Przegl¹d Geologiczny, vol.
70, nr 11, 2022
GEOLOGIA GOSPODARCZA
Aktualia ropy naftowej i gazu ziemnego
Radomir Pachytel1
Polska. Gazoci¹g Baltic Pipe, sztan-
darowa inwestycja infrastrukturalna, ma-
j¹ca zapewniæ dywersyfikacjê dostaw
gazu ziemnego do Polski, zosta³ oficjal-
nie uruchomiony 27.09.2022 r., podczas
uroczystoœci w Goleniowie. B³êkitne
paliwo zaczê³o p³yn¹æ ze z³ó¿ na szelfie
norweskim do jedynego, jak dotychczas,
u¿ytkownika ruroci¹gu – Polskiego Gór-
nictwa Naftowego i Gazownictwa. Oczekuje siê, ¿e ju¿ pod
koniec roku Baltic Pipe bêdzie pracowa³ z pe³n¹ przepusto-
woœci¹ ok. 10 mld m3 rocznie. PGNiG, dziêki kontraktom
z dostawcami gazu dzia³aj¹cymi na norweskim szelfie oraz
w³asnemu wydobyciu, na podstawie obowi¹zuj¹cych
umów jest w stanie zapewniæ ok. 6,5 mld m3 gazu w 2023 r.
i ok. 7,7 mld m3 w 2024 r. Wolumeny dostarczanego surow-
ca mog¹ siê zmieniaæ w czasie, co wynika z uwarunkowañ
geologicznych oraz produktywnoœci z³ó¿. Poziom importu
bêdzie dostosowany do zapotrzebowania na polskim ryn-
ku. Ruroci¹g, wraz z terminalem LNG, jednostkami FSRU
(Floating Storage Regasification Unit) czy polsko-litewskim
gazoci¹giem GIPL (Gas Interconnection Poland–Lithuania)
stanowi najistotniejsz¹ inwestycjê infrastrukturaln¹ za-
pewniaj¹c¹ dostawy gazu ziemnego do Polski i gwarantuje
bezpieczeñstwo energetyczne naszego kraju.
Na pocz¹tku listopada br. Gaz-System poinformowa³,
¿e miêdzysystemowe po³¹czenie Polska–S³owacja osi¹g-
nê³o gotowoœæ do rozpoczêcia eksploatacji. Po³¹czenie to
umo¿liwi przesy³anie w ci¹gu roku 5,7 mld m3 gazu
ziemnego w kierunku Polski oraz 4,7 mld m3 w kierunku
S³owacji. Ponadto spó³ka Gaz-System, d¹¿¹c do wzmoc-
nienia dywersyfikacji dostaw gazu, podpisa³a z duñsk¹
firm¹ RamÝbll umowê na projekt budowlany p³ywaj¹cego
terminalu FSRU. Na mocy tego porozumienia Duñczycy
wykonaj¹ badania dna morskiego, inwentaryzacjê œrodo-
wiskow¹, projekt FEED (Front End Engineering Design),
a tak¿e projekt budowlany i wykonawczy oraz uzyskaj¹
niezbêdne decyzje i pozwolenia administracyjne – z pozwo-
leniem na budowê w³¹cznie. Docelowo terminal FSRU
bêdzie przystosowany do regazyfikacji ok. 6,1 mld m3 pali-
wa gazowego rocznie, z mo¿liwoœci¹ zwiêkszenia mocy
regazyfikacyjnych.
PKN Orlen sukcesywnie nabywa kolejne spó³ki Skarbu
Pañstwa. Po Enerdze i Lotosie przyszed³ czas na PGNiG.
Zgodê na przeprowadzenie transakcji wyda³ Urz¹d Ochrony
Konkurencji i Konsumentów, a w œlad za nim po³¹czenie
koncernów zaaprobowali równie¿ akcjonariusze. Na po-
cz¹tku listopada oficjalnie poinformowano, ¿e proces fuzji
zosta³ zakoñczony. Wedle informacji prasowych Orlenu
1
Pañstwowy Instytut Geologiczny – Pañstwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00–975 Warszawa; rpac@pgi.gov.pl
796
dziêki transakcji powsta³a najwiêksza œrodkowoeuropej-
ska grupa paliwowo-energetyczna, która pod wzglêdem
przychodów nale¿y do grona 150 najwiêkszych firm na
œwiecie i obs³uguje ponad 100 mln klientów, posiadaj¹c
potencja³ do realizacji wielomiliardowych inwestycji
wzmacniaj¹cych bezpieczeñstwo i niezale¿noœæ energe-
tyczn¹ ca³ej Europy Œrodkowej.
Aktywa PGNiG znacz¹co wzmocni¹ Grupê Orlen, w
szczególnoœci jej bran¿ê paliwowo-energetyczn¹ i wszystkie
ga³êzie powi¹zane z gazem ziemnym – od wydobycia,
poprzez dystrybucjê, a¿ po magazynowanie. Ze wzglêdu
na znacz¹cy udzia³ Skarbu Pañstwa w aktywach PGNiG,
udzia³ spó³ek pañstwa w skonsolidowanym koncernie
wzroœnie do blisko 50%, co umo¿liwi wzmocnienie krajo-
wej kontroli nad firm¹. PKN Orlen pozostanie spó³k¹
publiczn¹, notowan¹ na Gie³dzie Papierów Wartoœciowych
w Warszawie i ocenian¹ przez prywatnych inwestorów,
jednak w pe³ni zabezpieczon¹ i nadzorowan¹ przez Skarb
Pañstwa. Z Gie³dy Papierów Wartoœciowych wycofano
natomiast akcje koncernu PGNiG (blisko 30 mld z³otych),
który w notowaniach gie³dowych zajmowa³ czwarte miej-
sce na parkiecie.
Dzia³ania konsolidacyjne od razu prze³o¿y³y siê na
oceny ratingowe Orlenu, uaktualnione ju¿ przez dwie
agencje z tzw. Wielkiej Trójki – Moody’s i Fitch. Pierwsza
z nich podnios³a ocenê PKN Orlen do poziomu A3 z Baa1,
natomiast Fitch podwy¿szy³ d³ugoterminowy rating kon-
cernu o dwa poziomy, do BBB+ z perspektyw¹ stabiln¹.
S¹ to najwy¿sze notowania w historii spó³ki i bêd¹ one
bezpoœrednio wp³ywaæ na ocenê jej wiarygodnoœci kredy-
towej. PKN Orlen mo¿e siê zatem spodziewaæ wiêkszych
mo¿liwoœci finansowych i inwestycyjnych, gwaran-
tuj¹cych dynamiczny rozwój firmy, np. pozyskiwaæ tañsze
po¿yczki.
Celem spe³nienia warunków na³o¿onych przez Komi-
sjê Europejsk¹ przy okazji fuzji PKN Orlen z Lotosem
Orlen podpisa³ umowê z Saudi Aramco. Business Insider
ujawni³, ¿e usuniêto z niej dwie klauzule, w wyniku czego
Saudyjczycy, którzy wejd¹ w posiadanie 30% udzia³ów
w Rafinerii Gdañskiej, nie bêd¹ ponoæ zobowi¹zani 3-let-
nim zakazem sprzeda¿y nabytych aktywów, a Orlen nie
bêdzie mia³ pierwszeñstwa ich zakupu. Jednak zbycie
udzia³ów przez Aramco wymaga³oby zgody w³adz rafi-
nerii, w zwi¹zku z tym Orlen móg³by zaprotestowaæ w
sprawie wybranego przez Saudyjczyków kontrahenta
i wskazaæ alternatywnego nabywcê. Pozostaje mieæ na-
dziejê, ¿e Aramco planuje ekspansjê, a nie wycofanie siê
z polskiego rynku, a podpisany dodatkowo d³ugotermi-
nowy kontrakt na dostawy 200–337 tys. bary³ek ropy

naftowej dziennie z kierunku arabskiego bêdzie jedn¹
z wielu polskich inwestycji tego najwiêkszego gracza na
œwiatowych rynkach paliw kopalnych.
Kolejnym etapem realizacji œrodków zaradczych zale-
conych przez Komisjê Europejsk¹ by³o podpisanie na
pocz¹tku paŸdziernika 2022 r. umowy w sprawie sprzeda-
¿y 100% udzia³ów firmy Lotos Biopaliwa spó³ce Rossi
Biofuel, tworz¹cej joint venture Envien International
(75%) i MOL (25%). Dokumentowi towarzyszy czteroletni
kontrakt, który Orlen zawar³ na zakup biokomponentów
wytwarzanych przez Lotos w Czechowicach-Dziedzicach.
PGNiG jeszcze przed wcieleniem do Grupy Orlen
og³osi³o odkrycie dwóch z³ó¿ gazu ziemnego w Wielkopol-
sce. Sukcesem zakoñczy³o siê rozpoznanie potencjalnych
akumulacji wêglowodorów w utworach czerwonego
sp¹gowca w powiecie œredzkim i koœciañskim. Nowe zaso-
by s¹ szacowane na ok. 600 mln m3 gazu ziemnego zaazo-
towanego o regionalnie wysokiej zawartoœci metanu
(>75%). Odkrycie pierwszego ze z³ó¿ jest efektem wierce-
nia kierunkowego otworu poszukiwawczego Rogusko-1K
o g³êbokoœci 3710 m. Dane pochodz¹ce z tego wiercenia
umo¿liwi³y oszacowanie wielkoœci akumulacji gazu w pias-
kowcach eolicznych górnego czerwonego sp¹gowca,
charakteryzuj¹cych siê bardzo dobrymi w³aœciwoœciami
zbiornikowymi. Drugie z³o¿e odkryto, wierc¹c otwór
poszukiwawczy Roszkowo-1 (2800 m) i prowadz¹c bada-
nia sejsmiczne 3D. Sta³o siê ono czwart¹ akumulacj¹
wêglowodorów udokumentowan¹ w ostatnich latach na
obszarze Koœcian–Œrem, po z³o¿ach Borowo, Szczepowice
oraz Granówko.
Norwegia. Koncern OMV, bêd¹cy operatorem z³o¿a
na obszarze koncesji 1100 na Morzu Pó³nocnym, poinfor-
mowa³ o sukcesie odwiertów poszukiwawczych 30/5-4 S
(5003 m) i 30/5-4 A (4726 m). Wierc¹c otwory w od-
leg³oœci ok. 10 km na pó³nocny zachód od z³o¿a Oseberg,
na morzu o g³êbokoœci ok. 100 m, zamierzano udoku-
mentowaæ potencja³ wêglowodorowy œrodkowojuraj-
skich formacji Tarbert i Ness. Odwiertem 30/5-4 S w for-
macji Tarbert, której ca³kowita mi¹¿szoœæ wynosi 200 m,
natrafiono na nasycone gazem ziemnym i kondensatem
piaskowce (96 m mi¹¿szoœci) o s³abych w³aœciwoœciach
petrofizycznych. W tej samej formacji Tarbert odwiertem
30/5-4 A rozpoznano 90 m ska³ nasyconych gazem i kon-
densatem, tak¿e o s³abych w³aœciwoœciach zbiornikowych
(sumarycznie przewiercono 150 m profilu formacji). For-
macjê Ness uznano za such¹, z niewielkimi œladami ropy
naftowej. Wed³ug wstêpnych szacunków zasoby wydoby-
walne gazu ziemnego nowoodkrytego z³o¿a mieszcz¹ siê
w przedziale od 1,5 do 6,5 mln m 3. Z obu odwiertów
pobrano próbki ska³ do dalszych analiz, a w odwiercie
30/5-4 A przeprowadzono udany test produkcyjny formacji
Tarbert. Po interpretacji danych operator i konsorcjanci
podejm¹ decyzjê o zagospodarowaniu z³o¿a.
Eksploatacja z³o¿a Oseberg, którego operatorem jest
Equinor Energy, rozpoczê³a siê w 1988 r. Dotychczas wydo-
byto z niego ponad 400 mln m3 ropy naftowej i 130 mln m3
gazu ziemnego oraz uzyskano 32 mln m3 produktów ciek-
³ych, stanowi¹cych pochodne wydobycia gazu ziem-
nego. G³ówne struktury z³o¿owe s¹ zlokalizowane na
g³êbokoœci 2300–2700 m w œrodkowojurajskich pias-
kowcach formacji Oseberg i Tarbert, a pomniejsze rów-
nie¿ w formacjach Ness i Etive.
Przegl¹d Geologiczny, vol. 70, nr 11, 2022
Neptune Energy po wykonaniu odwiertu poszukiwaw-
czego Calypso na Morzu Norweskim planuje lepiej poznaæ
potencja³ koncesji 938. W jej obszarze nie potwierdzono
obecnoœci du¿ych iloœci wêglowodorów, ale na podstawie
zaobserwowanych objawów obecnoœci wêglowodorów po-
stanowiono dok³adniej przyjrzeæ siê utworom œrodkowej
i dolnej jury znajduj¹cym siê na g³êbokoœci do 3000 metrów.
W przypadku odkrycia komercyjnych zasobów gazu ziem-
nego z³o¿e Calypso mo¿na bêdzie powi¹zaæ z infrastruk-
tur¹ okolicznych pól naftowych.
Basen Morza Œródziemnego. Spó³ka Energean
odwiertem poszukiwawczym Hermes odkry³a z³o¿e gazu
ziemnego w bloku 31 w strefie morskiej Izraela. Wstêpne
szacunki wskazuj¹, ¿e wydobywalne zasoby odkrytego
z³o¿a wynosz¹ 7–15 mld m3 gazu ziemnego. W zwi¹zku
z tym Energean postanowi³a rozszerzyæ zakres projektu
wydobywczego. Otwór wykonano z platformy wiertniczej
Stena IceMAX, która obecnie rozwierca perspektywiczn¹
strukturê Zeus (10–12 mld m3) w piaskowcach A/B/C.
Zagospodarowanie Hermesa bêdzie sprzyjaæ póŸniejszej
eksploatacji struktur Posejdon i Orfeusz. Obecnie zasoby
wydobywalne ca³ego obszaru Olimpu s¹ szacowane na
ok. 58 mld m3 gazu ziemnego. Ponadto spó³ka Energean
uzyska³a pierwszy komercyjny przyp³yw gazu na morskim
polu Karish. Surowiec jest wydobywany z odwiertu Karish
Main-02, a w ci¹gu miesi¹ca do³¹cz¹ do niego Karish
Main-01 i Karish Main-03. Oczekuje siê, ¿e za pó³ roku
mo¿na bêdzie pozyskiwaæ z tego pola 6,5 mld m3 gazu
ziemnego na rok, a docelowo co najmniej 8 mld m3/rok.
TotalEnergies razem z partneruj¹cym mu koncernem
ENI podpisa³ z Izraelem umowê na poszukiwania wêglo-
wodorów w bloku 9 w Libanie i na wodach Izraela na
po³udnie od niedawno ustanowionej (27.10.2022 r.) mor-
skiej linii granicznej z tym krajem. Zgodnie z umow¹ linia
ta przebiega nad polem gazowym Qana. Poszukiwania i wy-
dobycie realizowane przez konsorcjum spó³ek bêd¹ pro-
wadzone po stronie libañskiej, ale Izrael otrzyma rekom-
pensatê za gaz wydobyty z jego czêœci.
Spó³ka TAG Oil rozpoczê³a prace na obszarze Pustyni
Zachodniej w Egipcie, gdzie wystêpuje niekonwencjonal-
ne z³o¿e ciê¿kiej ropy Abu Roash pola naftowego Badr.
Firma przeprowadzi³a analizê danych geologicznych, geo-
fizycznych i produkcyjnych w docelowej strefie ARF,
która jest g³êbokim, szczelnym, ma³oporowatym i s³abo
przepuszczalnym zbiornikiem wêglanowym o zró¿nico-
wanej charakterystyce p³ynów z³o¿owych. Zdaniem ope-
ratora istnieje du¿e prawdopodobieñstwo pomyœlnego,
komercyjnego zagospodarowania z³o¿a ARF poprzez za-
stosowanie odwiertów kierunkowych, szczelinowania
hydraulicznego i innych metod intensyfikacji wydobycia.
Pole Badr zosta³o odkryte w 1982 r. przez konsorcjum
firm Shell i EGPC. Z konwencjonalnych z³ó¿ na obszarze
koncesji wydobywano dotychczas lekk¹ ropê naftow¹
i zwi¹zany z ni¹ gaz ziemny znajduj¹cy siê w strefach
Kharita, Bahariya i w piaskowcach formacji Abu Roash.
W³oski koncern ENI we wspó³pracy z Sonatrachem
zacz¹³ wydobywaæ ropê naftow¹ z pola HDLE/HDLS na
obszarze koncesji Zemlet el Arbi w basenie Berkine North
w Algierii. Zasoby wydobywalne tego z³o¿a szacuje siê na
ok. 140 mln bbl ropy naftowej. Obecnie dziennie uzyskuje
siê z niego 10 tys. bary³ek. Formacjê zbiornikow¹ stanowi¹
piaskowce o mi¹¿szoœci ok. 25 m.
797
Przegl¹d Geologiczny, vol. 70, nr 11, 2022
We W³oszech Firma Coro Energy rozpoczê³a przywra-
caæ wydobycie gazu ziemnego z pola Bezzecca do pozio-
mu 15 tys. m3/dobê. Z powodu rosn¹cych cen gazu
wznowiono równie¿ prace na polach Sillaro, Rapagnano
i Casa Tiberi. Firma zakomunikowa³a, ¿e wprawdzie jej
strategicznym celem jest poszukiwanie mo¿liwoœci
transformacji energetycznej w krajach Azji Po³udnio-
wo-Wschodniej, ale ostatnie zmiany cen gazu w Europie
stworzy³y okazjê do ponownego uruchomienia w³oskiego
portfela w celu generowania przep³ywów pieniê¿nych
i zdecydowano siê j¹ wykorzystaæ. Pole gazowe Bezzecca,
które znajduje siê na obszarze koncesji Cascina Castello,
w odleg³oœci 35 km na wschód od Mediolanu, zawiera
ok. 64,8 mln m3 wydobywalnych zasobów gazu ziemnego.
Chiny. Chiñskie organa pañstwowe potwierdzi³y, ¿e
firma CNOOC odkry³a i udokumentowa³a na polu Baodao
21-1 w basenie Qiongdongnan na Morzu Po³udniowo-
chiñskim z³o¿e o zasobach ok. 50 mld m 3 gazu ziemnego
i 3 mln m3 kondensatu. Odwiert Baodao 21-1-1, którym
natrafiono na strefê ska³ nasyconych wêglowodorami
(mi¹¿szoœci 113 m), zakoñczono na g³êbokoœci 5188 m.
G³ówn¹ warstw¹ gazonoœn¹ jest paleogeñska formacja
Lingshui. Dzienne wydobycie surowca ma wynosiæ ok.
587 tys. m3. Zdaniem CNOOC struktura gazonoœna Bao-
dao 21-1 skrywa najwiêksze z³o¿e gazu ziemnego na
Morzu Po³udniowochiñskim, jakie odkryto w ci¹gu ostat-
niego pó³wiecza. Koncern CNOOC rozpocz¹³ równie¿ eks-
ploatacjê z³o¿a gazowego Jinzhou 31-1 w zatoce Liaodong
na Morzu Pohaj. Z³o¿e to zostanie pod³¹czone do infra-
struktury przetwórczej Jinzhou 25-1. W przysz³ym roku
wydobycie ma osi¹gn¹æ 420 tys. m3/d.
Chiñska spó³ka wydobywcza Sinopec odkry³a nowe
z³o¿e gazu ziemnego w ska³ach ³upkowych kambryjskiej
formacji Qiongzhusi, potwierdzone otworem Jinshi
103HF. Zasoby wydobywalne odkrycia oszacowano na
387,8 mld m3 gazu, którego przyp³yw do odwiertu wynosi
ok. 258,6 m3/d. W basenie syczuañskim rozpoznano dwie
g³ówne formacje perspektywiczne: Longmaxi i Qiongzhu-
si. W formacji Longmaxi rozpoznano i zaczêto eksploato-
waæ pierwsze g³êbokie z³o¿e gazu z ³upków – Weirong.
Pakistan. Krajowa spó³ka wydobywcza Oil & Gas
Development og³osi³a kolejne sukcesy wydobywcze. We
wspó³pracy z wêgierskim koncernem MOL udokumento-
wa³a z³o¿e gazu ziemnego i kondensatu w bloku TAL w
prowincji Khyber Pakhtunkhwa. Odwiertem Tolanj West-2,
wykonanym do g³êbokoœci 4119 m, rozpozna³a potencja³
wêglowodorowy formacji Lockhart, która w testach pro-
dukcyjnych wykazuje zadowalaj¹ce wyniki przyp³ywu
wêglowodorów. Parametry innych przewierconych for-
macji, Shinawari, Sasmanasuk i Lumshiwal, zostan¹ prze-
analizowane na dalszym etapie eksploracji. Oil & Gas
Development poda³a do wiadomoœci, ¿e odkrycie to mo¿e
znacz¹co przyczyniæ siê do zwiêkszenia energetycznego
bezpieczeñstwa kraju.
Firma Oil & Gas Development jest wiod¹cym kon-
cernem naftowym na rynku pakistañskim i prowadzi agre-
sywn¹ politykê poszukiwawcz¹. W regionie Pend¿ab
spó³ka ta odkry³a wyst¹pienia ropy naftowej w tej samej
formacji Lockhart, w której natrafi³a na z³o¿e gazu w
prowincji Khyber Pakhtunkhwa. W odwiercie Toot
Deep-1, wykonanym do g³êbokoœci 5545 m, zakoñczonym
798
w formacji Tobra, wykonano testy i uzyskano przyp³yw
ropy naftowej o znaczeniu komercyjnym.
Azja Po³udniowo-Wschodnia. W Malezji, Indone-
zji i Kambod¿y wyraŸnie o¿ywi³y siê prace poszukiwaw-
cze. U pó³nocnych wybrze¿y Borneo arabska firma
Mubadala Energy og³osi³a odkrycie gazu ziemnego w blo-
ku SK320. Odwiertem Cengkih-1, o g³êbokoœci 1680 m,
usytuowanym w pobli¿u rozpoznanego na pocz¹tku 2022 r.
z³o¿a Pegaga, natrafiono na mioceñskie formacje wêgla-
nowe, w których warstwa nasycona gazem ziemnym ma
110 m mi¹¿szoœci. Odkrycie to potwierdza potencja³
wêglowodorowy raf wie¿yczkowych w regionie œrodko-
wej Luconii.
W nieodleg³ej Kambod¿y spó³ki naftowe wykazuj¹
coraz wiêksze zainteresowane obszarami u wybrze¿y Zato-
ki Tajlandzkiej (Syjamskiej). Na l¹dzie, w s¹siedztwie
po³udniowo-zachodniej czêœci Morza Po³udniowochiñ-
skiego, koñcowe pozwolenie na eksploracjê bloku VIII
otrzyma³a EnerCam Resources. Pocz¹tkowe fazy poszuki-
wañ w bloku VIII bêd¹ obejmowa³y pozyskanie dostêp-
nych danych sejsmicznych wraz z póŸniejsz¹ kompleksow¹
analiz¹. Obszar jest niezwykle ciekawy, poniewa¿ prze-
mys³ naftowy w Kambod¿y dopiero raczkuje. W celu
poszukiwania ropy naftowej i gazu ziemnego kraj ten
wyznaczy³ 6 bloków przybrze¿nych (A–F), 19 bloków na
l¹dzie (I–XIX) i dodatkowo 4 bloki na terenach spornych
z Tajlandi¹ (obszar OCA). Szacuje siê, ¿e zasoby
wydobywalne samego bloku A wynosz¹ ok. 30 mln bbl
ropy naftowej. Œwiatowi giganci naftowi nie rzucili siê do
walki o koncesje (licencje kupi³ Chevron i spó³ki chiñskie),
wyra¿aj¹c szczególne niezadowolenie brakiem odpowied-
niego prawodawstwa. Pierwsze próby uchwalenia Ustawy
o zarz¹dzaniu rop¹ naftow¹ i produkcj¹ ropy naftowej
zosta³y zainicjowane dopiero w 2019 r., a procedury i przy-
sz³oœæ wci¹¿ nie s¹ klarowne.
Pole gazowe MDA, bêd¹ce najwiêkszym prospektem
na p³ytkich wodach Indonezji, wzmocni portfel wydobyw-
czy chiñskiego CNOOC. W cieœninie Madura (wschodnia
Jawa), gdzie œrednia g³êbokoœæ wody wynosi oko³o 80 m,
jest realizowany projekt 3M, obejmuj¹cy trzy pola gazowe.
Gaz ziemny jest wydobywany przez jednostkê p³ywaj¹c¹
o wydajnoœci ok. 5 mln m3/d. W paŸdzierniku 2022 r.
rozpoczêto eksploatacjê z³o¿a MBH, stanowi¹cego czêœæ
projektu 3M. Po uruchomieniu na polu MDA piêciu od-
wiertów oczekuje siê zwiêkszenia szczytowego dziennego
wydobycia gazu ziemnego do 760 tys. m3.
Brazylia. W ramach drugiej fazy zagospodarowania
z³o¿a Peregrino norweski Equinor rozpocz¹³ wydobywaæ
ropê naftow¹ z brazylijskiego basenu Campos. Oczekuje
siê, ¿e projekt wyd³u¿y ¿ywotnoœæ pola Peregrino do 2040 r.,
doda 250–300 mln bary³ek ropy naftowej do zasobów,
zwiêkszy wydobycie z pola naftowego do 110 tys. bbl/d
i zmniejszy o po³owê oczekiwan¹ emisjê CO2. Peregrino
jest najwiêkszym polem naftowym eksploatowanym przez
Equinor poza Norwegi¹ i pierwszym z serii du¿ych inwes-
tycji w Brazylii. W realizacji projektu bierze udzia³ tak¿e
firma Sinoch.
Petrobras odkry³ nagromadzenie ropy naftowej w ba-
senie Santos u wybrze¿y stanu Rio de Janeiro, na g³êboko-
œci ok. 2000 m w pó³nocno-zachodniej czêœci pola nafto-
wego Sepia. Odwiertem 4-BRSA-1386D-RJS (Pedunculo)

rozwiercono strefê ska³ nasyconych rop¹ naftow¹ o naj-
wiêkszej mi¹¿szoœci, jak¹ kiedykolwiek zarejestrowano
w Brazylii. Firma planuje oszacowaæ zasoby z³o¿a i szybko
je zagospodarowaæ. Obecnie z pola naftowego Sepia
wydobywa siê dziennie ok. 170 tys. bary³ek ropy naftowej.
W innej czêœci basenu Santos, w bloku Aram u wybrze¿y
stanu Sao Paulo, Petrobras udokumentowa³ obecnoœæ
istotnego nagromadzenia wêglowodorów na g³êbokoœci
1905 m. Na podstawie danych uzyskanych z odwiertu
poszukiwawczego 1-BRSA-1381-SPS (Curaçao) zweryfi-
kowa³ produktywnoœæ przedsolnych warstw wêglanów
i prowadzi teraz szacunki maj¹ce na celu okreœlenie wiel-
koœci odkrycia.
Argentyna. Spó³ka TotalEnergies podjê³a ostatnio
decyzjê inwestycyjn¹ dotycz¹c¹ z³o¿a gazu ziemnego
Fenix, zlokalizowanego w odleg³oœci 60 km od wybrze¿a
prowincji Tierra del Fuego. W pierwszej fazie prac, które
bêd¹ realizowane do pocz¹tku 2025 r., firma wykona trzy
odwierty horyzontalne. Oczekuje siê, ¿e mo¿na bêdzie z nich
uzyskaæ wydobycie gazu ziemnego na poziomie 10 mln m3
na rok. Cztery z³o¿a rozpoznane na obszarze koncesji –
CaÔadón Alfa, Aries, Carina oraz Vega Pléyade – s¹ ju¿ w
fazie produkcji i zapewniaj¹ 16% zapotrzebowania pañstwa
na b³êkitne paliwo.
Najwiêksze konwencjonalne z³o¿a ropy naftowej, jakie
dotychczas udokumentowano w Argentynie, s¹ zlokalizo-
wane w prowincjach Chubut i Santa Cruz basenu naftowe-
go Golfo San Jorge, gdzie niebagatelne krajowe zasoby
z³ó¿ gazu ziemnego rozpoznano g³ównie w obszarach mor-
skich. Niekonwencjonalne z³o¿a wêglowodorów rozpo-
znano w ³upkowej formacji Vaca Muerta o ogromnym
Przegl¹d Geologiczny, vol. 70, nr 11, 2022
potencjale. W basenie tym najbogatsza jest prowincja Neu-
quen.
Pañstwowy argentyñski koncern naftowy Yacimientos
Petrolíferos Fiscales (YPF) podpisa³ z firm¹ Petronas
porozumienie o wspó³pracy w realizacji argentyñskiego
projektu LNG. Firmy planuj¹ sfinansowanie instalacji do
przesy³ania LNG o przepustowoœci 5 mln ton/rok, a tak¿e
wspó³dzia³ania w sektorach wydobycia ropy naftowej,
petrochemii i czystej energii. Zdaniem w³adz obu spó³ek
eksploatacja argentyñskich z³ó¿ gazu ziemnego w formacji
Vaca Muerta docelowo bêdzie dostarczaæ 25 mln ton LNG/rok.
Wed³ug danych amerykañskiej Agencji Informacji Energe-
tycznej zasoby wydobywalne gazu ziemnego w ³upkach
formacji Vaca Muerta przekraczaj¹ 9 bln m3.
Zimbabwe. Firma Invictus Energy odkry³a nagroma-
dzenie wêglowodorów na obszarze koncesji SG 4571 w
dorzeczu Cabora Bassa w pó³nocnym Zimbabwe. Wierc¹c
otwór Mukuyu-1, o g³êbokoœci 3618 m, natrafiono na wie-
le stref perspektywicznych, pocz¹wszy od 2820 m, g³ów-
nie w formacji Upper Angwa. Dotychczas Zimbabwe nie
by³o postrzegane jako kraj o znacznym potencjale wêglo-
wodorowym, jednak wyniki eksploracji australijskiej fir-
my mog¹ zweryfikowaæ tê tezê. Najwiêksze z³o¿a gazu
ziemnego w Afryce zosta³y dot¹d udokumentowane w Ni-
gerii (5,5 bln m3), Algierii (2,3 bln m3), Egipcie (2,1 bln m3)
i Libii (1,4 bln m3).
ród³a: Business Insider, CNOOC, Coro Energy, Ener-
Cam, Energean, ENI, Equinor, Gaz-System, Mubadala
Energy, OGDCL, Oil & Gas Journal, OMV, Orlen, PGNiG,
Sinopec
799