Hulaan Mo

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 35

HULAAN MO

TEKSTONG
NARATIBO
Ang tekstong naratibo ay
pagsasalaysay o pagkukuwento ng
mga pangyayari sa isang tao o mga
tauhan, nangyari sa isang lugar at
panahon o sa isang tagpuan na
may maayos na pagkasunod
sunod mula sa simula hanggang
katapusan.
MGA LAYUNIN NG TEKSTONG NARATIBO

1. Magsalaysay ng dugtong-dugtong at
magkakaugnay na pangyayari.
2. Makapagsalaysay ng mga pangyayaring
nakalilibang o nakapagbibigay-aliw at saya.
3. Makapagturo ng kabutihang asal at
mahahalagang aral.
MGA HALIMBAWA:

1. Maikling kuwento
2. Nobela
3. Kuwentong-bayan
4. Mitolohiya
5. Alamat
6. Tulang pasalaysay tulad ng epiko, dula, mga kuwento
ng kababalaghan, anekdota, parabula, science fiction
PANGKALAHATANG KATANGIANG
TAGLAY NG BAWAT
URI NG TEKSTONG NARATIBO
A.May Iba’t Ibang Pananaw O Punto De Vista (Point
Of View) sa Tekstong Naratibo

Unang Panauhan- sa pananaw na ito, isa sa mga tauhan ang


nagsasalaysay ng mga bagay na kaniyang nararanasan,
naaalala, o naririnig kaya gumagamit ng panghalip na ako.

Ikalawang Panauhan- dito mistulang kinakausap ng manunulat ang


tauhang pinagagalaw niya sa kuwento kaya’t gumagamit siya ng mga
panghalip na ka o ikaw.
Ikatlong Panauhan- ang mga pangyayari sa pananaw na ito ay
isinasalaysay ng isang taong walang relasyon sa tauhan kaya ang
panghalip na ginagamit niya sa pagsasalaysay ay siya.

a. Maladiyos na panauhan- nababatid niya ang galaw at


iniisip ng lahat ng mga tauhan.

b. Limitadong panauhan- nababatid niya ang iniisip at


ikinikilos ng isa sa mga tauhan subalit hindi ang sa iba pang
tauhan.

c. Tagapag-obserbang panauhan- hindi niya napapasok o


nababatid ang nilalaman ng isip at damdamin ng mga
tauhan.
Kombinasyong Pananaw o Paningin-

dito ay hindi lang iisa ang tagapagsalaysay

kaya’t iba’t ibang pananaw o paningin ang

nagagamit sa pagsasalaysay.
B. May Paraan ng Pagpapahayag o Paglalahad ng mga
Tauhan sa Kanilang Diyalogo, Saloobin, at Damdamin sa
Tekstong Naratibo

Direkta o Tuwirang Pagpapahayag - ang tauhan ay


direkta o tuwirang nagsasaad o nagsasabi ng kanyang
diyalogo, saloobin, o damdamin. Ito ay ginagamitan ng
panipi.
Hal: “Donato, kakain na ,Anak,” tawag ni Aling Guada sa anak
na noo’y abalang-abala sa ginagawa at hindi halos napansing
nakalapit na pala ang ina sa kanyang kinalalagyan, “Aba’y
kayganda naman nireng ginagawa mo, Anak! Ay ano ba
talaga ang balak mo, ha? ”
Di-Direkta o Di-Tuwirang Pagpapahayag – ang
tagapagsalaysay ang naglalahad sa sinasabi,
iniisip, o nararamdaman ng tauhan sa ganitong
uri ng pagpapahayag. Hindi na ito ginagamitan
ng panipi.
Hal: Tinatawag ni Aling Guada ang anak dahil kakain
habang ito’y abalang-abala sa ginagawa at hindi halos
napansing nakalapit na pala ang ina sa kanyang
kinalalagyan. Sinabi niyang kayganda ng ginagawa ng anak
at tinanong din niya kung ano ba talaga ang balak niya.
C. May Mga Elemento ang mga Tekstong Naratibo
Tauhan - ang bilang ng tauhang

Karaniwang Tauhan
magpapagalaw sa tekstong naratibo
ang pangangailangan lamang ang
maaaring magtakda nito.
• Pangunahing Tauhan – bida; umiikot ang
mga pangayayari sa kuwento simula
Paraan sa pagpapakilala ng hanggang sa katapusan
• Kasamang Tauhan - karaniwang kasama o
Tauhan kasangga ng pangunahing tauhan
• Katunggaling Tauhan – kontrabida; siyang
• Expository - ang tagapagsalaysay sumasalungat o kalaban ng pangunahing
ang magpapakilala o tauhan
maglalarawan sa pagkatao ng • Ang May-akda - sa likod ay laging
nakasubaybay ang kamalayan ng
tauhan at makapangyarihang awtor.
• Dramatiko - kusang mabubunyag
ang karakter dahil sa kaniyang
pagkilos o pagpapahayag
Dalawang Uri ng Tauhan ayon kay E. M., Froster

o Tauhang Bilog (Round


Character)- Isang tauhang may
multi-dimensiyonal o maraming
saklaw ang personalidad.

o Tauhang Lapad (Flat Character) -


tauhang nagtataglay ng iisa o
dadalawang katangiang madaling
matukoy o predictable.
Tagpuan at Panahon - tumutukoy hindi lang sa lugar
kung saan naganap ng mga pangyayari sa akda
kundi gayundin sa panahon (oras, petsa, taon) at
maging sa damdaming umiiral sa kapaligiran nang
maganap ang mga pangyayari.
maayos na daloy o pagkasunod-sunod ng mga
pangyayari sa mga tekstong naratibo upang
mabigyang-linaw ang temang taglay ng akda.
➢ Karaniwang Banghay o Balangkas ng isang
Naratibo
o Pagkakaroon ng isang epektibong simula kung saan
maipakilala ang mga tauhan, tagpuan, at tema
(orientation or introduction)
o Pagpapakilala sa suliraning ihahanap ng kalutasan ng
mga tauhan partikular na ang pangunahing tauhan
(problem)
o Pagkakaroon ng saglit ng kasiglahang hahantong sa
pagpapakita ng aksiyong gagawin ng tauhan tungo sa
paglutas sa suliranin (rising action)
o Patuloy sa pagtaas ang pangyayaring humantong sa
isang kasukdulan (climax)
o Pababang pangyayari na humantong sa isang
resolusyon o kakalasan (falling action)
o Pagkakaroon ng isang makabuluhang wakas (ending)
➢ Anachrony O Mga Pagsasalaysay Na
Hindi Nakaayos Sa Tamang
Pagkakasunod-Sunod
o Analepsis (Flashback) - dito ipinapasok
ang mga pangyayaring naganap sa
nakalipas.
o Prolepsis (Flash-forward) - dito nama’y
ipinapasok ang mga pangyayaring
magaganap pa lang sa hinaharap.
o Ellipsis- may mga nagpapakitang may
bahagi sa pagsasalaysay na tinanggal o
hindi isinama.
Paksa o Tema - sentral na
ideya kung saan umiikot
ang mga pangyayari sa
tekstong naratibo
Halimbawa ng Isang Tekstong
Naratibo (Maikling Kuwento)
Ang Kalupi
ni Benjamin Pascual
Si Benjamin P. Pascual ay ipinanganak sa Lungsod
ng Laoag, Ilocos Norte. Isa siyang kuwentista at
nobelista. Marami na siyang naisulat na maikling
kuwento sa wikang Ilokano at nakasulat na rin ng
dalawang nobela sa wikang ito. Naisalin niya sa
wikang Ilokano ang Rubaiyat ni Omar Khayam.
Magkasama sila ni Jose Bragado na nag-edit ng
Pamulinawen, isang antolohiya ng mga tula ng 36
na makatang Ilokano. Siya ang Tagapayong Legal
ng GUMIL, Metro Manila.
Aral na makukuha sa Kuwentong
“Ang Kalupi”
URI NG PANITIKAN Ang Kalupi ay isang maikling kuwento. Ito ay nagpapakita ng realidad na may mga
bagay na hindi nabibigyang hustisya sa lipunan.

TEORYA NG PANITIKAN Teoryang Realismo Ang Kalupi ay isang teoryang realismo dahil layunin nito
na ipakita ang mga karanasan at nasaksihan ng may-akda sa kanyang lipunan. Samakatuwid, ang
panitikan ay hango sa totoong buhay ngunit hindi tuwirang totoo sapagkat isinaalang-alang ng may-akda
ang kasiningan at pagkaepektibo ng kanyang sinulat.

LAYUNIN NG AKDA Ang layunin ng may akda ay maipakita ang realidad at mamulat ang mga tao sa
tunay na mga pangyayari sa lipunan at sa mundong ating ginagalawan, ang kawalan ng hustisya at
epekto ng mapanghusgang isipan ng tao. Sinasalamin nito ang katotohanan na hinuhusgahan ang
isang tao base sa anyo at estado nito sa buhay. Ipinapakita sa Ang Kalupi ang isyu ng kahirapan ang
nagiging dahilan ng kawalan ng boses at balakid sa hindi pagkamit ng hustisya.

TEMA O PAKSA NG AKDA Ang tema o paksa ng akda ay makabuluhan sapagkat ito’y
nagpapamulat sa mga mambabasa kung ano ang magiging epekto ng mapanghusgang isipan ng tao
dahil lamang sa pisikal na anyo o kalagayan ng isang tao. Maaari ding sabihin na ang paksa o tema
nito ay napapanahon sa kadahilanang maraming namamatay at biktima ngayon na kailanman ay hindi
parin nakakamtan ang hustisya na inaasam-asam.
TAGPUAN O PANAHON
1. Maliit na barung-barong – Isang bahay na tinitirhan ng pamilya ni Aling Marta.
Dito naiwan ni Aling Marta ang kanyang kalupi na pinaniniwalaang kinuha ni
Andres Reyes.
2. Pamilihang bayan ng Tondo – Dito palaging namimili si Aling Marta. Dito rin niya
natuklasan na wala sa kanyang bulsa ang kanyang kalupi.
3. Kalsada malapit sa outpost – Dito kinausap ng Pulis ang bata. Sa lugar na ito
binawian ng buhay ang bata.

MGA KAISIPAN O IDEYANG TAGLAY NG AKDA


Sa maikling kuwento ni Benjamin Pascual, ipinapakita ang pagiging mapanghusga ng
lipunan dahil lamang sa panlabas na anyo ng isang tao. Sinsabi sa atin ng manunulat,
na hindi dahil sa gusgusin at mahirap ang isang tao, ay magnanakaw na ito.
Sinasalamin din ng akdang ito ang katotohanang mahirap makamit ang hustisya para
sa mga dukha. Ang gustong ipabatid sa atin ng manunulat na hindi tamang
maghusga tayo ng walang sapat na batayan. Isipin munang mabuti ang sitwasyon, at
huwag magpadalos dalos.

You might also like