T.C.

PENİK KAYMAKAMLIĞI
MELEK AKNİL ÇOK PROGRAMLI ANADOLU LİSESİ 2022-2023 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI TÜRK DİLİ
VE EDEBİYATI DERSİ 11. SINIF 2. DÖNEM 1. YAZILI SINAV SORULARI

1) Öğretici metinlerle ilgili olarak aşağıda verilen cümlelerdeki boşlukları uygun ifade ile tamamlayınız. (15 puan)

a) Türk edebiyatının ilk makale örneği ………………………………….tarafından yazılmıştır.

b) Başta edebiyat olmak üzere sanat dalları ve dil üzerine yazılan makale türüne …………………………. denir.
c) Bir yazarın …………………..konular hakkında görüş ve düşüncelerini ifade ettiği yazılara fıkra denir.
d) Fıkra metinlerinde, makaleye kıyasla kanıtlama çabası ……………………….
e) Sohbet metinlerinde, makaleye kıyasla …………………………bir üslup tercih edilir.

I.METİN:
Eritrosit membranı, 6 mm kalınlığındadır; %49 protein, %44 lipid, %7 karbonhidrat içerir. Eritrosit membranındaki
lipidler, diğer memeli plazma hücrelerinde olduğu gibi, hücre etrafında dayanıklı bir yapı oluşturmak üzere iki
tabakalı bir yapı meydana getirmektedirler. İnsan eritrosit membran lipidlerinin %25’ini kolesterol, %60’ını
fosfogliserid, %5-10’unu glikolipid, geri kalanını kolesterol esterleri, serbest yağ asitleri, sülfatidler, triaçilgliseroller
oluşturur. 

II.METİN:
“Nurullah Ataç’ın yarattığı sözcüklerle şiir yazılabilir mi?” diyorsunuz. Yazılmaz tabii. Ama o sözcüklerden tutanları
ile ilerde pekâlâ yazılabilir. Zaten bugün Nurullah Ataç’ın böyle bir şey söylediği yoktur. Konuşma dilinden ayrı bir
şiir dili benim şiir anlayışıma göre olamaz. Bakın Melih Cevdet’in, Oktay Rifat’ın ve onlar gibilerin şiirlerine, hepsi
sizin benim konuşurken kullandığımız sözcüklerle yazılmıştır. Bence, şiirde doğru yol da budur.

2) Yukarıda verilen I ve II numaralı parçaların hangi öğretici metin türünden alındığını yazınız. (10 puan)

Melis, öğretmeninin tavsiyesiyle kütüphaneden bir kitap alıyor. Okuduğu romanda, Anadolu halkının Kurtuluş Savaşı
sonrası toparlanma sürecinin ele alındığını ve yeni kurulan cumhuriyet değerlerinin halka aktarılma çabası olduğunu
fark ediyor. Kitabın ilk basımı yaklaşık 100 yıl öncesine ait olmasına rağmen, Melis kitapta kullanılan tüm sözcükleri
rahatlıkla anlayabiliyor. Buna göre;

3) Melis’in okuduğu kitap Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatında yer alan hangi roman anlayışını temsil
etmektedir?(10 puan)

‘’Bazen düşünürüm, ne kadar garip mahluklarız. Hepimiz ömrümüzün kısalığından şikayet ederiz fakat gün denen
şeyi bir an evvel ve farkına varmadan harcamak için neler yapmayız? (…)
En iyisi düşünmemekti. Kaçmaktı. Kendi içime kaçmak. Fakat bir içim var mıydı? Hatta ben var mıydım? Ben
dediğim şey, bir yığın ihtiyaç, azap ve korku idi.’’

4) Yukarıda Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü adlı romanından alınan bir parçaya yer
verilmiştir. Metinden yola çıkarak romanın ait olduğu Cumhuriyet Dönemi roman anlayışının adını yazınız.(10
puan)
 -Tutamak sorunu. İnsanın bir tutamağı olmalı.
-Anlamadım.
-Tutamak sorunu dedim. Dünyada hepimiz sallantılı, korkuluksuz bir köprüde yürür gibiyiz. Tutunacak bir şey olmadı
mı insan yuvarlanır.
Kimi zenginliğine tutunur; kimi müdürlüğüne; kimi işine, sanatına.
Herkes kendi tutamağının en iyi, en yüksek olduğuna inanır. Gülünçlüğünü fark etmez.

5) Yukarıdaki parça, postmodern roman anlayışına kaynaklık ettiği düşünülen, Yusuf Atılgan’ın Aylak Adam
romanından alınmıştır. Buna göre parçada tartışılan ‘’tutamak sorunu’’ üzerine düşüncelerinizi yazınız. (10
puan)

Türk edebiyatında Postmodern roman anlayışı, Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar adlı eseriyle adeta özdeşleşmiştir.
Romanda, arkadaşı Selim Işık’ın intihar ettiğini düşünen Turgut Özben, ihmal ettiğini düşündüğü arkadaşının
geçmişinin izini sürmeye ve Selim’in tanıdığı insanlar aracılığıyla onu tanımaya çalışır. Her insana farklı bir yönünü
gösteren Selim’in görüntüsü, Turgut’un gözünde netlik kazanacaktır.
6) Yukarıdaki parçadan hareketle postmodern roman anlayışının iki özelliğini yazınız. (10 puan)




7) Aşağıdaki cümlelerde görülen anlatım bozukluklarının sebebini ve cümlelerin doğrusunu boşluklara yazınız.
(15 puan)
 Hazırlıksız dinleyicilerin karşısına çıkmak konuşmacıyı zor durumda bıraktı.

 Buralara ayda yılda bir seyrek olarak gelirdi.

 Dostlarımın hiçbiri bana inanmıyor, beni suçluyor.

 Kuşkusuz bir araya geldiklerinde senin bu problemini ele alabileceklerini düşünüyorum.

 Öğrenci sayısının kalabalık olması bu sonucu doğuruyor.

8) Aşağıdaki cümleleri ögelerine ayırınız. (15 puan)

 Ressamlığın yanında yazarlık da yapan sanatçımız, gazetedeki köşesinde toplum sorunlarına çözüm yolları üretmek
için sabah akşam demeden yazardı.

 Şirketin bu yılki kazancı, geçen yılkinin yaklaşık iki katıydı.

 Eski tül perdelerden gelinlik biçerdik kardeşimle kendimize, durmadan.

9) Aşağıdaki cümlede parantezle gösterilen yerlere uygun noktalama işaretini koyunuz. (5 puan)

( )Akıllı adam ( ) her şeyin farkına varır ( ) budala ise her konuda düşüncesini söyler ( ) ( ) dedi.