CHƯƠNG 1.

TỨ GIÁC
؏1. Tứ giác
Mục tiêu học tập
- Nhận biết được tứ giác
- Phân biệt được tứ giác lồi với các tứ giác khác
- Áp dụng được công thức tổng bốn góc trong một tứ giác để giải một số bài tập
I. Tứ giác là gì?
1 Tứ giác.

Tứ giác ABCD là hình gồm bốn đoạn thẳng

AB, BC, CD, DA, trong đó bất kì hai đoạn
thẳng nào cũng không cùng nằm trêm một
đường thẳng
- A, B, C, D gọi là bốn đỉnh của tứ giác
- Bốn đoạn thẳng AB, BC, CD, DA là bốn
cạnh của tứ giác
- AC, BD là hai đường chéo của tứ giác
Có thế đảo ngược thứ tự các đỉnh để gọi tên
tứ giác, nhưng thứ tự các đỉnh vẫn phải tuân
theo trình tự nhất định
Ví dụ hình bên, ngoài gọi tên là tứ giác MNPQ, ta cũng có thể gọi là tứ giác
NPQM, QMNP,… tuy nhiên không được gọi là tứ giác MNQP hay NQPM,…
2. Tứ giác lồi
Tứ giác lồi là tứ giác luôn nằm trong
một nửa mặt phẳng có bờ là đường
thẳng chứa bất kì cạnh nào của tứ giác.
Ví dụ lấy đường thẳng CD, ta thấy 2
điểm A, B nằm cùng phía so với đường
thẳng CD.
Người ta chứng minh được rằng: Trong một tứ giác lồi, hai đường chéo cắt
nhau tại một điểm thuộc miền trong của tứ giác. Ngược lại, nếu một tứ giác có
hai đường chéo cắt nhau tại một điểm thuộc miền trong của nó thì tứ giác ấy là
tứ giác lồi.
Ví dụ: Cho hình bên, hãy tìm các nhận xét đúng
a. Tứ giác ABCD là một tứ giác lồi
b. Trong tứ giác ABCD, hai đỉnh A
và C kề nhau, hai đỉnh B và D đối
nhau
c. Điểm F thuộc miền trong của tứ
giác ABOE
d. Điểm D thuộc miền ngoài tứ giác
EOFC
e. Các tứ giác ABOE, OEDF, ODCF, OBCF là tứ giác lồi
f. Tứ giác BCDE không phải là tứ giác lồi
II. Tổng bốn góc trong một tứ giác
Tổng 4 góc trong một tứ giác bằng 360 0
Chứng minh:
Vẽ một tứ giác ABCD bất kì. Kẻ đường chéo AC
Trong tam giác ABC, ta có

Trong tam giác ABC, ta có

Từ đó ta có

Hay
III. Bài tập vận dụng

VD1. Cho tứ giác lồi ABCD có . Hai tia phân giác của cắt
nhau tại E. Tính số đo góc
VD2. Chứng minh rằng các góc của một tứ giác không thể đều nhọn, không thể
đều tù

VD3. Cho tứ giác lồi ABCD có . Các tia phân giác của cắt nhau
tại I, biết . Tính số đo các góc đỉnh A và B

VD4. Cho tứ giác ABCD, biết AB = AD, (hình

bên)

a. Tính số đo và chứng minh tam giác BCD

cân
b. Kẻ AE vuông góc với DC. Tính các góc của tam
giác AEC

VD5. Cho tứ giác ABCD, AB và CD cắt nhau tại E, BC cắt AD tại F. các tia
phân giác của góc đỉnh E và F cắt nhau tại I. Chứng minh rằng

a.

b. Nếu thì