 Milieu heeft invloed op organismen maar organismen ook op het milieu

 Ecologie is het deel van de biologie dat zich focust op de relaties tussen organismen en hun
milieu
 Biotische factoren, dus factoren die ontstaan uit levende natuur
 Abiotische factoren, factoren die ontstaan uit levenloze natuur

Niveaus van de biologie

1. Biosfeer, het gebied van de aarde waar leven mogelijk is.

2. Bioom, een groot gebied met een kenmerkend klimaat
3. Ecosysteem, Gebied waarin de biotische en abiotische factoren een eenheid vormen
o Biotoop, alle abiotische factoren in een bepaald gebied
4. Individu, Organisme, 1 levend wezen
5. Populatie, een groep organismen van dezelfde soort die in een gebied samen leven
6. Levensgemeenschap, alle populaties in een gebied

Voedselketen: elke voedselbron noem je een schakel

Voedselweb: meerdere voedselketens die elkaar kruisen

Biomassa

Biomassa, de totale hoeveelheid energierijke stoffen in een organisme dit kan je afbeelden in een
Piramide van biomassa

Piramide van aantallen, hierin laat je de aantallen van bepaalde soorten zien in een piramide

Accumulatie, planten krijgen zware metalen of chemische stoffen binnen door de industrie en
landbouw. Planten kunnen deze metalen niet verteren en houden ze dus vast. Wanneer een
organisme van een hogere schakel deze dan eet krijgt hij deze stoffen binnen. Dieren slaan dit op in
hun vetweefsel en zo gaat het van dier tot dier totdat het zich opstapelt in de hoogste schakel van
een voedselketen.
Water + koolstofdioxide + licht = Glucose + zuurstof

Planten maken voedsel voor andere organismen uit de voedselketen en worden dus Producenten
genoemd

Dieren eten de stoffen die door de planten zijn gemaakt en worden dus consumenten genoemd

In een voedsel keten eten de consumenten 1e orde de producenten en de consumenten 2e orde

eten de consumenten 1e orde, enz

Planten of dieren kunnen ook gewoon dood gaan deze dieren worden gegeten door afvaleters de
resten van afval eters worden gegeten door bacterien en schimmels zij zijn dus reducenten

Planten halen hun energie niet uit energierijke stoffen maar uit de zon dus zij zijn autotroof

Organismen die andere organismen eten voor energiestoffen zijn heterotroof

Stikstofzouten zijn mineralen die door planten op worden geslagen door planten

Eiwitten bestaan uit stikstofzouten

Als alle biotische en abiotische factoren de meest gunstige waarden hebben zijn er optimale
omstandigheden. Dan is de kans groot dat populaties groeien.

Populatie grootte is het aantal organismen van dezelfde soort die in 1 gebied leven. In de meeste
populaties schommelt deze grootte voor een evenwichtswaarde dat noem je biologisch evenwicht

Optimumkromme is een lijn in een diagram die laat zien wat het optimum voor een bepaald iets is.

Binnen een samenleving heb je concurrentie en samenwerking

Concurrentie, populaties of individuen strijden tegen elkaar voor voedsel

Samenwerking, bijv: een groep leeuwen die strijd om een gezamenlijke prooi

Nieche, de rol die een soort heeft in een ecosysteem

Symbiose, een langdurige relatie tussen individuen van verschillende soorten

Mutualisme, is als de symbiose voor beide partijen nut heeft

Commensalisme, als 1 van de partijen voordeel heeft en de ander geen voordeel of nadeel
heeft

Parasitisme, als 1 van beide partijen een nadeel ondervindt. Hierbij leeft een parasiet op of
in de gastheer
Cultuurlandschap, een landschap dat zich gevormd heeft met invloed van de mens

Landbouw, veel land word gebruikt voor landbouw, voornamelijk grasland

Bosbouw, een bos word gebruikt voor het produceren van hout als brandstof en bouwmateriaal

Door het verdwijnen van bepaalde ecosystemen door de verandering in klimaat maar vooral al het
aangetaste land en oceaan territorium op de aarde, sterven bepaalde diersoorten uit of worden
beschouwd als bedreigde diersoorten

Daardoor kan de biodiversiteit (de variatie in de natuur) afnemen

Herintroductie, is het terug brengen van een dier of planten soort in een land

Natuurbeheer, zijn maatregelen die zijn bedoeld om de natuur te behouden.

Milieuproblemen, is het aantasten van het milieu

Uitputting, als mensen stoffen uit het milieu halen

Vervuiling, als mensen stoffen aan het milieu toevoegen

Fossiele brandstoffen, brandstoffen die gemaakt zijn uit miljoenen jaren dode planten en dieren

Grondstoffen, zoals zand (voor glas en andere bouwmaterialen raken langzamerhand uitgeput
omdat er zoveel huizen en machines worden gebouwd

Planten hebben mineralen nodig om te groeien die ze uit de grond halen. Als elk jaar op dezelfde
grond word verbouwd (monocultuur) raakt de grond uitgeput

Stikstof, is een belangrijk mineraal uit mest. En is een van de oorzaken van luchtvervuiling (bestaat
vooral uit smog en fijnstof)

Bodemvervuiling, wanneer er chemische en giftige stoffen in de bodem belanden

Chemische gewasbeschermingsmiddelen, beschermen planten tegen het gegeten worden door

dieren. Maar het kan in het water komen dat heet watervervuiling

Broeikasgassen, zijn stoffen die de warmtestraling tegenhouden deze werking is het broeikaseffect

Versterkte broeikaseffect, omdat er steeds meer koolstoofdioxide en methaan in de lucht komt

warmt de aarde snel op

Verzilting, als het zoute water zich mengt met zoetwater, grondwater of slootwater