Professional Documents
Culture Documents
11-KQ Giai Cac Bai Tap Va de Thi
11-KQ Giai Cac Bai Tap Va de Thi
1. Goïi x1, x2, x3 töông öùng laø soá taán giaáy caùc loaïi A, B, C caàn phaûi saûn
xuaát.
f = 2,7x1 + 3,6x2 + 3x3 max
1,5x1 + 1,8x2 + 1,6x3 5.580
2x1 + 3x2 + 2,4x3 9.000
x1/x3 = 1
x2 3.100/3
xj 0, j=1,2,3
2. Goïi x1, x2, x3 töông öùng laø soá m vaûi caùc loaïi A, B, C caàn phaûi SX.
f = 350x1 + 480x2 + 250x3 max
200x1 + 200x2 + 100x3 3.000.000
100x1 + 200x2 + 100x3 2.500.000
100x1 + 100x2 + 200x3 4.200.000
x2/x3 = 1/2
xj 0, j=1,2,3
3. Goïi x1, x2 töông öùng laø soá baøn, gheá caàn phaûi SX haøng ngaøy.
f = 8x1 + 0,7x2 max
8x1 + x2 56
6x1 - x2 0
x1, x2 0 vaø nguyeân.
4. Goïi x1, x2, x3 töông öùng laø soá baøn, gheá, tuû caàn phaûi SX.
f = 0,4x1 + 0,1x2 + 0,6x3 max
2x1 + 0,5x2 + 3x3 100
2x1 + 0,5x2 + 3,5x3 120
x1/x2 = 1/6
xj 0 vaø nguyeân, j=1,2,3
5. Goïi x1, x2, x3 töông öùng laø soá giôø SX theo caùc phöông thöùc PT1, PT2,
PT3.
f = 9x1 + 11x2 + 8x3 max
2x1 + 3x2 + 2x3 300
x1 + 4x2 + 3x3 400
4x1 + 5x2 + 3x3 500
xj 0, j=1,2,3
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 251
6. Goïi x1, x2, x3, x4 töông öùng laø soá SP A, B, C, D caàn phaûi SX.
f = 80x1 + 48x2 + 72x3 + 46x4 max
2x1 + x2 + 2,5x3 + 5x4 120
x1 + 3x2 + 2,5x3 160
50x1 + 25x2 + 10x3 + 60x4 5.000
x1 20
x3 16
x4 10
xj 0, j 1,4
7. Goïi x1, x2, x3 töông öùng laø soá ñôn vò caùc phöông tieän quaûng caùo
Truyeàn hình, Baùo, Phaùt thanh phaûi tìm.
f = 10x1 + 15x2 + 5x3 (ngaøn ngöôøi) max
1,2x1 + 0,9x2 + 0,4x3 120
x1 90
x2 28
x3 120
x1 60
xj 0, j=1,2,3
8. Goïi x1, x2, x3 töông öùng laø soá ñôn vò SP loaïi thöôøng, toát, sieâu haïng
caàn SX trong 1 tuaàn.
Cöïc ñaïi toång lôïi nhuaän:
f = 40x1 + 90x2 + 150x3 –2.500 (ngaøn ñoàng) max
Vôùi heä raøng buoäc:
0,1x1 + 0,2x2 + 0,5x3 200
x1 1.000
x2 800
x3 300
xj 0, j=1,2,3
9. Goïi x1, x2 töông öùng laø soá chuyeán bay loaïi A, B caàn ñieàu ñoäng.
f = 350x1 + 450x2 (trieäu ñoàng) min
250x1 + 320x2 2.000 (ngöôøi)
8x1 + 10x2 85 (taán)
x1, x2 0 vaø nguyeân.
10. Goïi x1, x2, x3 töông öùng laø soá g thöùc aên A, B, C caàn phaûi mua.
f = 22x1 + 23x2 + 25x3 (ñoàng) min
0,1x1 + 0,2x2 + 0,25x3 80
0,3x1 + 0,4x2 + 0,2x3 120
0,02x1 + 0,01x2 + 0,03x3 6, xj 0, j=1,2,3
252 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
11. Goïi x1, x2, x3 töông öùng laø soá g thöùc aên A, B, C caàn phaûi mua.
f = 16x1 + 15x2 + 12x3 min
0,5x1 + 0,4x2 + 0,3x3 35
0,2x1 + 0,3x2 + 0,2x3 10
0,2x1 + 0,3x2 + 0,2x3 15
xj 0, j=1,2,3
12. Goïi x1, x2, x3, x4 töông öùng laø soá kg thöùc aên caùm, luùa, baép, boät caù
coù trong 100kg thöùc aên hoãn hôïp.
f = 5x1 + 4x2 + 3x3 + 12x4 min
x1 + x2 + x3 + x4 = 100
0,15x1 + 0,08x2 + 0,1x3 + 0,62x4 22,9
0,6x1 + 0,5x2 + 0,6x3 + 0,06x4 42
0,6x1 + 0,5x2 + 0,6x3 + 0,06x4 75
0,15x1 + 0,04x2 + 0,06x3 + 0,2x4 9
0,15x1 + 0,04x2 + 0,06x3 + 0,2x4 15
0,02x1 + 0,15x2 + 0,09x3 + 0,03x4 7,8
xj 0, j 1,4
13. Goïi xj töông öùng laø soá ñv (1.000 kw) coâng suaát baûo ñaûm cuûa nhaø
maùy ñieän loaïi j, j=1,2,3.
f = (9 + 14x100/8)x1 + (40 + 6x100/8)x2 + (20 + 8x100/8)x3 min
x1 + x2 + x3 1.500
1,2x1 + 1,1x2 + 2x3 2.400
8x1 + 2x2 + 4x3 7.200
xj 0, j=1,2,3
14. Goïi x1, x2 töông öùng laø soá lít xaêng cô baûn loaïi 1, loaïi 2 ñöôïc duøng
ñeå pha cheá thaønh xaêng maùy bay.
x3, x4 töông öùng laø soá lít xaêng cô baûn loaïi 1, loaïi 2 ñöôïc duøng
ñeå pha cheá thaønh xaêng oâ toâ.
f = 20(x1 + x2) + 11(x3+ x4) max
(105x1 + 93x2) / (x1 + x2) 103
(5x1 + 9x2) / (x1 + x2) 6
(105x3 + 93x4) / (x3 + x4) 95
(5x3 + 9x4) / (x3 + x4) 8
x1 + x3 40.000
x2 + x4 60.000
x 1 + x2 30.000
xj 0, j 1,4
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 253
15. Goïi xj laø soá maùy ñöôïc SX vôùi TG thöôøng trong thaùng j, j=1,2,3,4.
yj laø soá maùy ñöôïc SX vôùi TG phuï troäi trong thaùng j, j=1,2,3,4.
zj laø soá maùy ñöôïc löu kho vaøo cuoái thaùng j, j=1,2,3,4.
f = 70x1 + 68x2 + 68x3 + 69x4 + 75y1 + 72y2
+ 72y3 + 74y4 + z1 + z2 + z3 + z4 min
xj 50, j 1,4
yj 20, j 1,4
15 + x1 + y1 = 58 + z1
z1 + x2 + y2 = 36 + z2
z2 + x3 + y3 = 60 + z3
z3 + x4 + y4 = 72 + z4
z4 10
xj, yj, zj 0, j 1,4
16. Goïi xj laø soá ñôn vò haøng mua vaøo trong thaùng j, j=1,2,3
yj laø soá ñôn vò haøng baùn ra trong thaùng j, j=1,2,3
zj laø soá ñôn vò haøng toàn kho vaøo cuoái thaùng j, j=1,2,3
f = 16y1 + 12y2 + 20y3 - 12x1 - 10x2 - 14x3 - z1 - z2 - z3 max
x2 1.000
zj 1.000, j=1,2,3
200 + x1 = y1 + z1
z1 + x2 = y2 + z2
z2 + x3 = y3 + z3
z3 300
12x1 24.000
10x2 24.000 – 12x1 + 16y1 – z1
14x3 24.000 – 12x1 + 16y1 – z1 – 10x2 + 12y2 – z2
xj, yj, zj 0, j=1,2,3
17. Goïi xj laø soá nhaân vieân baùn thôøi gian ñöôïc thueâ vaøo giôø thöù 9+j,
j 1,6 f = 60x8 + 20(x1 + x2 + x3 + x4 + x5 + x6) min
8 + x1 8
8 + x1 + x2 15
8 + x1 + x2 + x3 15
8 + x1 + x2 + x3 + x4 9
8 + x2 + x3 + x4 + x5 8
8 + x3 + x4 + x5 + x6 10
8 + x4 + x5 + x6 14
8 + x5 + x6 16
8 + x6 12, xj 0 vaø nguyeân, j 1,6
254 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
18. Goïi x1, x2, x3 töông öùng laø soá xe loaïi lôùn, vöøa, nhoû caàn phaûi mua.
f = 28x10x1 + 32x8x2 + 40x6x3 + 50(400 – 10x1 – 8x2 – 6x3) min
150x1 + 80x2 + 50x3 3.800
x1 + x2 + 0,5x3 28
x1 + x2 (x1 + x2 + x3)x2/3, xj 0 vaø nguyeân, j=1,2,3
19. Caùc caùch caét 1 thanh saét daøi 2m thaønh caùc ñoaïn daøi 0,9m; 0,8m;
0,6m.
Caùch 1 2 3 4 5 6
Ñoaïn
0,9m 2 1 1 0 0 0
0,8m 0 1 0 2 1 0
0,6m 0 0 1 0 2 3
Dö (m) 0,2 0,3 0,5 0,4 0 0,2
20. Caùc caùch caét 1 thanh saét daøi 3m thaønh caùc ñoaïn daøi 1,2m; 0,9m;
0,8m.
Caùch 1 2 3 4 5 6 7 8
1,2m 2 1 1 1 0 0 0 0
0,9m 0 2 1 0 3 2 1 0
0,8m 0 0 1 2 0 1 2 3
Dö (m) 0,6 0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6
Goïi xj laø soá thanh caét theo caùch thöù j, j 1,8
f = x1 + x2 + x3 + x4 + x5 + x6 + x7 + x8 min
2x1 + x2 + x3 + x4 = 200
2x2 + x3 + 3x5 + 2x6 + x7 = 300
x3 + 2x4 + x6 + 2x7 + 3x8 = 600
xj 0 vaø nguyeân, j 1,8
21. Goïi xj laø soá ñoà vaät loaïi j caàn mang theo, j 1,6
f = 5,3x1 + 6,8x2 + 4,7x3 + 3,9x4 + 4,1x5 + 6,2x6 max
8,2x1 + 9,5x2 + 7,8x3 + 6,5x4 + 6,8x5 + 8,5x6 ≤ 25
x j 0,1 , j 1,6
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 255
Löu yù:
x j 1, j 1,6
Raøng buoäc x j 0,1 , j 1,6
x j 0 vaø nguyeân, j 1,6
22. Goïi xj laø soá löôïng haøng loaïi j caàn xeáp leân taøu, j 1,5
f = 15x1 + 20x2 + 25x3 + 30x4 + 35x5 max
3,2x1 + 4,5x2 + 4,8x3 + 5,4x4 + 6,1x5 ≤ 1.000
1,5x1 + 2,2x2 + 2,5x3 + 3,2x4 + 3,8x5 ≤ 350
xj 0 vaø nguyeân, j 1,5
23. Goïi xij laø phaàn thôøi gian trong 1 giôø phaân coâng maùy Mi saûn
xuaát chi tieát Cj, i=1,2,3,4; j=1,2,3.
Thôøi gian saûn xuaát khoâng theå aâm: xij 0, i=1,2,3,4; j=1,2,3.
Caùc maùy phaûi hoaït ñoäng lieân tuïc trong suoát quyõ thôøi gian saûn
xuaát. Do ñoù, ñieàu kieän veà thôøi gian hoaït ñoäng cuûa caùc maùy nhö sau
M1: x11 + x12 + x13 = 1 (giôø)
M2: x21 + x22 + x23 = 1 (giôø)
M3: x31 + x32 + x33 = 1 (giôø)
M4: x41 + x42 + x43 = 1 (giôø)
Soá chi tieát caùc loaïi ñöôïc saûn xuaát ra trong 1 giôø:
C1: z1 = 63x11 + 103x21 + 720x31 + 173x41
C2: z2 = 240x12 + 61x22 + 360x32 + 120x42
C3: z3 = 160x13 + 200x23 + 161x33 + 240x43
Goïi z laø soá saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát ra trong 1 giôø. Roõ raøng, ñeå taïo
ra z saûn phaåm thì soá chi tieát caùc loaïi C1, C2, C3 phaûi coù ít nhaát moãi
loaïi laø z chi tieát. Töùc laø: z z1, z z2, z z3.
Ngoaøi ra, hieån nhieân ta coù ñieàu kieän z 0, vaø phaûi cöïc ñaïi z.
Toùm laïi, ta coù moâ hình baøi toaùn nhö sau:
Tìm ((xij))4x3 vaø z sao cho:
z max
x11 + x12 + x13 = 1 (giôø)
x21 + x22 + x23 = 1 (giôø)
x31 + x32 + x33 = 1 (giôø)
x41 + x42 + x43 = 1 (giôø)
z 63x11 + 103x21 + 720x31 + 173x41
z 240x12 + 61x22 + 360x32 + 120x42
z 160x13 + 200x23 + 161x33 + 240x43
xij 0, i=1,2,3,4; j=1,2,3.
z 0
256 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
24. Goïi xij laø phaàn thôøi gian trong 1 giôø phaân coâng caùc maùy loaïi
Mi saûn xuaát chi tieát loaïi Cj, i=1,2,3; j=1,2,3.
Ta coù ñieàu kieän: xij 0, i=1,2,3; j=1,2,3.
Raøng buoäc caùc maùy phaûi hoaït ñoäng lieân tuïc trong suoát quyõ thôøi
gian saûn xuaát:
3
xij 1, i 1, 2,3.
j 1
Soá chi tieát caùc loaïi ñöôïc saûn suaát ra trong 1 giôø:
C1: z1 = 3 12x11 + 2 35x21 + 4 25x31
C2: z2 = 3 60x12 + 2 81x22 + 4 50x32
C3: z3 = 3 36x13 + 2 63x23 + 4 30x33
Goïi z laø soá saûn phaåm laøm ra trong 1 giôø. Ta coù: z 0 vaø soá chi tieát
caùc loaïi C1, C2, C3 phaûi coù töông öùng ít nhaát laø: 2z, z, 3z. Töùc laø:
2z z1 z z1/2 = (3 12/2)x11 + (2 35/2)x21 + (4 25/2)x31
z z2 z z2 = (3 60)x12 + (2 81)x22 + (4 50)x32
3z z3 z z3/3 = (3 36/3)x13 + (2 63/3)x23 + (4 30/3)x33
Cöïc ñaïi soá saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát ra: z max
25. Goïi x1, x2, x3 töông öùng laø dieän tích (ha) caùc khu ñaát A, B, C
ñöôïc söû duïng ñeå troàng caây C1.
x4, x5, x6 töông öùng laø dieän tích (ha) caùc khu ñaát A, B, C
ñöôïc söû duïng ñeå troàng caây C2.
f = x1 + 1,2x2 + 1,5x3 + 0,6x4 + 0,8x5 + 0,9x6 min
x1 + x4 40
x2 + x5 50
x3 + x6 30
8x1 + 9x2 + 10x3 = 240
12x4 + 15x5 + 16x6 = 1.260
xj 0, j 1,6
26. Goïi:
cj laø soá tieàn (tr. ñ) ñaàu tö vaøo chöùng khoaùn vaøo ñaàu naêm j, j=1,2
tj laø soá tieàn (tr. ñ) ñaàu tö vaøo tieát kieäm vaøo ñaàu naêm j, j=1,2,3
bj laø soá tieàn (tr. ñ) ñaàu tö vaøo baát ñoäng saûn vaøo ñaàu naêm j, j=1
nj laø soá tieàn nhaøn roãi, khoâng ñöôïc SD ñeå ñaàu tö vaøo ñaàu naêm j,
j=1,2,3.
f = n3 + 1,1t3 + 1,4c2 + 1,5b1 max
c1 + t1 + b1 + n1 = 1.000
c2 + t2 + n2 = n1 + 1,1t1
t3 + n3 = n2 + 1,1t2 + 1,4c1
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 257
t1 + t2 + t3 0,25(c1 + c2 + t1 + t2 + t3 + b1)
c1 + c2 0,4(c1 + c2 + t1 + t2 + t3 + b1)
c1, c2 0, t1, t2, t3 0, b1 0, n1, n2, n3 0
27. Goïi xj laø soá xe thueâ loaïi 2 thaùng vaøo ñaàu thaùng j, j=1,2,3
x3+j laø soá xe thueâ loaïi 3 thaùng vaøo ñaàu thaùng j, j=1,2,3
f = 5(x1 + x2 + x3) + 6(x4 + x5 + x6) min
200 + x1 + x4 = 280
100 + x1 + x2 + x4 + x5 = 260
x2 + x3 + x4 + x5 + x6 = 200
x3 + x5 + x6 200
x3 + x5 + x6 250
xj 0 vaø nguyeân, j=1,2,3,4,5,6
28. Goïi x1, x2 töông öùng laø soá ha ñaát ñöôïc söû duïng ñeå troàng baép, luùa.
x3 laø soá boø caàn nuoâi.
x4, x5 töông öùng laø soá giôø LÑ khoâng kinh nghieäm, coù kinh nghieäm.
x6 laø soá giaï baép caàn mua.
Cöïc ñaïi toång lôïi nhuaän:
f = 42(300x1 + x6 – 80x3) + 52x250x2 + 8.000x3
– (2.500x1 + 3.000x2 + 1.500x3 + 20x4 + 35x5 + 45x6) max
x1 + x2 + 0,2x3 400
25x1 + 20x2 + 20x3 x4 + x5
0,15x4 + 0,05x5 2.000
80x3 300x1 + x6
2,5x1 + 3x2 + 1,5x3 + 0,02x4 + 0,035x5 + 0,045x6 2.000
xj 0, j 1,6 vaø x3 nguyeân
29. Goïi xj laø soá tieáp vieân môùi tuyeån vaøo ñaàu thaùng j, j 1,4
yj laø toång soá tieáp vieân ñaõ qua huaán luyeän trong thaùng j, j 1,4
f = 10(y1 + y2 + y3 + y4) + 3(x1 + x2 + x3 + x4) min
y1 = 60
150y1 – 100x1 8.000
y2 = x1 + 0,9y1
150y2 – 100x2 7.000
y3 = x2 + 0,9y2
150y3 – 100x3 9.000
y4 = x3 + 0,9y3
150y4 – 100x4 10.000
xj, yj 0, j 1,4
258 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
30. Goïi xi laø soá gaø boá trí ñeû trong 2 tuaàn thöù i, i 1,4
yi laø soá gaø boá trí aáp trong 2 tuaàn thöù i, i 1,4
Ñieàu kieän: xi, yi ≥ 0 vaø nguyeân, i 1,4
a) Tröôøng hôïp ban ñaàu coù 100 gaø maùi vaø 100 tröùng:
* Sau 2 tuaàn thöù 1:
- Soá gaø: 100 + 4y1
- Soá tröùng: 12x1 + (100 – 4y1)
Vôùi ñieàu kieän: x1 ≤ 100, 4y1 ≤ 100
* Sau 2 tuaàn thöù 2:
- Soá gaø: 100 + 4y1 + 4y2
- Soá tröùng: 12x1 + 12x2 + (100 – 4y1 – 4y2)
Vôùi ñieàu kieän: x2 ≤ 100, 4y1 + 4y2 ≤ 100 + 12x1
* Sau 2 tuaàn thöù 3:
- Soá gaø: 100 + 4y1 + 4y2 + 4y3
- Soá tröùng: 12x1 + 12x2 + 12x3 + (100 – 4y1 – 4y2 – 4y3)
Vôùi ñieàu kieän: x3 ≤ 100, 4y1 + 4y2 + 4y3 ≤ 100 + 12x1 + 12x2
* Sau 2 tuaàn thöù 4:
- Soá gaø: 100 + 4y1 + 4y2 + 4y3 + 4y4
- Soá tröùng: 12x1 + 12x2 + 12x3 + 12x4 + (100 – 4y1 – 4y2 – 4y3 – 4y4)
Vôùi ñieàu kieän: x4 ≤ 100,
4y1 + 4y2 + 4y3 + 4y4 ≤ 100 + 12x1 + 12x2 + 12x3
f = 80(100 + 4y1 + 4y2 + 4y3 + 4y4)
+ 3(100 + 12x1 + 12x2 + 12x3 + 12x4 – 4y1 – 4y2 – 4y3 – 4y4) max
b) Tröôøng hôïp ban ñaàu coù 100 gaø maùi vaø 0 tröùng:
* Sau 2 tuaàn thöù 1:
- Soá gaø: 100
- Soá tröùng: 12x1
Vôùi ñieàu kieän: x1 ≤ 100, y1 = 0
* Sau 2 tuaàn thöù 2:
- Soá gaø: 100 + 4y2
- Soá tröùng: 12x2 + (12x1 – 4y2)
Vôùi ñieàu kieän: x2 ≤ 100, 4y2 ≤ 12x1
* Sau 2 tuaàn thöù 3:
- Soá gaø: 100 + 4y2 + 4y3
- Soá tröùng: 12x3 + (12x1 + 12x2 – 4y2 – 4y3)
Vôùi ñieàu kieän: x3 ≤ 100, 4y2 + 4y3 ≤ 12x1 + 12x2
* Sau 2 tuaàn thöù 4:
- Soá gaø: 100 + 4y2 + 4y3 + 4y4
- Soá tröùng: 12x4 + (12x1 + 12x2 + 12x3 – 4y2 – 4y3 – 4y4)
Vôùi ñieàu kieän: x4 ≤ 100, 4y2 + 4y3 + 4y4 ≤ 12x1 + 12x2 + 12x3
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 259
f = 80(100 + 4y2 + 4y3 + 4y4)
+ 3(12x1 + 12x2 + 12x3 + 12x4 – 4y2 – 4y3 – 4y4) max
(x1* , x*2 x*4 , x*3 x5* ) laø PATÖ cuûa baøi toaùn ban ñaàu.
Theo ÑL ñoä leäch buø yeáu, ta coù: x* laø PATÖ cuûa baøi toaùn goác
x* laø PA vaø < y*,Ax* b > = 0, < x*,ATy* c > = 0 x* laø PA.
6. Xeùt baøi toaùn: f = < c , x > max
vôùi heä raøng buoäc: Ax 0
Theo giaû thieát, baøi toaùn naøy coù PATÖ. Do ñoù baøi toaùn ñoái ngaãu:
f = < 0 , y > = 0 min
vôùi heä raøng buoäc: ATy = c, y 0
coù PATÖ. Töùc laø: y 0: ATy = c.
7. Giaû söû caùc thaønh phaàn > 0 cuûa PACBTÖ khoâng suy bieán x* laø:
x*B1 , x*B2 , , x*Bm (AB1, AB2, …, ABm laø heä veùctô ñoäc laäp tuyeán
tính). Theo ÑL ñoä leäch buø yeáu, ta coù PATÖ y* cuûa baøi toaùn ñoái ngaãu
thoûa ñieàu kieän: <ABi,y> = ci, i=1,2,…,m. Ñaây laø heä m phöông trình ñoäc
laäp tuyeán tính, m bieán neân coù nghieäm duy nhaát y* laø duy nhaát.
1.
a) x* = (600, 2.600, 0)T vaø fmax = 10.980
b) -3/40 α 3/10: x* = (600, 2.600, 0)T vaø fmax = 10.980 + 600α
c) -180 1.170: x* = (600+10/3, 2.600 20/9, 0)T
vaø fmax = 10.980 +
d) x* = (0, 0, 6.975/2)T vaø fmax = 6.975
e) x* = (630, 0, 6.345/2)T vaø fmax = 7.290
f) x* = (0, 2.600, 0, 0, 0, 1.000)T vaø fmax = 11.060
g) x* = (0, 5.000, 0)T vaø fmax = 18.000
h) ≥ 600: x* = (600, 2.600, 0)T vaø fmax = 10.980
0 < 600: x* = (, 5/6+2.100, -15/8+1.125)T
vaø fmax = 3/40 + 10.935
i) x* = (0, 5.000, 0)T vaø fmax = 18.000
2.
a) x* = (1, 3, 0)T vaø fmin = 15
b) α 1: x* = (1, 3, 0)T vaø fmin = 15 + α
c) -2 1: x* = (1 , 3+3/2, 0)T vaø fmin = 15 + 3
d) x* = (0, 5/2, 1)T vaø fmin = 19
e) x* = (5/9, 0, 19/9)T vaø fmin = 101/9
f) x* = (5/2, 0, 0, 0, 0, 3/2)T vaø fmin = 12
g) x* = (2, 0, 0)T vaø fmin = 6
h) x* = (0, 4, 0)T vaø fmin = 16
i) x* = (0, 0, 8/3)T vaø fmin = 168/9
m n m n
vaø f cij xij cij ai haèng soá .
i 1 j 1 i 1 j 1
2. Töø heä raøng buoäc, ta suy ra haøm muïc tieâu cuûa baøi toaùn ñaõ qua bieán
ñoåi coù daïng:
m n m n m n m n
cij xij ( cij di e j )xij cij xij diai e j bj min
i 1 j 1 i 1 j 1 i 1 j 1 i 1 j 1
m n
cij xij min
i 1 j 1
3. a) Khoâng phaûi laø PACB vì toàn taïi voøng:
(2,1) (2,4) (4,4) (4,3) (3,3) (3,1).
Ñeå thu ñöôïc PACB ta bieán ñoåi nhö sau: Ñaùnh daáu +, - lieân tieáp
nhau cho caùc oâ naèm treân voøng, baét ñaàu töø moät oâ baát kyø naèm treân
voøng mang daáu +. Sau ñoù xaùc ñònh löôïng ñieàu chænh:
q = minxij / (i,j) mang daáu
vaø xaùc ñònh laïi PA theo quy taéc:
x’ij = xij + q, (i,j) mang daáu +.
x’ij = xij - q, (i,j) mang daáu .
x’ij = xij, (i,j) coøn laïi.
Vôùi (2,1) mang daáu +. Ta coù PACB nhö sau:
0 50 0 0
70 0 0 5
0 0 25 0
0 0 15 35
b) Laø PACB vì caùc oâ töông öùng vôùi caùc thaø nh phaàn döông khoâng taïo
thaønh voøng.
c) Laø PACB vì caùc oâ töông öùng vôùi caùc thaønh phaàn döông khoâng taïo
thaønh voøng.
d) Khoâng phaûi laø PACB vì toàn taïi voøng:
(1,2) (1,4) (4,4) (4,3) (3,3) (3,1) (2,1) (2,2).
Ñaùnh daáu +, lieân tieáp nhau cho caùc oâ naèm treân voøng, baét ñaàu
töø (1,2) mang daáu +. Töø ñoù ta coù PACB:
0 45 0 5
70 5 0 0
0 0 25 0
0 0 15 35
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 269
1. Giaû söû ñoù laø voøng: (i,j) (i,j1) (i1,j1) …(in,jn) (in,j). Ta coù:
cij ui v j , ci j ui v j , ...,ci j ui v j , ci j ui v j
1 1 1 1 1 1 n n n n n n
2.
30 0 0 30
a) x* 0 40 30 0 fmin 380.
0 0 0 20
0 30 0 30
Coù PACBTÖ khaùc : x 30 10 30 0
0 0 0 20
20 60 0 0
b) x* 20 0 0 50 f min 390. PATÖ duy nhaát.
0 40 60 0
60 10 0 30
c) x* 0 40 40 0 f min 1.460.
0 20 0 0
60 10 0 30
Coù PACBTÖ khaùc : x 0 60 20 0
0 0 20 0
0 30 0 70
0 0 50 0
d) x* fmin 1.180. PATÖ duy nhaát.
50 0 30 0
20 0 0 0
30 0 30 20
70 0 0 0
e) x* fmin 1.210. PATÖ duy nhaát.
0 0 0 50
0 50 0 0
270 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
0 0 10 40 0
0 30 50 0 0
f) x* fmin 900. PATÖ duy nhaát.
40 0 0 0 0
0 0 0 10 50
35 0 0 7 0
0 15 45 0 0
g) x* fmin 1.426.
0 15 0 13 0
0 0 0 20 25
35 0 00 7
0 30 30 0 0
Coù PACBTÖ khaùc : x
0 0 15 13 0
0 0 0 20 25
0 40 0
0 0 60
1. x* fmin 2.955. PATÖ duy nhaát.
0 40 5
50 0 0
0 25 0
0 0 60
2. x* fmin 3.090. PATÖ duy nhaát.
0 40 5
50 15 0
15 0 35 0
3. x* 0 0 0 30 fmin 795. PATÖ duy nhaát.
5 40 0 0
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 271
0 0 50 0
4. x* 0 0 0 30 fmin 810.
5 40 0 0
0 0 50 0
Coù PACBTÖ khaùc : x 0 0 0 30
20 25 0 0
0 10 10
35 15 0
5. x* fmin 1.365. PATÖ duy nhaát.
0 0 0
0 0 60
0 0 10
35 25 20
6. x* fmin 1.745. PATÖ duy nhaát.
0 0 40
0 0 0
35 35 0 0
7. x* 0 20 0 70 fmin 1.535.
15 0 35 0
50 20 0 0
Coù PACBTÖ khaùc : x 0 20 0 70
0 15 35 0
10 60 0 0
8. x* 0 20 0 70 fmin 1.575.
0 15 35 0
50 20 0 0
1
Coù caùc PACBTÖ khaùc : x 0 60 0 30 ;
0 15 35 0
35 35 0 0 0 70 0 0
2 3
x 0 60 0 30 ; x 0 25 0 65
15 0 35 0 50 0 0 0
272 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
45 20 0 0
0 0 0 75
9. x* fmin 2.690.
55 0 95 0
0 45 0 5
50 15 0 0
0 0 0 75
Coù PACBTÖ khaùc : x
50 0 95 5
0 50 0 0
100 25 0 0
0 0 0 75
10. x* fmin 2.815.
0 0 95 0
0 40 0 5
100 25 0 0
0 0 0 75
Coù PACBTÖ khaùc : x
0 0 90 0
0 40 5 5
60 0 20 0
11. x* 0 0 0 60 fmin 3.000 PATÖ duy nhaát
0 60 50 0
10 0 30 40
12. x* 0 0 0 60 fmin 3.540
0 60 50 0
10 0 70 0
Coù PACBTÖ khaùc : x 0 0 0 60
0 60 10 40
0 20 60 0
13. x* 40 0 * 30 fmin 690 PATÖ duy nhaát.
0 80 * 20
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 273
15. * Laäp moâ hình:
Goïi xij laø phaàn thôøi gian trong 8 giôø phaân coâng Ai ñöùng maùy Bj,
i=1,2,3; j=1,2,3.
Toång soá SP ñöôïc laøm ra trong 8 giôø:
f = 15x11 + 17x12 + 18x13 + 14x21 + 17x22 + 17x23 +
17x31 + 18x32 + 20x33 max
Vôùi raøng buoäc veà thôøi gian laøm vieäc cuûa caùc coâng nhaân:
A1: x11 + x12 + x13 = 8 (giôø)
A2: x21 + x22 + x23 = 8 (giôø)
A3: x31 + x32 + x33 = 8 (giôø)
Vaø raøng buoäc veà thôøi gian laøm vieäc cuûa caù c maùy:
B1: x11 + x21 + x31 = 8 (giôø)
B2: x12 + x22 + x32 = 8 (giôø)
B3: x13 + x23 + x33 = 8 (giôø)
Ñieàu kieän khoâng aâm cuûa caùc bieán: xij 0, i=1,2,3; j=1,2,3.
* Lôøi giaûi:
Thöïc hieän phöông phaùp theá vò giaûi baøi toaùn vaän taûi coù haøm muïc tieâu
cöïc ñaïi, ta coù PATÖ nhö sau:
0 0 8
x* 0 8 0 fmax 416
8 0 0
0 5 25
16. x* 0 40 0 fmax 337,5 ( trieäu ñoàng ).
20 0 5
17. Sau khi giaûi baøi toaùn xe khoâng, ta coù baûng phoái hôïp caùc tuyeán
chaïy coù taûi vaø khoâng taûi nhö sau:
B1 B2 B3 B4
A1 [50] [30]
(35) (30) (15)
A2 [25] [40]
(35) (30)
A3 [10] [15]
(25)
Caùc soá trong caëp daáu [ ] laø soá taán chaïy coù taûi. Caùc soá trong caëp
daáu ( ) laø soá taán chaïy khoâng taûi.
Töø ñoù ta coù keá hoaïch ñieàu ñoäng xe nhö sau:
A1 > B2 ---> A1: 30T
A1 > B4 ---> A2 > B3 ---> A1: 15T
274 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
18.
0 0 0 1
0 0 1 0
a) Phöông aùn toái öu: x
*
fmin 16
1 0 0 0
0 1 0 0
1 0 0 0
0 1 0 0
b) Phöông aùn toái öu: x
*
fmax 27
0 0 0 1
0 0 1 0
19.
0 0 0 0
0 1 0 0
*
a) Phöông aùn toái öu: x 1 0 0 0 fmin 15
0 0 0 1
0 0 1 0
1 0 0 0
0 0 0 0
*
b) Phöông aùn toái öu: x 0 0 1 0 fmax 33
0 1 0 0
0 0 0 1
20.
0 0 1 0 0
0 0 0 0 1
a) Phöông aùn toái öu: x
*
fmin 16
1 0 0 0 0
0 0 0 1 0
0 0 0 0 1
1 0 0 0 0
b) Phöông aùn toái öu: x
*
fmin 32
0 1 0 0 0
0 0 1 0 0
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 275
21. Phöông aùn toái öu:
0 0 0 50
30 5 0 5
x* t* 5
0 35 25 0
0 0 0 20
0 40 0 0
*
22. Phöông aùn toái öu: x 50 10 0 0 t* 6
20 0 0 30
10 20 20 0
*
23. Phöông aùn toái öu: x 0 20 5 5 fmin 355
0 0 0 20
0 0 15 45
*
24. Phöông aùn toái öu: x 15 25 0 0 fmin 280
15 10 20 5
25. Baøi toaùn khoâng coù phöông aùn.
BAØI TAÄP 4.
BAØI TAÄP 5.
1. A coù ñieåm yeân ngöïa (coù chieán löôïc thuaàn tuùy toái öu):
max min a ij min max a ij 3 a21 a23
i j j i
2. p* = (4/7, 0, 3/7) vaø q* = (0, 4/7, 0, 3/7), vôùi v* = 2/7.
3. p* = (1/4, 11/20, 1/5, 0) vaø q* = (1/2, 3/10, 1/5), vôùi v* = 3/10.
276 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
BAØI TAÄP 6.
1. Caùc coâng vieäc gaêng: A, D, I, G. Thôøi gian hoaøn thaønh toaøn boä coâng
trình xaây döïng laø 11 ngaøy. Thôøi gian döï tröõ cuûa caùc coâng vieäc khoâng
gaêng nhö sau:
Coâng vieäc dij dñ dt
ij ij
A 3 3 3
C 4 2 2
E 2 0 0
F 3 3 3
H 4 2 4
2. Caùc coâng vieäc gaêng: Y3, Y6, Y8. Thôøi gian hoaøn thaønh toaøn boä quy
trình saûn xuaát laø 27 giôø. Thôøi gian döï tröõ cuûa caùc coâng vieäc khoâng gaêng
nhö sau:
Coâng vieäc dij dñ ij dt ij
Y1 7 0 0
Y2 14 14 14
Y4 7 0 7
Y5 10 3 10
Y7 4 0 0
Y9 4 4 4
Y10 4 0 4
3. Caùc coâng vieäc gaêng: Y1, Y5, Y6, Y8, Y10. Thôøi gian hoaøn thaønh toaøn
boä quy trình saûn xuaát laø 15 giôø. Thôøi gian döï tröõ cuûa caùc coâng vieäc
khoâng gaêng nhö sau:
Coâng vieäc dij dñ dt
ij ij
Y2 3 3 3
Y3 3 2 2
Y4 1 1 1
Y7 1 0 1
Y9 3 3 3
Y11 2 1 2
4.
a) Ñöôøng ñi ngaén nhaát phaûi tìm ñi qua caùc coâng vieäc: (C, H), vôùi ñoä daøi
ngaén nhaát töông öùng laø: 5.
b) Ñöôøng ñi ngaén nhaát phaûi tìm ñi qua caùc coâng vieäc: (Y 2, Y9), vôùi ñoä
daøi ngaén nhaát töông öùng laø: 9.
b) Ñöôøng ñi ngaén nhaát phaûi tìm ñi qua caùc coâng vieäc: (Y 2, Y9), vôùi ñoä
daøi ngaén nhaát töông öùng laø: 9.
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 277
1. Goïi x1, x2, x3 töông öùng laø soá ñôn vò saûn phaåm A, B, C caàn saûn xuaát.
Cöïc ñaïi toång lôïi nhuaän: f = 2x1 + 3x2 + 5x3 (ngaøn ñoàng) max
Vôùi heä raøng buoäc veà caùc yeáu toá saûn xuaát bò tieâu hao:
Nguyeân lieäu: 2x1 + 3x2 + 3x3 ≤ 150 (kg)
Voán: x1 + 3x2 + 5x3 ≤ 120 (ngaøn ñoàng)
Lao ñoäng: 4x1 + 8x2 + x3 ≤ 100 (giôø coâng)
Khoái löôïng saûn phaåm caàn saûn xuaát khoâng aâm: xj ≥ 0, j=1,2,3.
Toùm laïi, ta coù moâ hình baøi toaùn nhö sau (P):
Tìm xj, j=1,2,3 sao cho:
f = 2x1 + 3x2 + 5x3 max
Vôùi heä raøng buoäc:
2x1 + 3x2 + 3x3 ≤ 150
x1 + 3x2 + 5x3 ≤ 120
4x1 + 8x2 + x3 ≤ 100
xj ≥ 0, j=1,2,3.
278 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
Caâu 2.
1. Ñaët: xj = –xj, j 1,5 . Ta coù baøi toaùn (P):
f(x) = x1 – 3x2 – 4x3 + x4 + 5x5 min
–2x1 – x2 + 3x3 – 2x4 = 30
–x2 + x3 – x4 + x5 = 10
–3x1 + 2x2 – x3 – x4 – 4x5 ≥ –10
xj ≥ 0, j 1,5
Baøi toaùn daïng chính taéc ( P ) :
f(x) = x1 – 3x2 – 4x3 + x4 + 5x5 min
–2x1 – x2 + 3x3 – 2x4 = 30
–x2 + x3 – x4 + x5 = 10
3x1 – 2x2 + x3 + x4 + 4x5 + x6 = 10
xj ≥ 0, j 1,6 Vôùi x6 laø bieán phuï.
Baøi toaùn môû roäng (PM):
f(x) = x1 – 3x2 – 4x3 + x4 + 5x5 + Mx7 + Mx8 min
–2x1 – x2 + 3x3 – 2x4 + x7 = 30
–x2 + x3 – x4 + x5 + x8 = 10
3x1 – 2x2 + x3 + x4 + 4x5 + x6 = 10
xj ≥ 0, j 1,8
Vôùi x7, x8 laø bieán giaû. M > 0 raát lôùn.
280 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
x1 x2 x3 x4 x5 x6
xB cB PA 1 -3 -4 1 5 0
x7 M 30 -2 -1 3 -2 0 0
x8 M 10 0 -1 [1] -1 1 0
x6 0 10 3 -2 1 1 4 1
M 40 -2 -2 4 -3 1 0
f 0 -1 3 4 -1 -5 0
x7 M 0 -2 [2] 0 1 -3 0
x3 -4 10 0 -1 1 -1 1 0
x6 0 0 3 -1 0 2 3 1
M 0 -2 2 0 1 -3 0
f -40 -1 7 0 3 -9 0
x2 -3 0 -1 1 0 1/2 -3/2 0
x3 -4 10 -1 0 1 -1/2 -1/2 0
x6 0 0 [2] 0 0 5/2 3/2 1
f -40 6 0 0 -1/2 3/2 0
x2 -3 0 0 1 0 7/4 -3/4 1/2
x3 -4 10 0 0 1 3/4 1/4 1/2
x1 1 0 1 0 0 5/4 3/4 1/2
f -40 0 0 0 -8 -3 -3
ÔÛ baûng ñôn hình thöù 4 ta coù daáu hieäu toái öu: j 0, j 1,6 vaø
khoâng coøn bieán giaû trong heä bieán cô sôû neân (P) coù phöông aùn toái öu:
x0 = (0, 0, 10, 0, 0) PATÖ phaûi tìm: x* = (0, 0, -10, 0, 0) vaø fmin = -40
ÔÛ baûng ñôn hình toái öu ta coù: j 0, vôùi xj laø caùc bieán töï do (x4,
x5, x6) neân baøi toaùn ñaõ cho coù phöông aùn toái öu duy nhaát laø x *.
1. Goïi xj laø soá ñôn vò saûn phaåm Sj caàn SX trong moät tuaàn, j=1,2,3.
Cöïc ñaïi toång doanh thu:
f = 4x1 + 12x2 + 3x3 (10.000ñ) max
Vôùi heä raøng buoäc:
Quyõ thôøi gian SX trong tuaàn: x1/50 + x2/25 + x3/75 ≤ 45 (giôø)
Khaû naêng tieâu thuï caùc saûn phaåm:
S1: x1 ≤ 600 (ñôn vò)
S2: x2 ≤ 800 (ñôn vò)
S3: x3 ≤ 1.200 (ñôn vò)
Khoái löôïng saûn xuaát khoâng aâm: xj ≥ 0, j=1,2,3.
2. Ta thöïc hieän tìm KHSX baèng caùch veùt caïn nguoàn löïc.
Ñaàu tieân ta thaáy c2 = 12 lôùn nhaát cho x2 = min{800; 25 45} = 800.
Xeùt x1 = min{600; 50(45 – 800/25) = 600
x3 = min{1.200; 75(45 – 800/25 – 600/50} = 75
Ta coù moät KHSX laø x1 = (600; 800; 75) vôùi f(x1) = 12.225
Xeùt x3 = min{1.200; 75(45 – 800/25) = 975
x1 = min{600; 50(45 – 800/25 – 975/75} = 0
Ta coù KHSX x2 = (0; 800; 975) vôùi f(x2) = 12.525
So saùnh f(x1) vaø f(x2) ta coù KHSX toái öu laø: x* = x2 = (0; 800; 975) vaø
fmax = 12.525 (= 125.250.000ñ)
3. Baøi toaùn daïng chính taéc:
f = 4x1 + 12x2 + 3x3 max
x1/50 + x2/25 + x3/75 + x4 = 45
x1 + x5 = 600
x2 + x6 = 800
x3 + x7 = 1.200
xj ≥ 0, j 1,7 Vôùi x4, x5, x6, x7 laø caùc bieán phuï.
Baøi toaùn treân coù daïng chuaån. Thöïc hieän thuaät toaùn ñôn hình (5
baûng) ta coù baûng toái öu:
x1 x2 x3 x4 x5 x6 x7
xB cB PA 4 12 3 0 0 0 0
x3 3 975 3/2 0 1 75 0 -3 0
x5 0 600 1 0 0 0 1 0 0
x2 12 800 0 1 0 0 0 1 0
x7 0 225 -3/2 0 0 -75 0 3 1
f 12.525 1/2 0 0 225 0 3 0
Phöông aùn toái öu x* = (0, 800, 975) vaø fmax = 12.525
284 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
3y y 4 y 5 do x10 2 0
1 2 3
y 2y 4
1 3 do x30 1 0
y (0, 3, 2)
1y y 2 3y3 9
2y1 3y2 y3 7 do x60 2 0
Vaäy theo ñònh lyù ñoä leäch buø yeáu, ta coù: x0 laø phöông aùn toái öu cuûa
(P), y* = (0, -3, -2) laø phöông aùn toái öu cuûa (D), nhöng noù laø phöông aùn
cöïc bieân suy bieán vì thoûa maõn 5 (> n = 3) raøng buoäc chaët ñoäc laäp tuyeán
tính.
2. a) Laäp baøi toaùn daïng chính taéc vaø baøi toaùn môû roäng roài thöïc
hieän thuaät toaùn ñôn hình, ta coù baûng thöù 3 nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5 x6 x7
xB cB PA 3 -1 2 -2 0 0 0
x1 3 6 1 -2/3 1/6 0 1/3 0 1/6
x6 0 48 0 -2/3 8/3 0 -2/3 1 -1/3
x4 -2 5 0 -1/6 -5/6 1 -1/6 0 -1/3
f 8 0 -2/3 1/6 0 4/3 0 7/6
ÔÛ baûng treân ta coù 2 2/ 3 0 : vi phaïm daáu hieäu toái öu vaø
ai2 0, i 1,3 neân baøi toaùn khoâng coù phöông aùn toái öu ( f ( x) ).
b) Ta coù raøng buoäc:
2 1 4 7
f ( x) 8 x x x x 18
3 2 6 3 3 5 6 7
2 1 4 7
x8 10 x2 x3 x5 x7 0
3 6 3 6
Caùc baûng ñôn hình nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5 x6 x7 x8
xB cB PA 3 -1 2 -2 0 0 0 0
x1 3 6 1 -2/3 1/6 0 1/3 0 1/6 0
x6 0 48 0 -2/3 8/3 0 -2/3 1 -1/3 0
x4 -2 5 0 -1/6 -5/6 1 -1/6 0 -1/3 0
x8 0 10 0 [2/3] -1/6 0 -4/3 0 -7/6 1
f 8 0 -2/3 1/6 0 4/3 0 7/6 0
x1 3 16 1 0 0 0 -1 0 -1 1
x6 0 58 0 0 [5/2] 0 -2 1 -3/2 1
x4 -2 15/2 0 0 -7/8 1 -1/2 0 -5/8 1/4
x2 -1 15 0 1 -1/4 0 -2 0 -7/4 3/2
f 18 0 0 0 0 0 0 0 1
286 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
x1 x2 x3 x4 x5 x6 x7 x8
xB cB PA 3 -1 2 -2 0 0 0 0
x1 3 16 1 0 0 0 -1 0 -1 1
x3 2 116/5 0 0 1 0 -4/5 2/5 -3/5 2/5
x4 -2 139/5 0 0 0 1 -6/5 7/20 -23/20 3/5
x2 -1 104/5 0 1 0 0 -11/5 1/10 -19/10 8/5
f 18 0 0 0 0 0 0 0 1
ÔÛ baûng ñôn hình thöù 2 ta coù daáu hieäu toái öu.
Töø ñoù ta coù PACBTÖ: x* = (16, 15, 0, 15/2)
vaø caùc veùctô chæ phöông caùc caïnh voâ haïn toái öu:
l1 = (1, 2, 0, 1/2); l2 = (1, 7/4, 0, 5/8)
ÔÛ baûng ñôn hình thöù 3 ta coù PACBTÖ khaùc:
x = (16, 104/5, 116/5, 139/5)
vaø caùc veùctô chæ phöông caùc caïnh voâ haïn toái öu:
l3 = (1, 11/5, 4/5, 6/5); l4 = (1, 19/10, 3/5, 23/20)
PATÖ toång quaùt coù daïng:
x x* (1 )x 1l1 2l 2 3l3 4l4 , [ 0,1], i 0,i 1,4
Trong ñoù x* vaø x laø caùc PACB (vì chuùng thoûa maõn n = 4 raøng
buoäc chaët ñoäc laäp tuyeán tính), ngoaøi ra caùc PATÖ khaùc ñeàu khoâng phaûi
laø phöông aùn cöïc bieân.
1. Tröôøng hôïp m = 1:
a) Baøi toaùn (I) coù daïng chuaån, thöïc hieän thuaät toaùn ñôn hình (2
baûng), ta coù baûng toái öu:
x1 x2 x3 x4 x5
xB cB PA 2 2 4 -1 1
x3 4 3/2 1/2 1/4 1 0 0
x4 -1 13/2 1/2 -1/4 0 1 0
x5 1 1/2 1/2 -1/4 0 0 1
f 0 0 -1 0 0 0
Ta coù phöông aùn toái öu: x* = (0, 0, 3/2, 13/2, 1/2) vaø fmin = 0.
b) Söû duïng ñònh lyù ñoä leäch buø yeáu ta tìm ñöôïc phöông aùn toái öu
cuûa baøi toaùn ñoái ngaãu: y* = (1, -1, 1).
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 287
2. Baøi toaùn ñoái ngaãu trong tröôøng hôïp coù tham soá m (D):
f (y) = 6y1 + 8y2 + (m2+1)y3 max
2y1 + y2 + y3 ≤ 2
y1 ≤ 2
4y1 + y2 + y3 ≤ 4
y2 ≤ –m
y3 ≤ 1
Theo ñònh lyù ñoä leäch buø yeáu ta coù:
3 13 1
x 0, 0, , , laø phöông aùn toái öu cuûa (I) x laø PA cuûa (I) vaø
2 2 2
y laø PA cuûa (D) sao cho:
x x x 2 m2 1
1 3 5
4 y1 y2 y3 4 do x3 3 / 2 0 y1 ( 3 m)/ 4 2
y2 m do x4 13 / 2 0 y2 m
y 1 do x5 1/ 2 0 y 1
3 3
2y y y 2
1 2 3
m 1
1 m 5
y1 ( 3 m)/ 4 m1
y m
2
y 1
3
Caâu 1. a) Ñöa baøi toaùn veà daïng chính taéc, sau ñoù vieát baøi toaùn môû roäng
roài thöïc hieän thuaät toaùn ñôn hình (3 baûng) ta coù baûng cuoái nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5 x6 x7
xB cB PA 2 5 3 -1 (-2) 2 0 0
x1 2 6 1 -1 -2 0 0 -1 0
x5 2 9 0 -3/2 1/2 -1/2 1 1/2 0
x7 0 12 0 3/2 -9/2 0 0 -5/2 1
f 30 0 -10 -6 0 (1) 0 -1 0
*
Phöông aùn toái öu: x = (6, 0, 0, 0, 9) vaø fmin = 30.
b) Taäp phöông aùn toái öu coù daïng: x = x * + βl, β ≥ 0.
vôùi l = (0, 0, 0, 1, 1/2) laø veùc tô chæ phöông cuûa caïnh voâ haïn toái öu.
Vaäy PATÖ toång quaùt laø: x = (6, 0, 0, β, 9+β/2), β ≥ 0.
288 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
Deã thaáy raèng y* = (1, 0, 1) laø phöông aùn duy nhaát cuûa (B) vaø do ñoù
noù laø phöông aùn toái öu cuûa (B) (A) coù phöông aùn toái öu.
b) Khi veùctô b thay ñoåi thì chæ laøm thay ñoåi haøm muïc tieâu f (y) coøn tính
duy nhaát cuûa phöông aùn y* vaãn khoâng thay ñoåi neân (A) vaãn coù PATÖ.
c) (A) khoâng coù phöông aùn cöïc bieân vì moïi phöông aùn x chæ thoûa maõn
soá raøng buoäc chaët toái ña laø 3 < n = 4 raøng buoäc chaët ñoäc laäp tuyeán tính
laø yeâu caàu cuûa phöông aùn cöïc bieân.
d) Neáu (A) coù f(x) max. Khi ñoù (B) vaãn coù heä raøng buoäc chung nhö cuõ
nhöng caùc raøng buoäc veà daáu thay ñoåi thaønh: y1 ≤ 0, y2 ≥ 0, y3 ≤ 0
y* = (1, 0, 1) khoâng coøn laø phöông aùn (B) khoâng coù phöông aùn
(A) khoâng coù phöông aùn toái öu do f ( x) ((A) coù phöông aùn).
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 289
Neáu theâm caùc ñieàu kieän vaø f(x) min. Khi ñoù baøi toaùn ñoái ngaãu:
f (y) = 10y1 + b2y2 max
y1 + y2 ≤ 2 (1)
–y1 + y2 ≤ 1 (2)
y1 + 3y2 ≤ –2 (3)
y1 – y2 ≤ –3 (4)
y1 ≤ 0, y2 ≤ 0
Töø (2) vaø (4) ta coù: 1 ≥ –y1 + y2 ≥ 3: Voâ lyù. Vaäy baøi toaùn ñoái ngaãu
khoâng coù phöông aùn Baøi toaùn goác khoâng coù phöông aùn toái öu. Töù c
laø keát luaän khoâng coøn ñuùng nöõa.
Caâu 2. a) Ñöa baøi toaùn veà daïng chính taéc vaø daïng môû roäng roài thöïc
hieän thuaät toaùn ñôn hình (3 baûng), ta coù baûng cuoái nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5 x6
xB cB PA 2 2 -3 -2 1 0
x4 -2 21 4/3 0 0 1 8/3 -1/3
x2 2 5 1/3 1 0 0 2/3 -1/3
x3 -3 15 1/3 0 1 0 -4/3 -1/3
f -77 -5 0 0 0 -1 1
290 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
ÔÛ baûng treân, ta coù 6 1 0 : vi phaïm daáu hieäu toái öu, vaø khoâng
coù heä soá döông (> 0) treân coät naøy neân baøi toaùn (II) khoâng coù phöông aùn
toái öu (do f ( x) ).
b) Ta coù f(x) = –77 + 5x1 + x5 – x6 ≥ –80
–5x1 – x5 + x6 + x7 = 3, vôùi x7 laø bieán phuï.
Ta coù caùc baûng ñôn hình nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5 x6 x7
xB cB PA 2 2 -3 -2 1 0 0
x4 -2 21 4/3 0 0 1 8/3 -1/3 0
x2 2 5 1/3 1 0 0 2/3 -1/3 0
x3 -3 15 1/3 0 1 0 -4/3 -1/3 0
x7 0 3 -5 0 0 0 -1 [1] 1
f -77 -5 0 0 0 -1 1 0
x4 -2 22 -1/3 0 0 1 7/3 0 1/3
x2 2 6 -4/3 1 0 0 1/3 0 1/3
x3 -3 16 -4/3 0 1 0 -5/3 0 1/3
x6 0 3 -5 0 0 0 -1 1 1
f -80 0 0 0 0 0 0 -1
Phöông aùn toái öu cuûa baøi toaùn (III): x* = (0, 6, 16, 22, 0) vaø fmin = -80
x* khoâng laø phöông aùn cöïc bieân cuûa baøi toaùn (II) vì soá raøng buoäc
maø noù thoûa maõn chaët laø 4 < n = 5.
Noù laø phöông aùn cöïc bieân cuûa baøi toaùn (III) vì thoûa maõn n = 5
raøng buoäc chaët ñoäc laäp tuyeán tính.
y 2y 5 y 4 do x20 3 0
1 2 3
y1 y3 1 do x40 3 0
y 0 do 2x10 2x20 x30 4x50 6 5
2
9 5
y0 ( , 0, )
4 4
Theo ñònh lyù ñoä leäch buø yeáu, ta coù: x0, y0 laø phöông aùn toái öu cuûa
caëp baøi toaùn (P), (D).
y0 laø phöông aùn cöïc bieân suy bieán, vì noù thoûa maõn soá raøng buoäc
chaët laø 5 > n = 3.
Caâu 2. a) Ñöa baøi toaùn veà daïng chính taéc vaø daïng môû roäng roài thöïc
hieän thuaät toaùn ñôn hình (3 baûng), ta coù baûng cuoái nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5 x6 x7
xB cB PA 4 -3 -3 -1 (c4) 0 0 0
x1 4 15/2 1 -1/2 -1/2 0 1/2 0 0
x6 0 3/2 0 -1/2 -3/2 -1 -3/2 1 0
x7 0 10 0 1 1 0 -1 0 1
f 30 0 1 1 1 (-c4) 2 0 0
Phöông aùn toái öu phaûi tìm: x* = (15/2, 0, 0, 0, 0) vaø fmax = 30.
b) ÔÛ baûng ñôn hình treân, ta thay c4 vaøo 4 c4 0 c4 0 . Khi
ñoù baøi toaùn coù nhieàu phöông aùn toái öu.
Phöông aùn toái öu toång quaùt coù daïng: x(β) = x* + βl, β ≥ 0.
Vôùi l = (0, 0, 0, 1, 0)
x(β) = (15/2, 0, 0, β, 0), β ≥ 0.
Phöông aùn toái öu coù thaønh phaàn x4 = 5 laø: x = (15/2, 0, 0, 5, 0).
Caâu 1. 1. Ñöa baøi toaùn veà daïng chính taéc vaø daïng môû roäng roài thöïc
hieän thuaät toaùn ñôn hình (3 baûng), ta coù baûng cuoái nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5 x6
xB cB PA 3 -1 -8 -2 2 0
x6 0 16 0 0 -2/3 0 5/3 1
x1 3 2 1 0 -8/3 0 1/3 0
x4 -2 3 0 0 -1/3 1 -1/3 0
x2 -1 24 0 1 -4/3 0 8/3 0
f -24 0 0 2 0 -3 0
292 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
ÔÛ baûng treân, ta coù 3 2 0 : vi phaïm daáu hieäu toái öu, vaø khoâng
coù heä soá döông (> 0) treân coät naøy neân baøi toaùn khoâng coù phöông aùn toái
öu (do f ( x) ).
Ta coù: f(x) = –24 – 2x3, vôùi x(β) = x0 + βl, β ≥ 0
x0 = (2, 24, 0, 3, 0) l = (8/3, 4/3, 1, 1/3, 0)
x(β) = (2+8β/3, 24+4β/3, β, 3+β/3, 0)
f(x) = –48 = –24 – 2x3 x3 = β = 12 x = (34, 40, 12, 7, 0)
2. Ta coù baûng ñôn hình vôùi haøm muïc tieâu h(x):
x1 x2 x3 x4 x5 x6
xB cB PA 1 1 2 -6 5 0
x6 0 16 0 0 -2/3 0 5/3 1
x1 1 2 1 0 -8/3 0 [1/3] 0
x4 -6 3 0 0 -1/3 1 -1/3 0
x2 1 24 0 1 -4/3 0 8/3 0
f 8 0 0 -4 0 0 0
x6 0 6
x5 1 6
x4 -6 5
x2 1 8
f 8 0 0 -4 0 0 0
Ta coù 2 phöông aùn cöïc bieân toái öu:
x1 = (2, 24, 0, 3, 0) x2 = (0, 8, 0, 5, 6)
PATÖ toång quaùt: x = αx1 + (1-α)x2 = (2α, 8+16α, 0, 5-2α, 6-6α), α [0,1]
Vieát baøi toaùn ñoái ngaãu vaø söû duïng ñònh lyù ñoä leäch buø yeáu, ta tìm
ñöôïc phöông aùn toái öu duy nhaát cuûa baøi toaùn ñoái ngaãu:
y* = (0, 0, 3, 1) vaø fmax fmin 8
Caâu 2. 1. Baøi toaùn ñoái ngaãu (D):
g(y) = y1 + 4y2 – y3 max
y1 + 4y2 – y3 = 5 (x1 tuøy yù)
3y1 – y3 ≤ –9 (x2 ≥ 0)
–y1 + y2 + y3 ≤ 15 (x3 ≥ 0)
–y1 + 2y2 ≤ 7 (x4 ≥ 0)
y1 – y2 – 2y3 ≤ 6 (x5 ≥ 0)
y1 ≤ 0, y3 ≥ 0
x0 = (0, 1, 0, 2, 0) thoûa maõn chaët n = 5 raøng buoäc:
x1 + 3x2 – x3 – x4 + x5 = 1
4x1 + x3 + 2x4 – x5 = 4
–x1 – x2 + x3 – 2x5 = –1
x3 = 0
x5 = 0
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 293
Tuy nhieân trong 5 raøng buoäc treân chæ coù 4 phöông trình ñoäc laäp
tuyeán tính, do ñoù: x0 khoâng phaûi laø phöông aùn cöïc bieân.
Giaû söû x0 laø PATÖ cuûa baøi toaùn goác (P). Theo ñònh lyù ñoä leäch buø
yeáu, ta coù: y = (y1, y2, y3) laø PA cuûa (D) vaø:
3y1 y3 9
do x2 1 0
y1 2y2 7
do x4 2 0
y2 7 / 2 y1 / 2
y3 9 3y1 0
y 0 y2 7 / 2 y1 / 2
1
y3 9 3y1 0
y1 4 y2 y3 5 3 y 0
y y y 15 1
1 2 3
y1 y2 2y3 6
Vaäy x0 vaø veùctô y ñöôïc xaùc ñònh nhö treân laø phöông aùn toái öu cuûa
caëp baøi toaùn (P), (D).
2. Phöông aùn toái öu toång quaùt cuûa (D):
y2 7 / 2 y1 / 2
y3 9 3y1 0
3 y 0
1
Töø ñoù ta coù caùc phöông aùn cöïc bieân toái öu laø:
y1 = (-3, 2, 0) y2 = (0, 7/2, 9)
3. Neáu c3 = 10/3. Khi ñoù ta coù raøng buoäc:
–y1 + y2 + y3 ≤ 10/3
y1 ≤ -11/3 < -3: Maâu thuaãn vôùi ñieàu kieän y1 [-3, 0]
Vaäy x0 khoâng coøn laø phöông aùn toái öu nöõa.
BAØI GIAÛI ÑEÀ 11.
Caâu 1. a) Laäp baøi toaùn môû roäng roài thöïc hieän thuaät toaùn ñôn hình (3
baûng), ta coù baûng toái öu nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5
xB cB PA 8 4 5 2 3
x4 2 2 0 0 -5/2 1 -1/4
x2 4 2 0 1 1/2 0 1/4
x1 8 3 1 0 [1] 0 1/4
f 36 0 0 0 0 -1/2
x4 2 19/2
x2 4 1/2
x3 5 3
f 36 0 0 0 0 -1/2
294 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
Ta coù phöông aùn cöïc bieân toái öu: x* = (3, 2, 0, 2, 0) vaø fmin = 36.
Baøi toaùn coù phöông aùn cöïc bieân toái öu khaùc: x = (0, 1/2, 3, 19/2, 0).
b) Baøi toaùn ñoái ngaãu (A*):
g(y) = 6y1 + 10y2 + 2y3 max
2y1 + 2y2 + 2y3 ≤ 8 (x1 ≥ 0)
–y1 + 2y2 – 2y3 ≤ 4 (x2 ≥ 0)
–y1 + 3y2 + y3 ≤ 5 (x3 ≥ 0)
y1 ≤ 2 (x4 ≥ 0)
y2 ≤ 3 (x5 ≥ 0)
c) Söû duïng ñònh lyù ñoä leäch buø yeáu, ta tìm ñöôïc PATÖ cuûa (A*):
y* = (2, 5/2, -1/2) vaø gmax = fmin = 36.
Caâu 2.
y6 ≥ 3, y7 ≥ 4 4y6 + 5y7 ≥ 32. Daáu “ = ” xaûy ra taïi: y6 = 3, y7 = 4.
g(y) = 8y1 + 4y2 + 5y3 + 2y4 + 3y5 + 4y6 + 5y7 ≥
8y1 + 4y2 + 5y3 + 2y4 + 3y5 + 32 = f(y) + 32
Khi f(y) min taïi y* thì g(y) min taïi (y*, 3, 4)
Baøi toaùn f(y) min coù 2 phöông aùn toái öu:
y* = (3, 2, 0, 2, 0) vaø y = (0, 1/2, 3, 19/2, 0)
2 phöông aùn toái öu cuûa (B):
y = (3, 2, 0, 2, 0, 3, 4); y = (0, 1/2, 3, 19/2, 0, 3, 4) vaø g min = 68.
*
Caâu 1. a) Ta thaáy x = (2/3, 0, 0) thoûa maõn heä raøng buoäc neân noù laø
phöông aùn cuûa baøi toaùn ñaõ cho (P).
Ngoaøi ra, noù thoûa maõn chaët n = 3 raøng buoäc ñoäc laäp tuyeán tính:
3x1 + 5x2 = 2
3x1 + 3x3 = 2
9x1 + 8x2 + x3 = 6
Neân noù laø phöông aùn cöïc bieân.
Baøi toaùn ñoái ngaãu (D):
g(y) = –y1/3 + 2y2 + 2y3 – 4y4/3 + 6y5 max
y1 + 3y2 + 3y3 + y4 + 9y5 = 18
y1 + 5y2 2y4 + 8y5 = 13
3y3 + y5 = 5
y j 0, j 1,5
Giaû söû x = (2/3, 0, 0) laø phöông aùn toái öu cuûa (P). Theo ñònh lyù ñoä
leäch buø yeáu ta coù: y = (y1, y2, y3, y4, y5) laø phöông aùn toái öu cuûa (D)
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 295
2 1
y1 0 do x1 x2 3 3
y laø phöông aùn cuûa (D) vaø
y 0 do x 2x 2 4
4 1 2
3 3
y1 0
y4 0
3y 3y 9y 18
2 3 5 9 13
y ( 0, 0, , 0, )
5 y2 8 y5 13 8 8
3y3 y5 5
y 0, i 1,5
i
Vaäy x = (2/3, 0, 0) vaø y = (0, 0, 9/8, 0, 13/8) laø phöông aùn cöïc
bieân toái öu cuûa caëp baøi toaùn (P), (D).
Töông töï aùp duïng ñònh lyù ñoä leäch buø yeáu vôùi y = (0, 0, 9/8, 0, 13/8)
laø phöông aùn toái öu cuûa (D), ta coù phöông aùn toái öu toång quaùt cuûa (P) coù
daïng:
2
x1 3 x2
x3 x2
x R
2
Caâu 2. a) Ñöa baøi toaùn veà daïng chính taéc vaø daïng môû roäng roài thöïc
hieän thuaät toaùn ñôn hình (3 baûng), ta coù baûng toái öu nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5 x6 x7
xB cB PA -10 14 -11/2 4 0 M M
x5 0 32 0 -2 -17/4 0 1 -3/4 3/4
x1 -10 6 1 0 [3/4] 0 0 1/4 -1/4
x4 4 30 0 -3/2 2/4 1 0 2/4 0
M 0 0 0 0 0 0 -1 -1
f 60 0 -20 0 0 0 -2/4 5/2
*
ÔÛ baûng treân ta coù phöông aùn cöïc bieân toái öu: x = (6, 0, 0, 30).
Ngoaøi ra coù daáu hieäu phöông aùn toái öu khaùc, vaø ta tìm ñöôïc phöông aùn
cöïc bieân toái öu khaùc: x = (0, 0, 8, 26). Phöông aùn toái öu toång quaùt:
x(α)= α x* + (1–α) x = (6α, 0, 8–8α, 26+4α), α [0,1]
x3 = 8 – 8α = 4 α = 1/2
Phöông aùn toái öu coù thaønh phaàn x3 = 4: x0 = (3, 0, 4, 28)
Moät phöông aùn toái öu cuûa baøi toaùn (D) laø: y* = (0, -1/2, 5/2).
296 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
b) Khi f(x) max, ôû baûng ñôn hình thöù treân ñaây, ta coù: 2 20 0 :
Vi phaïm daáu hieäu toái öu.
Tia voâ haïn: x(β) = x* + βl = (6, β, 0, 30+3β/2), β ≥ 0.
vôùi l = (0, 1, 0, 3/2)
Ta coù: f ( x( )) 60 20
Baøi toaùn ñoái ngaãu khoâng coù phöông aùn.
Caâu 1. 1. Ñöa baøi toaùn veà daïng chính taéc vaø daïng môû roäng roài thöïc
hieän thuaät toaùn ñôn hình (3 baûng), ta coù baûng cuoái nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5 x6 x7
xB cB PA -1 2 2 1 -1 0 0
x5 -1 25/3 -1/3 1/3 0 1/3 1 0 -1/3
x6 0 5/2 0 -5/2 0 -1/2 0 1 1
x3 2 5/6 -1/3 -1/6 1 -1/6 0 0 -1/3
f -20/3 2/3 -8/3 0 -5/3 0 0 -1/3
ÔÛ baûng treân, ta coù 1 2/ 3 0 : vi phaïm daáu hieäu toái öu, vaø
khoâng coù heä soá döông (> 0) treân coät naøy neân baøi toaùn khoâng coù phöông
aùn toái öu (do f ( x) ) Baøi toaùn ñoái ngaãu khoâng coù phöông aùn.
2. Do bieán x2 naèm ngoaøi heä bieán cô sôû vaø daáu hieäu vi phaïm taïi coät x 1
neân a R ta ñeàu coù keát luaän baøi toaùn ñaõ cho khoâng coù phöông aùn
toái öu, do f ( x) . Hay khoâng toàn taïi giaù trò a ñeå baøi toaùn giaûi
ñöôïc.
Caâu 2. 1. Baøi toaùn ñoái ngaãu:
g(y) = –10y1 – 15y2 + 10y3 max
2y1 + y3 ≥ 1 (x1 ≤ 0)
y1 + y2 + y3 ≤ 2 (x2 ≥ 0)
3y1 + 2y2 + y3 = 3/2 (x3 tuøy yù)
y1 + y2 + y3 ≤ 1 (x4 ≥ 0)
y1, y2 ≥ 0, y3 ≤ 0
Deã thaáy x0 = (0, 0, 0, 0) laø moät phöông aùn cuûa baøi toaùn goác (P), vaø
0
y = (1/2, 0, 0) laø moät phöông aùn cuûa baøi toaùn ñoái ngaãu (D)
(P) vaø (D) giaûi ñöôïc, töùc laø chuùng coù phöông aùn toái öu.
Ta thaáy (P) coù phöông aùn cöïc bieân laø x = (0, 0, 10, 0) (vì thoûa maõn
n = 4 raøng buoäc chaët ñoäc laäp tuyeán tính) vaø y0 laø phöông aùn cöïc bieân
cuûa (D) (vì thoûa maõn m = 3 raøng buoäc chaët ñoäc laäp tuyeán tính) do ñoù
caëp baøi toaùn ñoái ngaãu (P), (D) coù phöông aùn cöïc bieân toái öu.
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 297
2. Ta thaáy soá raøng buoäc chaët maø y0 thoûa maõn laø 4 > m = 3 neân noù laø
phöông aùn cöïc bieân suy bieán.
Ngoaøi ra, giaû söû y0 laø phöông aùn toái öu cuûa (D). Theo ñònh lyù ñoä
leäch buø yeáu, ta coù x = (x1, x2, x3, x4) laø phöông aùn toái öu cuûa (P) x laø
phöông aùn cuûa (P) vaø:
2x x 3x x 10 do y0 1/ 2 0
1 2 3 4 1
0 0 0
x2 0 do y1 y2 y3 1/ 2 2
x 0 do y10 y20 y30 1/ 2 1
4
3
x1 5 2 x3 0 3
x 0 x1 5 2 x3
2
x4 0 x2 0
x 2x x 15 x 0
2 3 4 4
x x x x 10 x3 10 / 3
1 2 3 4
Khoâng coù maâu thuaãn trong heä treân, vaäy theo ñònh lyù ñoä leäch buø yeáu
ta coù y0 laø phöông aùn toái öu cuûa (D).
Caâu 1. 1. Ñöa baøi toaùn veà daïng chính taéc vaø daïng môû roäng roài thöïc
hieän thuaät toaùn ñôn hình (3 baûng), ta coù baûng toái öu nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5 x6 x7
xB cB PA 2 3 1 3 6 0 0
x6 0 7 12/5 -1 0 1/5 0 1 3/5
x3 1 3 -7/5 -1 1 -6/5 0 0 -3/5
x5 6 13 1/5 0 0 3/5 1 0 -1/5
f 81 -11/5 -4 0 -3/5 0 0 -9/5
Phöông aùn toái öu: x* = (0, 0, 3, 0, 13) vaø fmin = 81.
2. Baøi toaùn goác (P) coù phöông aùn toái öu duy nhaát laø x * vì ôû baûng toái öu
ta coù j 0 , vôùi xj laø caùc bieán töï do (x1, x2, x4, x7).
298 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
3. Neáu f(x) max. Ta coù: 2 4 0 : vi phaïm daáu hieäu toái öu, vaø
khoâng coù heä soá döông (> 0) treân coät naøy neân baøi toaùn (P) khoâng coù
phöông aùn toái öu (do f ( x) ) Baøi toaùn ñoái ngaãu (D) khoâng coù
phöông aùn.
Caâu 2. 1. x0 thoûa maõn heä raøng buoäc neân noù laø moät phöông aùn cuûa baøi
toaùn ñaõ cho (P).
Ngoaøi ra, x0 thoûa maõn soá raøng buoäc chaët laø 5 (> n = 4):
x1 + x2 + 2x3 + x4 = 30
2x1 – x2 + x3 = 10
4x1 + x2 – 3x3 = 20
x2 = 0
x3 = 0
Trong 5 raøng buoäc chaët treân coù n = 4 raøng buoäc ñoäc laäp tuyeán tính
neân x0 laø moät phöông aùn cöïc bieân suy bieán cuûa (P).
2. Baøi toaùn ñoái ngaãu (D):
g(y) = 30y1 + 10y2 + 20y3 min
y1 + 2y2 + 4y3 ≥ 1 (x1 ≥ 0)
y1 – y2 + y3 ≥ –1 (x2 ≥ 0)
2y1 + y2 – 3y3 ≥ –4 (x3 ≥ 0)
y1 ≥ 2 (x4 ≥ 0)
y2 ≤ 0, y3 ≥ 0
Giaû söû x0 laø phöông aùn toái öu cuûa (P). Theo ñònh lyù ñoä leäch buø yeáu,
ta coù: y = (y1, y2, y3) laø phöông aùn toái öu cuûa (D)
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 299
y 2y
4 y3 1 do x10 5 0
y laø phöông aùn cuûa (D) vaø 1 2
y1 2
do x40 25 0
y1 2
y2 1/ 2 2y3 0 y1 2
y3 0 y2 1/ 2 2y3
y y y 1
1 2 3 y 1 , 17
2y y 3y 4 3 4 10
1 2 3
Heä treân töông thích, vaäy theo ñònh lyù ñoä leäch buø yeáu ta coù x 0 laø
phöông aùn toái öu cuûa (P) vaø phöông aùn toái öu cuûa (D) laø:
y = (2; 0,5–2α; α), vôùi 0, 25; 1,7
y1 2
do x40 25 0
y1 2
y1 2
y2 1/ 2 2y3 0
y2 1/ 2 2y3
y3 0
y y y 1 y3 5 / 6
1 2 3
2y y 3y 4 y3 17 / 10
1 2 3
Heä treân khoâng töông thích vì: 17/10 ≤ y3 ≤ -5/6: Voâ lyù. Vaäy x0
khoâng coøn laø phöông aùn toái öu cuûa (P).
300 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
Caâu 1. a) Ñöa baøi toaùn veà daïng chính taéc vaø daïng môû roäng roài thöïc
hieän thuaät toaùn ñôn hình (2 baûng), ta coù baûng toái öu nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5 x6 x7
xB cB PA -2 (c1) 3 2 1 6 0 0
x4 1 22 -1 -1 0 1 4 -1 0
x3 2 5 -1/2 0 1 0 1/2 0 0
x7 0 0 -1/2 -2 0 0 3/2 0 1
f 32 0 (-2-c1) -4 0 0 -1 -1 0
Phöông aùn toái öu: x* = (0, 0, 5, 22, 0) vaø fmin = 32.
b) Phöông aùn toái öu toång quaùt: x(β) = x* + βl, 0.
Vôùi l = (1, 0, 1/2, 1, 0) x( ) ( , 0, 5 / 2, 22 , 0), 0.
c) 1 2 c1 0 c1 2 : Vi phaïm daáu hieäu toái öu vaø khoâng coù heä
soá döông (> 0) treân coät naøy neân (I) khoâng coù phöông aùn toái öu (do
f ( x) ) hay (I) khoâng giaûi ñöôïc.
b) Thay x vaøo heä raøng buoäc ta thaáy noù thoûa maõn neân x laø moät phöông
aùn cuûa (II).
Ngoaøi ra, x thoûa maõn n = 5 raøng buoäc chaët:
3x1 + x2 + x3 + 2x4 + 3x5 = 18
6x1 + 2x3 + 5x4 – 3x5 = 42
x2 = 0
x3 = 0
x5 = 0
Deã thaáy heä treân coù nghieäm duy nhaát laø x = (2, 0, 0, 6, 0) hay 5
raøng buoäc chaët treân laø ñoäc laäp tuyeán tính. Vaäy x laø moät phöông aùn cöïc
bieân cuûa (II).
Giaû söû x laø phöông aùn toái öu cuûa (II). Theo ñònh lyù ñoä leäch buø yeáu,
ta coù: y = (y1, y2, y3) laø phöông aùn toái öu cuûa (D)
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 301
y laø phöông aùn cuûa (D) vaø
3y1 6 y2 12 do x1 2 0
2y1 5 y2 2y3 7 do x4 6 0
y 0 do 2x3 2x4 3x5 12 14
3
y1 6
y2 1
y 0
3
y1 2
y 2y 2y 1
1 2 3
3y 3y 3y 3
1 2 3
y2 0, y3 0
Heä treân khoâng töông thích (y1 = 6 ≤ 2: Voâ lyù) neân x khoâng phaûi laø
phöông aùn toái öu cuûa (II).
2y 2y 3y y 12
1 2 3 4
y1 3y2 2y3 2y4 16
y ( 0, 0, 2, 6 )
2y1 y2 2y3 2y4 16
gmax fmin 144
* * *
y2 0 do 2x1 3x2 x3 21 16
yi 0, i 1,4
Caâu 3. a) Thöïc hieän tìm phöông aùn cöïc bieân theo Cmin, ta coù baûng sau:
bj
ai 45 65 40 50 ui
3 5 6 4
35 (35) -2
4 7 3 6 –
45 + 1 (40) * (5) 0
2 – 3 + 6 4
50 (45) (5) -3
0 0 – 0 0 +
70 (60) (10) -6
vj 5 6 3 6
ui
3 5 6 4 –
+ 0 -1 -4 * (35) -1
4 7 3 6
(5) -2 (40) -1 0
2 – 3 + 6 4
(40) (10) -5 -1 -2
0 0 – 0 0 +
-1 (55) -2 (15) -5
vj 4 5 3 5
ÔÛ baûng treân ta coù daáu hieäu toái öu: ij 0 neân baøi toaùn coù
phöông aùn toái öu:
0 0 0 35
5 0 40 0
x* fmin 390
40 10 0 0
0 55 0 15
304 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
ui
3 5 6 4
(35) -2
4 7 3 6
(5) (40) 0
2 – 3 6 4 +
(40) (10) -2
0 0 0 M –
+ M-2 (65) M-3 * (5) M-6
vj 4 6-M 3 6
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 305
ui
3 5 6 4
-1 -3 -5 (35) -2
4 7 3 6
(5) -3 (40) 0 0
2 3 6 4
(35) -1 -5 (15) -2
0 0 0 M
(5) (65) -1 2-M -4
vj 4 4 3 6
ÔÛ baûng treân ta coù daáu hieäu toái öu, vaäy phöông aùn toái öu phaûi tìm laø:
0 0 0 35
* 5 0 40 0
x fmin 410
35 0 0 15
5 65 0 *
Caâu 1. a) Ñöa baøi toaùn veà daïng chính taéc vaø daïng môû roäng roài thöïc
hieän thuaät toaùn ñôn hình (4 baûng), ta coù baûng toái öu nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5 x6 x7
xB cB PA 8 5 5 8 0 0 0
x6 0 0 23 2 0 0 8 1 6
x4 8 10 -8 -1 0 1 -3 0 -2
x3 5 10 6 2 1 0 2 0 1
f 130 -42 -3 0 0 -14 0 -11
Phöông aùn toái öu: x* = (0, 0, 10, 10) vaø fmin = 130.
Phöông aùn toái öu treân laø duy nhaát vì ôû baûng toái öu ta coù j 0
vôùi xj laø caùc bieán töï do (x1, x2, x5, x7).
3y y 2y 6 do x* 8 0
1 2 3 1 7 9
* y( , , 0)
y1 2y2 2y3 5 do x3 6 0 5 5
gmin fmax 78
y 0 do 2x1* x2* 2x3* x4* 28 24
3
Caâu 3. a) Thöïc hieän thuaät toaùn theá vò (4 baûng), ta coù baûng toái öu:
ui
2 11 20 0
(20) -1 -1 -2 -2
4 12 22 0
(15) (25) -1 (40) 0
9 16 21 0
-5 -4 (10) (30) 0
3 11 16 0
-4 -4 (60) -5 -5
vj 4 12 21 0
20 0 0 0
* 15 25 0 40
Phöông aùn toái öu: x fmin 1.570
0 0 10 30
0 0 60 0
Phöông aùn toái öu treân laø duy nhaát vì ôû baûng toái öu ta coù ij 0 ,
vôùi (i,j) laø caùc oâ loaïi.
b) Tröôøng hôïp A3 phaûi phaùt heát haøng, ñaët c34 = M > 0 raát lôùn vaø söû
duïng phöông aùn toái öu treân ñaây laøm phöông aùn cöïc bieân xuaát phaùt,
thöïc hieän thuaät toaùn theá vò (3 baûng), ta coù baûng toái öu nhö sau:
ui
2 11 20 0
(20) -1 -5 -2 -1
4 12 22 0
0 (10) -5 (70) 1
9 16 21 M
-1 0 (40) 4-M 5
3 11 16 0
(15) (15) (30) -1 0
vj 3 11 16 -1
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 307
20 0 0 0
0 10 0 70
Phöông aùn toái öu: x* fmin 1.690
0 0 40 *
15 15 30 0
Caâu 1. Goïi x1, x2 laàn löôït laø soá oâ toâ loaïi A, B caàn söû duïng.
Cöïc tieåu toång chi phí: f = 15x1 + 28x2 (trieäu ñoàng) min
Raøng buoäc veà soá ngöôøi caàn vaän chuyeån: 24x1 + 45x2 ≥ 300 (ngöôøi)
Raøng buoäc veà soá haøng hoùa caàn vaän chuyeån: 0,3x1 + 0,5x2 ≥ 4 (taán)
Ñieàu kieän khoâng aâm vaø nguyeân cuûa caùc bieán: x1, x2 ≥ 0 vaø nguyeân.
Caâu 2. a) Ñöa baøi toaùn veà daïng chính taéc vaø daïng môû roäng roài thöïc
hieän thuaät toaùn ñôn hình (3 baûng), ta coù baûng toái öu nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5
xB cB PA 1 4 0 0 0
x3 0 42 0 0 1 [7/2] 3/2
x1 1 14 1 0 0 -2 -1
x2 4 14 0 1 0 1/2 1/2
f 70 0 0 0 0 1
x4 12
x1 38
x2 8
Phöông aùn toái öu: x* = (14, 14) vaø fmax = 70.
Baøi toaùn coù phöông aùn cöïc bieân toái öu khaùc: x = (38, 8)
Phöông aùn toái öu toång quaùt:
x( ) x* (1 )x ( 38 24 , 8 6 ), 0,1
b) Baøi toaùn ñoái ngaãu (D):
g = 84y1 + 42y2 + 70y3 min
2y1 + y2 + y3 ≥ 1 (x1 ≥ 0)
y1 + 2y2 + 4y3 ≥ 4 (x2 ≥ 0)
y1 ≥ 0, y2 ≤ 0, y3 ≥ 0
Xeùt phöông aùn toái öu cuûa baøi toaùn goác: x* = (14, 14).
Theo ñònh lyù ñoä leäch buø yeáu, ta coù: y = (y1, y2, y3) laø phöông aùn toái
öu cuûa (D) y laø phöông aùn cuûa (D) vaø
308 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
2y y y 1
1 2 3 do x1* 14 0
y ( 0, 0, 1)
*
y1 2y2 4 y3 4 do x2 14 0
gmin fmax 70
y 0 do 2x1* x2* 42 84
1
Caâu 3. a) Thöïc hieän thuaät toaùn theá vò (3 baûng), ta coù baûng toái öu:
ui
3 8 6 0
-1 -6 (30) -4 -3
5 5 10 0
(30) (40) -1 -1 0
8 6 10 0
-2 (10) (50) (40) 1
vj 5 5 9 -1
0 0 30 0
*
Phöông aùn toái öu: x 30 40 0 0 fmin 1.090
0 10 50 40
Phöông aùn toái öu treân laø duy nhaát vì ôû baûng toái öu ta coù ij 0 ,
vôùi (i,j) laø caùc oâ loaïi.
b) Tröôøng hôïp A3 phaûi phaùt heát haøng, ñaët c34 = M > 0 raát lôùn vaø söû
duïng phöông aùn toái öu treân ñaây laøm phöông aùn cöïc bieân xuaát phaùt,
thöïc hieän thuaät toaùn theá vò (2 baûng), ta coù baûng toái öu nhö sau:
ui
3 8 6 0
-1 -6 (30) -3 -3
5 5 10 0
(30) (0) -1 (40) 0
8 6 10 M
-2 (50) (50) 1-M 1
vj 5 5 9 0
0 0 30 0
*
Phöông aùn toái öu: x 30 0 0 40 fmin 1.130
0 50 50 *
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 309
Caâu 1. Goïi x1, x2, x3 laàn löôït laø soá baøn, gheá, tuû caàn saûn xuaát.
Cöïc ñaïi toång lôïi nhuaän:f = (5,4–3,6)x1 + (0,8–0,5)x2 + (10,2–6,7)x3 max
Vôùi heä raøng buoäc veà caùc yeáu toá saûn xuaát bò tieâu hao:
Lao ñoäng: 3,2x1 + 0,4x2 + 4,5x3 ≤ 350 (ngaøy coâng)
Chi phí saûn xuaát: 3,6x1 + 0,5x2 + 6,7x3 ≤ 500 (trieäu ñoàng)
Tæ leä baøn vaø gheá: x1/x2 = 1/8
Khoái löôïng saûn xuaát khoâng aâm vaø nguyeân: xj ≥ 0 vaø nguyeân, j=1,2,3
Caâu 2. Ñöa baøi toaùn veà daïng chính taéc vaø daïng môû roäng roài thöïc hieän
thuaät toaùn ñôn hình (3 baûng), ta coù baûng toái öu nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5
xB cB PA 3 2 0 0 0
x3 0 16 0 0 1 7/2 3/2
x1 3 4 1 0 0 -2 -1
x2 2 4 0 1 0 1/2 1/2
f 20 0 0 0 -5 -2
Phöông aùn toái öu: x* = (4, 4) vaø fmin = 20.
Phöông aùn toái öu treân laø duy nhaát vì ôû baûng toái öu ta coù j 0 ,
vôùi xj laø caùc bieán töï do (x4, x5).
Caâu 4. a) Thöïc hieän thuaät toaùn theá vò (3 baûng), ta coù baûng toái öu:
ui
1 2 6
-2 (40) -1 0
2 2 5
-3 (40) (20) 0
3 9 9
(40) -3 (40) 4
0 0 0
-6 -3 (30) -5
vj -1 2 5
0 40 0
* 0 40 20
Phöông aùn toái öu: x fmin 740
40 0 40
0 0 30
Phöông aùn toái öu treân laø duy nhaát vì ôû baûng toái öu ta coù ij 0 ,
vôùi (i,j) laø caùc oâ loaïi.
b) Tröôøng hôïp B3 phaûi thu ñuû haøng, ñaët c43 = M > 0 raát lôùn vaø söû duïng
phöông aùn toái öu treân ñaây laøm phöông aùn cöïc bieân xuaát phaùt, thöïc
hieän thuaät toaùn theá vò (2 baûng), ta coù baûng toái öu nhö sau:
ui
1 2 6
-2 (40) -1 0
2 2 5
-3 (10) (50) 0
3 9 9
(40) -3 (40) 4
0 0 M
-3 (30) 3-M -2
vj -1 2 5
0 40 0
* 0 10 50
Phöông aùn toái öu: x fmin 830
40 0 40
0 30 *
KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI 311
Caâu 1.
a) Chöa chính xaùc, vì chæ ñuùng khi f(x) bò chaän döôùi (töùc laø khi baøi
toaùn coù phöông aùn toái öu).
b) Sai, vì baøi toaùn (M) coù theå khoâng coù phöông aùn toái öu do f(x)
khoâng bò chaän.
c) Sai, vì baøi toaùn (M) luoân luoân coù phöông aùn toái öu, vôùi M > 0 raát
lôùn.
d) Chöa chính xaùc, vì chæ ñuùng khi x, y laø phöông aùn cuûa (P), (D).
Caâu 2. a) Ñöa baøi toaùn veà daïng chính taéc vaø daïng môû roäng roài thöïc
hieän thuaät toaùn ñôn hình (3 baûng), ta coù baûng toái öu nhö sau:
x1 x2 x3 x4 x5
xB cB PA 3 -2 1 0 0
x2 -2 12/11 13/22 1 0 0 -1/11
x4 0 34/11 -54/11 0 0 1 [10/11]
x3 1 2/11 15/22 0 1 0 -2/11
f -2 -7/2 0 0 0 0
x2 14/10
x5 34/10
x3 8/10
Phöông aùn cöïc bieân toái öu: x* = (0, 12/11, 2/11) vaø fmin = -2.
b) Baøi toaùn coù phöông aùn cöïc bieân toái öu khaùc: x = (0, 14/10, 8/10)
Phöông aùn toái öu toång quaùt:
14 17 8 34
x( ) x* (1 )x 0, , 0,1
10 55 10 55
Caâu 3. a) Baøi toaùn ñoái ngaãu (D):
g = 4y1 + 6y2 + 2y3 max
y1 – y2 + 4y3 ≤ 3 (x1 ≥ 0)
4y1 + 2y2 + y3 ≥ –2 (x2 ≤ 0)
–2y1 + 4y2 + 5y3 = 1 (x3 tuøy yù)
y2 ≤ 0, y3 ≥ 0
b) Xeùt phöông aùn toái öu cuûa baøi toaùn goác: x* = (24/13, 0, -14/13).
Theo ñònh lyù ñoä leäch buø yeáu, ta coù: y = (y1, y2, y3) laø phöông aùn toái
öu cuûa (D) y laø phöông aùn cuûa (D) vaø
y y 4y 3
1 2 3 do x1* 24 / 13 0
2y1 4 y2 5 y3 1 do raøng buoäc
y2 0
do x1* 2x2* 4x3* 80 / 13 6
y (11/ 13, 0, 7 / 13) gmax fmin 58/ 13
312 KEÁT QUAÛ GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP VAØ ÑEÀ THI
Caâu 4. a) Thöïc hieän thuaät toaùn theá vò (2 baûng), ta coù baûng toái öu:
ui
1 6 7 – 0
(30) + 0 * (10) 0 0
4 3 6 0
-6 (25) -2 -3 -3
8 2 – 3 + 0
-11 (10) (25) -4 -4
5 6 9 0
-4 (25) -2 (25) 0
vj 1 6 7 0
30 0 10 0
* 0 25 0 0
Phöông aùn toái öu: x fmin 420
0 10 25 0
0 25 0 25
Baøi toaùn coù phöông aùn cöïc bieân toái öu khaùc:
30 10 0 0
0 25 0 0
x
*
0 0 35 0
0 25 0 25
b) Tröôøng hôïp A4 phaûi phaùt heát haøng, ñaët c44 = M > 0 raát lôùn vaø söû
duïng phöông aùn toái öu treân ñaây laøm phöông aùn cöïc bieân xuaát phaùt,
thöïc hieän thuaät toaùn theá vò (3 baûng), ta coù baûng toái öu nhö sau:
ui
1 6 7 0
(30) -3 -3 (10) 0
4 3 6 0
-3 (10) -2 (15) 0
8 2 3 0
-8 (0) (35) -1 -1
5 6 9 M
-1 (50) -2 3-M 3
vj 1 3 4 0
30 0 0 10
0 10 0 15
Phöông aùn toái öu: x
*
fmin 465
0 0 35 0
0 50 0 *