalawang tainga ng babae ay lumalabas sa
bibig. "At ang pumapasok sa dalawang tainga ng reporter ay
lumalabas sa pahayagan." (Sampagita, 8 Nobyembre 1932)
Pasingaw- patungkol sa mga paralumang hinahangaan,
sinusuyo, nililigawan at kung anu-ano pa. Sa mga dahon ng
pahayagang Kaliwanagan at Ang Kapatid ng Bayan ito
kumita ng liwanag. Madalas na ang mga may-akda nito ay
gumagamit o nagtatago sa kanilang mga sagisag panulat.
Napatanyag at namalasak ang pagsulat ng dagli at naging
katha at sa bandang huli ay tinawag a maikling katha
hanggang 1921. Noong 1910, nagtagumpay ang “Elias” ni
Rosauro Almario sa pahayagang Ang Mithi sa bisa ng
14,478 na boto ng mga mambabasa.
Mga Samahang Pampanitikan
1. Ang “Aklatang Bayan” nagsimula ang maikling katha
nang hindi pa ganap ang banghay at nakakahon pa ang
karakterisasyon.
2. Ang “ Ilaw at Panitikan” (popularisasyon) Isinilang ang
Liwayway na naging tahanan ng mga akdang Filipino.
3. Parolang Ginto ni Del Mundo- katipunan ng mga
pinakamahusay na kuwento sa bawat gawain at sa bawat
taon. Pumagitna rin sa larangan ng pamumunang
pampanitikan si Alejandro Abadilla sa kanyang Talaang
Bughaw.
4. Panitikan- sa panahong ito sinunog ng mga kabataang
manunulat ang mga akdang pinalagay na hindi panitikan.
5. “Ilaw ng Bayan” Sa panahong ito ay nangibabaw ang bisa
ng mga kabataang manunulat sa panitikan sa Wikang Ingles.
Alejandro G. Abadilla The father of modern Filipino
poetry.Ama ng modernong Panulaang Filipino
1.Ang “Kuwentong Ginto” (1925-1935) 20 “ kuwentong
ginto.”nina Abadilla at Del Mundo
2. Ang “50 Kuwentong Ginto ng 50 Batikang Kuwentista
(1939) ni Pedro Reyes. Katipunan ng mga pinakamahusay
na katha ni Hernando R. Ocampo at ang mga manunulat sa
Ingles na sina NVM Gonzales, Narciso Reyes, Cornelio
Reyes at Mariano C. Pascual.
• Taong 1920, ang mga kathang Tagalog ay nagkaroon ng
banghay at ang karamihan nito ay nalathala sa mga
babasahin sa Maynila. Dito unang namayani sina Deogracias
A. Rosario, Amado V. Hernandez, Jose Esperanza Cruz,
Rafael Olaya, Teofilo Sayco atbp.
Deogracias A. Rosario - Ipinanganak noong 17 Oktubre
1894 sa Tondo, Maynila, Ama ng Maikling Kwentong
Tagalog
• Kapansin-pansin ang pagkagiliw ng mga manunulat sa
matamis, mabulaklak at maindayog na pananalita.
Karaniwang paksa‟y pag-ibig na inaaglahi, hinahadlangan o
pinapagdurusa, hindi makatotohanan ang mga sitwasyon at
pangyayari at waring nangungunyapit pa rin sa tradisyon ng
romantisismo hanggang sa pagdating ng 1930.
D. Panahon ng Hapon
• Pansamantalang napinid ang mga palimbagan sa panahon
ng mga Hapones ngunit pagkaraan ng ilang buwan ay muli
itong nabuksan. Pinahintulutang makapaglathala ang
Liwayway kaya‟t biglang nakapasok dito ang mga akda na
dati ay hindi tinatanggap ng naturang babasahin.
Dahil dito ang mga manunulat na dating nagsusulat sa
Ingles ay nangagtangkang magsulat sa Tagalog. • Nagdaos
ng timpalak ang Liwayway at pinili ang mga pangunahing
kuwento noon na tinipon sa isang aklat. “Ang 25
Pinakamabubuting Maikling Kathang Pilipino ng 1943.
Nanguna sa timpalak ang sumusunod na apat na kuwento.:
Pangunahin- “Lupang Tinubuan” Narciso Reyes
Pangalawa –“ Uhaw Ang Tigang na Lupa” Liwayway A.
Arceo
Pangatlo- “Lunsod, Nayon at Dagat-dagatan” NVM
Gonzales
Pang-apat- “Suyuan sa Tubigan” Macario Pineda
• Kabilang sa mga bagong pangalan sina Liwayway A.
Arceo, Amado Pangsanghan, Aurora Cruz, sa mga nanguna
sa kanila, nakilala sina Teodoro Agoncillo, Gemilliano
Pineda at Serafin Guinigundo atbp.
E. Panahon ng Kalayaan
• Ang Gantimpalang Carlos Palanca - isang timpalak -
pantikan ay nagdulot ng bagong hamon sa mga manunulat
sa Ingles at Pilipino. Nagsimula ang patimpalak sa maikling
katha noong 1950
• Naitatag ang Kapisanang KADIPAN (aklat, diwa at
panitikan) na itinatag sa pamamahala nina Ponciano B.
Pineda at Tomas Ongoco ng MLQU.
• ang Diwa at Panitik (1965) ay nagpalabas ng magasing
Sibol na ang nilalaman ay tuntunin sa panitikan, wika at
pagtuturo
• Noong Enero 1962, ang magasing Akda ang naging kaakit-
akit na babasahing naglalathala ng mga orihinal na akda at
salin saTagalog ng mga manunulat sa Ingles
• Ang magasing Panitikan ay muling pinalabas ni Alejandro
G. Abadilla noong Oktubre, 1964 at tumagal hanggang 1968
• Nagtaguyod ang Pamantasan ng Ateneo ng Urian Lectures
na pinamahalaan ni Bienvenido Lumbera.
• Ang Gawad Balagtas ay patimpalak ng pamahalaan noong
1969. nilahukan ng katipunan ng sampung akda. Nagwagi si
Wilfredo Virtuso ng unang gantimpala sa kanyang “ Si
Ambo at Iba Pang Kuwento”.
• Ang huling taon sa dekada 60 ang panahon ng protesta.
Ang mga manunulat ay pumaksa sa kaawa- awang
kalagayan ng iskuwater, sa mga suliranin ng magbubukid at
manggagawa.
F. Panahon ng Bagong Lipunan (Batas Militar)
• Sa kadahilanang halos lahat ng kuwentista sa Pilipinas sa
panahong Batas Militar ay kasangkot sa kilusang
makabayan, tampok sa kanilang mga akda ang mga
suliraning tulad ng paghihikahos ng marami sa pagpapasasa
ng iilan, kabulukan sa pagpapatakbo ng pamahalaan,
kawalan ng katarungan sa mga limot na mamamamayan at
pang- aalipin ng negosyanteng dayuhan at ng sabwatan ng
mga burgis. Lantad ang poot sa mga akdang ito.
• Sagisag- isang magasing inilathala ng Kagawaran ng
Pabatirang Madla upang magkaroon ng mapaglalathalaan ng
mga akdang hindi tinatangkilik ng mga popular na
babasahin.Nagtaguyod din ito ng Gawad Sagisag at
nakatuklas ng mga bagong manunulat.
• Ang iba’t ibang kuwentong lumabas at naisulat sa
panahong ito ay pawang sumasaling sa ugat ng lipunan.
• Nakilala sa panahong ito ang mga kuwentistang sina
Alfredo Lobo, Mario Libuan, Augosto Sumilang, Lualhati
Bautista, Reynaldo Duque, Benigno Juan, Benjamin
Pascual, Domingo Landicho, Edgardo Maranan, Wilfredo
Ma. Virtuso at Pedro S. Dandan.
• Sa panahong ito, naging palasak ang pagpunta ng mga
Pilipino sa ibang bansa lalo na sa Estados Unidos, ito ang
naging batayan ni Domingo Landicho upang isulat ang
kuwentong ”Huwag mong Tangisan Ang Kamatayan ng
Isang Pilipino sa Dibdib ng Niyebe” na siyang
pinagkalooban ng gantimpalang Palanca noong 1975.
• Samantala, noong 1979-1980, isang simple subalit
pinakamakahulugang kuwento ang napili ng Palanca upang
gawaran ng gantimpalang pinakamahusay para sa taong iyon
ang kuwentong “Kandong “ ni Reynaldo Duque.

G. Kasalukuyang Panahon
• Nagpatuloy ang Liwayway sa pagbubukas ng kanilang
pinto para sa mga manunulat ng kuwentong ngayon pa lang
sumisibol.Maraming kuwentong nailathala ng mga
pagbabagong naganap sa bansa pagkaraan ng EDSA
Revolution. Ito ang mga kuwentong nagtataglay ng diwa,
saloobin, at paniniwala ng mga manunulat sa bagong
panahon.
• Nagkaroon ng iba’t ibang pamamaraan ng pagkukwento.
Ang mga paksang dati ay hindi naisusulat ay napapansin.
Naging matimpi ang pagtalakay ng paksa. Madula ngunit
maligoy. Ang mga katangiang iyan ay namalagi hanggang
sa kasalukuyan at ito’y tinawag na kontemporaryong
maikling kwento.
B. Katangian ng Maikling Kwento
Ang mga sumusunod ay katangian ng maikling kwento.
1. May iisang impresyon sa mambabasa.
2. Ang pangunahing tauhan ay may mahalagang
layunin at may suliranin na dapat lutasin.
3. Tinatalakay nito ang isang madulang bahagi ng
buhay.
4. Kakikitaan ng mahahalagang tagpo.
5. May mabilis na pagtaas ng kawilihan hanggang sa
kasukdulan, na agad sinusundan ng wakas.
6. Mas maikli ang kabuuan ng maikling kwento
kumpara sa iba pang uri ng panitikan
A. Bahagi ng Maikling Kwento
Ang maikling kwento ay may tatlong bahagi. Ito ay ang
Simula, Gitna at Wakas.
1. Simula
Kabilang sa simula ang mga tauhan, tagpuan, at suliranin. Sa
mga tauhan nalalaman kung sinu-sino ang magsisiganap sa
kwento at kung ano ang papel na gaganapan ng bawat isa.
Maaaring bida, kontrabida o suportang tauhan.
Sa tagpuan nakasaad ang lugar na pinangyarihan ng mga
aksyon o mga insidente kasama na dito ang panahon kung
kailan naganap ang kwento. At ang bahagi ng suliranin ang
siyang kababasahan ng problemang haharapin ng
pangunahing tauhan.
2. Gitna
Ang gitna ay binubuo ng saglit na kasiglahan, tunggalian, at
kasukdulan. Ang saglit na kasiglahan ang naglalahad ng
panandaliang pagtatagpo ng mga tauhang masasangkot sa
suliranin.
Ang tunggalian naman ang bahaging kababasahan ng
pakikitunggali o pakikipagsapalaran ng pangunahing tauhan
laban sa mga suliraning kakaharapin, na minsan ay sa sarili,
sa kapwa, o sa kalikasan. Samantalang ang kasukdulan ang
pinakamadulang bahagi kung saan makakamtan ng
pangunahing tauhan ang katuparan o kasawian ng kanyang
ipinaglalaban.
3. Wakas
Ang wakas ay binubuo ng kakalasan at katapusan. Ang
kakalasan ang bahaging nagpapakita ng unti-unting pagbaba
ng takbo ng kwento mula sa maigting na pangyayari sa
kasukdulan, at ang katapusan ang bahaging kababasahan ng
magiging resolusyon ng kwento. Maaring masaya o
malungkot, pagkatalo o pagkapanalo.
Gayunpaman, may mga kwento na hindi laging
winawakasan sa pamamagitan ng dalawang huling
nabanggit na mga sangkap. Kung minsan, hinahayaan ng
may-akda na mabitin ang wakas ng kwento para hayaan ang
mambabasa na humatol o magpasya kung ano sa palagay
nito ang maaring kahinatnan ng kwento.
PAKET 2
Mga Elemento ng Maikling Kwento
Mayroong labing-isang elemento ang maikling kwento. Ito
ay ang mga sumusunod
1. Panimula
Dito nakasalalay ang kawilihan ng mga mambabasa. Dito rin
kadalasang pinapakilala ang iba sa mga tauhan ng kwento.
2. Saglit na Kasiglahan
Naglalahad ng panandaliang pagtatagpo ng mga tauhang
masasangkot sa suliranin.
3. Suliranin
Ito ang problemang haharapin o kinahaharap ng tauhan o
mga tauhan sa kwento.
4. Tunggalian
Ang tunggalian ay may apat na uri:
• Tao laban sa tao
• Tao laban sa sarili
• Tao laban sa lipunan
• Tao laban sa kapaligiran o kalikasan
5. Kasukdulan
Sa kasukdulan nakakamtan ng pangunahing tauhan ang
katuparan o kasawian ng kanyang ipinaglalaban.
6. Kakalasan
Ito ang tulay sa wakas ng kwento.
7. Wakas
Ito ang resolusyon o ang kahihinatnan ng kwento.
8. Tagpuan
Dito nakasaad ang lugar na pinangyarihan ng mga aksyon o
mga insidente. Kasama din dito ang panahon kung kailan
naganap ang kwento.
9. Paksang Diwa
Ito ang pinaka-kaluluwa ng maikling kwent0
10. Kaisipan
Ito naman ang mensahe ng kwento.
11. Banghay
Ito ay ang mga pangyayari sa kwento.
Sangkap ng maikling Kwento
1. Tagpuan- Tumutukoy ito sa pook o lugar na
pinangyarihan ng kuwento. Naglalarawan ito ng
ginagalawan o kapaligiran ng mga tauhan.
2. Paksang Diwa- Pinaka kaluluwa ng maikling
kwento. Kaisipan, Mensahe ng kwento.
Paksang Diwa - Ito ang pinakadiwa ng katha. Ito ang pang-
isipang iniikiran ng maliliit na himaymay ng katha at
nabubuo ng manunulat ang kasiyahang pandamdamin at
pangkaasalan sa mambabasa.
3. Tauhan - Ang nagbibigay buhay sa kuwento,
makikilala sila sa kanilang panlabas na kaanyuan- pisikal at
pananamit, kilos na magpapahiwatig ng kanilang ugali at
diyalogo.
4. Banghay- Ito ang pagkakasunud-sunod ng mga
pangyayari sa kuwento. Bahagi ng Banghay -simula -
suliranin -saglit na kasiglahan -kasukdulan -kakalasan -
wakas
5. Tema o Paksa- ito ang sentral na ideya sa loob
ng kuwento o ang mahalagang pangkaisipan ng akda.
6. Himig- Ito ang maglalantad sa kulay ng
kalikasang pandamdamin ng kuwento. Maaring masaya ang
kuwento o kaya’y malungkot, mapanudyo, mapagpatawa at
maromansa.
7. Paningin - Ito ang pananaw na pinagdaraanan ng
mga pangyayari. Matutukoy ng isang mambabasa ang iba’t
ibang sangkap ng akda sa pamamagitan ng paningin. Sa
pamamagitan ng paningin, makikilala ng mambabasa ang
inilalahad na lugar, panahon at ang relasyon ng mga tauhan.
Salik ng Maikling Kwento
8. Kapaunahan – ang mga panagunahing tauhan ay
ang siyang pinakaugat ng maselang pangyayaring inilahad.
9. Kaganyakan- Tinatawag ding isang saglit na
kasiglahan sapagkat ito ang nagpasidhi sa damdamin at
pagnanasa ng mambabasa upang ipagpatuloy ang
pagtunghay.
10. Kabanghayan- Ang pagkakasunod-sunod ng
mga naaayong pangyayari na mabilis ang kaganapan at
pagkakalahad ay ayon sa istilo ng manunulat.
11. Tunggalian- Ito ay tinatawag na gusot o buhol.
12. Kasukdulan- Isang bahagi ngunit salik ding
matatawag. Ito ang pinakamasidhing bahagi dahil dito
nakasalalay ang kaalaman ng mambabasa sa sasapitin ng
mga tauhan sa bandang huli.
PAKET 03
Mga Uri ng Maikling Kwento
May sampung uri ng maikling kwento. Ito ay ang mga
sumusunod:
1. Kwento ng Tauhan
Inilalarawan dito ang mga pangyayaring pangkaugalian ng
mga tauhang nagsisiganap upang mabigyan ng kabuuan ang
pag-unawa sa kanila ng isang mambabasa.
Kuwento ng Tauhan: Ang Kuwento ni Mabuti
2. Kwento ng Katutubong Kulay
Binibigyang diin dito ang kapaligiran at mga pananamit ng
mga tauhan, ang uri ng kanilang pamumuhay, at hanapbuhay
ng mga tao sa nasabing lugar.
Kuwento ng Katutubong Kulay: Suyuan sa Tubigan
3. Kwentong Bayan
Inilalahad dito ang mga kwentong pinag-uusapan sa
kasalukuyan ng buong bayan.
 Kwentong Bayan : Alamat, Mito, Parabula, Pabula
4. Kwento ng Kababalaghan
Dito pinag-uusapan ang mga salaysaying hindi
kapanipaniwala.
Kwentong Pantasya: Kuwento ng Diwata
5. Kwento ng Katatakutan
Naglalaman naman ito ng mga pangyayaring kasindak-
sindak.
Kwento ng Katatakutan : Ang Aswang sa Baryo
Dekada Sitenta
6. Kwento ng Madulang Pangyayari
Binibigyang diin ang kapanapanabik at mahahalagang
pangyayari na nakapagpapaiba o nakapagbago sa tauhan.
Kwento ng madulang pangyayari : Utos ng Hari
7. Kwento ng Sikolohiko
Ito ang uri ng maikling kuwentong bihirang isulat sapagkat
may kahirapan ang paglalarawan ng kaisipan. Ipinadarama
dito sa mga mambabasa ang damdamin ng isang tao sa harap
ng isang pangyayari at kalagayan.
Kwento ng Sikolohiko: Ang Kwento ni Tata Selo
8. Kwento ng Pakikipagsapalaran
Nasa balangkas ng pangyayari ang interes ng kwento ng
pakikipagsapalaran.
Kwento ng pakikipagsapalaran : Trak ng Basura
9. Kwento ng Katatawanan
Ito ay nagbibigay-aliw at nagpapasaya sa mambabasa.
Kuwento ng Katatawanan: Ang Pilyong Si Loren
10. Kwento ng Pag-ibig
Ito naman ay tungkol sa pag-iibigan ng dalawang tao.
Kwento ng Pag-ibig : Liham
________________________________________
PAKET 04
Mga Teoryang Pampanitikan
Teoryang Klasismo
Ang layunin ng panitikan ay maglahad ng mga
pangyayaring payak, ukol sa pagkakaiba ng estado sa buhay
ng dalawang nag-iibigan, karaniwan ang daloy ng mga
pangyayari, matipid at piling-pili sa paggamit ng mga salita
at laging nagtatapos nang may kaayusan.
Teoryang Humanismo
Ang layunin ng panitikan ay ipakita na ang tao ang sentro
ng mundo; ay binibigyang-tuon ang kalakasan at
mabubuting katangian ng tao gaya ng talino, talento atbp.
Teoryang Imahismo
Ang layunin ng panitikan ay gumamit ng mga imahen na
higit na maghahayag sa mga damdamin, kaisipan, ideya,
saloobin at iba pang nais na ibahagi ng may-akda na higit na
madaling maunawaan kaysa gumamit lamang ng
karaniwang salita. Sa halip na paglalarawan at tuwirang
maglalahad ng mga imahen na layong ilantad ang totoong
kaisipan ng pahayag sa loob ng panitikan.
Teoryang Realismo
Ang layunin ng panitikan ay ipakita ang mga karanasan at
nasaksihan ng may-akda sa kanyang lipunan. Samakatuwid,
ang panitikan ay hango sa totoong buhay ngunit hindi
tuwirang totoo sapagkat isinaalang-alang ng may-akda ang
kasiningan at pagka- efektibo ng kanyang sinulat.
Teoryang Feminismo
Ang layunin ng panitikan ay magpakilala ng mga kalakasan
at kakayahang pambabae at iangat ang pagtingin ng lipunan
sa mga kababaihan. Madaling matukoy kung ang isang
panitikan ay feminismo sapagkat babae o sagisag babae ang
pangunahing tauhan ay ipinamamayagpag ang mabubuti at
magagandang katangian ng tauhan.
Teoryang Arkitaypal
Ang layunin ng panitikan ay ipakita ang mga mahahalagang
bahagi ng akda sa pamamagitan ng mga simbolo. Ngunit
hindi basta-basta masusuri ang mga simbolismo sa akda.
Pinakamainam na alamin muna ang kabuuang konsepto at
tema ng panitikan sapagkat ang mga simbolismong
napapaloob sa akda ay magkaugnay sa isa’t isa. Ang lahat
ng simbolismo ay naaayon sa tema at konseptong
ipinapakilala ng may-akda sa mga mambabasa.
Teoryang Formalistiko
Ang layunin ng panitikan ay iparating sa mambabasa ang
nais niyang ipaabot gamit ang kanyang tuwirang panitikan.
Samakatuwid, kung ano ang sinasabi ng may-akda sa
kanyang panitikan ang siyang nais niyang ipaabot sa
mambabasa – walang labis at walang kulang. Walang
simbolismo at hindi humihingi ng higit na malalimang
pagsusuri’t pang-unawa.
Teoryang Sikolohikal magsilbing katuwang ng mambabasa sa kanyang karanasan
sa mundo.
Ang layunin ng panitikan ay ipaliwanag sa pamamagitan ng
pagpapakita ng mga salig (factor) sa pagbuo ng
naturangbehavior (pag-uugali, paniniwala, pananaw,
pagkatao) sa isang tauhan sa kanyang akda. Ipinakikita sa
akda na ang tao ay nagbabago o nagkakaroon ng panibagong
Teoryang Queer
behavior dahil may nag-udyok na mabago o mabuo ito.
Ang layunin ng panitikan ay iangat at pagpantayin sa
Teoryang Eksistensyalismo
paningin ng lipunan sa mga homosexual. Kung ang mga
Ang layunin ng panitikan ay ipakita na may kalayaan ang babae ay may feminismo ang mga homosexual naman ay
tao na pumili o magdesisyon para sa kanyang sarili na siyang queer.
pinakasentro ng kanyang pananatili sa mundo (human
Teoryang Historikal
existence).
Ang layunin ng panitikan ay ipakita ang karanasan ng isang
Teoryang Romantisismo
lipi ng tao na siyang masasalamin sa kasaysayan ay bahagi
Ang layunin ng teoryang ito ay ipamalas ang iba’t ibang ng kanyang pagkahubog. Nais din nitong ipakita na ang
paraan ng tao o sumasagisag sa tao sa pag-aalay ng kanyang kasaysayan ay bahagi ng buhay ng tao at ng mundo.
pag-ibig sa kapwa, bansa at mundong kinalakhan.
Teoryang Kultural
Ipinakikita rin sa akda na gagawin at gagawin ng isang
nilalang ang lahat upang maipaalam lamang ang kanyang Ang layunin ng panitikan ay ipakilala ang kultura ng may-
pag-ibig sa tao o bayang napupusuan. akda sa mga hindi nakakaalam. Ibinabahagi ng may-akda
ang mga kaugalian, paniniwala at tradisyon minana at ipasa
Teoryang Marxismo
sa mga sunod na salinlahi. Ipinakikita rin dito na bawat lipi
Ang layunin ng teoryang ito ay ipakita na ang tao o ay natatangi.
sumasagisag sa tao ay may sariling kakayahan na umangat
Teoryang Feminismo-Marxismo
buhat sa pagdurusang dulot ng pang-ekonomiyang
kahirapan at suliraning panlipunan at pampulitika. Ang mga Ang layunin ng panitikan ay ilantad ang iba’t ibang paraan
paraan ng pag-ahon mula sa kalugmukan sa akda ay ng kababaihan sa pagtugon sa suliraning kanyang
nagsisilbing modelo para sa mga mambabasa. kinakaharap. Isang halimbawa nito ay ang pagkilala sa
prostitusyon bilang tuwirang tugon sa suliraning dinaranas
sa halip na ito’y kasamaan at suliranin ng lipunan.
Teoryang Sosyolohikal
Teoryang Dekonstruksyon
Ang layunin ng panitikan ay ipakita ang kalagayan at
Ang layunin ng panitikan ay ipakita ang iba’t ibang aspekto
suliraning panlipunan ng lipunang kinabibilangan ng may-
na bumubuo sa tao at mundo. Pinaniniwalaan kasi ng ilang
akda. Naipakikita rito ang pamaraan ng mga tauhan sa
mga pilosopo at manunulat na walang iisang pananaw ang
pagsugpo sa suliranin o kalagayan ng lipunan na nagsisilbing
nag-udyok sa may-akda na sumulat kundi ang pinaghalu-
gabay sa mga mambabasa sa magpuksa sa mga katulad na
halong pananaw na ang nais iparating ay ang kabuuan ng
suliranin.
pagtao at mundo.
Teoryang Moralistiko

Ang layunin ng panitikan ay ilahad ang iba’t ibang

pamantayang sumusukat sa moralidad ng isang tao – ang
pamantayan ng tama at mali. Inilalahad din nito ang mga
pilosopiya o proposisyong nagsasaad sa pagkatama o
PAKET 05
kamalian ng isang kilos o ugali ayon sa pamantayang
A. Mga Halimbawa ng Maikling Kwento na may Aral
itinakda ng lipunan. Sa madaling sabi, ang moralidad ay
napagkakasunduan ayon na rin sa kaantasan nito. Pagtalakay sa Aralin
Teoryang Bayograpikal Mga Halimbawa ng Maikling Kwento na may Aral
Ang layunin ng panitikan ay ipamalas ang karanasan o Narito ang ilang mga Halimbawa ng Maikling Kwento na
kasagsagan sa buhay ng may-akda. Ipinahihiwatig sa mga may Aral.
akdang bayograpikal ang mga bahagi sa buhay ng may-akda
na siya niyang pinakamasaya, pinakamahirap, Maikling Kwento tungkol sa Pag-ibig
pinakamalungkot at lahat ng mga “pinaka” na inaasahang
• Si Wigan at si Ma-I • Pagatpat

• Ang Nawawalang Prinsesa • Araw, Buwan, at Kuliglig

• Si Ederlyn • Ang Dalawang Magtotroso at ang Engkantada

• Wala na Siya • Ang Kalabasa at ang Duhat

• Tren • Ang Punong Kawayan

• Halaman ng Pagmamahal • Bakit Itim ang Kulay ng Uwak?

• Ang Lugar sa Habang Panahon • Ang Engkantada ng Makulot

• Nakalbo ang Datu • Bakit mas Maliwanag ang Araw kaysa Buwan?

• Bakit Mataas ang Langit?

Maikling Kwento tungkol sa Kaibigan • Kung Bakit may Tagsibol at Taglagas

• Ang Kaibigan Ba o Ang Tiya Maikling Kwento tungkol sa Pangarap

• Ang Dakilang Kaibigan • Regalo sa Guro

• Ang Bata At Ang Aso • Ang Inapi

• Ang Matalik kong Kaibigan • Ang Batang Maikli Ang Isang Paa

• Ang Matalinong Pintor • Ang Babaing Maggagatas

• Kaibigan Daw • Si Mariang Mapangarapin

• Modelong Bata • Kapuri-puring Bata

• Ang Matalik na Magkaibigan • Pambansang Pintor

• Bagong Kaibigan Iba pang mga Halimbawa ng Maikling Kwento

Maikling Kwento tungkol sa Pamilya • Ang Espesyal Na Panauhin

• Ang Inang Matapobre • Reynang Matapat

• Si Juan, ang Pumatay ng Higante • Si Juan at ang mga Alimango

• Ang Batang Espesyal • Ang Babaeng Ubod ng Talino

• Ang Buhay Nga Naman • Bakit may Pulang Palong ang mga Tandang?

• Ang Sapatero at ang mga Duwende

• Ang Alkansya Ni Boyet

• Huling Limang Oras

• Ang Mag-asawang Walang Anak

• Isang Aral Para kay Armando

• Matulunging Bata

Maikling Kwento tungkol sa Kalikasan

• Ang Bulkang Taal

• Ang Araw at ang Hangin

• Ang Aral ng Damo