THEO DÕI THUỐC TRỊ

LIỆU-THERAPEUTIC DRUG
MONITORING (TDM)
SỰ LIÊN QUAN GIỮA DƯỢC ĐỘNG
HỌC VÀ DƯỢC LỰC HỌC
Mối quan hệ của dược động học và dược lực học và các yếu
tố ảnh hưởng đến sự thay đổi dược động và dược lực
 TDM là gì?
• TDM là một hoạt động đa ngành sử dụng kiến thức về
dược , dược động học và dược lực học để tối ưu hóa điều
trị bằng thuốc trong nhiều tình huống lâm sàng khác nhau
• TDM là một khái niệm sử dụng phép đo nồng độ thuốc
trong dịch sinh học như một công cụ để cá nhân hóa việc
điều trị bằng thuốc và điều chỉnh liều lượng.
Mục đích của TDM
 DRUG CANDIDATES FOR TDM
▪ Các thuốc có mối tương quan giữa nồng độ trong huyết
thanh và đáp ứng hoặc độc tính của thuốc.
▪ Các thuốc có sự thay đổi lớn về dược động học (hấp thu,
chuyển hóa hoặc thải trừ), cả trong cá thể cũng như giữa các
cá thể.
▪ Các thuốc có chỉ số điều trị thấp như digitalis,
aminoglycoside, thuốc chống trầm cảm ba vòng,
theophylline, lithium, thuốc chống động kinh, ức chế miễn
dịch và chống loạn nhịp, v.v.
▪ Các thuốc mà hiệu quả của chúng không thể đo lường được.
 Các yêu cầu của TDM
▪ Có mối tương quan giữa nồng độ thuốc và /
hoặc chất chuyển hóa của nó và tác dụng
dược lý của thuốc.
▪ Có phương pháp phân tích đáng tin cậy để đo
nồng độ thuốc và / hoặc nồng độ chất chuyển
hóa
Basic steps in the process of initiation and
management of drug therapy
 Mẫu đo TDM
• Các mẫu sinh học được sử dụng trong TDM cho phần lớn các loại thuốc
là máu toàn phần, huyết tương hoặc huyết thanh.
• Nồng độ thuốc và chất chuyển hóa trong nước tiểu không tương quan
với các dấu hiệu và triệu chứng của điều trị bằng thuốc hoặc độc tính
→nước tiểu không phải là mẫu được thu thập cho TDM. Nồng độ thuốc
trong nước tiểu cũng không nên được sử dụng để ngoại suy liều đã
được sử dụng.
• Nước bọt: Nồng độ thuốc trong nước bọt có xu hướng tương quan với
nồng độ trong huyết thanh / huyết tương. Cửa sổ phát hiện thuốc là
khoảng 1-2 ngày sau khi sử dụng thuốc → nước bọt có thể được sử dụng
để phát hiện phơi nhiễm thuốc gần đây. Khoảng trị liệu không được thiết
lập tốt trong nước bọt.
 What should be measured

• Chất mẹ
• Chất chuyển hóa có hoạt tính trong trường
sử dụng tiền dược
 Thời điểm lấy mẫu
• Các mẫu không được lấy cho đến khi đạt trạng thái ổn định, khoảng 5
T1/2
• Thời điểm thu thập mẫu rất quan trọng vì nồng độ thuốc thay đổi trong
khoảng thời gian dùng thuốc.
• Điểm thay đổi ít nhất trong khoảng thời gian dùng thuốc là ngay trước
khi dùng liều tiếp theo.
• Thời gian đạt nồng độ đỉnh khó xác định hơn và có thể thay đổi trong
chính cá thể và giữa các cá thể.
• Thời gian lấy các mẫu máu nên được lựa chọn cẩn thận để tạo thuận lợi
cho việc giải thích nồng độ thuốc đo được.
• Nồng độ đáy (0-60 phút trước khi dùng liều tiếp theo)
• Nồng độ đỉnh (thường là 1-2 giờ sau khi dùng thuốc; tuy nhiên, điều này
phụ thuộc nhiều vào từng loại thuốc)
 Các phương pháp đo nồng độ thuốc
• Immunoassay: fluorescence polarization immunoassay (FPIA), the
enzyme immunoassay (EMIT), and the enzyme-linked
immunoassay (ELISA).
• High performance liquid chromatography (HPLC),
ultra-performance liquid chromatography (UPLC)
• Mass spectrometry
• Mass spectrometry (MS) with the HPLC and UPLC techniques
Khái niệm khoảng trị liệu
 Dịch vụ TDM

• TDM là một hoạt động đa ngành, bao gồm sự

hợp tác giữa các bác sĩ lâm sàng, dược sĩ, y tá
và nhà phân tích.
• Lợi ích: lợi cho bệnh nhân và có thể có lợi ích
về kinh tế dược.
Process for reaching dosage decisions
with TDM
 Tóm tắt
• TDM đóng một vai trò quan trọng trong việc sử dụng thuốc an toàn và

hiệu quả và cá nhân hóa trị liệu.

• TDM có thể giúp xác định các vấn đề về tuân thủ thuốc trong các trường

hợp bệnh nhân không tuân thủ điều trị.

• Khi diễn giải các phép đo nồng độ thuốc, các yếu tố cần được xem xét

bao gồm thời gian lấy mẫu liên quan đến liều dùng, lịch sử dùng thuốc,

đáp ứng của bệnh nhân và các mục tiêu lâm sàng mong muốn. Thông tin

này có thể được sử dụng để xác định chế độ dùng thuốc thích hợp nhất

để đạt được đáp ứng tối ưu với độc tính tối thiểu
CẢM ƠN SỰ QUAN TÂM THEO
DÕI