Količina Cijena Ukupan prihod Prosječan prihod Marginalni prihod

0 11 0
1 10 10 10 10
2 9 18 9 8
3 8 24 8 6
4 7 28 7 4
5 6 30 6 2
6 5 30 5 0
7 4 28 4 -2
8 3 24 3 -4

Ukupni, prosječni i marginalni prihod

monopoliste
 Vrsta priozvioda
Aluminij
Čelik
Iveral ploče
Furnir
Tkanina
Auto gume
Dodana vrijednost proizvođača intermedijarnih proizvoda
Mašine za proizvodnju namještaja
Mašine za proizvodnju automobila
Dodana vrijednost proizvođača finalnih kapitalnih dobara (mašine)
Namještaj
Odjeća
Automobil
Dodana vrijednost proizvođača finalnih roba za krajnju potrošnju
BRUTO DOMAĆI PROIZVOD

Obračun BDP-a (zbir dodanih vrijednosti)

Vrsta proizvoda
Mašine za proizvodnju namještaja
Mašine za proizvodnju automobila
Ukupna vrijednost prodaje preduzećima
Namještaj
Odjeća
Automobil
Ukupna vrijednost prodaje domaćinstvima
Ukupna vrijednost neprodatih proizvoda

Makroekonomska ravnozeža proizvodnje i potrošnje

 Vrsta proizvoda
Mašine za proizvodnju namještaja
Mašine za proizvodnju automobila
Ukupna vrijednost prodaje preduzećima
Namještaj
Odjeća
Automobil
Ukupna vrijednost prodaje domaćinstvima
Ukupna vrijednost neprodatih proizvoda

Makroekonomska neravnoteža proizvodnje i potrošnje

 Ukupna dodana vrijednost u proizvodnji (milioni KM)
2,000
800
400
200
500
900
4,800
700
900
1,600
1,000
500
1,400
2,900
9,300

bir dodanih vrijednosti)

Tržišna vrijednost (milione KM) Prodato preduzećima Prodato domaćinstvima

1,200 1,200
2,000 2,000
3,200
1,600 1,600
1,000 1,000
3,500 3,500
6,100
0 0

ozeža proizvodnje i potrošnje

 Tržišna vrijednost (milione KM) Prodato preduzećima Prodato domaćinstvima
1,200 1,200
2,000 2,000
3,200
1,600 1,300
1,000 800
3,500 3,000
5,100
0 1,000

noteža proizvodnje i potrošnje

 Vrsta proizvoda
Mašine za proizvodnju namještaja
Mašine za proizvodnju automobila
Proizvođači finalnih kapitalnih dobara (mašine i oprema)
Namještaj
Odjeća
Automobili
Proizvođači finalnih roba za krajnju potrošnju
BRUTO DOMAĆI PROIZVOD

Obračun BDP-a - tržišna vrijednost proizvođača finalnih roba

 Tržišna vrijednost finalnih roba (u milionima KM)
1,200
2,000
3,200
1,600
1,000
3,500
6,100
9,300

a vrijednost proizvođača finalnih roba

 75
Raspoloživi dohodak Potrošnja Promjene dohotka
0 100
100.00 175.00 100.00
200.00 250.00 100.00
300.00 325.00 100.00
400.00 400.00 100.00
500.00 475.00 100.00
600.00 550.00 100.00
700.00 625.00 100.00
800.00 700.00 100.00
900.00 775.00 100.00
1,000.00 850.00 100.00
1,100.00 925.00 100.00
1,200.00 1,000.00 100.00

Raspoloživi dohodak i potrošn

Povećanje sloja izolacije (cm)

0.00
6.00
12.00
18.00
 100
Nominalni nacionalni dohodak
100.00
200.00
300.00
400.00
500.00
600.00
700.00
800.00
900.00
1,000.00
1,100.00
1,200.00
1,300.00
1,400.00
1,500.00
1,600.00

100
Nominalni nacionalni dohodak
0.00
100.00
200.00
300.00
400.00
500.00
600.00
700.00
800.00
900.00
1,000.00
1,100.00
1,200.00
1,300.00
 1,400.00
1,500.00
1,600.00
1,700.00
1,800.00
1,900.00
2,000.00

Faza
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
ostale faze
UKUPNO
 100
NND
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1,000
1,100
1,200
1,300
1,400
1,500
1,600
1,700
1,800
1,900
2,000

Marginalna sklonost potrošnji

0.80
0.60
0.50
0.40
Marginalna sklonost potrošnji
0.80
0.60
0.50
0.40
 Promjene potrošnje Marginalna sklonost potrošnji

75.00 0.75
75.00 0.75
75.00 0.75
75.00 0.75
75.00 0.75
75.00 0.75
75.00 0.75
75.00 0.75
75.00 0.75
75.00 0.75
75.00 0.75
75.00 0.75

Raspoloživi dohodak i potrošnja

Godišnji gubici zbog slabe izolacije (KM) Promjene gubitaka nakon investiranja (KM)
120,000.00 0.00
60,000.00 60,000.00
40,000.00 20,000.00
30,000.00 10,000.00

Da li se isplati investirati
 75
Nominalna potrošnja Nominalne planirane investicije
100.00 100.00
175.00 100.00
250.00 100.00
325.00 100.00
400.00 100.00
475.00 100.00
550.00 100.00
625.00 100.00
700.00 100.00
775.00 100.00
850.00 100.00
925.00 100.00
1,000.00 100.00
1,075.00 100.00
1,150.00 100.00
1,225.00 100.00

Agregatna nominalna tražnja (ANT)

75 100
Ukupno nominalni planirani izdaci (ANT) Nominalni nacionalni proizvod (ANP)
300.00 0.00
375.00 100.00
450.00 200.00
525.00 300.00
600.00 400.00
675.00 500.00
750.00 600.00
825.00 700.00
900.00 800.00
975.00 900.00
1,050.00 1,000.00
1,125.00 1,100.00
1,200.00 1,200.00
1,275.00 1,300.00
 1,350.00 1,400.00
1,425.00 1,500.00
1,500.00 1,600.00
1,575.00 1,700.00
1,650.00 1,800.00
1,725.00 1,900.00
1,800.00 2,000.00

Ravnotežni nivo nominalnog nacionalnog dohotka

Promjena ANT Promjena NND

100.00 100.00
75.00 75.00
56.25 56.25
42.19 42.19
31.64 31.64
23.73 23.73
17.80 17.80
13.35 13.35
10.01 10.01
7.51 7.51
22.53 22.53
400.00 400.00

Multiplikator proizvodnje
 25 25
Isteci 1 Isteci 2
0 -100
25 -75
50 -50
75 -25
100 0
125 25
150 50
175 75
200 100
225 125
250 150
275 175
300 200
325 225
350 250
375 275
400 300
425 325
450 350
475 375
500 400

Fiskalna politika, ANT, NND: promjena poreza (porez koji ne zavisi od dohotka)

10.00%
Multiplikator (bez poreza) Multiplikator (porez 15%)
5.00 3.57
2.50 2.17
2.00 1.82
1.67 1.56
Veličina multiplikatora bez poreza i sa porezima
 0.2
20.00% 20.00%
Multiplikator (porez 20%) Multiplikator (porez 20%) i MSU = 0,2
2.78 1.79
1.92 1.39
1.67 1.25
1.47 1.14

Veličine multiplikatora u zatvorenoj i otvorenoj ekonomiji

 Prosječna sklonost potrošnji

1.75
1.25
1.08
1.00
0.95
0.92
0.89
0.88
0.86
0.85
0.84
0.83

Kamata

Troškovi poboljšanja izolacije (KM) Uštede kao % investicije

0.00 0.00
100,000.00 60.00
100,000.00 20.00
100,000.00 10.00

se isplati investirati
 Nominalni rashodi države Nominalni neto izvoz
150.00 25.00
150.00 25.00
150.00 25.00
150.00 25.00
150.00 25.00
150.00 25.00
150.00 25.00
150.00 25.00
150.00 25.00
150.00 25.00
150.00 25.00
150.00 25.00
150.00 25.00
150.00 25.00
150.00 25.00
150.00 25.00

a nominalna tražnja (ANT)

100
NND (nom. Nacionalni dohodak)
0.00
100.00
200.00
300.00
400.00
500.00
600.00
700.00
800.00
900.00
1,000.00
1,100.00
1,200.00
1,300.00
1,400.00
1,500.00
1,600.00
1,700.00
1,800.00
1,900.00
2,000.00

100
NND
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1,000
1,100
1,200
1,300
1,400
1,500
1,600
1,700
1,800
1,900
2,000
 Planirani dotoci
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200
200

20.00% 30.00%
Multiplikator (porez 20%) Multiplikator (porez 30%)
2.78 2.27
1.92 1.72
1.67 1.54
1.47 1.39
 0.4
20.00%
Multiplikator (porez 20%) i MSU = 0,4
1.32
1.09
1.00
0.93
 Raspoloživi dohodak
0
100.00
200.00
300.00
400.00
500.00
600.00
700.00
800.00
900.00
1,000.00
1,100.00
1,200.00

18.00%

Oportunitetni trošak Da li se isplati investicija

18,000.00 Da
18,000.00 Da
18,000.00 Ne
Ukupno nominalni planirani rashodi (ANT)
375.00
450.00
525.00
600.00
675.00
750.00
825.00
900.00
975.00
1,050.00
1,125.00
1,200.00
1,275.00
1,350.00
1,425.00
1,500.00

100 75
ANP Nominalni planirani rashodi prije povećanja (ANT0)
0.00 300.00
100.00 375.00
200.00 450.00
300.00 525.00
400.00 600.00
500.00 675.00
600.00 750.00
700.00 825.00
800.00 900.00
900.00 975.00
1,000.00 1,050.00
1,100.00 1,125.00
1,200.00 1,200.00
1,300.00 1,275.00
1,400.00 1,350.00
1,500.00 1,425.00
1,600.00 1,500.00
1,700.00 1,575.00
1,800.00 1,650.00
1,900.00 1,725.00
2,000.00 1,800.00

Promjena izdataka i nominalni nacionalni dohodak

25
Isteci Planirani dotoci 1
0 200
25 200
50 200
75 200
100 200
125 200
150 200
175 200
200 200
225 200
250 200
275 200
300 200
325 200
350 200
375 200
400 200
425 200
450 200
475 200
500 200

Fiskalna politika, ANT, NND: povećanje izdataka države

 0
100 75
NND ANT1 (porez na dohodak 0%)
0 400
100 475
200 550
300 625
400 700
500 775
600 850
700 925
800 1,000
900 1,075
1,000 1,150
1,100 1,225
1,200 1,300
1,300 1,375
1,400 1,450
1,500 1,525
1,600 1,600
1,700 1,675
1,800 1,750
1,900 1,825
2,000 1,900

Fiskalna politika, ANT, NND: promjena poreza (porezi ko

 75 25
Potrošnja Štednja
100.00 -100.00
175.00 -75.00
250.00 -50.00
325.00 -25.00
400.00 0.00
475.00 25.00
550.00 50.00
625.00 75.00
700.00 100.00
775.00 125.00
850.00 150.00
925.00 175.00
1,000.00 200.00
 75
Nominalni planirani rashodi nakon povećanja (ANT1)
400.00
475.00
550.00
625.00
700.00
775.00
850.00
925.00
1,000.00
1,075.00
1,150.00
1,225.00
1,300.00
1,375.00
 1,450.00
1,525.00
1,600.00
1,675.00
1,750.00
1,825.00
1,900.00

Planirani dotoci 2
300
300
300
300
300
300
300
300
300
300
300
300
300
300
300
300
300
300
300
300
300

izdataka države
 20 33.3
60 50
ANT2 (porez na dohodak 20%) ANT3 (porez na dohodak 33,3%)
400 400
460 450
520 500
580 550
640 600
700 650
760 700
820 750
880 800
940 850
1,000 900
1,060 950
1,120 1,000
1,180 1,050
1,240 1,100
1,300 1,150
1,360 1,200
1,420 1,250
1,480 1,300
1,540 1,350
1,600 1,401

D: promjena poreza (porezi koji zavise od dohotka)

Promjena dohotka Promjena štednje Marginalna sklonost štednji Prosječna sklonost štednji

100.00 25.00 0.25 -0.75

100.00 25.00 0.25 -0.25
100.00 25.00 0.25 -0.08
100.00 25.00 0.25 0.00
100.00 25.00 0.25 0.05
100.00 25.00 0.25 0.08
100.00 25.00 0.25 0.11
100.00 25.00 0.25 0.13
100.00 25.00 0.25 0.14
100.00 25.00 0.25 0.15
100.00 25.00 0.25 0.16
100.00 25.00 0.25 0.17

Raspoloživi dohodak i štednja

 Banka Novi depoziti
A 1,000,000.00
B 950,000.00
C 902,500.00
D 857,375.00
E 814,506.25
Ostale banke 15,475,618.75
UKUPNO 20,000,000.00

Kreditna multiplikacija

Diskontna stopa (npr. 1,10 = 10%)

Nominalna vrijednost

Priliv novca na kraju prve godine

(naplaćena kamata) 50.00
Priliv novca na kraju druge
godine (naplaćena kamata) 50.00
Priliv novca na kraju treće
godine (naplaćena kamata) 50.00

Priliv novca na kraju treće

godine (nominalna vrijednost
obveznice) 1,000.00
Ukupno
 5.00%
Obavezne rezerve Krediti
50,000.00 950,000.00
47,500.00 902,500.00
45,125.00 857,375.00
42,868.75 814,506.25
40,725.31 773,780.94
773,780.94 14,701,837.81
1,000,000.00 19,000,000.00

itna multiplikacija

1.1

Sadašnja vrijednost

45.45 1

41.32 2 Kamatna stopa 5.00%

37.57 3

751.31 3
875.66
Stopa obaveznih rezervi (u %) r Monetarni multiplikator (m=1/r)
5.00 0.05 20.00
10.00 0.10 10.00
15.00 0.15 6.67
40.00 0.40 2.50
50.00 0.50 2.00
60.00 0.60 1.67

Stope obaveznih rezervi i monetarni multiplikator

 Minute potrebne da se Količina mesa i krompira koji se
proizvede 1 kg može proizvesti za 1 sat Oportunitetni trošak
Mesa Krompira Meso Krompir 1kg mesa
Njemačka 60.00 15.00 1.00 4.00 4.00
SAD 20.00 10.00 3.00 6.00 2.00

Mogućnost proi
 Njemačka SAD
Oportunitetni trošak Meso Krompir Meso
1kg krompira Bez trgovine
0.25 Proizvodnja i potrošnja (kg) 400.00 1,600.00 1,200.00
0.50 Sa trgovinom
Proizvodnja (kg) 0.00 3,200.00 1,800.00
Trgovina (kg) 500.00 1,500.00 500.00
Potrošnja (kg) 500.00 1,700.00 1,300.00
Dobit od trgovine
Povećanje potrošnje (kg) 100.00 100.00 100.00

Mogućnost proizvodnje i dobit od trgovine

SAD
Krompir

2,400.00

1,200.00
1,500.00
2,700.00

300.00

Napomena: u ovom primjeru SAD i Njemačka imaju 800 sati na raspolaganju, iz

tog razloga proizvodnju bez trgovine su podjelili na 400 sati za meso i 400 sati
za krompir. Međutim, kada su počeli trgovati Njemačka koristi svojih 800 sati
da proizede samo krompir dok SAD koristi 600 sati za meso i 200 sati za
krompir
 DEBIT KREDIT
BILANS TEKUĆIH TRANSAKCIJA 120.00 0.00
Izvoz robe 2,000.00
Uvoz robe 2,400.00
Neto izvoz/uvoz robe 400.00 0.00
Izvoz usluga 500.00
Uvoz usluga 300.00
Neto izvoz/uvoz usluga 0.00 200.00
Jednostrani transferi u inostranstvo 100.00
Jednostrani transferi iz inostranstva 180.00
Neto jednostrani transferi 0.00 80.00
BILANS KAPITALNIH TRANSAKCIJA 0.00 80.00
Strane direktne investicije inostranstvu 100.00
Strane direktne investicije iz inostranstva 160.00
Neto strane direktne investicije 0.00 60.00

Portfolio investicije u inostranstvo 250.00

Portfolio investicije iz inostranstva 300.00

Neto portfolio investicije 0.00 50.00
Neto kratkoročni kapital 30.00
BILANS MONETARNIH REZERVI 40.00

Struktura platnog bilansa