27.01.

2021

İZMİR BAKIRÇAY ÜNİVERSİTESİ

HUKUK FAKÜLTESİ
ANAYASA HUKUKU I (GENEL ESASLAR) DERSİ
FİNAL SINAVI
Süreniz 75 dakikadır. Cevaplarınız gerekçeli olmalıdır. Cevap dosyalarının belirtilen süre içinde
Uzaktan Eğitim Sistemine yüklenmiş olması gerekmektedir. Başarılar.

Varsayımsal Olay
1. 1950 tarihli K ülkesi Anayasası, üniter bir devlet biçimi öngörüp, yürütme görevini
Devlet Konseyi olarak adlandırılan kurula vermiştir. Konsey; başkan, başbakan,
başbakan yardımcısı (Strateji ve Finans Bakanı olarak da görev yapmaktadır) ve 17
farklı bakanlıktan oluşmaktadır. Konsey’in seçimle işbaşına gelen tek üyesi devlet
başkanı olup, Konsey’i başkan temsil etmektedir. Tek turlu tek isimli oyla seçilen
Başkan’ın, kanunları veto etme, kanunların yürürlüğüne ilişkin önemli ve gerekli
gördüğü konularda kararname hazırlama yetkisi bulunmaktadır. Kurul’un diğer
üyelerini oluşturan başbakan ve bakanlar ise Devlet Başkanı tarafından atanmakta
olup, göreve başlamaları parlamentonun onayına tabidir. Başkan’ın hazırladığı
kararnamelerde başbakan ve bakanların da imzaları bulunmaktadır.
K ülkesinde yasama organı ise dar bölge ve nispi seçim sistemlerinin birlikte
uygulanması ile oluşan 299 milletvekilinden oluşan tek meclisli Ulusal Meclis’tir.
Soru: K ülkesinin Anayasası, nasıl bir hükümet sistemi öngörmektedir? Bu hükümet sistemini,
klasik model ve Türkiye’de 2007 anayasa değişikliği sonucunda öngörülen hükümet sistemi
ile karşılaştırarak anlatınız.(40 Puan)
2. Aşağıda belirtilen önermelerin anayasa hukuku açısından doğru olup olmadığını
gerekçeli olarak belirtiniz. (28 Puan)

a) BM İnsan Hakları Komitesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, akıl hastalığı ve

işlenen suçtan mahkumiyet gibi gerekçelerle genel oy ilkesinin kısıtlanması
konusunda devletlerin takdir yetkisinin sınırsız olduğunu belirtmektedir.
b) Türk hukukunda siyasi partilerin partiden ihraç, uyarma cezası vb. almış olduğu
kararlar ilk olarak Anayasa Mahkemesi’nce denetlenir ve bu denetim hem esas
hem de usule ilişkin unsurları ele alır.
c) Anayasa Mahkemesi, yeni benimsemiş olduğu içtihatla yürütmeye teknik alanlar
haricinde hiçbir alanda düzenleme yetkisi verilemeyeceğini belirterek; yasamanın
devredilemezliği ilkesinin mutlak bir ilke olduğunu tespit etmiştir.
d) Genelgeler, yönergeler gibi idarenin düzenleyici işlemleri temel hak ve özgürlükler
açısından sınırlama getirebilen kendine özgü (sui generis) bir yapı olup normlar
hiyerarşisinde yerinin tespit edilebilmesi mümkün değildir.
 Varsayımsal Olay

3. Seyahat yazarı (A), haftalık köşe yazısında yazın ziyaret ettiği Tatooine ülkesine ilişkin
bazı değerlendirmelerde bulunmuştur. A, özellikle ülkenin idari yapısına şaşırdığını
belirtmiş ve bu ülkede ‘‘koloni‘‘ olarak adlandırılan ve yöneticileri seçimle işbaşına
gelen coğrafi idari birimler bulunduğunu; bu idari birimlerin Tatooine ülkesinin
kanunlarınca düzenlenen belirli bir özerkliğe sahip olduğunu belirtmektedir. Ancak bu
birimlerdeki koloni meclisleri, seçimle gelmiş yerel bir yasama organının yetkilerine
(temel alanlarda kullanılacak yasa yapma yetkisi gibi) sahip olmadığı gibi, bu
meclislerin kanunla belirtilen alanlarda yaptığı sınırlı işlemler merkezin atadığı valiler
tarafından vesayet denetimine tabidir. Yine bu kolonilerde yargı yetkisi tamamen
merkezin atadığı yargıçlarca kullanılmaktadır.
Soru: Tatooine, nasıl bir devlet biçimine sahiptir? Egemenliğin yapısına göre karşılaştırmalı
olarak değerlendiriniz.(32 Puan)