Tom Tat Ly Thuyet 10 11 12

Biên soạn Thầy TRƯƠNG QUAN KÍA - 0918852021
Mục lục
I CÔNG THỨC TOÁN 12 9

Chương 1. ỨNG DỤNG CỦA ĐẠO HÀM 11
1. HÀM SỐ - ỨNG DỤNG CỦA ĐẠO HÀM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
I. Hàm số bậc 3: y = ax3 + bx2 + cx + d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
II. Hàm trùng phương y = ax4 + bx2 + c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
bậc 1 ax + b
III. Hàm số :y= . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
bậc 1 cx + d
IV. Hàm số LŨY THỪA: y = xα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
V. Hàm số MŨ: y = a x . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
VI. Hàm số LOGARIT: y = loga x . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
VII. Bất phương trình MŨ cơ bản: a x > b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
VIII. Bất phương trình LOGARIT cơ bản: loga x > b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
IX. Các dạng PT-BPT đặt ẩn phụ thường gặp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
2. CÁC CÔNG THỨC HÌNH HỌC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
I. KHỐI TRÒN XOAY: KHỐI NÓN - KHỐI TRỤ - KHỐI CẦU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
II. KHỐI ĐA DIỆN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Vấn đề 1. THỂ TÍCH: KHỐI CHÓP - KHỐI TRỤ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Vấn đề 2. Các công thức cần nhớ của KHỐI ĐA DIỆN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
3. TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
I. Định lý . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
II. Xét tính đơn điệu của hàm số y = f ( x ) trên tập xác định . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
III. Dạng toán biện luận tính đơn điệu của hàm số theo tham số m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
1. Các dạng hàm số thường gặp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
1.
.1 Hàm số bậc 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
1.
.2 Hàm số bậc1/bậc 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
4. CỰC TRỊ CỦA HÀM SỐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
I. Điều kiện đủ để hàm số có cực trị . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
II. Quy tắc tìm cực trị của hàm số . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
1. Một số quy tắc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
2. Tìm m để hàm số đạt cực trị tại x0 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
III. Cực trị của một số hàm thường gặp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
1. Cực trị của hàm bậc 3: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
2. Cực trị của hàm trùng phương: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
5. GIÁ TRỊ LỚN NHẤT-GIÁ TRỊ NHỎ NHẤT CỦA HÀM SỐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
I. Định nghĩa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
II. GTLN-GTNN trên một đoạn, khoảng (Không dùng bảng biến thiên) . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
1. GTLN-GTNN trên đoạn [a;b] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
2. GTLN-GTNN trên khoảng (a;b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
III. Sử dụng máy tính Casio 580VN X để tính GTLN-GTNN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
6. ĐƯỜNG TIỆM CẬN CỦA ĐỒ THỊ HÀM SỐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
I. Đường tiệm cận ngang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
II. Đường tiệm cận đứng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
III. Sử dụng máy tính Casio để tìm đường TCN và đường TCĐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
7. ĐỒ THỊ HÀM SỐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
I. Hình dạng đồ thị của một số hàm thường gặp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
1. Hàm số bậc hai y = ax2 + bx + c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
2. Hàm số bậc ba y = ax3 + bx2 + cx + d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
3. Hàm số bậc bốn trùng phương y = ax4 + bx2 + c . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
1
CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 MỤC LỤC
ax + b
4. Hàm số nhất biến y = . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
cx + d
II. Một số phép biến đổi đồ thị để vẽ đồ thị mới từ đồ thị cho trước . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
1. Vẽ (C 0 ) : y = | f ( x )| khi biết trước đồ thị (C ) : y = f ( x ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
2. Vẽ (C 0 ) : y = f (| x |) khi biết trước đồ thị (C ) : y = f ( x ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
3. Vẽ (C 0 ) : y = f ( x ± a), với a > 0khi biết trước đồ thị (C ) : y = f ( x ) . . . . . . . . . . . . 21
4. Vẽ (C 0 ) : y = f ( x ) ± b, với b > 0 khi biết trước đồ thị (C ) : y = f ( x ) . . . . . . . . . . . . 22
5. Vẽ (C 0 ) : y = |u( x )| · v( x ), khi biết trước đồ thị (C ) : y = u( x ) · v( x ) . . . . . . . . . . . . 22
Biên soạn Thầy TRƯƠNG QUAN KÍA - THPT TẠ QUANG BỬU
6. Một số dạng hàm số tổng hợp từ các dạng hàm số trên đây . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
8. SỰ TƯƠNG GIAO ĐỒ THỊ HÀM SỐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
I. Phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
II. Sự tương giao đồ thị của 2 hàm số . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Chương 2. Lũy thừa, mũ, logarit 25
1. Khái niệm lũy thừa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
I. Định nghĩa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
1. Một số tính chất của lũy thừa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
2. Một số tính chất của căn bậc n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
2. Hàm số lũy thừa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
I. Định nghĩa - Tính chất . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
II. Tính đơn điệu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
3. Logarit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
I. Khái niệm Logarit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
II. Tóm tắt công thức . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
4. Hàm số Logarit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
I. Tóm tắt lý thuyêt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
1. Định nghĩa - Tính chất . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
2. Tính đơn điệu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
5. Hàm số mũ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
I. Tóm tắt lý thuyết . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
6. Bài toán về lãi đơn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
I. Tóm tắt lí thuyết . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
II. Các ví dụ về lãi đơn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
7. Bài toán về lãi kép . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
II. Các ví dụ về lãi kép . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
8. Bài toán gửi tiền hàng tháng vào ngân hàng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
II. Các ví dụ về bài toán gửi tiền hàng tháng vào ngân hàng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
9. Bài toán gửi tiền vào ngân hàng và rút tiền hàng tháng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
II. Các ví dụ về bài toán gửi tiền vào ngân hàng và rút tiền hàng tháng . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
10. Bài toán vay vốn trả góp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
II. Các ví dụ về bài toán vay trả góp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
11. Bài toán về lãi kép liên tục . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
II. Các dạng toán về lãi kép liên tục . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
12. NGUYÊN HÀM - TÍCH PHÂN - ỨNG DỤNG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
I. Bảng nguyên hàm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
II. Một số dạng đổi biến số loại 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
III. Một số dạng đổi biến số loại 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
IV. Phương pháp tích phân từng phần . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
V. Diện tích hình phẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
Vấn đề 1. Diện tích hình phẳng và bài toán liên quan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
VI. Thể tích vật thể tròn xoay . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Vấn đề 2. Thể tích vật thể tròn xoay . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
13. SỐ PHỨC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
1. Các khái niệm cơ bản . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
I. Một số tính chất . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
II. Số phức trong hình học . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Chương 3. KHỐI ĐA DIỆN - KHỐI TRÒN XOAY 41
1. Khái niệm về khối đa diện. Phép biến hình trong không gian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
 LATEX Thầy Trương Quan Kía 2 Ô 0918852021

I. Khối đa diện. Khối đa diện đều . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

1. Khái niệm về hình đa diện . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
2. Khái niệm về khối đa diện . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
3. Phân chia khối đa diện . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

4. Một số kết quả quan trọng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
II. Phép biến hình trong không gian, hai hình bằng nhau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
1. Phép dời hình trong không gian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
2. Một số phép dời hình trong không gian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
3. Hai hình bằng nhau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
4. Phép Vị tự và sự đồng dạng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
2. Khối đa diện lồi, Khối đa diện đều . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
I. Lí thuyết . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
1. Khối đa diện lồi, Khối đa diện đều . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
2. Khối đa diện đều . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
3. KHÁI NIỆM VÀ THỂ TÍCH KHỐI ĐA DIỆN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
I. Nhắc lại một số định nghĩa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
1. Hình lăng trụ - Hình hộp - Hình chóp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
1.
.1 Hình lăng trụ đứng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
1.
.2 Hình lăng trụ đều . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
1.
.3 Hình hộp đứng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
1.
.4 Hình hộp chữ nhật . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
1.
.5 Hình lập phương . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
1.
.6 Hình chóp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
II. Công thức tính thể tích hình: Chóp, Lăng trụ, hộp chữ nhật, lập phương . . . . . . . . . . . . . . . 51
III. TỈ SỐ THỂ TÍCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
IV. Công thức (độ dài, diện tích,...) của các hình đặc biệt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
1. Các công thức tính trong tam giác thường (không đặc biệt) . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
2. Công thức tính thể tích khối chóp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
V. CÁC HÌNH ĐA DIỆN ĐẶC BIỆT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
1. Tứ diện đều . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
2. Hình chóp đều . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
3. Hình lặng trụ tam giác . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
4. Khối hộp ABCD.A0 B0 C 0 D 0 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
Chương 4. KHÔNG GIAN OXYZ 55
1. HỆ TRỤC TỌA ĐỘ TRONG KHÔNG GIAN OXYZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
I. Hệ tọa độ trong không gian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
II. Phương trình mặt cầu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
1. Viết phương trình mặt cầu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Vấn đề 1. Phương trình chính tắc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Vấn đề 2. Phương trình tổng quát . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
2. Vị trí tương đối giữa hai mặt cầu mặt cầu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
III. PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG - PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG THẲNG . . . . . . . . . . . . . . . 58
Vấn đề 3. Qua 1 điểm & có 1 VTPT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Vấn đề 5. Phương trình tổng quát . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Vấn đề 4. Phương trình tham số (PTTS) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Vấn đề 6. Phương trình chính tắc (PTCT) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
1. Các dạng phương trình mặt phẳng đặc biệt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Vấn đề 7. Phương trình các mặt phẳng tọa độ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Vấn đề 8. Các dạng phương trình tổng quát ( P) : Ax + By + Cz + D = 0 . . . . . . . . . . . . . . . 58
2. Các dạng phương trình mặt phẳng ( P) thường gặp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Vấn đề 9. Qua 1 điểm và song song 1 mp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Vấn đề 16. Qua 3 điểm A, B, C . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Vấn đề 10. Qua điểm M và ⊥ đường thẳng d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Vấn đề 17. Chứa đường thẳng d và ⊥ ( Q) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Vấn đề 11. Qua 2 điểm A, B và ⊥ mp( Q) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Vấn đề 18. Chứa đ.thẳng d và k đ.thẳng ∆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Vấn đề 12. Qua 1 điểm A và chứa đ.thẳng d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Vấn đề 19. Chứa 2 đ.thẳng cắt nhau d và ∆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Vấn đề 13. Qua M và k 2 đ.thẳng chéo nhau d, ∆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Vấn đề 20. Chứa 2 đ.thẳng song song d và ∆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Vấn đề 14. Song song mp( Q) và d (( P), M) = k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Vấn đề 21. Qua M và ⊥ với mp( Q), ( R) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

Vấn đề 15. Song song mp( Q) và d (( P), ( Q)) = k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

Vấn đề 22. Chứa đ.thẳng d và (( Pd ), ( Q)) = ϕ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
3. Hình chiếu vuông góc của d lên các mặt phẳng tọa độ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
4. Các dạng phương trình đường thẳng d thường gặp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Vấn đề 23. Qua 2 điểm A và B . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 31. Qua A và song song đ.thẳng ∆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 24. Qua điểm A và ⊥ ( P) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 32. Qua A và ⊥ 2 đ.thẳng d1 , d2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 25. Qua điểm A, ⊥ đ.thẳng ∆ và k mp( P) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

Vấn đề 33. Qua A và k 2 mp( P), ( Q) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 26. d là giao tuyến của 2 mp ( P) và Q . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 34. Qua A và cắt 2 đ.thẳng d1 , d2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 27. d nằm trong ( P) và d cắt 2 đ.thẳng d1 , d2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 35. d qua điểm A,d cắt d1 và d ⊥ d2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 28. d nằm trong ( P), d cắt và ⊥ ∆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 36. d qua điểm A,d cắt d1 và d k ( P) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 29. d là đường ⊥ chung của d1 và d2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 37. d k ∆ và d cắt 2 đ.thẳng d1 , d2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 30. d là h.chiếu k của d1 lên ( P) theo phương d2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 38. d là hình chiếu của ∆ lên mp( P) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
IV. GÓC GIỮA: đường thẳng - đường thẳng, mặt phẳng - mặt phẳng, đường thẳng và mặt phẳng . . 60
Vấn đề 39. Góc giữa hai đường thẳng d và ∆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Vấn đề 40. Góc giữa hai mặt phẳng ( P) và ( Q) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Vấn đề 41. Góc giữa mặt phẳng ( P) và đường thẳng d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
V. KHOẢNG CÁCH: Điểm - Mặt phẳng, Điểm - Đường thẳng, Đường thẳng - Đường thẳng . . . . . 61
Vấn đề 42. Khoảng cách: Điểm - Mặt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Vấn đề 44. Khoảng cách: Điểm - Đường . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Vấn đề 43. Khoảng cách: d chéo ∆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Vấn đề 45. Khoảng cách: ∆ song song d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
VI. HÌNH CHIẾU: Điểm lên Mặt phẳng, Điểm lên Đường thẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Vấn đề 46. Hình chiếu của điểm M ( x0 ; y0 ; z0 ) lên mặt phẳng ( P) : Ax + By + Cz + D = 0 . . . . . 61
Vấn đề 47. Hình chiếu của điểm M( x M ; y M ; z M ) lên đường thẳng d . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
VII. ĐIỂM ĐỐI XỨNG: Điểm qua Mặt phẳng, Điểm qua Đường thẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Vấn đề 48. M0 đối xứng với M qua mp( P) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
Vấn đề 49. M0 đối xứng với M qua đường thẳng d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
VIII. VỊ TRÍ TƯƠNG ĐỐI: Điểm - Mặt Cầu - Đường thẳng - Mặt phẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
1. Vị trí tương đối : Điểm M - Mặt cầu (S) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
2. Vị trí tương đối : Mặt cầu (S) và đường thẳng ∆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
3. Vị trí tương đối: Mặt cầu (S) và Mặt phẳng ( P) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
4. Vị trí tương đối của hai mặt phẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
5. Vị trí tương đối: Đường thẳng (∆) và Mặt phẳng ( P) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
6. Vị trí tương đối của hai đường thẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
II CÔNG THỨC TOÁN 11 65

2. CÁC CÔNG THỨC LƯỢNG GIÁC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
I. Công thức cơ bản . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
II. Công thức cộng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
III. Công thức nhân đôi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
IV. Công thức hạ bậc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
V. Công thức nhân ba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
VI. Công thức biến tổng thành tích . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
VII. Công thức biến đổi tích thành tổng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
VIII. Công thức cần nhớ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
IX. Cung liên kết . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
X. Các hàm số lượng giác . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
3. PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
I. Phương trình lượng giác đặc biệt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
II. Phương trình lượng giác cơ bản . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
III. Phương trình bậc hai đối với một hàm số lượng giác . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
IV. Phương trình bậc nhất đối với sin x và cos x (Phương trình cổ điển) . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

V. Phương trình đẳng cấp bậc 2 đối với sin u và cos u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

VI. Phương trình đối xứng với sin x và cos x . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
VII. Một số dạng phương trình lượng giác khác . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

4. QUY TẮC CỘNG - QUY TẮC NHÂN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
5. HOÁN VỊ - CHỈNH HỢP - TỔ HỢP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
I. Hoán vị . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Vấn đề 1. Các ví dụ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
II. Chỉnh hợp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Vấn đề 2. Các ví dụ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
III. Tổ hợp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Vấn đề 3. Các ví dụ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
IV. Hoán vị lặp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
6. NHỊ THỨC NEWTOM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
7. BIẾN CỐ VÀ XÁC SUẤT CỦA BIẾN CỐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
I. Biến cố . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
1. Phép thử và không gian mẫu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
2. Biến cố . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
II. Xác suất . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
Vấn đề 1. Các ví dụ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
8. DÃY SỐ - CẤP SỐ CỘNG - CẤP SỐ NHÂN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
I. DÃY SỐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
1. Dãy số tăng - Dãy số giảm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
Dạng 1. Phướng pháp 1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
Dạng 2. Phương pháp 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
2. Dãy số bị chặn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
II. CẤP SỐ CỘNG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
1. Định nghĩa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
2. Số hạng tổng quát . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
3. Tính chất các số hạng của cấp số hạng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
4. Tổng n số hạng đầu tiên của một cấp số cộng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
III. CẤP SỐ NHÂN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
1. Định nghĩa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
2. Số hạng tổng quát . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
3. Tính chất các số hạng của cấp số hạng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
4. Tổng n số hạng đầu tiên của một cấp số nhân . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
9. GIỚI HẠN CỦA DÃY SỐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
I. Một số giới hạn đặc biệt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
II. Một số định lí về giới hạn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
III. Tổng của cấp số nhân (CSN) lùi vô hạn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
IV. Giới hạn vô cực . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
1. Định nghĩa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
2. Một số kết quả đặc biệt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
3. Một vài qui tắc tìm giới hạn vô cực . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
Vấn đề 1. Quy tắc 1: Nếu lim un = ±∞ , lim vn = ±∞ thì lim (un · vn ) được cho như sau . . . . . . . . . 77
Vấn đề 2. Quy tắc 2: Nếu lim un = ±∞ , lim vn = a thì lim (un · vn ) được cho như sau . . . . . . . . . . 77
un
Vấn đề 3. Quy tắc 3: Nếu lim un = a , lim vn = 0 thì lim và vn > 0 hoặc vn < 0 kể từ một số
vn
un
hạng nào đó trở đi thì lim được coi như sau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
vn
10. GIỚI HẠN CỦA HÀM SỐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
I. Định nghĩa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
1. Giới hạn hàm số . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
2. Giới hạn một bên . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
3. Giới hạn tại vô cực . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
4. Giới hạn vô cực . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
II. Các định lí về giới hạn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
III. Một số giới hạn đặc biệt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
IV. Các dạng vô định của giới hạn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78
11. HÀM SỐ LIÊN TỤC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
I. Định nghĩa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
II. Các định lí cơ bản . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
12. ĐẠO HÀM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

I. Đạo hàm tại một điểm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

II. Đạo hàm bên trái, bên phải . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
III. Đạo hàm trên khoảng, trên đoạn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
IV. Mối quan hệ giữa đạo hàm và tính liên tục . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
13. CÁC QUY TẮC TÍNH ĐẠO HÀM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
I. Quy tắc tính đạo hàm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
1. Đạo hàm của tổng, hiệu, tích, thương của hàm số . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
2. Đạo hàm của hàm số hợp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
II. Bảng công thức đạo hàm các hàm sơ cấp cơ bản TOÁN 11 & 12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Vấn đề 1. Đạo hàm của hàm cơ bản . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Vấn đề 2. Đạo hàm của hàm hợp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
III. Ý nghĩa đạo hàm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Vấn đề 3. Ý nghĩa Hình học của đạo hàm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Vấn đề 4. Ý nghĩa Vật lý của đạo hàm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
IV. Phương trình tiếp tuyến . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Vấn đề 5. Phương trình tiếp tuyến tại điểm M ( x0 ; y0 ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Vấn đề 6. Điều kiện tiếp xúc của y = f ( x ) và y = g( x ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
V. Đạo hàm cấp cao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
VI. Vi phân của hàm số . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
14. PHÉP DỜI HÌNH VÀ PHÉP ĐỒNG DẠNG TRONG MẶT PHẲNG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
I. Phép tịnh tiến . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
II. Phép quay tâm O góc quay ±90◦ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
III. Phép vị tâm I với tỉ số k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
15. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
I. Một số hình thường gặp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
II. Phương pháp tìm giao tuyến của hai mặt phẳng ( P) và ( Q) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
III. Phương pháp tìm giao điểm của đường thẳng và mặt phẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
IV. Đường thẳng song song với mặt phẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
V. Hai mặt phẳng song song . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
16. Một số kiến thức hình học cần nắm vững . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
I. Một số kiến thức hình học phẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
1. Các đường, điểm đặc biệt của tam giác . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
2. Tam giác ABC vuông tại A . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
3. Hai tam giác đồng dạng và định lí Ta-lét . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
4. Các hệ thức lượng trong tam giác thường . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
5. Các công thức diện tích . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
II. Một số phương pháp chứng minh hình học không gian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
1. Chứng minh đường thẳng vuông góc với mặt phẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
2. Chứng minh hai đường thẳng vuông góc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
3. Chứng minh hai mặt phẳng vuông góc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
4. Hai định lí về quan hệ vuông góc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
5. Định lí 3 đường vuông góc, công thức diện tích hình chiếu . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
17. Góc trong không gian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
I. Góc giữa hai đường thẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
1. Phương pháp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
II. Góc giữa đường thẳng và mặt phẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
1. Xác định góc giữa đường thẳng và mặt phẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
2. Một số loại góc giữa đường thẳng và mặt phẳng thường gặp đối với hình chóp . . . . . . 90
Vấn đề 1. Góc giữa cạnh bên và mặt đáy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
Vấn đề 2. Góc giữa cạnh bên và mặt đứng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
Vấn đề 3. Góc giữa đường cao và mặt bên . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
III. Góc giữa hai mặt phẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
1. Phương pháp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
18. Khoảng cách . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
I. Tóm tắt lý thuyết . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
II. Dạng toán và bài tập . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Vấn đề 1. Khoảng cách từ một điểm đến một đường thẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Vấn đề 2. Khoảng cách từ một điểm đến một mặt phẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Vấn đề 3. Khoảng cách giữa đường thẳng và mặt phẳng song song. Khoảng cách giữa hai mặt
phẳng song song . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95

Vấn đề 4. Khoảng cách giữa hai đường thẳng chéo nhau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
III TOÁN 10 97

IV CÔNG THỨC TOÁN 10 99
19. PHƯƠNG TRÌNH - BẤT PHƯƠNG TRÌNH ĐẠI SỐ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
I. CÁC CÔNG THỨC PHƯƠNG TRÌNH - BẤT PHƯƠNG √ TRÌNH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Vấn đề 1. PHƯƠNG TRÌNH CÓ CHỨA DẤU | · | VÀ · . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
√
Vấn đề 2. BẤT PHƯƠNG TRÌNH CÓ CHỨA DẤU | · | VÀ · . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Vấn đề 3. TAM THỨC KHÔNG ĐỔI DẤU TRÊN R . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
Vấn đề 4. Phương trình bậc nhất ax = b . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
Vấn đề 5. Phương trình bậc hai ax2 + bx + c = 0 có ∆ = b2 − 4ac, S = x1 + x2 và P = x1 · x2 . . . 102
Vấn đề 6. Định lý Vi-et . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
II. BẤT ĐẲNG THỨC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
1. Bất đẳng thức Cauchy (Côsi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
2. Bất đẳng thức Schwartz (S-vac) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
3. Bất đẳng thức trong tam giác . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
4. Bất đẳng thức có chứa dấu trị tuyệt đối . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
5. Bất đẳng thức véc-tơ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
6. Các đẳng thức đáng nhớ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
20. Phương pháp tọa độ trong mặt phẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
I. Tọa độ của véc-tơ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
II. Tọa độ của điểm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
III. Tính chất . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
IV. Ứng dụng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
21. PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG THẲNG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
I. Mối quan hệ giữa VTCP - VTPT - Hệ số góc k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
II. Phương trình tham số của đường thẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104
III. Phương trình chính tắc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
IV. Phương trình tổng quát . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
V. Phương trình theo đoạn chắn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
VI. Các dạng phương trình tổng quát đặc biệt ( P) : ax + by + c = 0 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
VII. Vị trí tương đối của 2 đường thẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
VIII. Góc giữa 2 đường thẳng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
IX. Khoảng cách từ điểm M đến đường thẳng ∆ : ax + by + c = 0 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
22. PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG TRÒN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
I. Phương trình chính tắc của đường tròn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
II. Phương trình tổng quát của đường tròn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
III. Phương trình tiếp tuyến của đường tròn (C ) tại điểm M ( x0 ; y0 ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
IV. Vị trí tương đối của đường thẳng ∆ và đường tròn (C ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
23. PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG ELIP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
I. Định nghĩa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
II. Phương trình đường Elip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
III. Điều kiện đường thẳng tiếp xúc với Elip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106


9
Phần I
CÔNG THỨC TOÁN 12

Chương 1
ỨNG DỤNG CỦA ĐẠO HÀM
§1. HÀM SỐ - ỨNG DỤNG CỦA ĐẠO HÀM

I. Hàm số bậc 3: y = ax3 + bx2 + cx + d
( (
a>0 a<0
1 Đồng biến trên R ⇔ 2
2 Nghịch biến trên R ⇔
b − 3ac ≤ 0 b2 − 3ac ≤ 0
( (
a 6= 0 a 6= 0
3 Hàm số có 2 cực trị ⇔ 4 Hàm sô không có cực trị ⇔
b2 − 3ac > 0 b2 − 3ac ≤ 0
( 0 ( 0
y ( x0 ) = 0 y ( x0 ) = 0
5 Hàm số đạt cực đại tại điểm x0 ⇔ . 6 Hàm số đạt cực tiểu tại điểm x0 ⇔ .
y00 ( x0 ) < 0 y00 ( x0 ) > 0
7 Hàm số có 2 cực trị cùng nằm 2 phía trục tung ⇔ a · c < 0 8 Chỉ có 2 cực trị hoặc 0 cực trị.
II. Hàm trùng phương y = ax4 + bx2 + c
1 Hàm số có 3 điểm cực trị ⇔ ab < 0 2 Hàm số có 1 điểm cực trị ⇔ ab ≥ 0

( ( ( (
a>0 a>0 a<0 a<0
3 Hàm số có 2 cực tiểu và 1 cực đại ⇔ 4 Hàm số có 2 cực đại và 1 cực tiểu ⇔
ab < 0 b<0 ab < 0 b>0
5 Luôn có cực trị (3 cực trị hoặc 1 cực trị); không đồng biến và nghịch biến trên R.
bậc 1 ax + b
III. Hàm số :y=
bậc 1 cx + d
1 Đồng biến trên từng khoảng xác định ⇔ ad − bc > 0
2 Nghịch biến trên từng khoảng xác định ⇔ ad − bc < 0

 
 ad − bc > 0  ad − bc < 0
3 Đồng biến trên khoảng (α; β) ⇔ 4 Nghịch biến trên khoảng (α; β) ⇔
− d ∈ / (α; β) − d ∈ / (α; β)
c c
a d
5 Tiệm cận ngang y = . 6 Tiệm cận đứng x = − (nghiệm ở mẫu)
c c
7 Không có cực trị; không đồng biến và nghịch biến trên R.
1
y
α>
=
α
1
IV. Hàm số LŨY THỪA: y = xα α<
0<
α nguyên dương ⇒ x ∈ R
α=0
1
α nguyên âm hoặc bằng 0 ⇒ x 6= 0
α<0
α không nguyên ⇒ x > 0
O 1 x
11
CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 1. HÀM SỐ - ỨNG DỤNG CỦA ĐẠO HÀM
V. Hàm số MŨ: y = a x
TXĐ: D = R dx cx y ax
bx
Tập giá trị T = (0; +∞)
a > 1: đồng biến; 0 < a < 1: nghịch biến.
Có tiệm cận ngang là trục hoành (y = 0).
Các công thức cần nhớ: 1
¬ am · an = am+n ¯ ( ab)n = an bn 1
± = a−n
am an O x
n = am−n So sánh : a, b, c, d?
a a n an √ m
® ( am )n = am·n °
b
=
bn ² n
am = a n
ax
VI. Hàm số LOGARIT: y = loga x y
So sánh : a, b, c, d? bx
TXĐ: D = (0; +∞)
x
Tập giá trị: T = (−∞; +∞) = R O 1
cx
a > 1: đồng biến; 0 < a < 1: nghịch biến.
Có tiệm cận đứng là trục tung (y = 0). dx

Các công thức cần nhớ:
M
¬ loga M · N = loga M + loga N. loga = loga M − loga N.
N
logc b β ° alogb c = clogb a
® loga b = ¯ logaα b β = loga b
logc a α
Mối quan hệ giữa số MŨ và LOGARIT: y = a x đối xứng với y = loga x qua đường thẳng y = x.
Công thức liên hệ giữa MŨ và LOGARIT:
+o a x = b ⇔ x = loga b +o loga x = b ⇔ x = ab
VII. Bất phương trình MŨ cơ bản: a x > b

TH1: a > 1 TH2: 0 < a < 1
a x > b ⇔ x > loga b a x > b ⇔ x < loga b
VIII. Bất phương trình LOGARIT cơ bản: loga x > b

F Giải bất phương trình: loga x > b
TH1: a > 1 TH2: 0 < a < 1

loga x > b ⇔ x > ab loga x > b ⇔ x < ab
F Chú ý đối với dạng: loga f ( x) > b
Bước 1: Đặt điều kiện f ( x ) > 0
Bước 2: Xét cơ số a. Cụ thể:
+o Với a > 1. Khi đó +o Với 0 < a < 1. Khi đó

loga f ( x ) > b ⇔ f ( x ) > ab loga f ( x ) > b ⇔ f ( x ) < ab
Giải bất phương trình MŨ và bất phương trình LOGARIT: đặc biệt chú ý cơ số a.
! +o a > 1: giữ nguyên dấu của bất phương trình. +o 0 < a < 1: đổi chiều bất phương trình.

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 2. CÁC CÔNG THỨC HÌNH HỌC
IX. Các dạng PT-BPT đặt ẩn phụ thường gặp

n √ xo √ x
Gặp các cặp: {4x , 2x } , {9x , 3x } , 5x , 5 ,. . . ta đặt t = 2x , 3x , 5 ,. . . ⇒ 4x , 9x , 5x = t2 ,. . .

Gặp các bộ 3: { a x , b x , c x } (c < b < a) ta chia 2 vế PT-BPT cho c x (c x là cơ số nhỏ nhất).
n √ √ o
Gặp các cặp số { a x ; b x } mà tích của chúng bằng 1 (a x · b x = 1) như: {2x ; 2− x } , ( 2 + 1) x ; ( 2 − 1) x . . . Khi đó
√ √ 1
ta đặt t = a x , 2x , ( 2 + 1) x ⇒ b x , 2− x , ( 2 − 1) x = .
t
§2. CÁC CÔNG THỨC HÌNH HỌC
I. KHỐI TRÒN XOAY: KHỐI NÓN - KHỐI TRỤ - KHỐI CẦU
KHỐI NÓN KHỐI TRỤ KHỐI CẦU

S
O0
A0 B0
h ` h ` R
A B
O
R R
A B A B
O O
¬ Sxq = πR` ¬ Sxq = 2πR` ¬ S = 4πR2

4
Stp = Sxq + Sđáy = πR` + πR2 Stp = Sxq + 2Sđáy = 2πR` + 2πR2 V = πR3
3
1 1
® V= · S · h = πR2 h ® V = Sđáy · h = πR2 h
3 đáy 3
¯ `2 = h2 + R2 ¯ `=h
II. KHỐI ĐA DIỆN
d Vấn đề 1. THỂ TÍCH: KHỐI CHÓP - KHỐI TRỤ
1
KHỐI CHÓP: V= ·S ·h KHỐI LĂNG TRỤ: V = Sđáy · h
3 đáy
d Vấn đề 2. Các công thức cần nhớ của KHỐI ĐA DIỆN
1
1 Diện tích hình chữ nhật = dài · rộng 2 Diện tích tam giác vuông = · cạnhgv1 · cạnhgv2
2
q
2
3 Thể tích hộp chữ nhật = dài · rộng · cao 4 Đường chéo hộp chữ nhật = dài + rộng2 + cao2
√
5 Thể tích lập phương = cạnh3 6 Đường chéo lập phương = cạnh · 3
√ √
cạnh3 · 2 cạnh3 · 2
7 Thể tích tứ diện đều (chóp 4 đều all cạnh = nhau) V = 8 Thể tích tứ giác đều có các cạnh bằng nhau V =
12 6
9 Hình chóp tam giác đều S.ABC có
√ 2
+o Đường cao hình chóp h = SO = SA2 − AO2 và OA =
h +o Góc giữa cạnh bên và đáy = SAO
[
3 4đều
+o Góc giữa mặt bên và đáy = SMO
[ với M là trung điểm của CD.
10 Hình chóp tứ giác đều S.ABCD có
√ AC
+o Đường cao hình chóp h = SO = SA2 − AO2 và OA = +o Góc giữa cạnh bên và đáy = SAO
[
2
+o Góc giữa mặt bên và đáy = SMO
[ với M là trung điểm của CD.

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 3. TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ
§3. TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ

I. Định lý
Định lý mở rộng
( 0
f ( x ) ≥ 0, ∀ x ∈ ( a; b)
Hàm số f ( x ) đồng biến trên khoảng ( a; b) ⇔ .
f 0 ( x ) = 0 chỉ xảy ra tại hữu hạn điểm
( 0
f ( x ) ≤ 0, ∀ x ∈ ( a; b)
Hàm số f ( x ) nghịch biến trên khoảng ( a; b) ⇔ .
f 0 ( x ) = 0 chỉ xảy ra tại hữu hạn điểm
II. Xét tính đơn điệu của hàm số y = f ( x ) trên tập xác định
Các bước xét tính đơn điệu
1 Tìm tập xác định D. 2 Tính đạo hàm y0 . Cho y0 = 0 giải tìm x.
3 Lập bảng biến thiên. 4 Kết luận.
III. Dạng toán biện luận tính đơn điệu của hàm số theo tham số m
Phương pháp tổng quát

Cho hàm số y = f ( x, m) có tập xác định D, khoảng ( a; b) ⊂ D. Khi đó:
Hàm số đồng biến trên ( a; b) ⇔ y0 ≥ 0, ∀ x ∈ ( a; b) .

Hàm số nghịch biến trên ( a; b) ⇔ y0 ≤ 0, ∀ x ∈ ( a; b) .
1. Các dạng hàm số thường gặp
1.
.1 Hàm số bậc 3
y = ax3 + bx2 + cx + d, ( a 6= 0)
(
a>0
Hàm số đồng biến (tăng) trên R ⇔ .
∆0y ≤ 0
(
a<0
Hàm số nghịch biến (giảm) trên R ⇔ .
∆0y ≤ 0
Lưu ý. Khi a có m phải xét thêm trường hợp a = 0.
1.
.2 Hàm số bậc1/bậc 1
ax + b
y= , ad − bc 6= 0
cx + d
Hàm số đồng biến (tăng) trên từng khoảng xác định ad − bc > 0.
Hàm số nghịch biến (giải) trên từng khoảng xác định ad − bc < 0.

 ad − bc > 0
Hàm số đồng biến (tăng) trên ( a; b) ⇔ .
− d ∈ / ( a; b)
c

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 4. CỰC TRỊ CỦA HÀM SỐ

 ad − bc < 0
Hàm số nghịch biến (giảm) trên ( a; b) ⇔ .
− d ∈

/ ( a; b)
c
§4. CỰC TRỊ CỦA HÀM SỐ

I. Điều kiện đủ để hàm số có cực trị
Định lý
Giả sử hàm số y = f ( x ) liên tục trên K = ( x0 − h; x0 + h) và có đạo hàm trên K hoặc trên K \{ x0 }, với h > 0.
Nếu f 0 ( x ) > 0 trên khoảng ( x0 − h; x0 ) và f 0 ( x ) < 0 trên ( x0 ; x0 + h) thì x0 là một điểm cực đại của hàm số
f ( x ).
Nếu f 0 ( x ) < 0 trên khoảng ( x0 − h; x0 ) và f 0 ( x ) > 0 trên ( x0 ; x0 + h) thì x0 là một điểm cực tiểu của hàm
số f ( x ).
Minh họa bằng bảng biến thiến
x x0 − h x0 x0 + h x x0 − h x0 x0 + h
f 0 (x) + − f 0 (x) − +
f CĐ
f (x) f (x)
f CT
Lưu ý.
Nếu hàm số y = f ( x ) đạt cực đại (cực tiểu) tại x0 thì x0 được gọi là điểm cực đại (điểm cực tiểu) của
hàm số; f ( x0 ) được gọi là giá trị cực đại (giá trị cực tiểu) của hàm số, kí hiệu là f CĐ ( f CT ), còn điểm
M( x0 ; f ( x0 )) được gọi là điểm cực đại (điểm cực tiểu) của đồ thị hàm số.
Các điểm cực đại và cực tiểu được gọi chung là điểm cực trị. Giá trị cực đại (giá trị cực tiểu) còn gọi là cực
đại (cực tiểu) và được gọi chung là cực trị của hàm số.
CẦN PHẢI NHỚ

f 0 ( x ) phải đổi dấu khi qua x0
(
F f ( x ) đạt cực trị tại điểm x0 ⇔ .
f ( x ) (hoặc y) không có dấu k
II. Quy tắc tìm cực trị của hàm số

1. Một số quy tắc
F Quy tắc 1
1 Tìm tập xác định của hàm số.
2 Tính f 0 ( x ). Tìm các điểm tại đó f 0 ( x ) bằng 0 hoặc f 0 ( x ) không xác định.
3 Lập bảng biến thiên.
4 Từ bảng biến thiên suy ra các điểm cực trị.
F Quy tắc 2
1 Tìm tập xác định của hàm số.

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 4. CỰC TRỊ CỦA HÀM SỐ
2 Tính f 0 ( x ). Giải phương trình f 0 ( x ) và ký hiệu xi (i = 1, 2, 3, . . .) là các nghiệm của nó.
3 Tính f 00 ( x ) và f 00 ( xi ).
4 Dựa vào dấu của f 00 ( xi ) suy ra tính chất cực trị của điểm xi .
F Chú ý. Nếu f 00 ( x ) = 0 thì ta phải lập bảng biến thiên mới kết luận được.
2. Tìm m để hàm số đạt cực trị tại x0
Tìm m để hàm số đạt cực trị tại x0

( 0
y ( x0 ) = 0
Hàm số đạt cực đại tại điểm x0 ⇔ .
y00 ( x0 ) < 0
( 0
y ( x0 ) = 0
Hàm số đạt cực tiểu tại điểm x0 ⇔ .
y00 ( x0 ) > 0
III. Cực trị của một số hàm thường gặp
Số điểm cực trị
Hàm bậc 3: Hàm trùng phương : Hàm bậc1/bậc1 :

y= ax3 + bx2 + cx + d ( a 6= 0) y = ax4 + bx2 + c ( a 6= 0) ax + b
y=
cx + d
Có 2 cực trị hoặc có 0 cực trị. Có 3 cực trị hoặc có 1 cực trị. Không có cực trị
1. Cực trị của hàm bậc 3:
y = ax3 + bx2 + cx + d ( a 6= 0)
TXĐ: D = R. Đạo hàm y0 = 3ax2 + 2bx + c.
(
a 6= 0
Hàm số có cực đại và cực tiểu (có 2 cực trị) ⇔ y0 = 0 có 2 nghiệm phân biệt ⇔ .
∆0y > 0
(
a 6= 0
Hàm số không có cực trị ⇔ y0 = 0 vô nghiệm hoặc có nghiệm kép ⇔ .
∆0y ≤ 0
( (
a>0 a<0
Hàm số có: xCĐ < xCT ⇔ . Hàm số có: xCĐ > xCT ⇔ .
∆0y >0 ∆0y > 0
Hàm số có 2 cực trị nằm về 2 phía trục tung ⇔ a · c < 0.
2. Cực trị của hàm trùng phương:
y = ax4 + bx2 + c ( a 6= 0)
TXĐ: D = R. Đạo hàm y0 = 4ax3 +" 2bx = x (4ax2 + 2b).
x=0
Xét y0 = 0 ⇔ x (4ax2 + 2b) = 0 ⇔ .
4ax2 + 2b = 0
Hàm số có 3 cực trị ⇔ a · b < 0.
Hàm số có 1 cực trị ⇔ a · b ≥ 0.

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 5. GIÁ TRỊ LỚN NHẤT-GIÁ TRỊ NHỎ NHẤT CỦA HÀM SỐ
(
a>0
Hàm số có 2 cực tiểu và 1 cực đại ⇔ .
ab < 0

(
a<0
Hàm số có 1 cực tiểu và 2 cực đại ⇔ .
ab < 0
(
a>0
Hàm số có cực tiểu mà không có cực đại ⇔ .
ab ≥ 0
(
a<0
Hàm số có cực đại mà không có cực tiểu ⇔ .
ab ≥ 0
F Lưu ý. Khi a có tham số m phải xét thêm trường hợp a = 0.
Đồ thị hàm số y = ax4 + bx2 + c ( a 6= 0) có 3 điểm cực trị A, B, C. Khi đó:

Nhận xét: Tam giác ABC luôn cân tại A.
1 1
Diện tích của 4 ABC là: S ABC =
AH · BC = |y H − y A | · | xC − x B | .
2 2
√ √
BC · 3 | xC − x B | · 3
Tam giác ABC đều ⇔ AH = ⇔ |y H − y A | = .
2 2
1 1
Tam giác ABC vuông ⇔ AH = | BC | ⇔ |y H − y A | = | xC − x B | .
2 2
Tam giác ABC nhận gốc tọa độ O là trọng tâm ⇔ AO = 2OH ⇔ | x A | = 2 | x H | .
[ = α ⇔ tan α = BH ⇔ |y H − y A | · tan α = 1 | xC − x B | .
Tam giác ABC có góc BAC
2 AH 2 2
y a>0 a<0
y
B H C
O = |y H − y A |
x
A
A
= |y H − y A | O x
=
B H C | xC − x B |
=
| xC − x B |
1 2
§5. GIÁ TRỊ LỚN NHẤT-GIÁ TRỊ NHỎ NHẤT CỦA HÀM SỐ
I. Định nghĩa
Cho hàm số y = f ( x ) xác định trên miền D.

(
f ( x ) ≤ M, ∀ x ∈ D
Số M gọi là giá trị lớn nhất của hàm số y = f ( x ) trên D nếu: .
∃ x0 ∈ D, f ( x0 ) = M
Kí hiệu: M = max f ( x ) hoặc M = max f ( x ).
x ∈D D
(
f ( x ) ≥ m, ∀ x ∈ D
Số m gọi là giá trị nhỏ nhất của hàm số y = f ( x ) trên D nếu: .
∃ x0 ∈ D, f ( x0 ) = m

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 6. ĐƯỜNG TIỆM CẬN CỦA ĐỒ THỊ HÀM SỐ
Kí hiệu: m = min f ( x ) hoặc m = min f ( x ).

x ∈D D
II. GTLN-GTNN trên một đoạn, khoảng (Không dùng bảng biến thiên)
1. GTLN-GTNN trên đoạn [a;b]
GTNN-GTLN trên đoạn [a;b]
1 Tính đạo hàm y0 .
2 Giải phương trình y0 = 0, tìm các nghiệm x1 , x2 , . . . ∈ [ a; b] .
3 Tính f ( a), f (b), f ( xi ).
4 So sánh các giá trị tính được và kết luận M = max f ( x ), m = min f ( x ).
x ∈D x ∈D
2. GTLN-GTNN trên khoảng (a;b)
GTNN-GTLN trên khoảng (a;b)
1 Tính đạo hàm y0 .
2 Giải phương trình y0 = 0, tìm các nghiệm x1 , x2 , . . . ∈ [ a; b] .
3 Tính f ( xi ) và A = lim f ( x ), B = lim f ( x ).

x → a+ x →b−
4 So sánh các giá trị tính được và kết luận M = max f ( x ), m = min f ( x ).
x ∈D x ∈D
F Chú ý: Nếu GTLN (GTNN) là lim f ( x ) hoặc lim f ( x ) thì ta kết luận không có GTLN (GTNN).
x → a+ x →b−
III. Sử dụng máy tính Casio 580VN X để tính GTLN-GTNN
Dùng Casio 580VN X tính GTLN-GTNN trên đoạn [a;b]

Nhập vào máy tính hàm số f ( x ).
Start?:nhập a; End?: nhập b; Step?: (b − a) : 44.
Dò bên cột F(X) để tìm GTLN và GTNN (nếu có).
§6. ĐƯỜNG TIỆM CẬN CỦA ĐỒ THỊ HÀM SỐ

I. Đường tiệm cận ngang
Định nghĩa: Đường tiệm cận ngang

Cho hàm số y = f ( x ) xác định trên một khoảng vô hạn (là khoảng dạng ( a; +∞) , (−∞; b) hoặc (−∞; +∞)).
Đường thẳng y = y0 là đường tiệm cận ngang (hay tiệm cận ngang) của đồ thị hàm số y = f ( x ) nếu ít nhất một
trong các điều kiện sau được thỏa mãn
lim f ( x ) = y0 , lim f ( x ) = y0
x →+∞ x →−∞
F Nhận xét. Từ định nghĩa ta suy ra một hàm số tùy ý chỉ có nhiều nhất 2 đường TCN.

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 7. ĐỒ THỊ HÀM SỐ
II. Đường tiệm cận đứng
Định nghĩa: Đường tiệm cận đứng

Đường thẳng x = x0 được gọi là đường tiệm cận đứng (hay tiệm cận đứng) của đồ thị hàm số y = f ( x ) nếu ít
nhất một trong các điều kiện sau được thỏa mãn
lim f ( x ) = +∞, lim f ( x ) = −∞, lim f ( x ) = −∞, lim f ( x ) = +∞

x → x0+ x → x0− x → x0+ x → x0−
III. Sử dụng máy tính Casio để tìm đường TCN và đường TCĐ
Sử dụng máy tính Casio để tìm TCN

Nhập hàm số f ( x ) vào máy tính.
Calc X = 99999999 (hoặc X = 108 ) và X = −99999999 (hoặc X = −108 ).
Kết luận.
Sử dụng máy tính Casio để tìm TCĐ

Tìm các nghiệm xi của mẫu số.
Nhập hàm số f ( x ) vào máy tính.

Calc X = xi − 10−8 và X = xi + 10−8 . Tìm các xi mà kết quả ≈ +∞ hoặc ≈ −∞.
Kết luận.
§7. ĐỒ THỊ HÀM SỐ
I. Hình dạng đồ thị của một số hàm thường gặp
1. Hàm số bậc hai y = ax2 + bx + c
Hình dáng đồ thị
y = ax2 + bx + c a>0 a<0

y y
x = − 2a
b
x = − 2a
b
b 6= 0
(đồ thị bị lệch so Oy)
O x O x
y y
b=0
(đồ thị nhận Oy
làm trục đối xứng)
O x O x

2. Hàm số bậc ba y = ax3 + bx2 + cx + d
y = ax3 + bx2 + cx + d a>0 a<0

y y
Phương trình y0 = 0
có 2 nghiệm phân biệt

(tức là b2 − 3ac > 0)
O x O x
y y
có nghiệm kép
(tức là b2 − 3ac = 0)
O x O x
y y
vô nghiệm
(tức là b2 − 3ac < 0)
O x O x
Tính chất
F Đồ thị hàm số nhận điểm uốn làm tâm đối xứng.
Điểm uốn có hoành độ là nghiệm của phương trình y00 = 0
Tiếp tuyến tại điểm uốn sẽ có hệ số góc nhỏ nhất nếu a > 0 và lớn nhất nếu a < 0.
3. Hàm số bậc bốn trùng phương y = ax4 + bx2 + c
y = ax4 + bx2 + c a>0 a<0

y y
có 3 nghiệm phân biệt
(hay a · b < 0)
O x O x
y y
có 1 nghiệm duy nhất
(hay a.b > 0)
O x O x
Tính chất
Đồ thị là hàm số chẵn nên nhận Oy làm trục đối xứng.
Luôn có 1 điểm cực trị nằm trên Oy.

ax + b
4. Hàm số nhất biến y =
cx + d

y y
y0 > 0 y0 < 0
ax + b
y=
cx + d
ad 6= bc và c 6= 0
a
Tiệm cận ngang y = .
c
d
Tiệm cận đứng x = − .
c x x
O O
Tính chất
Đồ thị nhận giao điểm của hai đường tiệm cận làm tâm đối xứng.
II. Một số phép biến đổi đồ thị để vẽ đồ thị mới từ đồ thị cho trước
1. Vẽ (C 0 ) : y = | f ( x )| khi biết trước đồ thị (C ) : y = f ( x )
|
= | f (x)
= f (x)
Giữ lại phần đồ thị của (C ) y y

nằm từ Ox trở lên.
(C ) : y
( C 0) : y
Với phần đồ thị còn lại của
O x O x
(C ), ta vẽ phần đối xứng với
nó qua Ox, sau đó xóa nó đi.
2. Vẽ (C 0 ) : y = f (| x |) khi biết trước đồ thị (C ) : y = f ( x )

|
= | f (x)
y y
= f (x)
Giữ lại phần đồ thị của (C )

nằm bên phải Oy.
(C ) : y
( C 0) : y
Xóa bỏ phần đồ thị của C ở

bên trái Oy. Vẽ thêm phần đối O x O x
xứng với phần đã giữ lại (nêu
trên) qua Oy.
3. Vẽ (C 0 ) : y = f ( x ± a), với a > 0khi biết trước đồ thị (C ) : y = f ( x )

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 8. SỰ TƯƠNG GIAO ĐỒ THỊ HÀM SỐ
(C 0 ) : y =
f ( x − a)
f ( x − a) y y
là kết quả tịnh tiến
f (x)
(C ) : y = f ( x ) sang phải a
đơn vị.
(C ) : y =
(C 0 ) : y =
(C 0 ) : y = f ( x + a)
x x
là kết quả tịnh tiến O O

(C ) : y = f ( x ) sang trái a
đơn vị.
4. Vẽ (C 0 ) : y = f ( x ) ± b, với b > 0 khi biết trước đồ thị (C ) : y = f ( x )
(C 0 ) : y = f (x) + b y y
là kết quả tịnh tiến
= f (x)
(C ) : y = f ( x ) lên trên b
b
đơn vị.
+
= f (x)
(C ) : y
(C 0 ) : y = f (x) − b
( C 0) : y
là kết quả tịnh tiến O x O x
(C ) : y = f ( x ) xuống dưới
b đơn vị.
5. Vẽ (C 0 ) : y = |u( x )| · v( x ), khi biết trước đồ thị (C ) : y = u( x ) · v( x )
Giữ lại phần đồ thị của (C ) y y

ứng với miền nghiệm của bất (C ) : y = ( x − a) · v( x ) (C ) : y = | x − a| · v( x )
phương trình u( x ) ≥ 0.
O a x O a x
Lấy đối xứng với phần còn lại
qua trục Ox, sau đó xóa phần
còn lại đó. miền x ≥ a miền x ≥ a
6. Một số dạng hàm số tổng hợp từ các dạng hàm số trên đây
y = | f ( x + a)| y = f (| x | + a) y = | f (| x | + a) | y = | f ( x ) + b|
§8. SỰ TƯƠNG GIAO ĐỒ THỊ HÀM SỐ

I. Phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số
y = f 0 ( x0 ) ( x − x0 ) + f ( x0 ) (∗)
1. Phương trình tiếp tuyến dạng 1 (tiếp tuyến tại 1 điểm)
Dựa vào giả thiết của bài toán ta xác định tọa độ tiếp điểm M0 ( x0 ; y0 ).
– Giả thiết cho hoành tiếp điểm x0 , ta thay x = x0 vào y = f ( x ) để tìm y0 .
– Giả thiết cho hoành tiếp điểm y0 , ta thay y = y0 vào y = f ( x ) để tìm x0 .
– Giả thiết cho giao điểm của đồ thị (C ) với trục hoành, ta cho y0 = 0 để tìm x0 .
– Giả thiết cho giao điểm của (C ) với trục tung, ta cho x0 = 0 đểm tìm x0 .

– Giả thiết cho giao điểm của (C ) với đường d, ta lập PTHĐGĐ để tìm x0 .
Có x0 ta có thể tính được hệ số góc của tiếp tuyến f 0 ( x0 ) .
Cuối cùng áp dụng công thức (*) để viết phương trình tiếp tuyến.

2. Phương trình tiếp tuyến dạng 2 (tiếp tuyến biết trước hệ số góc)
Dựa vào giả thiết của bài toán ta tìm hệ số góc k của tiếp tuyến.
– Giả thiết cho tiếp tuyến song song với d : y = ax + b thì f 0 ( x0 ) = a.
1
– Giả thiết cho tiếp tuyến vuông góc với d : y = ax + b thì f 0 ( x0 ) = − .
a
– Giả thiết cho tiếp tuyến tạo với trục hoành một góc bằng ϕ thì f 0 ( x0 ) = ± tan ϕ.
– Giả thiết cho tiếp tuyến tạo với hai trục Ox, Oy một tam giác cân thì f 0 ( x0 ) = ±1.
Giải phương trình k = f 0 ( x0 ) để tìm các nghiệm x0 (hoành độ của các tiếp điểm).
Có x0 , tìm y0 và áp dụng công thức (*) để viết phương trình tiếp tuyến.
3. Phương trình tiếp tuyến dạng 3 (chưa biết cả tiếp điểm lẫn hệ số góc)
Viết phương trình tiếp tuyến d của (C ) tại điểm M0 ( a; f ( a)) : y = f 0 ( a)( x − a) + f ( a). (*)
Tùy theo điều kiện kèm theo của đề bài mà ta vận dụng để tìm tham số a.
– Nếu d đi qua A ( x A ; y A ) ta thay x A , y A vào (*) để tìm a.
– Nếu biết d cách điểm I một đoạn bằng m0 , ta chuyển đổi (*) về dạng Ax + By + C = 0 rồi dùng công thức
| Ax I + By I + C |
d ( I, d) = √ = m0 .
A2 + B2
Với mỗi a tìm được, ta thay a vào (*) sẽ được phương trình tiếp tuyến thỏa đề bài.
II. Sự tương giao đồ thị của 2 hàm số
Xét hai đồ thị (C) : y = f ( x ) và (D) : y = g( x ).

Phương trình hoành độ giao điểm giữa (C) và (D) là: f ( x ) = g( x ) (1)
Số điểm chung giữa (C) và (D) đúng bằng số nghiệm của phương trình (1).
(C) và (D) được gọi là tiếp xúc với nhau khi và chỉ khi hệ phương trình sau
(
f ( x ) = g( x )
có nghiệm.
f 0 ( x ) = g0 ( x )


Chương 2
Lũy thừa, mũ, logarit
§1. KHÁI NIỆM LŨY THỪA

I. Định nghĩa
Định nghĩa
an = |a · a{z
· · · · }a .
Cho n là một số nguyên dương (n ∈ N∗ , a ∈ R).
Với a là số thực tùy ý, lũy thừa bậc n của a là tích của n thừa số a. n thừa số
Lưu ý.
1
1) Với a 6= 0, thì a0 = 1 và a−n = . Ta gọi a là cơ số, n là mũ số. Chú ý 00 và 0−n không có nghĩa.
an
1 √ m √
2) Với a > 0; m, n ∈ R thì a n = n a và a n = n am .
m 1 1
3) Với a > 0; m, n ∈ N thì a− n = m = √
n m
.
an a
4) Với α là số vô tỉ thì điều kiện aα có nghĩa là a > 0.
1. Một số tính chất của lũy thừa
Cho a 6= 0; b 6= 0; m, n ∈ R, ta có
am n
1 am · an = am+n ; 2 = am−n ; 3 ( am ) = am×n ;
an
a m am
4 ( a · b)m = am · bm ; 5 = m.
b b
Cho m, n ∈ R. Khi đó
1 Với a > 1 thì am > an ⇔ m > n; 2 Với 0 < a < 1 thì am > an ⇔ m < n.
25
CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 2. Hàm số lũy thừa
2. Một số tính chất của căn bậc n
Với a, b ∈ R; n ∈ N∗ , ta có:
√
2n
√
2n+1 2n +1
a2n = | a|, ∀ a; a = a, ∀ a.
√
2n
p p √
2n+1 √ 2n+√ 1
ab = 2n | a| · 2n |b|, ∀ ab ≥ 0; ab = 2n+1 a · b, ∀ a, b.
r p
2n √
a | a|
r 2n+1
a a
2n = 2n p , ∀ ab ≥ 0, b 6= 0; 2n+1 = 2n+√ , ∀ a, ∀b 6= 0.
b |b| b 1
b
√ √ m
n am = n a , ∀ a > 0, n nguyên dương, m nguyên.
p√ √
n m a = nm a, ∀ a ≥ 0, n,m nguyên dương.
p q √ √
Nếu = thì n a p = m aq , ∀ a > 0, m, n nguyên dương p, q nguyên.
n m
√ √
F Đặc biệt: n a = m·n am .
§2. HÀM SỐ LŨY THỪA

I. Định nghĩa - Tính chất
Định nghĩa
Xét hàm số y = x α , với α là số thực cho trước. Hàm số y = x α , với α ∈ R, được gọi làm hàm số lũy thừa.
Tập xác định của y = x α

Với α nguyên dương, D = R.
Với α nguyên âm hoặc bằng 0, D = R \ {0}.
Với α không nguyên, D = (0; +∞).
Cần biết: y = x α có:
Tập giá trị G = (0; +∞). Đạo hàm (uα )0 = αu0 · uα−1 .
II. Tính đơn điệu
y = x α , α > 0. y = x α , α < 0.
1. Sự biến thiên 1. Sự biến thiên
y0 = αx α−1 > 0, ∀ x > 0. y0 = αx α−1 > 0, ∀ x > 0.
• Giới hạn đặc biệt: • Giới hạn đặc biệt:

lim x α = 0, lim x α = +∞. lim x α = +∞, lim x α = 0.
x →0+ x →+∞ x →0+ x →+∞
• Không có tiệm cận • Ox là TCN, Oy là TCĐ của đồ thị.
2. Bảng biến thiên. 2. Bảng biến thiên.
x 0 +∞ x 0 +∞
y0 + y0 −
+∞ +∞
y y
−∞ −∞

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 4. Hàm số Logarit
y
α>1
α=1

Hình dáng đồ thị y = x α
<1
Đồ thị luôn đi qua điểm I (1; 1) 0<α
α=0
1
α<0
O 1 x
§3. LOGARIT
I. Khái niệm Logarit
Logarit
Cho hai số dương a, b với a 6= 1. Số α thỏa mãn đẳng thức aα = b được gọi là logarit cơ số a của b và được kí hiệu
là loga b.
α = loga b ⇔ aα = b.
Không có logarit của số âm và số 0.
II. Tóm tắt công thức
1. a0 = 1, ( a 6= 0). 1. loga 1 = 0, (0 < a 6= 1).

2. a1 = a. 2. loga a = 1, (0 < a 6= 1).
1 1
3. a−α = . 3. logaα a = .
aα α
aα 4. loga bα = α · loga b, ( a, b > 0, a 6= 1).
4. = aα− β .
aβ
α
5. aα · a β = aα+ β . 5. loga β bα = · loga b.
β
6. aα · bα = ( a · b)α . 6. loga b + loga c = loga (bc).
aα a α
b
7. α = . 7. loga b − loga c = loga .
b b c
α √
8. a β = β aα , β ∈ N. 1
8. loga b = .
logb a
9. ( aα ) β = aαβ .
logc b
10. aα = b ⇒ α = loga b. 9. loga b = ⇔ logc a · loga b = logc b.
logc a
§4. HÀM SỐ LOGARIT

I. Tóm tắt lý thuyêt
1. Định nghĩa - Tính chất
Định nghĩa
Cho số thực dương a khác 1. Hàm số y = loga x được gọi là hàm số logarit cơ số a.

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 4. Hàm số Logarit
Tính chất Logarit
1 Tập xác định D = (0; +∞). 2 Tập giá trị G = R.
u0
3 Đạo hàm loga |u|0 = .
u ln a
2. Tính đơn điệu

y = loga x, a > 1 y = loga x, 0 < a < 1
1. Đạo hàm 1. Đạo hàm

1 1
y0 = > 0, ∀ x > 0. y0 = < 0, ∀ x > 0.
x ln a x ln a
2. Giới hạn đặc biệt 2. Giới hạn đặc biệt

lim loga x = −∞, lim loga x = +∞. lim loga x = −∞, lim loga x = +∞. Tiệm cận:
x →0+ x →+∞ x →0+ x →+∞
Tiệm cận: Trục Oy là tiệm cận đứng. Trục Oy là tiệm cận đứng.
3. Bảng biến thiên 3. Bảng biến thiên
x 0 1 a +∞ x 0 a 1 +∞
y0 + + + y0 − − −
+∞ +∞
1
y 0
y
1
−∞ 0 −∞
4. Đồ Thị 4. Đồ Thị
y y
1 1
a x O a 1 x
O 1
y = loga x
y = loga x (0 < a < 1)
( a > 1)
5. a > 1 hàm số luôn đồng biến 5. 0 < a < 1 hàm số luôn nghịch biến

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 5. Hàm số mũ
§5. HÀM SỐ MŨ
I. Tóm tắt lý thuyết

Định nghĩa
Cho số thực dương a khác 1. Hàm số y = a x được gọi là hàm số mũ cơ số a.
CẦN NHỚ
1 Tập xác định D = R. 2 Tập giá trị G = (0; +∞).

0
3 Đạo hàm (eu ) = u0 · eu . 4 Tính đơn điệu.
y = loga x, a > 1 y = loga x, 0 < a < 1

mtdanhs
1. Đạo hàm
1. Đạo hàm
1
y0 = a x ln a > 0, ∀ x. y0 = < 0, ∀ x > 0.
x ln a
2. Giới hạn đặc biệt 2. Giới hạn đặc biệt

lim ax = 0, lim loga x = +∞. lim loga x = −∞, lim loga x = +∞. Tiệm cận:
x →−∞ x →+∞ x →0+ x →+∞
Tiệm cận: Trục Ox là tiệm cận ngang. Trục Oy là tiệm cận đứng.
3. Bảng biến thiên 3. Bảng biến thiên
x −∞ 0 1 +∞ x −∞ 0 1 +∞
y0 + + + y0 − − −
+∞ +∞
1
y a
y
a
−∞ 1 −∞
4. Đồ Thị 4. Đồ Thị
y y
y = ax
( a > 1)
a
1
1 y = a x (0 < a < 1)
a
O 1 x O 1 x
5. Với a > 1 hàm số luôn đồng biến 5. Với 0 < a < 1 hàm số luôn nghịch biến
§6. BÀI TOÁN VỀ LÃI ĐƠN

I. Tóm tắt lí thuyết
1. Định nghĩa: Lãi đơn là số tiền lãi chỉ tính trên số tiền gốc mà không tính trên số tiền lãi do số tiền gốc sinh ra, tức là
tiền lãi của kì hạn trước không được tính vào vốn để tính lãi cho kì hạn kế tiếp, cho dù đến kì hạn người gửi không

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 7. Bài toán về lãi kép
đến lấy tiền ra.

2. Công thức: Khách hàng gửi vào ngân hàng A đồng với lãi đơn r/kì hạn thì số tiền khách hàng nhận được cả vốn lẫn
lãi sau n kì hạn (n ∈ N∗ ) là:
Sn = A + nAr = A(1 + nr ) (a)

r
Chú ý: Trong tính toán các bài toán lãi suất và các bài toán liên quan, ta nhớ r% là .
100
II. Các ví dụ về lãi đơn

Ví dụ 1. Bạn Lan gửi 1500 USD với lãi suất đơn cố định theo quý. Sau 3 năm, số tiền bạn ấy nhận được cả gốc lẫn lãi là
2320 USD. Hỏi lãi suất tiết kiệm là bao nhiêu một quý? (làm tròn đến hàng phần nghìn).
A. 0, 182. B. 0, 046. C. 0, 015. D. 0, 037.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 2. Chú Nam gửi vào ngân hàng 1 triệu đồng với lãi đơn 5%/năm thì sau 5 năm số tiền chú Nam nhận được cả
vốn lẫn lãi là bao nhiêu?
A. 2, 5 triệu. B. 5, 15 triệu. C. 1, 25 triệu. D. 3, 15 triệu.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 3. Chị Hà gửi ngân hàng 3.350.000 đồng, theo phương thức lãi đơn, với lãi suất 0, 4% trên nửa năm. Hỏi ít nhất
bao lâu chị rút được cả vốn lẫn lãi là 4.020.000 đồng?
A. 5 năm. B. 30 tháng. C. 3 năm. D. 24 tháng.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 4. Tính theo phương thức lãi đơn, để sau 2, 5 năm rút được cả vốn lẫn lãi số tiền là 10.892.000 đồng với lãi suất
5
% một quý thì bạn phải gửi tiết kiệm số tiền bao nhiêu?
3
A. 9.336.000. B. 10.456.000. C. 617.000. D. 2.108.000.
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
§7. BÀI TOÁN VỀ LÃI KÉP

1) Định nghĩa: Lãi kép là tiền lãi của kì hạn trước nếu người gửi không rút ra thì được tính vào vốn để tính lãi cho kì
hạn sau.
2) Công thức: Khách hàng gửi vào ngân hàng A đồng với lãi kép r%/kì hạn thì số tiền khách hàng nhận được cả vốn
lẫn lãi sau n kì hạn (n ∈ N∗ ) là
Sn = A (1 + r ) n (b)
Từ công thức (2) ta có thể tính được

Sn
n = log1+r (c)
A
r
n Sn
r= −1 (d)
A
Sn
A= (e)
(1 + r ) n

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 8. Bài toán gửi tiền hàng tháng vào ngân hàng
II. Các ví dụ về lãi kép

Ví dụ 1. Bà Mai gửi tiết kiệm ngân hàng Vietcombank số tiền 50 triệu đồng với lãi suất 0, 79% một tháng, theo phương
thức lãi kép. Tính số tiền cả vốn lẫn lãi bà Mai nhận được sau 2 năm? (làm tròn đến hàng nghìn).

A. 60.393.000. B. 50.793.000. C. 50.790.000. D. 59.480.000.
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 2. Anh Bảo gửi 27 triệu đồng vào ngân hàng theo thể thức lãi kép, kỳ hạn là một quý, với lãi suất 1, 85% một quý.
Hỏi thời gian nhanh nhất là bao lâu để anh Bảo có được ít nhất 36 triệu đồng tính cả vốn lẫn lãi?
A. 19 quý. B. 15 quý. C. 4 năm. D. 5 năm.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 3. Hãy cho biết lãi suất tiết kiệm là bao nhiêu một năm nếu bạn gửi 15, 625 triệu đồng sau 3 năm rút được cả vốn
lẫn lãi số tiền là 19, 683 triệu đồng theo phương thức lãi kép?
2
A. 9%. B. 8%. C. 0, 75%. D. %.
3
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 4. Bạn Lâm muốn có 3000 USD để đi du lịch châu Âu. Để sau 4 năm thực hiện được ý định trên thì bạn Lâm phải
gửi vào ngân hàng là bao nhiêu tiền (làm tròn đến hàng đơn vị). Biết lãi suất ngân hàng là 0, 83% một tháng và không
suốt thời gian 4 năm bạn Lâm không rút tiền lãi.
A. 2016 USD. B. 2017 USD. C. 2018 USD. D. 2019 USD.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
§8. BÀI TOÁN GỬI TIỀN HÀNG THÁNG VÀO NGÂN HÀNG
1) Bài toán: Đầu mỗi tháng khách hàng gửi vào ngân hàng số tiền A đồng với lãi kép r%/tháng, thì số tiền khách hàng
nhận được cả vốn lẫn lãi sau n tháng (n ∈ N∗ ) (nhận tiền cuối tháng, khi ngân hàng đã tính lãi) là Sn .
2) Công thức: Ý tưởng hình thành công thức. Cuối tháng thứ nhất, khi ngân hàng đã tính lãi thì số tiền có được là
Ah i
S1 = A ( 1 + r ) = (1 + r )1 − 1 (1 + r )
r
Đầu tháng thứ hai, khi đã gửi thêm số tiền A đồng thì số tiền là
(1 + r )2 − 1

Ah i
T1 = A(1 + r ) + A = A [(1 + r ) + 1] = A = (1 + r )2 − 1
(1 + r ) − 1 r
Cuối tháng thứ hai, khi ngân hàng đã tính lãi thì số tiền có được là
Ah i
S2 = (1 + r )2 − 1 (1 + r )
r
Từ đó ta có công thức tổng quát
A
Sn = [(1 + r )n − 1] (1 + r ) (f)
r
Chú ý: Từ công thức (6) ta có thể tính được

Sn r
n = log(1+r) +1 (g)
A (1 + r )
Sn r
A= (h)
(1 + r ) [(1 + r )n − 1]

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 9. Bài toán gửi tiền vào ngân hàng và rút tiền hàng tháng
II. Các ví dụ về bài toán gửi tiền hàng tháng vào ngân hàng
Ví dụ 1. Đầu mỗi tháng ông Mạnh gửi ngân hàng 580.000 đồng với lãi suất 0, 7%/tháng. Sau 10 tháng thì số tiền ông
Mạnh nhận được cả gốc lẫn lãi (sau khi ngân hàng đã tính lãi tháng cuối cùng) là bao nhiêu?
A. 6, 028 triệu đồng. B. 5, 028 triệu đồng. C. 4, 018 triệu đồng. D. 7, 019 triệu đồng.
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 2. Ông Nghĩa muốn có ít nhất 100 triệu đồng sau 10 tháng kể từ khi gửi ngân hàng với lãi 0, 7%/tháng thì mỗi
tháng ông Nghĩa phải gửi số tiền ít nhất bao nhiêu?

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 3. Đầu mỗi tháng anh Thắng gửi vào ngân hàng số tiền 3 triệu đồng với lãi suất 0, 6%/tháng. Hỏi sau ít nhất bao
nhiêu tháng (khi ngân hàng đã tính lãi) thì anh Thắng được số tiền cả gốc lẫn lãi từ 100 triệu trở lên?
A. 30 tháng. B. 31 tháng. C. 32 tháng. D. 33 tháng.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 4. Đầu mỗi tháng bác Dinh gửi vào ngân hàng số tiền 3 triệu đồng. Sau 1 năm bác Dinh nhận được số tiền cả gốc
lẫn lãi là 40 triệu đồng. Hỏi lãi suất ngân hàng là bao nhiêu phần trăm mỗi tháng?
A. 1, 5%. B. 1, 25%. C. 1, 05%. D. 1, 61%.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
§9. BÀI TOÁN GỬI TIỀN VÀO NGÂN HÀNG VÀ RÚT TIỀN HÀNG THÁNG
1) Bài toán: Một người gửi ngân hàng số tiền là A đồng với lãi suất r%/tháng. Mỗi tháng vào ngày ngân hàng tính lãi,
người đó rút ra số tiền là X đồng. Tính số tiền còn lại sau n tháng là bao nhiêu.
2) Công thức: Ý tưởng hình thành công thức. Cuối tháng thứ nhất, khi ngân hàng đã tính lãi thì số tiền có được là
T1 = A(1 + r ) và sau khi rút số tiền còn lại là
(1 + r ) − 1
S1 = A ( 1 + r ) − X = A ( 1 + r ) − X
r
Cuối tháng thứ hai, khi ngân hàng đã tính lãi thì số tiền có được là
T2 = [ A(1 + r ) − X ] (1 + r ) = A(1 + r )2 − X (1 + r )
và sau khi rút số tiền còn lại là
(1 + r )2 − 1
S2 = A(1 + r )2 − X (1 + r ) − X = A(1 + r )2 − X [(1 + r ) + 1] = A(1 + r )2 − X
r
Từ đó ta có công thức tổng quát số tiền còn lại sau n tháng là
(1 + r ) n − 1
Sn = A (1 + r ) n − X (i)
r
Chú ý: Từ công thức (9) ta có thể tính được
r
X = [ A (1 + r ) n − Sn ] (j)
(1 + r ) n − 1

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 10. Bài toán vay vốn trả góp
II. Các ví dụ về bài toán gửi tiền vào ngân hàng và rút tiền hàng tháng
Ví dụ 1. Anh Chiến gửi ngân hàng 20 triệu đồng với lãi suất 0, 75%/tháng. Mỗi tháng vào ngày ngân hàng tính lãi, anh
Chiến đến ngân hàng rút 300 nghìn đồng để chi tiêu. Hỏi sau 2 năm số tiền anh Chiến còn lại trong ngân hàng là bao

nhiêu?
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Chiến rút một số tiền như nhau để chi tiêu. Hỏi số tiền mỗi tháng anh Chiến rút là bao nhiêu để sau 5 năm thì số tiền
vừa hết?
A. 409.000 đồng . B. 400.000 đồng. C. 509.000 đồng. D. 500.000 đồng.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Chiến đến ngân hàng rút 300 nghìn đồng để chi tiêu. Hỏi sau bao lâu thì số tiền của anh Chiến trong ngân hàng vừa hết?
A. 88 tháng . B. 90 tháng. C. 92 tháng. D. 93 tháng.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 4. Anh Chiến gửi ngân hàng một số tiền với lãi suất 0, 7%/tháng. Mỗi tháng vào ngày ngân hàng tính lãi, anh
Chiến đến ngân hàng rút 300 nghìn đồng để chi tiêu. Hỏi số tiền gửi ban đâu của anh Chiến là bao nhiêu để sau 5 năm
thì số tiền vừa hết?
A. 14, 5 triệu đồng . B. 14, 05 triệu đồng. C. 14, 45 triệu đồng. D. 14, 07 triệu đồng.
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
§10. BÀI TOÁN VAY VỐN TRẢ GÓP

1) Bài toán: Vay ngân hàng số tiền là A đồng với lãi suất r%/tháng. Sau đúng một tháng kể từ ngày vay, bắt đầu hoàn
nợ, hai lần hoàn nợ cách nhau một tháng, mỗi lần hoàn nợ số tiền là X đồng và trả hết tiền nợ sau đúng n tháng.
2) Công thức: Cách tính số tiền còn lại sau n tháng giống hoàn toàn công thức tính tiền gửi ngân hàng và rút tiền hàng
tháng nên ta có
(1 + r ) n − 1
Sn = A (1 + r ) n − X (k)
r
Để sau đúng n tháng trả hết nợ thì Sn = 0 nên
(1 + r ) n − 1
A (1 + r ) n − X =0 (l)
r
và
A (1 + r ) n · r
X= (m)
(1 + r ) n − 1
II. Các ví dụ về bài toán vay trả góp

Ví dụ 1. Chị Năm vay trả góp ngân hàng số tiền 50 triệu đồng với lãi suất 1, 15%/tháng trong vòng 4 năm thì mỗi tháng
chị Năm phải trả số tiền bao nhiêu?

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 11. Bài toán về lãi kép liên tục

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 2. Ạnh Ba vay trả góp ngân hàng số tiền 500 triệu đồng với lãi suất 0, 9%/tháng. Mỗi tháng anh Ba trả 15 triệu
đồng. Hỏi sau bao nhiêu tháng thì anh Ba trả hết nợ.
A. 30 tháng. B. 35 tháng. C. 40 tháng. D. 45 tháng.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 3. Ạnh Ba vay trả góp ngân hàng số tiền 500 triệu đồng. Mỗi tháng anh Ba trả 15 triệu đồng, sau 4 năm thì anh
Ba trả hết nợ. Hỏi lãi suất ngân hàng là bao nhiêu %/tháng.
A. 1, 01%. B. 1, 1%. C. 1, 2%. D. 1.6%.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 4. Một người vay ngân hàng số tiền 350 triệu đồng, mỗi tháng trả góp 8 triệu đồng và lãi suất cho số tiền chưa
trả là 0, 79% một tháng. Kỳ trả đầu tiên là cuối tháng thứ nhất. Hỏi số tiền phải trả ở kỳ cuối là bao nhiêu để người này
hết nợ ngân hàng? (làm tròn đến hàng nghìn).

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
§11. BÀI TOÁN VỀ LÃI KÉP LIÊN TỤC

Gửi vào ngân hàng A đồng với lãi kép r%/năm thì số tiền nhận được cả vốn lẫn lãi sau n năm (n ∈ N∗ ) là
Sn = A (1 + r ) n (n)
r
Giả sử ta chia mỗi năm thành m kì hạn để tính lãi và lãi suất mỗi kì hạn là % thì số tiền thu được sau n năm là
m
r m·n
Sn = A 1 +
m
Khi tăng số kì hạn của mỗi năm lên vô cực, tức là m → +∞ thì người ta chứng minh được Sn → Aem·r . Đặt
S = Aem·r (o)
Khi đó S được gọi là lãi kép tiên tục hay còn gọi là công thức tăng trưởng mũ.
II. Các dạng toán về lãi kép liên tục

Ví dụ 1. Sự tăng trưởng dân số được ước tính theo công thức tăng trưởng mũ. Biết rằng tỉ lệ tăng dân số thế giới hàng
năm là 1, 32%. Năm 2013 dân số thế giới vào khoảng 7095 triệu người. Khi đó dự đoán dân số thế giới năm 2020 sẽ là
bao nhiêu?
A. 6780. B. 7081. C. 7781. D. 7780.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 2. Biết rằng đầu năm 2010 dân số Việt Nam là 86.932.500 người và tỉ lệ tăng dân số năm đó là 1, 7% và sự tăng
dân số được tính theo công thức tăng trưởng mũ. Hỏi cứ tăng dân số với tỉ lệ như vậy thì đến năm nào dân số nước ta
ở mức 100 triệu người?

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 11. Bài toán về lãi kép liên tục
A. 2018. B. 2019. C. 2020. D. 2021.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................

Ví dụ 3. Tỉ lệ tăng dân số hàng năm của Nhật Bản là 0, 2%. Năm 1998 dân số của Nhật Bản là 125, 932. Vào năm nào thì
dân số của Nhật sẽ là 140 triệu người?
A. 2051. B. 2050. C. 2001. D. 2053.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 4. Dân số thế giới cuối năm 2010, ước tính 7 tỉ người. Hỏi với mức tăng trưởng 1,5 mỗi năm thì sau ít nhất bao
nhiêu năm nữa dân số thế giới sẽ lên đến 10 tỉ người?
A. 29. B. 23. C. 28. D. 24.

......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 12. NGUYÊN HÀM - TÍCH PHÂN - ỨNG DỤNG
§12. NGUYÊN HÀM - TÍCH PHÂN - ỨNG DỤNG

I. Bảng nguyên hàm
Đạo hàm cơ bản Hàm số cơ bản Hàm hợp u = u( x )

Z
0
(C ) = 0 0dx = C
Z
( x )0 = 1 1 dx = x + C
x α +1 1 ( ax + b)α+1
Z Z
( x α ) 0 = α · x α −1 x α dx = +C ( ax + b)α dx = · +C
0 α+1 a α+1
1 1 1 1 1
Z Z
1 1
=− 2 dx = − + C dx = − · +C
x x x2 x ( ax + b) 2 a ax +b
√ 0 1 1 √ 1 1 √
Z Z
x = √ √ dx = x + C √ dx = · ax + b + C
2 x 2 x 2 ax + b a
1 1 1 1
Z Z
0
(ln | x |) = dx = ln | x | + C dx = · ln | ax + b| + C
x x ax + b a
1 ax+b
Z Z
0
x
(e ) = e x ex dx = ex + C e ax +b
dx = · e +C
a
ax 1 a ax+b
Z Z
( a x )0 = a x · ln a a x dx = +C a ax+b dx = · +C
ln a a ln a
1
Z Z
(sin x )0 = cos x cos xdx = sin x + C cos ( ax + b) dx = · sin ( ax + b) + C
a
1
Z Z
(cos x )0 = − sin x sin xdx = − cos x + C sin ( ax + b) dx = − · cos ( ax + b) + C
a
1 1 1 1
Z Z
(tan x )0 = = 1 + tan2 x dx = tan x + C dx = · tan( ax + b) + C
cos2 x cos 2x cos2 ( ax + b) a
−1 1 1 1
Z Z
(cot x )0 = = − 1 + cot2 x

2
dx = − cot x + C dx = − · cot( ax + b) + C
sin x sin2 x sin2 ( ax + b) a

d
a − +b
!
ax + b
cx + d
= +
a
c
c
cx + d

ax2 + bx + c
cx + d
= Thương +
dư
mẫu
II. Một số dạng đổi biến số loại 1

Z
phương pháp

I= f ( ax + b)n · x dx −−−−−−−→ Đặt t = ax + b ⇒ dt = a dx.

m
xn
 Z
phương pháp
dx −−−−−−−→ Đặt t = ax n+1 + 1 ⇒ dt = a(n + 1) x n dx, với m, n ∈ Z.

1.  I =
 f n +1 + 1
 ax
Z
phương pháp

I= f ( ax2 + b)n · x dx −−−−−−−→ Đặt t = ax2 + b ⇒ dt = 2ax dx.
Z q
0 phương pháp 0
f ( x ) ⇒ tn = f ( x ) ⇒ ntn−1 dt = f ( x ) dx.
n
p
n
2. I = f ( x ) · f ( x ) dx −−−−−−−→ Đặt t =

1 1
Z
phương pháp
I = f (ln x ) · dx −−−−−−−→ Đặt t = ln x ⇒ dt = dx.
x x
3. 
1 b
Z
 phương pháp
I= f ( a + b ln x ) · dx −−−−−−−→ Đặt t = a + b ln x ⇒ dt = dx.
x x
Z
phương pháp

I= f (ex ) · ex dx −−−−−−−→ Đặt t = ex ⇒ dt = ex dx.
4. 

Z
phương pháp
I= f ( a + bex ) · ex dx −−−−−−−→ Đặt t = a + bex ⇒ dt = bex dx
Z
phương pháp

I= f (cos x ) · sin x dx −−−−−−−→ Đặt t = cos x ⇒ dt = − sin x dx.
5. 

Z
phương pháp
I= f ( a + b cos x ) · sin x dx −−−−−−−→ Đặt t = a + b cos x ⇒ dt = −b sin x dx.
Z
phương pháp

I= f (sin x ) · cos x dx −−−−−−−→ Đặt t = sin x ⇒ dt = cos x dx.
6. 

Z
phương pháp
I= f ( a + b sin x ) · cos x dx −−−−−−−→ Đặt t = a + b sin x ⇒ dt = b cos x dx.

dx phương pháp 1
Z
7. I = f (tan x ) · −−−−−−−→ Đặt t = tan x ⇒ dt = dx = (1 + tan2 x ) dx.
cos2 x cos2 x
dx phương pháp 1
Z
8. I = f (cot x ) · −−−−−−−→ Đặt t = cot x ⇒ dt = − 2 dx = −(1 + cot2 x ) dx.

sin2 x sin x
t = sin2 x ⇒ dt = sin 2x dx;
Z
"
2 2 phương pháp
9. I = f (sin x; cos x ) · sin 2x dx −−−−−−−→ Đặt
t = cos2 x ⇒ dt = − sin 2x dx.
Z
phương pháp
10. I = f (sin x ± cos x ) · (sin x ∓ cos x ) dx −−−−−−−→ Đặt t = sin x ± cos x ⇒ dt = (cos x ∓ sin x ) dx.
III. Một số dạng đổi biến số loại 2

√ √
1 Nếu xuất hiện a2 − x2 đặt x = a sin t. 2 Nếu xuất hiện x2 + a2 đặt x = a tan t.
√ a
3 Nếu xuất hiện x2 − a2 đặt x = .
sin t
r r
a+x a−x
4 Nếu xuất hiện hoặc thì đặt x = a cos 2t.
a−x a+x
( x − a)(b − x ), (a < b) đặt x = a + (b − a) sin2 t.

p
5 Nếu xuất hiện
IV. Phương pháp tích phân từng phần
Phương pháp từng phần

Cho hai hàm số u và v liên tục trên [ a; b] và có đạo hàm liên tục trên [ a; b].
Khi đó:
Zb b Zb

uv dx = uv − vu0 dx.
0
a
a a
Một số dạng thương gặp
Zβ
(
u = ln [ g( x )]
Dạng 1 f ( x ) ln [ g( x )]dx Đặt
v0 = f ( x )
α
u = f (x)

 
sin ax

Zβ

  
 sin ax
Dạng 2 f ( x )  cos ax dx Đặt
 
v0 =  cos ax 
 
e ax


α 
 ax
 "e #
Zβ u = sin ax
" # 
ax sin ax
Dạng 3 e dx Đặt cos ax
cos ax 
 0 ax
α v =e
Thứ tự ưu tiên: Đặt u = ln (log) − đa − lượng − mũ
( f ( x ) là ký hiệu của một đa thức ẩn x có dạng f ( x ) = an x n + an−1 x n−1 + . . . + a1 x + a0 )

V. Diện tích hình phẳng
d Vấn đề 1. Diện tích hình phẳng và bài toán liên quan
 y
(C1 ) : y = f ( x )
 f (x)
Định lí 1. Hình phẳng ( H ) giới hạn bởi (C2 ) : y = g( x ) thì diện

x = a, x = b ( a < b)

tích của ( H ) được xác đinh bởi công thức (H)
Z b
a O b x
S= | f ( x ) − g( x )| dx.
a g( x )
Phương pháp 1. Phương pháp đại số (phương pháp tự luận)
Giải phương trình hoành độ giao điểm f ( x ) = g( x ) tìm nghiệm xi ∈ [ a; b].
Lập bảng xét dấu f ( x ) − g( x ), chẳng hạn
x a x1 x2 b
f ( x ) − g( x ) − 0 + 0 −
Zb Zx1 Zx2 Zb
S= | f ( x ) − g( x )| dx = [ f ( x ) − g( x )] dx + [ g( x ) − f ( x )] dx + [ f ( x ) − g( x )] dx.
a a x1 x2
Phương pháp 2. Phương pháp hình học (nếu 3 đường ta nên sử dụng hình học)
y
y
(C1 )
(C1 ) (C2 )
S
a O x
b
(C2 )
O x1 x2 x
d : y = ax + b
Hình 1 Hình 2
Zb
Hình 1 do (C1 ) nằm trên (C2 ) nên S = [ f 1 ( x ) − f 2 ( x )] dx.
a
Hình 2 là diện tích hình phẳng giới hạn bởi ba đường, trong [0; x1 ] thì (C1 ) nằm trên (C2 ) nằm dưới nên S1 =
Zx1 Zx2
[ f 1 ( x ) − f 2 ( x )] dx và trong [ x1 ; x2 ] thì đường d nằm trên và (C2 ) nằm dưới nên S2 = [ ax + b − f 2 ( x )] dx. Khi
0 x1
đó diện tích hình 2 là S = S1 + S2 là phần gạch sọc như hình vẽ.

VI. Thể tích vật thể tròn xoay
d Vấn đề 2. Thể tích vật thể tròn xoay

1. Thể tích vật thể
Gọi B là phần vật thể giới hạn bởi hai mặt phẳng vuông góc với P Q
trục Ox tại các điểm a và b, S( x ) là diện tích thiết diện của vật thể
bị cắt bởi mặt phẳng vuông góc với trục Ox tại điểm x, ( a ≤ x ≤
b). Giả sử S( x ) là hàm số liên tục trên đoạn [ a; b]. Khi đó, thể tích
S( x )
của vật thể B được xác định:
Zb
V= S( x ) dx.
a O a x b x
2. Thể tích khối tròn xoay

a) Thể tích khối tròn xoay được sinh ra khi quay hình phẳng giới hạn bởi các đường y = f ( x ), trục hoành và hai
đường thẳng x = a, x = b quanh trục Ox: y

( C ) : y = f ( x )
 y = f (x)
Zb


Ox : y = 0
2
⇒ VOx = π [ f ( x )] dx.
 x=a
a



x = b. O
a b x
b) Thể tích khối tròn xoay được sinh ra khi quay hình phẳng giới hạn bởi các đường x = g(y), trục tung và hai
y
đường thẳng y = c, y = d quanh trục Oy:

(C ) : x = g(y)
b



Oy : x = 0
 y=c x = g(y)



y = d.
Zd a
VOy = π [ g(y)]2 dy.
c
O x
c) Thể tích khối tròn xoay được sinh ra khi quay hình phẳng giới hạn bởi các đường y = f ( x ), y = g( x )
y
(cùng nằm một phía so với Ox) và hai đường thẳng x = a, x = b quanh trục
Ox: f (x)
Zb
V = π f 2 ( x ) − g2 ( x ) dx. g( x )

O
a
a b x

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 13. SỐ PHỨC
§13. SỐ PHỨC
1. Các khái niệm cơ bản
1 Số phức (dạng đại số): z = a + bi; ( a, b ∈ R). Trong đó : a là phần thực, b là phần ảo, i là đơn vị ảo, i2 = −1.
2 Tập hợp số phức kí hiệu: C.

3 z là số thực ⇔ phần ảo của z bằng 0 ⇔ b = 0.
4 z là số ảo (hay còn gọi là thuần ảo) ⇔ phần thực bằng 0 ⇔ a = 0.
5 Số 0 vừa là số thực vừa là số ảo.
6 Hai số phức z1 = a + bi ( a, b ∈ R) và z2 = c + di (c, d ∈ R) bằng nhau khi phần thực và phần ảo của chúng
tương đương bằng nhau.
Số phức z = a + bi ( a, b ∈ R) được biểu diễn bởi điểm M ( a; b) hay bởi #»

u = ( a; b) b M ( a; b)
7
trong mặt phẳng phức với hệ tọa độ Oxy.
O a x
√
8 Mô đun của số phức: |z| = | a + bi | = a2 + b2 .
9 Số phức liên hợp của z = a + bi ( a, b ∈ R) là z = a − bi.
10 Số phức đối của z = a + bi là −z = − a − bi.
1
11 Nghịch đảo của số phức z là .
z
I. Một số tính chất

|z| = |z| z |z | z1 · z2 = z1 · z2
1 = 1
z2 | z2 |
z1 z ·z

= 1 22 . z1 z1
| z1 · z2 | = | z1 | · | z2 | z2 =
| z2 | z2 z2
II. Số phức trong hình học
1 Mô đun của z kí hiệu: |z| là khoảng cách từ điểm M đến gốc tọa độ O ⇒ |z| = OM.
2 Đường thẳng: |z − ( a + bi )| = |z − (c + di )| .
3 Đường tròn:
(
Tâm I ( a; b) y
Dạng |z − ( a + bi )| = R ⇒ là đường tròn
Bán kính R B
Khi đó: b
I
A
|z|min = OA = OI − R
|z|max = OB = OI + R
4 Cho số phức: z1 → M và z2 → N. Khi đó: |z1 − z2 | = MN. O a x

Chương 3
41
KHỐI ĐA DIỆN - KHỐI TRÒN XOAY

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 1. Khái niệm về khối đa diện. Phép biến hình trong không gian
§1. KHÁI NIỆM VỀ KHỐI ĐA DIỆN. PHÉP BIẾN HÌNH TRONG KHÔNG GIAN
I. Khối đa diện. Khối đa diện đều
1. Khái niệm về hình đa diện
E D
F C
A B
D0
E0
F0 C0
A0 B0
S
A B
D C
Hình đa diện (gọi tắt là đa diện) là hình được tạo bởi một số hữu hạn các đa giác thoả mãn hai tính chất:
+ Hai đa giác phân biệt chỉ có thể hoặc không có điểm chung, hoặc chỉ có một đỉnh chung, hoặc chỉ có một
cạnh chung.
+ Mỗi cạnh của đa giác nào cũng là cạnh chung của chúng hai đa giác.
Mỗi đa giác gọi là một mặt của hình đa diện. Các đỉnh, cạnh của đa giác ấy theo thứ tự được gọi là các đỉnh,
cạnh của hình đa diện.
2. Khái niệm về khối đa diện
Khối đa diện là phần không gian được giới hạn bởi một hình đa diện, E D
kể cả hình đa diện đó.
Những điểm không thuộc khối đa diện được gọi là điểm ngoài của F C
khối đa diện. Những điểm thuộc khối đa diện nhưng không thuộc M A B
hình đa diện đó được gọi là điểm trong của khối đa diện. Tập hợp
d D0
tất cả các điểm trong được gọi là miền trong, tập hợp tất cả các điểm
E0
ngoài được gọi là miền ngoài của khối đa diện.
N
Mỗi hình đa diện chia các điểm còn lại của không gian thành hai F0 C0
miền không giao nhau là miền trong và miền ngoài của hình đa diện.
Trong đó, chỉ có miền ngoài là chứa hoàn toàn một đường thẳng d A0 B0
nào đó.
Trên hình biểu diễn trên thì M là điểm ngoài, N là điểm trong.
Khối đa diện được gọi là khối lăng trụ nếu nó được giới hạn bởi một hình lăng trụ.
Khối đa diện được gọi là khối chóp nếu nó được giới hạn bởi một hình chóp.
Khối đa diện được gọi là khối chóp cụt nếu nó được giới hạn bởi một hình nón cụt.
Tương tự ta có định nghĩa về khối chóp n-giác, khối chóp cụt n-giác, khối chóp đều, khối hộp . . .
Các hình dưới đây cũng là các khối đa diện


Các hình dưới đây không phải khối đa diện
3. Phân chia khối đa diện

Nếu khối đa diện H là hợp của hai khối đa diện (H ) và (H ) sao cho (H ) và (H ) không có điểm chung trong
nào thì ta có thể chia được khối đa diện (H ) thành hai khối (H ) và H. Hay có thể lắp ghép hai khối đa diện
(H ) và (H ) vói nhau để được khối đa diện (H ).
H
H
H
4. Một số kết quả quan trọng

Mỗi khối đa diện bất kỳ đều có ít nhất 4 mặt.
Mỗi hình đa diện đều có ít nhất 4 đỉnh.
Mỗi hình đa diện đều có ít nhất 6 cạnh.
Mỗi đỉnh của đa diện đều là đỉnh chung của ít nhất 3 cạnh.
Không tồn tại hình đa diện có 7 cạnh.
Cho hình (H ) là đa diện mà các mặt của nó là đa giác có p cạnh. Nếu số mặt của (H ) là lẻ thì p là số chẵn.
Chứng minh:
Gọi M là số các mặt của khối đa diện. Vì mỗi mặt của (H ) có p cạnh nên M mặt sẽ có p · M cạnh. Nhưng
p·M
do mỗi cạnh chung của chúng là cạnh chung của đúng hai đa giác nên số cạnh của (H ) bằng C = .
2
Vì M lẻ nên p phải là số chẵn.
p·M
Cho (H ) là hình đa diện có M mặt, mỗi mặt có p cạnh thì số cạnh của H là C = .
2

Mỗi khối đa diện có các mặt là các tam giác thì tổng số mặt của nó phải là một số chẵn.
Chứng minh:
Gọi số cạnh và số mặt của (H ) lần lượt là C và M.
Vì mỗi mặt có 3 cạnh và mỗi cạnh là cạnh chung của đúng hai mặt nên ta có số cạnh của đa diện là
3M
C= ⇒ M là số chẵn.
2
Mỗi khối đa diện bất kỳ đều có thể phân chia thành những khối tứ diện.
Nếu khối đa diện có mỗi đỉnh chung là đỉnh chung của 3 cạnh thì số đỉnh phải là số chẵn.
(Tổng quát: Một đa diện mà mỗi đỉnh của nó đều là đỉnh chung của một số lẻ mặt thì tổng số đỉnh là một
số chẵn).
Không tồn tại một hình đa diện có số mặt lớn hơn hoặc bằng số cạnh, số đỉnh lớn hơn hoặc bằng số cạnh.
II. Phép biến hình trong không gian, hai hình bằng nhau
1. Phép dời hình trong không gian
Trong không gian, quy tắc đặt tương ứng mỗi điểm M với điểm M0 xác định duy nhất được gọi là một phép
biến hình trong không gian.
Phép biến hình trong không gian được gọi là phép dời hình nếu nó bảo toàn khoảng cách giữa hai điểm
tuỳ ý.
1. Thực hiện liên tiếp các phép dời hình ta sẽ được một phép dời hình.
! 2. Phép dời hình biến hình đa diện H thành hình đa diện H 0 , biến các đỉnh, cạnh, mặt của đa diện H
thành đỉnh, cạnh, mặt tương ứng của đa diện H 0 .
2. Một số phép dời hình trong không gian
Phép tịnh tiến theo véc-tơ

#»
v 6= 0 . Phép tịnh tiến véc-tơ #»
Định nghĩa 1. Cho véc-tơ #» v là phép đặt tương ứng mỗi điểm M với một điểm M0
# »0 #»
sao cho MM = v .
#»
v
Phép đối xứng tâm O

Định nghĩa 2. Cho điểm O cố định. Quy tắc đặt tương ứng điểm O với O và mỗi điểm M 6= O trong không gian
với một điểm M0 sao cho MM0 nhận O là trung điểm được gọi là phép đối xứng tâm O.

! Nếu phép đối xứng tâm O biến hình (H ) thành chính nó thì O được gọi là tâm đối xứng của (H ).

Phép đối xứng qua đường thẳng
Định nghĩa 3. Cho đường thẳng ∆ cố định, phép biến hình biến mỗi điểm M ∈ ∆ thành chính nó, biến mỗi điểm
M không thuộc ∆ thành M0 sao cho ∆ là đường trung trực của MM0 được gọi là phép đối xứng trục ∆.
! Nếu phép đối xứng trục ∆ biến hình (H ) thành chính nó thì ∆ được gọi là trục đối xứng của hình (H ).
Phép đối xứng qua mặt phẳng
Định nghĩa 4. Cho mặt phẳng ( P), phép biến hình biến mỗi điểm thuộc ( P) thành chính nó, biến mỗi điểm M
không thuộc ( P) thành M0 sao cho ( P) là mặt phẳng trung trực của MM0 .
Nếu phép đối xứng qua mặt phẳng ( P) biến hình (H ) thành chính nó thì ( P) được gọi là mặt phẳng đối
! xứng của hình (H ).
Mặt phẳng đối xứng của một số hình thường gặp
1. Hình hộp chữ nhật có 3 mặt phẳng đối xứng.
Hình 1. Hình 2. Hình 3.
2. Hình lăng trụ tam giác đều có 4 mặt đối xứng.
Hình 1. Hình 2. Hình 3. Hình 4.
3. Hình chóp tam giác đều có cạnh bên và cạnh đáy khác nhau có 3 mặt đối xứng.

4. Tứ diện đều có 6 mặt phẳng đối xứng.
5. Hình chóp tứ giác đều.

Hình 4.
6. Hình bát diện đều.
Hình 5. Hình 6. Hình 7. Hình 8. Hình 9.
7. Hình lập phương.


Hình 5. Hình 6. Hình 7. Hình 8. Hình 9.
3. Hai hình bằng nhau

Hai hình được gọi là bằng nhau nếu có một phép dời hình biến hình này thành hình kia.
Hai đa diện được gọi là bằng nhau nếu có một phép dời hình biến hình đa diện này thành hình đa
! diện kia.
Hai tứ diện có các cạnh bằng nhau là bằng nhau.
Ví dụ 1. Thực hiện liên tiếp hai phép dời hình, một phép tịnh tiến véc-tơ #»v và một phép đối xứng tâm O
biến hình (H ) thành (H 00 ). Ta có hình (H ) và (H 00 ) là hai hình bằng nhau.
(H )
(H 0 )
(H 00 )
4. Phép Vị tự và sự đồng dạng

Phép vị tự trong không gian
Định nghĩa 5. Cho số k không đổi khác 0 và một điểm O cố định. Phép biến hình trong không gian biến mỗi
# » # »
điểm M thành điểm M0 sao cho OM0 = kOM gọi là phép vị tự. Điểm O được gọi là tâm vị tự, số k được gọi là tỉ
số vị tự.
Cho phép vị tự tâm O tỉ số k, ta có

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 2. Khối đa diện lồi, Khối đa diện đều
# » # »
Nếu phép vị tự biến hai điểm M, N thành hai điểm M0 , N 0 thì M0 N 0 = k MN do đó M0 N 0 = |k | · MN.
Phép vị tự biến 3 điểm thẳng hàng thành 3 điểm thẳng hàng, biến 4 điểm đồng phẳng thành 4 điểm đồng
phẳng.
Hai hình đồng dạng

Định nghĩa 6. Hình (H ) được gọi là đồng dạng với hình (H 0 ) nếu có một phép vị tự biến hình (H ) thành
(H 0 ).
§2. KHỐI ĐA DIỆN LỒI, KHỐI ĐA DIỆN ĐỀU

I. Lí thuyết
1. Khối đa diện lồi, Khối đa diện đều
Định nghĩa 1. Khối đa diện (H ) được gọi là khối đa diện lồi nếu đoạn thẳng nồi hai điểm bất kỳ của (H ) luôn
nằm trong (H ).
A0 C0
S
B0
A C
A O B
D C
B
1. Một khối đa diện là khối đa diện lồi khi và chỉ khi miền trong của nó luôn nằm một phía đối với mỗi
mặt phẳng đi qua một mặt của nó.
! 2. Công thức Ơ-le: Trong một khối đa diện lồi nếu gọi Đ là số đỉnh, C là số cạnh, M là số mặt thì ta luôn
có Đ − C + M = 2.
2. Khối đa diện đều

Định nghĩa 2. Khối đa diện đều là khối đa diện lồi có các tính chất sau
Mỗi mặt của nó là một đa giác đều p cạnh.
Mỗi đỉnh của nó là đỉnh chung của đúng q mặt.

Khối đa diện như vậy được gọi là khối đa diện đều loại { p; q}.
Định lí 1. Chỉ có năm loại khối đa diện đều. Đó là các loại {3; 3}, {4; 3}, {5; 3} và {3; 5}.
Tham khảo hình biểu diễn của năm loại khối đa diện.
Khối lập phương Khối hai mươi mặt đều

Khối tứ diện đều Khối bát diện đều Khối mười hai mặt đều
Một số kết quả quan trọng về khối đa diện lồi

1. Cho một khối tứ diện đều, ta có
+ Các trọng tâm của các mặt của nó là các đỉnh của một khối tứ diện đều.

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 3. KHÁI NIỆM VÀ THỂ TÍCH KHỐI ĐA DIỆN
+ Các trung điểm của các trung điểm của các cạnh của nó là đỉnh của một khối bát diện đều(khối tám mặt
đều).

2. Tâm của các mặt của một khối lập phương là các đỉnh của một khối bát diện đều.
3. Tâm của các mặt của một khối bát diện đều là các đỉnh của một hình lập phương.
4. Hai đỉnh của một khối bát diện đều dọi là hai đỉnh đối diện của bát diện khi chúng không cùng thuộc một
cạnh của khối đó. Đoạn thẳng nối hai đỉnh đối diện gọi là đường chéo cuả khối bát diện đều. Khi đó
+ Ba đường chéo cắt nhau tại trung điểm của mỗi đường.
+ Ba đường chéo dôi một vuông góc.
+ Ba đường chéo bằng nhau.
Bảng tóm tắt năm loại khối đa diện đều
Đa diện đều cạnh a Đỉnh Cạnh Mặt Thể tích V Bán kính mặt cầu
ngoại tiếp
√ √
Tứ diện đều {3; 3} 4 6 4 2a3 a 6
V= R=
12 4
√
Lập phương {4; 3} 8 12 6 V = a3 a 3
R=
2
√ √
Bát diện đều {3; 4} 6 12 8 2a3 a 2
V= R=
3 2
√ √ √
Mười hai mặt đều {5; 3} 20 30 12 15 + 7 5 3 3 + 15
V= a R= a
4 4
√ √ √
Hai mươi mặt đều {3; 5} 12 30 20 15 + 5 5 3 10 + 20
V= a R= a
12 4
Giả sử khối đa diện đều loại { p; q} có Đ đỉnh, C cạnh và M mặt thì ta luôn có
q · Đ = 2C = p · M
§3. KHÁI NIỆM VÀ THỂ TÍCH KHỐI ĐA DIỆN
I. Nhắc lại một số định nghĩa
1. Hình lăng trụ - Hình hộp - Hình chóp
Hình lăng trụ

Hình lăng trụ là hình có hai đáy là hai đa giác bằng nhau nằm trên hai mặt phẳng với nhau và các mặt bên đều
là các hình bình hành.
1.
.1 Hình lăng trụ đứng
Hình lăng trụ đứng

A0 C0
1. Định nghĩa. Hình lăng trụ đứng là hình lăng trụ có cạnh bên vuông góc với mặt B0
đáy.
2. Tính chất. Các mặt bên của hình lăng trụ đứng là các hình chữ nhật và vuông góc
với mặt đáy. A C
1.
.2 Hình lăng trụ đều
Hình lăng trụ đều
A0 C0
1. Định nghĩa. Hình lăng trụ đều là hình lăng trụ đứng có đáy là đa giác đều. B0
2. Tính chất. Các mặt bên của hình lăng trụ đều là các hình chữ nhật bằng nhau và
vuông góc với mặt đáy.
A C
Hình hộp
Hình hộp là hình lăng trụ có đáy là hình bình hành.
1.
.3 Hình hộp đứng
Hình hộp đứng
1 Định nghĩa. Hình hộp đứng là hình hộp có cạnh bên vuông góc với mặt đáy.
2 Tính chất. Hình hộp đứng có đáy là hình bình hành, mặt xung quanh là hình chữ nhật.
1.
.4 Hình hộp chữ nhật
Hình hộp chữ nhật
1 Định nghĩa. Hình hộp chữ nhật là hình hộp đứng có đáy là hình chữ nhật.
2 Tính chất. Hình hộp chữ nhật có mặt là hình chữ nhật.
1.
.5 Hình lập phương
Hình lập phương
1 Định nghĩa. Hình lập phương là hình hộp chữ nhật đáy và mặt bên đều là hình vuông.
2 Tính chất. Hình lập phương có mặt đều là hình vuông.
1.
.6 Hình chóp

Hình chóp
Hình chóp là hình có đáy là một đa giác và các mặt bên là các tam giác có chung một đỉnh.

II. Công thức tính thể tích hình: Chóp, Lăng trụ, hộp chữ nhật, lập phương
Công thức thể tích khối chóp Công thức thể tích khối lăng trụ
1 V = Sđáy · h
V = · Sđáy · h
3
Trong đó: S là diện tích đáy; h là chiều cao hình Trong đó: S là diện tích đáy; h là chiều cao hình
chóp. chóp.
Công thức thể tích khối hộp chữ nhật Công thức thể tích khối lập phương
V = a·b·c V = a3
Trong đó: a, b, c là ba kích thước của khối hộp Trong đó: a là cạnh của hình lập phương.
chữ nhật.
III. TỈ SỐ THỂ TÍCH
Tỉ số thể tích
Cho khối chóp S.ABC và A0 , B0 , C 0 là các điểm tùy ý lần lượt thuộc SA, S
SB, SC ta có
VS.A0 B0 C0 SA0 SB0 SC 0
= · ·
VS.ABC SA SB SC
Phương pháp này được áp dụng khi khối chóp không xác đinh được A0
chiều cao một cách dễ dàng hoặc khối chóp cần tính là một phần nhỏ
trong khối chóp lớn và cần chú ý đến một số điều kiện sau C0
Hai khối chóp phải cùng chung đỉnh.

Đáy hai khối chóp phải là tam giác. B0
Các điểm tương ứng nằm trên các cạnh tương ứng. A C
IV. Công thức (độ dài, diện tích,...) của các hình đặc biệt
(1) Tam giác ABC vuông tại A:
1 A
Diện tích S ABC = · AB · AC.
2
M là tâm đường tròn ngoại tiếp 4 ABC.
Pytago: BC2 = AB2 + AC2 .
B H M C
AC2 = CH · CB 1 1 1 AB · AC
2
= 2
+ AH = √
AH AB AC2 AB2 + AC2
AB2 = BH · BC AH 2 = HB · HC AB · AC = BC · AH
(2) Tam giác ABC đều cạnh bằng a:

√ √
(cạnh)2 ·
a2 3 3 A
Diện tích S ABC = = ;
4 4
√ √
(cạnh) · 3 a 3
Đường cao AM = = ;
2 2
G là trọng tâm và là tâm đường tròn ngoại tiếp ABC;
√ √ G
2 a 3 1 a 3
GA = AM = và GM = AM = .
3 3 3 6
B M C
(3) Hình vuông ABCD cạnh bằng a:

Diện tích S ABCD = (cạnh)2 = a2 ; D C
√ √
Đường chéo AC = BD = (cạnh) · 2 = a 2;
I là tâm đường tròn ngoại tiếp ABCD; I

N
AC ⊥ BD; AN ⊥ DM.
A M B
(4) Hình chữ nhật ABCD có kích thước AB = a và BC = b:

Diện tích S ABCD = AB · BC = a · b; D C
√
Đường chéo AC = BD = a2 + b2 ;
I
I là tâm đường tròn ngoại tiếp ABCD;
Chú ý: AC không vuông BD.
A B
(5) Hình thang ABCD có hai đáy AB và CD:

DH là chiều cao của hình thang ABCD; D C
AB + CD
Diện tích S ABCD = · DH.
2
A H B
(6) Hình thoi ABCD:

Các cạnh của hình thoi bằng nhau; D
1
Diện tích S ABCD = AC · BD;
2 A C
I
Nếu có một góc bằng 60◦ hoặc 120◦ thì hình thoi này thực chất là ghép của
hai tam giác đều. Suy ra
B
√ √
2 3 2 3
S ABCD = 2 · (cạnh) · = (cạnh) · .
4 2
1. Các công thức tính trong tam giác thường (không đặc biệt)
Các hệ thức lượng cần nhớ

A
– Định lý cô–sin: a2 = b2 + c2 − 2bc · cos A;
b2 + c2 − a2
– Tính góc: cos A = ;
2bc
b2 + c2 a2
– Tính đường trung tuyến m2a = − ;
2 4
a b c B H M C
– Định lý sin: = = = 2R.
sin A sin B sin C

Công thức tính diện tích tam giác

1 1
– S ABC = a · h; – S ABC = b · c · sin A;
2 2

p abc
– S ABC = p( p − a)( p − b)( p − c), – S ABC = ;S = p · r, với R, r là bán kính
a+b+c 4R ABC
với p = . đ.tròn ngoại, nội tiếp.
2
2. Công thức tính thể tích khối chóp
Ta có thể tích khối chóp bằng một phần ba diện tích đáy
nhân với đường cao hình chóp.
1
Vchóp = · Sđáy · h D
3 A
Trong đó H
Ë Sđáy là diện tích mặt đáy của khối chóp.
B
Ë h là chiều cao của khối chóp. C
V. CÁC HÌNH ĐA DIỆN ĐẶC BIỆT
1. Tứ diện đều
Tứ diện đều
A
Tứ diện đều là hình gồm có 4 mặt là các tam giác đều bằng nhau.
√
(cạnh)3 · 2
1 Thể tích V = .
12
√ !2 √ B C
2 2 2 2 2 2 AB 3 cạnh · 6
2 h = OA = AB − BO = AB − · ⇒h= .
3 2 3 O
√
cạnh · 6 D
3 Bán kính đường tròn ngoại tiếp: R = .
4
√
cạnh · 6
4 Bán kính đường tròn nội tiếp: r = .
12
5 Các cặp cạnh đối đôi một vuông góc.
2. Hình chóp đều

Hình chóp đều

S S
A C
A B
O O
M M
D C
B
Hình chóp đều: đáy là đa giác đều, đỉnh S trùng tâm O của đáy.
1 Góc: 2 Bán kính đường tròn ngoại tiếp:
góc (cạnh bên, mặt đáy) = SAO
[ SA2
R=
góc (mặt bên, mặt đáy) = SMO
[ 2SO
3. Hình lặng trụ tam giác
Hình lăng trụ tam giác

A0 C0
Gọi VABC.A0 B0 C0 = V. Khi đó:
1 V = Sđáy · h 2 V = V4 đỉnh + V5 đỉnh B0
1 2
3 V4 đỉnh = V 4 V5 đỉnh = V
3 3 A C
4. Khối hộp ABCD.A0 B0 C 0 D 0
Khối hộp ABCD.A0 B0 C 0 D 0

A B
Gọi VABCD.A0 B0 C0 D0 = V. Khi đó:
1 V = Sđáy · h D
C
1
2 V4 đỉnh = V (có 1 cạnh là cạnh hình hộp)
6
(VADD0 C = VCD0 C0 B0 = VABB0 C = VAA0 D0 B0 )
1
3 V4 đỉnh = V (cạnh là đường chéo hình hộp)
3
(VACB0 D0 = VA0 C0 BD )
A0 B0
1
4 V5 đỉnh = V
3
D0 C0

Chương 4
KHÔNG GIAN OXYZ
55
CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 1. HỆ TRỤC TỌA ĐỘ TRONG KHÔNG GIAN OXYZ
§1. HỆ TRỤC TỌA ĐỘ TRONG KHÔNG GIAN OXYZ

I. Hệ tọa độ trong không gian z
Trong không gian cho ba trục Ox, Oy, Oz phân biệt và vuông góc từng đôi một. Gốc
tọa độ O, trục hoành Ox, trục tung Oy, trục cao Oz, các mặt tọa độ Oxy, Oyz, Ozx;
#» #» #» #» #»
1 i , j , k là các véctơ đơn vị. k j
Chú ý: y
#»2 #»2 #»2 #» #» #» #» #» #» #» O

+o i = j = k = 1 +o #»
a 2 = | #»
a |2 +o i · j = i · k = j · k = 0 i
#» #» #» #» #» #»
2 Tọa độ véc-tơ: u = ( x; y; z) ⇔ u ( x; y; z) ⇔ u = x i + y j + z k
# » #» #» #»
3 Tọa độ điểm: M ( x; y; z) ⇔ OM = x i + y j + z k
#» #»
4 Định nghĩa tích vô hướng: Tích vô hướng của a và b là 1 số thực.
#» #»
#» #» #» #» #»
#»
#»
#» a·b a1 b1 + a2 b2 + a3 b3
a · b = | a | · | b | · cos a , b ⇒ cos a , b = #» #» = q q .
|a|·|b| a21 + a22 + a23 · b12 + b22 + b32
#» #» #» #»i #»
a , b hay #»
h
5 Định nghĩa tích có hướng: Tích có hướng của a và b là 1 véc-tơ. Kí hiệu là a ∧ b.
#»i #» #»i #» #»

h
#» a | · | b | · sin #»
a , b = | #»
h
a , b = ( a2 b3 − b2 a3 ; a3 b1 − b3 a1 ; a1 b2 − b1 a2 ). a, b .
1 h # » # »i # » # »i
h
Diện tích tam giác ABC: S = AB, AC . Diện tích hình bình hành:S ABCD = AB, AD .
2
Thể tích khối tứ diện ABCD: Thể tích khối chóp S.ABC:
1 h # » # »i # » 1 h # » # »i # »

V = AB, AC · AD . V = AB, AC · AS.
6 6
Thể tích khối hộp ABCD.A0 B0 C 0 D 0 : Thể tích khối lăng trụ ABC.A0 B0 C 0 :
# » # »i # » 1 h # » # »i # »
h
1
V = AB, AD · AA0 . VLăng trụ = Vkhối hộp = AB, AC · AA0 .
2 2
#» #»
6 Các tính chất: Cho a = ( a1 ; a2 ; a3 ), b = (b1 ; b2 ; b3 ). Khi đó
#» #»
#»
a + b = ( a1 + b1 ; a2 + b2 ; a3 + b3 ). #»
a − b = ( a1 − b1 ; a2 − b2 ; a3 − b3 )
# »
| #»
q q
a | = a21 + a22 + a23 . AB = ( x B − x A )2 + (y B − y A )2 + (z B − z A )2 .
#» #» # » # »
#»
a ⊥ b ⇔ #» a · b = 0. 4 ABC vuông tại A ⇔ AB · AC = 0.
#»
#»
a cùng phương b i A, B, C thẳng hàng
#» #» h
#» #» # » # » h # » # »i
⇔ a = k b ⇔ a , b = (0, 0, 0). ⇔ AB cùng phương AC ⇔ AB, AC = (0, 0, 0).
h #»i #» # » # »
#» a , b vuông góc với #» a và b . ABCD là hình bình hành ⇔ AB = DC
h #»i h #»i #»
⇔ #» a , b · #»
a = 0 và #» a, b · b = 0 ⇔ x A + xC = x B + x D , y A + yC = y B + y D , z A + zC = z B + z D .
ABCD là tứ diện Cho ∆ABC có các chân E, F của các đường phân giác trong và
# » # » # »
⇔ AB, AC, AD không đồng phẳng. ngoài của góc A của ∆ABC trên BC. Khi đó
h # » # »i # » #» AB # » #» AB # »
AB, AC · AD 6= 0. EB = − .EC và FB = . FC
AC AC
#»
#»
7 Chú ý: góc của 2 véc tơ a , b là góc hình học (nhỏ) giữa 2 tia mang véc-tơ có giá trị trong đoạn [0; π ], (theo đơn
#» r #»
vị độ: 0◦ ≤ ( #»
u , #»
v ) ≤ 180◦ ). Ta có sin #»
a , b = 1 − cos2 #» a , b ≥ 0.

x − kx B

x A + xB


 xM = A x M =

1−k
 

  2
# » # »
 
y A − ky B y A + yB
 
8 MA = k MB ⇔ y M = . M là trung điểm AB ⇔ y M =


 1−k 
 2
z M = z A − kz B z M = z A + z B

 


 
1−k 2
x + x B + xC x + x B + xC + x D
 

 xG = A 
 xG = A


 3 

 4
y A + y B + yC y A + y B + yC + y D
 
9 G là trọng tâm tam giác ABC: y G = . G là trọng tâm tứ diện ABCD: yG =

 3 
 4
z G = z A + z B + zC





zG =
 z A + z B + zC + z D
3 4
10 Hình chiếu của điểm, véc-tơ

Hình chiếu M ( x M ; y M ; z M )/(Oxy) ⇒ ( x M ; y M ; 0). Hình chiếu M ( x M ; y M ; z M )/Ox ⇒ ( x M ; 0; 0).
Hình chiếu M ( x M ; y M ; z M )/(Oxz) ⇒ ( x M ; 0; z M ). Hình chiếu M ( x M ; y M ; z M )/Oy ⇒ (0; y M ; 0).
Hình chiếu M ( x M ; y M ; z M )/(Oyz) ⇒ (0; y M ; z M ). Hình chiếu M ( x M ; y M ; z M )/Oz ⇒ (0; 0; z M ).
Hình chiếu #»
u ( x; y; z)/(Oxy) ⇒ ( x; y; 0). Hình chiếu #»
u ( x; y; z)/(Ox ) ⇒ ( x; 0; 0).
Hình chiếu #»
u ( x; y; z)/(Oxz) ⇒ ( x; 0; z). #»
Hình chiếu u ( x; y; z)/(Oy) ⇒ (0; y; 0).
Hình chiếu #»
u ( x; y; z)/(Oyy) ⇒ (0; y; z). Hình chiếu #»
u ( x; y; z)/(Oz) ⇒ (0; 0; z).
11 ĐIỂM ĐỐI XỨNG
M0 đối xứng với M ( x; y; z) qua (Oxy) ⇒ M0 ( x; y; −z). M0 đối xứng với M ( x; y; z) qua (Oxz) ⇒ M0 ( x; −y; z).
M0 đối xứng với M ( x; y; z) qua (Oyz) ⇒ M0 (− x; y; z). M0 đối xứng với M ( x; y; z) qua (Ox ) ⇒ M0 ( x; −y; −z).
M0 đối xứng với M ( x; y; z) qua (Oy) ⇒ M0 (− x; y; −z). M0 đối xứng với M ( x; y; z) qua (Oz) ⇒ M0 (− x; −y; z).
12 Khoảng cách từ điểm đến mặt phẳng tọa độ, trục tọa độ
d ( M, (Oxy)) = |z M |. d ( M, (Oxz)) = |y M |. d ( M, (Oyz)) = | x M |.

q q q
d ( M, Ox ) = y2M + z2M . d ( M, Oy) = x2M + z2M . d ( M, Oz) = x2M + y2M .
II. Phương trình mặt cầu

1. Viết phương trình mặt cầu
d Vấn đề 1. Phương trình chính tắc d Vấn đề 2. Phương trình tổng quát
a )2 + ( y − b )2 + ( z − c )2 = R2 .
Dạng: ( x − ( Dạng: x2 + (y2 + z2 − 2ax − 2by − 2cz + d = 0.
có tâm I ( a; b; c) có tâm I ( a; b; c)
Mặt cầu (S) . Mặt cầu (S) p .
Bán kính R Bán kính R = a2 + b2 + c2 − d
Để viết phương trình mặt cầu (S), ta cần xác định tâm I và bán kính R của mặt cầu.
2 2 2
1 Dạng 1: (S) có tâm I ( a; b; c) và bán kính R : (S) : ( x − a) + (y − b) + (z − c) = R2 .
2 Dạng 2: (S) có tâm I ( a; b; c) và đi qua điểm A :Khi đó bán kính R = I A.
3 Dạng 3: (S) nhận đoạn thẳng AB cho trước làm đường kính:
x A + xB y + yB z + zB
Tâm I là trung điểm của đoạn thẳng AB : x I = ; yI = A ; zI = A .
2 2 2
AB
Bán kính R = I A = .
2
4 Dạng 4: (S) đi qua bốn điểm A, B, C, D (mặt cầu ngoại tiếp tứ diện ABCD):
Giả sử phương trình mặt cầu (S) có dạng: x2 + y2 + z2 − 2ax − 2by − 2cz + d = 0 (∗) .
Thay lần lượt toạ độ của các điểm A, B, C, D vào (∗) , ta được 4 phương trình.
Giải hệ phương trình đó, ta tìm được a, b, c, d ⇒ Phương trình mặt cầu (S).

5 Dạng 5: (S) đi qua ba điểm A, B, C và có tâm I nằm trên mặt phẳng ( P) cho trước: Giải tương tự như dạng 4.
6 Dạng 6: (S) có tâm I và tiếp xúc với mặt cầu ( T ) cho trước:
Xác định tâm J và bán kính R0 của mặt cầu ( T ).
Sử dụng điều kiện tiếp xúc của hai mặt cầu để tính bán kính R của mặt cầu (S).
(Xét hai trường hợp tiếp xúc trong và tiếp xúc ngoài)
2. Vị trí tương đối giữa hai mặt cầu mặt cầu

Cho hai mặt cầu S1 ( I1 , R1 ) và S2 ( I2 , R2 ) .
1 I1 I2 < | R1 − R2 | ⇔ (S1 ) , (S2 ) trong nhau. 2 I1 I2 > R1 + R2 ⇔ (S1 ) , (S2 ) ngoài nhau.
3 I1 I2 = | R1 − R2 | ⇔ (S1 ) , (S2 ) tiếp xúc trong. 4 I1 I2 = R1 + R2 ⇔ (S1 ) , (S2 ) tiếp xúc ngoài.
5 | R1 − R2 | < I1 I2 < R1 + R2 ⇔ (S1 ) , (S2 ) cắt nhau theo một đường tròn.
III. PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG - PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG THẲNG
d Vấn đề 3. Qua 1 điểm & có 1 VTPT d Vấn đề 5. Phương trình tổng quát
có VTPT #»
( (
qua điểm M ( x0 ; y0 ; z0 ) n = ( A; B; C )
mp( P) . mp( P) .
có VTPT #»
n = ( A; B; C ) Với A2 + B2 + C2 6= 0
Dạng: A ( x − x0 ) + B (y − y0 ) + C (z − z0 ) = 0. Dạng: Ax + By + Cz + D = 0.
d Vấn đề 4. Phương trình tham số (PTTS)

d Vấn đề 6. Phương trình chính tắc (PTCT)
(
qua điểm M ( x0 ; y0 ; z0 )
qua điểm M ( x0 ; y0 ; z0 )
Đường thẳng (d) .
có VTCP #»
u = ( u1 ; u2 ; u3 ) Đường thẳng (d)
có VTCP #»
u = ( u1 ; u2 ; u3 )
.

 x = x0 + u1 t
 x − x0 y − y0 z − z0
Dạng: = = .
Dạng: y = y0 + u2 t ( t ∈ R). u1 u2 u3

z = z0 + u3 t

Điều kiện : u1 6= 0, u2 6= 0, u3 6= 0

1. Các dạng phương trình mặt phẳng đặc biệt
d Vấn đề 7. Phương trình các mặt phẳng tọa độ
1 mp(Oxy) : z = 0. 2 mp(Oxz) : y = 0. 3 mp(Oyz) : x = 0.
d Vấn đề 8. Các dạng phương trình tổng quát ( P) : Ax + By + Cz + D = 0

( P) k Ox ( P) k Oy ( P) k Oz

A=0⇒ . B=0⇒ . C=0⇒ . D = 0 ⇒ ( P) qua gốc O.
( P) chứa Ox ( P) chứa Oy ( P) chứa Oz
A = 0, D 6= 0 ⇒ ( P) k Ox. B = 0, D 6= 0 ⇒ ( P) k Oy. C = 0, D 6= 0 ⇒ ( P) k Oz.
A = 0, D = 0 ⇒ ( P) chứa Ox. B = 0, D = 0 ⇒ ( P) chứa Oy. C = 0, D = 0 ⇒ ( P) chứa Oz.
A=0
(  
A = 0 B = 0
B = 0 ⇒ ( P) k (Oxy). C = 0 ⇒ ( P) k (Oxz). C = 0 ⇒ ( P) k (Oxz).
D 6= 0 D 6= 0 D 6= 0
 
2. Các dạng phương trình mặt phẳng ( P) thường gặp
d Vấn đề 9. Qua 1 điểm và song song 1 mp d Vấn đề 16. Qua 3 điểm A, B, C


( qua A
qua M ( x0 ; y0 ; z0 )
⇒ VTPT #»
n P = #» Khi đó ( P) h # » # »i
( P)
k ( Q)
nQ VTPT #»
n = AB, AC
P

d Vấn đề 10. Qua điểm M và ⊥ đường thẳng d d Vấn đề 17. Chứa đường thẳng d và ⊥ ( Q)
( (
qua M ( x0 ; y0 ; z0 ) qua M (M lấy trên d)
Khi đó ( P) Khi đó ( P)
VTPT #»
n = #»

VTPT #»
n = #» u , #»

P du P dn Q
d Vấn đề 11. Qua 2 điểm A, B và ⊥ mp( Q) d Vấn đề 18. Chứa đ.thẳng d và k đ.thẳng ∆

qua A (
Khi đó ( P) h# » qua M (M lấy trên d)
VTPT #»
n = AB, #» Khi đó ( P)
i
P n Q VTPT #»
n = [ #»
u , #»
P u ] d ∆
d Vấn đề 12. Qua 1 điểm A và chứa đ.thẳng d

d Vấn đề 19. Chứa 2 đ.thẳng cắt nhau d và ∆

qua A (
Khi đó ( P) h# »
M lấy trên d . qua M M lấy trên d
#» #» Khi đó ( P) .
i
VTPT n = AM, u
P d VTPT #»
n = [ #»
Pu , #»
u ]d ∆
d Vấn đề 20. Chứa 2 đ.thẳng song song d và ∆

d Vấn đề 13. Qua M và k 2 đ.thẳng chéo nhau d, ∆

M, N lấy trên d và ∆

( qua M
qua M Khi đó ( P) h# » .
Khi đó ( P)
VTPT #»
n P = [ #»
u d , #»
. VTPT #»
n = MN, #»
i
u ∆] P u d
d Vấn đề 14. Song song mp( Q) và d (( P), M) = k d Vấn đề 21. Qua M và ⊥ với mp( Q), ( R)
( P) k ( Q) ⇒ pt( P) : ax + by + cz + D = 0.
(
qua M
Khi đó ( P) .
VTPT #»
n = #»
n , #»

Từ d (( P), M) = k ⇒ tìm D. P n Q R
d Vấn đề 15. Song song mp( Q) và d (( P), ( Q)) = k d Vấn đề 22. Chứa đ.thẳng d và (( P\
), ( Q)) = ϕ
( P) k ( Q) ⇒ pt( P) : ax + by + cz + D = 0. ( P) qua điểm M (M lấy trên d)
Từ d (( P), ( Q)) = k ⇒ tìm D. ), ( Q)) = ϕ và #»

Từ (( P\ n P ⊥ #»
u d ⇒ giải tìm #»
n P.
3. Hình chiếu vuông góc của d lên các mặt phẳng tọa độ

 x = x0 + u1 t

Trong không gian Oxyz cho đường thẳng d có phương trình y = y0 + u2 t . Khi đó

z = z0 + u3 t


 x = x0 + u1 t

1 Hình chiếu của d lên (Oxy) có phương trình là y = y0 + u2 t .

z=0


 x = x0 + u1 t

2 Hình chiếu của d lên (Oxz) có phương trình là y = 0 .

z = z0 + u3 t


x = 0

3 Hình chiếu của d lên (Oyz) có phương trình là y = y0 + u2 t .

z = z0 + u3 t

4. Các dạng phương trình đường thẳng d thường gặp

d Vấn đề 23. Qua 2 điểm A và B d Vấn đề 31. Qua A và song song đ.thẳng ∆
( (
qua điểm A qua điểm A
Khi đó (d) # » Khi đó (d)
có VTCP #»
u = AB.d có VTCP #»
u = #»
u . d ∆
d Vấn đề 24. Qua điểm A và ⊥ ( P) d Vấn đề 32. Qua A và ⊥ 2 đ.thẳng d1 , d2

( (
Khi đó (d) Khi đó (d)
có VTCP #»
u d = #» có VTCP #»
u = #»u , #»

n P. u d . d1 d2
d Vấn đề 25. Qua điểm A, ⊥ đ.thẳng ∆ và k mp( P) d Vấn đề 33. Qua A và k 2 mp( P), ( Q)
( (
Khi đó (d) Khi đó (d)
có VTCP #»
u d = [ #»
u d , #» có VTCP #»
u = #» n , #»

n P] . n .
d P Q
d Vấn đề 26. d là giao tuyến của 2 mp ( P) và Q d Vấn đề 34. Qua A và cắt 2 đ.thẳng d1 , d2
d qua điểm A và có VTCP #»

u d = [ #»
n 1 , #»
(
qua điểm A ( A ∈ ( P), A ∈ ( Q)) n 2 ].
Khi đó (d)
có VTCP #»
u d = #»n P , #»

nQ .
Với #»
n 1 = VTPT #»
n ( A,d1 ) , #»
n 2 = VTPT #»
n ( A,d2 ) .
d Vấn đề 27. d nằm trong ( P) và d cắt 2 đ.thẳng d1 , d2 d Vấn đề 35. d qua điểm A,d cắt d1 và d ⊥ d2
# »
d đi qua điểm A và có VTCP #»
# »
u d = AB. d đi qua điểm A và có VTCP #» u d = AB.
# »
Với A = d1 ∩ ( P) và B = d2 ∩ ( P). Với B = d ∩ d1 . Tìm B, giải pt AB ⊥ #»
u d2 .
d Vấn đề 28. d nằm trong ( P), d cắt và ⊥ ∆ d Vấn đề 36. d qua điểm A,d cắt d1 và d k ( P)
# »
u d = [ #»
d đi qua điểm A và có VTCP #» n P , #»
u ∆ ]. d đi qua điểm A và có VTCP #» u d = AB.
# »
Với A = ∆ ∩ ( P) ⇒ tọa độ điểm A. Với B = d ∩ d1 . Tìm B, giải pt AB ⊥ #»
n P.
d Vấn đề 29. d là đường ⊥ chung của d1 và d2 d Vấn đề 37. d k ∆ và d cắt 2 đ.thẳng d1 , d2

# » # »
d đi qua điểm A và có VTCP #»
u d = AB. d đi qua điểm A và có VTCP #»
u d = AB.
Với A = d ∩ d1 , B = d ∩ d2 . Với A = d ∩ d1 , B = d ∩ d2 .
(# » #» ( # » #»
# »
AB ⊥
Từ # »
u d1 AB · u d = 0
⇔ # » #» 1 ⇒ giải tìm A, B. AB cùng phương #» u∆
#» Từ ⇒ giải tìm A, B.
AB ⊥ u d2 AB · u d2 = 0 Với #»
u ∆ là VTCP của ∆
d Vấn đề 30. d là h.chiếu k của d1 lên ( P) theo phương d2 d Vấn đề 38. d là hình chiếu của ∆ lên mp( P)
Viết pt mp( Q) chứa d1 và song song d2 . Viết pt mp( Q) chứa ∆ và ⊥ ( P).

Khi đó d = ( P) ∩ ( Q). Khi đó d = ( P) ∩ ( Q).
IV. GÓC GIỮA: đường thẳng - đường thẳng, mặt phẳng - mặt phẳng, đường thẳng và mặt phẳng
Cho 2 đường thẳng: d có VTCP #»
u d , ∆ có VTCP #»
u ∆ ; và 2 mặt phẳng: ( P) có VTPT #»
n P , ( Q) có VTPT #»
n Q . Khi đó:
d Vấn đề 39. Góc giữa hai đường thẳng d và ∆

#» #»
x #»
u d · x #»
u ∆ + y #»
u d · y #»
u + z #»
u d · z #»

u ·u
cos (d, ∆) = #» d #»∆
u∆
q ∆ d, ∆) = . . .

= q . Từ đó suy ra ⇒ (\
|u | · |u
d ∆ | 2
x #»
2
+ y #» 2
+ z #» · x #» 2 2
+ y #» + z2#»

u u u u u u

d d d ∆ ∆ ∆

d Vấn đề 40. Góc giữa hai mặt phẳng ( P) và ( Q)

#» #»
nP · nQ n P · x #»
x #» n Q + y #»
n P · y #»
n Q + z #»
n P · z #»

nQ

cos (( P), ( Q)) = #» = q .Từ đó suy ra ⇒ (( P\
), ( Q)) = . . .
| n | · | #»

n Q|
q
2 + 2 + 2 · 2 + 2 + 2
P
x #» y #» z #» x #» y #» z #»

nP nP nP nQ nQ nQ
d Vấn đề 41. Góc giữa mặt phẳng ( P) và đường thẳng d

#» #»
x #»
n P · x #»
u d + y #»
n P · y #»
u + z #»
n P · z #»

n ·u ud
sin (( P), d) = #» P #»d

= q qd .Từ đó suy ra ⇒ (\
( P ), d ) = . . .
|n | · |u
P d|

x2#»

+ y2#» + z2#» · x2#» + y2#» + z2#»

nP nP nP u u u

d d d
V. KHOẢNG CÁCH: Điểm - Mặt phẳng, Điểm - Đường thẳng, Đường thẳng - Đường thẳng
( (
qua điểm A qua điểm B
Trong không gian Oxyz, cho điểm M ( x M ; y M , z M ), đường thẳng d , đường thẳng ∆ , mặt
VTCP #»
u d VTCP #»
u ∆
phẳng ( P) : Ax + By + Cz + D = 0 và mặt phẳng ( Q).
d Vấn đề 42. Khoảng cách: Điểm - Mặt d Vấn đề 44. Khoảng cách: Điểm - Đường
h # »
#» M
i
AM, u d

| A.x M + B.y M + C.z M + D |
d ( M, d) =
| #»
d ( M, ( P)) = √ d
A2 + B2 + C 2 u | d #»
A ud
d Vấn đề 45. Khoảng cách: ∆ song song d

d Vấn đề 43. Khoảng cách: d chéo ∆
h # » ∆
# » #» B
i
#» #»

AB, u ∆

[ u d , u ∆ ] · AB
d (∆, d) = d ( B, d) =
d (d, ∆) =
|[ #»
u , #»
u ]| | #»
u | ∆
d
d ∆
A #»
u d
VI. HÌNH CHIẾU: Điểm lên Mặt phẳng, Điểm lên Đường thẳng
d Vấn đề 46. Hình chiếu của điểm M ( x0 ; y0 ; z0 ) lên mặt phẳng ( P) : Ax + By + Cz + D = 0
1 Viết pt đường thẳng d qua M và ⊥ ( P).

#» #»
2 d qua M có VTCP u d = n P = ( A, B, C ).
3 Pt d : x = x0 + At, y = y0 + Bt, z = z0 + Ct. 4 Gọi H là hình chiếu của M lên mp( P) ⇒ H = d ∩ ( P).
5 Giải pt A ( x0 + At) + B (y0 + Bt) + C (z0 + Ct) + D = 0 ⇒ t = . . . ⇒ H (. . . ; . . . ; . . .).
d Vấn đề 47. Hình chiếu của điểm M ( x M ; y M ; z M ) lên đường thẳng d

M
Gọi H là hình chiếu của M lên đường thẳng d .
# » # »
Ta có MH ⊥ #»u d ⇔ MH · #»
u d = 0 ⇒ t = . . . ⇒ H ( . . . ; . . . ; . . . ). d
H
VII. ĐIỂM ĐỐI XỨNG: Điểm qua Mặt phẳng, Điểm qua Đường thẳng

d Vấn đề 48. M0 đối xứng với M qua mp( P)
A B
1 Gọi H là hình chiếu của M lên mặt phẳng ( P). Tìm tọa độ H.
 H
 x M0 = 2x H − x M

0
2 H là trung điểm của MM ⇒ y M0 = 2y H − y M . O C

z M0 = 2z H − z M

M0
M
d Vấn đề 49. M0 đối xứng với M qua đường thẳng d
H d
1 Gọi H là hình chiếu của M lên đường thẳng d. Tìm tọa độ H.

 x M0 = 2x H − x M

0
2 H là trung điểm của MM ⇒ y M0 = 2y H − y M .
M0

z M0 = 2z H − z M

VIII. VỊ TRÍ TƯƠNG ĐỐI: Điểm - Mặt Cầu - Đường thẳng - Mặt phẳng
1. Vị trí tương đối : Điểm M - Mặt cầu (S)
M
M
R R
M
I I I
I M > R ⇔ M nằm ngoài mặt cầu (S) I M = R ⇔ M nằm trên mặt cầu (S) I M < R ⇔ M nằm trong mặt cầu (S)
2. Vị trí tương đối : Mặt cầu (S) và đường thẳng ∆

H ∆
H ∆
A H B ∆
d ( I, ∆)
R R d ( I, ∆) R
d ( I, ∆)
I I
I
d ( I, ∆) > R ⇔ ∆ không cắt (S) d ( I, ∆) = R ⇔ ∆ tiếp xúc (S) d ( I, ∆) < R ⇔ ∆ cắt (S) tại 2 điểm A,B
3. Vị trí tương đối: Mặt cầu (S) và Mặt phẳng ( P)
R I
d ( I, ( P)) I
d ( I, ( P)) R
R d ( I, ( P))
H
H H
d ( I, (P )) > R ⇔ (P ) không cắt (S) d ( I, (P )) = R ⇔ (P ) tiếp xúc (S) d ( I, (P ))

>
R ⇔ (P ) ∩ (S) = đường tròn (C )

4. Vị trí tương đối của hai mặt phẳng
Trong không gian Oxyz, cho hai mặt phẳng ( P) : A1 x + B1 y + C1 + D1 = 0 và ( Q) : A2 x + B2 y + C2 + D2 = 0. Khi đó

A1 B A B A1 B C D A1 B C D
6= 1 hay 1 6= 1 = 1 = 1 6= 1 = 1 = 1 = 1

A2 B2 A2 B2 A2 B2 C2 D2 A2 B2 C2 D2
⇒ ( P) cắt ( Q). ⇒ ( P) song song ( Q). ⇒ ( P) trùng ( Q).
5. Vị trí tương đối: Đường thẳng (∆) và Mặt phẳng (P )


 x = x0 + u1 t

Trong không gian Oxyz, cho đường thẳng (∆) : y = y0 + u2 t và mặt phẳng ( P) : Ax + By + Cz + D = 0.

z = z0 + u3 t

Xét phương trình:
A ( x0 + u1 t ) + B ( y0 + u2 t ) + C ( z0 + u3 t ) + D = 0 (∗)
TH1. Pt (∗) chỉ có 1 nghiệm t. TH2. Pt (∗) có vô số nghiệm t. TH3. Pt (∗) vô nghiệm.
⇒ (∆) cắt ( P) tại một điểm. ⇒ (∆) nằm trên ( P). ⇒ (∆) song song ( P).
6. Vị trí tương đối của hai đường thẳng

( (
qua M qua N
Trong không gian Oxyz, cho hai đường thẳng (∆) và (d) .
có VTCP #»
u∆ có VTCP #»
ud
Xét #»
u ∆ và #»
ud
#» #»
u ∆ không tỉ lệ #»
u ∆ tỉ lệ với #»
ud ud
∆≡ d ∆kd ∆ chéo d ∆ cắt d
# » # » # » # »
MN tỉ lệ #»
u∆ MN không tỉ lệ #»
u∆ [ #»
u ∆ , #»
u d ] · MN 6= 0 [ #»
u ∆ , #»
u d ] · MN = 0


65
Phần II

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 2. CÁC CÔNG THỨC LƯỢNG GIÁC
§2. CÁC CÔNG THỨC LƯỢNG GIÁC

y
I. Công thức cơ bản sin x > 0 sin x > 0

1
sin2 a + cos2 a = 1 1 + tan2 a = cos x < 0 cos x > 0
cos2 a
1 α
1 + cot2 a = tan a · cot a = 1
sin α
sin2 a
sin a cos a x
tan a = cot a =
cos a sin a cos α O
II. Công thức cộng
sin( a ± b) = sin a · cos b ± cos a · sin b
cos x < 0 cos x > 0
cos( a ± b) = cos a · cos b ∓ sin a · sin b
sin x < 0 sin x < 0
tan a ± tan b
tan( a ± b) =
1 ∓ tan a · tan b
III. Công thức nhân đôi

1
cos 2a = cos2 a − sin2 a = 2 cos2 a − 1 = 1 − 2 sin2 a sin 2a = 2 sin a cos a ⇔ sin a cos a = sin 2a
2
2 tan a 2 tan a 1 − tan2 a

tan 2a = sin 2a = cos 2a =
1 − tan2 a 1 + tan2 a 1 + tan2 a
IV. Công thức hạ bậc

1 + cos 2a 1 − cos 2a 1 − cos 2a
cos2 a = sin2 a = tan2 a =
2 2 1 + cos 2a
V. Công thức nhân ba

sin 3a = 3 sin a − 4 sin3 a cos 3a = 4 cos3 a − 3 cos a
VI. Công thức biến tổng thành tích

a+b a−b √ π
cos a + cos b = 2 cos · cos sin x + cos x = 2 sin x +
2 2 4
a+b a−b √ π
cos a − cos b = −2 sin · sin sin x − cos x = 2 sin x −
2 2 4
a+b a−b √ π
sin a + sin b = 2 sin · cos cos x + sin x = 2 cos x −
2 2 4
a+b a−b √ π
sin a − sin b = 2 cos · sin cos x − sin x = 2 cos x +
2 2 4
sin( a ± b)
tan a ± tan b =
cos a cos b
VII. Công thức biến đổi tích thành tổng

1 1
cos a · cos b = [cos( a − b) + cos( a + b)] sin a · sin b = [cos( a − b) − cos( a + b)]
2 2
1
sin a · cos b = [sin( a − b) + sin( a + b)]
2
VIII. Công thức cần nhớ

1
sin4 a + cos4 a = 1 − sin2 2a (sin a + cos a)2 = 1 + sin 2a
2
3
sin6 a + cos6 a = 1 − sin2 2a (sin a − cos a)2 = 1 − sin 2a
4

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 3. PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC
IX. Cung liên kết

Cung bù Cung đối Cung hơn kém π
sin(π − α) = sin α sin(−α) = − sin α sin(π + α) = − sin α
cos(π − α) = − cos α cos(−α) = cos α cos(π + α) = − cos α
tan(π − α) = − tan α tan(−α) = − tan α tan(π + α) = tan α
cot(π − α) = − cot α cot(−α) = − cot α cot(π + α) = cot α
π
Cung phụ Cung hơn kém Đặc biệt
2
π π
sin − α = cos α sin + α = cos α sin(α + k2π ) = sin α
2 2
π π
cos − α = sin α cos + α = − sin α cos(α + k2π ) = cos α
2 2
π π
tan − α = cot α tan + α = − cot α tan(α + kπ ) = tan α
2 2
π π
cot − α = tan α cot + α = − tan α cot(α + kπ ) = cot α
2 2
X. Các hàm số lượng giác

Hàm y = sin x Hàm y = cos x Hàm y = tan x Hàm y = cot x
nπ o
TXĐ: D = R TXĐ: D = R TXĐ: D = R \ + kπ TXĐ: D = R \ {0 + kπ }
2
−1 ≤ sin x ≤ 1 −1 ≤ cos x ≤ 1 −∞ < tan x < +∞ −∞ < cot x < +∞
Hàm số lẻ Hàm số chẵn Hàm số lẻ Hàm số lẻ
Tuần hoàn chu kì 2π Tuần hoàn chu kì 2π Tuần hoàn chu kì π Tuần hoàn chu kì π
§3. PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC

I. Phương trình lượng giác đặc biệt
π π
sin u = 1 ⇔ u = + k2π sin u = −1 ⇔ u = − + k2π sin u = 0 ⇔ u = kπ
2 2
π
cos u = 1 ⇔ u = k2π cos u = −1 ⇔ u = π + k2π cos u = 0 ⇔ u = + kπ
2
π
F Đặc biệt: cot u = 0 ⇔ u = + kπ
2
II. Phương trình lượng giác cơ bản

" "
u = v + k2π u = v + k2π
sin u = sin v ⇔ cos u = cos v ⇔
u = π − v + k2π u = −v + k2π
tan u = tan v ⇔ u = v + kπ cot u = cot v ⇔ u = v + kπ
L Lưu ý 1: Điều kiện có nghiệm của phương trình lượng giác cơ bản
+o sin u = a có nghiệm ⇔ −1 ≤ a ≤ 1 +o cos u = a có nghiệm ⇔ −1 ≤ a ≤ 1

+o tan u = a ⇔ luôn có nghiệm +o cot u = a ⇔ luôn có nghiệm
L Lưu ý 2: Công thức giải phương trình lượng giác theo giác trị lượng giác ngược
" "
u = arcsinα + k2π u = arccosα + k2π
+o sin u = a ⇔ +o cos u = a ⇔
u = π − arcsinα + k2π u = −arccosα + k2π
+o tan u = a ⇔ u = arctanα + kπ +o cot u = a ⇔ u = arccotα + kπ
L Lưu ý 3: Biến đổi lượng giác thường dùng để đưa về phương trình cơ bản

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 3. PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC
+o − sin α = sin(−α) +o − tan α = tan(−α)

+o − cot α = cot(−α) +o Ngoại lệ: − cos α = cos(π − α)
π π
+o sin α = cos −α

+o tan α = cot −α
2 2
π π
+o cos α = sin −α +o cot α = tan −α
2 2
III. Phương trình bậc hai đối với một hàm số lượng giác
a sin2 x + b sin x + c = 0, đặt t = sin x (điều kiện kèm theo là −1 ≤ t ≤ 1)
a cos2 x + b cos x + c = 0, đặt t = cos x (điều kiện kèm theo là −1 ≤ t ≤ 1)
a tan2 x + b tan x + c = 0, đặt t = tan x (không ghi điều kiện gì kèm theo)
a cot2 x + b cot x + c = 0, đặt t = cot x (không ghi điều kiện gì kèm theo)
IV. Phương trình bậc nhất đối với sin x và cos x (Phương trình cổ điển)
a sin u + b cos u = c
√
Chia cả hai vế phương trình cho a2 + b2 .
Dùng công thức cộng để đưa phương trình về dạng sin u = sin v hoặc cos u = cos v.
V. Phương trình đẳng cấp bậc 2 đối với sin u và cos u

a sin2 u + b sin u · cos u + c cos2 u = d

u = π + kπ
TH1: cos u = 0 ⇔ 2 ( k ∈ Z) .
 2
sin u = 1
+o Nếu đúng thì nhận nghiệm.

+o Nếu sai thì loại nghiệm.
TH2: cos u 6= 0 chia 2 vế phương trình cho cos2 u để đưa về phương trình theo tan u.
d
? Lưu ý: = d + d tan2 u
cos2 u
VI. Phương trình đối xứng với sin x và cos x

a (sin x ± cos x ) + b sin x · cos x + c = 0 (1)
√ π √ √
Đặt t = sin x ± cos x = 2 sin x ± (điều kiện: − 2 ≤ x ≤ 2)
4
Bình phương 2 vế của biểu thức t = sin x ± cos x để suy ra sin x cos x theo t, cụ thể:
t2 − 1
+o Nếu t = sin x + cos x thì sin x cos x = .
2
1 − t2
+o Nếu t = sin x − cos x thì sin x cos x = .
2
+o Thay các biểu thức theo t vào (1) để được phương trình mới theo t và giải tiếp.
VII. Một số dạng phương trình lượng giác khác

Phương trình đưa về dạng tích, phương trình lượng giác giải bằng phương pháp đánh giá, phương pháp hàm số, . . .

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 4. QUY TẮC CỘNG - QUY TẮC NHÂN
§4. QUY TẮC CỘNG - QUY TẮC NHÂN

QUY TẮC CỘNG QUY TẮC NHÂN
Một công việc được chia thành 2 trường hợp: Một công việc được làm trong hai giai đoạn liên tiếp
TH 1: có m cách GĐ 1: có m cách
TH 2: có n cách GĐ 2: có n cách
Theo quy tắc công: Theo quy tắc nhân:
công việc đó có (m + n) cách. công việc đó có (m · n) cách.
§5. HOÁN VỊ - CHỈNH HỢP - TỔ HỢP

I. Hoán vị
Định nghĩa - Công thức
Định nghĩa. Cho tập A gồm n phần tử (n ≥ 1). Khi xếp n phần tử này theo một thứ tự, ta được một hoán vị
các phần tử của tập A (gọi tắt là một hoán vị của A).
Công thức. Số hoán vị của một tập hợp có n phần tử là
Pn = n! = n(n − 1)(n − 2) . . . 3.2.1
Quy ước. 0! = 1.
d Vấn đề 1. Các ví dụ
Ví dụ 1. Sắp xếp 5 người vào một băng ghế có 5 chỗ. Hỏi có bao nhiêu cách sắp xếp.
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 2. Từ các chữ số 0, 1, 2, 3, 4 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số khác nhau.
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
II. Chỉnh hợp
Định nghĩa. Cho tập hợp A có n phần tử và số nguyên k. Mỗi cách chọn ra k (0 ≤ k ≤ n) phần tử của A và
sắp xếp theo một thứ tự nào đó được gọi là một chỉnh hợp chập k của n phần tử.
Số các chỉnh hợp chập k của n phần tử được kí hiệu là Akn .
Công thức.
n!
Akn =
(n − k)!
Nhận xét. Ann = n! = Pn
Ví dụ 3. Sắp xếp 5 người vào một băng ghế có 7 chỗ. Hỏi có bao nhiêu cách?
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 4. Từ tập X = 0; 1; 2; 3; 4; 5 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 5 chữ số khác nhau.
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 5. HOÁN VỊ - CHỈNH HỢP - TỔ HỢP
III. Tổ hợp

Định nghĩa. Cho tập hợp A có n phần tử và số nguyên k. Mỗi cách chọn ra k (0 ≤ k ≤ n) phần tử của A được
gọi là một tổ hợp chập k của n phần tử.
Số các tổ hợp chập k của n phần tử được kí hiệu là Ckn .
(Số tổ hợp chập k của n phần tử= Số tập con gồm k của tập gồm n phần tử)
Công thức.
n!
Ckn =
k!(n − k)!
Nhận xét. C0n = 1, Cnn = 1.
Tính chất.
+o Ckn = Cnn−k +o Ckn−1 + Ckn = Ckn+1
Ví dụ 5. Có 10 quyển sách Toán khác nhau. Chọn ra 4 cuốn, hỏi có bao nhiêu cách?
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 6. Một nhóm có 5 nam và 3 nữ. Chọn ra 3 người sao cho có ít nhất một nữ. Hỏi có bao nhiêu cách?
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 7. Hỏi có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có 4 chữ số sao cho trong mỗi số đó, chữ số hàng ngàn lớn hơn chữ
số hàng trăm, chữ số hàng trăm lớn hơn chữ số hàng chục, chữ số hàng chục lớn hơn chữ số hàng đơn vị.
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Điều kiện để xảy ra hoán vị, chỉnh hợp và tổ hợp là n phần tử phải khác nhau (phân biệt).
! Chỉnh hợp và tổ hợp khác nhau ở chỗ là sau khi chọn ra k phần tử trong n phần tử thì chỉnh hợp có sắp thứ
tự còn tổ hợp thì không.
Chú ý: Giải bằng phương pháp phần bù có ưu điểm là ngắn tuy nhiên nhược điểm là thường sai sót khi tính số
! lượng từng loại.
Ví dụ 8. Từ 20 câu hỏi trắc nghiệm gồm 9 câu dễ, 7 câu trung bình và 4 câu khó người ta chọn ra 7 câu để làm đề kiểm
tra sao cho phải có đủ cả 3 loại dễ, trung bình và khó. Hỏi có thể lập được bao nhiêu đề kiểm tra.
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
Ví dụ 9. Hội đồng quản trị của một công ty gồm 12 người, trong đó có 5 nữ. Từ hội đồng quản trị đó người ta bầu ra
1 chủ tịch hội đồng quản trị, 1 phó chủ tịch hội đồng quản trị và 2 ủy viên. Hỏi có mấy cách bầu sao cho trong 4 người
được bầu phải có nữ.
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 6. NHỊ THỨC NEWTOM
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
IV. Hoán vị lặp
Định nghĩa. Cho tập hợp A gồm có n1 phần tử giống nhau, n2 phần tử khác lại giống nhau, . . . ,nk phần tử
khác nữa lại giống nhau (n1 + n2 + . . . nk = n). Mỗi cách sắp n phần tử này vào n vị trí là một hoán vị lặp.
n!
Công thức. Số hoán vị lặp là .
n1 !n2 ! . . . nk !
Ví dụ 10. Từ các chữ số 1, 2, 3 lập được bao nhiêu số tự nhiên có đúng 5 chữ số 1, 2 chữ số 2 và 3 chữ số 3.
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
§6. NHỊ THỨC NEWTOM
Khai triển ( a + b)n
n
( a + b)n = ∑ Ckn an−k bk = C0n an b0 + C1n an−1 b1 + C2n an − 2b2 + . . . + Ckn an−k bk + . . . + Cnn−1 a1 bn−1 + Cnn a0 bn
k =0
Nhận xét
Có n + 1 số hạng và các hệ số của các cặp số hạng cách đều số hạng đầu và số hạng cuối thì bằng nhau:
Ckn = Cnn−k .
Số hạng tổng quát có dạng: Tk+1 = Ckn an−k bk và số hạng thứ N thì k = N − 1.
Số mũ của a giảm dần (từ n đến 0), số mũ của b tăng dần (từ 0 đến n) nhưng tổng số mũ của a và b luôn
bằng n.
Nếu ta gán cho a và b những giá trị đặc biệt thì sẽ thu được những công thức đặc biệt. Chằng hạn như:
x =1
+o (1 + x )n = C0n x n + C1n x n−1 + . . . + Cnn −−→ C0n + C1n + C2n + · · · + Cnn = 2n .
x =1
+o (1 − x )n = C0n x n − C1n x n−1 + . . . + (−1)n Cnn −−→ C0n − C1n + · · · + (−1)n Cnn = 0.
§7. BIẾN CỐ VÀ XÁC SUẤT CỦA BIẾN CỐ

Số phần tử của tập hữa hạn A được kí hiệu là n(Ω) hay | A|.

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 7. BIẾN CỐ VÀ XÁC SUẤT CỦA BIẾN CỐ
I. Biến cố
1. Phép thử và không gian mẫu

Phép thử ngẫu nhiên (gọi tắt là phép thử) là một thí nghiệm hay một hành động mà:
+o Kết quả của nó không đoán trước được.
+o Có thể xác định được tập hợp tất cả các kết quả có thể xảy ra của phép thử đó.
Tập hợp mọi kết quả của một phép thử T được gọi là không gian mẫu của T và được kí hiệu là Ω. Số phần tử của
không gian mẫu được kí hiệu là n(Ω).
2. Biến cố
Biến cố A: là tập các kết quả của phép thử làm xảy ra A ( A ⊂ Ω)
Biến cố không: ∅. Hợp hai biến cố: A ∪ B.

Biến cố chắc chắn: Ω. Giao hai biến cố: A ∩ B.
Biến cố đối của A: A = Ω \ A. A xung khắc với B khi A ∩ B = ∅.

A và B độc lập: Nếu việc xảy ra của A không ảnh hưởng đến B.
II. Xác suất
Công thức định nghĩa xác suất
Xác suất của biến cố A là một số, kí hiệu là P( A), được xác định bởi công thức:
| A|

n( A)
P( A) = hay P( A) =
n(Ω) |Ω|
Từ định nghĩa, suy ra :

+o 0 ≤ P( A) ≤ 1 +o P(Ω) = 1 +o P(∅) = 0
Các công thức tính xác suất:

+o Xác suất của biến cố đối: P( A) = 1 − P( A)
+o Nếu A và B độc lập: P( A · B) = P( A) · P( B)
+o Nếu A và B xung khắc ( A ∩ B = ∅): P( A ∪ B) = P( A) + P( B)
+o Công thức cộng xác suất: P( A ∪ B) = P( A) + P( B) − P( A ∩ B)
Ví dụ 1. Từ một hộp đựng 5 quả cầu đen, 6 quả cầu trắng và 2 quả cầu đỏ, người ta chọn ngẫu nhiên ra 4 quả cầu. Tính
xác suất để trong các quả cầu lấy ra
1 Tất cả đều có màu trắng. 2 Có đúng 2 quả màu trắng.
3 Không có quả cầu nào màu đen. 4 Có ít nhất 1 quả cầu màu đỏ.
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 7. BIẾN CỐ VÀ XÁC SUẤT CỦA BIẾN CỐ
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 8. DÃY SỐ - CẤP SỐ CỘNG - CẤP SỐ NHÂN
§8. DÃY SỐ - CẤP SỐ CỘNG - CẤP SỐ NHÂN
I. DÃY SỐ

1. Dãy số tăng - Dãy số giảm
Dãy số un được gọi là dãy số tăng nếu un+1 > un với mọi n ∈ N.
Dãy số un được gọi là dãy số giảm nếu un+1 < un với mọi n ∈ N.
 DẠNG 1. Phướng pháp 1  DẠNG 2. Phương pháp 2

u
Xét hiệu un+1 − un : Nếu un > 0, ∀n ∈ N thì ta lập tỉ số n+1 :
un
u n +1
Nếu un+1 − un > 0, ∀n ∈ N thì dãy số tăng. Nếu > 1, ∀n ∈ N thì dãy số tăng.
un
u
Nếu un+1 − un < 0, ∀n ∈ N thì dãy số giảm. Nếu n+1 < 1, ∀n ∈ N thì dãy số giảm.
un
2. Dãy số bị chặn
Dãy số (un ) được gọi là bị chặn trên nếu tồn tại số M sao cho un ≤ M, ∀n ∈ N∗ .
Dãy số (un ) được gọi là bị chặn dưới nếu tồn tại số m sao cho un ≥ m, ∀n ∈ N∗ .
Dãy số (un ) được gọi là bị chặn nếu nó vừa bị chặn trên vừa bị chặn dưới, tức là tồn tại hai số m, M sao cho
m ≤ un ≤ M, ∀ n ∈ N∗ .
II. CẤP SỐ CỘNG
1. Định nghĩa
Cấp số cộng là một dãy số (hữu hạn hoặc vô hạn), trong đó kể từ số hạng thứ hai, mỗi số hạng đều bằng số hạng đứng
ngay trước nó cộng với một số không đổi d.
Số d được gọi là công sai của cấp số cộng.
Nếu (un ) là cấp số cộng với công sai d thì un+1 = un + d với n ∈ N∗ .
2. Số hạng tổng quát

Định lí 1. Nếu cấp số cộng (un ) có số hạng đầu u1 và công sai d thì số hạng tổng quát un được xác định bởi công thức
un = u1 + (n − 1)d với n ≥ 2.
3. Tính chất các số hạng của cấp số hạng

Định lí 2. Trong một cấp số cộng, mỗi số hạng (trừ số hạng đầu và cuối) đều bằng trung bình cộng của hai số hạng đứng kề
với nó, nghĩa là
u + u k +1
u k = k −1 với k ≥ 2.
2
4. Tổng n số hạng đầu tiên của một cấp số cộng

Định lí 3. Cho cấp số cộng (un ). Đặt Sn = u1 + u2 + u3 + . . . + un . Khi đó
n ( u1 + u n ) n [2u1 + (n − 1)d]
Sn = hay Sn = .
2 2
BẢNG TÓM TẮT CẤP SỐ CỘNG

(un ) là cấp số cộng ⇔ un+1 = un + d, ∀n ≥ 2 ⇒ d = u2 − u1 = u3 − u2 = . . . = un+1 − un .
Số hạng tổng quát : un+1 = u1 + (n − 1)d.
a+c
a, b, c lập thành cấp số cộng ⇔ b = .
2
n ( u1 + u n )
Tổng của n số hạng đầu tiên : Sn = .
2

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 8. DÃY SỐ - CẤP SỐ CỘNG - CẤP SỐ NHÂN
III. CẤP SỐ NHÂN

1. Định nghĩa
Cấp số nhân là một dãy số (hữu hạn hoặc vô hạn), trong đó kể từ số hạng thứ hai, mỗi số hạng đều là tích của số hạng
đứng ngay trước nó với một số không đổi q.
Số q được gọi là công bội của cấp số nhân.
Nếu (un ) là cấp số nhân với công bội q thì un+1 = un · q với n ∈ N∗ .
2. Số hạng tổng quát

Định lí 4. Nếu cấp số nhân (un ) có số hạng đầu u1 và công bội q thì số hạng tổng quát un được xác định bởi công thức
u n = u 1 · q n −1 với n ≥ 2.
3. Tính chất các số hạng của cấp số hạng

Định lí 5. Trong một cấp số nhân, mỗi số hạng (trừ số hạng đầu và cuối) đều bằng
u2k = uk+1 · uk−1 với k ≥ 2.
4. Tổng n số hạng đầu tiên của một cấp số nhân

Định lí 6. Cho cấp số nhân (un ). Đặt Sn = u1 + u2 + u3 + . . . + un . Khi đó
1 − qn qn − 1
Sn = u1 · hay Sn = u1 · .
1−q q−1
BẢNG TÓM TẮT CẤP SỐ NHÂN

u u u
(un ) là cấp số nhân ⇔ un+1 = un · q, ∀n ≥ 2 ⇒ q = 2 = 3 = . . . = n+1 .
u1 u2 un
Số hạng tổng quát : un = u1 · qn−1 .
a, b, c lập thành cấp số nhân ⇔ b2 = a · c.
1 − qn qn − 1
Tổng của n số hạng đầu tiên : Sn = u1 · hay Sn = u1 · .
1−q q−1

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 9. GIỚI HẠN CỦA DÃY SỐ
§9. GIỚI HẠN CỦA DÃY SỐ

I. Một số giới hạn đặc biệt

1
1 lim k = 0 với k ∈ N∗ . 2 Nếu |q| < 1 thì lim qn = 0.
n n→+∞
3 Nếu un = C (với C là hằng số) thì lim un = lim C = C.
! Chú ý: Ta viết lim un = a thay cho cách viết lim un = a.

n→+∞
II. Một số định lí về giới hạn

Định lí 1. Nếu dãy số (un ) thỏa |un | < vn kể từ số hạng nào đó trở đi và lim vn = 0 thì lim un = 0.
Định lí 2. Cho lim un = a và lim vn = b. Ta có:
un a
1 lim (un + vn ) = a + b. 2 lim (un − vn ) = a − b. 3 lim (un · vn ) = a · b. 4 lim = ( b 6 = 0).
vn b
√ √
5 Nếu un ≥ 0, ∀n thì lim un = a.
III. Tổng của cấp số nhân (CSN) lùi vô hạn

Cho CSN (un ) có công bội q thỏa |q| < 1. Khi đó S = u1 + u2 + . . . + un + . . . gọi là tổng vô hạn của CSN và
u1 (1 − q n ) u1
S = lim Sn = lim = .
1−q 1−q
IV. Giới hạn vô cực

1. Định nghĩa
1 lim un = +∞ ⇔ với mỗi số dương tùy ý cho trước, mọi số hạng của dãy số kể từ một số hạng nào đó trở đi,
n→+∞
đều lớn hơn số dương đó.
2 lim un = −∞ ⇔ lim (−un ) = +∞
n→+∞ n→+∞
2. Một số kết quả đặc biệt
1 lim nk = +∞ với mọi k > 0. 2 lim qn = +∞.
3. Một vài qui tắc tìm giới hạn vô cực
d Vấn đề 1. Quy tắc 1: Nếu lim un = ±∞ , d Vấn đề 2. Quy tắc 2: Nếu lim un = ±∞ ,
lim vn = ±∞ thì lim (un · vn ) được cho như sau lim vn = a thì lim (un · vn ) được cho như sau
lim un lim vn lim (un · vn ) lim un lim vn lim (un · vn )

+∞ +∞ +∞ +∞ + +∞
+∞ −∞ −∞ +∞ − −∞
−∞ +∞ −∞ −∞ + −∞
−∞ −∞ +∞ −∞ − +∞
un
d Vấn đề 3. Quy tắc 3: Nếu lim un = a , lim vn = 0 thì lim và vn > 0 hoặc vn < 0 kể từ một số hạng nào
vn
un
đó trở đi thì lim được coi như sau
vn
un
lim un lim vn lim
vn
+∞ + +∞
+∞ − −∞
−∞ + −∞
−∞ − +∞

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 10. GIỚI HẠN CỦA HÀM SỐ
§10. GIỚI HẠN CỦA HÀM SỐ

I. Định nghĩa
1. Giới hạn hàm số
Cho khoảng K chứa điểm x0 . Ta nói rằng hàm số f ( x ) xác định trên K (có thể trừ điểm x0 ) có giới hạn là L khi x dần tới
x0 nếu với dãy số ( xn ) bất kì, xn ∈ K \ { x0 } và xn → x0 , ta có: f ( xn ) → L. Ta kí hiệu:
lim f ( x ) = L hay f ( x ) → L khi x → x0 .

x → x0
2. Giới hạn một bên

Cho hàm số y = f ( x ) xác định trên ( x0 ; b). Số L gọi là giới hạn bên phải của hàm số y = f ( x ) khi x dần tới x0 nếu với
mọi dãy số ( xn ) : x0 < xn < b mà xn → x0 thì ta có f ( xn ) → L. Kí hiệu: lim f ( x ) = L.
x → x0−
Chú ý: lim f ( x ) = L ⇔ lim f ( x ) = lim f ( x )

! x → x0 x → x0− x → x0+
3. Giới hạn tại vô cực

1 Ta nói hàm số y = f ( x ) xác định trên ( a; +∞) có giới hạn là L khi x → +∞ nếu với mọi dãy số ( xn ) : xn > a và
xn → +∞ thì f ( xn ) → L . Kí hiệu: lim f ( x ) = L .
x →+∞
2 Ta nói hàm số y = f ( x ) xác định trên (−∞; b) có giới hạn là L khi x → −∞ nếu với mọi dãy số ( xn ) : xn < b và
xn → −∞ thì f ( xn ) → L . Kí hiệu: lim f ( x ) = L .
x →−∞
4. Giới hạn vô cực
1 Ta nói hàm số y = f ( x ) có giới hạn dần tới dương vô cực khi x dần tới x0 nếu với mọi dãy số ( xn ) : xn → x0 thì
f ( xn ) → +∞. Kí hiệu: lim f ( x ) = +∞.
x → x0
2 Tương tự ta cũng có định nghĩa giới hạn dần về âm vô cực.
3 Ta cũng có định nghĩa như trên khi ta thay x0 bởi −∞ hoặc +∞.
II. Các định lí về giới hạn
Định lí 1. Giới hạn của tổng, hiệu, tích, thương (mẫu số dẫn về L 6= 0) khi x → x0 (hay x → +∞; x → −∞ ) bằng tổng,
hiệu, tích, thương của các giới hạn đó khi x → x0 (hay x → +∞; x → −∞) .
Chú ý: Định lí trên ta chỉ áp dụng cho những hàm số có giới hạn là hữu hạn. Ta không áp dụng cho các giới hạn
! dần về vô cực.
Định lí 2. (Nguyên lý kẹp) Cho ba hàm số f ( x ), g( x ), h( x ) xác định trên K chứa điểm x0 (có thể các hàm đó không xác định
tại x0 ). Nếu g( x ) ≤ f ( x ) ≤ h( x ) ∀ x ∈ K và lim g( x ) = lim h( x ) = L thì lim f ( x ) = L.
x → x0 x → x0 x → x0
III. Một số giới hạn đặc biệt
k
lim x2k = +∞. lim x2k+1 = ±∞. lim f ( x ) = ±∞ ⇔ lim =0 ( k 6 = 0).
x →±∞ x →±∞ x → x0 x → x0 f (x)
IV. Các dạng vô định của giới hạn
0 ∞
1 Dạng: 2 Dạng: 3 Dạng: ∞ − ∞ 4 Dạng: 0 · ∞
0 ∞
Chú ý:
1 Nếu ax2 + bx + c có hai nghiệm x1 , x2 thì ta luôn có sự phân tích ax2 + bx + c = a ( x − x1 ) ( x − x2 ).
√ √ √ √ √ √ a−b √ √ a−b
2 a−b a+ b = a−b ⇒ a− b = √ √ và a + b = √ √ .
a+ b a− b
√ √ √ a2 − b √ a2 − b
3 a− b a + b = a2 − b ⇒ a − b = √ và a + b = √ .
! √ √3
√
2 √ √ 3
√ 2
3
a+ b
√ √
a− b
a−b
4 3
a− b 3
a + 3 a· b+ b = a−b ⇒ 3 a− 3 b = √ √ √ √ 2 .
3 2 3 3
a + 3 a· b+ b
√ √ √ √ √ √ 2 √ √

3 2 3 3 a+b
5 3
a+ b 3
a − 3 a· b+ b = a+b ⇒ 3 a+ 3 b = √ √ √ √ 2 .
3 2 3 3
a − 3 a· b+ b

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 11. HÀM SỐ LIÊN TỤC
§11. HÀM SỐ LIÊN TỤC

I. Định nghĩa

Cho hàm số y = f ( x ) xác định trên khoảng K và x0 ∈ K.
1 Hàm số y = f ( x ) liên tục tại x0 ⇔ lim f ( x ) = f ( x0 ) (có dấu 6=)

x → x0
⇔ lim f ( x ) = lim f ( x ) = f ( x0 ) (có dấu >, <)

x → x0− x → x0+
2 Hàm số y = f ( x ) không liên tục tại x0 ta nói hàm số gián đoạn tại x0 .
y = f ( x ) liên tục trên khoảng ( a; b) nếu nó liên tục tại mọi điểm thuộc khoảng ( a; b).
y = f ( x ) liên tục trên đoạn [ a; b] nếu nó liên tục trên khoảng ( a; b) và lim f ( x ) = f ( a), lim f ( x ) = f (b).
x → a+ x →b−
II. Các định lí cơ bản

Định lí 1.
1 Hàm số đa thức liên tục trên tập R.
2 Hàm số phân thức hữu tỉ và hàm số lượng giác liên tục trên từng khoảng xác định của chúng.
f (x)
Định lí 2. Các hàm số y = f ( x ), y = g( x ) liên tục tại x0 . Khi đó tổng, hiệu, tích liên tục tai x0 , thương y = liên tục
g( x )
nếu g( x0 ) 6= 0 .
Định lí 3. Cho hàm số f liên tục trên đoạn [ a; b]. Nếu f ( a) · f (b) < 0 thì phương trình f ( x ) = 0 có ít nhất một nghiệm thuộc
( a; b) .
§12. ĐẠO HÀM

I. Đạo hàm tại một điểm
Hàm số y = f ( x ) liên tục trên ( a; b) , được gọi là có đạo hàm tại x0 ∈ ( a; b) nếu giới hạn sau tồn tại (hữu hạn):
f ( x ) − f ( x0 )
lim và giá trị của giới hạn đó gọi là giá trị đạo hàm của hàm số tại điểm x0 .Ta kí hiệu f 0 ( x0 ) .Vậy
x → x0 x − x0
f ( x ) − f ( x0 )
f 0 ( x0 ) = lim .
x → x0 x − x0
II. Đạo hàm bên trái, bên phải
f ( x ) − f ( x0 ) f ( x ) − f ( x0 )
1 f 0 ( x0+ ) = lim . 2 f 0 ( x0− ) = lim .
x → x0+ x − x0 x → x0− x − x0
Hệ quả 1. Hàm f ( x ) có đạo hàm tại điểm x0 ⇔ ∃ f 0 x0+ và f 0 x0− đồng thời f 0 x0+ = f 0 x0− .

III. Đạo hàm trên khoảng, trên đoạn

1 Hàm số f ( x ) có đạo hàm (hay hàm khả vi) trên ( a; b) nếu nó có đạo hàm tại mọi điểm thuộc ( a; b).
2 Hàm số f ( x ) có đạo hàm (hay hàm khả vi) trên [ a; b] nếu nó có đạo hàm tại mọi điểm thuộc ( a; b) đồng thời tồn
tại đạo hàm phải f 0 ( a+ ) và đạo hàm trái f 0 (b− ) .
IV. Mối quan hệ giữa đạo hàm và tính liên tục

Định lí 1. Nếu hàm số f ( x ) có đạo hàm tại x0 thì f ( x ) liên tục tại x0 .
Chú ý: Định lí trên chỉ là điều kiện cần, tức là một hàm số có thể liên tục tại điểm x0 nhưng hàm số đó
không có đạo hàm tại x0 .
! Chẳng hạn: Xét hàm số f ( x ) = | x | liên tục tại điểm x = 0 nhưng không có đạo hàm tại điểm x = 0.
f ( x ) − f (0) f ( x ) − f (0)
Vì f 0 (0+ ) = lim = 1, còn f 0 (0− ) = = −1.
x →0 + x − 0 x−0

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 13. CÁC QUY TẮC TÍNH ĐẠO HÀM
§13. CÁC QUY TẮC TÍNH ĐẠO HÀM

I. Quy tắc tính đạo hàm
1. Đạo hàm của tổng, hiệu, tích, thương của hàm số
0 0 0 0 0
1 (u1 ± u2 ± . . . ± un ) = u1 ± u2 ± . . . ± u0n . 2 (k · u) = k · (u) .
0 0
3 (u · v) = u0 v + v0 u. 4 (uvw) = u0 vw + uv0 w + uvw0 .
u0 v − v0 u cu0
u 0 c 0
5 = . 6 =− .
v v2 u u2
2. Đạo hàm của hàm số hợp

Cho hàm số y = f (u( x )) = f (u) với u = u( x ). Khi đó y0x = y0u · u0x .
II. Bảng công thức đạo hàm các hàm sơ cấp cơ bản TOÁN 11 & 12
d Vấn đề 1. Đạo hàm của hàm cơ bản d Vấn đề 2. Đạo hàm của hàm hợp
0
1 (C ) = 0
0
2 (x) = 1
0 0
3 ( x α ) = α · x α −1 1 ( u α ) = α · u α −1 · u 0
0 0
1 1 1 1
4 =− 2 2 = − 2 · u0
x x u u
0 0
1 n 1 n
5 = − n +1 3 n
= − n +1 · u 0
xn x u u
√ 1 √ 1
6 x = √ 4 u = √ · u0
2 x 2 u
√ 0 1 √ 0 1
7 n
x = √
n
5 n
u = √
n
· u0
n x n −1 n u n −1
0 0
8 (sin x ) = cos x 6 (sin u) = cos u · u0
0 0
9 (cos x ) = − sin x 7 (cos u) = − sin u · u0
0 1 0 1
· u0 = 1 + tan2 u · u0

10 (tan x ) = = 1 + tan2 x 8 (tan u) = 2
cos2 x cos u
0 1 0 1 0 = − 1 + cot2 u · u0

= − 1 + cot2 x 9 (cot u) = − ·

11 (cot x ) = − u
2
sin x sin2 u
0 0
12 (e x ) = e x (Lớp 12) 10 (eu ) = eu · u0 (Lớp 12)
0 0
13 ( a x ) = a x · ln a (Lớp 12) 11 ( au ) = au · ln a · u0 (Lớp 12)
0 1 0 1 0
14 (ln x ) = (Lớp 12) 12 (ln u) = ·u (Lớp 12)
x u
0 1 0 1
15 (loga x ) = (Lớp 12) 13 (loga u) = · u0 (Lớp 12)
ln a · x ln a · u
III. Ý nghĩa đạo hàm
d Vấn đề 3. Ý nghĩa Hình học của đạo hàm d Vấn đề 4. Ý nghĩa Vật lý của đạo hàm
Đạo hàm của hàm số y = f ( x ) tại điểm x0 là hệ Đạo hàm của quãng đường bằng vận tốc và đạo hàm
số góc của tiếp tuyến của đồ thị hàm số tại điểm của vận tốc bằng gia tốc. Nghĩa là:
M ( x0 ; y0 ) ⇒ k = f 0 ( x0 ). s0 (t) = v(t) và v 0 ( t ) = a ( t ).

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 13. CÁC QUY TẮC TÍNH ĐẠO HÀM
1 Để viết phương trình tiếp tuyến ta cần tìm 3

IV. Phương trình tiếp tuyến yếu tố: x0 , y0 , f 0 ( x0 ) (y0 ( x0 )).
d Vấn đề 5. Phương trình tiếp tuyến tại điểm M ( x0 ; y0 ) 2 Tiếp tuyến k y = ax + b ⇒ f 0 ( x0 ) = a.

Dạng: y = f 0 ( x0 ) ( x − x0 ) + y0 hay y = y0 ( x0 ) ( x − x0 ) + y0 1
3 Tiếp tuyến ⊥ y = ax + b ⇒ f 0 ( x0 ) = − .
a
d Vấn đề 6. Điều kiện tiếp xúc của y = f ( x ) và y = g( x )

(
f ( x ) = g( x )
Đồ thị của 2 hàm số y = f ( x ) và y = g( x ) tiếp xúc nhau ⇔ có nghiệm.
f 0 ( x ) = g0 ( x )
V. Đạo hàm cấp cao

1 Đạo hàm cấp hai: Cho hàm số f có đạo hàm f 0 . Nếu f 0 cũng có đạo hàm thì đạo hàm của nó được gọi là đạo
0
hàm cấp hai của f và được kí hiệu là: f 00 , tức là: f 00 = ( f 0 ) .
2 Đạo hàm cấp n: Cho hàm số f có đạo hàm cấp n − 1 (với n ∈ N, n ≥ 2) là f (n−1) . Nếu f (n−1) cũng có đạo hàm
thì đạo hàm của nó được gọi là đạo hàm cấp n của f và được kí hiệu là f (n) , tức là:
0
f (n) = f ( n −1) .
VI. Vi phân của hàm số

1 Tích f 0 ( x0 ) · ∆x được gọi là vi phân của hàm số y = f ( x ) tại điểm x0 (ứng với số gia ∆x) được kí hiệu là d f ( x ) =
f 0 ( x0 )∆x.
2 Nếu hàm số f có đạo hàm f 0 thì tích f 0 ( x )∆x được gọi là vi phân hàm số y = f ( x ) , kí hiệu là: d f ( x ) = f 0 ( x )∆x .
Đặc biệt: dx = x 0 ∆x = ∆x nên ta viết df(x) = f0 (x)dx .
! du = u0 dx

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 14. PHÉP DỜI HÌNH VÀ PHÉP ĐỒNG DẠNG TRONG MẶT PHẲNG
§14. PHÉP DỜI HÌNH VÀ PHÉP ĐỒNG DẠNG TRONG MẶT PHẲNG
0
M
I. Phép tịnh tiến
M
# »0
(
x M0 = x M + x #»
0
M = T #» #» u #»
u ( M ) ⇔ MM = u ⇔
u
y M0 = y M + y #»
u
II. Phép quay tâm O góc quay ±90◦
( (
x M0 = −y M x M0 = y M
1 M0 = Q(O,90◦ ) ( M) ⇔ 2 M0 = Q(O,−90◦ ) ( M) ⇔
y M0 = x M . y M0 = − x M
III. Phép vị tâm I với tỉ số k
# »
(
# » x M0 − x I = k ( x M − x I )
M = VI,k ( M ) ⇔ I M0 = k · I M ⇔
0
y M0 − y I = k (y M − x I )
§15. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNG
I. Một số hình thường gặp
S
S
S
A C A D A D
C
B B B C
S A0 C0
S
B0
A C A D A C
O
N M O
B B C B

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 16. Một số kiến thức hình học cần nắm vững
II. Phương pháp tìm giao tuyến của hai mặt phẳng ( P) và ( Q)
Giao tuyến loại 2

Giao tuyến loại 1 1 Tìm điểm chung thứ nhất (1).
1 Tìm điểm chung thứ nhất. (

akb
2 (2).
a ⊂ ( P ), b ⊂ ( Q )
2 Tìm điểm chung thứ hai.
3 Giao tuyến là đường thẳng đi qua 2 điểm
3 Từ (1)&(2) ⇒ ( P) ∩ ( Q) = d, với d đi qua điểm
chung.
chung thứ nhất và d k a k b.
III. Phương pháp tìm giao điểm của đường thẳng và mặt phẳng
Tìm giao tuyến của a ( P)

1 Chọn mặt phẳng ( Q) chứa a.
2 Tìm giao tuyến d của 2 mặt phẳng ( Q) và ( P).
3 Trong mặt phẳng Q, gọi I = d ∩ a ⇒ I = a ∩ ( P).
IV. Đường thẳng song song với mặt phẳng
Định lí. Cho đường thẳng a không nằm trong mp( P)

a
(
akb
⇒ a k ( P)
b ⊂ ( P) b
V. Hai mặt phẳng song song
Định lí. Cho hai mặt phẳng phân biệt ( P) và ( Q)


a k d

b k ∆


⇒ ( P) k ( Q)

 a cắt b trong ( P)

d cắt ∆ trong ( Q)


§16. MỘT SỐ KIẾN THỨC HÌNH HỌC CẦN NẮM VỮNG
I. Một số kiến thức hình học phẳng

1. Các đường, điểm đặc biệt của tam giác
Trọng tâm Trực tâm
1. Trọng tâm G là giao của ba đường trung

1. Trực tâm H là giao của ba đường cao của
tuyến.
4 ABC.
GM GB GP 1
2. = = = . 2. Độ dài các đường cao là
AG BN CP 3
# » # » # » #» 2S4 ABC 2S4 ABC 2S4 ABC
3. GA + GB + GC = 0 . ha = , /hb = , hc = .
# » #» # » #» a b c
4. I A + IB + IC = 3 IG, I là điểm bất kỳ.
3. Các tam giác 4 H AB, 4 H AC, 4 HBC có trực
A tâm lần lượt là C, B, A.
A
P G N
N
P H
B M C
B M C
Tâm, bán kính đường tròn nội tiếp Tâm, bán kính đường tròn ngoại tiếp
Tâm I là giao của ba đường phân giác trong. Tâm I là giao của ba đường trung trực.
Tâm I cách đều ba cạnh của tam giác 4 ABC. I A = IB = IC = R.
S4 ABC a+b+c Bán kính

Bán kính r = , với p = .
p 2 a b c abc
R= = = = .
2 sin A 2 sin B 2 sin C 4S4 ABC
A
N A
P I
P I N
B M C
B M C
2. Tam giác ABC vuông tại A
1. Các tỉ số lượng giác. Đặt ABC

[=α
AB AC AC AB
1 cos α = , sin α = . 2 tan α = , cot α =
BC BC AB AC
2.
Hệ thức lượng: A
+ AH · BC = AB · AC.
+ AB2 = BH · BC, AC2 = CH · CB.
+ AH 2 = BH · CH.
1 1 1
+ = + , AH 2 = HB · HC
AH 2 AB2 AC2
AB · AC
+AH = √ . α
AB2 + AC2 B H M C
1
3. Độ dài đường trung tuyến AM = BC.
2

4. Định lí Pi-ta-go: BC2 = AB2 + AC2 .

1
5. Diện tích: S4 ABC = AB · AC.

2
3. Hai tam giác đồng dạng và định lí Ta-lét
A A
M
M N
B C N P B C
1. 4 ABC đồng dạng 4 MNP nếu chúng có hai góc AM AN MN

MN k BC ⇔ = =
tương ứng bằng nhau. AB AC BC
AB MN
2. Nếu 4 ABC đồng dạng với 4 MNP thì = .
AC MP
4. Các hệ thức lượng trong tam giác thường

Cho tam giác 4 ABC có
Độ dài các cạnh tương ứng là a, b, c.
Chiều cao tương ứng kẻ từ các đỉnh A, B, C lần lượt là h a , hb , hc .
Bán kính đường tròn ngoại tiếp, nội tiếp 4 ABC lần lượt là r, R.
a+b+c
Nửa chu vi p = .
2
Định lí Cô-sin Định lí sin
b2 + c2 − a2 a b c
1. a2 = b2 + c2 − 2bc cos A ⇒ cos A = . 1. = = = 2R
2bc sin A sin B sin C
a2 + c2 − b2 2. a = 2R sin A, b = 2R sin B, c = 2R sin C.
2. b2 = a2 + c2 − 2ac cos B ⇒ cos B = .
2ac
A
a2 + b2 − c2
3. c2 = a2 + b2 − 2ab cos C ⇒ cos C = . b
2ab c
B a C

Công thức trung tuyến Công thức tính diện tích tam giác
A A
N
P G N
P H
B M C B M C
AB2 + AC2 AB2 1. S4 ABC =

1 1 1
ah a = bhb = chc .
1. AM2 = − .
2 4 2 2 2
BA2 + BC2 AC2 1 1 1
2. BN 2 = − . 2. S4 ABC = ab sin C = bc sin A = ac sin B.
2 4 2 2 2
abc
CB2 + CA2 AB2 3. S4 ABC = ;S = pr.
3. CP2 = − . 4R 4 ABC
2 4 p
4. S4 ABC = p( p − a)( p − b)( p − c).
5. Các công thức diện tích
Diện tích tam giác vuông Diện tích tam giác đều
C
√
AB2 3
A 1 S4 ABC =
S4 ABC = AB · AC 4
2
B C A B
Diện tích hình vuông và hình chữ nhật Diện tích hình thang
D C Q P D C
A H B
A B M N AB + CD
1. S ABCD = · AH.
2
1. Diện tích hình vuông ABCD là
1
1 2. S ABCD = AC · BD sin α. Trong đó α là góc
S ABCD = AB · AD = AC · BD 2
2 giữa hai đường chéo.
2. Diện tích hình chữ nhật MNPQ là
S MNPQ = AB · AD.

Diện tích tứ giác có hai đường chéo vuông góc Diện tích hình bình hành
D D C

β
α
A C
A B
B 1. S ABCD = AB · AD sin α.
Diện tích tư giác ABCD là 1
2. S ABCD = AC · BD sin β.
1 2
S ABCD = AC · BD.
2
II. Một số phương pháp chứng minh hình học không gian
1. Chứng minh đường thẳng vuông góc với mặt phẳng
Bài toán: Chứng minh đường thẳng ∆ vuông góc với mặt phẳng ( P).
Phương pháp: Chứng minh ∆ vuông góc với hai đường thẳng a, b cắt nhau ∆
cùng nằm trên mặt phẳng ( P).
Trình(bày bài:
a
∆ ⊥ a ⊂ ( P) b
Ta có ⇒ ∆ ⊥ ( P ).
∆ ⊥ b ⊂ ( P)
2. Chứng minh hai đường thẳng vuông góc
Bài toán: Trong không gian, cho hai đường thẳng ∆ và d. Chứng minh ∆ ⊥ d.
Phương pháp: Chứng minh ∆ vuông góc với một mặt phẳng ( P) chứa d. ∆
Trình(bày bài:
d
∆ ⊥ ( P)
Ta có ⇒ ∆ ⊥ d.
d ⊂ ( P)
3. Chứng minh hai mặt phẳng vuông góc Q
∆
Bài toán: Trong không gian, cho hai mặt phẳng ( P) và ( Q). Chứng minh
( P ) ⊥ ( Q ).
Phương pháp: Để chứng minh mp( P) ⊥ mp( Q) ta chứng minh mp( Q)
chứa một đường thẳng ∆ vuông góc với mp( P).
P
Trình(bày bài:
∆ ⊥ ( P)
Ta có ⇒ ( Q ) ⊥ ( P ).
∆ ⊂ ( Q)
4. Hai định lí về quan hệ vuông góc

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 17. Góc trong không gian
Định lí 1. Nếu mặt phẳng ( P) và mặt phẳng ( Q) cùng vuông góc với P
mặt phẳng (α) thì giao tuyến (nếu có) của chúng vuông góc với mặt phẳng
( α ).
Q
α
∆
Định lí 2. Cho mp( P) vuông góc với mp( Q). Một đường thẳng d nằm trong
mp( P) vuông góc với giao tuyến ∆ của ( P) và ( Q) thì d vuông góc với mp( Q).
5. Định lí 3 đường vuông góc, công thức diện tích hình chiếu P
Định lí 3. Cho mặt phẳng ( P) và đường thẳng a không vuông góc với ( P). ∆
Đường thẳng ∆ là hình chiếu vuông góc của d lên mp( P). Đường thẳng b nằm trên
mp( P). Khi đó ta có a
b ⊥ ∆ ⇔ b ⊥ a.
Q
Tính chất 1. Cho hình hình phẳng H nằm trên mặt phẳng ( Q), hình
(H 0 ) là hình chiếu vuông góc của (H ) lên mặt phẳng ( P), biết ( P) và
( Q) không vuông góc với nhau. Gọi S, S0 lần lượt là diện tích của (H ) và
(H 0 ).
Ta có H
S0 = S · cos α. α
H0
Trong đó α là góc giữa ( P) và ( Q).
P
Từ công thức diện tích hình chiếu, nhiều bài toán tính diện tích thiết diện có thể chuyển qua bài toán tính
! góc giữa hai mặt phẳng.
§17. GÓC TRONG KHÔNG GIAN
I. Góc giữa hai đường thẳng
1. Phương pháp

Nếu a và b song song hoặc trùng nhau thì góc giữa chúng bằng 0◦ . a b
Nếu a và b cắt nhau thì góc giữa chúng là góc nhỏ nhất trong các góc được tạo
bởi hai đường thẳng.

Góc giữa hai đường thẳng chéo nhau a và b là góc giữa hai đường thẳng a0 và
b0 cùng(đi qua một điểm và lần lượt song song (hoặc trùng) với a và b. a0
a k a0
Tức là ⇒ ( a, b) = ( a0 , b0 ). M b0
b k b0
Chú ý
B
0◦ ≤ ( a, b) ≤ 90◦ .
Để xác định góc giữa hai đường thẳng, ta có thể lấy một điểm (thuộc một
trong hai đường thẳng đó) từ đó kẻ đường thẳng song song với đường E
thẳng còn lại. A
Ví dụ: Để tính ( AB, CD ). Ta kẻ AE k CD.
D
Khi đó: ( AB, CD ) = ( AB, AE) = BAE. [
!
C
#» #»
Gọi u 1 , u 2 lần lượt là hai véc-tơ chỉ phương của hai đường thẳng a và b,
và ( #»
u , #»
1u ) = α thì
2
khi α ≤ 90◦
"
( a, b) = α
( a, b) = 180◦ − α khi α > 90◦ .
#» #»
u 1 · u 2

#» #»
Tức là cos ( a, b) = cos ( u 1 , u 2 ) = #» #» .

u 1 · u 2
II. Góc giữa đường thẳng và mặt phẳng
1. Xác định góc giữa đường thẳng và mặt phẳng
Nếu đường thẳng a vuông góc với mặt phẳng ( P) thì góc giữa đường A
thẳng a và mặt phẳng ( P) bằng 90◦ .
a
Nếu đường thẳng a không vuông góc với mặt phẳng ( P) thì góc tạo
bởi đường thẳng a và hình chiếu a0 của nó trên ( P) gọi là góc giữa
M
đường thẳng a và ( P). H
Tức là: Nếu a không vuông với ( P) và a0 là hình chiếu của a trên ( P) P
thì ( a, ( P)) = ( a, a0 ) = ϕ
Chú ý:
1. 0◦ 6 ( a, ( P)) 6 90◦ .
"
a k ( P)
2. Nếu ⇒ ( a, ( P)) = 0◦ .
! a ⊂ ( P)
3. Để tìm hình chiếu a0 của a trên ( P) ta có thể làm như sau

Tìm giao điểm M = a ∩ ( P).
Lấy một điểm A tùy ý trên a và xác định hình chiếu H của A trên ( P) . Khi đó, a là đường thẳng đi qua
hai điểm A và M.

2. Một số loại góc giữa đường thẳng và mặt phẳng thường gặp đối với hình chóp
Bài toán: Cho khối chóp có đỉnh S và đáy là ABCDxxx . . . H là hình chiếu của S lên mặt phẳng đáy. Tìm góc giữa các
đường thẳng và mặt phẳng trong các trường hợp sau
d Vấn đề 1. Góc giữa cạnh bên và mặt đáy
S
+o Tìm góc giữa cạnh bên SD và đáy ( ABCD ).
H là hình chiếu vuông góc của S trên ( ABCD ).

⇒ HD là hình chiếu vuông góc của SD trên ( ABCD ).
Vậy (SD, ( ABCD )) = (SD, HD ) = SDH.
[
A D
B C
d Vấn đề 2. Góc giữa cạnh bên và mặt đứng
+o Tìm góc giữa cạnh bên SC và (SHD ) với (SHD ) ⊥ ( ABCD ). S

( CE ⊥ HD ( E ∈ HD ).
Dựng
CE k HD
Vì ⇒ CD ⊥ (SHE).
CE ⊂ SH
⇒ E là hình chiếu vuông góc của C trên (SHD ). A D
Vậy (SD, (SHD )) = (SC, SE) = CSE.
d
H E
B C
d Vấn đề 3. Góc giữa đường cao và mặt bên
+o Tìm góc giữa đường cao SH và mặt bên (SCD ) S

( HE ⊥ CD ( E ∈ CD ).
Dựng
CD k HE
Vì
CD ⊂ SH. K
⇒ CD ⊥ (SHE) ⇒ (SCD ) ⊥ (SHE). A D
Ta có (SCD ) ∩ (SHE) = SE.
Dựng HK ⊥ SE ⇒ HK ⊥ (SCD ).
E
⇒ SK là hình chiếu vuông góc của SH trên (SCD ). H
Vậy (SH, (SCD )) = (SH, SK ) = HSK.
[
B C
III. Góc giữa hai mặt phẳng

1. Phương pháp
Để xác định góc giữa hai mặt phẳng ( P) và ( Q) ta có thể thực hiện một trong các cách sau
CÁCH 1:
Theo định nghĩa
P Q
(
a ⊥ ( P)
⇒ (( P), ( Q)) = ( a, b) .
b ⊥ ( Q) a b

CÁCH 2:
Khi xác định được ( P) ∩ ( Q) = ∆ thì ta làm như sau P Q

∆
+o Bước 1: Tìm mặt phẳng ( R) ⊥ ∆.
p q
(
p = ( R) ∩ ( P)
+o Bước 2: Tìm .
q = ( R ) ∩ ( Q ).
R
Khi đó (( P), ( Q)) = ( p, q).
CÁCH 3:
P
Theo định lý về hình chiếu
S0
S0 = S · cos ϕ ⇒ cos ϕ = S0
S
S
Q

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 18. Khoảng cách
§18. KHOẢNG CÁCH

I. Tóm tắt lý thuyết
Dạng 1: Khoảng cách từ một điểm đến một đường thẳng M

Khoảng cách từ điểm M đến đường thẳng a là MH, với H là hình chiếu
của M lên đường thẳng a. a H
α
Kí hiệu: d( M, a) = MH. M
Dạng 2: Khoảng cách từ một điểm đến một mặt phẳng

Khoảng cách từ điểm M đến mặt phẳng (α) là MH, với H là hình chiếu
của M lên mặt phẳng (α).
H
Kí hiệu: d( M, (α)) = MH. α
Dạng 3: Khoảng cách giữa hai đường thẳng song song M a

Khoảng cách giữa hai đường thẳng song song là khoảng cách từ một
điểm bất kì thuộc đường thẳng này đến đường thẳng kia. b
α H
Kí hiệu: d( a, b) = d( M, b) = MH ( M ∈ a).
M a
Dạng 4: Khoảng cách giữa đường thẳng và mặt phẳng song song
Khoảng cách giữa đường thẳng a và mặt phẳng (α) song song với nhau
là khoảng cách từ một điểm M bất kì thuộc đường thẳng a đến mặt
phẳng (α). H
α
Kí hiệu: d( a, (α)) = d( M, (α)) = MH ( M ∈ a).
Dạng 5: Khoảng cách giữa hai mặt phẳng song song B
Khoảng cách giữa hai mặt phẳng song song là khoảng cách từ một điểm a A
bất kì của mặt phẳng này đến mặt phẳng kia. α
d((α), ( β)) = d( a, ( β)) = d( A, ( β)) = AH ( a ⊂ (α), A ∈ a).
b K
β H
Dạng 6: Khoảng cách giữa hai đường thẳng chéo nhau
Đường thẳng c cắt hai đường thẳng a, b và cùng vuông góc với mỗi
đường thẳng ấy gọi là đường vuông góc chung của a và b, I J gọi a I
là đoạn vuông góc chung của a và b.
α
Khoảng cách giữa hai đường thẳng chéo nhau là độ dài đoạn
vuông góc chung của hai đường thẳng đó.
d( a, b) = I J.
b J
Nếu ta dựng hai mặt phẳng (α), ( β) lần lượt chứa 2 đường thẳng β
chéo nhau a, b và song song với nhau thì d( a, b) = d((α), ( β)).
Nhận xét. Tất cả các dạng toán tìm khoảng cách ở trên đều đưa về hai bài toán tìm khoảng cách cốt lõi nhất, đó là: tìm
khoảng cách từ một điểm đến đường thẳng và khoảng cách từ một điểm đến một mặt phẳng.

II. Dạng toán và bài tập

d Vấn đề 1. Khoảng cách từ một điểm đến một đường thẳng
Bài toán: Tìm khoảng cách từ điểm M đến đường thẳng d cho trước.

Cách 1:
Trong mặt phẳng ( M, d), vẽ MH ⊥ d tại H. Khi đó M
d( M, d) = MH.
a H
Tính toán tìm độ dài MH. α
Nếu MA k d hay d( M, d) = d( A, d), ta có thể thay vì tìm d( M, d) ta sẽ tìm d( A, d) với d( A, d)

dễ tính toán hơn, từ đó suy ra d( M, d).
! Nếu MA ∩ d = I thì
d( M, d)
=
MI
.
d( A, d) AI
Cách 2:
Dựng (tìm) mặt phẳng (α) qua M và vuông góc với đường d
thẳng d.
Tìm giao điểm H = (α) ∩ d. Lúc này H chính là hình chiếu
M H
vuông góc của M lên đường thẳng d. Suy ra d( M, d) = MH.
α
Tính toán tìm độ dài MH.
d Vấn đề 2. Khoảng cách từ một điểm đến một mặt phẳng

M
Nhắc lại: Khoảng cách từ điểm M đến mặt phẳng (α) là MH, với H là hình
chiếu của M lên mặt phẳng (α).
Ký hiệu: d( M, (α)) = MH.
α H
Bài toán: Tìm khoảng cách từ điểm O đến mặt phẳng (α)
Như vậy, muốn tìm khoảng cách từ một điểm đến một mặt phẳng, trước hết ta phải tìm hình chiếu vuông góc của điểm đó
trên mặt phẳng. Việc xác định hình chiếu của điểm trên mặt phẳng ta thường dùng một trong các cách sau:
Cách 1:
Bước 1: Tìm hình chiếu H của O lên (α).

β
Tìm mặt phẳng ( β) qua O và vuông góc với (α).
O
Tìm ∆ = (α) ∩ ( β).
Trong mặt phẳng ( β), kẻ OH ⊥ ∆ tại H. Khi đó, H là
hình chiếu vuông góc của O lên (α). H
α
Bước 2: Khi đó OH là khoảng cách từ O đến (α).
! Lưu ý: Chọn mặt phẳng ( β) sao cho dễ tìm giao tuyến với (α).
Cách 2:
Nếu đã có trước đường thẳng d ⊥ (α) thì kẻ Ox k d cắt (α) tại H. Lúc O
d
đó, H là hình chiếu vuông góc của O lên (α) ⇒ d(O, (α)) = OH.
α H

Một số chú ý quan trọng:

Nếu OA k (α) thì d(O, (α)) = d( A, (α)).
d(O, (α)) OI
Nếu OA cắt (α) tại I thì = (định lý Ta-lét)
d( A, (α)) AI
A
O A O A
H K I H K I
α α
Chú ý đến việc đưa bài toán tìm khoảng cách từ một điểm (đề bài cho) bất kỳ đến một mặt phẳng về bài toán tìm khoảng
cách từ chân đường cao đến mặt phẳng đó và tìm mối liên hệ giữa hai khoảng cách này. Từ đó suy ra được khoảng cách
theo yêu cầu của đề bài.
! Khối chóp có các cạnh bằng nhau: Cho hình chóp có đỉnh S có các cạnh bên có độ dài bằng nhau SA = SB = SC =
SD . . . Khi đó hình chiếu O của S lên mặt phẳng đáy trùng với tâm đường tròn nội tiếp đi qua các đỉnh ( A, B, C, D )
nằm trên mặt đáy. Nếu đáy là
– Tam giác đều, O là trọng tâm.

– Tam giác vuông, O là trung điểm cạnh huyền.
– Hình vuông, hình chữ nhật, O là giao điểm của 2 đường chéo đồng thời là trung điểm mỗi đường.
Sử dụng phương pháp thể tích để tìm khoảng cách: Đưa bài toán khoảng cách về bài toán tìm chiều cao của khối
đa diện mà khối đa diện đó có thể xác định được dễ dàng thể tích và diện tích đáy. Phương pháp này được sử dụng
trong trường hợp không thể tính được khoảng cách bằng các công cụ tính toán như: Định lý Pytago, các hệ thức lượng
trong tam giác vuông, định lý cô-sin,. . .
1 3V
– V= Sh ⇒ h = , trong đó V, S, h lần lượt là thể tích, diện tích đáy và chiều cao khối chóp.
3 S
– V = S · h, trong đó V, S, h lần lượt là thể tích, diện tích đáy và chiều cao lăng trụ.
– Nếu tứ diện OABC có các cạnh OA, OB, OC đôi một vuông góc thì
1 1 1
d(O, ( ABC )) = + + .
OA2 OB2 OC2
Các bài toán tính khoảng cách từ một điểm đến mặt phẳng hay gặp
1. Khoảng cách từ chân đường cao tới mặt bên
Bài toán: Cho hình chóp có đỉnh S có hình chiếu vuông góc lên mặt đáy là H. S
Tính khoảng cách từ điểm H đến mặt bên (SAB).
K
Kẻ H I ⊥ AB (I ∈ AB). Vì AB ⊥ SH; AB ⊥ H I ⇒ AB ⊥ (SH I ) (1)
A
Kẻ HK ⊥ SI (K ∈ SI). Từ (1) ⇒ HK ⊥ AB. I
H
! Do đó HK ⊥ (SAB) ⇒ d( H, (SAB)) = HK. B
2. Khoảng cách từ một điểm trên mặt đáy tới mặt đứng (chứa đường cao)
Bài toán: Cho hình chóp có đỉnh S có hình chiếu vuông góc lên mặt đáy là H. Tính S
khoảng cách từ điểm A bất kì đến mặt bên (SHB).
Kẻ AK ⊥ HB
( K B
AK ⊥ HB
⇒ AK ⊥ (SHB) ⇒ d( A, (SHB)) = AK. H
AK ⊥ SH
A

d Vấn đề 3. Khoảng cách giữa đường thẳng và mặt phẳng song song. Khoảng cách giữa hai mặt phẳng song
song

Khoảng cách giữa đường thẳng và mặt phẳng song song a M
Khoảng cách giữa đường thẳng a và mặt phẳng (α) song song với nhau là
khoảng cách từ một điểm M bất kì thuộc đường a đến mặt phẳng (α). H
α
d[ a, (α)] = d[ M, (α)] = MH (M ∈ a).
A B
Khoảng cách giữa hai mặt phẳng song song
α
Khoảng cách giữa hai mặt phẳng song song là khoảng cách từ một điểm bất kì
của mặt phẳng này đến mặt phẳng kia.
H
d[(α), ( β)] = d[ a, ( β)] = d[ A, ( β)] = AH (a ⊂ (α), A ∈ a). β K
Kết luận. Việc tính khoảng cách giữa đường thẳng và mặt phẳng song song; khoảng cách giữa hai mặt
phẳng song song đều quy về bài toán tính khoảng cách từ một điểm đến một mặt phẳng đã đề cập ở dạng
! trước. Do đó, việc cần làm là chọn điểm trên đường hoặc trên mặt sao cho việc xác định khoảng cách là
đơn giản nhất.
d Vấn đề 4. Khoảng cách giữa hai đường thẳng chéo nhau
Có 3 cách để tính khoảng cách giữa hai đường thẳng chéo nhau.
Cách 1: Tính khoảng cách hai đường thẳng chéo nhau bằng đường vuông góc chung
c
Định nghĩa đường vuông góc chung
Đường thẳng c cắt hai đường thẳng a, b và cùng vuông góc với mỗi đường ấy gọi là A
“đường vuông góc chung” của a và b. Đoạn thẳng AB gọi là đoạn vuông góc chung a
của a và b.
Khi đó, độ dài đoạn vuông góc chung AB là khoảng cách của hai đường thẳng chéo
B
nhau a, b. Kí hiệu d( a, b) = AB . b
Các cách xác định đường vuông góc chung của hai đường thẳng chéo nhau a, b.
• Trường hợp a ⊥ b. b
Bước 1. Dựng mặt phẳng (α) chứa a và vuông góc với b tại B. a
Bước 2. Trong (α) dựng BA ⊥ a tại A. H
Vậy AB là đoạn vuông góc chung. α A
• Trường hợp a và b không vuông góc với nhau. B M

b0
Bước 1. Dựng mặt phẳng (α) chứa a và song song với b.
Bước 2. Lấy điểm M tùy ý trên b, dựng MM0 ⊥ (α) tại M0 . a
Bước 3. Từ M0 dựng b0 k b và cắt a tại A. b
Bước 4. Từ A dựng AB k MM0 và cắt b tại B. α A M0
Vậy AB là đoạn vuông góc chung.
Cách 2: Tính khoảng cách hai đường thẳng chéo nhau bằng cách quy về tìm A a
khoảng cách từ 1 điểm đến 1 mặt phẳng
Bước 1. Dựng (tìm) mặt phẳng (α) chứa b và song song với a. H b
Bước 2. Khi đó d( a, b) = d[ a, (α)] = d[ A, (α)] = AH với A ∈ a. α
Cách 3: Tính khoảng cách hai đường thẳng chéo nhau bằng cách quy về tìm a
khoảng cách 2 mặt phẳng song song α
M
Bước 1. Dựng hai mặt phẳng (α), ( β) sao cho a ⊂ (α) k ( β) ⊃ b.
Bước 2. Khi đó d( a, b) = d[(α), ( β)] = d[ M, ( β)] = MH. b
β H


97
Phần III
TOÁN 10

99
Phần IV

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 19. PHƯƠNG TRÌNH - BẤT PHƯƠNG TRÌNH ĐẠI SỐ
§19. PHƯƠNG TRÌNH - BẤT PHƯƠNG TRÌNH ĐẠI SỐ
I. CÁC CÔNG THỨC PHƯƠNG TRÌNH - BẤT PHƯƠNG TRÌNH

√
d Vấn đề 1. PHƯƠNG TRÌNH CÓ CHỨA DẤU | · | VÀ ·
B≥0

 "
" A=B
1 | A| = B ⇔ A=B . 2 | A| = | B| ⇔ .
 A = −B
A = −B

( ( (
√ B≥0 B≥0 √ √ B≥0 (hay A ≥ 0)
3 A=B⇔ √ ⇔ 2
. 4 A= B⇔ .
( A )2 = B2 A=B A=B
(
A khi A ≥ 0
! | A| =
− A khi A < 0
.
√
d Vấn đề 2. BẤT PHƯƠNG TRÌNH CÓ CHỨA DẤU | · | VÀ ·
( (
A<B A≤B
1 | A| < B ⇔ . 2 | A| ≤ B ⇔ .
A > −B A ≥ −B
( (
A>B A≥B
3 | A| > B ⇔ . 4 | A| ≥ B ⇔ .
A < −B A ≤ −B
5 | A| < | B| ⇔ A2 < B2 ⇔ A2 − B2 < 0. 6 | A| ≤ | B| ⇔ A2 ≤ B2 ⇔ A2 − B2 ≤ 0.

 
√ A ≥ 0

√ A ≥ 0

7 A<B⇔ B>0 . 8 A≤B⇔ B≥0 .
 
A < B2 A ≤ B2
 
( ( ( (
√ B<0 B≥0 √ B≤0 B≥0
9 A>B⇔ hay . 10 A≥B⇔ hay .
A≥0 A > B2 A≥0 A ≥ B2
 
√ √ A ≥ 0

√ √ A ≥ 0

11 A< B⇔ B≥0 . 12 A≤ B⇔ B≥0 .
 
A<B A≤B
 
d Vấn đề 3. TAM THỨC KHÔNG ĐỔI DẤU TRÊN R
( (
a>0 a>0
1 ax2 + bx + c > 0, ∀ x ∈ R ⇔ . 2 ax2 + bx + c ≥ 0, ∀ x ∈ R ⇔ .
∆<0 ∆≤0
( (
a<0 a<0
3 ax2 + bx + c < 0, ∀ x ∈ R ⇔ . 4 ax2 + bx + c ≤ 0, ∀ x ∈ R ⇔ .
∆<0 ∆≤0
Khi a có chứa tham số m thì ta phải xét thêm trường hợp a = 0.

ax2 + bx + c > 0 vô nghiệm ⇔ ax2 + bx + c ≤ 0, ∀ x ∈ R.
! ax2 + bx + c > 0 có nghiệm.
+o Bước 1. Tìm m để ax2 + bx + c > 0 vô nghiệm.

+o Bước 2. Lấy phủ định kết quả ở Bước 1 sẽ được m cần tìm.

d Vấn đề 4. Phương trình bậc nhất ax = b
(
a=0
1 ax = b có nghiệm duy nhất ⇔ a 6= 0. 2 ax = b có vô số nghiệm ⇔ .
b=0
(
a=0
3 ax = b vô nghiệm ⇔ .
b 6= 0
d Vấn đề 5. Phương trình bậc hai ax2 + bx + c = 0 có ∆ = b2 − 4ac, S = x1 + x2 và P = x1 · x2
( (
a 6= 0 a 6= 0
1 PT có hai nghiệm phân biệt ⇔ . 2 PT có nghiệm kép ⇔ .
∆>0 ∆=0
(
∆>0
3 PT có hai nghiệm trái dấu ⇔ a · c < 0. 4 PT có hai nghiệm phân biệt cùng dấu .
P>0
∆ > 0 ∆ > 0
 
 
5 PT có hai nghiệm dương phân biệt P > 0 . 6 PT có hai nghiệm âm phân biệt P > 0 .
 
S>0 S<0
 
d Vấn đề 6. Định lý Vi-et
Nếu phương trình ax2 + bx + c = 0 có hai nghiệm x1 , x2 thì
b c
S = x1 + x2 = − và P = x1 · x2 = .
a a
(
u+v = S
Nếu có hai số u, v thỏa (S2 − 4P ≥ 0) thì u, v là nghiệm của phương trình
u·v = P
x2 − Sx + P = 0.
II. BẤT ĐẲNG THỨC

1. Bất đẳng thức Cauchy (Côsi)
Với a, b ≥ 0. Ta có
a+b √ √
≥ ab ⇔ a + b ≥ 2 ab.
2
Dấu “=”xáy ra khi và chỉ khi a = b.
Với a, b, c ≥ 0 ta có
a+b+c √
3
≥ abc
3
Dấu “=”xảy ra khi và chỉ khi a = b = c.
2. Bất đẳng thức Schwartz (S-vac)

“| #»
u · #»
v | ≤ | #»
u | · | #»
v| ”
Cho hai bộ số a, b và x, y. Ta có
p q
| ax + by| ≤ a2 + b2 · x 2 + y2 .
x y
Dấu “= ”xảy ra khi và chỉ khi = .
a b

Cho hai bộ số a, b, c và x, y, z. Ta có
p q
| ax + by + cz| ≤ a2 + b2 + c2 · x 2 + y2 + z2 .

x y z
Dấu “= ”xảy ra khi và chỉ khi = = .
a b c
3. Bất đẳng thức trong tam giác

Gọi a, b, c là ba cạnh của một tam giác. Khi đó a − b < c < a + b.
4. Bất đẳng thức có chứa dấu trị tuyệt đối
| a + b| ≤ | a| + |b|. Dấu “=”xảy ra khi ab ≥ 0.
| a − b| ≤ | a| + |b|. Dấu “=”xảy ra khi ab ≤ 0.
5. Bất đẳng thức véc-tơ
| #»
u | + | #»
v | ≥ | #»
u + #»
v |. Dấu “=”xảy ra khi và chỉ khi #»
u , #»
v cùng hướng.
| #»
u | + | #»
v | ≥ | #»
u − #»
v |. Dấu “=”xảy ra khi và chỉ khi #»
u , #»
v ngược hướng.
| #»
u · #»
v | ≤ | #»
u | · | #»
v . Dấu “=”xảy ra khi và chỉ khi #»
u , #»
v cùng phương.
6. Các đẳng thức đáng nhớ

1 2
1. Với mọi x, y ∈ R. Ta có: x2 + y2 > 2xy ⇐⇒ xy 6 x + y2 .

2
1
2. Vì ( x + y)2 = x2 + y2 + 2xy > 4xy nên xy 6 ( x + y )2 .
4
1
3. Áp dụng 1: x2 + y2 > ( x + y )2 .
2
1
4. Áp dụng 2: x2 + y2 + z2 + t2 > ( x + y + z + t )2 .
4
1
5. Vì x3 + y3 = ( x + y)3 − 3xy( x + y) > ( x + y)3 nên
4
1
x 3 + y3 > ( x + y )3 .
4
3
6. Vì x2 + y2 + xy = ( x + y)2 − xy > ( x + y)2 nên ghi nhớ
4
3
x2 + y2 + xy > ( x + y )2 .
4
7. Tương tự
1
x2 + y2 − xy > ( x + y )2 .
4
1 2 1 2 1 2
x + y2 ; yz 6 y + z2 ; zx 6 z + x2 nên

8. Ta có xy 6
2 2 2
xy + yz + zx 6 x2 + y2 + z2 .
9. Ta có
( x + y + z)2 = x2 + y2 + z2 + 2( xy + yz + zx ) > 3( xy + yz + zx ).

( x + y + z)2 = x2 + y2 + z2 + 2( xy + yz + zx ) 6 3 x2 + y2 + z2
nên
3( xy + yz + zx ) 6 ( x + y + z)2 6 3 x2 + y2 + z2

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 20. Phương pháp tọa độ trong mặt phẳng
10. Cho a, b > 0 và x, y ∈ R. Ta có

x2 y2 x 2 + y2
+ > .
a b a+b
1 1 2
11. Cho a, b ≥ 0, ta có: + > .
1 + a2 1 + b2 1 + ab
1 1 1 3
12. Cho a, b, c ≥ 1, ta có: 3
+ 3
+ 3
> .
1+a 1+b 1+c 1 + abc

1 1 1 1
13. Cho a, b > 0, ta có: ≥ + .
a+b 4 a b
27 2
14. Cho a, b > 0, ta có: ( a + b)3 > a b.
4
§20. PHƯƠNG PHÁP TỌA ĐỘ TRONG MẶT PHẲNG

I. Tọa độ của véc-tơ
#» #» #»
u = x · i + y · j ⇔ #»
u = ( x; y).
II. Tọa độ của điểm

# » #» #»
OM = x · i + y · j ⇔ M = ( x; y).
III. Tính chất

#»
Cho #»
a = ( a1 ; a2 ) và b = (b1 ; b2 ). Khi đó
#» #»
1 a + b = ( a1 + b1 ; a2 + b2 ).
#» #»
2 a − b = ( a1 − b1 ; a2 − b2 ).
#»
3 k a = (ka1 ; ka2 ).
#» #»
4 a · b = a1 b1 + a2 b2 .
(
#» #» a1 = b1 #» #» a1 a
5 a = b ⇔ . 6 a cùng phương b ⇔ = 2.
a2 = b2 b1 b2
#» #»
#» #» #» #» #» #»
7 a · b = | a | · | b | · cos( a , b ).
#» #» a·b
8 cos( a , b ) = #» #» .
|a|·|b|
IV. Ứng dụng

x A + xB y A + yB A+B+C
1 I là trung điểm của AB ⇔ M ; . 2 G là trọng tâm 4 ABC ⇔ G = .
2 2 3
A+B+C+D
3 ABCD là hình bình hành ⇔ A + B = C + D. 4 G là trọng tâm tứ diện G = .
4
§21. PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG THẲNG

I. Mối quan hệ giữa VTCP - VTPT - Hệ số góc k
d có VTCP #»u = (u1 ; u2 ) ⇒ VTPT #»
u2
n = (−u2 ; u1 ) và hệ số góc k = ( u1 6 = 0).
u1
d có hệ số góc k ⇒ VTCP #» u = (1; k).
II. Phương trình tham số của đường thẳng

( (
qua M( x0 ; y0 ) x = x0 + u1 · t
(d) : ⇒ (d) : .
VTCP #»
u = ( u1 ; u2 ) y = y0 + u2 · t

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 22. PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG TRÒN
III. Phương trình chính tắc

(
qua M ( x0 ; y0 ) x − x0 y − y0
(d) : ⇒ (d) : = .
VTCP #»

u = ( u1 ; u2 ) (điều kiện u1 6= 0, u2 6= 0). u1 u2
IV. Phương trình tổng quát

(
qua M ( x0 ; y0 )
(d) : ⇒ (d) : a( x − x0 ) + b(y − y0 ) = 0 hay ax + by + c = 0 (với c = − ax0 − by0 ).
VTPT #»n = ( a; c)
V. Phương trình theo đoạn chắn

(
qua A( a; 0) ∈ Ox x y
(d) : ⇒ (d) : + = 1.
qua B(0; b) ∈ Oy. a b
VI. Các dạng phương trình tổng quát đặc biệt ( P) : ax + by + c = 0
" "
( P) k Ox ( P) k Oy
1 c = 0 ⇒ ( P) đi qua gốc tọa độ O. 2 a=0⇒ . 3 b=0⇒ .
( P) ≡ Ox ( P) ≡ Oy
VII. Vị trí tương đối của 2 đường thẳng

Cho hai đường thẳng (d) : a1 x + b1 y + c1 = 0 và (∆) : a2 x + b2 y + c2 = 0. Khi đó
a1 b a1 b c a1 b c
1 d cắt ∆ ⇔ 6= 1 . 2 dk∆⇔ = 1 6= 1 . 3 d≡∆⇔ = 1 = 1.
a2 b2 a2 b2 c2 a2 b2 c2
VIII. Góc giữa 2 đường thẳng

Cho hai đường thẳng (d) : a1 x + b1 y + c1 = 0 và (∆) : a2 x + b2 y + c2 = 0. Khi đó
| #»
n · #»n | | a a2 + b1 b2 |
cos(d, ∆) = #» d #»∆ = q 1 .
| n d| · | n ∆|
q
a21 + b12 · a22 + b22
IX. Khoảng cách từ điểm M đến đường thẳng ∆ : ax + by + c = 0
| ax M + by M + c
d ( M, ∆) = √ .
a2 + b2
§22. PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG TRÒN
I. Phương trình chính tắc của đường tròn

(
Tâm I ( a; b)
(C ) : ⇒ Phương trình đường tròn (C ) : ( x − a)2 + (y − b)2 = R2 .
Bán kính R
II. Phương trình tổng quát của đường tròn

Dạng (C ) : x2 + y2 − 2ax − 2by + c = 0 với điều kiện là a2 + b2 − c > 0. Khi đó
(
Tâm I ( a; b)
(C ) : p .
Bán kính R = a2 + b2 − c

CÔNG THỨC ÔN TẬP THPTQG 2020 23. PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG ELIP
III. Phương trình tiếp tuyến của đường tròn (C ) tại điểm M ( x0 ; y0 )
Gọi ∆ là phương trình tiếp tuyến tại điểm M của đường tròn (C ).
(
qua M ( x0 ; y0 )
(∆) # » ⇒ (∆) : ( x0 − a)( x − x0 ) + (y0 − b)(y − y0 ) = 0.
có VTPT I M = ( x0 − a; y0 − b)
IV. Vị trí tương đối của đường thẳng ∆ và đường tròn (C )

Cho đường tròn (C ) có tâm I ( a; b) và bán kính R. Khi đó

1 (C ) không cắt ∆ ⇔ d( I, ∆) > R. 2 (C ) tiếp xúc ∆ ⇔ d( I, ∆) = R.
3 (C ) cắt ∆ tại 2 điểm ⇔ d( I, ∆) < R.
§23. PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG ELIP

I. Định nghĩa
Cho hai điểm F1 và F2 cố định với F1 F2 = 2c (c > 0).
Đường Ellipse là tập hợp các điểm M sao cho MF1 + MF2 = 2a, trong đó a là số cho trước lớn hơn c. Hai điểm F1 và F2
là các tiêu điểm của Ellipse. Khoảng cách F1 F2 = 2c gọi là tiêu cự của Ellipse.
II. Phương trình đường Elip
x2 y2 y
Dạng ( E) : + = 1 với c2 = a2 − b2 . B2
a2 b2
Đường thẳng nối A1 A2 : trục lớn của ( E) với
A1 (− a; 0), A2 ( a; 0).
A1 A2
Đường thẳng nối B1 B2 : trục nhỏ của ( E) với F1 O F2 x
B1 (0; −b), B2 (0; b).
Hai tiêu điểm F1 (−c; 0), F2 (c; 0).
B1
III. Điều kiện đường thẳng tiếp xúc với Elip

x2 y2
Đường thẳng ∆ : Ax + By + C = 0 tiếp xúc với ( E) : 2
+ 2 = 1 ⇔ A2 a2 + B2 b2 = C 2 .
a b

Tom Tat Ly Thuyet 10 11 12

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tom Tat Ly Thuyet 10 11 12

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Biên soạn Thầy TRƯƠNG QUAN KÍA - 0918852021

I CÔNG THỨC TOÁN 12 9

 LATEX Thầy Trương Quan Kía 2 Ô 0918852021

I. Khối đa diện. Khối đa diện đều . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

Biên soạn Thầy TRƯƠNG QUAN KÍA - 0918852021

 LATEX Thầy Trương Quan Kía 3 Ô 0918852021

Vấn đề 15. Song song mp( Q) và d (( P), ( Q)) = k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

Vấn đề 25. Qua điểm A, ⊥ đ.thẳng ∆ và k mp( P) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

II CÔNG THỨC TOÁN 11 65

 LATEX Thầy Trương Quan Kía 4 Ô 0918852021

V. Phương trình đẳng cấp bậc 2 đối với sin u và cos u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

Biên soạn Thầy TRƯƠNG QUAN KÍA - 0918852021

 LATEX Thầy Trương Quan Kía 5 Ô 0918852021

I. Đạo hàm tại một điểm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

 LATEX Thầy Trương Quan Kía 6 Ô 0918852021

Vấn đề 4. Khoảng cách giữa hai đường thẳng chéo nhau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95

Biên soạn Thầy TRƯƠNG QUAN KÍA - 0918852021

 LATEX Thầy Trương Quan Kía 7 Ô 0918852021

 LATEX Thầy Trương Quan Kía 8 Ô 0918852021

CÔNG THỨC TOÁN 12

Biên soạn Thầy TRƯƠNG QUAN KÍA - 0918852021

ỨNG DỤNG CỦA ĐẠO HÀM

§1. HÀM SỐ - ỨNG DỤNG CỦA ĐẠO HÀM

II. Hàm trùng phương y = ax4 + bx2 + c

1 Hàm số có 3 điểm cực trị ⇔ ab < 0 2 Hàm số có 1 điểm cực trị ⇔ ab ≥ 0

1 Đồng biến trên từng khoảng xác định ⇔ ad − bc > 0

2 Nghịch biến trên từng khoảng xác định ⇔ ad − bc < 0

 Có tiệm cận đứng là trục tung (y = 0). dx

 Công thức liên hệ giữa MŨ và LOGARIT:

VII. Bất phương trình MŨ cơ bản: a x > b

VIII. Bất phương trình LOGARIT cơ bản: loga x > b

 TH1: a > 1  TH2: 0 < a < 1

F Chú ý đối với dạng: loga f ( x) > b

 Bước 1: Đặt điều kiện f ( x ) > 0

 Bước 2: Xét cơ số a. Cụ thể:

+o Với a > 1. Khi đó +o Với 0 < a < 1. Khi đó

 LATEX Thầy Trương Quan Kía 12 Ô 0918852021

IX. Các dạng PT-BPT đặt ẩn phụ thường gặp

Biên soạn Thầy TRƯƠNG QUAN KÍA - 0918852021

§2. CÁC CÔNG THỨC HÌNH HỌC

I. KHỐI TRÒN XOAY: KHỐI NÓN - KHỐI TRỤ - KHỐI CẦU

KHỐI NÓN KHỐI TRỤ KHỐI CẦU

¬ Sxq = πR` ¬ Sxq = 2πR` ¬ S = 4πR2

II. KHỐI ĐA DIỆN

d Vấn đề 1. THỂ TÍCH: KHỐI CHÓP - KHỐI TRỤ

d Vấn đề 2. Các công thức cần nhớ của KHỐI ĐA DIỆN

 LATEX Thầy Trương Quan Kía 13 Ô 0918852021

§3. TÍNH ĐƠN ĐIỆU CỦA HÀM SỐ

Các bước xét tính đơn điệu

3 Lập bảng biến thiên. 4 Kết luận.

Phương pháp tổng quát

 Hàm số đồng biến trên ( a; b) ⇔ y0 ≥ 0, ∀ x ∈ ( a; b) .

1. Các dạng hàm số thường gặp

 Lưu ý. Khi a có m phải xét thêm trường hợp a = 0.

 LATEX Thầy Trương Quan Kía 14 Ô 0918852021

Biên soạn Thầy TRƯƠNG QUAN KÍA - 0918852021

§4. CỰC TRỊ CỦA HÀM SỐ

Minh họa bằng bảng biến thiến

CẦN PHẢI NHỚ

II. Quy tắc tìm cực trị của hàm số

1 Tìm tập xác định của hàm số.

3 Lập bảng biến thiên.

4 Từ bảng biến thiên suy ra các điểm cực trị.

Có tiệm cận đứng là trục tung (y = 0). dx

Công thức liên hệ giữa MŨ và LOGARIT:

TH1: a > 1 TH2: 0 < a < 1

Bước 1: Đặt điều kiện f ( x ) > 0

Bước 2: Xét cơ số a. Cụ thể:

Hàm số đồng biến trên ( a; b) ⇔ y0 ≥ 0, ∀ x ∈ ( a; b) .

Lưu ý. Khi a có m phải xét thêm trường hợp a = 0.

Hàm số có 2 cực trị nằm về 2 phía trục tung ⇔ a · c < 0.

Hàm số có 3 cực trị ⇔ a · b < 0.

Hàm số có 1 cực trị ⇔ a · b ≥ 0.

Dò bên cột F(X) để tìm GTLN và GTNN (nếu có).

Nhập hàm số f ( x ) vào máy tính.

Giữ lại phần đồ thị của (C ) y y

Giữ lại phần đồ thị của (C )

Xóa bỏ phần đồ thị của C ở

Giữ lại phần đồ thị của (C ) y y