NE HAYAT BE! YABANCILAR İÇİN TÜRKÇE MEŞHURLAR-Turkish For Foreigners Hazırlayan Ve Derleyen Dr. Mustafa Yasin BAŞÇETİN

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 114

NE HAYAT BE!

YABANCILAR İÇİN TÜRKÇE MEŞHURLAR

Hazırlayan ve Derleyen: Dr. Mustafa Yasin BAŞÇETİN

1
İçindekiler
AAMİR KHAN ................................................................................................................................................................................ 4
ALİ ŞERİATİ .................................................................................................................................................................................... 8
ALİYA İZZETBEGOVİÇ .................................................................................................................................................................. 10
BAHTİYAR VAHABZÂDE............................................................................................................................................................... 13
ALBERT EİNSTEİN ........................................................................................................................................................................ 15
KEMAL SUNAL............................................................................................................................................................................. 17
MİCHELANGELO.......................................................................................................................................................................... 22
LEONARDO DA VİNCİ .................................................................................................................................................................. 27
SELAHADDİN EYYÛBÎ .................................................................................................................................................................. 31
ÖMER HAYYAM .......................................................................................................................................................................... 34
NİZAR KABBANİ........................................................................................................................................................................... 40
NİKOLA TESLA ............................................................................................................................................................................. 43
NAPOLYON BONAPARTE............................................................................................................................................................. 46
NAİM SÜLEYMANOĞLU .............................................................................................................................................................. 53
MUHAMMED ALİ ........................................................................................................................................................................ 58
MİMAR SİNAN ............................................................................................................................................................................ 64
YUNUS EMRE .............................................................................................................................................................................. 71
VINCENT VAN GOGH .................................................................................................................................................................. 75
SİGMUND FREUD ........................................................................................................................................................................ 77
MİCHAEL JORDAN....................................................................................................................................................................... 82
MİCHAEL SCHUMACHER............................................................................................................................................................. 88
MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN RUMİ .................................................................................................................................................... 93
MEHMET ÂKİF ERSOY ............................................................................................................................................................... 102
MARTİN LUTHER ....................................................................................................................................................................... 110

2
B1 SEVİYESİNDEKİ METİNLER

3
AAMİR KHAN
(1965-Halen / Hint Oyuncu, Yönetmen, Senarist ve Yapımcı)
➢ Sanatçı Ailenin Sanatçı Çocuğu
Khan, 14 Mart 1965 tarihinde Hindistan’ın Maharashtra eyaletinin başkenti Mumbai
(Bombay) şehrinde doğdu. Babası yapımcı Tahir Hüseyin’dir. Amcası Nasir Hüseyin de
yapımcı ve yönetmendir. Ayrıca kendisinden küçük üç kardeşinden Faysal ve yeğeni İmran
da aktördür.
➢ Filme Sekiz Yaşında Merhaba
Sekiz yaşında Nasir Hussain'in müzikal filmi Yaadon Ki Baaraat (1973) filminde şarkı
söyledi. Bir sonraki yıl Madhosh filminde Mahendra Sandhu'nun gençliğini canlandırdı
(1974). Bu filmin yapımcısı babasıydı.
➢ Aamir Sporda Başarılıyken Babası Film Yapımcılığına Veda Ediyor.
Lise yıllarında eyalet tenis turnuvasında şehrini temsil etti ve şampiyon oldu. Fakat bu
yıllarda yapımcı babasının filmleri başarısız olmuş, hep kredi borcu ödemek zorunda
kalmışlardır. Bankalar bu kredi borçları yüzünden günde en az 30 kere onları
arıyordu.
➢ Film Kariyeri
Khan, 1973-2018 yılları arasında 50’den fazla filmde rol aldı. Bunların çoğunda
yönetmen, yapımcı veya senarist görevi de yaptı. Aamir Khan, başarılı kariyeri boyunca,
Hint sinema tarihinin en etkileyici ve popüler aktörü oldu. Dört Ulusal Film Ödülü ile yedi
Filmfare Ödülü kazandı. Bu ödüllerin içinde en iyi oyuncu, en iyi film, en popüler film, en iyi
yönetmen ödülleri vardı.
➢ Bazı İlginç Özellikleri
➢ Sigara ve alkolden nefret eder.
➢ Hayranlarının balmumu heykelini yapmasını reddetti ve bu konuda şunu söyledi: “Bu,
benim için önemli bir şey değil. İnsanlar isterlerse benim filmlerimi izlerler zaten.”
➢ Aamir Khan ödül törenlerine katılmıyor. Çünkü daha önceleri h e r k e s onu
görmezden geldi.
➢ PK adlı filmde başrol oynadı. Bu film Hindistan tarihinde hasılat rekoru kırdı.
➢ Onun lakabı “Bay Mükemmeliyetçi” dir.
➢ Aamir Khan Bolywood’un en çok para kazanan oyuncusudur.
➢ Time dergisi 2013’te onu dünyanın en etkili 100 insanı arasında gösterdi.
➢ Müslüman’dır ve aslen Afgan’dır.
➢ En sevdiği yemek bir Hint yemeği: Mughlai Cuisine.
➢ En sevdiği evcil hayvan: Köpek.
4
➢ Ona göre en başarılı aktör: Leonardo Dicaprio.

5
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
1. Khan’ın lakabı nedir? 1. Khan’ın babası çok başarılıydı. ( )
A) Aaamir 2. Khan futbolda şampiyon oldu ( )
B) Bay Mükemmeliyetçi 3. Khan ödül törenlerine hep katılır ( )
C) Nasir 4. Khan çok para kazanıyor. ( )
D) Tahir 5. Khan Hindistanlı bir Afgan’dır. ( )

2. Khan’ın babası ne iş yapıyordu?


A) Oyuncu Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
B) Kasap • Aktör Turnuva
C) Yapımcı • Şampiyona Oyuncu
D) Polis • Ama, lakin Tören
• Merasim, seremoni Fakat
3. Khan ilk filmini kaç yılında oynadı? • Bundan dolayı Önemli
A) Bin dokuz yüz yetmiş iki • Sebebiyle İzlemek
B) Bin dokuz yüz yetmiş üç • Minimum, asgari Zorunda
C) Bin dokuz yüz yetmiş dört • Mecbur yüzünden
D) Bin dokuz yüz yetmiş beş • Defa, kez kere
• Ya da veya
Boşlukları Doldurunuz • Vazife Bu yüzden
1. Khan, ……………. ve …………… nefret eder. • Meşhur, ünlü Ulusal
2. Khan’ın en sevdiği ……………… hayvan köpektir. • Milli Ödül
3. Khan için en ……………. aktör L.d.Caprio’dur. • Mükafat Popüler
• Seyretmek En az
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz • Mühim Görev
1. Yönetmen ( ) a) Tesir gücü olan • Süresince Lakap
2. Yeğen ( ) b) Bir rolü oynamak • Takma ad boyunca
3. Canlandırmak ( ) c) Film hikâyesi yazan
4. Senarist ( ) d) Kardeş çocuğu
5. Etkili ( ) e) Film oyuncularını
yöneten kişi
Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
6. Nefret etmek ( ) f) Bankadan faizli borç
• Yaşlılık, ihtiyarlık Başarılı
almak
• Kabul etmek Reddetmek
7. Kredi ( ) g) Hiç sevmemek • Çok sevmek Nefret etmek
8. Görmezden ( ) h) Meslek hayatı 9. Kariyer ( ) ı) Bilmiyor gibi yapmak
gelmek

6
• Yabani, vahşi Gençlik
• Başarısız Evcil

7
ALİ ŞERİATİ
(1933-1977/İranlı sosyolog, aktivist ve yazar)
➢ Bir Düşünür Büyüyor
Ali Şeriati, 23 Kasım 1933'te İran’ın Horasan eyaletine bağlı Sabzevar şehrinde
doğdu. Babası, Öğretmen Muhammed Taki'dir. Şeriati, eğitim yıllarında ülkedeki
yoksulluğu fark etti ve yoksul insanları yakından gördü.
➢ Bir Bilim Adamı mı Yetişiyor?
Üniversite eğitimini İran’da bitirdi. Ardından Paris’te edebiyat alanında
doktorasını yaptı. İran’a döndü ama hapse girdi. 1965’te ise serbest kaldı. Önce Meşhed
Üniversitesi daha sonra Hüseyniye-i İrşad Enstitüsünde dersler verdi. Şeriati’nin kısa
zamanda popüleritesi arttı. Özellikle İslam’ı doğru anlatmak amacıyla 30’a yakın yapıt
yazdı.
➢ Şeriati Neden Önemli?
Şeriati’ye göre o güne kadar İslam eksik ve yanlış anlatılıyordu. Bu konuya yeni
ve farklı fikirler getiren Şeriati, İslam dünyasında büyük ilgi çekti. Birçok Müslüman
Şeriati’den etkilendi. Bu durumdan İran Şahı rahatsız oldu. Şah, Şeriati’nin
öğrencileri için tutuklama emri verdi. Fakat Şeriati ve öğrencileri yılmadı.
➢ Bir Güneş Batıyor
Şeriati, 1977’de kalp yetmezliğinden vefat etti. Fakat bunun hakkında hala
şüpheler var. Şeriati’nin tüm insanların eşit olmasını istemesini günümüzde de birçok
insan beğenmektedir.
➢ Şeriati’den İnciler
➢ İbadetinden kul kendi sorumludur ama adaletsizlikten tüm insanlık.
➢ İnsan bazen hiç kimsenin olmamasına ne kadar da muhtaçtır!
➢ Mürekkep akmazsa kan akar.
➢ Fakirlik varsa cehalet de vardır.
➢ Göç, insanı, ileri düzeyde özgürleştirir ve böylece insan medeniyet inşa eder.
➢ Kim daha fazla insan ise, daha fazla dertli olur.
➢ Aydınların misyonu topluma siyasi önderlik yapmak değil, toplumu
bilinçlendirmektir.

8
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz Doğru ise “D” Yanlış ise “Y”
1. Şeriati hangi eyalette doğdu? Yazınız
A) Horasan 1. Şeriati Sabzevar’da doğdu. ( )
B) Sabzevar 2. Şeriati dini doğru anlatmak istedi ( )
C) İran 3. Şeriati edebiyatta yüksek lisans yaptı. ( )
D) Meşhed 4. Şeriati 1967’de öldü. ( )
5. İnsanlar Şeriati’den etkilendi. ( )
2. Ali Şeriati doktorasını nerede
yapmıştır? Yakın Anlamlı Kelimeleri
A) Münih Eşleştiriniz
B) Paris • Fakirlik Kıyafet
C) New York • Doğruluk Cehalet
D) Londra • Elbise Ardından
• Daha sonra Serbest
3. Ali Şeriati niçin vefat etti? • Farkına varmak Fikir
A) Kalp yetmezliğinden • Düşünce Yoksulluk
B) Veremden • Yazın Can vermek
C) Kanserden • Özgür Medeniyet
D) Akciğer yetmezliğinden • Ölmek Önder
• Uygarlık Amaç
Boşlukları Doldurunuz • Lider Adalet
1. Şeriati, İran’daki ……………. fark etti. • Hedef Edebiyat
2. İnsanların Şeriati’den etkilenmesi İran • Dikkat çekmek İlgi çekmek
Şahı’nı …………………. . • Uygarlık Fark etmek
3.İbadetten kul ………….……………… ama • Cahillik Hal
adaletsizlikten tüm insanlık. • Durum Amaç
• Düzey Seviye
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz • Sıkıntı Emir
1. Misyon ( ) a) Kalem boyası • Buyruk Dert
2. Ruh ( ) b) Can, hayat sebebi • Bunun hakkında Bununla ilgili
3.Mürekkep ( ) c) Rahatlık, memnuniyet
4.Huzur ( ) d) Meşhur ve yaygın olma. Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
5.Popülarite ( ) e) Görev ve hedef edinmek • Sorumlu İnşa etmek
6.Şah () f) Tahıl öğütme aracı • Uzun Farkında
7. Değirmen () g) İran kralı • Esaret Özgürlük
8. Facia () h) Büyük felaket • Zengin Yoksul
• Bilinçsiz Sorumsuz
• Yıkmak Kısa
9
ALİYA İZZETBEGOVİÇ
(1925-2003/Boşnak devlet adamı)
Bir Lider Doğuyor
Aliya İzzetbegoviç, 8 Ağustos 1925'te Bosna Hersek'in kuzeyindeki Bosanski
Samaç şehrinde dünyaya geldi. Aliya İzzetbegoviç; Mustafa ve Hiba çiftinin beş
çocuğundan biridir. Üç yaşındayken ailesiyle Saraybosna'ya taşındı. Eğitimine burada
başladı.
Hukuk Fakültesi Bitiyor
Halida ile 1949 yılında evlendi. Aliya'nın Leyla, Sabina ve Bakir adlarında üç çocuğu
oldu. Önce ziraat fakültesine kaydoldu. Aliya, iki yıl sonra buradan ayrıldı. Sonra da
hukuk fakültesini bitirdi. Avukatlık sınavında başarılı oldu. 1962 yılında Saraybosna'daki
bir şirkette hukuk danışmanı oldu.
Cumhurbaşkanı Aliya
1990’da, bugün de ülkedeki Boşnakların en büyük partisi konumundaki Demokratik
Eylem Partisi (SDA) kuruldu ve Aliya, partinin genel başkanı seçildi. İlk çok partili
seçimde SDA, Bosna Hersek'te en çok oyu aldı ve Aliya İzetbegoviç, Yugoslavya içindeki
Bosna Hersek Sosyalist Cumhuriyeti'nin başkanı oldu.
Savaşın Ortasında Aliya
1990'lı yılların başında, Yugoslavya dağılma sürecine girdi. Bosna Hersek'te 29
Şubat 1992’de bağımsızlık referandumu yapıldı. Referandumda "bağımsız" Bosna Hersek
için %99’dan fazla "evet" çıktı. 6 Nisan 1992'den itibaren Bosna’da inanılmaz bir savaş
başladı. İnsanlar öldü. Ama İzzetbegoviç ülkesini terk etmedi. Hem savaştı hem de
barış yolları aradı. 200 bin insan öldü ve savaş bitti. Aliya, savaş boyunca cesur
davrandı. Dayton Antlaşması ile savaş bitti ve Aliya bağımsız Bosna-Hersek’in
cumhurbaşkanı oldu.
Bilge Kral Son Yolculuğunda
Aliya 1995-1998 arasında cumhurbaşkanlığını sürdürdü. 1998’den sonra
dinlenmeye karar verdi. 19 Ekim 2003’te hayata gözlerini yumdu.
Aliya’dan Sözler
➢ Her şey biterse düşmanlarımızın sözlerini değil, dostlarımızın sessizliğini
hatırlayacağız.
➢ Savaşı ölürsen değil, düşmana benzersen kaybedersin.
➢ Biz insan olmaya ve kalmaya çalıştık ve başardık.
➢ Biz ölüyoruz ama onlar da kazanmıyorlar.

10
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği
İşaretleyiniz Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
1. Aliya kaç yılında doğmuştur? 1. Aliya Saraybosna’da doğdu. ( )
2. Aliya’nın eşi Sabina idi. ( )
A) 1924 B) 1925 C) 1926 D) 1927 E)1928 3. Aliya savaşta ülkesindeydi. ( )
2. Aliya’nın babasının adı nedir? 4. Aliya 1998’de vefat etti. ( )
A) Mustafa 5. Aliya düşmanlardan farklıydı. ( )
B) Bakir
C) Sabina Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
D) Hiba • Şehir Yıl
E) Leyla • Doğmak Şirket
• Tarım Konum
3. Aliya’nın ilk mesleği neymiş? • Bırakıp gitmek Ülke
A) Öğretmenlik • Dağılma İnanılmaz
B) Cumhurbaşkanlığı • Firma Hayata gözlerini yummak
C) Askerlik • Olağanüstü Ad
D) Avukatlık • Ölmek Terk etmek
E) Komutanlık • İsim İtibaren
• Sene Dünyaya gelmek
Boşlukları Doldurunuz • Sonra Kent
1. Aliya 3 yaşındayken ailesi Saraybosna’ya • Pozisyon Ziraat
………… . • Yurt Yıkılma
2. Aliya hukuk fakültesinden önce …………… • Eylem Sürdürmek
fakültesine kaydoldu. • Süresince Boyunca
3.Bosna’da 29 Şubat 1992’de …………………… • Başkan Fiil
referandumu yapıldı. • Devam ettirmek Lider
4.Düşmanlarımızın sözlerini unutacağız
ama dostlarımızın ……………….. unutmayacağız.

5.Aliya savaşta korkak değildi, …………………..

6.Aliya 1998’de………………karar verdi. Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz

Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz • Dost Savaşmak


1. Taşınmak ( ) a) Hatırlayamak. • Savaş Barış
2. Karar ( ) b) Korkak olmamak. • Hatırlamak Kaybetmek
3. Cesur ( ) c) Düşündükten sonra varılan yargı. • Barışmak Son
4. Unutmak ( ) d) Savaş bitiren durum. • Kazanmak Korkak
5. Barış ( ) e) Ev değiştirmek. • Baş Özel

11
• Cesur Başlamak
• Genel Düşman
• Bitirmek Unutmak

12
BAHTİYAR VAHABZÂDE
(1925-2009 / Azerbaycanlı Şair, Yazar ve Akademisyen)
➢ Tatlılar Şehri Şeki’de Doğdu
Bahtiyar Vahabzâde, 16 Ağustos 1925’te Azerbaycan’ın kuzeyinde, tatlılarıyla
ünlü dağlık Şeki (Nuha) şehrinin Yukarı Baş Mahallesi’nde doğdu. 1934’te öz babası ve
annesinden ayrıldı.
➢ İlk Göç, İlk Gurbet
1934’te 9 yaşındayken Mahmut Ağa ve Gülizar Hanım’la Bakü’ye taşındı. Bahtiyar
Vahabzâde onları gerçek anne-babası sanıyordu. Şairin ailesi odunculukla geçiniyordu.
Babası bir süre ipek fabrikasında çalışırken hastalandı.
Şairin dedesi, babası ve amcaları okuma yazma bilmiyordu. Ama büyük amcası Ali
Eşref okuma yazma biliyordu. Bir de Bahtiyar Vahabzâde’nin ağabeyi okuma yazma
biliyordu.
➢ Eğitim Hayatı
Vahapzâde, Bakü’ye çok zor alıştı.
➢ İlkokul, ortaokul ve liseyi Bakü’de tamamladı.
➢ 1942’de Bakü Devlet Üniversitesi Filoloji Bölümüne girdi. Bu bölümden
1947’de mezun oldu.
➢ Mezun olduktan sonra aynı bölümde öğretim üyesi oldu ve ders vermeye
başladı.
➢ 1964’te “Samed Vurgun’un Hayatı ve Yaradıcılığı” adlı çalışmayla doktorasını
bitirdi.
➢ 1980 yılında onu Azerbaycan İlimler Akademisi üyeliğine seçtiler.
➢ 2001 yılına kadar üniversitelerde ders verdikten sonra emekli oldu.
➢ Şairlik ve Sanat Hayatı
Vahapzâde, küçük yaştan itibaren şiirle ilgilenmiştir. 1945’te daha öğrenciyken
Azerbaycan Yazarlar Birliğine katıldı. İlk şiir kitabı “Menim Dostlarım” ı 1949’da
yazdı. Daha sonra 1950’de “Bahar”, 1953’te “Dostluk Nağmesi”, 1960’ta “Gülüstan
Poeması” adlı şiir kitaplarını yazdı.
Şair; yetmişten fazla şiir kitabı, iki monografi, 10’dan fazla tiyatro oyunu, yüzlerce
makale ve deneme, yirmiden fazla manzum hikâye yazmıştır. Eserleri birçok dile
çevrildi.
➢ Vahabzâde Niçin Önemli?
O, Azerbaycan’ın bağımsızlık mücadelesi yıllarında hiç korkmadı ve yiğitçe şiirler
söyledi. Onun bu tavrı, halkı etkiledi. Vahabzâde halkın yaşadığı zulüm karşısında
sessiz kalmadı. Vahabzâde, 2009’da dünyadan göçtü.

13
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Vahapzâde hangi şehirde doğdu? Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
A) Bakü 1. Vahabzâde, Bakü’ye kolay alıştı. ( )
B) Şeki 2. Vahabzâde, 2001’de emekli oldu. ( )
C) Tebriz 3. Vahabzâde çok cesurdu. ( )
D) Batum 4. Onun dedesi okumayı bilirdi. ( )
5. Vahabzâde öğrenciyken yazar oldu ( )
2. Bahtiyar’ın ailesi ne iş yapıyordu?
A) Oduncu
B) Kasap Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
C) Yapımcı • Kent Sanmak
D) Polis • Zannetmek Şehir
• Sene -den sonra
3. Vahapzâde, ilk şiir kitabını kaç yılında • -den itibaren Yıl
yazdı? • Henüz, hâlâ Birçok
A) Bin dokuz kırk iki • Pek çok Daha
B) Bin dokuz kırk beş • Eser, ürün Fazla
C) Bin dokuz yüz kırk yedi • Çok Çalışma
D) Bin dokuz yüz kırk dokuz • Öykü Eser
Boşlukları Doldurunuz • Yapıt Hikâye
1. Vahabzâde 2009’da ……………………………….. • Lisan Çevirmek
2. Onun eserlerini birçok dile …………………… • Tercüme etmek Dil
3. Onun 10’dan fazla ………………. ………….. var. • İstiklâl Mücadele
• Savaş, gayret Bağımsızlık
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz • Cesur Tavır
1. Tamamlamak ( ) a) Şehrin dışı ve yüksek • Davranış Yiğit
2. Dağlık ( ) b) Komple bitirmek • Eziyet Sessiz kalmak
3. Taşınmak ( ) c) Yakacak ağaç parçası • Susmak Zulüm
4. Odun ( ) d) Ev değiştirmek • Ölmek Dünyadan göçmek
5. Geçinmek ( ) e) Belli bir zaman
6. Bir süre ( ) f) Yaşamak
7. Fabrika ( ) g) Ortaokuldan sonraki okul
Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
8. Lise ( ) h) Üretim yeri
• Güney Farklı
9. Emekli ( ) ı) Okul bitirmek
• Üvey Öz
10. Mezun olmak ( ) k) Artık çalışmıyor
• İyileşmek Hastalanmak
11. Öğretim üyesi ( ) m) Şiir yazar
12. Şair ( ) n) Üniversite hocası • Aynı Kuzey

14
ALBERT EİNSTEİN
1879-1955/Fizikçi
Bu Nasıl Bir Çocuk?
Albert Einstein, 14 Mart 1879’da Almanya’nın Ulm kentinde dünyaya geldi. Einstein
bebekken kafası kocamandı. Einstein 4 yaşına kadar konuşamadı. Okulda dil, çizim, spor
dersleri kötüydü ama matematik, geometri, fizik, doğa dersleri iyiydi. Öğretmenleri onun
hakkında “Çok asosyal, ayrıca saçma sapan hayaller görüyor.” dedi.
Tuhaf veya Güzel Alışkanlıkları Varmış
Einstein; çorap giymez, yüzme bilmez, saçını taramaz. Ayrıca bir arabaya sahip
değildir. İsimleri, tarihleri, randevuları, telefon numaralarını unutur. Keman ve piyano
çalabilir. Kemanı beş yaşında öğrenir. Mozart’ı çok sever. Keman çalmak onun için
özgürlüktür. Einstein “Fizikçi olmasam müzisyen olurdum.” der. Doktoru yasaklar ama o
sigara ve pipo içer.
Modern Zamanların En Ünlü Bilim İnsanı
Einstein'ın toplamda on iki patenti var. Times dergisinin anketinde yüzyılın insanı
seçilen Einstein, Nükleer silahlara karşı çıkar. 1905, onun mucize yılıdır. 1905’te
Kuantum Teorisi, Brown Hareketi ve Görelik Teorisi’ni (E=m.c²) buldu. Einstein, Görelik
Teorisi’ni şöyle açıklar: Güzel bir kızla 1 saat 1 dakika gibidir. Elimiz fırının içinde
olursa 1 dakika 1 saat gibidir. Fotoelektrik çalışmasıyla Nobel ödülünü alır. Bu
çalışmadan para ödülü de alan Einstein, bu paranın hepsini eski eşine verir.
Çapkın Einstein
İlk evliliğini 1903 yılında Mileva Maric ile yapmadan bir yıl önce Liesla isimli bir
çocuğu olur. Fakat Einstein Liesla'yı hiç görmez. Maalesef ilk eşi Mileva Maric ile 1919
yılında boşanırlar. O sırada iki çocuk sahibidirler. Boşanmanın ardından 4 ay sonra
kuzeni Elsa Lowenthal ile evlenir. Einstein’ın hayatında toplam altı kadın olur. Einstein
kadınlar hakkında “Kadınlardan rahatsızım.” der.
Güle Güle Büyük Adam
18 Nisan 1955’te, 76 yaşında, hayata veda eder. Bedeninin yakılmasını ister. Dr.
Thomas Harvey, onun beynini ve gözlerini çalar ve saklar. Matematik ve görsel zekâsı
normal insanlardan %15 daha iyi olan Einstein'ın gözleri şu anda New York’ta, beyni
Philadelphia’dadır.
Einstein ve Türkiye
1933’te Atatürk’e mektup yazdı. Mektupta bazı bilim adamlarının Türkiye’de
çalışmasını ister. O bilim adamları Türkiye’de eğitim reformu yapar. Ayrıca Einstein’ın
Türkiye’de 5 tane ağacının olduğu söyleniyor(?)
Einstein’dan Bir Söz
"Neden beni hiç kimse anlamıyor, ama herkes beni seviyor?"

15
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Einstein kaç yaşında konuşmuştur? Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız

A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 1. Einstein’in ilk eşi Mileva’dır. ( )


2. Albert Einstein neleri unutmaz? 2. Einstein Liesla’yı gördü. ( )
A) Adlar 3. Einstein okulda sosyaldi. ( )
B) Tarihler 4. Einstein silahları sever. ( )
C) Teoriler 5. Einstein kuzeniyle evlendi. ( )
D) Randevular
E) Telefon numaraları

Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz


3. Einstein’in hangi dersi kötüydü?
A) Fizik
• Şehir Ödül
B) Doğa
• Doğmak Doğa
C) Matematik
• Tabiat İsim
D) Çizim
• Baş Saçma sapan
E) Geometri
• Çok büyük Kocaman
Boşlukları Doldurunuz
• Mantıksız Mucize
1. Thomas Harvey, Einstein’ın …………… ve
• Olağanüstü Hayata veda etmek
gözlerini ………….
• Ölmek Hayat
2. Einstein; piyano ve keman ……….
• Ad Neden?
3. Einstein Nobel ödül parasının ……………..
• Yaşam Dünyaya gelmek
eski eşine verdi.
• Niçin? Kafa
4. Einstein: Niçin beni ………….. anlamıyor, • Mükafat Kent
ama …………… beni seviyor? • Vücut Beden
5. Einstein 76 yaşında ……………………

6.Einstein 1879’da ………………………….

7.1905, Einstein’ın ……………… yılıdır. Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz


• Anormal Unutmak
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz
• Sosyal Normal
1.Çalmak ( ) a) Almak için başarı gerek.
• Hatırlamak Hepsi
2.Çalmak ( ) b) Buluşmak için söz vermek.
• İyi Hiç kimse
3. Randevu ( ) c) Düşünmek için lazım.
• Hiçbiri Kötü
4. Beyin ( ) d) Hırsızlık yapmak.
• Herkes Evlenme
5. Ödül ( ) e) Müzik aleti kullanmak.
• Boşanma Asosyal

16
KEMAL SUNAL
(1944-2000/ Türk sinema ve tiyatro oyuncusu, yazar)
➢ Usta Oyuncunun Ailesi ve İlk Gençliği
İstanbul’un Küçükpazar semtinde doğmuştur. Tam adı Ali Kemal Sunal’dır. Ailesi

Malatyalıdır. Babasının adı Mustafa, annesi Saime Sunal'dır. Kemal Sunal, ailenin büyük

çocuğudur. Cemil ve Cengiz isminde iki kardeşi vardır. İlkokulu Mimar Sinan İlkokulunda

okumuştur. Lise ve ortaokulu toplam 11 yılda bitirmiştir. Arkadaşları ve o çok yaramazdır. Bu,

sanki “Hababam Sınıfı” filmine bir hazırlıktır.

➢ Önce Tiyatro
Sanat hayatına tiyatro ile başladı. İlk amatör tiyatro tecrübesini, Vefa Lisesinde öğrenciyken
“Zoraki Tabip” adlı oyunla yaşadı. Lise öğrenimi sırasında “Akşam Gazetesi Liselerarası

Tiyatro Yarışması”nda “En İyi Karakter Oyuncusu” seçildi. Edebiyat öğretmeni Belkıs Balkır,

Kemal Sunal’ı Müşfik Kenter ile tanıştırdı. Böylece Kemal Sunal, 1966’da (22 yaşındayken)

profesyonel tiyatro oyuncusu oldu. İlk rolü “Fadik Kız” idi. 1973’e kadar (7 sene) tiyatro

oynadı. 1972’de Kemal Sunal’ın arkadaşı Zeki Alasya, “Dün-Bugün” adlı oyuna Kemal Sunal’ı

izlemesi için Yapımcı ve Yönetmen Ertem Eğilmez’i çağırdı. Ertem Eğilmez, bu yetenekli

oyuncuya “Tatlı Dillim” adlı filmde oynamayı teklif etti. Böylece Kemal Sunal’ın 28 yıllık sinema

hayatı başladı. Oyuncu, daha sonra 1973’te “Dev Aynası” adlı tiyatro oyununda oynasa da bu son

tiyatro oyunu oldu. Çünkü o artık bir sinema oyuncusuydu.

➢ Bir Efsane Sinemada


1972’deki “Tatlı Dillim” adlı filmden sonra 1973’te “Canım Kardeşim”, “Oh Olsun”, “Güllü Geliyor
Güllü”, “Yalancı Yarim” adlı filmlerde rol almıştır. Bu 5 filmde hep küçük rollerde oynamıştır.

1974’teki “Salak Milyoner” ve “Köyden İndim Şehire” filmlerinde ise büyük rollerde

oynamıştır. Çünkü o artık büyük bir oyuncudur. 1975 ile 1977 arasındaki “Hababam Sınıfı”

serisinde Türk halkının gönlünü fethetmiştir. Bu filmlerdeki “İnek Şaban” karakteri çok

sevilmiştir. Kemal Sunal daha sonra birçok filmde bu ismi (Şaban’ı) kullandı. Artık herkes onu

“Şaban” ismi ile bildi.

➢ O Bir Kral
“Kapıcılar Kralı”, “Çöpçüler Kralı” ve “Bekçiler Kralı” gibi filmleri vardı. O, gerçekten fakir
ve temiz yürekli halkın kralıydı. Kemal Sunal, 1999’a kadar 82 filmde oynadı. 1999’daki

“Propaganda” son filmi oldu. 1976’daki “Kapıcılar Kralı” filmi; 1977’de “En İyi Erkek Oyuncu”

ve 1998’de “Yaşam Boyu Onur” ödüllerine layık görüldü. “Düttürü Dünya” adlı film ile de
17
1989’da “En İyi Erkek Oyuncu” ödülünü bir kez daha (ikinci kez) aldı.

18
Kemal Sunal, Marmara Üniversitesi Radyo ve Televizyonculuk Bölümünü bitirdi. Daha sonra
yüksek lisansını "TV ve Sinemada Kemal Sunal Güldürüsü" adlı tezle bitirdi (1998). Sunal ayrıca
4 adet de televizyon dizisinde oynadı.
Sunal, 3 Temmuz 2000’de “Balalayka” adlı filme yetişmek için uçağa binmek zorunda kaldı.
Halbuki uçak fobisi vardı. Sunal, uçakta fenalaştı. Hastaneye kaldırıldı ama kurtulamadı, hayata
gözlerini yumdu.
➢ Biraz da Magazin
➢ Kemal Sunal, ilk filmi “Tatlı Dillim” de hiç konuşmaz ve fazla görünmez. Ama buna
rağmen seyirci onu görünce hep güler.
➢ Gül isminde bir hanımefendi, bir tiyatro oyununda Sunal’ı en önde izlemeye gelir.
Sunal ve Gül Hanım bakışırlar, iki buçuk yıl mektuplaşırlar ve sonra da evlenirler.
Bu hanım, eşi Gül Sunal’dır.
➢ Film çekimleri sırasında Zeki Alasya’nın sigaralarını hem çalar hem de “Bu sigaralara
ne oldu?” der.
➢ Günlük hayatta çok ciddi ve ağırbaşlıdır.
➢ Tasarruf yapmak için az yemek yer.
➢ Çiğ köfteyi çok sever.
➢ İbrahim Tatlıses’in şarkılarını çok dinler.

19
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Sunal hangi lisede okudu? Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
A) Malatya 1. Sunal’ın ilk mesleği sinema oyunculuğudur. ( )
B) Mimar Sinan 2. Sunal, sigara içiyordu. ( )
C) Vefa 3. Sunal yemek için çok masraf eder. ( )
D) Marmara 4. Kemal Sunal İbrahim Tatlıses dinler. ( )
5. Sunal’ın eşinin ismi Gül’dür. ( )
2. Sunal kaç yaşında profesyonel tiyatrocu
oldu?
A) 7 Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
B) 11 •Komple, total Hayata gözlerini yummak
C) 22 •Haylaz, afacan Toplam
D) 28 •Galiba, güya Ödül
•Yaşam Tecrübe
3. Sunal’ın ilk filminin adı nedir? •Deneyim Hayat
A) İnek Şaban •Talebe Film oyuncusu
B) Hababam Sınıfı •Tahsil Rol
C) Fadik Kız •Filmdeki görev Eğitim
D) Tatlı Dillim •Değin, dek kadar
Boşlukları Doldurunuz •Seyretmek Fakir
1. Kemal Sunal’ın son filmi ……………………….…. . •Kabiliyet Zorunda
2. Kemal Sunal …………………. korkar. •Öneri Yaramaz
3. Sunal, ………………………………... yemeyi sever. •Ardından Çünkü
•Zira Korku
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz •Artist Öğrenci
1.Okumak ( ) a)Çok sevilmek •Filmde oynamak Halk
2.Gönlünü fethetmek ( ) b) Parası az 3.Kral •Toplum Yüksek lisans
( ) c)Okul bitirmek •Yoksul Yetenek
4. Fakir ( ) d)Hak etmiş •Mükafat Temiz yürekli
5. Layık ( ) e)Çok rahatsızlanmak • İyi kalpli Sanki
6. Fenalaşmak ( ) g)Arkadan ulaşmak •Kere, defa kez
7. Yetişmek ( ) h) Birbirine bakmak •Master İzlemek
8. Bakışmak ( ) ı) Karı veya koca •Mecbur Rol almak
9. Mektuplaşmak ( ) k) Şaka yapmaz •Ölmek Teklif
10. Eş () m)Tek başına ülke yönetir • Bundan sonra Daha sonra
11.Tasarruf () n) Art arda gelen •Fobi Artık
12. Ciddi ( ) o) Az para harcamak
Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
13. Seri ( ) p) Birbirine mektup göndermek
• Fakir Profesyonel

20
• İlk Zengin
• Amatör Son
• Başlamak Bitmek

21
MİCHELANGELO
(1475-1564/ İtalyan Ressam, Heykeltıraş, Mimar ve Şair)
➢ 6 Yaşında Bir Öksüz
Tam adı Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni’dir.

Michelangelo, 6 Mart 1475'te Arezzo yakınlarında Caprese’de doğar. Ailesi, o daha

bir aylıkken Floransa’ya taşınır. Annesi, kendisi altı yaşındayken ölür.

Michelangelo, 13 yaşındayken Floransa’da Domenico Ghirlandaio’nun yanında

öğrencidir. Michelangelo daha sonra Lorenzo de Medici ile de tanışır.

➢ David’i (Davud) Nasıl Yaptı?


Michelangelo, henüz 26 yaşındayken ilk ve en ünlü eseri “Çocuk Kral Davud” heykelini

yapar. Bu eserle heykeldeki kalitesini gösterir. Genç dâhi, eseri beş buçuk metrelik bir

mermer kütleden çıkarır. Çalışma için mermer bloğun yanına bir baraka inşa eder.

Yardımcısız bir şekilde, çoğu zaman geceli gündüzlü çalışır. En sonunda Rönesans sanatının

harikalarından David’i yaratır.

➢ O Aynı Zamanda Bir İç Mimar ve Ressam


1505 yılında Papa II. Julius, Michelangelo’ya Vatikan’ın yanındaki Sistine Şapeli’nin

tavan resimlerini yapma işini verir. Sanatçı, 520 metrekarelik bir alanda yaklaşık dört yıllık

bir çalışmayla işi bitirir. Ortasında, her biri Âdem, Havva ve Nuh Tufanıyla ilgili İncil’in

Eski Ahit’inden öykülerin resimleri vardır. Tüm bunlar dokuz panodadır. Freskin yan

unsurları da mitolojik figürlerle bezelidir. Özellikle “Adem'in Yaratılışı” ismindeki sahne,

Batı resim sanatının en canlı tasvirlerinden biridir.

➢ Önce Papa Düzelsin!


Michelangelo, artık Papa III. Paulus’un heykeltıraşı ve mimarı olur. 1534’te Sistine

Kilisesi’nin sunak duvarına bir “Kıyamet Günü” tasviri yapmasını isterler. Meryem’in Göğe

Yükselişi, İsa’nın Vaftizi ve Musa’nın Hükmü’nü fresklerle anlatır.

22
Papa IV. Paulus, Kıyamet Günü tablosunu Michelangelo’nun biraz daha düzgün hale

getirmesini ister. Ünlü sanatçı şu cevabı verir: “Papa’ya söyleyin, bu küçük bir mesele ve

kolaylıkla uygun hale gelebilir. Önce kendisi bu dünyayı uygun hale getirsin, sonra bu tablo

da aynı uygunluğa girecektir.”

➢ Son Yıllarında Tarz Değiştirdi


Hayatının son döneminde Roma’daki Aziz Peter Kilisesi’nin mimarıdır. Michelangelo 18

Şubat 1564'te 89 yaşında ölür. Michelangelo'nun ellerinde oluşan romatizmal hastalık

sanatçıyı etkilese de çalışmalarına değişik tarzlarda devam eder.

➢ Cesetleri İnceledi
Michelangelo, klasik sanat tekniklerini çok iyi öğrenir. Ayrıca insanı her açıdan tasvir
edebilmek için cesetler üzerinde çalışır.
➢ Michelangelo’yu Yakından Tanıyalım
1. Gençken bir rakibi burnunu kırdı
2. “Sham Cupid” adlı eserini en başta sahte sandılar.
3. Ünlü eseri “David”in mermerini çöpten bulmuş!
4. Tam dokuz farklı Katolik Papa için eserler tasarladı.
5. En ünlü eserlerinden bazılarına kendi yüzünün benzerini ekledi. Onun imzası yoktu
ama bu davranış adeta bir imza gibiydi.
6. Floransa için surlar tasarladı.
7. Çok başarılı bir şairdi ve kelime oyunlarını hep sevdi.
8. Öldüğü haftaya kadar çalışmaya devam etti.
9. 1972’de “Pieta” ve 1991’de “Davut (David)” adlı iki eseri bazı insanlar yüzünden zarar

gördü.

23
DEĞERLENDİRME

Doğru Seçeneği İşaretleyiniz.


1. Michelangelo hangi şehirde doğdu? Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
A) Caprese 1.Michelangelo, 6 yaşındayken annesi ölür. ( )
B) Roma 2.Sanatçının bazı eserleri zarar gördü. ()
C) Arezzo 3.Michelangelo’nun imzası vardı. ( )

D) Vatikan 4.Sanatçı yanı zamanda şairdi. ()


2. Michelangelo hangi işi yapmadı? 5.Sanatçı Davud’u 25 yaşındayken yaptı. ( )
A) Müzisyenlik Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
B) Ressamlık Meşhur Henüz
C) Mimarlık Yapıt Ünlü
D) Heykeltıraşlık Daha Tarz
Süslü Eser
Tasvir Sanki
1. Michelangelo, kaç yılında doğdu? Resim, betimleme Teknik
A) Bin dört yüz kırk beş Durum Hal
B) Bin yedi yüz kırk beş Sorun Mesele
C) Bin yedi yüz yetmiş beş Elverişli Değişik
D) Bin dört yüz yetmiş beş Farklı, çeşitli Tasarlamak
Stil, üslup Adeta
Yöntem Uygun
Planlamak Bezeli
Boşlukları Doldurunuz
1. Sanatçının ilk eseri …………………….. . Karşıt Kelimeleri Eşleştiriniz
2. Papa dünyayı …………………… hale getirsin. Bitirmek Zarar
3. Sanatçının iki eseri ……………… gördü. Sonra Önce
Hiçbir zaman Hep
Fayda Başlamak

Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz


1.İmza ( ) a) Ev değiştirmek
2. Kalite ( ) b) Annesi yok
3. Taşınmak ( ) c) Nitelik, değer
4. Harika ( ) d) Büyük parça
5. Rakip ( ) e) Çok önemli ve güzel
24
6. Orta ( ) f) Merkez
7. Sahte ( ) g) Her şeyi bilen, çok zeki
8. Dâhî ( ) h) İnsan onu yenmek ister
9. Öksüz ( ) ı) Orijinal değil
10. Kütle ( ) k) Kişinin adı gibidir.

25
B2 SEVİYESİNDEKİ METİNLER

26
BİR DEHA: LEONARDO DA VİNCİ
(1452-1519/ İtalyan filozof, astronom, mimar, mühendis, mucit, matematikçi, anatomist,
müzisyen, heykeltıraş, bitki bilimci, jeolog, kartograf, yazar ve ressam)
➢ Talihsiz Çocuk!
Köle bir çiftçinin kızı Caterina ile genç bir noter Piero’nun evlilik dışı çocuğudur.
Evlilik dışı olduğu için ailesinden kimse onu sevmemiştir. Bebekken ona bakan annesi
birkaç yıl sonra başka biriyle evlenmiştir. Bu olayın ardından annesinden ayrılan
Leonardo büyükbabasının evinde kalır. Onu büyük ailede sadece amcası sever: Hatta
Leonardo'ya bütün mirasını bırakacak kadar.

1466’da hem büyükannesi hem büyükbabası vefat eder. Bunun üzerine babasıyla
Floransa’ya gider. Babası, dönemin ünlü heykeltıraşlarından Andrea del Verrocchio’ya
Leonardo’nun resimlerini gösterir. Verrocchio, onu yanına çırak kabul eder. Burada
resim yapmayı geliştirir. Ayrıca çok iyi lir çalmayı öğrenir.
➢ İnanılmaz Bir İş Başvurusu
1482’de Milano’yu terk eden Leonardo Milano prensinin hizmetine girmek için bir iş
başvurusu kaleme aldı. Ama bunu prense göndermedi. Başvuruda “Bronz, mermer ve kilden
heykeller; köprüler, silahlar ve gemiler yapabilirim.” yazıyordu. Hakikaten bunları yaptı. Bir
sürü öğrenci yetiştirdi. 17 yıl boyunca geometri, anatomi, doğa, mekanik ve mimari ile
ilgilendi. Uçan makine tasarımları çizdi. Kale, kanal ve kiliseler inşa etti. 1499’da Fransızlar
Milano’yu işgal edene kadar Milano'da yaşadı.
➢ İtalya’yı Gezmeye Başladı
Milano Fransızlara geçtikten sonra Leonardo tam 16 yıl İtalya’da gezdi. 1513-1516
arasında Roma’da yaşadı ve Papa için çeşitli projelerde yer aldı. Anatomi ve fizyoloji
alanında çalışmaya devam etti ancak Papa, kadavralar üzerinde çalışmasını yasakladı.
1516’da koruyucusu Giuliano de Medici’nin ölümü üzerine Kral 1. Francis’ten Fransa’nın
başressam, mühendis ve mimarı olmak üzere davet aldı. Paris’in güneybatısında, Amboise
yakınlarındaki Kraliyet Sarayı’nın hemen yanında kendisi için hazırlanan konağa yerleşti.
Kral, Leonardo'ya büyük hayranlık duyar, sık sık ziyarete gelir ve sohbet ederdi.
➢ Leonardo’nun Sırları:
➢ Hocası Verrocchio, onun çizdiği bir melek resminden sonra resim çizmemeye
karar verir.
➢ Leonardo Da Vinci, sağdan sola yazıyordu. Bunun adı, “ayna yazısı” idi. Amacı
çalışmalarını gizli tutmaktı. Bu şekilde yazı yazmak, onun için çok kolaydı.
➢ Leonardo hayvanların ve kuşların kafeslerde tutulmasına son derece karşıydı.
Kafesli hayvanları sadece onları özgür bırakmak için satın almıştır. Sıkı bir
27
vejetaryendir.

28
➢ Leonardo cesetleri çalmak ve insan anatomisini incelemek için gece mezarlıklara
girmiştir.
➢ Hidrolik bir pompa icat etti.
➢ Milano Prensi için hareketli bir köprü inşa etti.
➢ Suda kullanılmak üzere şişme bir tüp icat etti.
➢ İlk bisikleti icadından yaklaşık 300 yıl önce tasarladı.
➢ Kuşları bilimsel şekilde ilk o inceledi.
➢ Leonardo, nehirlerin erozyonunu inceledikten sonra “Dünya, İncil’den bile
eskidir.” dedi.
➢ Gökyüzünün mavi olma sebebini ilk o söyledi.
➢ Paraşütün ilk tasarısını da o çizdi.
➢ Mona Lisa'nın kim olduğu hala gizemini koruyor. Birçok kişiye göre Mona Lisa,
zengin bir ipek tüccarı olan Francesco del Giocondo'nun karısı Lisa del
Gioconda'dır. Bazılarına göre Leonardo kendini çizmiştir. Bu konuda iki farklı
fikir daha var: ilk fikir; Mona Lisa'nın, iki kişinin karışımı olduğudur. İkinci
fikirse Mona Lisa'nın bir modelinin olmaması!
➢ Mona Lisa’nın dudaklarının boyanması 10 yıl sürmüştür. Mona Lisa, en yüksek
sigorta değerine sahiptir. Ayrıca fiyatı 100 milyon dolar olarak belirlenmiştir.
Bazı bilgisayar programları, Mona Lisa’yı “yüzde 83 mutlu, yüzde 9 endişeli,
yüzde 6 korkmuş ve yüzde 2 kızgın” şeklinde açıkladı. Kimilerine göre ise Mona
Lisa, hamile kaldığını gizleyen bir yüz ifadesine sahip.
➢ Leonardo resim çizerken iki elini de kullanabiliyordu.
➢ Savaş tankı, helikopter, su altı dalış ekipmanları ve hesap makinesi tasarımları
yapmıştır.
➢ Bill Gates Da Vinci’nin Codex Leicester adlı kitabını 30,8 milyon dolara satın aldı.
Kitabın bazı sayfaları Windows 95’te ekran koruyucu olarak kullanıldı.
➢ Çok rahat biçimde pergelsiz çember çizebilirdi.
➢ İnsan şeklinde bir robot tasarlamıştır.
➢ Denizaltı ve uzay mekiği tasarlamıştır.
➢ İstanbul Haliç için bir köprü tasarlamıştır.
➢ Bebeğin plasenta içerisindeki sistemini gerçeğine çok yakın çizmiştir.
➢ 100’den fazla cesetten 779 adet çizim yapmıştır. Damarların çalışma sistemini
öğrenmek için bile 10 cesedi incelemiştir.
➢ İmola kenti planı ile Toscana, Emilia ve Romagna şehirlerinin haritalarını
gerçeğine çok yakın çizmiştir.
➢ Yaya ve taşıt trafiğini ayırmayı düşünen ilk kişidir.

29
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
İşaretleyiniz 1. Leonardo üniversite okudu. ( )
1. Leonardo’ya kim miras bıraktı? 2. Leonardo bisiklet çizdi. ( )
A) Büyükannesi 3. Bill Gates onun kitabını aldı. ( )
B) Büyükbabası
4. Mona Lisa belli bir kişidir. ( )
C) Amcası
5. 100’den fazla ceset incelemiştir. ( )
D) Babası
2. Leonardo ne planı çizmedi?
A) Denizaltı
Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
B) Uçak
C) Uzay mekiği • Yalnızca Bütün
D) Paraşüt • Üstelik Hatta
3. Leonardo hakkında hangisi yanlıştır? • Tüm Sadece
A) Haliç için bir köprü tasarladı. • Devir Büyükanne
B) Resim yaparken sağ elini kullanıyordu. • Dede Büyükbaba
C) Bisikleti icadından önce ilk o tasarladı. • Nine Dönem
D) Kadavraları üzerinde çalıştı. • Meşhur Ama
Boşlukları Doldurunuz • Müracaat Başvuru
1. Leonardo’yu ailesinde sadece …………… • Fakat Ünlü
sevdi. • Plan Boyunca
2. Leonardo ……… çalmayı bilir. • Gerçekten Hakikaten
3. Leonardo pergelsiz …………. çizebilir. • Süresince Tasarı(m)
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz • Çalışma Zengin
1. Paraşüt () a) İlgilenmek, büyütmek • Menetmek Yasaklamak
2. Ardından () b) Daha sonra • Varlıklı Proje
3. Heykeltıraş ( ) c) Ölünce kalan servet • Garanti Rahat
4. Sohbet ( ) d) Heykel yapar • Kaygı Endişe
5. Gemi ( ) e) Küçük yardımcı • Kolayca Sigorta
6. Bir sürü ( ) f) Bırakıp gitmek • Şahıs Kişi
7. Mekanik ( ) g) Deniz üstü taşıtı • Araç, eşya Ekipman
8. Hayranlık ( ) h) Çok fazla, epey • Yazmak Kaleme almak
9. Miras ( ) ı) Makine bilimi
10. Terk etmek ( ) k) Samimi konuşma
11. Bakmak ( ) m) Çok saygı sevgi
12. Şair ( ) n) (ile) yere kontrollü inilir.
13. Çırak ( ) o) Şiir yazar.
14. Davet ( ) p) Bir yere çağrılmak
15. Çiftçi ( ) r) Tarım yapan kişi

30
SELAHADDİN EYYÛBÎ
(1138-1193 / Müslüman Hükümdar ve Komutan)

➢ Çocukluğu ve eğitimi
O çocukken babası Şam ve Baalbek valisiydi. Ayrıcalıklı bir çocuk olmayan Selahaddin iyi

bir eğitim aldı. Askerî eğitimden ziyade dinî derslere meraklıydı. Sanatla ve bilimle uğraştı.

Öklid geometrisi, astronomi, matematik ve aritmetik konularında uzmandı. Mantık, felsefe,

sosyoloji, fıkıh (İslam hukuku) ve tarih öğrendi, Şam'daki Dar'ul-Hadis 'ten (Hadis Üniversitesi)

mezun oldu. Arapça , Farsça , Kürtçe ve Türkçe öğrendi.

➢ Bir Asker, Komutan Oluyor


Yirmi altı yaşındayken amcası onu eğitmek için yanına aldı. Daha sonra Bilbeis şehrinin ele

geçirilmesinde görev alan Selahaddin, Kumandan Kayseryalı Hugh’u esir aldı. Burada yapılan

savaşın sonunda Selahaddin ve amcası Şirkuh İskenderiye'ye geçtiler. Halife onlara para, asker

ve bir kale verdi.

➢ Mısır Seferleri ve Mısır’ın Fethi


Sultan Nureddin, Selahaddin’in amcası Şirkuh’u Mısır’ı alması için gönderdi. Amcası

Selahaddin’in de gelmesini istedi. Ama Selahaddin savaşı sevmiyordu. Bu yüzden gelmek istemedi.

Fakat amcası ona gelmesi için çok ısrar etti. Selahaddin ise amcasını kırmadı ve birlikte Mısır’a

tam üç defa sefer düzenlediler. Bu seferler sonucunda Mısır'ın hâkimi amcası Şirkuh oldu.

Şirkuh vefat ettikten sonra Selahaddin, Mısır'ın yöneticisi oldu.

➢ Eyyubi Devleti’ni Kuruyor


Selahaddin, 1171'de Mısır’da tek yönetici oldu. Bağdat’taki Sultan Nureddin’e bağlılığını ilan

etti. 1174’te Sultan Nureddin vefat etti. Selahaddin, 1186’ya değin Suriye, Kuzey Mezopotamya,

Filistin ve Mısır’daki tüm Müslümanları birleştirerek İslam birliğini kurdu. Herkes onu dürüst,

ahlaklı, merhametli, cömert, erdemli, kararlı bir hükümdar biçiminde tanıdı.

➢ Kudüs’ü Aldı ve Tarihe Geçti


Selahaddin, Kudüs Kralı'nı ve ordusunu Kuzey Filistin’de Tiberya yakınlarında Hıttin'e kadar

getirmeyi başardı. Hıttin kuyularıyla ünlü bir yerdi. Selahaddin çok önceden kuyuları tuttu, böylece

Kudüs Kralı'nın ordusuna bir damla su bırakmadı.

Kudüs Kralı'nın ordusunun yürüyüşü günlerce sürdü. Ordu, 4 Temmuz 1187’de susuzluktan

bitkin bir halde Selahaddin ile karşılaştı. Selahaddin'in askerleri çok önceden kuyuları tuttuğu

31
için bu kuyuların hiçbirini bırakmak gibi bir niyetleri de yoktu. Kralın askerleri bu noktadan sonra

geri dönemediler ve Selahaddin'in karşısına çıkmak zorunda kaldılar. Hıttin Muharebesi'nde

Selahaddin, Kudüs Kralı Lüzinyanlı Guy komutasındaki orduyu yenmeyi başardı.

Akka, Betrun, Beyrut, Sayda, Nasıra, Gaman, Caesarea, Nablus, Yafa ve Aşkelon üç ay

içinde Selahaddin'in eline geçti. Selahaddin, 2 Ekim 1187’de Kudüs’ü aldı.

Selahaddin 1193’te Şam’a çekildi ve orada vefat etti. Selahattin’in 17 oğlu ve bir kızı vardı.

➢ Çağdaş Kültüre Etkileri


1935 yılında The Crusades filminde Ian Keith, Selahaddin rolünde oynadı. Yine 1954 yılında

King Richard and the Crusaders filminde başroldeki Rex Harrison Selahaddin’i canlandırdı. Son

olarak Suriyeli aktör Hasan Mesut, 2005 yılındaki Cennetin Krallığı filminde Selahaddin Eyyubi

rolünde oynadı.

➢ Selahaddin’in Bazı Özellikleri:


➢ İnançlı, kararlı ve mücadeleciydi.
➢ Çok cömertti, dünya malına değer vermezdi ve fakirlere yardım ederdi.
➢ Mütevazı ve saygılıydı.
➢ Bilgiliydi ama kimseyle tartışmazdı.
➢ Düşmanına karşı bile adaletliydi.
➢ “Basit hataları büyütmek seni küçültür.” dedi.
➢ Güler yüzlüydü, insanlar onu hep sevdi hatta düşmanları bile…
➢ Sözünü hep tuttu. İnsanlara güven verdi. Bu yüzden insanlar da ona güven verdi.

32
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Selahaddin hangisini bilmez? Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
A) Türkçe 1. Eyyûbî, başından beri savaşı sever. ( )
B) Arapça 2. Eyyûbî çok sempatiktir. ( )
C) Farsça 3. Eyyûbî hiç pes etmez, yılmaz. ( )
D) İbranice 4. “Cennet’in Krallığı” Selahaddin’i anlatır. ( )
5. Eyyûbî düşmanlarına haksızlık etti. ( )
2. Selahaddin nereleri fethetti?
A) Kudüs ve Mısır Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
B) Bursa ve İstanbul • İmtiyaz Hâkim
C) Roma ve Endülis • İlgilenmek Yönetici
D) Bağdat ve Şam • Tutsak Değin
• Geride bırakmak
3. Selahaddin hangi alanda uzman değildi? • Zaman Ünlü
A) Astronomi • Yeniden Değer
B) Matematik • Egemen Adaletli
C) Felsefe • İdareci Ayrıcalık
D) Geometri • Kadar Hata
• Meşhur Bile
Boşlukları Doldurunuz
• Mekân, bölge Güven
1. H. Mesud’un filmi ……………….. ………………….. idi.
• Evvel Tekrar
2. Hataları büyütmek seni ……………………
• Amaç Süre
3. Selahaddin ………………. bir çocuk değildi.
• Kıymet Aşmak
• Yoksul Esir
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz
• Destek Uğraşmak
1. Rol ( ) a) Şehrin en büyük idarecisi
• Alçakgönüllü Niyet
2. Mücadele ( ) b) Almak, fethetmek
• Hürmet Mütevazı
3. Komuta ( ) c) Şehri korumak için
• Adil Yer
4. Kuyu ( ) d) Organize etmek
• Kolay Önce
5. Cömert ( ) e) Büyük asker grubu
• Kusur, yanlış Basit
6. Dürüst ( ) g) Doğru sözlü
• Güleç, mütebessim Saygı
7. Ordu ( ) h) Para önemli değil
• Dahi Fakir
8. Düzenlemek ( ) ı) Su çekmek için
• Emniyet Yardım
9. Yürüyüş () k) İlerleme
10. Bitkin ( ) m) Çok yorgun, bitmiş
Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
11. Kale ( ) n) Emir, kumanda
• Dost Fakir
12. Başarmak ( ) o) Amaca ulaşmak
• Küçültmek Büyütmek
13. Ele geçirmek ( ) p) Filmde canlandırmak
• Cimri Cömert
14. Kararlı ( ) r) Vazgeçmiyor
• Zengin Düşman
15. Vali ( ) s) Savaşçı, gayretli

33
ÖMER HAYYAM
(1048-1131/ İranlı Şair, Matematikçi, Astronom ve Filozof)
➢ Hayyam Ne Demek?
Ömer Hayyam İran’ın Nişabur kentinde doğdu. Babası ve ailesi çadırcıydı. “Hayyam”
çadırcı demekti. Babasının işinden dolayı da ona Ömer Hayyam dediler.
Çocukken Kuzey Afganistan'daki Belh şehrinin meşhur bilim adamlarından Şeyh
Muhammed Mansuri'den eğitim aldı. Daha sonra Nişaburlu İmam Muvaffak’tan ders aldı.

Hayyam, ilerleyen yıllarda Selçuklu’nun büyük veziri Nizamülmülk ve ünlü filozof

Hasan Sabbah ile aynı medresede eğitim aldı (Ama bazı araştırmacılara göre bu mümkün

değildir).

Hayatı boyunca yorulmak bilmeyen Hayyam, gündüzleri “cebir” ve “geometri” çalıştı

ve Selçuklu hükümdarı Melikşah'a danışmanlık yaptı. Geceleri ise astronomi çalışmaları

yaptı.

➢ Felsefesi, Şairliği ve Hayata Bakışı


Kâinatı anlamak için, kendi toplumunun düşüncesinden farklı düşünce sistemi

geliştirdi. Kendi içinde yaptığı akıl yürütmelerini olağanüstü bir başarıyla şiire döktü.

Şiirlerinde; dünya, var oluş, Allah, devlet ve toplumsal örgütlenme gibi konuları özgürce ve

sınırsızca işledi. Kuralları ve sınırları kabul etmedi. Bu nedenle çağını aşarak "evrenselliğe”

ulaştı.

Hayyam’ın içinde bulunduğu dönem ve coğrafya altın çağını yaşıyordu. Onun

döneminde İslamiyet, tarihinin en aydınlık dönemlerindeydi. İslam dünyasında felsefe çok

büyük ilgi görüyordu. Selçuklu saraylarında sentez bir Orta Doğu kültürü (Türk-Hint-Arap-

Çin-Bizans) oluşmaya başlamıştı. Bütün bunlar Hayyam'ın aldığı eğitimin kalitesini etkiledi

ve Hayyam, yansız ve bilimsel bir eğitim gördü.

Şiirlerinin sayısı 158'dir. Şiirlerini birçok kişi tercüme etse de Türk halkı Hayyam'ın

şiirlerini Sabahattin Eyüboğlu sayesinde sevdi. Fakat insanlar, binden fazla şiiri Ömer

Hayyam’ın zannettikleri için ve pek çok şiir Hayyam'ın şiirleriyle karıştığı için maalesef

onu yanlış değerlendiriyorlar. Şiirlerinde eğlence düşkünü gibi görünen Hayyam, aslında

34
tarihteki savaş karşıtı ilk eylemcidir. Ayrıca çeşitli alanlarda 18 tane kitabı günümüze

ulaştı.

35
➢ Bilime Katkıları
➢ Matematiksel işlemlerle ilgili bir eserinde belirsiz rakamın yerine "şey"
kelimesini kullandı. Bu eser İspanyolcaya "xay" biçiminde geçti. Daha sonra

matematikçiler bunun sadece ilk harfini kullandı. Yani matematikteki "x", böyle

ortaya çıktı.

➢ Tarihteki birçok ünlünün aksine Ömer Hayyam'ın doğum tarihi günü gününe bellidir.
Takvim konusunda uzman olması nedeniyle kendi doğum tarihini araştırmış ve

bulmuştur.

➢ Hayyam, Sultan Melikşah’ın davetiyle Celali Takvimi'ni hazırlamak için bir bilim adamı
grubu kurdu. Bu grubun başında kendisi vardı. Miladi ve Hicri takvimlerden çok daha
hassas olan Celali Takvimi, 5000 yılda bir gün hatalıydı. Günümüzde kullandığımız Miladi
Takvim 3330 günde bir gün hatalıdır. İki takvim arasındaki bu hata farkı, Hayyam'ın
Celali Takvimi üzerinde büyük bir titizlikle çalıştığının kanıtıdır. Gökcisimleriyle ilgili bu
türden çalışmalarını daha da ilerletmek adına Hayyam, dünyadaki ilk gözlemevini
kurmuştur.
➢ Matematikteki “Paskal Üçgeni” ismindeki matematiksel sistemi Fransız
matematikçi Blaise Pascal’dan yüzyıllar önce buldu.
➢ Fermat Teoreminin x3+y3=z3 şeklindeki probleminin tam sayılarla çözülemediğini Hayyam,
Fermat’tan 550 yıl önce buldu.
➢ Ömer Hayyam’ın tüm bunların yanında daha birçok çalışması vardır. Avrupa’da bazı
üniversiteler Ömer Hayyam’ın eserlerinden hala faydalanır.

36
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Hayyam hangi şehirde doğdu? Doğru ise “D” Yanlış ise “Y”
A) Belh Yazınız
B) Tahran 1. Hayyam toplumla aynı düşündü. ( )
C) Bağdat 2. Hayyam kurallara uydu. ( )
D) Nişabur 3. Eyuboğlu şiirlerini çevirdi ( )
4. Takvimi Melikşah’ın emriyle yaptı. ( )
2. Hayyam’ın babası ne iş yapar? 5. Avrupa’da onun eserlerini bilirler ( )
A) Şair
B) Matematikçi Yakın Anlamlı Kelimeleri
Eşleştiriniz
C) Filozof • Kent Pek çok
D) Çadırcı • Ünlü Daha sonra
• Ardından Zannetmek
3. Matematikteki “x” nereden geliyor? • Olanaklı Yansız
A) Şey • Yaşam Evrensel
B) Şiir • Süresince Çağ
C) Şu • Gök bilimi Bu nedenle
D) Şık • Evren Kural
Boşlukları Doldurunuz • Fikir Özgür
1.Hayyam, tarihteki ilk savaş ………………….. . • Fevkalade Olağanüstü
2.Onun eserlerini birçok dile …………………. . • Hür, serbest Çevirmek
3.Hayyam’ın ……… kitabı günümüze ulaştı. • Tercüme etmek Düşünce
• İlke, prensip, kaide Kâinat
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz • Bu yüzden Astronomi
1.Örgütlenme ( ) a) Eskiden üniversite • Dönem boyunca
2.İşlemek ( ) b) Felsefe yapar • Küresel, global Şehir
3.Medrese ( ) c) Belli değil • Tarafsız Hayat
4.Sayesinde ( ) d) Fikir verir • Bağımlı Mümkün
5.Yani ( ) e) Halk, cemiyet • Sanmak Meşhur
6.Farklı ( ) f) Başka, değişik • Birçok Faydalanma
7.Toplum ( ) g) Organizasyon • Yalnızca Sadece
8.Sınırsız ( )h) Sonsuz, rahatça • Kez defa
9.Danışman ( ) ı) Ele almak • Profesyonel Tutkun
10.Sentez ( ) k) Birleşim, terkip • Tersine Aksine
11.Belirsiz ( ) m) Yardımıyla • Ekip Önce
12.Karşıt ( ) n) Karşı gelen • Çağrı Davet
13.Filozof ( ) o) Başka bir deyişle • Duyarlı Sistem
14.Gözlemevi ( ) p) Orada yıldızlara bakarlar • Örneğin Mesela
• Kusur Grup

37
• Düzenek, yapı Uzman
• Evvel Hassas
• Yararlanma Hata

38
Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
• Dinlenmek Karşıt
• Gündüz Gece
• Aynı Farklı
• Sonra Aydınlık
• Karanlık Önce
• Taraftar Yorulmak

39
NİZAR KABBANİ
(1923-1998/ Arap Şair, Yazar ve Diplomat)
➢ 16 Yaşında Bir Şair
Suriye'nin güneybatısında yer alan Şam'da; Şamlı bir ailede 21 Mart 1923'te doğar.
İlk şiirini 16 yaşındayken Roma’da bir gemide yazar. Yunus balıkları ona ilham verir. Şam

Üniversitesinde hukuk okuduktan Dışişlerinde çalışmaya başlar. İlk kitabı “Esmerim Anlattı

Bana” yı (1942) henüz on dokuz yaşındayken yayımlar. Bu kitapla şöhreti gitgide artar.

Kendisi bazı kaynaklara göre Adonis'le birlikte yaşayan en büyük Arap şairidir. Hatta bazı

kişilerce “Arap Şiir Cumhuriyeti Başkanı” dır.

Ülkesini birçok Avrupa ve Asya başkentinde (Kahire, Ankara, Pekin, Beyrut, Madrid…)

diplomatlık göreviyle temsil eden Kabbani, yönetimle olan uyuşmazlığı nedeniyle görevinden

istifa eder.

➢ Tatlıcı ve Cesur Bir Baba ile Sanatçı Bir Amca


Bir tatlıcı olan babası Tevfik Bey, Fransız işgaline karşı savaşır. Amcası Halil Kabbani ise çok

önemli bir tiyatrocudur.

➢ Acı Dolu Bir Hayat


Kabbani, maalesef kız kardeşini intihar sebebiyle kaybeder.
Bu intihara neden olan durum Kabbani’nin ailesinin, genç kızı sevmediği bir adamla evlendirmek
istemesidir. Kabbani'nin kız kardeşi bu evliliği ailenin tüm ısrarlarına rağmen reddeder; ancak aile, bu
evliliği çok istemektedir. Ailenin yaptığı baskılara dayanamayan genç kız, intihar eder.
Annesini çok sevdiği bilinen Kabbani, annesinin vefat etmesi üzerine kötü günler geçirir. Ölüm,
yazarın ve ailesinin peşini bir türlü bırakmaz. Kabbani, Kahire’de tıp öğrencisi olan henüz 17 yaşındaki
oğlu Tevfik'i kalp krizi sonucunda toprağa verir. Ancak Kabbani'nin yaşadığı trajedi bunlarla sınırlı
kalmayacaktır. Onu 3 yıl şiir yazmayacak kadar üzen iki ölüm daha yaşayacaktır Kabbani. İlk ölüm, eşi
ve aynı zamanda amcasının kızı olan Zehra Hanım'ın ölümüdür; ikinci ölüm ise Zehra Hanım'dan hemen
sonra vefat eden 22 yaşındaki oğlunun ölümüdür. Artık yalnızdır Kabbani. Yıllar sonra ikinci evliliğini
yapar ve yıllar sonra tanıştığı ikinci eşi Iraklı Belkıs Hanım'ı kaybetmesine neden olan şey bir
bombadır. Kabbani neredeyse bütün sevdiklerinin ölümünü görmüştür.

➢ O Bir Aşk Şairi


Edebiyat dünyası Kabbani’yi bir “aşk şairi” biçiminde tanır. 1967 Arap-İsrail savaşından sonra

ise Arap şiirinde çağ açıcı bir rol oynadı. "Gerileme Kitabına Dipnotlar" şiiri, Beyrut'ta “Al-Adab”

dergisinin Ağustos 1967 sayısında yayımlanmasının hemen ardından bütün Arap dünyasında

yasaklanır. Eser, Arap edebiyatının ilk yasak yayını olur. Kitap gizlice elden ele dolaşır. Bu şiirin

40
yayımlanışı aynı zamanda Al-Adab Al-Huzarani (Haziran Edebiyatı) akımını da doğurur. O,

Haziran Hareketi'nin kurucusu ve en önemli şairidir. Kabbani, 1950'lerdeki şiirde sadeleşme

hareketinde de yer alır.

Ayrıca 1967'deki Altı Gün Savaşı'nın ardından politik şiirde Arap şiirinin yol göstericisi olur.

Şair “Arap edebiyatında aşk, hapistir. Ben onu kurtaracağım.” demiştir.

➢ Caddelere İsmini Verdiler


Şair, 30 Nisan 1998’de vefat eder. Şam ve Beyrut’ta iki ayrı cadde onun adını taşıyor. Şair

ayrıca Beyrut ve Kudüs’ü çok sever. Hatta Beyrut ona göre bir “sevgili” gibidir.

➢ Politik Görüşü
Şair, birçok eserinde Filistin'den bahseder. Ayrıca Arap liderlerinin yanlış politikalarını da

eleştirir. O birçok kişiyi etkiler. Ona göre toplumun en büyük sıkıntısı tembelliktir.

➢ Ataları Türk’müş!
Çorum Hitit Üniversitesi öğretim görevlilerinden Nizameddin İbrahimoğlu'nun “Irak

Dışındaki Türkmen Alimleri” adlı çalışmasına göre Kabbani’nin soyu Türklerden geliyor. İddiaya

göre Kabbani, Fatih Sultan Mehmet Dönemi’ndeki alimlerden Akbıyık Dede’nin soyundan

geliyor.

➢ Türkçeye çevrilmiş eserleri


➢ İşgal Altında
➢ Gazaba Uğramış Şiirler
➢ Ben Beyrut (Deneme)
➢ Aşkın Kitabı
➢ Gözlerinin Mavi Limanında
➢ Yasak Şiirler
➢ Seninle Evlendim
➢ Ey Özgürlük
➢ Gerileme Kitabına Dipnotlar

41
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Nizar, ilk şiirini kaç yaşında yazdı?
A) On beş Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
B) On altı 1. Kabbani, Türk asıllı olabilir. ( )
C) On yedi 2. Kabbani’ni çok zor bir hayatı oldu. ( )
D) On sekiz 3. Nizar, Arap liderleri hep destekledi. ( )
4. Kabbani Beyrut’u çok sever. ( )
2. Kabbani’nin babası ne iş yapmış? 5. Kabbani eşlerinden ayrıldı. ( )
A) Öğretmenlik
B) Kasaplık
C) Tatlıcılık Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
D) Polislik • Zengin Soy
• Esinlenmek Dönem
3. Nizar’ın yasak kitabı hangisidir? • Daha Kişi
A) Esmerim Anlattı Bana • Ün Eleştirmek
B) Gerileme Kitabına Dipnotlar • Gittikçe Gitgide
C) Yasak Şiirler • Çoğalmak Artmak
D) İşgal Altında • Beraber Birlikte
• Üstelik Hatta
Boşlukları Doldurunuz • Birtakım Varlıklı
1. Kabbani’nin kız kardeşi ……………. eder. • Şahıs İlham almak
2. Kabbani ……….. şairidir. • Vatan, yurt Henüz
3. Nizar’a göre toplumun sorunu ………………. . • Vazife Şöhret
• İdare Yönetim
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz • Yüzünden nedeniyle
1.Şair ( ) a) İşten çıkmak. • Değinmek Bahsetmek
2.İntihar ( ) b) Kendini öldürmek. • Önder Lider
3.Alim ( ) c) Doktorluk bilimi. • Siyaset Bazı
4.Bomba ( ) d) Güçlü bir patlatıcı • Tenkit etmek Ülke
5.Toplum ( ) e) Kimse görmeden. • Devir Görev
6.Dolaşmak ( ) f) Gezmek. • Nesil, köken Politika
7. Cadde ( ) g) Önden gider (Kılavuz)
8. Yol gösterici ( ) h) Sokaktan büyük
9. İstifa ( ) ı) Halk, cemiyet.
10. Tıp ( ) k) Her şeyi bilen kişi Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
11.Gizlice ( ) m) Şiir yazar • Doğru Varlıklı
• Azalmak Artmak
• Yoksul Yanlış

42
NİKOLA TESLA
(1856-1943/ Sırp Asıllı Amerikalı Mucit, Fizikçi ve Elektrofizik Uzmanı)
➢ Yıldırımlı ve Fırtınalı Bir Gecede Doğdu
Nikola Tesla 9 Temmuz ile 10 Temmuz 1856 tarihleri arasında, gece yarısı şiddetli bir
fırtına sırasında doğdu. Nikola’nın ebesi, doğum sırasındaki yıldırımların uğursuzluğundan
bahsederek "Bu, karanlık bir çocuk olacak." dedi. Annesi ise bunu reddetti ve "Hayır, Nikola
ışığın çocuğu olacak." dedi.
➢ Annesi de Mucitmiş
Nikola'nın babası bir papazdır. Annesi okuma yazma bilmez ama pratik ev eşyaları mucididir.
Mühendislik okumak isteyen Nikola, ilerde papaz olmasını isteyen babasını ikna etmeye çalışır.
Bir zaman sonra ciddi bir hastalığa yakalanan Nikola'yı kıramayan babası, onun mühendislik
okumasına izin verir. Annesi zaten onu destekler. İyi bir eğitim almaya hazırlanan Nikola, matematik
ve fizik bilgisini artırmaya çalışır.
➢ Tam 5 Dil Biliyordu!
Graz'daki Politeknik okuluna girer ve Prag Üniversitesinde eğitimini sürdürür. Yabancı
teknik yapıtları okuyabilmek için Prag'ta dil kursuna devam eder. Almanca ve anadili Sırpça
dışında İngilizce, Fransızca ve İtalyancayı da öğrenir.
➢ Ağabeyi Erken Öldü; Psikolojisi Bozuldu
Nikola ailedeki beş çocuktan biridir. İlk soyadı Draganic olan Nikola, daha sonra bu
soyadını değiştirdi ve Tesla yaptı. Ağabeyi Daniel daha 12 yaşındayken öldüğünde Nikola sadece
5 yaşındaydı. Ağabeyi Daniel ata binme kazası yüzünden ölmesi, Tesla'da birçok takıntı ve
şizofreniye yakın belirtilerin ortaya çıkmasına neden oldu. Bu belirtilerden bazıları;
uykusuzluk problemi ve obsesif kompulsif davranışlar. Bir keresinde 84 saat uyumadı ve sadece
çalıştı.
İki Kere Üniversiteyi Erken Bıraktı
Tesla Avusturya Graz Politeknik'e 1875 yılında başladı. Burada elektrik üzerine bilgisini
arttırdı. Ancak kişisel takıntıları ve asosyalliği nedeniyle üçüncü sınıfın ilk döneminden itibaren
okulu bıraktı. Ailesiyle ilişkisini keserek bir oto mühendislik firmasında çalışmaya başladı.
Tesla bu dönem oldukça ağır bir depresyon dönemi geçirdi.
Daha sonra babasının isteği üzerine Prag'ta Charles Ferdinand Üniversitesi'ne başladı.
Burada bir yaz dönemi eğitimine devam etti; ancak babasının ölümü üzerine okulu bıraktı. Sonra
Paris'te bir telefon şirketinde çalışmaya başladı. Burada doğru akım motorları ve dinamolar
konusunda geniş ve önemli tecrübeler edindi. Yine Paris'te döner makinelerini korumak için
regüle edici kontrol cihazları icat etti.
➢ Neleri Buldu?
➢ Tesla'nın ilk buluşu "telefon alıcısı için ses yükseltici” dir (1881).
➢ Uzaktan kumandayı buldu. Kumandayı ilk defa su üstünde bir tekne için kullandı (1898).
➢ Kablosuz taşınabilir elektriği buldu. 20 tane ampulü 25 mil uzaktan kablosuz yaktı.

43
➢ Bedava elektrik üretimi için çalışmalar yaptı ve başarılı oldu ama kimse onu desteklemedi.
➢ Niagara Şelalesi’ndeki hidroelektrik santralini Tesla tasarladı.
➢ Akıllı telefon, İnternet ve SMS’i öngördü (1901).
➢ Yüksek Frekanslı bir osilatörü deprem makinesi gibi kullandı. Bu alet binaları bile salladı.
Hatta bu makine sayesinde Mark Twain’in sindirim problemini de halletti. Mark Twain bu
makinenin üstünde 90 saniye durdu ve tuvalete kaçmak zorunda kaldı.
➢ Floresan lambayı tüm dünyadan 40 yıl önce kullandı.
➢ Neon ışıkları, hızölçer ve telsiz buluşlarına imza attı.
➢ Otomobillerin ateşleme sistemini buldu. Ford firması ilk olarak bu sistemi kabul etmedi
ama sonra kabul etti.
➢ Alman denizaltılarına karşı radarın temelini attı. Ama ABD bunu ancak 25 yıl sonrasında
kullandı.
➢ Elektron mikroskobunu buldu.
➢ Mikrodalga fırını buldu.
➢ Elektron’un altı parçacıklı şeklini keşfetti.
➢ Radyo teknolojisindeki “Tesla bobin” onun icadıdır.
➢ “Döner Manyetik Alan”ın keşfine katkı sağladı.
➢ Tesla'nın 26 değişik ülkede 275'ten fazla patenti vardır.

➢ İlginçBir Bilgi Daha


Nobel fizik ödülünü reddetmiştir. Nikola Tesla, Nobel fizik ödülünü reddeden tek kişidir.

➢ Ölümü ve Sonrası
Hayatının son yıllarını borçlarından kaçmak için sürekli otel değiştirerek geçirdi. Nikola
Tesla, 7 Ocak 1943 tarihinde 86 yaşındayken New Yorker otelinin 3327 numaralı odasında
hayatını kaybetti. Ölüm sebebi kalp yetmezliği idi.
Tesla'nın bütün dokümanlarına ABD hükümeti el koydu. Tesla'nın dokümanları ile en çok

Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü ilgilendi. İddialara göre Tesla’nın çalışmalarına birileri devam etti

ve çalışmaları tamamladı.

44
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği
İşaretleyiniz Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
1. Annesi Nikola için ne dedi? 1. Tesla gece yarısı doğdu. ( )
A) Uğursuz çocuk 2. Tesla 6 dil öğrendi. ( )
B) Karanlık çocuk 3. Nikola’nın psikolojisi bozuktu. ( )
4. Tesla’nın ağabeyi öldü. ( )
C) Işığın çocuğu
5. Nikola’nın annesi okumayı biliyor. ( )
D) Şanslı çocuk

2. Tesla’nın babası onun ilk ne olmasını istedi?


Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
A) Bilim adamı
• Esnasında Öngörmek
B) Papaz
• Şanssızlık Tamamlamak
C) Mühendis
• Değinmek Sürekli
D) Elektrikçi
• Müsaade Zorunda
• Eser Yapıt
3. Tesla hangi dili bilmiyor? • Nedeniyle Sebebiyle
A) İngilizce • Devam etmek Sürmek
B) Sırpça • İşaret Tecrübe
C) Türkçe • Meydana gelmek İzin
D) Fransızca • Sorun Sırasında
Boşlukları Doldurunuz • Sonra Santral
1. Tesla …………………… lambayı buldu. • Şirket Sindirim
2. Tesla son yıllarında ……………… otel değiştirdi. • Epey, bayağı Daha sonra
3. Nikola ……… kursuna gitti. • Ardından Oldukça
• Deneyim Edinmek
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz • Kazanmak Firma
1. Mucit ( ) a) Çok hızlı rüzgâr • Merkez Belirti
2. Borç ( ) b) Dünyaya gelmek • Hazım Problem
3. Ebe ( ) c) Doğum doktoru • Mecbur Uğursuzluk
4.Yıldırım ( ) d)Yere düşen elektrik • Devamlı Ortaya çıkmak
4. Bedava ( ) e) Hıristiyan din adamı • Bitirmek itibaren
6.Tekne ( ) f) Ölümle sonuçlanan • Tahmin etmek Bahsetmek
7. Kurs ( ) g) Öğrenmek için gidilir
8. Depresyon ( ) h) Ruh bunalımı Karşıt anlamlı Kelimeleri
9. Fırtına ( ) ı) Bir tür gemi Eşleştiriniz
10. Doğmak ( ) k) Ücretsiz • Doğmak Asosyal
11. Ebe ( ) m) Ödünç para • Kabul etmek Reddetmek
12. Ölümcül () n) İcat yapar • Sosyal Ölmek

45
NAPOLYON BONAPARTE
(1769-1821/Fransız-İtalyan Asker, Devlet Adamı, Cumhurbaşkanı ve İmparator)
➢ Disiplinli Bir Annesi Vardı
15 Ağustos 1769'da Korsika Adası'nın Ajaccio kentinde doğdu. Ana dili Korsikaca idi.

Avukat Carlo Buonaparti ile Maria Letizia Ramolino çiftinin 8 çocuğundan ikincisi idi. Annesi, çok

disiplinli idi (Asker gibi yetişmiş ).

Ailesi zengin değildi ancak babasının bağlantıları sayesinde Napolyon ve kardeşleri,

Fransa’ya gitme ve burslu okuma imkânı elde etti.

➢ 10 Yaşında Askerî Okula Girdi ve 16 Yaşında Asker Oldu!


1779 yılında ağabeyi Joseph ile birlikte eğitim için Fransa’ya giden Napolyon, Autun’da bir

kolejde Fransızca öğrenmeye başladı ve aynı yıl Brienne'daki askeri okula kabul edildi.

Matematikteki başarısı sayesinde 1784'te Paris Kraliyet Askeri Okulu adlı askerî akademiye

girdi. Matematik ve geometriye olan ilgisini daha iyi değerlendirebilmek için topçu sınıfını tercih

etti. 1785 yılının Nisan ayında Valence'taki topçu alayına üsteğmen rütbesiyle katıldı.

➢ Gerçek Bir Komutanı Herkes Tanıyor


1793 yılında Fransa neredeyse bütün Avrupa ile savaş halindeydi. Toulon şehrini de İngiliz

ve İspanyollar ele geçirmişti. Fransız ihtilalci ordusunun bir topçu subayı olarak Toulon

kuşatmasına katılan Napolyon, bu kuşatmada liderlik özellikleri ile dikkat çekti. Kuşatmada

yaralalan Napolyon, Maximilien Robespierre tarafından ödüllendirilerek tuğgeneral yapıldı ve

Fransa ordusunun İtalya kanadının topçu kuvvetlerinin başına geçirildi. Zaferle sonuçlanan

kuşatma, 19 Aralık 1793’te Fransız topraklarına yeniden dahil edildi.

➢ Rus veya Türk Askeri Olabilirdi!


Napolyon, öğrenciyken Rus ordusuna başvurdu ama kabul edilmedi. 1794’te ise Osmanlı

Devleti’nin yeni ordusunda bir komutan olmak istemesine rağmen bu sefer de Fransa devleti

Napolyon'un bu isteğini reddetti.

➢ Napolyon Yükseliyor
5 Ekim 1795’teki sokak olaylarını bitirmesinden dolayı İç Güvenlik Kuvvetleri komutanı oldu.

Ayrıca tümgeneral oldu.

1796 ve 1797’de Milano ve Venedik dahil neredeyse İtalya’nın tamamını Fransa

topraklarına kattı. Bu sırada tam 18 meydan savaşı kazandı. Avusturya ordusunu darmadağın

46
ederek Viyana’ya kadar Avusturya ordusunu kovaladı.

1797’de Paris’e döndü. 1798’de önce Malta’yı aldı sonra Mısır’a sefer düzenledi. Mısır’da

kendisini padişahın emrindeymiş gibi tanıttı. İskenderiye ve Kahire’yi aldı. Mısır halkı ile iyi geçinen

Napolyon, onlara Müslüman gibi göründü.

Fakat bir süre sonra Mısır’da işler iyi gitmedi. Önce İngilizler Napolyon’un gemilerini yaktı

sonra ise Mısır halkı isyan etti. Napolyon ordusunu Filistin’e doğru sürdü. Burada ise Cezzar Ahmet

Paşa’nın liderliğindeki Osmanlı ordusu Napolyon’u yendi. 1799’da önce ordusuyla Mısır’a sonra da

tek başına Fransa’ya döndü.

Napolyon, 1799’da Fransa Cumhuriyeti’nin en başındaki adam oldu. 1802’de ise İtalya’daki

savaşları bitirdi ve İtalya Cumhuriyeti’ni kurdu. Bu yeni devletin de ilk başkanı Napolyon oldu.

Kısacası Napolyon aynı anda iki devletin başındaydı. En sonunda 1804’te kendi imparatorluğunu

ilan eden Napolyon, tacını Papa’nın önünde eğilmemek için kendi başına giydi.

Napolyon’un imparator olması, annesini üzdü. Annesi onunla küstü. Ünlü müzisyen Beethoven

“3. Senfoni” yi Napolyon’a adamaktan vazgeçti.

➢ İmparator Neredeyse Tüm Avrupa’ya Karşı!


Napolyon, 1802-1812 yılları arasında İngiltere, İsveç, Avusturya, Rusya, Napoli gibi ülkelerle

savaşmak zorunda kaldı. Bu devletlerle aynı anda savaştı ve savaşı kaybetti. Fakat daha sonra önce

Avusturya ve Napoli, daha sonra Rusya’yı yendi. İngiltere’yi ise yenemedi.

➢ İmparator Esir Düştü


Napolyon’un ordusu, bu kadar savaştan sonra güçsüzleşti. Halk sıkıldı ve fakirleşti. Bu

karışıklıktan sonra tüm düşmanları Fransa’ya saldırdı ve Paris’e girdi. Napolyon artık bir imparator

değildi. Onu Elba Adası’na hapsettiler.

➢ İmparator Geri Dönüyor!


1815’te Elba Adası’ndan kaçarak Paris’e geldi. Halkı onu desteklemesine rağmen Napolyon

sadece 100 gün daha imparator kaldı. Bu süre içinde Belçika’ya saldırdı. Fakat İngiliz ve Almanlar

onu yendi.

47
➢ İmparator’a Veda
Napolyon, Amerika'ya kaçmak istedi, ancak bunu başaramadı ve İngilizlere teslim oldu.

İngilizler tarafından tekrar esir alınan Napolyon, Atlantik'teki Saint Helena Adası’na götürüldü.

Onu denizaltıyla kurtarmak istediler ama başaramadılar.

Napolyon daha sonra hep bu adada yaşadı. 5 Mayıs 1821'de 51 yaşındayken mide kanserinden
öldü.

➢ Özel Hayatı
Nisan 1795’te Marsilya’nın zengin bir tüccar ailesinin kızı Désirée Eugénie Clary ile nişanlandı.

9 Mart 1796’da nişanlısından ayrılarak" Alexander de Beauharnais’in dul eşi Josephine ile
evlendi. Fakat Josephine’in çocuğu olmadı. Bu yüzden ondan da ayrıldı.

1810 yılının Mart ayında Habsburg hanedanından Marie-Louise ile evlendi, 1811’de oğlu II.

Napolyon doğdu.

➢ Tarih Açısından Önemi


➢ “Fransız Medenî Kanunu” yani “Napolyon Kanunları” nı çıkardı. Bu kanunu tüm dünya
örnek aldı.
➢ Fransız Merkez Bankası’nı kurdu.
➢ İlk konserveyi o buldu.
➢ Görme engelliler için yazı, onun sayesinde ortaya çıktı.
➢ Onun döneminde Fransa dünyanın en güçlü ülkesi oldu.
➢ Mısır'a beraberinde 150 kadar mühendis, araştırmacı ve antropolog götürdü. Bu bilim
adamları, Rosetta Taşı'nın bulunmasını sağladı. Bu taş sayesinde de birçok yazıtı bilim
adamları çözdü.
➢ Bazı İlginç Özellikleri
➢ Kedi fobisi vardı.
➢ Askerleri ona boyu kısa olmamasına rağmen “Küçük Onbaşı” dedi. Çünkü askerleri onu
kendilerinden biri gibi görüyorlardı. Fakat İngilizler, onun için “boyu kısa” dediler.
Bu bir iftira ve propaganda idi.
➢ Avrupa’da trafiğin soldan olmasının sebebi Napolyon’muş (?).
➢ Eşinin portresini hep yanında taşırmış (Şans getiriyormuş).

48
➢ Son sözleri şu 4 kelime olmuş: “Ordu, Fransa, Ordu Başkanı ve Josephine”
➢ Açık kapıdan çok korkarmış.
➢ Yemeklerini çabuk ve sessizce yermiş.
➢ En sevdiği yemekler; kızarmış patates, kızarmış tavukmuş.
➢ Çalışmayı çok sevdiği için günde üç dört saat uyurmuş.
➢ 1996 yılında saçının bir kısmı 3680 sterline satılmış.
➢ Oğlu II. Napolyon 21 yaşındayken öldü.
➢ Okuldayken arkadaşları onunla dalga geçermiş. Çünkü Fransızcayı Korsika aksanıyla
konuşurmuş.
➢ Öğretmenleri onun için şöyle dermiş: “Tarih ve coğrafya bilgisi mükemmel, ileride
büyük bir denizci olabilir.”
➢ Düğününden iki gün sonra Kuzey İtalya’ya saldırmış ve Avusturya ordusunu hezimete
uğratarak darmadağın etmiştir.
➢ Napolyon Kral, İmparator ve Başkomutan oldu. Bunların hepsini başka hiçbir lider
yapamadı.
➢ İnsanları konuşma tarzıyla etkilermiş.
➢ George Washington onun döneminde öldü. Napolyon çok üzüldü ve 10 gün yas ilan etti.
➢ Birazcık kendini de anlatan bir aşk romanı yazdı.
➢ Din özgürlüğüne inandı.
➢ İngilizler, İngiliz halkını bile etkilemesinden korktu.
➢ Sözlerinden Bazıları
➢ Para, para, para
➢ Dünya çok acı çekiyor, ama kötü insanların şiddetinden değil, iyi insanların
sessizliğinden.

➢ Şans olmazsa yetenek hiçbir şeydir.


➢ Asker olmak, sonra asker olmak, yine de asker olmak gerek.
➢ Bir yerde ahlak yoksa kanun işlemez.
➢ En büyük general en az iş yapar.
➢ Aşk; işsiz güçsüz adamların işidir.
➢ Cesaret de aşk gibi ümitle beslenir.
➢ Bütün devletler hazımsızlıktan ölür.

49
➢ Düşmanınız hata yaparsa sakın onu durdurmayın.
➢ Savaşta ölmek kahramanların, intihar etmek korkakların özelliğidir.
➢ Kadınlar savaş için gerekli şeylerden fazlasını bile üretebilir.
➢ En güzel savaş, insanın kendisiyledir.
➢ Alkış, oy değildir.
➢ Az bilgili ve çok konuşkan biri, az paralı ve savurgan kişi gibidir.
➢ Bana Türklerden kurulu bir ordu verin, dünyayı rehin alayım.
➢ Türkler ölebilir ancak mağlup olmaz.
➢ Eğer dünya tek bir ülke olsaydı, başkenti İstanbul olurdu.
➢ Beyinsizlik sadece politika mesleğinde özür sayılmaz.
➢ Diplomat iyi giyinmiş bir polis kuvvetidir.
➢ Sadece cesaretin taklidi yoktur.
➢ Güç ortaya çıkarsa kanunlar zayıflar.
➢ En kısa yol, belirli yoldur.
➢ Kirli çamaşırları aile içinde yıkamalıyız.
➢ Ölüme ve sürgüne yalnız gidilir.
➢ Mutluluğa asla inanmam.
➢ Şanslı kişinin horozu bile yumurtlar.
➢ Üstün insan, kimsenin yolundan gitmez.
➢ Sadece yıldırım toptan güçlüdür.
➢ Kaybettim, kaybettim; yenmeyi öğrendim.
➢ Zafer, iradedir.

50
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Napolyon’un ailesi hangi dili biliyor? Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
A) İtalyanca 1. Napolyon, Clary ile evlendi ( )
B) Fransızca 2. Napolyon Mısırlıdır. ( )
C) Korsikaca 3. Napolyon Rus askeridir. ( )
D) İngilizce 4. Napolyon kanserden öldü. ( )
5. Napolyon İngilizleri yendi. ( )
2. Napolyon hangi şehre gitmedi?
A) Kahire Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
B) İstanbul • İrtibat İlgi
C) Milano • Olanak İmkân
D) Paris • Beraber dolayı
• Alaka Komutan
3. Ona neden “Küçük Onbaşı” dediler? • Seçmek Hal
A) Boyu kısaydı. • Kent sefer
B) Çok zayıftı. • Durum İhtilal
C) Kişilik problemi vardı. • Devrim Lider
D) Askerler onu sevdi. • Önder Ama
Boşlukları Doldurunuz • Nitelik, vasıf Bağlantı
1. Türkler ölebilir ancak ………………… …………… • Güç Birlikte
2. En güzel savaş ………………….. …………………… • Müracaat etmek Şehir
3. Napolyon ………. .………. ve kediden korkar. • Fakat Tercih etmek
• Kumandan Kuvvet
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz • Kez, kere, defa Özgürlük
1.Savurgan () a) Etrafı tamamen deniz. • Ötürü Yetenek
2.Elde etmek () b) Kazanmak, sahip olmak. • Hemen hemen Neredeyse
3.Darmadağın () c) yardımıyla. • Hepsi Savurgan
• Mecbur Tamamı
4.İrade () d) Derece, unvan.
• Tutsak Kanun
5. Düzenlemek () e) Gemiler orada durur.
• Yasa Mükemmel
6. Desteklemek () f) Mahvetmek, dağıtmak.
7. Hanedan () g) Organize etmek. • Hızlı İleride
8. Ada () h) Aynı fikirde olmak. • Kusursuz Tarz
• Gelecekte Ümit
9. Rütbe () ı) Hükümdar ailesi.
• Stil, üslup Hazım
10. İftira () k) Birisi hakkında yalan.
• Hürriyet, serbestlik Tek başına
11. Liman () m) Tasarruf yapmaz
• Kabiliyet Politika
12. sayesinde () n) Karar gücü, sabır.
• Umut Özellik
• Sindirim Başvurmak
• Müsrif Zorunda
• Siyaset Esir
• Yalnız Çabuk
51
Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
• Barış Küsmek
• Kabul etmek Savaş
• Barışmak Evlenmek
• Ayrılmak Cesaret
• Korkaklık Reddetmek

52
NAİM SÜLEYMANOĞLU
(1967-2017/Türk Halterci ve Politikacı)

➢ Bulgaristan’da Doğdu, Halterci Oldu.


1967’de Bulgaristan’ın Kırcaali şehrinde (Kırcaali bugün bile Bulgaristan’da bir Türk

şehridir) doğdu. Doğduğu dönemdeki Bulgar Hükümeti'nin Türk isimlerini yasaklaması sebebiyle o

yıllardaki adı Naum Shalamanov’dur. Naim Süleymanoğlu haltere 1977'de, henüz 9 yaşındayken

başlar. 15 yaşında Brezilya'daki Dünya Gençler Halter Şampiyonası'nda iki altın madalya alarak

şampiyon olur. On altı yaşında hem de rekorla yeniden şampiyonluk sevincini tadar. Süleymanoğlu

bu şampiyonluktan sonra halter tarihinde en genç dünya rekortmeni unvanını alır. 1984 yılında (16

yaşındayken), silkme kategorisinde vücut ağırlığının tam üç katını kaldırır; bunu daha önce

Süleymanoğlu dışında sadece bir halterci yapmıştı.

➢ O Artık Türkiye’de
Sovyetler Birliği'nin 1984 Los Angeles Olimpiyatları'nı boykot etme kararına
Bulgaristan'ın da dahil olması nedeniyle Süleymanoğlu, bu olimpiyatlara katılamaz. Bulgar
Hükümeti'nin uyguladığı politikalar yüzünden gerçek ismini dahi kullanamayan Süleymanoğlu. Bir
karar verir: Bulgaristan'daki bu baskılardan kurtulmak ve sevdalısı olduğu Türkiye adına
müsabakalara katılmak. Bu amaçla, 1986'da Melbourne'de düzenlenen Dünya Halter
Şampiyonası'nda Türkiye Büyükelçiliği'ne sığınarak Türkiye'ye iltica eder. Türkiye'ye ilticasında
ve getirilmesinde bizzat Cumhurbaşkanı Turgut Özal devreye girer.

➢ Rekorların Adamı Naim


Kariyeri boyunca üç Olimpiyat Altın madalyası, yedi Dünya Şampiyonluğu ve altı Avrupa
Şampiyonluğu vardır. Tam 46 kere dünya rekoru kırmıştır.
1983-1986 arasında gençlerde 13, büyüklerde 50 olmak üzere tam altmış üç rekor kırar.

Yine bu dönemde Dünya ve Avrupa şampiyonalarında 52, 56 ve 60 kilolarda şampiyonluk sevincini

tadar. 1984, 1985 ve 1986'da bütün dünyada yılın haltercisi seçildi.

Naim Süleymanoğlu, dünyanın gelmiş geçmiş en büyük haltercisidir.

➢ Cep Herkülü Olimpiyat Oyunlarında


1988 Seul Olimpiyatları'na Türkiye adına katılabilmesi için Türkiye Bulgaristan'a 1 milyon

dolar ödeyerek gerekli izni aldı. Bu olimpiyatlarda Süleymanoğlu 60 kg koparmada sırasıyla 145

kg, 150,5 kg, 152,5 kg; silkmede 175 kg, 188,5 kg, 190 kg; toplamda ise 320 kg, 339 kg, 342,5 kg

kaldırdı. Seul'de; 6 dünya, 9 olimpiyat rekoru kıran Naim Süleymanoğlu muhteşem bir zafer elde

etti. Böylece Türkiye'ye olimpiyatlar tarihinde güreş dışında ilk altın madalya da gelmiş oldu.

53
1992 Barselona Olimpiyatları'nda rakiplerine karşı ezici bir üstünlük sağlayarak altın

madalyayı çok rahat kazandı.

54
Aynı yıl Uluslararası Halter Basın Komisyonu onu “Dünyanın En İyi Sporcusu” seçti.
1996 Atlanta Olimpiyatları'nda 64 kiloda 4 dünya rekoru kırdı. Olimpiyatlarda 3. kez altın
madalya kazandı, tarihe geçti.
Nam-ı diğer Cep Herkülü, 2000 yılında Sidney Olimpiyatları'nda ise artık 33 yaşında olması

ve sakatlığı nedeniyle 3 kaldırışta sıfır çekti. Yani bir başarı gösteremedi.

➢ Cep Herkülü Dünya Halter Şampiyonası’nda


1993 Dünya Şampiyonasında ise 3 altın madalya kazandı ve 2 de dünya rekoru kırdı.
İstanbul'daki Dünya Halter Şampiyonası'nda ilk kez Türk seyircisinin önüne çıktı. Sakat

olmasına rağmen 3 dünya rekoru kırdı ve 3 altın madalya daha kazandı.

1995’te Çin'deki dünya şampiyonasında sakatlığı devam etmesine rağmen kazanmaya devam

etti ve 3 altın madalya kazandı (Bu şampiyonadan önce aynı yıl içinde Avrupa Halter şampiyonasına

da sakat bir halde katılmıştı. 1995 yılında toplamda 6 madalya kazandı).

➢ Cep Herkülü Avrupa Halter Şampiyonası


1988'de Avrupa Halter Şampiyonası'na Türkiye adına katıldı ve üç altın madalya kazandı.
1994'te Bulgaristan'daki Avrupa Halter Şampiyonası'nda sadece üç kaldırış yaptı. Bu üç

kaldırışın üçünde de dünya rekoru kırdı.

1995’te Polonya’daki Avrupa halter şampiyonasında yine sakat olmasına rağmen 1 altın, 2

gümüş madalya kazandı. Ayrıca Türkiye’nin takım halinde birinci olmasına önemli katkı sağladı.

➢ Halterin Zirvesinde Naim Süleymanoğlu


Naim Süleymanoğlu, Uluslararası Halter Federasyonu'nun Aralık 2000'de Atina'daki

kongresinde asbaşkan oldu.

➢ Başarılarını Hatırlayalım
İlk dünya rekorunu daha 15 yaşındayken kırdı.
1984, 1985 ve 1986 yıllarında onu “dünyada yılın haltercisi” seçtiler.
1988 Seul, 1992 Barcelona ve 1996 Atlanta Olimpiyatları olmak üzere üç kez olimpiyat

şampiyonu oldu.

8 Kez dünya şampiyonu oldu.

46 dünya rekoru kırdı.

1988 yılında Time dergisine kapak oldu.


1988 Seul olimpiyatlarında 60 kg’da silkmede 190 kg kaldırarak dünya rekoru kırdı.
1988 yılında Seul olimpiyatlarında 6 dünya, 9 Olimpiyat rekoru kırdı ve Türkiye

Olimpiyatlarda güreş dışında ilk defa altın madalya kazandı.

55
1992 yılında Uluslararası Halter Basın Komisyonu, Süleymanoğlu’nu “Dünyanın En İyi

Sporcusu” seçti.

➢ Siyasî Kariyeri
Naim Süleymanoğlu; 2004 Yerel Seçimlerinde MHP'den Büyükçekmece'nin Kıraç Beldesi

belediye başkanlığına, 2007 Genel Seçimlerinde ise yine MHP'den İstanbul milletvekili adayı oldu.

Ancak ikisinde de başarılı olamadı.

➢ Özel Hayatı
Resmi kayıtlarda evli değildir. Biri Türk diğeri Japon iki kadından toplam 4 kız çocuğu vardır.
➢ Efsane Son Yolculuğunda
Siroza bağlı karaciğer yetmezliğinden dolayı tedavi gördü. Hatta Süleymanoğlu'na 6 Ekim

2017'de ameliyatla karaciğer nakli oldu. Nakil sonrası beyin kanamasına bağlı ödem nedeniyle beyin

ameliyatına alındı. Süleymanoğlu'nun hayati tehlikesi devam etti.

O günden itibaren yoğun bakım ünitesinde tedavi gördü. Naim Süleymanoğlu, 18 Kasım 2017

tarihinde vefat etti. Cenazesi 19 Kasım 2017 Pazar günü Fatih Camii'nden kalktı. Naim, bugün

Edirnekapı Şehitliği'nde şair Mehmet Akif Ersoy'un yakınında yatıyor.

➢ Süleymanoğlu Hakkında Birkaç İlginç Not


1) Kırcaali doğumlu Naim Süleymanoğlu'nun boyu 1 metre 47 cm idi. Katıldığı

şampiyonalarda ve olimpiyatlarda kendisinden çok daha iri ve uzun onlarca halterciyi yendi.

2) İlk ve son defa bir halterci koparmada kendi ağırlığının 2,5 katını kaldırdı: Naim

Süleymanoğlu.

3)İlk ve son defa bir halterci silkmede kendi ağırlığının üç katından 10 kilo fazlasını kaldırdı:

Naim Süleymanoğlu.

4)1989'daki Dünya Şampiyonası'nı da kazanıp henüz 22 yaşında emekli oldu. Ama


halterden fazla uzak kalamadı. 1992'de emeklilikten döndü ve Barselona'da ikinci Olimpik altınını

kaptı.

5)1996 Atlanta'da, olimpiyatlardaki üçüncü altını da aldı. Bu sırada Sunucu Lynn Jones, "Az

önce tarihin en büyük halter müsabakasına tanıklık ettiniz." dedi. Naim o finalde, Türk ve Yunan

sporseverler önünde, Yunanistan'ın efsanevi haltercilerinden Valerios Leonidis'i yendi. Naim,

187,5 kiloyu kaldırdı. Leonidis ağladı. Naim ise rakibini teselli etti.

56
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği
İşaretleyiniz Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
1. Süleymanoğlu hangi şehirde doğdu? 1. Naim, haltere 10 yaşında başladı. ( )
A) Los Angeles 2. Naim 1986’da Türkiye’ye sığındı. ( )
B) İstanbul 3. Naim ilk rekorunu 15 yaşında kırdı ( )
C) Kırcaali 4. Naim 8 kez dünya şampiyonu oldu. ( )
D) Sidney 5. Naim 1992’de en iyi sporcu oldu. ( )

2. Naim haltere kaç yaşında başladı?


A) 9 Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
B) 15 • Haricinde nedeniyle
C) 16 • Yüzünden Müsabaka
D) 33 • Sene Henüz, hâlâ
• Karşılaşma, yarış Yıl
3. Naim’i Türkiye’ye kim transfer etti? • Sığınmak İltica etmek
A) Recep Tayyip Erdoğan • Kez, defa Kere
B) Mustafa Kemal Atatürk • Turnuva Tehlike
C) Turgut Özal • Lazım Teselli
D) Abdullah Gül • Müsaade rağmen
Boşlukları Doldurunuz • Görkemli Yenmek
• Kazanmak Elde etmek
1. Naim ………. yaşında halteri bıraktı.
• Bundan sonra Artık
2. Naim, ilk altın madalyasını ………. yaşında aldı.
• Karşın Önemli
3. Naim tam ……….. dünya rekoru kırdı.
• Mühim Katkı
• Fayda Vefat etmek
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz
• Risk Muhteşem
1.Madalya ( ) a) Yarışan kişiler
• Ölmek İzin
2.Rekor kırmak ( ) b) Para vermek
• Galip gelmek Gerekli
3.Ödemek ( ) c) Yenmek, kazanmak
• Daha Şampiyona
4.Toplam ( ) d) Total, tamamen
• Avutmak dışında
5.Zafer ( ) e) Kolayca
6.Üstünlük ( ) f) Daha iyi olmak
7.Rahat ( ) g) Düşünme organı
8.Katılmak ( ) h) Dahil olmak Karşıt anlamlı Kelimeleri
9.Beyin ( ) ı) Mesleği bırakmak Eşleştiriniz
10.Emekli olmak ( ) k) Yenersen alırsın • Doğmak Başlamak
11.Rakip ( ) m) En iyisini yapmak • Bekâr Ağır
• Bitirmek Ölmek
• Hafif Evli

57
MUHAMMED ALİ
(1942-2016/ Amerikan Boksör ve Devlet Adamı)
Muhammed Ali (eski adıyla Cassius Marcellus Clay Jr), tüm zamanların en iyi

boksörüdür. Kariyeri boyunca yalnızca 5 maç kaybetmiştir.

➢ Bir Şampiyon Doğuyor


Müslüman olmadan önceki ismi Cassius Marcellus Clay Jr.’dir. 17 Ocak 1942'de

Kentucky Louisville'de doğan Muhammed Ali, Afro-Amerikan ve İrlanda kökenlidir. 12

yaşındayken boksla tanıştı ve kısa zaman içinde National AAU ve Altın Eldiven

Şampiyonası'nda amatör kayıtlara girdi.

➢ Profesyonelliğe İlk Adımlar


1960 'ta Roma Olimpiyatları'nda ağır ve hafif sıklette altın madalya aldığında 18

yaşındaydı.

1964 yılında 22 yaşındayken, S. Liston'u yenerek Dünya Şampiyonu oldu. Bu zaferden

sonra Müslüman oldu ve Muhammed Ali ismini aldı. Fakat bu, ona pahalıya mal oldu. Boksa

1967 'den 1970 'e kadar ara vermek zorunda kaldı.

➢ “Vietnamlılar Bana Hiçbir Kötülük Yapmadılar ki…”


" Vietnamlılar bana hiçbir kötülük yapmadılar ki onlarla savaşayım." dedi ve Vietnam

Savaşı'na gitmedi. Sırf bu yüzden 5 yıl hapis ve 10 bin dolar para cezası aldı. Ayrıca boks

lisansı ve Amerikan vatandaşlığı pasaportu elinden alındı. Dava süresince maddi sıkıntılar

yaşadı ve maalesef iflas etti. Ailesinin yardımı ve üniversitelerdeki konuşmalarıyla

geçimini sağladı.

➢ Efsane Geri Döndü


1970'te davayı kazanarak tekrar boksa döndü. 1971 'de Joe Frazier ile 'Asrın

Maçı'na çıktı ve profesyonel boks kariyerinde ilk defa kaybetti. Zaten uzun bir aradan

sonra sadece 2 maç yapmıştı ve bu maça hazır değildi. Bu yüzden bu maçı kaybetmesi çok

doğal ve normaldi. Ardından Ken Norton'la yaptığı maçı sadece sayı ile kaybetti. Bu maçta

çenesi kırıldı. Yakınları dışında herkes “Kariyeri bitecek.” dedi. Fakat o yılmadı. Art arda

unvan için rakiplerini yendi. Mesela Ken Norton'u yenip rövanşı aldı.
58
➢ İkinci Şampiyonluk
1973'te Joe Frazier ile unvan maçı için anlaştı. Ali, önce Fraizer ile maç yaptı

arkasından da Foreman'la maç ayarladı. Ali rakiplerini bu iki maçta da yendi: Hem de

nakavt ile. Ali ikinci defa Dünya Şampiyonu oldu. Bunu daha önce sadece bir sporcu yaptı.

➢ Üçüncü ve Son Şampiyonluk


Ali, 1978'de L. Spinks'i de yenerek Dünya Şampiyonluğunu 3. kez elde etti. Bunu ilk

defa Ali yaptı. Ali, aynı yıl boksu bıraktığını açıkladı.

➢ Dünya Barışında Muhammed Ali


1991 yılında Ali, Körfez Savaşı sırasında Irak'a gitti ve Amerikalı rehinelerin serbest

bırakılmasını görüşmek amacıyla Saddam Hüseyin ile bir araya geldi.

17 Kasım 2002 tarihinde, Muhammed Ali, " BM Barış Elçisi" unvanıyla Afganistan’a
gitti. BM özel konuğu ve üç günlük bir iyi niyet misyonuyla ilgili Kabil'de bulundu.
Ali, 2001 yılındaki 11 Eylül saldırılarında başında New York İtfaiye Müdürlüğü şapkası

ile Sıfır Noktasına gitti. Orada insanlara yardım etti ve şöyle dedi:

“Ben aslında şunun için üzülüyorum: 'İslam' ve 'Müslüman' kelimeleri bu işe karıştı.

Bu da sorun, nefret ve şiddete yol açtı. İslam, öldürme dini değildir. İslam, barış demektir.

Evde öylece oturamaz ve insanların sorunun kaynağını Müslümanlarmış gibi göstermelerine

seyirci kalamazdım.”
➢ Olimpiyatların Büyük Misafiri
Atlanta, Georgia'da yapılan 1996 Yaz Olimpiyatları'nda olimpiyat ateşini yakma onuruna

erişti.

27 Temmuz 2012 tarihinde Ali, Londra'da, 2012 Yaz Olimpiyatları Açılış törenindeki

Olimpiyat Bayrağını taşıdı. Parkinson hastalığından dolayı stadyumda bayrağı taşıyamadığı

için ona eşi Lonnie yardımcı oldu.

➢ Usta Hastalandı ve Sonsuza Uçtu


20 Aralık 2014 tarihinde Ali, pnömoniden şikâyetçi olarak hastaneye yattı. Tedavi

sürecinden kısa bir süre sonra 15 Ocak 2015 tarihinde yeniden hastaneye yattı. Ertesi

gün taburcu oldu.

59
Uzun süre Parkinson hastalığı ile mücadele eden Muhammed Ali, 3 Haziran 2016
tarihinde solunum yolu rahatsızlığı nedeniyle hastanede yaşamını yitirdi.
➢ Hayatı Film ve Kitap Oldu
2001 yılında Hollywood’da hayatı film oldu. “Ali” adlı filmde Muhammed Ali'nin rolünü

Will Smith oynadı. Hayatı roman da oldu. Bu biyografik roman, 2002 yılında Kaknüs

Yayınları tarafından yayımlandı.

➢ Neden Boksör Oldu?


1954’te babası ona Noel’de kırmızı Schwinn marka bir bisiklet hediye eder. 1954

yılının Ekim ayında bu bisikleti bir panayırda çalarlar. Muhammed Ali de polislerden yardım

ister ama o dönemde ırkçılık olaylarından dolayı polisler onunla ilgilenmezler. Daha sonra

başka polislerden yardım almaya gider. M u h a m m e d A l i polisleri o esnada boks maçı

izlerken görür. Ali o anda bir karar verir; polislerden ve hırsızlardan intikam almak için

yemin eder ve böyle bir kararla boksa başlar.

➢ Uçak Fobisi Varmış


Muhammed Ali, 18 yaşındayken ünü Amerika sınırlarının dışına çıkmaya başlamıştır.

Ekip olarak Roma olimpiyatlarına gideceklerdir. Ama Muhammed Ali, uçaktan korkar ve

uçağa sırtında paraşütü ile biner. Kızı,” Babam sadece uçaktan korkar.” demiştir. Ali, uçak

korkusundan dolayı kendisine büyük bir otobüs satın almıştır.

➢ Bir Gencin Hayatını Kurtardı


1982 yılında Vietnamlı bir genç, intihar etmek ister. Genç, “Sadece Muhammed Ali

gelirse ve onunla konuşursam intihar etmem.” der. Herkes şaşırır ve meraklanır: Acaba bu

büyük boksör işini gücünü bırakacak ve oraya gelecek midir? Büyük insan oraya gelir, yarım

saat dil döker ve genci intihar etmekten vazgeçirir. Ardından şu muhteşem cümleyi

söyler: “Bir hayat kurtarmak, dünyanın bütün şampiyonluklarından daha değerlidir.”

➢ Sadece Boksörlerle Dövüşmedi


Antonio İnoki isimli bir dövüşçü, Muhammed Ali ile dövüşmek ister. İnoki, “Karma

Savaşlar Sanatı” ustasıdır. Ali bu teklifi kabul eder ve dövüşürler: Muhammed Ali ayağına

darbeler alır ama rakibine çok sağlam 6 tane de yumruk atar. Maç 3-3 biter. İnoki, daha

60
sonraki günlerde Müslüman olur.

61
➢ İllüzyonist Ali; Kelebek gibi Uçar, Arı gibi Sokar
Bazı uzmanlara göre Muhammed Ali aynı zamanda hareketli bir illüzyonisttir. O,

rakiplerini uyutur. Kelebek gibi uçar, arı gibi sokar. Hatta hareketlerinin bu kadar hızlı

olması sebebiyle ünlü illüzyonist David Copperfield’tan bile övgü alır.

➢ Sadece ama Sadece "İnsan" Olmayı Savundu


1960 Roma Olimpiyatları'ndan ABD’ye ülkesi adına altın madalya alarak dönmüştür

ve çok mutludur. Ama iki gün sonra bir şey öğrenir ve çok üzülür. Duyduğu haber,

ABD’deki bir lokantanın sadece beyazlara hizmet ettiğidir. Ali, bu haberle çok sarsılır ve

ülkesi adına aldığı altın madalyasını Ohio Nehri 'ne atar. 1996 Atlanta Olimpiyatları'nda

ise bu madalyanın yerine kendisine başka bir altın madalya verirler. Ali böylece bu konuya

bütün dünyanın dikkatini çekmeyi başarmıştır.

62
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Ali hangi dine geçti? Doğru ise “D” Yanlış ise “Y”
A) Müslümanlık Yazınız 1.Ali kimseye yardım
B) Hristiyanlık etmez. ( )
C) Musevîlik 2.Ali 11 Eylül’de mutluydu. ( )
D) Budizm
3.Ali 3 defa şampiyon oldu. ( )
4.Ali barış için çalıştı. ( )
2. Ali neden boksör oldu?
A) Para için 5.Ali film oyuncusuydu. ( )
B) Polisler yüzünden
C) Eşine yardım için
D) Hobi olarak Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
• Süresince dolayı
3. Ali, neden hapis yattı? • Sadece Yalnızca, sırf
A) Birini dövdü. • Mağlup olmak Önceki
B) Savaşa gitmedi. • Eski Kaybetmek
C) Hırsızlık yaptı. • Galip gelmek Kaybetmek
D) Maçtan kaçtı. • Bunun için Yemin etmek
Boşlukları Doldurunuz • Ekonomik İlgili
• Problem Dikkat çekmek
1. Vietnamlılar bana ………………… yapmadılar.
• Destek Yardım
2. Ali, korkusundan ………………. bir uçak aldı.
• Yeniden Şikâyet etmek
3. Ali, Vietnamlı bir genci ölmekten …………….
• Peş peşe Usta
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz • Buluşmak Bir araya gelmek
1. Yardım ( ) a) İş hayatı • Ant içmek Darbe
2. Seyirci kalmak( ) b) Soy, ırk • Öç İntikam
3. Köken ( ) c) Profesyonel değil • Şöhret Art arda
4. Zafer ( ) d) Sporda ağırlık • Ötürü Değerli
5. Rövanş ( ) e) Maç kazanmak • Kıymetli kazanmak, yenmek
6. Kötülük ( ) f) Bir süre yapmamak • Vuruş İzlemek
7. Ayarlamak ( ) g) Zarar vermek • Profesyonel Bu yüzden
8. İflas ( ) h) Hiç parası kalmamak • Alakalı boyunca
9. Amatör ( ) ı) Destek • İlgisini çekmek Ün
10. Sıklet ( ) k) İkinci maç • Yakınmak Sorun, sıkıntı
11.Merak ( ) m) Organize etmek • Yitirmek Maddi
12.Taburcu ( ) n) Puansız yıkmak • Seyretmek Tekrar
13. Nakavt ( ) o) Hiçbir şey yapmamak
14. Kariyer ( ) p) Hastaneden çıkmak Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
15.Ara vermek ( ) r) “Acaba ne olacak?” • Kazanmak Kötülük
• İyilik galip gelmek
63
MİMAR SİNAN
(1489-1588/ Türk Mimar, Mühendis, Matematikçi ve Asker)
➢ Kökeni Belli Değil
Mimar Sinan, Kayseri’de doğdu. Ailesi; Ermeni, Rum veya Hıristiyan Türk idi.
Osmanlı’nın devşirme sisteminden geçti ve mimar olmadan önce asker oldu.
➢ Üç Padişah Döneminde Mimarbaşıydı
Kariyerine I. Selim (Yavuz) döneminde başlayan Mimar Sinan I. Süleyman (Kanûnî),

II. Selim ve III. Murat dönemlerinde mimarbaşılık yaptı. Mimar Sinan’ı yapıtları

sayesinde geçmişte ve günümüzde bütün dünya tanır. Başyapıtı, Selimiye Camii'dir. Sinan,

Selimiye Camii’ne “Ustalık Eserim” der.

➢ O Bir Askerdi
Sinan, Yavuz Sultan Selim'in Mısır seferine katıldığında hem asker hem mimardı.

1521 yılında Kanuni Sultan Süleyman’ın Belgrad Seferi’ne ve 1522’de Rodos Seferine de

askerlik göreviyle katıldı. 1526 Mohaç Meydan Muharebesi'nde zafere çok katkı verdi.

Bundan dolayı “bölük komutanı” oldu.

Sonraları ise orduda “zemberekçibaşı” ve “başteknisyen” oldu. Bunlar, ordudaki ilk


mühendislik görevleri idi.
1533 yılında, Kanuni Sultan Süleyman’ın İran Seferi sırasında, Van Gölü'nde karşı

sahile gitmek için Mimar Sinan iki haftada üç adet kadırga yaptı. Bu olay, Sinan’a büyük

itibar sağladı. Hatta İran Seferi’nden dönüşte, orduda Hasekilik rütbesi aldı. Bu rütbe,

ordu içinde çok önemliydi.

Bu rütbeyle, 1537 Korfu, Pulya ve 1538 Moldova seferlerine katıldı. 1538 yılındaki

Karaboğdan Seferinde ordunun Prut Nehri'ni geçmesi için köprü gerekti. Bataklık alanda

günlerce uğraşılmasına karşın köprü kurulamadı. Bu görevi en sonunda Sinan yerine getirdi.

Sinan mimarbaşılıktan önce 3 önemli eser yaptı: Halep ’te Husreviye Külliyesi,

Gebze’de Çoban Mustafa Külliyesi ve İstanbul’da Haseki Külliyesi. (Hürrem Sultan için).
Haseki Külliyesi, Sinan’ın İstanbul’daki ilk eseridir.

64
➢ Mimarbaşı Oluyor
Sinan, 1538 yılında mimarbaşı oldu. Bu görevi I. Süleyman, II. Selim ve III. Murat
zamanında 49 yıl süre ile yaptı.
Mimar Sinan, mimarbaşı iken üç büyük eser verdi. Bu eserler, onun sanat gelişiminin

basamaklarını gösterir:

1. Bunların ilki İstanbul'daki Şehzade Camii ve Külliyesi’dir. Sinan burayı dört yarım

kubbenin ortasında merkezi bir kubbe tarzında inşa eder. Şehzade Camii, daha

sonraki bütün camilere model olur. Sinan bu esere “Çıraklık Eserim” demiştir.

2. Süleymaniye Camii, Mimar Sinan’ın İstanbul’daki en muhteşem eseridir. Sinan bu

eseri, kendi tabiriyle “kalfalık döneminde”, 1550-1557 yılları arasında yapmıştır.

3. Mimar Sinan, en büyük eserini ise, 86 yaşındayken (1575) yaptı: Edirne ’deki
Selimiye Camii. Sinan, bu esere "Ustalık Eserim" demiştir.
➢ Sadece İnşaat değil Şehir Düzenlemesi ve Restorasyon da Yaptı
Mimarbaşılık süresince birbirinden çok farklı konularla uğraştı. Zaman zaman

eskileri restore etti. Bu konudaki en büyük çabalarını Ayasofya için harcadı. 1573’te

Ayasofya’nın kubbesini onardı ve çevresine, takviyeli duvarlar yaptı. Eserin bu günlere

sağlam gelmesini sağladı.


Mimar Sinan, şehirlerdeki görüntü kirliliğine engel olmak için bazı yerlerin yıkımını

sağladı. Böylece şehirler daha güzel oldu. Mesela Zeyrek Camii ve Rumeli Hisarı civarındaki

bazı ev ve dükkânları yıktırdı.

İstanbul caddelerinin genişliği, evlerin yapımı ve lağımların bağlanmasıyla uğraştı.

Sokakların darlığı sebebiyle ortaya çıkan yangın tehlikesine dikkat çekerek bu hususta

ferman yazdı.

Günümüzde bile bir problem olan İstanbul’un kaldırımlarıyla bizzat ilgilenmesi çok ilgi

çekicidir.

➢ 99 Yaşında Vefat Etti


1588'de İstanbul'da vefat etti. Mimar Sinan, Süleymaniye Camii'nin yanındaki sade
türbede yatıyor. Ölmeden önce kendi türbesini de inşa etmiştir.

65
➢ Kafatası Kayıp
Türk Tarihini Araştırma Kurumu üyeleri tarafından, 1935 yılında Mimar Sinan'ın mezarı
kazdırıldı. Üyeler tarafından kafatası incelenmek için alındı ama sonraki restorasyon
kazısında kafatasının yerinde olmadığı görüldü. Sinan'ın kafatasının şu an nerede olduğu
bilinmiyor.
➢ Uzayda Mimar Sinan’ın İsmi…
1976'da Uluslararası Astronomi Birliği'nin aldığı kararla Merkür'deki bir kratere

“Sinan Krateri” adı verildi.

➢ Eserleri
Mimar Sinan; 81 camii, 51 mescit, 55 medrese (lise-üniversite), 26 darül-kurra (Kur’an
Okulu), 17 türbe, 17 imarethane (hayır kurumu), 3 darüşşifa (hastane), 5 su yolu, 8 köprü,
20 kervansaray, 36 saray, 8 mahzen (yer altı deposu) ve 48 de hamam olmak üzere 375

eser yaptı. Ayrıca, Edirne ilindeki Selimiye Camisi Dünya Kültür Mirası listesindedir.

➢ Popüler Kültürde Mimar Sinan


2003 yapımı “Hürrem Sultan” dizisinde Mehmet Çerezcioğlu, Mimar Sinan
rolünde oynadı.
2011 yapımı “Muhteşem Yüzyıl” dizisinde ise birkaç bölüm Gürkan Uygun, Mimar Sinan
rolünde oynadı.
➢ Selimiye Camii’nin Matematiksel Mucizesi
Mimar Sinan, Selimiye Camii'nin kubbesini oturtmak için 13 bilinmeyenli bir denklemi

çözdü. Ayrıca minarelerin yolunda kimse birbirini göremez. Almanlar aynı sistemi

meclislerinin önündeki dev kürede yaptı.

➢ Yüzyıllar Öncesinden Çözümler


Selimiye Camii’nin zeminin gevşek toprak olduğu tespit edilir. Bu nedenle, caminin

minarelerinin yıkılmasını engellemek ve caminin zeminini sağlamlaştırmak için Uluslararası

bir grup bilim adamı toplanır. Bu minareleri kurtarmak için bir çözüm bulunur. Çözüm

şudur: En son teknoloji ürünü metal kelepçelerle minarelerin temellerini sabitlemek.

Minarelerin temelleri açıldığında bilim adamları, metal kelepçelerin zaten orada olduğunu

görürler. Mimar Sinan'ın yüzyıllar önce kendileriyle aynı şeyi düşündüğünü fark etmeleri;

onları çok şaşırtır.

Birkaç yıl önce, Süleymaniye Camii yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya kalır ve birçok

66
uzman camiyi inceler. Bu uzmanlardan biri camide gizli bir bölme bulur. Bölmede, üzerinde

67
Osmanlıca bir not olan bir kâğıt vardır. Kâğıdın Mimar Sinan'ın yazdığı resmî ve orijinal bir

belge olduğu anlaşılır. Belge okundukça, bu belgenin aslında Mimar Sinan'ın camideki

problemler hakkında çözümleri içeren bir mektup olduğu kanısına varılır.

➢ Süleymaniye’de Neden Örümcek Yok?


Süleymaniye Camii’nde hiç örümcek yoktur. Bunun sebebi Mimar Sinan’ın bir fikridir.
Sinan, caminin kandillerine devekuşu yumurtası koyarak örümceklerin camiye zarar vermesini
engellemiştir.
➢ Müthiş Bir Ses Teknolojisi
Süleymaniye Camii’nin iç bölümündeki ses akustik yapısı, bir dünya harikasıdır. Caminin
her yerinde ses aynı şekilde duyulur. Bunun için hoparlöre gerek bile yoktur.
➢ Her Minare Bir Padişah
Süleymaniye'nin dört minaresi İstanbul'da yaşamış dört büyük hükümdarı; Fatih

Sultan Mehmet, II. Bayezid, Yavuz Sultan Selim ve Kanunî Sultan Süleyman'ı temsil eder.

68
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Sinan ne zaman mimarbaşı değildi?
A) Yavuz Devri Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
B) Kanuni Devri 2. Mimar Sinan Arap asıllıdır. ( )
C) II. Selim Devri 3. Mimar Sinan Kayserilidir. ( )
D) III. Murat Devri 4. Süleymaniye’de örümcek çoktur. ( )
5. Sinan Fatih Devri’nde yaşadı. ( )
2. Sinan’ın başyapıtı hangisidir? 6. Sinan, matematik bilmez. ( )
A) Süleymaniye
B) Selimiye
C) Şehzade Paşa Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
D) Ayasofya • Devir Muharebe
• Tüm karşın
3. Sinan örümcekler için ne kulandı? • Savaş Görev
A) Deve eti • Vazife Uğraşmak
B) Tavuk yumurtası • Kumandan Model
C) Böcek ilacı • Çabalamak Muhteşem
D) Devekuşu yumurtası • Rağmen Çaba
Boşlukları Doldurunuz • Örnek Çevre
• Görkemli Tehlike
1. Sinan …….. yaşında vefat etti
• Gayret Husus
2. Sinan aynı zamanda şehir ………………… yaptı.
• Tamir etmek Onarmak
3. Sinan’ın “kalfalık eseri” ………………..……. .
• Etraf Komutan
• Risk Dönem
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz
• Konu Bütün
1.İtibar ( ) a) Bina yapan kişi
2. Rütbe ( ) b) Meslek hayatı
3. Köprü ( ) c) Deniz kenarı
4. İnşa etmek ( ) d) Saygı görmek Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
5. Yıkım ( ) e) Derece, unvan • Sağlam Engellemek
6. Kandil ( ) f) Kanalizasyon, tünel • Bozmak Yıkım
7. Takviye ( ) g) Bina yapmak • Yapım Onarmak
8. Mimar ( ) h) Camii lambası veya mumu • Destek olmak Çürük
9. Kariyer ( ) ı) Ek, destek
10. Lağım ( ) k) Binayı yok etmek
11. Sahil ( ) m)Karşıya geçmek için
kullanılır.

69
C1 SEVİYESİNDEKİ METİNLER

70
YUNUS EMRE
(1238-1321/ Türk Düşünür ve Şair)
➢ Bunalımdaki Anadolu’da Bir Güneş Doğuyor
Yunus Emre, daha dünyada yokken Anadolu, birçok savaşa, zulme ve çeşitli

sıkıntılara ev sahipliği yapıyordu. Bütün bu savaşlar, zulüm ve sıkıntılar, Anadolu halkının

manevi yönünü altüst etmişti. Anadolu’da birçok insan yukarıdaki sebepler yüzünden

hayatını kaybetti, birçok insan fakir kaldı. Yunus Emre işte bu dönemde (1238)

Eskişehir’in Sivrihisar ilçesinde dünyaya geldi. Yunus, şiirler yazdı ve söyledi. Bu şiirler

Anadolu insanını manevi olarak güçlendirdi ve halkın inancını artırdı.

➢ Anadolu’daki İlk Şair


Birçok araştırmacıya göre Anadolu’daki ilk şair Yunus’tur. Yunus, şiirlerinde hep

iyiliği, güzelliği, doğruluğu aramıştır. Kalp kırmak ona göre dünyadaki en kötü şeylerden

biridir. O, her şeyi Allah’tan dolayı sevmektedir. Çünkü bir kişi Allah’ı seviyorsa onun

kullarını hatta kâinatı da sevmelidir.

➢ Basit ama Çok Anlamlı Bir Türkçe


Yunus’un Türkçesini yani yazdığı şiirleri, bugün bile herkes rahatça anlayabilir;

ancak Yunus’un kelimeleri gayet anlaşılır olsa da bu kelimelerin çok derin anlamları vardır.

Onun şiirlerini okuduktan sonra şiirler hakkında biraz düşünmek gerekecektir. Bunun

sebebi, şiirlerindeki anlam yoğunluğunu çözmektir. Yunus öyle kelimelerle şiir yazar ki siz;

onun şiirlerini hemen anladığınız hissine kapılırsınız. Ancak onun şiirlerindeki derinliği

anlamak biraz tefekkür ister.

Yunus'un şiirleri kendine hastır. Yunus’un şiirleri hemen kendini belli eder. Böyle

büyük bir şairden elbette Türk edebiyat tarihi boyunca pek çok Türk şair etkilenmiştir.

Hatta bu etkiler bugün bile sürmekte. Bütün halk onun şiirlerini ezberler. İnsanlar onun

sadece şiirlerini değil aynı zamanda onun düşüncelerini de benimser.

➢ UNESCO Onu Unutmadı


UNESCO, Yunus’u 1991 yılında (doğumunun 750’nci yıldönümü) andı. Günümüzde bile

dünyanın her yerinde savaşlar varken o yıllarda Yunus’un felsefesine ihtiyaç vardı.

71
➢ Emre Ne Demek?
Emre “aşık” ve “şair” demektir. Bu kelime bir şiirinde geçer. O, tam bir Allah aşığıdır.

➢ Onun Hakkındaki Bazı Bilgiler


Yunus Emre’nin yaşamıyla ilgili bazı söylentiler vardır.
➢ Bunlardan birine göre Yunus önce Tapduk Emre’nin, daha sonra Hacı Bektaş-ı
Veli’nin öğrencisi olmuştur.
➢ Bir hikâyeye göre Yunus, bir gün odun toplamaya gider. Odunlardan hiçbiri eğri
değildir. Çünkü o işini hep “doğru” yapar.
➢ Bazı insanlara göre Yunus okuma yazma bilmez. Ama son araştırmalara göre Yunus
kesinlikle çok eğitimlidir. Şiirlerinde çokça Arapça ve Farsça sözcük vardır. Ayrıca bayağı

sayıda felsefî kelime de kullanmıştır. Mevlana’nın Farsça eseri Divan-ı Kebir’den ve İran’ın

en büyük şairi Sadi’den tercüme yapmıştır. Yani Farsça bilir. Yunus, Kur'an'ı anlar ve

açıklar. Yani Arapça da bilir. Yunus, peygamberler tarihini; Hint, İran, Yunan, Roma

mitolojilerini bilir. Arap halk hikâyesi “Leyla ve Mecnun” ile İran halk hikâyesi “Ferhat ve

Şirin” i de bilir. Kısacası tüm bunlara göre Yunus aslında okuma yazma bilir.

➢ Yunus; Kayseri, Tebriz, Sivas, Maraş, Bağdat, Nahcivan, Şiraz ve Azerbaycan’ı

gezmiştir. Ayrıca Karaman ve Eskişehir’de de bulunmuştur.


➢ Bir efsaneye göre Yunus 3000 şiir söylemiş, Molla Kasım adlı birisi bu şiirlerin 1000
tanesini yakmış, 1000 tanesini suya atmıştır. Son 1000 tanesinin içinde kendi adını

görmüştür ve yakmaktan vazgeçmiştir. Efsaneye göre sudaki şiirleri balıklar, ateşteki

şiirleri melekler, mevcut şiirleri ise insanlar okumaktadır.

➢Yunus, çok geç ölmüştür. Şiirlerinin bazılarında kendisine “koca (yaşlı) Yunus” der.

➢ Yunus’un bazı şiirleri başka “Yunus” larla karışmıştır.


➢ “ Divan” adlı eserini ilk defa 1185’te yayımladılar. Cumhuriyet Dönemi’nde ise
Burhan Toprak ve Abdülbaki Gölpınarlı yayımlamıştır.
➢ Birçok yabancı gözlemci Osmanlı Dönemi’nde Türkiye’de Yunus şiirlerinin
okunmasından bahsetmiştir. Şairin şiirleri sadece söz olarak kalmadı aynı zamanda müzik
eseri de oldu. Şiirlerini Türk halkı ve sanatçıları halk müziği, klasik müzik, dinî müzik, pop

müzik ve oratoryo şeklinde okudu.

➢Yunus Emre’nin heykel, büst ve portreleri vardır. Viyana’da onun isminde bir çeşme

72
vardır. 200 Türk lirasının üstünde de bir portresi vardır.
➢ Mezarının Yeri Tam Bilinmiyor
➢ Mezarı, büyük ihtimalle, Eskişehir’in Sivrihisar ilçesine bağlı Sarıköy’dedir. Birçok
araştırmacı böyle kabul eder. Ama çeşitli kaynaklara göre Karaman, Limni Adası, Bursa,
Aksaray (Ortaköy ilçesi), Ordu (Ünye ilçesi), Manisa (Kula ilçesinin Emre Mahallesi),

Erzurum [Tuzcu (Dutçu) Mahallesi], Isparta (Gönen ilçesi), Afyonkarahisar (Sandıklı ilçesi)

ve Sivas’ta mezarı vardır.

73
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği
İşaretleyiniz Yakın Anlamlı Kelimeleri
1. UNESCO Yunus’u hangi yıl andı? Eşleştiriniz
A) Bin sekiz yüz doksan bir • Caymak Vazgeçmek
B) Bin dokuz yüz seksen bir • Söylence İhtimal
C) Bin dokuz yüz doksan iki • Öykü Hikâye
D) Bin dokuz yüz doksan bir • Çeviri Bahsetmek
• Hayat Yaşam
2. Yunus’un mezarı nerede olamaz? • Gereksinim Tüm
A) İstanbul • Fikir Düşünce
B) Eskişehir • Yalnızca Bazı
C) Karaman • Özgün Fakir
D) Bursa • Oldukça, hayli Gayet
• Kez, defa, sefer Birçok
3. Hangi banknotta Yunus var? • Evren Kâinat
A) 200 Türk lirası • Dahi Dünyaya gelmek
B) 100 Türk lirası • Zira Çünkü
C) 50 Türk lirası • Ötürü dolayı
D) 20 Türk lirası • Doğmak Efsane
• Pek çok Tercüme
Boşlukları Doldurunuz • Yoksul İhtiyaç
1. Yunus’un mezarını kimse kesin ………………….. • Birtakım Sadece
2. Yunus’u herkes ………………… anlıyor. • Bütün Kendine has
3. Yunus tam bir ……………….. aşığıdır. • Değinmek kere
• Olasılık bile
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz
1.Rahatça ( ) a) Mahvetmek, bozmak.
2.Altüst etmek ( ) b) Kolaylıkla
3.Benimsemek ( ) c) Hafızaya almak
4.Ezberlemek ( ) d) Kabullenmek

Karşıt anlamlı Kelimeleri


Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Eşleştiriniz
Yazınız • Zengin Eğri
1. Yunus 1991’de 750 yaşında oldu. ( ) • Doğru Geç
2. Yunus’un şiirleri özgündür. ( ) • Erken Fakir
3. Yunus insanları etkiledi. ( )
4. Yunus, çok bilgisiz biriydi. ( )
5. Yunus sadece Türkçe bilir. ( )
74
VINCENT VAN GOGH
(1853-1890/ Hollandalı Ressam)

➢ Vincent Van Gogh, 30 Mart 1853’te Hollanda’da doğdu. İsmi hem büyükbabasının hem de
kardeşinin ismiydi. Kendisiyle aynı isimdeki kardeşi kendisinden bir yıl önce ölü doğdu.
➢ Van Gogh ilk resmini 27 yaşında çizdi.
➢ İlk modelleri köylülerdi. Sonradan manzara, çiçek ve kendisini çizmeye başladı. Bunun sebebi
modeller için parasının olmamasıydı.
➢ 1886-1889 yılları 30’dan fazla otoportre (kendi portresini) çizdi. Bu sayede hem ressamlık
yeteneğini geliştirdi hem de resimleri için modellere para ödemedi. Ayrıca biz de onu

tanımış olduk. Gerçi birkaç fotoğrafı var ama…

➢ Vincent’ın hayat boyu en yakın arkadaşı, erkek kardeşi Theo oldu. Theo, Vincent’ın hem ruhsal
anlamda en büyük destekçisi hem de finansal destekçisi oldu. Vincent hayatı boyunca 800’e

yakın mektup yazdı ve bunların büyük çoğunluğunu Theo’ya yazdı.

➢ Van Gogh epilepsi hastasıydı ve geçirdiği epilepsi krizlerinden hayatı boyunca çok rahatsız olur.
Çünkü hep halüsinasyonlar görür. Krizlerinin birisi sırasında Van Gogh, arkadaşı Paul Gauguin’e bir
jiletle saldırmaya çalışır. Ve bunun sonucunda Vincent Van Gogh, kendi kulağının bir kısmını keser.
Kulağının hepsini kesmedi. Ayrıca bunu aklı başındayken yapmadı. Bu yüzden bazı otoportrelerinde
kulağı eksiktir.
➢ 10 yılda 900 tane resim çizdi. Bu, haftada iki resim demektir.
➢ Van Gogh en meşhur eseri Yıldızlı Gece’yi Fransa’daki bir akıl hastanesinde çizer. Resmi
çizerken hastanenin camından dışarı bakar. Ama bu resmi kendisi hiç beğenmez.
➢ Eserleri birçok matematik kuralına dayanır.
➢ Van Gogh, 37 yaşındayken hastalığına daha fazla dayanamaz. 1890 yılında Fransa’nın Auvers
kentinde, bir buğday tarlasında silahla intihar eder. İki gün boyunca doktorlar onu

kurtarmaya çalışırlar ama başaramazlar. Kardeşi, Van Gogh'un son sözlerinin “Mutsuzluk

sonsuza kadar sürecek.” olduğunu söyler.

➢ Yaşarken meşhur olmayan Van Gogh, hayatında sadece bir tane resim satabilmiş.
➢ Özgün bir ressam olan Van Gogh, Fransa’da Yeni İzlenimcilik akımını görür. Bunu Hollanda’da
uygulayarak sonunda herkesten farklı bir tarza sahip olur.
➢ Van Gogh resimlerinde sarı rengin bizi büyüleyici bir şekilde içine çekmesi aslında kendisinin
bir hastalığı yüzündendi. Çünkü kullandığı bir ilaç onun sarı görmesine sebep oldu.
➢ “Loving Vincent” filminde Van Gogh’un teknikleri vardır.

75
DEĞERLENDİRME
5. Gogh 38 yaşında öldü. ( )
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Van Gogh ne zaman dünyaya geldi? Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
A) Bin sekiz yüz elli dört • Değişik Farklı
B) Bin sekiz yüz altmış üç • Özgün Kendine has
C) Bin dokuz yüz elli üç • Sabretmek Teknik
D) Bin sekiz yüz elli üç • Prensip, ilke, kaide Tarz
• Yapıt Birçok
2. Van Gogh ismini kimden aldı? • Pek çok Şekil
A) Babası • Noksan Önce
B) Amcası • Bölüm Model
C) Kardeşi • Esnasında sırasında
D) Dayısı • Sanrı Halüsinasyon
• Huzursuz, şikâyetçi Epilepsi
3. Gogh 10 yılda kaç resim çizdi? • Sara Finansal
A) Yedi yüz • Yardımcı Destekçi
B) Sekiz yüz • Ekonomik, maddi Hayat
C) Dokuz yüz • Yaşam Geliştirmek
D) Bin • İlerletmek Yetenek
• Kabiliyet Eksik
Boşlukları Doldurunuz • Örnek Kısım
1. Gogh’un ilk modelleri …………………… idi. • Evvel Dayanmak
2. Gogh …………………….. hastasıydı. • Biçim Kural
3. …………………. sonsuza kadar sürecek. • Stil Eser
• Yöntem Rahatsız
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz
1. Model ( ) a) Ona bakılır ve resim Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
çizilir.
2. Ressam ( ) b) Bunun yanı sıra • Tam Gelişmek
3. Eksik ( ) c) İşi resim çizmek • Gerilemek Önce
4. Geliştirmek ( ) d) Daha iyi yapmak • Sonra Eksik
5. Saldırmak ( ) e) Üstüne atılmak
6. Ayrıca ( ) f) Tam değil

Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız


1. Gogh’un eserleri matematiğe uygun. ( )
2. Gogh intihar etti. ( )
3. Gogh kendi kulağını kesti. ( )
4. Gogh kendi resmini çizdi. ( )

76
SİGMUND FREUD
(1856-1939/ Avusturyalı Bilim Adamı, Psikolog ve Doktor)
➢ Sigmund Freud Annesinin Gözdesiydi
Asıl adı Sigismund Schlomo Freud’dur. Bugün Çekya sınırları içindeki Freiberg kentinde, 6
Mayıs 1856 tarihinde doğdu. Babasının eski eşinden iki kardeşi vardı.
Freud’un annesi Amalia ise kocasından 20 yaş küçüktü. Freud’un babasının iş hayatındaki

çalkantılı durumu onları Freiberg’den Viyana’ya göç etmeye zorladı. Freud’un toplamda 7 kardeşi

vardı ve o en büyükleriydi. Annesi, gözde çocuğu olan Freud’a “Altın Freud” adını verir.

Bu konu hakkında Freud şöyle yazmaktadır:


“Bir çocuğu annesi daha çok severse o çocuk kendine güvenir ve başarılı olur.”
➢ Arkadaşlarına Karşı Tuhaftı
Sigmund Freud’un arkadaşlarıyla ilişkisi biraz gariptir. Bir konuda arkadaşlarıyla aynı

fikirde değilse arkadaşlarını sadakatsizlikle suçlayabilirdi. Hatta en yakın arkadaşlarından Carl

Jung ile bir konuda anlaşamazlar ve Freud bayılır!

➢ 100 Bin Dolarlık Senaryo Teklifini Reddetti


1925 yılında Sigmund Freud’un ünü tüm dünyaya yayılır. Film yapımcısı Samuel Goldwyn,

Freud’a “dünyanın en büyük aşk uzmanı” der. Samuel Goldwyn, ondan “Tüm zamanların en büyük

aşk hikayeleri” konusunda bir senaryo yazmasını ister. Freud bu teklifi reddeder. Çünkü Freud

bu tekliften kısa bir süre önce ünlü katiller Leopold ve Loeb’i analiz etmek için Chicago Tribune

gazetesiyle 25.000 dolar karşılığı anlaşır.

➢ Aşkı Yüzünden Doktor Oldu


Freud, 26 yaşındayken kendisinden beş yaş küçük Martha Bernays’a sırılsıklam âşık olur.
Freud’un o dönemki laboratuvarındaki maaşı çok az olduğu için evlenmesi çok zordur.
Müstakbel eşine bir mektup yazar ve şunları söyler:
“Güzel sevgilim, sana aşkımı kanıtlamak zorunda olmam bana acı veriyor.”
Martha ile tanıştıktan 6 ay sonra bilimsel araştırma kariyerini bırakır ve doktor olur. Freud,

3 yıl boyunca Viyana Hastanesi’nde eğitim alırken nişanlısı Almanya’ya taşınır. Freud, nişanlısını

nadiren görür. 4 yılın ardından 4 Eylül 1886’da evlenirler. Çiftin altı çocuğu olur.

➢ Konuşma Terapisini Buldu


Günümüz psikoterapistleri arasında Freud’un teorileri ve tekniklerinin pek çoğu hâlâ

kullanılmakta. Konuşma terapisi de psikanalitik terapinin önemli unsurlarından biri.

77
Konuşma terapisi sayesinde kişinin hayatındaki zorlayıcı bazı olaylar, ortaya çıkar. Özellikle

çocukluk dönemindeki olaylar ile bilinçaltındaki duygu ve düşünceler ruhsal açıdan kişiyi

rahatsız eder.

Bir hastası konuşma terapisi için Freud’a bir koltuk hediye etti. Hastalar, terapi

sırasında bu koltukta yattı.


➢ Kızı da Babasının Yolundan Gitti
Freud’un kızı Anna Freud, babasının teorilerinden çok etkilendi ve onun yolundan gitti. Anna
Freud, çocuk psikanalizi ve egonun savunma mekanizmaları alanında önemli yazılar yazdı.
➢ Çok Puro İçti
Freud, 20 yaşındayken sigaraya başladı. Ardından puro içmeye başladı. Freud hayatı boyunca
günde ortalama 20 puro içti. Öyle ki artık çakmağa ihtiyacı yoktu. Çünkü puroları peş peşe içti.
Sonraki puroyu, önceki puro ile yaktı.
➢ Çin Aslanı Vardı
Aslan sandınız, değil mi? 😉 Hayır, bu bir köpek türünün adı. Sigmund Freud ve kızı Anna
Freud’un köpeklere özel bir ilgisi vardı. Özellikle insanların hayal kırıklığına uğratması, ikilinin

köpeklere daha çok sevgi duymasını sağladı. Freud’un Jofi adındaki Çin aslanı türündeki köpeği,

terapiler sırasında hep yanındaydı. Hastaları onu köpeğe daha çok ilgi göstermesi nedeniyle

eleştirdi.

➢ ABD’ye Sadece Bir Kez Gitti


1909 yılında ABD’li psikolog G. Stanley Hall, Sigmund Freud’u Clark Üniversitesi’nde
düzenlenen bir psikanaliz seminerine davet etti. Freud, ilk başta bu teklifi reddetti. Daha sonra
meslektaşları Carl Jung ve Sandır Ferenczi ile ABD’ye gitti.
Freud, Clark Üniversitesi’nde psikanalizin tarihi ve doğuşu konusunda 5 ders verdi. Dersin
başlangıcında dinleyicilere şöyle seslendi: “Bugün ‘Psikanaliz sadece sanrıdır.’ düşüncesi değişiyor.”
➢ Naziler Yüzünden Viyana’yı Terk Etti
Naziler Avusturya’yı işgal etti ve Freud’un kitaplarını yaktı. Freud, bu konu hakkında bir

arkadaşına şöyle der: “Ne kadar önemli bir gelişme! Orta Çağ’da olsak doğrudan beni yakarlardı.

Şimdiyse sadece kitaplarımı yakıyorlar.”


Bu arada Freud’un 4 kızı da toplama kamplarında hayatını kaybetti.
➢ Mektupları ABD Kongre Kütüphanesi’nde
Freud’un ailesi, arkadaşları ve diğer insanlarla yazışmaları ve mektupları 153 kutu içinde

ABD Kongre Kütüphanesi’nde. Bu kutularda yaklaşık 75.000 belge olduğu düşünülüyor. Freud’un

vasiyetine göre yazıların bazılarını açmak serbest. Bazıları ancak 2020, 2050 veya 2057 yılına

dek açılmayacak. Bazı kutuların ise asla açılmaması gerekiyor.

78
➢ Kadınlarla Arası Pek İyi Değildi
Sigmund Freud’un kadınlarla ilişkisi pek sağlıklı değildir. Freud, kadınları genelde “zayıf,

kıskanç ve adalet hissinden yoksun” biçiminde değerlendirmiştir. Hatta ona göre toplumsal

sorunların temelinde kadınlar vardır.

➢ Ağız Kanserinden Öldü


Freud hayatı boyunca tütün kullandı ve en sonunda ağız kanseri oldu. Buna rağmen tütünü

bırakmadı. 1939’a kadar tam otuz kez ağzından ameliyat oldu. Freud’un durumu için doktorlar bir

şey yapamadı. Bunun üzerine Freud, doktorlardan ötanazi talep etti ve 23 Eylül 1939’da 83 yaşında

Londra’da öldü. Freud’un mezarı Londra’daki Golders Green Crematorium’dadır.

79
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz

1. İşaretleyiniz Freiberg 1.Ameliyat () a) En çok onu seviyor.


A) 2.Vasiyet () b) Dostça bağlanmak
bugün nerededir? İngiltere
B)
Avusturya 3. Yayılmak ( ) c) Herkes duyuyor

C) ABD 4. Senaryo ( ) d) Film öyküsü

D) Çekya 5. Acı ( ) e) Adam öldürür


6. Sırılsıklam ( ) f) Detaylı araştırmak

2. Freud’un kaç çocuğu oldu? 7. Müstakbel ( ) g) Çok fazla (mecaz)

A) 6 8. Nişanlı ( ) h) Gelecekteki

B) 7 9. Taşınmak ( ) ı) Istırap

C) 8 10. Yakmak ( ) k) Evlenmeden önce

D) 9 11. Puro ( ) m) Ev değiştirmek


12. Seminer ( ) n) Çok az sıklıkla

3. Jofi hangi hayvandır? 13. Nadiren ( ) o) Çok büyük sigara


A) Kedi 14. İşgal ( ) p) Bilgi verme toplantısı
B) Aslan
15.Sadakat ( ) r) Bir ülkeyi zorla almak
C) Köpek
D) Horoz 16.Katil ( ) s) Ateşe vermek

17.Analiz ( ) t) Ölümden sonrasına istek

18. Gözde ( ) u) Tıp operasyonu

Boşlukları Doldurunuz
1. Freud’un arkadaşlarıyla ilişkisi …………….. . Doğru ise “D” Yanlış ise “Y”
2. Freud, ………………. ………………… öldü. Yazınız
3. Freud, ……………. puroyu ………… puro ile yaktı. 1. Kızı Freud’un yolundan gitti. ( )
2. Annesi Freud’u çok sever. ( )
3. Freud kadınlarla iyi anlaşır. ( )
4. Freud’un annesi, kocasından küçüktü. ( )
5. Freud, film teklifini kabul etti. ( )

80
• Zira Sağlık
Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz • Çağırmak İlgi
• Mühim Önemli • Alaka, merak Diğer
• Birçok Rahatsız • Ölmek Vefat etmek
• Daha sonra Ardından • Öteki Durum
• Hekim, tabip Kişi • Sıhhat His
• Süresince Pek çok • Duygu Yoksun
• Meslek hayatı Kariyer • Mahrum Değerlendirmek
• Mecbur sırasında • Ele almak Çünkü
• İspat etmek Peş peşe • Problem Sorun
• Meşhur İhtiyaç • Hal Davet etmek
• Öneri Doktor
• Şöhret Zorunda
• Düşünce, görüş Fikir Karşıt anlamlı Kelimeleri
• Kabahat yüklemek Bağımsızlık Eşleştiriniz
• Tuhaf Tavsiye • Kabul etmek Önceki
• Münasebet Kanıtlamak • Boşanmak Evlenmek
• Meslek Ünlü • Sonraki Reddetmek
• Yaşam Ün
• Taşınmak Suçlamak
• Öge, parça açısından
• Özgürlük boyunca
• Bakımdan Garip
• Şahıs İlişki
• Huzursuz İş
• Esnasında Hayat
• Art arda Göçmek
• Gereksinim Unsur

81
MİCHAEL JORDAN
(1963-/ Amerikalı Basketbolcu)

➢ Efsaneyi Tanıyalım
17 Şubat 1963’te, New York’ta doğdu. Liseyi North Carolina’da okudu. Yalnız mezun olmadı,
son senesinde erken profesyonel oldu. Kolejde coğrafya okudu.
Jordonlar 5 kardeşler. O dördüncü kardeş. Larry ve James R. Jordan adında 2 ağabeyi,

Deloris adında bir ablası ve Roslyn adında bir kız kardeşi var.

➢ Hasta Hasta Maç Kazandı


1997 Finallerinin 5. maçıydı seri 2-2... Chicago'nun Utah'ı yenmesi gerekiyor. Ancak

Jordan'a gıda zehirlenmesi yaşıyor! Jordan o gece uyuyamıyor. Maç sabahı idmana çıkmıyor.

Maçtan sadece 3 saat önce yataktan kalkıyor. Jordan maça çıkıyor, 38 sayı atıyor. Hatta maçın

son sayısını o atıyor ve takım maçı bu sayede kazanıyor. Daha sonra hasta hasta sahayı terk ediyor.

➢ Kazandığı ödüller ve başarıları


✓ 6 kez NBA Şampiyonluğu (1991, 1992,1993, 1996, 1997,1998)
✓ 5 kez NBA MVP (1988, 1991, 1992, 1996,1998)
✓ 14 kez NBA All-Star (1985–1993, 1996–1998, 2002–2003)
✓ 6 kez NBA Finalleri MVP (1991–1993,1996–1998)
✓ NBA Yılın Savunma Oyuncusu (1988)
✓ 10 kez All-NBA Birinci Takımı (1987–1993, 1996–1998)
✓ All-NBA İkinci Takımı (1985)
✓ 9 kez NBA All-Defans (1988–1993, 1996–1998)
✓ NBA Yılın Çaylağı (1985)
✓ 3 kez NBA All-Star Maçı MVP (1988, 1996, 1998)
✓ 2 kez NBA Slam Dunk Contest şampiyonu (1987, 1988)
✓ 2 kez Altın Madalya sahibi Olimpiyatlar(1984, 1992)
✓ NBA's Top 50
✓ NCAA Erkekler Basketbol Şampiyonası (1982)
✓ 2 kez Konsensüs NCAA All-Amerikan Birinci Takımı (1983,1984)
✓ 1982 ACC Yılın Birinci Sınıf Öğrencisi Ödülü
✓ ACC Erkekler Yılın Basketbolcusu Ödülü (1984)

82
✓ USBWA Yılın Kolej Oyuncusu Ödülü (1984)
✓ Naismith Yılın Kolej Oyuncusu Ödülü(1984)
✓ John R. Wooden Ödülü (1984)
✓ Adolph Rupp Ödülü (1984)
✓ 1991 Sports Illustrated Yılın Sporcusu Ödülü
✓ 2000 ESPY Yüzyılın Atleti
✓ 1990’lar ESPY Son 10 Yılın En İyi Atleti Ödülü
✓ 1990’lar ESPY Son 10 Yılın En İyi Profesyonel Basketbolcusu Ödülü
✓ 2009 Basketbol Hall Of Fame
➢ 40 Yaşındayken 43 Sayı Attı
Aktif sporcular genellikle 30-32 yaşlarından sonra gerilemeye veya yaşlı oyuncu sınıfına

girmeye başlarlar. Ama Jordan farklıydı: 43 dakikada 43 sayı. Üstüne de onun sayısıyla maçı

kazanmak! Jordan işte bu maçtan sonra şöyle der:

"40 yaşındaymış gibi hissetmiyorum. Kendimi iyi hissediyorum. Bu seviyede bazı gecelerde

en iyilere karşı oynayabilirim!"

➢ Çocukları
İki kez evlendi ve toplam 5 çocuğu var.
➢ Sporcuyken En Büyük Totemi
Bulls’da her maça North Carolina ile NCAA şampiyonluğundan kalma şortla çıkmış. Hatta

mavi renkli şortu kapamak için uzun şort giymek zorunda kalmış.

➢ Her maçtan önce istisnasız şekilde aynı yemek!


Neredeyse bütün basketbol kariyerinde, maçlardan 4 saat önce hep aynı şeyleri tüketmiş:
Et, fırında patates, zencefilli gazoz.
➢ Su Korkusu
Jordan daha küçük bir çocukken bir arkadaşı suda boğulmuş. Ayrıca 11 yaşında da kendisi

boğulmanın kıyısından dönmüş. Bu yüzden sudan korkmuş. Seneler sonra bu korkuyu aşmış olsa da

hala çok fazla suyla içli dışlı olmayı sevmiyor.

➢ Basketbol Dışında Jordan


Tabii ki sponsoru Nike markası ve 1996 senesindeki Space Jam filmi Jordon’u akla getiriyor.

83
➢ Babasını Öldürdüler
Bu olay Jordan’ın basketbolu ilk kez bırakmasına sebep oldu. Babası James Jordan

arabasında uyudu. O sırada iki adam babasını öldürdü. Daha sonra iki adam da ömür boyu hapis

cezası aldı ancak bu olay Jordan’ın psikolojisini inanılmaz derecede bozdu.

➢ Küçükken İdolü
Magic Johnson
➢ En Çok Hangi Sporcuyu Seviyor?
Dean Smith.
➢ Favori Komedi Programı
Sanford and Son (Sanford ve Oğlu)
➢ Favori Rengi
Kırmızı
➢ Favori Müzik Tarzı
Hip & Hop
➢ Lakapları
Majesteleri, His Airness, M.J., Black Cat, The G.O.A.T. (The Greatest Of All Times) ve
daha onlarca lakabı var ama en popüleri tabii ki Air Jordan.
➢ Hobileri
Golf oynamayı, hayvanları, tarihi ve kitap okumayı seviyor.
➢ Neden 23 Numara Giyiyor ve En Favori Sayısı Hangisi?
Çocukluğundan beri favori numarası 45. Ama ağabeyi 45 giyiyor. Bu yüzden o giymiyor. Ve
onun yarısından (22,5’dan) biraz fazlasını (23’ü) seçmiş.
➢ Favori Yemekleri
Et, tavuk, pizza ve karides
➢ Şimdi Ne Yapıyor?
NBA takımı Charlotte Bobcats’in sahibi. Ayrıca isminin bir marka olması nedeniyle hiçbir

şey yapmasa bile her yıl isim hakları ve reklam anlaşmaları sayesinde milyon dolarlar kazanmaya

devam ediyor. Hatta milyarderler kulübü üyesi ve dünyanın en zengin sporcuları arasında.

➢ Bazı İlginç Özellikleri


✓ Gözü kapalı serbest atış kullanabilir.
✓ Pota kırma alışkanlığı vardı.

84
✓ Ekonomi dergisi Forbes’e göre Jordan’ın marka değeri 1,1 milyar dolardır.
✓ Jordan kariyerinde Boston Celtics’e karşı playofflarda hiç galibiyet alamamıştır.
✓ Playoff serilerinde Jordan’dan fazla sayı ortalaması sadece biri yaptı: Terry
Cummings (1985).
✓ 1986 playofflarında %50,5 yüzdeyle 43,7 sayı ortalaması yakalamıştır. Bu ortalama
NBA tarihinde playofflarda bir oyuncunun en yüksek ortalamasıdır.
✓ Toplam 10 yılda MVP oylamasında ilk 3’te yer almıştır.
✓ NBA’yde normal sezonda 30 sayı ortalamasına onunla birlikte 2 oyuncu sahiptir.
✓ Playofflarda 30 sayı ortalamasına onunla birlikte 2 oyuncu sahiptir.
✓ Birmingham Barons takımıyla toplam 127 beyzbol maçına çıkmıştır.
✓ 1986-1993 sezonları arasında oyuncu verimlilik puanında (PER) 1. olmuştur.
✓ Space Jam filmi tüm dünyada 230 milyon dolar hasılat yapmıştır. Bu filmde başrol
oynadı.
✓ Toplam 9 kez En İyi Savunma 5’ine seçilmiştir. NBA tarihinde guardlar arasında bu
rakamdaki diğer oyuncular Kobe Bryant ve Gary Payton’dır.
✓ 1996-1997 sezonundan önce Jordan’ın maaşı 4 milyon doları geçememiştir.
✓ NBA Konfederasyonu, Michael Jordan’ı oy birliğiyle tüm zamanların en iyi basketbol
oyuncusu seçti.
✓ Henüz lise son öğrencisiyken Amerika’nın basketbol için en prestijli
organizasyonlarından McDonald’s All-American Teams için onu da seçtiler.
✓ O yıllarda henüz profesyonel basketbol kariyerine çok uzak olmasına karşın triple-
double yaptı ve 29,2 sayı, 11,6 ribaund ve 10,1 asist ortalamasına sahipti.
✓ NBA’de oynadığı ilk sezonunda çaylak statüsünde olmasına karşın 28,2 sayı
ortalamasına ulaşmayı başardı. Kendine has duruşu ve stili onu ilk yıllarında
reklamlara ve dergilere taşıdı. Nike başta olmak üzere birçok reklam anlaşması

imzaladı. Nike, Air Jordan isimli ürünlerini üretmeye hala devam ediyor.

✓ NBA All Star smaç şampiyonluğunu ise faul çizgisinden bir smaçla kazandı! Bunun
ardından lakabı Michael Air Jordan oldu.
✓ NBA finallerinde 3 kez MVP ödülü almayı başardı. İlk defa bir basketbolcu bunu
yapabildi.

85
✓ 1993 yılında, henüz kariyerini noktalamak için çok erkenken basketbolu bıraktı.
Chicago Bulls’tan ayrıldı, beyzbol kariyerine başladı.
➢ Tabi ki Unutulmaz Sözleri
✓ Kariyerim boyunca 9000’den fazla şut kaçırdım. Nerdeyse 300 maç kaybettim, 26
kere maçı kazandırmak için son şut hakkını bana verdiler ve kaçırdım! Hayatımda
tekrar, tekrar ve tekrar başarısız oldum. Ve işte bu yüzden başardım.
✓ Başarısızlığı kabul ederim, herkes bir şeylerde başarısız olabilir. Fakat hep denemek
isterim.
✓ Yetenek size maç kazandırır fakat takım oyunu ve zekâ şampiyonluğu getirir.
✓ Hiçbir maçı kaybetmedim; sadece kazanmam için süre yetmedi.
✓ Bazıları yapmak ister bazıları olmasını ister, bazıları ise yapar.

86
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Jordan nerede doğar?
A) Washington Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
B) New York 1. Jordan, gözü kapalı şut atabilir. ( )
C) Paris 2. Jordan Boston Celtics’i yendi. ( )
D) Londra 3. Jordan hastayken galip geldi. ( )
4. Jordan, basketi erken bıraktı. ( )
2. Jordan’ın kaç NBA şampiyonluğu var? 5. Jordan’ın altı çocuğu var. ( )
A) Dört
B) Beş
C) Altı Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
D) Yedi • Lazım Gerek
• Antrenman Yetenek
3. Jordan’ın marka değeri ne kadar? • Besin Gıda
A) 1 milyar dolar • Üstelik Tekrar
B) 1,1 milyar dolar • Etkin, faal Aktif
C) 1,2 milyar dolar • Düzey Stil
D) 1,3 milyar dolar • Neden Sebep
• Elbette Çaylak
Boşlukları Doldurunuz • Tanıtım Reklam
1. ………………… size maç kazandırır fakat takım • Yenme Savunma
oyunu ve ………….. şampiyonluğu getirir. • Müdafaa İdman
2. Hiçbir maçı kaybetmedim; sadece kazanmam • Tecrübesiz, acemi Hatta
için süre ……………….. • Tarz Seviye
• Mükafat Tabii ki
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz • Yeniden Galibiyet
1. Terk etmek ( ) a) Bırakıp gitmek • Kabiliyet Ödül
2. Denemek ( ) b) Nefessiz kalmak
3. Tüketmek ( ) c) Tüm hayatı süresince
4. Dolar ( ) d) En çok onu seviyor Karşıt anlamlı Kelimeleri
5. Zekâ ( ) e) Amerikan parası Eşleştiriniz
6. Boğulmak ( ) f) Takma isim • Mağlubiyet Çaylak
7. Favori ( ) g) Düşünme gücü • Hücum Savunma
8. Lakap ( ) h) Yapmaya çalışmak • Deneyimli Aktif
9. Kaçırmak ( ) ı) Başarılı olmamak • Ceza Galibiyet
10.Ömür boyu ( ) k) Bitirmek, yemek • Pasif Ödül
11.Maç ( ) m) Spor karşılaşması • İlk Erken
• Gündüz Gece
• Geç Son

87
MİCHAEL SCHUMACHER
(1969-? / Alman Yarış Pilotu)

➢ Arabalara Küçük Yaşta Merak Salmış


3 Ocak 1969’ta Almanya’nın Hürth kentinde doğan Schumacher’in babası duvar ustasıdır ve

annesi kantinde çalışır. Ailenin ekonomik durumu pek iyi değildir. Ancak onlar yine de Michael’in

hayallerinin peşinden gitmesi için ona destek olurlar.

Michael 4 yaşındayken dört tekerlekli bisikletiyle bir sokak lambasına çarpar. Bu yüzden

ailesi onun daha güvenli bir ortamda olması için onu go-kart kulübüne kaydettirir. Michael ise bu

kulübün en genç üyesi olur.

6 yaşında kulübün en genç şampiyonu unvanını kazanır ve ünü ülke geneline yayılır.

1983-1984 yıllarında üst üste iki kez Almanya gençler go-kart şampiyonasında birinci olur.

Go-kart lisansı alabilmek için en az 14 yaşında olmak şarttı. Bu yüzden Lüksemburg’a giden

Schumacher ehliyetini bu ülkeden aldı. Çünkü Lüksemburg’da yaş sınırı 12’ydi.

1987’de (18 yaşındayken) ise Michael, Avrupa ve Almanya go-kart şampiyonu olur ve özellikle
yerel gazetelerde adından sıkça söz ettirir.

➢ Tüm Gözleri Üzerinde Toplamış


1988’de (19 yaşındayken) Michael Schumacher, iyiden iyiye bilinir hale gelir.

Kariyerinin dönüm noktalarından biri, 1989’da (20 yaşında) Willi Weber WTS Formula 3
takımına girmesidir. Burada Alman Formula 3 yarışlarında şampiyon olur.

1990 yılında Mercedes’in gençler takımına katılır. Burada tecrübelerine


tecrübe katan Schumacher, Sauber – Mercedes C11 aracıyla da pek çok zafer kazanır.

1991’de Mercedes takımıyla Dünya Motorsporları Şampiyonası’nın son yarışı olan AutoPolis

Japonya yarışında şampiyon olur.

➢ Formula 1 Kariyeri Başlıyor


Motor sporlarında bir sürücünün esas marifeti yağışlı havalarda belli olur. Çünkü zemin

ıslakken beceri, kontrol ve ataklık daha çok önem kazanır. Schumacher ise ıslak zeminlerin

88
pilotudur. 2003 yılına kadar ıslak zemine sahip 30 yarışın 17’sini kazanır! Hatta ona bu nedenle
“Yağmur Kralı” derler.

Schumacher’e verilen bir diğer ad ise Kırmızı Baron. Zira Schumacher ve kırmızı Ferrari

Formula 1 aracı birbiriyle özdeşleşir. Son olarak ona kısaca Schumi de denmektedir.

Schumi, Formula 1 kariyerini üç takımda geçirir. Bu takımlara bakalım:

➢ Formula 1’deki İlk Takımı Jordan


1991 yılında Schumacher Formula 1 kariyerine Jordan takımıyla başlar. Schumi, Belçika

Grand Prix’de takım arkadaşı Bertrand Gachot’un yerine yarışır. Ama vites sistemindeki sorun

nedeniyle yarışa ilk turda veda eder. Yani efsane pilot, kariyerine ufak bir tatsızlıkla başlar.

Yine de bu takımdaki performansı pek çok otoritenin dikkatini çeker.

➢ 2. Takımı Benetton Yılları


1991 yılı içinde Schumi, Benetton takımıyla anlaşır ve 6 yarışta toplam 4 puan toplar. İtalya

yarışında beşincilik kazanarak medyanın odağına yerleşir. Meksika yarışını üçüncü bitirir. Bir

önceki yılın aksine Belçika yarışında birinci olur. Bundan sonraki Portekiz yarışını da kazanır.

Schumi sezonu 4. sırada tamamlar.

1994 sezonununda da şampiyon olan Schumi, bu başarısını 1995 yılında da tekrarlar ve

dünyanın peş peşe iki kez şampiyon olan en genç pilotu olur.

➢ 3. Takımı Ferrari Yılları


Schumi 1996 yılında Ferrari’ye katıldı. Zaten Ferrari’nin Formula 1 alanına damga vurması

da Schumacher’in gelişiyle başlar. Zira daha önce Ferrari pek de iyi bir takım değildi. 1995 yılının

sonunda Ferrari Benetton ve William gibi takımlara rakip olmaya başladı. 1996 yılında Schumacher

pilot sıralamasında üçüncü oldu ve Ferrari de takım sıralamasında ikinci oldu. Schumi Ferrari adına

ilk şampiyonluğunu ise 1996 yılında İspanya’da kazandı.

➢ Altın Yıllar Geliyor


2000-2004 yılları Schumacher ve Ferrari’nin altın yıllarıdır, denilebilir. Schumacher, 2000

yılında üçüncü kez sezon şampiyonu olur. Özellikle İtalya, Kanada ve Belçika yarışlarında

olağanüstü performanslar sergiler. 2003 yılında 6. kez dünya şampiyonu olan Schumi, 2004

yılında da sezonun ilk 13 yarışının 12’sinde damalı bayrağı ilk gören pilot olur.

89
Schumi, 7 kez Formula 1 şampiyonu olurken ayrıca 2000 ve 2004 yılları arasında peş peşe

5 kez şampiyon olur.

➢ İlk Emeklilik, Geri Dönüş ve Kesin Emeklilik


2006 yılında Schumacher yarışları bırakır. Bunun üzerine Ferrari takımı, ona yetenekli genç

pilotları bulması görevini verir. Ayrıca bu dönemde yarış arabalarının elektronik, fren sistemleri

üzerine de çalışmalarda bulunur.

2010 yılında ise emekliliği bir kenara bırakır. Mercedes takımıyla tekrar pistlere geri döner.

Bahreyn yarışında altıncı, İstanbul Park’taki yarışta da dördüncü olur. 2012 yılında ise ikinci ve

son kez emekli olur.

➢ Kardeşi de F1 Pilotuydu
Schumi’nin küçük kardeşi Ralf Schumacher de 2007’ye kadar Formula 1 pilotuydu.

➢ İsviçre’de Yaşıyor
Michael Schumacher, 1995 yılına Corinna Betsch ile evlendi. Bu evlilikten bir kızı ve bir oğlu
olan Schumacher ailesine çok bağlı bir insandır.

➢ Lüks Arabalara Meraklı Değildi


Ferrari’nin Formula 1 takımıyla sayısız şampiyonluk yaşayan Schumacher dünyanın en başarılı
sürücüsü oldu. Ama gündelik hayatta lükse meraklı değildi. Gayet sade ve mütevazı bir hayatı
vardı.

➢ Futbolla da İlgilendi
Schumacher’in motor sporlarının yanında futbola da büyük bir tutkusu bulunuyor. Yerel FC

Echichens takımında oynayan Schumacher'in arası salon futbolu ile de çok iyiydi. Schumi aynı

zamanda FC Köln taraftarı.

➢ UNESCO İyi Niyet Elçisi Michael Schumacher


UNESCO’nun iyi niyet elçisi Schumi, Dakar’da okul yapımı, Saraybosna’daki savaştaki

yaralı çocukların bakımı için hastane yapımı, Lima-Peru’da sokak çocuklarının temel ihtiyaçlarını

karşılamak için bakım evi gibi projeler için bağışlarda bulundu. O, gerçek bir hayırsever. Bu

yardımlar, yaklaşık 50 milyon dolar.

➢ Sayısız Ödül Kazandı


Schumi’ye, Formula 1 kariyerindeki kupalardan ve ödüllerden başka pek çok kurum ödül
verdi. Spor dünyasının en prestijli ödüllerinden biri Laureus Dünyada Yılın Sporcusu ödülüdür.

90
Schumi, bu ödülü 2002 ve 2004 yıllarında iki kez kazandı. Ayrıca onu 2001, 2003, 2005 ve 2007
yıllarında da bu ödüle aday gösterildi.

Kariyeri ve yarış güvenliğine yönelik çalışmaları nedeniyle FIA (Uluslararası Otomobil

Federasyonu) 2006 yılında kendisine altın madalya verdi. Uzun yıllar İsviçre’de yaşaması nedeniyle

2008 Avrupa Futbol Şampiyonası’nda İsviçre’nin elçisi olarak görev aldı. 2010 yılında Fransa

Hükümeti tarafından kendisine nişan verildi.

➢ O Feci Kaza
29 Aralık 2013 günü Michael Schumacher 14 yaşındaki oğlu Mick ile Fransız Alpleri’nde

kayak yapar. Kayak pistindeki direklerden birinin sağlam olmaması nedeniyle pistten çıkarak

kafasını bir kayaya çarpar. Michael Schumacher, kask takmasına rağmen ciddi bir beyin travması

geçirir. Doktorlarına göre Schumi kask takmasaydı hayatını kaybederdi.

Bu kaza sonrası komaya girer. Schumi’nin doktorları 7 Mart 2014’teki açıklamalarında

Schumi'nin durumunun sabit olduğunu söylerler. 4 Nisan 2014’te ise yavaş yavaş bilincine

kavuşmaya başlar. Bu sürede onu Grenoble’deki hastaneden daha iyi bakım alabileceği Lozan’daki

bir hastaneye götürürler.

Kasım 2014’te Schumi için “felç”, “tekerlekli sandalyede” ve “konuşma ve problemleri var”

şeklinde açıklamalar yapıldı. Schumacher’in menajeri Sabine Kehm’e göre, Schumi’nin sağlığı

kazaya rağmen yavaş bir şekilde iyiye doğru gidiyor (Mayıs 2015’teki bir röportajdan).

➢Rekorları
Formulada en çok rekoru o kırdı: En çok şampiyon o oldu, en çok yarışı kazandı. En hızlı turu

o attı. En çok pole pozisyonunu o kazandı. En fazla puanı alan pilot oydu. Yine bir sezonda en çok

yarışı kazanan pilot da o oldu.

➢ Soğukkanlılığı
Yarış anında nabzını 80'de tutabildi.
➢Adası
Dubai 'de kişisel bir adası bulunmaktadır.

91
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Schumacher ilk kez kaç yaşında şampiyon
oldu? Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
A) Dört 1. Schumi’nin ailesi zengindi. ( )
B) Beş 2. Schumi ailesini çok sever. ( )
C) Altı 3. Schumi şu an iyileşti. ( )
D) Yedi 4. Schumi kayak kazası yaptı. ( )
5. Schumi yardım etmeyi sevmez. ( )
2. Schumacher kaç yaşında ehliyet aldı?
A) On iki
B) On üç Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
C) On dört
D) On beş • Maddi Peş
• Yardım Güvenli
3. Schumacher, kaç farklı takımda bulundu? • Art Söz etmek
A) İki • Emniyetli Tecrübe
B) Üç • Bahsetmek Esas
C) Dört • Deneyim Marifet
D) Beş • Asıl Sorun
• Hüner Ufak
Boşlukları Doldurunuz • Problem Medya
1. Ailesi Schumi’ye ……………….. oldu. • Küçük Ekonomik
2. Schumi ailesinin ……………….. durumu kötüydü. • Basın Destek
3. Schumi’nin Dubai’de bir ……… var. • Kabiliyet Bilinç
• Vazife Yapım
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz • İlgi Gayet
1. Tekerlek ( ) a) Binaların iç kenarı • Oldukça Merak
2. Lamba ( ) b) Yiyecek dükkânı • İnşaat Görev
3. Yerel ( ) c) O dönmezse araç gitmez • Şuur Yetenek
4. İyiden iyiye ( ) d) Işık kaynağı
5. Katmak ( ) e) Araba sürme belgesi
6. Duvar ( ) f) Yerli, bölgesel Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
7. Şampiyonluk ( ) g) İyice • Büyük Yavaş
8. Soğukkanlı ( ) h) Eklemek, artırmak • Yaşlı Güvenli
9. Ehliyet ( ) ı) Sporda birincilik • Tehlikeli Genç
10.Rekor kırma ( ) k) Çok iyilik yapar • Hızlı Ufak
11.Hayırsever ( ) m) Kafayı korumak için
12. Kask ( ) n) En iyisini yapmak
13. Kantin ( ) o) Sakin, panik yapmıyor

92
MEVLÂNÂ CELÂLEDDİN RUMİ
(1207-1273/ Müslüman Şair, Hukukçu, İlahiyatçı ve Mutasavvıf)
➢ İsmi ve Lakapları
Mevlânâ 30 Eylül 1207’de Horasan'ın Belh bölgesinde, Afganistan sınırları içindeki Vahş

kasabasında doğdu. Annesi, Belh Emiri Rükneddin'in kızı Mümine Hatun; babaannesi, Harezmşahlar

hanedanından Fars Prensesi Melîke-i Cihan Emetullah Sultan'dır.

Babası, "alimlerin sultânı" unvanlı Muhammed Bahâeddin Veled; büyükbabası, Ahmed Hatîbî

oğlu Hüseyin Hatîbî'dir. Babasına Sultânü'l-Ulemâ unvanının verilmesini kaynaklar, Türk

gelenekleri ile açıklamaktadır. Etnik kökeni tartışmalıdır. Fars, Tacik veya Türk olabilir.

Mevlânâ, babası Bahaeddin Veled'in ölümünden bir yıl sonra, 1232 yılında Konya'ya gelen

Seyyid Burhaneddin'in mânevi terbiyesi altına girer ve dokuz yıl ona hizmet eder.

Mevlânâ, yazdığı Mesnevî adlı eserinde kendi adını Muhammed bin Muhammed bin Hüseyin

el-Belhî şeklinde verir. Buradaki Muhammed isimleri baba ve dedesinin ismi, Belhî ise

memleketinin Belh şehri olmasındandır. Lakabı Celâleddin’dir. “Efendimiz” anlamındaki “Mevlânâ”

unvanı, onu yüceltmek maksadıyla söylenmiştir.

➢ Belh’ten Bir Misafir Geliyor


Harzemşahlar hükümdarları Bahaeddin Veled'in halk üzerindeki etkisinden her zaman

tedirgindir. Çünkü o, insanlara son derece iyi davranır ve derslerinde kesinlikle felsefe

tartışmalarına girmez. Bu yüzden halk tarafından sevilir ve halk onu anlar.

Söylenceye göre, Bahaeddin Veled ile Harezmşahlar hükümdarı Alaeddin Muhammed Tökiş

arasında bir olay geçer ve Bahaeddin Veled ülkesini terk eder. Önce Nişabur’a gider.

Nişabur kentinde ünlü şeyh Ferîdüddîn-i Attâr onları karşılar. Aralarında küçük bazı

konuşmalar geçer. Bunları Celaleddin de dinler. Attâr, Esrarname (Sırlar Kitabı) adlı ünlü kitabını

Celâleddîn'e hediye eder.

Kafile, Bağdat'ta üç gün kalır; sonra hac için Arabistan 'a yönelir. Hac dönüşü, Şam'dan

Anadolu'ya geçer ve Erzincan, Akşehir, Karaman’da konaklar. Bu konaklama, yedi yıl sürer.

Celalettin, On sekiz yaşındayken Semerkandlı Lala Şerafettin'in kızı Gevher Hatun ile evlenir.

Oğulları Mehmet Bahaeddin (Sultan Veled) ile Alaeddin Mehmet, Larende'de doğar.

Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykubat, sonunda Bahaeddin Veled'i ve Celâleddîn'i Konya'ya

yerleşmeye razı eder. Onları yollarda karşılar. Altınapa Medresesi'nde konuk eder. Başta
93
hükümdar olmak üzere saray adamları, ordu ileri gelenleri, medreseliler ve halk, Bahaeddin

Veled'e büyük

94
bir saygıyla bağlanır ve müridi olur. Bahaeddin Veled 1231'de Konya'da ölür. Hükümdar yas tutar

ve bir hafta tahtına oturmaz.

➢ Mevlânâ Babasının Yerine…


Babasının vasiyeti, Selçuklu Sultanının buyruğu ve Bahaeddin Veled'in müritlerinin

ısrarlarıyla Celâleddîn babasının yerine geçer. Bir yıl süreyle ders, vaaz ve fetva verir. Sonra,

babasının öğrencilerinden Burhaneddin ile buluşur.

Burhaneddin, Konya'daki bu buluşmada genç Celâleddîn'i o çağda geçerli İslam ilim

dallarında sınava sokar. Mevlânâ çok başarılı olur. Bu başarıdan sonra "Bilgide eşin yok; gerçekten

seçkin bir ersin. Ne var ki, baban hal ehli idi; sen kal (söz) ehlisin. Kali bırak, onun gibi hal sahibi

ol. Buna çalış, ancak o zaman onun gerçek varisi olursun, ancak o zaman Güneş gibi alemi

aydınlatabilirsin." der.

Bu uyarıdan sonra, Celâleddîn 9 yıl boyunca Burhaneddin'e müritlik eder, seyr-û sülûk

eğitiminden geçer. Halep ve Şam medreselerinde öğrenimini tamamlar. Dönüşte Konya'da hocası

Burhaneddin’in gözetiminde art arda üç kez çile çıkartır, riyazete (her tür perhiz) başlar.

Burhaneddin, Konya’yı terk eder ve Kayseri'ye gider. 1241'de ise orada vefat eder.

Celâleddîn, hocasını unutamaz. O'nun kitaplarını ve ders notlarını toplar. Ne varsa içindedir

anlamındaki Fihi-Ma Fih adlı yapıtında sık sık hocasından alıntılar yapar. Beş yıl boyunca

medresede fıkıh ve din bilimi okutur; vaaz ve irşatlarını sürdürür.

➢ Şems-i Tebrizî'ye Bağlanma


1244'te Konya'nın ünlü Şeker Tacirleri Hanı'na baştan ayağa karalar giymiş bir gezgin iner.

Adı Şemsettin Muhammed Tebrizî'dir (Tebrizli Şems). Gezici bir tüccar olan Şems birini arar.

Ona göre bu kişi Konya'daydır. Bir gün Şems, Mevlânâ'yı atının üstünde danişmentleriyle birlikte

görür. Atın dizginlerini tutar ve sorar:

“Ey bilginler bilgini, söyle bana: Muhammed mi büyüktür yoksa Beyâzîd Bistâmî mi?" Bu garip

yolcu, Mevlânâ’yı çok etkiler ve Mevlânâ sorudan ötürü çok şaşırır:

“Bu nasıl sorudur?" diye kükreyip. "O ki peygamberlerin sonuncusudur; O'nun yanında

Beyâzîd Bistâmî'in sözü mü olur?" der.

Bu soru üstüne Tebrizli Şems şöyle bir cevap verir:


Neden Muhammed "Kalbim paslanır da bu yüzden Rabb'ime günde yetmiş kez istiğfar

95
ederim" diyor da Beyâzîd, "Kendimi noksan sıfatlardan uzak tutarım, cüppemin içinde Allah'tan

başka varlık yok' diyor; buna ne dersin?"

96
Bu soruyu Mevlânâ şöyle cevaplar:
Muhammed her gün yetmiş makam aşıyordu. Her makamın yüceliğinden önceki makam ve

mertebedeki bilgisinin yetmezliğinden istiğfar ediyordu. Oysa Beyâzîd bir makamın yüceliğinde

doyuma ulaşıp kendinden geçti, gücü sınırlıydı; onun için böyle konuştu."

Tebrizli Şems bu yorum karşısında "Allah, Allah!" diye haykırır ve onu kucaklar. Evet, o
kişiyi Mevlânâ’dır.
Bu sohbetten sonra birlikte Mevlânâ'nın seçkin müritlerinden Selahaddin Zerkub'un

hücresine (medresedeki odası) giderler ve halvet (iki kişilik kesin bir yalnızlık) olurlar. Bu halvet

süresi hayli uzun olur ki kaynaklar 40 gün ile 6 aydan söz eder. Süre ne olursa olsun, Mevlânâ'nın

yaşamında bu sırada büyük bir değişme olur ve yepyeni bir kişilik, yepyeni bir görünüm ortaya

çıkar.

Mevlânâ artık vaazlarını, derslerini, görevlerini, zorunluluklarını, kısaca daha önce yaptığı

her davranışı, her eylemi terk eder. Kitaplarını bir yana bırakır; dostlarını, müritlerini aramaz

olur. Konya'nın hemen her kesiminde, bu yeni duruma karşı bir itiraz, bir isyan havası eser. Kimdi

bu derviş? Ne istiyordu? Mevlânâ ile hayranları arasına nasıl girerdi, Mevlânâ bütün görevlerini

nasıl unuturdu?

➢ Şems-i Tebrizî Kayıp!


Şikayetler, ayıplamalar çok artar. Bazı kişiler, Tebrizli Şems'i ölümle bile tehdit ederler.

Gün geçtikçe olaylar çok üzücü bir görünüm kazanır. Bir gün Tebrizli Şems’in canı çok sıkılır ve

Mevlânâ'ya Kur'an 'dan bir ayet okur: İşte bu, sen ile “ben”in arasındaki ayrılıktır (Kehf Suresi,

78. ayet).

Bu ayrılık gerçekleşir ve Tebrizli Şems bir gece habersizce Konya'yı terk eder (1245).

Tebrizli Şems'in gidişi Mevlânâ’yı son derece etkiler. Mevlânâ kimseyi görmek istemez, yemeden

içmeden kesilir, dost toplantılarından büsbütün ayağını çeker.

➢ Şems-i Tebrizî Kesin Kayıp!


Sonunda Mevlânâ’nın öğrencileri Şems’i Şam'da bulurlar. Tebrizli Şems, Sultan Veled'in

ricalarını kırmaz ve Konya'ya döner. Fakat aynı olaylar bir müddet sonra tekrar etmeye başlar.

Üstelik bu kez Mevlânâ’nın ikinci oğlu Alaeddin Çelebi de tepkilidir.

Sonunda Tebrizli Şems’in sabrı tükenir. "Bu sefer öyle bir gideceğim ki, yerimi kimse

bilmeyecek." der ve 1247 yılında ortadan kaybolur (ya da öldürülür). Mevlânâ adeta deliye döner

97
Sonunda umudunu keser ve yeniden derslerine, dostlarına, işlerine döner.

➢ Selahattin Zerküb
Mevlânâ’nın en yakın dostu Selahattin Zerküb'dur. Mevlânâ Şems'in yokluk acısını onunla
giderir. Selahattin okuma yazması olmayan bir kuyumcudur.

98
Halk ve öğrenciler bu sefer de Selahaddin’i kıskanmaya başlarlar. Ama Mevlânâ ve

Selahaddin hiç aldırmazlar. Hatta Selahattin'in kızı "Fatma Hatun" ile Mevlânâ’nın oğlu Sultan

Veled evlenirler.

Mevlânâ ile Selahattin on yıl bir arada kalmışlardır. Selahattin bir gün aniden öldürülür

(Aralık 1258).

Selahattin'in ölümünden sonra, yerini Hüsamettin Çelebi alır. Hüsamettin, varlıklı bir kişidir

ve Mevlânâ'ya mürit olur. Sonra da bütün servetini onun müritleri için harcar. Beraberlikleri

Mevlânâ'nın ölümüne kadar on yıl sürer.

➢ Hüsamettin Çelebi ve Mesnevi’nin Yazılışı


Mevlânâ, İslâm tasavvufunun en önemli ve en büyük yapıtı Mesnevî-i Manevî’yi (Mesnevî)

Hüsamettin Çelebi aracılığıyla yazar. Bir gün Çelebi “Bizim de eğitici bir kitabımız olsa herkes bu

kitabı okurdu ve ilâhî gerçekleri ilk elden öğrenirdi." der. Mevlânâ sarığının katları arasından

bükülmüş bir kâğıt uzatır ve "Ben başladım, gerisini sen yazarsan ben söylerim." der.

➢ Mesnevi’yle Birlikte Bir Ömür Bitti


Bu çalışma yıllar boyu sürer. Yapıt, 6 ciltlik bir bütündür. Kitapta tasavvuf öğretisi çeşitli

öyküler aracılığıyla anlatılır ve tasavvuf ilkeleri açıklanır. Mesnevî biter ama Mevlânâ artık epeyce

yaşlanır ve yorgun düşer. Ayrıca sağlığı da bozulur. 17 Aralık 1273'te de vefat eder. 17 Aralık,

düğün gecesi anlamında Şeb-i Arûs olarak anılır.

➢ Mevlânâ’dan Altın Sözler


➢ Sevgiden acılar tatlılaşır. Sevgi sayesinde bakırlar altın olur. Sevgi sayesinde tortular
durulur, arınır. Sevgiden dertler şifa bulur. Sevgi sayesinde padişah hizmetçi olur.
➢ Eğer gül düşünsen sen bir gül bahçesisin. Diken düşünsen külhan kütüğüsün.
➢ Bir şey istersen kendinde ara! Senin canının içinde bir can var. O canı ara! Dağın içinde bir
hazine var, o hazineyi ara!
➢ Büyüklenmek zehirdir. Kafana kibir yerleşse, kim seni kırsa onu düşman sayarsın; birisi
düşünceye aykırı söz söylese ona kinlenirsin.
➢ Nice bilgin vardır ki, hakiki bilgiden, hakiki irfandan nasipsizdir. Böyle bir bilgin bilgi
ezbercisidir; bilgi sevgilisi değildir.
➢ Aşk, hiçbir felaketten ders almaz.
➢ Yapacağın işte nefsinle fikir alışverişinde bulun ve ne derse aksini yap. Her şey incelikten,
insan kalınlıktan kırılır.
➢ Ayna ve terazi yalan söyler mi?

99
➢ Hasta ziyareti, nafile ibadetten hayırlıdır.
➢ Beyaz ve siyah iki bayrak diktiler. Biri Âdem tarafından, diğeri şeytan.
➢ İnsanların çoğu insan yiyicidir; onların selam vermelerine aldanma.
➢ İnsanoğlu bir hamur teknesi boyundadır; ama tabiattan da üstündür, kâinattan da.
➢ Para dağıtmak, cömert için şereftir. Aşkın cömertliği ise canını feda etmektir.
➢ Hiçbir mal sizin değil, neyi bölüşemiyorsunuz? Hiçbir can sizin değil, niye dövüşüyorsunuz?
➢ Suyun susuzu kandırması gibi, doğru söz de kalbe temizlik getirir.
➢ Dost yüzü görmeden geçen günler ya ölümdür ya uyku.
➢ Dosttur, çöp değildir; Onu kırma.
➢ Bu dünya zindandır; biz de içindeki mahpuslar. Del zindanın duvarını, kurtar kendini.
➢ Dünya, velinin kıymetsiz oyuncağı; gafillerin değerli salıncağıdır.
➢ Gözünüzü a ç ı p Kur’an’a bakınız. Allah kelamı olan Kur’an’nın bütün ayetleri edep
öğretmektir. İnsanın ilim ve edebi, en büyük varlığıdır; eskimez, çürümez, kaybolmaz.

100
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Mevlânâ hangi şehirde doğdu? Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
A) Tebriz 1. Mevlânâ Konya’da doğdu. ( )
B) Belh 2. Mevlânâ babasının yerine geçti. ( )
C) Konya 3. Mevlânâ Şems’ten sonra değişti. ( )
D) Karaman 4. Şems bir gezgindi. ( )
5. Mesnevi’ye Hüsamettin yardım etti. ( )
2. Hangi kelime Mevlânâ’nın adında geçmez?
A) Celaleddin
B) Belhî Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
C) Muhammed • Amaç Tedirgin
D) Veled • Endişeli Söylence
• Efsane Saygı
3. Mevlânâ’nın kökeni hangisi olamaz? • Hürmet Buyruk
A) Tacik • Emir Uyarı
B) Arap • İkaz, ihtar Perhiz
C) Fars • Diyet Gezgin
D) Türk • Seyyah Doyum
• Tatmin Hayli
Boşlukları Doldurunuz • Gayet, oldukça Maksat
1. Mevlânâ’nın anlamı ………………………dir. • Fiil ötürü
2. Attar, Mevlânâ’ya kitap …………………. etti. • Tamamen Edep
3. Ayna ve …………………… yalan söyler mi? • Yakınma Kıymetsiz
• Zengin Bilgin
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz • Prensip Büyüklenme
1. Aksini ( ) a) Asıl, soy • Deva, derman Şifa
2. Gerisi ( ) b) Ahlak eğitimi • Kibir İlke
3. Servet ( ) c) Ölüm sonrası için öğüt • Alim Varlıklı
4. Kuyumcu ( ) d) Önemli, farklı • Değersiz Büsbütün
5. İtiraz ( ) e) Aslan sesi çıkarmak • Ahlak Şikâyet
6. Mertebe ( ) f) Eksik, kusurlu • Dolayı Eylem
7. Köken ( ) g) Rütbe, derece, aşama
8. Terbiye ( ) h) Karşı gelmek
9. Vasiyet ( ) ı) Altın satar Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
10.Seçkin ( ) k) Mal varlığı • Rahat Tedirgin
11Kükremek ( ) m) Devamı • Tam Varlıklı
12.Noksan ( ) n) Tersini • Herkes Kimse
• Yoksul Noksan

101
MEHMET ÂKİF ERSOY
(1873-1936/ Türk Şair, Yazar, Düşünür, Devlet Adamı, Öğretmen, Mütercim, Vaiz ve Veteriner)
➢ Arnavut Asıllı Bir Baba ve Özbek Asıllı Bir Anne
Mehmet Âkif Ersoy, 1873 yılının Aralık ayında İstanbul'da, Fatih ilçesinin Karagümrük

semtinde Sarıgüzel mahallesinde dünyaya gelir.

Miladi 6 Mart 1913'teki bir şiirine göre Arnavut’tur.


Annesi Buharalı bir ailenin kızı Emine Şerif Hanım’dır. Babası ise Kosova'nın İpek kenti

doğumlu, Fatih Camii medrese hocalarından İpekli Mehmet Tahir Efendi'dir. Mehmet Tahir

Efendi, ona "Ragif" adını verir. Babasının vefatına kadar Ragif adını kullansa da bu isim yaygın

olmadığı için arkadaşları ve annesi ona "Âkif" ismiyle seslenirler. Şair, zamanla bu ismi benimser.

Çocukluğunun büyük bölümü annesinin Fatih, Sarıgüzel'deki evinde geçer. Kendisinden küçük,

Nuriye adında bir de kız kardeşi vardır.

➢ Okul Başlıyor
İlköğrenimine Fatih'te Emir Buhari Mahalle Mektebi’nde o zamanların adeti gereği 4 yıl, 4

ay, 4 günlük iken başlar. 3 yıl sonra ilkokula geçer ve babasından Arapça öğrenmeye başlar.

Ortaöğrenimine Fatih Merkez Rüştiyesinde devam eder. (1892).

Bir yandan da Fatih Camii'nde Farsça derslerini takip eder. Dil derslerine büyük ilgi duyar.

Mehmet Âkif, rüştiyedeki eğitimi boyunca Türkçe, Arapça, Farsça ve Fransızcada hep birinci olur.

Bu okulda Türkçe öğretmeni Hersekli Hoca Kadri Efendi onu çok etkiler.

➢ Babası Vefat Ediyor, Zor Günler Başlıyor


Ortaokuldan sonra annesi medrese öğrenimi görmesini ister; ancak babasının desteği

sonucu 1885'te dönemin gözde okullarından Mülkiye İdadisine kaydolur. 1888’de okulun yüksek

kısmındayken babasını kaybeder. Ertesi yıl (1889), büyük Fatih yangınında evlerinin yanması

aileyi yoksulluğa düşürür.

Babasının öğrencisi Mustafa Sıtkı aynı arsa üzerine küçük bir ev yapar ve aile bu eve

yerleşir. Artık bir an önce meslek sahibi olmak ve yatılı okulda okumak isteyen Mehmet Âkif,

Mülkiye İdadisini bırakıp o yıllarda yeni açılan ve ilk sivil veteriner yüksekokulu olan Ziraat ve

Baytar Mektebine (Tarım ve Veterinerlik Okulu) kaydolur.

➢ Hem Sporcu Hem de Başarılı Bir Öğrenci


Dört yıllık bir okul olan Baytar Mektebinde bakteriyoloji öğretmeni Rıfat Hüsamettin Paşa
pozitif bilim sevgisi kazanmasında etkili olur. Okul yıllarında spora büyük ilgi gösterir. Mahalle
102
arkadaşı Kıyıcı Osman Pehlivan'dan güreş öğrenir. Başta güreş ve yüzücülük olmak üzere uzun

yürüyüş, koşma ve gülle atma yarışlarına katılır. Şiire olan ilgisi okulun son iki yılında yoğunlaşır.

Mektebin baytarlık bölümünü 1893 yılında birincilikle bitirir.

➢ Veteriner, Şair ve Hafız Oldu


Mezuniyetinden sonra Mehmet Âkif, Fransızcasını

geliştirmeye başlar. 6 ay içinde Kur'an'ı ezberler ve hâfız

olur.

Hazine-i Fünun Dergisinde 1893 ve 1894’te birer şiiri, 1895’te ise Mektep mecmuasında

"Kur'an'a Hitab" adlı şiiri çıkar.

Memuriyet hayatına başlar.


➢ O Artık Devlet Memuru
Okulu bitirdikten hemen sonra Ziraat Bakanlığında memur olan Mehmet Âkif’in memuriyet

hayatı 1893–1913 yılları arasında devam eder. Bakanlıktaki ilk görevi veteriner müfettiş

yardımcılığıdır. Görev merkezi İstanbul olmasına rağmen memuriyetinin ilk dört yılında teftiş

için Rumeli, Anadolu, Arnavutluk ve Arabistan'da bulunur.

Bu sayede halkla yakın temas halinde olma imkânı bulan Akif, bir seyahati sırasında

babasının doğum yeri olan İpek Kasabasına gidip amcalarıyla tanışır.

➢ Evleniyor
1898 yılında Tophane-i Âmire veznedârı Mehmet Emin Beyin kızı İsmet Hanım’la evlenir. Bu

evlilikten Cemile, Feride, Suadi, Emin, Tahir adlı çocukları dünyaya gelir.

➢ Öğretmen Oldu
Mehmet Âkif, edebiyatı çok sevdiği için şair ve edebiyat öğretmeni olur. Resimli

Gazete’de ve Servetifünûn dergisinde şiirleri ve yazıları çıkar. İstanbul’dayken bakanlıktaki

görevinin yanı sıra önce Halkalı Ziraat ve Baytar Mektebi (1906)'nde kompozisyon, sonra Çiftçilik

Makinist Mektebi'nde (1907) Türkçe dersleri verir. Şair, ayrıca İstanbul Üniversitesinde de

edebiyat dersleri vermeye başlar.

➢ Şair; Dergi Başyazarı Oldu


27 Ağustos 1908'de Sırat-ı Müstakim dergisinin başyazarı olur ve derginin ilk

sayısında Fatih Camii şiiri çıkar.

Derginin adı 8 Mart 1912'den itibaren Sebil'ür-Reşad olarak değişir. Âkif'in hemen hemen

103
bütün şiir ve yazıları bu iki dergide çıkar. Gerek dergilerdeki yazılarında gerekse İstanbul

camilerindeki vaazlarda İslam birliği görüşünü yaymaya çalışır.

104
➢ İslam Birliği Hayali Suya Düştü
1910 yılında gerçekleşen Arnavutluk İsyanı onu çok üzer ve arkasından gelecek kötü olayları

sezmeye başlar. Balkanlar'daki düşmanlık duygularını ve gelecekteki isyanları önlemek için bir

şeyler yapmak ister; ancak Balkan Savaşı ile hüsrana uğrar.

1914’ün başında iki aylık bir seyahate çıkar: Mısır ve Medine'de bulunur. Mısır seyahati

hatıralarını "El Uksur'da" adlı şiirinde anlatır.

➢ İstihbaratçı Oluyor: Teşkilat-ı Mahsusa Yılları


1914’te Savaş Bakanlığına bağlı Teşkilat-ı Mahsusa'nın teklifi üzerine Almanya’ya (Berlin’e)

gider.r Burada bazı Müslümanlar vardı. Bunlar daha önce İngiliz cephesinde Almanlara karşı

savaşan Müslümanlardır. Akif, onlara İslam birliğinden bahseder.

➢ Arabistan’da Bir Şair Çanakkale’yi İzliyor


1916 başlarında Teşkilat-ı Mahsusa onu Arabistan'a gönderir. Görevi, bu topraklardaki

Arapları İngilizlerden uzaklaştırmak ve Osmanlı’ya yaklaştırmaktır.

Mehmet Âkif, Berlin'deyken heyecanla Çanakkale Savaşı ile ilgili haberleri takip eder. On

dört ay süren savaşın zafer haberini Arabistan'da iken alır. Bu haber karşısında büyük coşku

duyar ve Çanakkale Şehitlerine'yi kaleme alır.

Arabistan dönüşünde iki ay Lübnan'da kalan Mehmet Âkif, "Necid Çölleri'nden Medine'ye"

şiirinde bu seyahatini anlatır.

➢ Türk Kurtuluş Savaşı’na Katılıyor


Âkif, 6 Şubat 1920’de Balıkesir'e gidip Zağnos Paşa Camii'nde çok heyecanlı bir hutbe verir.

Halkın sürpriz ilgisi karşısında daha birçok yerde hutbe verir, konuşmalar yapar. Ardından

İstanbul'a döner.

İstanbul’u İngilizler işgal ettiği için Akif rahat hareket edemez. Bu sebeple Mehmet Âkif,

oğlu Emin'i yanına alarak Anadolu’ya geçti. Sebil'ür-Reşad’ı Ankara’da çıkarması için Mustafa

Kemal Paşa'dan davet gelir. TBMM'nin açılışının ertesi günü (24 Nisan 1920) Ankara'ya varır. Şair

1923’e kadar Burdur milletvekili kalır.

Şair Anadolu’nun çeşitli yerlerinde vaazlar verir. Bu vaazları kâğıtlara da basarlar. Bütün

halk bu vaazları okur ve motivasyonları artar. Sebil'ür-Reşad dergisi de halkı çok etkiler.

Askerler de Mehmet Akif sayesinde daha iyi savaşırlar. Rusya, Müslümanlar Mehmet Akif’i

105
okumasın diye eserlerini yasaklar.

106
➢ Türk Halkına Büyük Hediye: İstiklal Marşı
Başlangıçta katılmayı reddettiği ulusal marş yarışmasına, sonunda Millî Eğitim Bakanı

Hamdullah Suphi Bey'in ricası üzerine katılmayı kabul eder. Akif'in yarışmaya katılmayı

reddetmesinin sebebi yarışmayı kazanan kişiye 500 liralık bir ödül verileceğinin açıklanmasıdır.

Yarışma için yazılan şiirlerin hiçbiri beğenilmemiştir. Akif'e ısrar edilmesinin sebebi de budur. Herkes Akif'in

en güzel şiiri yazacağına inanmasına rağmen o yarışmanın paralı olmasından dolayı kızgındır. Yine de

eline kâğıt ve kalem alan şair, Türk ordusu için İstiklâl Marşı’nı yazar. Şiir, 17 Şubat’ta Sırat-ı

Müstakim ve Hâkimiyet-i Milliye gazetelerinde çıkar.

12 Mart 1921’de ise Hamdullah Suphi Bey mecliste İstiklal Marşı'nı okur. Herkes şiiri ayakta
dinler ve alkışlar.
Marş aynı gün ulusal marş olur.
Âkif, 500 liralık ödülü Hilal-i Ahmer’e (Kızılay) bağlı Dar’ül Mesai’ye bağışlar. Dar’ül
Mesai’nin işi çocuk ve kadınlara iş öğretmek, askerlere kıyafet dikmektir.
➢ İstiklal Marşı Yetim Kaldı
Akif, 1936’ya kadar Mısır’da yaşamak zorunda kalır. Siroz hastası olur ve 17 Haziran

1936’da tedavi için İstanbul’a döner. 27 Aralık 1936 tarihinde İstanbul’da, Beyoğlu'ndaki Mısır

Apartmanı'nda hayatını kaybeder. Şimdi Edirnekapı Mezarlığı'nda yatıyor.

➢ Sanat Hayatı
İlk şiiri Kur'an'a Hitap başlığını taşır.
1908'den itibaren manzum hikâyeler yazdı. Hikâyelerinde halkın dert ve sıkıntılarını anlattı.

Balkan Savaşı yıllarından itibaren destansı şiirler yazmaya başladı. İlk büyük destanı,

“Çanakkale Şehitleri’ne” başlıklı şiiridir. İkinci büyük destanı ise Bursa'nın işgali üzerine yazdığı

“Bülbül” adlı şiiridir. Üçüncü olarak da İstiklâl Marşı'nı yazdı ve bu şiirde İstiklâl Savaşı'nı anlattı.

Mehmet Âkif, dinî yönü ağırlıkta bir edebiyat tarzı benimsedi. Edebiyat dili olarak Millî

Edebiyat akımına karşı çıktı ve edebiyatta batılılaşma konusunda Tevfik Fikret ile çatıştı.

➢ İstiklal Marşını Kitabına Koymadı. Sebebi…


7 kitabını Safahat adı altında toplayan şair, İstiklâl Marşı'nı Safahat'a koymadı.
Nedenini ise şöyle açıklar: "Çünkü ben onu milletimin kalbine gömdüm."

Eserleri aşağıdaki gibidir:

1. Kitap: Safahat (1911)


2. Kitap: Süleymaniye Kürsüsünde (1912)
3. Kitap: Hakkın Sesleri (1913)
4. Kitap: Fatih Kürsüsünde (1914)

107
5. Kitap: Hatıralar (1917)
6. Kitap: Asım (1924)
7. Kitap:Gölgeler (1933)
Safahat (Toplu Basım) (ilki 1943) -7 Safahatını bir araya getirir.
➢ 2011 Yılı
T.C. Başbakanlığı, 2011 yılını Mehmet Akif Ersoy’un ölümünün 75. ve İstiklal Marşı’nın

Kabulünün 90. Yılı olması nedeniyle "Mehmet Akif Ersoy Yılı" ilan etti.

➢ Birkaç İlginç Özellik


✓ Akif çocukken asla masalsız uyumadı.
✓ Akif Türkçeyi iyi kullanmayan insanlara hep kızdı. Hatta bir gün iki gence kızar. Çünkü
gençler “Tren bileti alacağız.” yerine “Tren alacağız.” der.
✓ Akif hep okulu birinci bitirir.
✓ Akif hep sözünde durur. Çok dürüsttür. Hatta bir gün bir arkadaşına söz verir:
Eğer ona bir şey olursa Akif çocuklara bakacaktır. Arkadaşı vefat eder. Akif
arkadaşının
3 çocuğuna bakar ve onları büyütür. Akif’in zaten 5 çocuğu vardır. Yani Akif toplam

5 çocuğa fakir olmasına rağmen bakar.

108
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Akif’in babası ne asıllıdır? Doğru ise “D” Yanlış ise “Y” Yazınız
A) Türk 1. Akif İstanbul’da doğdu. ( )
B) Arap 2. Akif’in gerçek ismi Ragif’ti. ( )
C) Özbek 3. Akif sadece Türkçe bilir. ( )
D) Arnavut 4. Akif, İslam birliğini ister. ( )
5. Akif, Mısır’da ölür. ( )
2. Mehmet Akif hangi bölüm mezunu?
A) Veterinerlik
B) Edebiyat Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
C) Felsefe • Ölüm Vefat
D) Hukuk • Popüler Bağımsızlık
• Kabullenmek Benimsemek
3. Akif 500 liralık ödülü nereye bağışladı? • Süresince Ulusal
A) Darü’l-Fünûn • Alâka İlgi
B) Darü’l-Mesai • Baytar Ziraat
C) Türk ordusu • Denetleme, kontrol Teftiş
D) Baytarlık fakültesi • Yazın Edebiyat
Boşlukları Doldurunuz • Tarım boyunca
1. Akif Kur’an’ı ezberledi ve ……………… oldu. • Çağrı Yaygın
2. Akif, 7 kitabı ………………. adı altında topladı. • Millî Veteriner
3. Akif İstiklâl Marşı’nı milletin kalbine ……………. • İstiklâl Davet

Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz


1. Gözde ( ) a) En önde, en kıymetli Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
2. Tedavi ( ) b) Hayvan doktoru • Uzak İstiklâl
3. Güreş ( ) c) Bu sporda rakip yıkılır • Yalancı Vefat
4. Lise ( ) d) Coşku veya panik • Doğum Dürüst
5. Motivasyon ( ) e) Psikolojik hazır olma • Esaret Yakın
6. Ordu ( ) f) En büyük asker birliği
7. Veteriner ( ) g) Ortaokuldan sonraki
8. Heyecan ( ) h) İyileşme süreci
9. Dürüst ( ) ı) Olağanüstü hikâye
10. Masal ( ) k) Yalan söylemez

109
MARTİN LUTHER
(1483-1546/ Alman Keşiş, Teolog, Üniversite Profesörü)

➢ Bir Yıldırımın Etkisiyle…


Martin Luther, Almanya'nın Eisleben şehrinde doğdu. Erfurt Üniversitesinde okudu. Bir gün

ailesini ziyaret etti. Dönüşte, Erfurt yolunda yıldırım çarpma tehlikesi yaşadı. Bunun üzerine keşiş

olmaya karar verdi.

21 yaşındayken Aziz Augustin tarikatına bağlı bir manastıra girip ilahiyat eğitimine başlar.

Aynı yıl rahip olan Luther, ertesi sene Wittenberg Üniversitesi'nde doktorasını tamamlar ve

ders vermeye başlar. O günlerde, Roma, Dominiken keşişi Johann Tetzel’e görev verir. Tetzel,

Wittenberg civarında endüljans satar. Luther, manastırdaki günlerinden beri endüljans

satılmasını sorgular. Luther bu uygulamaya karşı bir eleştiri yazar: "Endüljansın Kuvvetine Dair

Tezler". Bu metin, 95 maddedir. Metni 31 Ekim 1517 günü piskoposlara gönderir ve aynı zamanda

birer mektupla endüljans konusundaki vaazların teolojik açıdan sağlam bir zemine oturtulmasını

ister.

Bu tezler Avrupa’da hızla yayılmaya başlar. Buna Luther bile şaşırır. Hem endüljans satışları
düşer hem de bu olay bütün reform hareketinin başlangıcı olur.

1518’de Papalık, Roma'da Luther'in fikirlerine karşı bir dava açar. Bu engizisyon davasında

Papa, Luther’i aforoz eder. Luther ise bu aforoz belgesini halk arasında yakar. İmparator

Maximillian, Luther’i sapkın ilan eder. Papalık, Luther’i Roma’ya çağırır ama o gitmez.

15 Haziran 1520 günü Papa X. Leo, Luther'i bir bildiriyle aforoz ettiğini açıklar. Ekim

ayında Papalık bildirisi Luther'in eline geçer ama Erfurt Üniversitesi'ndeki öğrencileri onu

parçalar ve suya atar. Üniversite yetkilileri ise bu olaya müdahale etmez. Hemen ardından

Luther, en meşhur kitabı “Hristiyan Kişinin Özgürlüğü Üzerine” yi yazar. Bu kitapla birlikte Papa

X. Leo'ya yönelik bir açık mektup da yayımlar. Bu kitap Luther’in düşüncesinin teolojik ve

ideolojik temellerini yansıttığı için önemlidir. Eserin özünde özgürlük kavramı vardır.

1521 yılında Luther’i bu sefer de İmparator V. Karl, Worms Kurulu'na ifade vermek üzere
çağırır. Yolda Erfurt, Eisenach, Gotha ve Frankfurt'ta vaazlar verip Worms'a büyük bir

kalabalık eşliğinde zafer kazanmış komutan edasıyla girer. Burada kendisinden kitaplarındaki

sapkın fikirlerinden vazgeçmesi istenir. Luther şöyle bir ifade verir: "Kutsal Metinler ve akıl beni

110
ikna etmezse papaların otoritesini kabul edemem. Zira bunlar kendi aralarında çelişmekte. Benim

vicdanım ise sadece Tanrı'nın sözüne bağlıdır. Bu sebeple hiçbir görüşümden dönmüyorum. Çünkü

kişinin vicdanına rağmen düşüncelerini inkâr etmesi doğru ve güvenilir olmaz. Tanrı yardımcım

olsun."

Worms Kurulu, sonuç alamayarak dağılır. Luther ise Wartburg'da İncil'in Almancaya
tercümesine başlar. Luther, Wartburg'dayken Wittenberg'de de önemli değişiklikler olur.

Keşişler, özel ayin isteklerini reddeder ve Augustinien tarikatını terk ederler. Kale Kilisesi'nin

rahibi evlenir; öğrenciler Fransisken manastırındaki sunağı tahrip ederler. Ayinler Almanca olur.

Şarap kadehlerinden kilise cemaati de alır. Bütün bunlar sonucunda Papalık Luther hakkındaki

yasaklamaları kaldırır. Luther de Wittenberg'e dönüp kilisede vaaz vermeye başlar. Nürnberg

Kurulu, Luther'den artık kitap yayımlamamasını ister ve Katolik doktrini dışındaki vaazları

yasaklar. Ama Luther yazmaya devam eder. Hatta şair ve müzisyenlerden ayinler için yerel dile

katkıda bulunmalarını ister.

1524, Almanya'da karışık bir yıl olur. Köylüler Luther'in öğretileri doğrultusunda ekonomik

koşullarının iyileştirilmesi için ayaklanırlar. Ayaklanma, Frankenhausen'de bir çatışmada 50 bin

kadar köylünün öldürülmesiyle sona erer. Protestan rahiplerden bazılarını Katolik prensler idam

ettirir.

Luther, eski rahibe Katharina Von Bora ile evlendi.

1526'da Almanca Ayin ve Kutsal Merasim Düzeni ayinler yayımladı.

1529’da, “Türklere Karşı Savaşta” yı yazdı. Bu esere göre Türklere karşı savaşmak, her

Hristiyan’ın göreviydi. Batı medeniyetini İslam tehlikesinden korumanın yolu buydu.

Yine 1529’da, "Küçük ve Büyük Kateşizm"i yayımladı. Bu eserde Hristiyanlığın temel inanç
ve doktrinlerinin soru-cevap şeklinde öğretti.

Üç yıl sonra (1532) Nürnberg Dini Barış Komitesi, Alman Protestanlara özgürlük tanıdı.

Luther, Wittenberg İlahiyat Fakültesinin dekanı oldu. Sağlık sorunları olmasına rağmen yazmaya

devam etti. Kutsal Metinler'den hareketle Papalığı oldukça ağır bir dille eleştirdi. Bu eleştiriyi

“Roma'da Şeytan Tarafından Kurulmuş Papalığa Karşı” adlı eseriyle yaptı. Bu, Papalığa son

darbeydi.

111
17 Şubat 1546 günü memleketi Eisleben'de kalp ve böbrek yetmezliğinden öldü.

112
DEĞERLENDİRME
Doğru Seçeneği İşaretleyiniz
1. Martin hangi şehirde doğdu? Doğru ise “D” Yanlış ise “Y”
A) Berlin Yazınız
B) Münih 1. Luther hiçbir şeyi eleştirmedi. ( )
C) Hamburg 2. Papalık Luther’i çok sevdi. ( )
D) Eisleben 3. Luther’in öğrencileri Papa’yı tercih etti. ( )
4. Luther Hristiyanlıkta reform yaptı. ( )
2. Luther hangi üniversitede dekan oldu?
A) Erfurt
B) Wittenberg Yakın Anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
C) Berlin • Risk Sona ermek
D) Münih • Bakımdan açıdan
• Görüş Doktrin
3. Martin’e göre Hristiyanlar kimle savaşmalı? • Karışmak Müdahale
A) Almanlar • Hürriyet Özgürlük
B) İtalyanlar • Esas Temel
C) Türkler • Kez Merasim
D) Romalılar • Davet etmek Çağırmak
Boşlukları Doldurunuz • Kumandan Katkı
1. Papalık Luther’in fikirlerine ……………. açtı. • Çünkü Zira
2. Papa, Luther’i ……………… etti. • Çeviri Dışındaki
3. Luther, İncil’i ………………. etti. • Haricindeki Tercüme
• Fayda Tehlike
Kelimeleri Uygun Anlamlarla Eşleştiriniz • Tören Fikir
1. Parçalamak ( ) a) Gökten elektrik düşer • Öğreti Komutan
2. Endüljans ( ) b) Cennetten arazi tapusu • Bitmek sefer
3. Dekan ( ) c) Din bilimi açısından
4. Müzisyen ( ) d) Eleştirmek
5. Teolojik ( ) e) Dinden çıkarmak
Karşıt anlamlı Kelimeleri Eşleştiriniz
6. Aforoz ( ) f) Ters düşmek, uymamak
• Sona ermek Birleştirmek
7. Şair ( ) g) Şiir yazar
• Katkı Başlamak
8. Çelişmek ( ) h) Müzik yapar
• Parçalamak Özgürlük
9. Yıldırım ( ) ı) Fakülte başkanı
• Tutsaklık Zarar
10.Sorgulamak ( ) k) Küçük küçük yapmak

113
KAYNAKLAR
http://bulgaristanalperenleri.blogspot.com/2017/11/ (Erişim tarihi: 01.10.2019).
http://sahsiyetler.com/mimar-sinan-09092015.html (Erişim tarihi: 01.09.2019).
http://www.kimkimdir.gen.tr/ (Erişim tarihi: 01.01.2020)
http://www.turkbilimi.com/?cat=9&paged=19 (Erişim tarihi: 01.11.2019).
https://en.wikipedia.org/wiki/Main_Page (Erişim tarihi: 12.01.2019)
https://issuu.com/halkinmuhendismimarlari/docs/derg___son_fb5a105b5988d9 (Erişim
tarihi: 01.01.2020).
https://tr.wikipedia.org/wiki/Anasayfa (Erişim tarihi: 21.02.2019).
https://www.britannica.com/ (Erişim tarihi: 12.01.2019)
https://www.britannica.com/biography/Ali-Shariati (Erişim tarihi: 10.02.2019).
https://www.scribd.com
https://www.turkcebilgi.com/michelangelo_buonarroti?cv=1 (Erişim tarihi: 10.10.2019).

114

You might also like