Republic of the Philippines

Department of Education
Region X
Division of Valencia City
VALENCIA NATIONAL HIGH SCHOOL
City of Valencia, Bukidnon
Telefax No.: (088)-828-6203

Filipino sa Piling Larang (Akademik)

Taong Panuruan 2022-2023

I. AKADEMIKONG PAGSULAT Isinasaad dito ang obserbasyon, uri, kondisyon,

Kahulugan ng Pagsulat palagay, damdamin ng isang manunulat hinggil sa
Ang pagsulat ay artikulasyon ng mga ideya, isang bagay, tao, lugar at kapaligiran.
konsepto, paniniwala at nararamdaman na
ipinahahayag sa paraang pasulat, limbag at elektroniko Proseso ng Pagsulat
(sa kompyuter). ▪ Pagtatanong at pag-uusisa
▪ Pala-palagay
Dalawang Yugto ng Pagsulat ▪ Inisyal na pagtatangka
▪ Pangkognitibo-nasa isip lahat natin ang ating mga ▪ Pagsulat ng unang burador
isusulat. ▪ Pagpapakinis ng papel
▪ Proseso ng Pagsulat ▪ Pinal na papel

3 Paraan at Ayos ng Pagsulat Organisasyon ng Teksto

▪ Pasulat o sulat-kamay - kasama rito ang liham, tala
ng leksyon sa klase, talaarawan at iba pa;
▪ Limbag - tulad ng nababasa sa jornal, magasin,
aklat, ensayklopidya; at
▪ Elektroniko - na ginagamit sa pagsulat ng liham o
kaya’y magsulat/magmakinilya sa kompyuter ng
mga artikulo, balita, dokumento, pananaliksik na
ginagawa at iba pa.
Iba’t Ibang Uri ng Pagsulat
▪ Pormal- akademikong pagsulat ng sanaysay,
pamanahunang papel, at tesis.
▪ Di-Pormal- di-pormal na sanaysay, talaarawan,
kwento at iba pa.
▪ Kumbinasyon
Anyo ng pagsulat ayon sa layunin
▪ Paglalahad- Tinatawag din itong pagpapaliwanag
na nakasentro sa pagbibigay-linaw sa mga
pangyayari, sanhi at bunga, at magkakaugnay na
mga ideya at pagbibigay ng mga halimbawa
▪ Pagsasalaysay- Nakapokus sa kronolohikal na
pagkakasunud-sunod na daloy ng mga aktwal na
pangyayari
▪ Pangangatwiran- Ipinahahayag ang katwiran,
opinyon o argumentong pumapanig o
sumasalungat sa isang isyu na nakahain sa
manunulat.
▪ Paglalarawan
▪ Titulo
▪ Introduksiyon o panimula
▪ Katawan
▪ Kongklusyon
Layunin ng Pagsulat
▪ Ayon kay Royo(2001)
Mapabatid sa mga tao o lipunan ang paniniwala,
kaalaman, at mga karanasan ng taong sumusulat
Mapanghikayat upang mapaniwala at makuha sa
tensiyon ng mga mambabasa
▪ Ayon kay Mabilin (2012)
Personal o Ekspresibo- nakabatay sa pansariling
pananaw, karanasan, naiisip, o nadarama ng
manunulat
Panlipunan o Sosyal- makipag-ugnayan sa ibang
tao o sa lipunang ginagalawan
Kahalagahan ng Pagsusulat
1. Masasanay ang kakayahang maorganisa ng mga
kaisipan at maisulat ito sa pamamagitan ng
obhetibong paraan
2. Malilinang ang kasanayan sa pagsusuri ng mga
datos na kakailanganin sa isinasagawang
imbestigasyon o pananaliksik.
3. Mahuhubog ang isipan ng mga mag-aaral sa
mapanuring pagbasa sa pamamagitan ng pagiging
obhetibo sa paglatag ng mga kaisipang isusulat
batay sa mga nakalap na impormasyon.
4. Mahihikayat at mapapaunlad ang kakayahan sa
matalinong paggamit ng aklatan sa paghahanap ng
mga materyales at mahahalagang datos na
kakailanganin sa pagsulat.
5. Magdudulot ito ng kasiyahan sa pagtuklas ng mga
bagong kaalamn at pagkakaroon ng pagkakataong
makapag-ambag ng kaalaman sa lipunan.
6. Mahuhubog ang pagpapahalaga sa paggalang at
pagkilala sa mga gawa at akda ng kanilang pag-
aaral at kademikong pagsisikap
7. Malilinang ang kasanayan sa pangangalap ng mga
impormasyon mula sa iba’t ibang batis ng
kaalaman para sa akademikong pagsusulat.
Mga Gamit sa Pagsulat
▪ Wika- nagsisilbing behikulo upang maisatitik ang
mga kaisipan, kaalaman, damdamin, karanasan,
impormasyon, atbp nais ilahad ng isang taong nais
sumulat.
▪ Paksa- nagsisilbing pangkalahatang iikutan ng mga
ideyang dapat mapaloob sa akdasisilbing
▪ Layunin- nagsisilbing giya sa paghabi ng mga
datos o nilalaman ng iyong isusulat
▪ Pamamaraan ng Pagsulat- upang mailahad ang
kaalaman at kaisipan ng manunulat batay na rin sa
layunin o pakay ng pagsusulat (5 paraan)
▪ Kasanayang pampag-iisip
Dapat taglayin ang kakayahang mag-analisa o
magsuri ng mga datos
Dapat maging lohikal ang pag-iisip
Dapat obhetibo siya sa pagsusuri at
pagpapaliwanag ng mga impormasyon at kaisipan
▪ Kaalaman sa wastong pamamaraan ng Pagsulat
Sapat na kaalaman sa wika at retorika
▪ Kasanayan sa Paghabi ng Buong Sulatin
Kakayahang mailatag ang mga kaisipan at
impormasyon sa isang maayos, organisado,
obhetibo, at masining na pamamaraan mula sa
panimula ng akda o kmposisyon hanggang sa
wakas nito
2|Filipino sa Piling Larang (Akademik)
Mga Uri ng Pagsulat
1. Malikhaing Pagsulat (Creative Writing)
▪ Maghatid ng aliw, makapukaw ng damdamin,
at makaantig sa imahinasyon at isipan ng mga
mambabasa
2. Teknikal na Pagsulat (Technical Writing)
▪ Pag-aralan ang isang proyekto o kaya naman
ay bumuo ng isang pag-aaral na kailangan
para lutasin ang isang problema
3. Propesyunal na Pagsulat (Professional Writing)
▪ May kinalaman sa isang tiyak na larangang
natutuhan sa akademya o paaralan
▪ Binibigyang-pansin ang paggawa ng mga
sulatin o pag-aaral tungkol sa napiling propesyon o
bokasyon ng isang tao
4. Dyornalistik na Pagsulat (Journalistic Writing)
▪ Mga sulating may kaugnayan sa
pamamahayag
5. Reperensiyal na Pagsulat(Referential Writing)
▪ Bigyang-pagkilala ang mga pinagkunang
kaalaman o impormasyon sa paggawa ng
konseptong papel, tesis, at disertasyon
▪ Irekomenda sa iba pang mga sangguniang
maaaring mapagkunan ng mayamang
kaalaman hinggil sa isang tiyak na paksa
6. Akademikong Pagsulat (Academic Writing)
▪ Isang intelektwal na pagsulat
▪ Nakatutulong sa pagpapataas ng kaalaman ng
isang indibidwal sa iba’t ibang larangan
II. PAGSULAT NG IBA’T IBANG URI NG
PAGLALAGOM
Kahulugan ng Lagom-
pinakasimple at pinaikling bersiyon ng isang
sulatin o akda
Tatlong Uri ng Lagom
A. Abstrak
B. Sintesis o Buod
C. Bionote
 Republic of the Philippines
Department of Education
Region X
Division of Valencia City
VALENCIA NATIONAL HIGH SCHOOL
City of Valencia, Bukidnon
Telefax No.: (088)-828-6203

A. ABSTRAK ▪ Naglalayong makatulong sa madaling pag-unawa sa

▪ Isang uri ng lagom na karaniwang ginagamit sa
pagsulat ng mga akademyang papel tulad ng tesis,
papel na siyentipiko at teknikal, lektyur, at mga
report.
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Abstrak
▪ Lahat ng mga detalye o kaisipang ilalagay rito ay
dapat na makikita sa kabuuan ng papel.
▪ Iwasan ang paglalagay ng mga statistical figures o
table.
▪ Gumamit ng mga simple, malinaw, at direktang mga
pangungusap.
▪ Maging obhetibo sa pagsulat.
▪ Gawing maikli ngunit komprehensibo.
Mga Hakbang sa Pagsulat ng Abstrak
▪ Basahing mabuti at pag-aralan ang papel o
akademikong sulatin na gagawan ng abstrak.
▪ Hanapin at isulat ang mga pangunahing kaisipan o
ideya ng bawat bahagi ng sulatin mula sa
introduksiyon, kaugnay na literatura, metodolohiya,
resulta at kongklusyon.
▪ Buoin, gamit ang mga talata, ang mga pangunahing
kaisipang taglay ng bawat bahagi ng sulatin. Isulat
ayon sa pagkakasunud-sunod ng mga bahaging ito
sa kabuuan ng papel.
▪ Iwasang maglagay ng mga ilustrasyon, graph, table,
at iba pa maliban na lamang kung sadyang
kinakailangan.
▪ Basahing muli ang ginawang abstrak. Suriin kung
may nakaligtaang mahahalagang kaisipang dapat
isama rito.
▪ Isulat ang pinal na sipi nito.
B. SINOPSIS/BUOD
Isang uri ng lagom na kalimitang ginagamit sa
mga akdang nasa tekstong naratibo tulad ng
kuwento, salaysay, nobela, dula, parabula,
talumpati, at iba pang anyo ng panitikan.
▪ Maaaring buoin ng isang talata o higit pa o maging
ng ilang pangungusap lamang.
▪ Mahalagang maibuod ang nilalaman ng binasang
akda gamit ang sariling salita
diwa ng seleksiyon o akda kaya’t nararapat maging
payak ang mga salitang gagamitin.
▪ Naglalayong maisulat ang pangunahing kaisipang
taglay ng akda sa pamamagitan ng pagtukoy sa
pahayag ng tesis nito
Pagkuha ng detalye
Tukuyin ang sumusunod:
▪ Sino?
▪ Ano?
▪ Kailan?
▪ Saan?
▪ Bakit?
▪ Paano?
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Sinopsis/Buod
▪ Gumamit ng ikatlong panauhan sa pagsulat nito.
▪ Isulat ito batay sa tono ng pagkakasulat ng orihinal
na sipi nito.
▪ Kailangang mailahad o maisama rito ang mga
pangunahing tauhan maging ang kanilang mga
gampanin at mga suliraning kanilang kinaharap.
▪ Gumamit ng mga angkop na pang-ugnay sa paghabi
ng mga pangyayari sa kuwentong binubuod lalo na
kung ang sinopsis na ginawa ay binubuo ng dalawa
o higit pang talata.
▪ Tiyaking wasto ang gramatika, pagbabaybay, at
mga bantas na ginamit sa pagsulat.
▪ Huwag kalimutang isulat ang sangguniang ginamit
kung saan hinango o kinuha ang orihinal na sipi ng
akda.
Mga Hakbang sa Pagsulat ng Sinopsis/Buod
▪ Basahin ang buong seleksiyon o akda at unawaing
mabuti hanggang makuha ang buong kaisipan o
paksa ng diwa nito.
▪ Suriin at hanapin ang pangunahin at di pangunahing
kaisipan.
▪ Habang nagbabasa, magtala at kung maaari ay
magbalangkas.
▪ Isulat sa sariling pangungusap at huwag lagyan ng
sariling opinyon o kuro-kuro ang isinusulat.
▪ Ihanay ang ideya sang-ayon sa orihinal.
▪ Basahin ang unang ginawa, suriin, at kung mapaiikli
pa ito nang hindi mababawasan ang kaisipan ay
lalong magiging mabisa ang isinulat na buod.
 C. BIONOTE
▪ Isang uri ng lagom na ginagamit sa pagsulat ng
personal profile ng isang tao
▪ Higit na maikli kompara sa talambuhay o
kathambuhay
▪ Tala sa buhay ng isang tao na naglalaman ng buod
ng kanyang academic career na madalas ay
makikita o mababsa sa mga journal, aklat, abstrak
ng mga sulating papel, web sites, at iba pa. (Duenas
at Sanz,2012)
▪ Ginagamit sa paggawa ng bio-data, resumé o
anumang kagaya ng mga ito upang makilala ang
sarili para sa isang propesyunal na layunin
▪ Madalas na mababasa sa bahaging “Tungkol sa
Iyong Sarili” na mikikita sa mga social network o
digital communication sites.
▪ Naglalayong maipakilala ang sarili sa madla sa
pamamagitan ng pagbanggit ng mga personal na
imporamsyon tungkol sa sarili at maging ng mga
nagawa o ginagawa sa buhay.
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Bionote
▪ Sikaping maisulat lamang itonang maikli.
▪ Magsimula sa pagbanggit ng mga personal na
imporamsyon o detalye tungkol sa iyong buhay.
▪ Isulat ito gamit ang ikatlong panauhan upang
maging litaw na obhetibo ang pagkakasulat nito.
▪ Gawing simple ang pagkakasulat nito. Gumamit ng
mga payak na salita upang madali itong
maunawaan at makamit ang totoong layunin nitong
maipakilala ang iyong sarili sa iba sa maikli at
tuwirang paraan.
▪ Basahing muli at muling isulat ang pinal na sipi ng
iyong bionote.
III. PASULAT NG MEMORANDUM, ADYENDA AT
KATITIKAN NG PULONG
A. MEMORANDUM
▪ Ang memorandum o memo ay isang kasulatang
nagbibigay kabatiran tungkol sa gagawing pulong o
paalala tungkol sa isang mahalagang impormasyon,
gawain, tungkulin, o utos.
(Prof. Ma. Rovilla Sudprasert (2014)
4|Filipino sa Piling Larang (Akademik)
▪ Sa memo nakasaad nakasaad ang layunin o pakay
ng gagawing miting.
▪ Sa pamamagitan nito, magiging malinaw sa mga
dadalo ng pulong kung ano ang inaasahan mula sa
kanila.
▪ Dapat tandaan na ang memo ay hindi isang liham
▪ Kadalasan ay maikli lamang ang pangunahing
layunin ay pakilusin ang isang tao sa isang tiyak na
alintuntunin
▪ Ayon kay Dr. Darwin Bargo (2014) ang mga kilala
at malalaking kompanya at mga institusyon ay
kalimitang gumagamit ng mga colored stationery
para sa kanilang mga memo
a. Puti- ginagamit sa mga pangkalahatang
kautusan, direktiba o impormasyon
b. Pink o rosas- ginagamit para sa request o order
na nanggagaling sa purchasing department
c. Dilaw o luntian- ginagamit na nanggagaling sa
marketing at accounting department
▪ Ayon din kay Bargo (2014) may tatlong uri ng
memorandum ayun sa layunin
1. Memorandum para sa kahilingan
2. Memorandum para sa kabatiran
3. Memorandum para sa pagtugon
B. ADYENDA
▪ Ang nagtatakda ng mga paksang tatalakayin sa
pulong (Sudprasert,2014).
▪ Ang pagkakaroon ng maayos at sistematikong
adyenda ang isa sa mga susi ng matagumpay na
pulong
Kahalagahan ng Adyenda
▪ Ito ang nagsasaad ng sumusunod na mga
impormasyon:
Mga paksang tatalakayin
Mga taong tatalakay o magpapaliwanag ng mga
paksa
Oras na itinakda para sa bawat paksa
▪ Ito rin ang nagtatakda ng balangkas ng pulong tulad
ng pagkakasunud-sunod ng mga paksang
tatalakayin at kung gaano katagal pag-uusapan ang
mga ito.
 Republic of the Philippines
Department of Education
Region X
Division of Valencia City
VALENCIA NATIONAL HIGH SCHOOL
City of Valencia, Bukidnon
Telefax No.: (088)-828-6203

▪ Ito ay nagsisilbing talaan o tseklist na lubhang
mahalaga upang matiyak na ang lahat ng paksang
tatalakayin ay kasama sa talaan.
▪ Ito ay nagbibigay rin ng pagkakataon sa mga kasapi
na maging handa sa mga paksang tatalakayin o
pagdedesisyunan.
▪ Ito ay nakatutulong nang malaki upang manatiling
nakapokus sa mga paksang tatalakayin sa pulong.
Mga Hakbang sa Pagsulat ng Adyenda
▪ Magpadala ng memo na maaaring nakasulat sa
papel o kaya naman ay isang e-mail na nagsasaad
na magkakaroon ng pulong tungkol sa isang tiyak na
paksa o layunin sa ganitong araw, oras, at lugar.
▪ Ilahad sa memo na kailangan nilang lagdaan ito
bilang katibayan ng kanilang pagdalo o kung e-mail
naman, kinakailanganng magpadala sila ng kanilang
tugon. Ipaliwanag din sa memo na sa mga dadalo,
mangyayaring ipadala o ibigay sa gagawa ng
adyenda ang kanilang concerns o paksang
tatalakayin at maging ang bilang ng minutong
kanilang kailangan upang pag-usapan ito.
▪ Gumawa ng balangkas ng mga paksang tatalakayin
kapag ang lahat ng adyenda o paksa ay napadala o
nalikom na.
▪ Ipadala ang sipi ng adyenda sa mga taong dadalo,
mga dalawa o isang araw bago ang pulong. Bilang
paalala ay muling ilagay rito ang layunin ng pulong,
at kung kailan at saan ito gaganapin.
▪ Sundin ang nasabing adyenda sa pagsasagawa ng
pulong.
Mga Dapat Tandaan sa Paggamit ng Agenda
▪ Tiyaking ang bawat dadalo sa pulong ay
nakatanggap ng sipi ng mga adyenda.
▪ Talakayin sa unang bahagi ng pulong ang higit na
mahalagang paksa.
▪ Manatili sa iskedyul ng agenda ngunit maging
flexible kung kinakailangan.
▪ Magsimula at magwakas sa itinakdang oras na
nakalagay sa sipi ng adyenda.
▪ Ihanda ang mga kakailanganing dokumento kasama
ng adyenda.
C. KATITIKAN NG PULONG
▪ Ito ang opisyal na tala ng isang pulong.
▪ Ito ay kalimitang isinasagawa nang pormal, ohetibo,
at komprehensibo o nagtataglay na lahat ng
mahahalagang detalyeng tinalakay sa pulong.
▪ Ito ay maaaring magamit bilang prima facie evidence
sa mga legal na usapin o sanggunian para sa
susunod na mga pagpaplano at pagkilos.
▪ Hindi lamang gawain ng kalihim ng samahan o
organisasyon; bawat kasapi ay maaaring
maatasang gumawa nito.
Mahahalaganag Bahagi ng Katitikan ng Pulong
1. Heading
2. Mga Kalahok o dumalo
3. Pagbasa at pagpapatibay ng nagdaang katitikan ng
pulong
4. Action items o usaping napagkasunduan
5. Pabalita o patalastas
6. Iskedyul ng susunod na pulong
7. Pagtatapos
8. Lagda
Mga Dapat Gawin ng Taong Naatasang Kumuha ng
Katitikan ng Pulong
▪ Hangga’t maaari ay hindi participant sa nasabing
pulong.
▪ Umupo malapit sa tagapanguna o presider ng
pulong.
▪ May sipi ng mga pangalan ng mga taong dadalo sa
pulong.
▪ Handa sa mga sipi ng adyenda at katitikan ng
nakaraang pulong.
▪ Nakapokus o nakatuon lamang sa nakatalang
adyenda.
▪ Mga Dapat Gawin ng Taong Naatasang Kumuha ng
Katitikan ng Pulong
▪ Tiyaking ang katitikan ng pulong na ginagawa ay
nagtataglay ng tumpak at kompletong heading.
▪ Gumamait ng recorder kung kinakailangan.
▪ Itala ang mga mosyon o pormal na suhestiyon nang
maayos.
▪ Itala ang lahat ng paksa at isyung napagdesisyunan
ng koponan.
▪ Isulat o isaayos agad ang mga datos ng katitikan
pagkatapos ng pulong.
Tatlong Estilo sa Pagsulat ng Katitikan ng Pulong
1. Ulat ng Katitikan- lahat ng detalyadong napag-
usapan
2. Salaysay ng Katitikan- mahahalagang detalye
3. Resolusyon ng Katitikan- lahat ng isyung
napagkasunduan
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Katitikan ng
Pulong
Bago ang Pulong
▪ Magpasiya kung anong paraan ng pagtatala ng
katitikan ang iyong gagamitin. Maaaring gumamit ng
bolpen at papel, laptop, tablwt, computer, o recorder.
▪ Tiyaking ang gagamitin mong kasangkapan ay nasa
maayos na kondisyon.
▪ Gamitin ang adyenda para gawin nang mas maaga
ang outline o balangkas na katitikan ng pulong.
Habang Isinasagawa ang Pulong
▪ Ipaikot ang listahan ng mga taong kasama sa pulong
at hayaang lagdaan ito ng bawat isa.
▪ Sikaping makilala kung sino ang bawat isa.
▪ Itala kung anong oras nagsimula ang pulong.
▪ Itala lamang ang mahahalagang ideya o puntos.
▪ Itala ang mga mosyon o mga suhestiyon, maging
ang mga pangalan ng taong nagbanggit nito,
gayundin ang mga sumang-ayon, at ang naging
resulta ng botohan.
▪ Itala at bigyang-pansin ang mga mosyong
pagbobotohan o pagdedesisyunan pa sa susunod
na pulong.
▪ Itala kung anong oras natapos ang pulong.
Pagkatapos ng Pulong
▪ Gawin o buoin agad ang katitikan ng pulong
pagkatapos na pagkatapos habang sariwa pa sa isip
ang lahat ng mga tinalakay.
▪ Huwag kalimutang itala ang pangalan ng samahan
o organisasyon, pangalan ng komite, uri ng pulong,
at maging ang layunin nito.
▪ Itala kung anong oras ito nagsimula at natapos.
▪ Basahing muli ang katitikan ng pulong bago tuluyang
ipasa sa kinauukulan para sa huling pagwawasto
nito.
6|Filipino sa Piling Larang (Akademik)
▪ Ipasa ang sipi ng katitikan ng pulong sa kinauukulan
o sa taong nanguna sa pagpapdaloy nito.
IV. PAGSULAT NG TALUMPATI
Ang Pagtatalumpati ay isang proseso o paraan ng
pagpapahayag ng ideya o kaisipan sa paraang
pasalitang tumatalakay sa isang partikular na paksa.
Ang isang talumpating isinulat ay hindi magiging ganap
na talumpati kung ito ay hindi mabibigkas sa harap ng
madla.
Mga uri ng Talumpati
1. Biglaang Talumpati -Ito ay ibinibigay nang
biglaan o walang paghahanda, kaagad na
ibinibigay ang paksa sa oras ng
pagsasalita.
2. Maluwag na talumpati –Isinasagawa
nang biglaan o walang paghahanda.
Nagbibigay ng ilang minuto para sa pagbuo
ng ipahahayag na kaisipan.
3. Manuskrito-Ang talumpating ito ay
ginagamit sa mga kumbesyon seminar o
programa sa pagsasaliksik kaya pinag-
aaralan itong mabuti at dapat na nakasulat.
4. Isinaulong Talumpati-Ito ay kagaya rin ng
manuskrito sapagkat ito ay mahusay ring
pinag-aralan at hinabi nang maayos bago
bigkasin sa harap ng mga tagapakinig.
Hulwaran sa Pagbuo ng Talumpati
1. Kronolohikal na Hulwaran - ang
mga detalye o nilalaman ng
talumpati ay nakasalalay sa
pagkakasunod-sunod ng
pangyayari o panahon.
2. Topikal na Hulwaran - ang
paghahanay ng mga materyales
ng talumpati ay nakabatay sa
pangunahing paksa.
3. Hulwarang Problema-Solusyon
- kalimitang nahahati sa dalawang
bahagi ang pagkakahabi ng
talumpati gamit ang hulwarang
ito.
 Republic of the Philippines
Department of Education
Region X
Division of Valencia City
VALENCIA NATIONAL HIGH SCHOOL
City of Valencia, Bukidnon
Telefax No.: (088)-828-6203

Kasanayan sa paghabi ng mga bahagi ng

Talumpati - ang paghahabi o pagsulat ng nilalaman Inihanda nina:
ng talumpati mula sa umpisa hanggang sa matapos Gng. Michelle M. Aguinaldo
ito ay napakahalaga ring isaalang-alang upang higit Gng. Charity G. Yasas
na mahusay, komprehensibo at organisado ang Gng. Leira B. Lagura
bibigkasing talumpati.
1.. Introduksyon - ito ang pinakasimula. Ito ay
naghahanda sa mga tagapakinig para sa nilalaman
ng talumpati kaya nararapat lamang na angkop ang
pambungad sa katawan ng talumpati. Ang mga
sumusunod na katangian sa isang mahusay na
panimula:
- mapukaw ang kaisipan at damdamin ng mga
tagapakinig.
- maihanda ang mga tagapakinig sa
gaganaping pagtalakay sa paksa.
- maipaliwanag ang paksa

2. Diskusyon o Katawan - dito makikita ang

pinakamahalagang bahagi ng talumpati sapagkat
dito tinatalakay ang mahahalagang punto o
kaisipang nais ibahagi sa mga nakikinig. Ito ang
pinaka-kaluluwa ng talumpati.

Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Katawan sa

Talumpati

a. Kawastuhan - tiyaking wasto at maayos ang

nilalaman ng talumpati. Dapat na totoo
at maipaliwanag nang mabisa ang lahat ng detalye.
b. Kalinawan -kailangang maliwanag ang
pagkakasulat at pagkakabigkas ng talumpati
upang maunawaan ng mga nakikinig.
c. Kaakit-akit - gawing kawili-wili ang paglalahad
ng mga katwiran o paliwanag para sa
paksa.
3. Katapusan o Konklusyon - dito nakasaad ang
pinaka-konklusyon ng mag talumpati. Dito
kalimitang nilalagom ang mga patunay at
argumentong inilahad sa katawan ng talumpati.
4. Haba ng Talumpati - nakasalalay kung ilang
minuto o oras ang inilaan para sa pagbigkas.
Malaking tulong sa pagbuo ng nilalaman nito ang
pagtiyak sa inilaang oras.