REJ-OSTERITOVA (REY-OSTERRIETH) SLOZENA FIGURA (Rey-Osterrieth Figure Test,

1941; 1944)
Jedan od najčesce primenjivanih testova za procenu vizokonstruktivnih sposobnosti u dve dimenzije,
kao i za procenu vizuelnog pamcenja.
Model je nepravilna figura koja ne može lako da se verbalno kodira što bi trebalo da smanji upliv leve
velikomoždane hemisfere i prikaže čistiju sliku memorijskih sposobnosti desne velikomoždane
hemisfere.
Tokom crtanja se prati i strategija kojom ispitanik rešava zadatak, tako što se manjaju boje olovaka
kojim crta ili se prave beleške o crtanju, dok neki kombinuju i obe metode (funkcija frotalnog režnja).

TOK TESTIRANJA
Kopiranje
Ispitaniku se da čist list papira, dimezija A4 ili A6. Papir se postavlja horizontalno, odnosno da duža
stranica papira bude paralelna sa ivicom stola gde ispitanik sedi.
UPUTSTVO: „Pokazacu vam jedan crtez koji treba da nacrtate na ovom praznom papiru.
Precrtajte crtez što pažljivije. Ako mislite da ste napravili neku gresku, nemojte da je
brišete, već popravite ono sto mislite da je pogrešno. Mozemo da počnemo?”
Ispitaniku se daje olovka kojom će da crta, a olovke u boji se menjaju nakon završetka dela crteza.
Beleži se redosled kopiranja elemenata i tako se prati strategija kopiranja.
Ne dozvoljava se ispitaniku da rotira niti model niti papir na kojem crta. Ukoliko to pukuša vratimo
model ili papir, a ukoliko je uporan u tome, pribeležimo kao komentar i nastavimo sa opserviranjem.
Precrtavanje se zadaje najviše 5 min posle čega se prekida. Ukoliko se ispituju granice ispitaniku se
daje više vremena ali je potrebno uvek zabeležiti ukupno vreme.
Odlozeno prisećanje se daje posle tri minuta, pa potom nakon minimum isteka 20min, uobicajeno je
nakon 40 min.
 SKOROVANJE:

Ocenjivanje:

2 poena - dobro precrtan I dobro postavljen

1 poen – dobro precrtan ILI dobro postavljen
½ poena – samo prepoznatljiv detalj
0 peona – odsustvo detalja, neprepoznatljiv

POSMATRATI SVAKI DETALJ POSEBNO I PROCENITI TAČNOST I RELATIVNU POZICIJU U

CELINI CRTEZA. ZA SVAKU JEDINICU DATI OCENU U SKLADU SA SLEDECIM:
Dobro postavljen 2 poena
Tačno precrtan detalj
Lose postavljen 1 poen
Dobro precrtan 2 poen
Tačno postavljen/pozicioniran detalj
Lose precrtan 1 poen
Samo prepšpznatljiv detalj ½ poena
Nedostaje ili neprepoznatljivo O poena
TEJLOROVI KRITERIJUMI ZA SKOROVANJE SLOZENE FIGURE:
1. Krst u gornjem levom uglu iznad pravougaonika – Krst mora da se spusti do
horizontalne sredine pravouganika 2 i mora da se pruza iznad njega. Linija koja spaja krst i
pravougonikmora da bude otprlike na sredini krsta i mora da bude postavljena izmedju detalja
7 i vrha pravouganika 2.
2. Veliki pravougaonik – Horizontalna dimenzija pravougaonika ne smeju da budu vece od
dvostruke vertikalne dimenzije ovog pravouganika, niti sme da podseca na kvadrat. Kako ima
veliki broj nacina distorzije pravouganika, a u ovom slucaju ne moze da se skoruje polozaj,
skoro do pola boda se daje ako je pravugaonik nepotpun ili izmenjen na bilo koji nacin
3. Dijagonalni krst – Ovaj krst mora da dodiruje svaki od cetiri ugla pravougaonika 2 i da se
seku u njegovoj sredini
4. Horizontalna sredina pravougaonika – mora da jasno polazi od sredine leve stranice
pravougaonika do njegove desne stranice u jednoj neprekinutoj liniji
5. Vertikalna srednja linija pravouganika – mora da polazi od srednje donje stranice
pravougaonika 2 i u vidu neprekidne linije da se pruza do sredine gornje stranice. U
skorovanju pozicije 4,5 i 6 svi ovi detalji bi trebalo da se seku u jednoj tacki, u sredini. Ako to
nije slucaj obicno se samo jedan detalj skoruje kao los postavljen. Vrlo retko se sva tri skoruju
kao lose postavljena
6. Mali pravougaonik levo u velikom pravougaoniku – ovaj mali pravougaonik mora da lezi
unutar velikog pravougaonika i sa njegove leve strane. Granice detalja 6 su definisane vrhom
pravougaonika koji pada izmedju linija 2 i 3. Sirina malog pravougaonika mora da bude
otprilike jedna cetvrtina velikog pravougaonika. To znaci da desna stranica malog
pravougaonika mora da dodje do sredine leve polovine linije 4. krst unutar malog
pravougaonika mora da polazi iz cetiri njegova ugla i da se ukrsta u njegovoj sredini na liniji 4.
7. Mali segment iznad malog pravougaonika 6 - Predstavljen je pravom horizontalnom
linijom koja mora da bude kraca od horizontalne stranice pravougaonika 6 i mora da se nalazi
izmedju gornje stranice detalja 6 i druge linije detalja 8
8. Cetiri paralelne linije u velikom pravougaoniku, gore levo – Moraju da budu paralelne,
priblizno jednakog rastojanja. Ako su linije kose ili pogresnog broja (manje ili vise od cetiri)
ovo se kaznjava u skoru
9. Trougao iznad velikog pravougaonika – Visina mora da bude manja od baze
10.Mala vertikalna linija u velikom pravougaoniku 2, neposredno ispod trougla 9 –
linija mora da bude jasno pomerena u levo unutar gornjeg desnog dela velikog pravougaonika
11.Krug sa tri tacke u velikom pravougaoniku 2 – ovaj krug mora da bude u donjoj desnoj
polovini gornjeg desnog kvadranta. On ne sme da dodiruje ni jednu stranu trougla u kome je
smesten. Polozaj tacaka treba da je takav da su dve tacke gora, a jedna dole, tako da podseca
na lice
12.Pet paralelnih linija unutar pravougaonika 2 koje seku dijagonalu 3, dole desno –
svih pet linija moraju da presecaju donji desni deo linije 3 i moraju sve da se nalaze u donjem
desnom kvadrantu. Linije ne smeju da dodiruju ni jednu stranu kvadranta u kome se nalaze i
treba da su otprilike na jednakoj udalejnosti jedna od druge
13.Strane trougla uz desnu ivicu velikog pravougaonika 2 – visina trougla ne sme da bude
veca od polovine horizontalne sredine pravougaonika, linija 4, i nagib strana trougla ne sme da
bude nastavak nagiba detalja 9
14.Romb postavljen nanize iz vrha trougla 13 – ovaj detalj mora da ima oblik romba i da
bude nastavljena na trougao, detalj 13. ne sme da se nastavlja ispod osnovice velikog
pravougaonika
15.Vertikalna linija u trouglu 13, paralelna sa desnom vetikalnom linijom velikog
pravougaonika 2 – ovaj detalj mora da bude paralelan sa desnom vertikalom detalja 2 i
mora da bude pomeren u levo detalja 13, tj trougla
16.Horizontalna linija u trouglu 13, koja se nastavlja na liniju 4, desno – ova linija mora
da polazi iz sredine desne stranice velikog pravougaonika i da se pruza do vrha trougla 13. ako
je trougao 13 malo iskrivljen ili ako detalj 4 ne dodiruje sredinu desne stranice pravougaonika,
detalj 16 treba da se skoruje sa dva poena ako ide do vrha trougla od sredine desne stranice
pravougaonika
17.Krst nacrtan levo ispod velikog pravougaonika 2 i povezan sa njim u sredini – desna
strana krsta mora da bude jasno duza od leve strane krsta i ne sme da se pruza vise od kraja
desne strane velikog pravougaonika. Na svom levom kraju mora da pocne od sredine desne
stranice kvadrata 18
18.Kvadrat nacrtan levo ispod i priljubljen uz veliki pravouganik 2 – ovaj detalj mora da
je jasno u obliku kvadrata, nasuprot pravougaonom obliku detalja 6. Njegova stranica treba da
bude velicine kao kraca stranica detalja 6, pruzajuci se od levog kraja velikog pravougaonika
do prve cetvrtine njegove donje stranice.
PROCEDURALNI TIPOVI:

Strategija
1 Ispitanik crtanje započinje velikim pravouganikom pa zatim dodaje detalje

2 Ipitanik počninje crtanje sa detaljima koji su povezani sa centralnim pravougaonikom ili sa nekim
njegovim delom, završava pravougaonik i dodaje ostatak detalja

3 Počinje crtanjem opšte konture, pa zatim dodaje detalje

4 Redja detalje kako se nalaze na modelu bez organizovane strukture

5 Kopira manje delove crteza bez sličnosti sa osnovnom organizacijom

6 Crta konkretizovanu figuru npr. Kucu ili brod

7 Crta neprepoznatljiv crtez

Zdravi ispitanici crtaju prema tipu/strategiji 1 i 2, manje prema tipu 4 i retko prema tipu 3.

Fragmentarni pristup se viđa i kod bolesnika sa desnostranim i levostranim ostećenjima.

Lateralizacija (gleda se kvalitativno a ne prema skoru):

Desnostrane lezije – crtaju manje tačno, više je izmenjenja slika nego kod levostranih,
nekada se gube i osnovne konture.
Levostrane – konstruktivno koretkno, detalji na svom mestu; zaobljavaju uglove, gube
detalje.

U odnosu na antero-posteriornu (napred/ pozadi) osovinu:

 frontalne lezije narušavaju strategiju kopiranja, pokazuju perservativnost elemenata,
neorganizovanu strategiju, konkretizaciju, izostavljanje. Desnostrane frontalne lezije
dovode do nemarnosti iako su prisutni detalji i opšti prostorni plan figure
 prijeto-okcipitalne narušavaju prostornu organizaciju crteza
 izostavljanje se vidja i kod levostranih i desnostranih lezija ali kod levostranih u vidu
zaobljavanja uglova, crtanja crtica umesto tački, nedovršavanje krsta, a kod desnostranih u
vidu delimičnog izostavljanja (manji broj crtica)
 posterirono desnostrano: gube osnovni oblik figure
 posteriorno levostrano: imaju osnovne konture sa izostankom detalja

Psihijatrijski bolesnici dodaju detalje, konkretno tretiraju apstraktne geometrijske detalje ili
ispunjavaju povrsine crteza bojicama.

Koristimo normativne podatke prema Strauss i Spreen (1991) i Kolb i Whishaw (1990) za uzrast od 6
do 70+ godina.