Professional Documents
Culture Documents
Hybrid AP 6 Q3 M5 W5 V2
Hybrid AP 6 Q3 M5 W5 V2
Araling Panlipunan
Ikatlong Markahan – Modyul 5
Ikalimang Linggo
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador mula sa
pampubliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang gurong tagapagdaloy upang
matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to12
habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa
pag-aaral.
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at malayang
pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras. Naglalayon din itong
matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga kasanayang pan-21 siglo habang
isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at kalagayan.
Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-aaral kung paano
gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-unlad nila habang
hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa
iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing
nakapaloob sa modyul.
Para sa mag-aaral:
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din nitong
madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang mga sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:
1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka o sulat
ang anumang bahagi nito. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga
pagsasanay.
2. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
3. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at sa
pagwawasto ng mga kasagutan.
4. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito, huwag mag-
aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka rin humingi ng tulong
kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino man sa iyong mga kasama sa
bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa.
Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng makahulugang
pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa kaugnay na mga kompetensi.
Kaya mo ito!
1
Ano ang target ko?
Pagkatapos ng modyul na ito, inaasahang naiisa-isa mo ang mga programang ipinatupad
ng iba’t ibang administrasyon sa pagtugon sa mga suliranin at hamong kinaharap ng mga
Pilipino mula 1946-1972 batay sa mga sumusunod:
1. Administrasyong Macapagal;
2. Administrasyong Marcos.
2
8. Ang mga sumusunod na pahayag ay nagsasaad ng naging programa ni Pang. Marcos
maliban sa isa.
A. Pagsasakatuparan ng higit na malawak na programa ng reporma sa lupa.
B. Pagsasaayos ng mga malalaki at maliliit na industriya.
C. Paglipat ng taunang pagdiriwang ng Araw ng Kalayaan mula Hulyo 4 ay naging
Hunyo 12.
D. Pagpapalakas ng kilusang kooperatiba.
9. Alin sa mga sumusunod ang programang naipatupad ni Pang. Marcos?
A. Pilipino Muna C. Green Revolution
B. Kodigo ng Reporma sa Lupang Sakahan D. Austerity Program
10. Kailan idineklara ang Batas Militar na naging hudyat ng pagtatapos ng Ikatlong
Republika?
A. Setyembre 21, 1972 C. Enero 26, 1970
B. Agosto 21, 1983 D. Pebrero 27, 1970
Bawat pangulo ay may tungkulin na dapat gampanan para sa kaunlaran ng bansa. Siya
ang nagpapatupad ngmga programa para sa kaayusan at kabutihan ng bawat mamamayan nito.
Siya ay binigyan ng kapangyarihan upang pamunuan ang nasasakupan ng naaayon sa batas.
Dahil dito, nagkakaroon ng pagkakataon ang isang bansa sa pagkamit ng kaunlaran.
Panuto: Iguhit ang kung ito ay patakaran at programa ng pamahalaan para sa pagtugon ng
mga hamon at suliranin. Iguhit naman ang kung hindi sa patlang bago bilang.
3
Ano ang gagawin ko?
Tunghayan ang bawat larawan.
4
Programang Pangkabuhayan
Gumawa ng Limang Taong Programa si Pang. Macapagal na naglalayong mapatatag
ang kalagayan at kabuhayan ng sambayanang Pilipino. Ngunit ayon sa mga kritiko, ito ay
nanatiling plano lamang at hindi naisakatuparan.
Karamihan pa rin sa mga Pilipino ay walang maayos na tirahan. Bukod pa ito sa mga
suliranin sa kakulangan ng hanapbuhay, laganap na kriminalidad sa lungsod, at paglala ng
polusyon.
Pagbabago sa Petsa ng Pagdiriwang ng Kasarinlan
Si Pangulong Macapagal din ang naglipat ng petsa ng Araw ng Kalayaan ng bansa. Sa
Hunyo 12 sa halip na Hulyo 4. Kung ating gugunitain, ang pagpapahayag ng pagsasarili ng
Pilipinas noong Hulyo 4, 1946 ay ginawa ni Pang. Roosevelt ng Estados Unidos. Ito naman ay
natapat naman sa kaarawan ng kalayaan ng Amerika.
Ang Hunyo 12, 1898 ang petsa kung kailan ipinahayag ni Hen. Emilio Aguinaldo sa
Kawit, Cavite ang kasarinlan ng mga Pilipino. Para kay Pang. Macapagal, marapat lamang na
ang Pilipino ang magdeklara ng kanilang kalayaan. Sa kasalukuyan, ang Hulyo 4 ay
ipinagdiriwang bilang Araw ng Pagkakaibigan ng mga Pilipino at Amerikano (Philippine-
American Friendship Day).
Patakarang Panlabas
Pormal na naghain ng pag-aangkin at muling mapasaatin ang Sabah si Pang.
Macapagal. Sa dahilang sakop ito ng teritoryo ng Pilipinas. Bukod dito, sagana rin ito sa likas
na yaman at maraming Pilipinong Muslim ang nakatira. Ang Sultan ng Sulu ang may-ari nito
at ito ay pinaupahan lamang sa isang mangangalakal na Ingles noong 1897.
Kinuha ito ng Britain noong Hulyo 10, 1946. Pagkaraan ng 16 taon, binalak ng
Inglatera na ibalik ang teritoryo ng Sabah sa Malaysia noong 1962. Kasama ang Sarawak at
Singapore upang bumuo ng estado ng Malaysia. Dahil sa malaki ang pakinabang nito, tinutulan
ito ni Pang. Macapagal.
Iminungkahi niya na magtatag ng samahan na bubuuin ng Malaysia, Pilipinas, at
Indonesia (MAPHILINDO). Ito’y upang mapanatili ang mapayapang pag-uugnay sa pagitan
ng tatlong bansa. Pinagkasunduan din nila na lulutasin ang suliranin sa Sabah sa mapayapang
paraan. Nagkaroon ng plebesito at bumoto ang mga mamamayan. Ninais ng mga mamamayan
ng Sabah na sumanib sa Malaysia kaya’t nawalan ng saysay ang paghahabol ng Pilipinas.
Panunungkulan ni Ferdinand E. Marcos
(Disyembre 30, 1965 – Setyember 21, 1972)
Nanumpa si Ferdinand E. Marcos bilang pangulo ng Pilipinas noong
Disyembre 30, 1965. Ipinagpatuloy niya ang programang reporma sa lupa,
trabaho at pagbaba ng presyo ng bilihin. Kasama rin ang pagtaas ng sahod,
pag-alis ng nepotismo at katiwalian sa serbisyong pampamahalaan.
Ipinangako niya na magiging dakilang muli ang Pilipinas ayon sa
pahayag niyang “This country will be great again” sa kanyang pamumuno. Si
Fernando Lopez naman ang Pangalawang Pangulo.
Mga Programang Pangkaunlaran
Sa panunungkulan ni Pangulong Marcos, inilunsad ang malawakang programang
impraestruktura tulad ng paggawa ng mga kalye at tulay . Maging ang irigasyon, paaralan,
LRT at iba pa kaya tinawag siyang Infrastructure Man.
Upang matustusan ang mga proyektong ito, hinimok niya ang Kongreso na magpatibay
ng bagong batas tungkol sa pagtaas ng buwis. Umutang ang pamahalaan ng salapi sa mga
bangko at sa ibang bansa.
5
Sa ilalim ng unang termino, nagkaroon ng maraming pagbabago. Ang ilan sa mga ito
ay:
1.Pagsasakatuparan ng higit na malawak na programa ng reporma sa lupa;
2.Pagpapagawa ng higit na modernong irigasyon at paraan ng pagsasaka;
3.Pagpapalaganap ng mga paglilingkod na pangkalusugan sa mga pook-rural;
4.Pagbabago ng organisasyon ng Hukbong Sandatahan at pagbabawas sa kriminalidad;
5.Pagpapaunlad ng mga baryo na sa unang pagkakataon sa kasaysayan ay nabigyan ng
tiyak na kaparte sa kinikita ng pamahalaan;
6. Pagsasaayos ng mga malalaki at maliliit na industriya;
7. Pagpapatayo ng higit sa 80,000 silid-aralan;
8. Pagpapagawa ng higit sa 6,000 kilometro ng mga lansangan (tulad ng North Diversion
Road mula Balintawak hanggang Tabang sa Bulacan);
9. Pagsisimula ng Green Revolution;
10. Pagkakaroon ng Miracle Rice, paglaki ng produksiyon ng bigas at mais dahil sa
paggamit ng higit na modernong irigasyon at pagsasaka;
11. Pagpapalakas ng kilusang kooperatiba;
12. Paglawak ng pakikipag-ugnayang pandaigdigan ng Pilipinas;
13. Pagpapasigla at pagtangkilik sa ating sining at kultura sa pamamahala ng Unang Ginang
Imelda Marcos.
Pakikipag-ugnayang Panlabas
Ang Pilipinas ay sumali sa mga gawaing pang-internasyonal sa ilalim ng pamahalaang
Marcos. Noong Setyembre, 1966, ipinadala niya sa digmaan sa Vietnam ang Philippine Civic
Action Group (PHILCAG). Binuo ito ng mga sundalo, inhinyero, at medikong Pilipino.
Nagtayo sila ng mga tahanang nasira ng digmaan at gumamot ng libo-libong sibilyan ng
Timog-Vietnam.
Noong Oktubre 24-26, 1966, inanyayahan ni Pang.Marcos ang ilang bansang laban sa
komunismo tulad ng Estados Unidos, Australya, New Zealand, Timog-Korea, Thailand, at
Timog-Vietnam na magpulong sa Maynila. Tinalakay nila kung paano masusugpo ang
paglaganap ng komunismo sa rehiyon ng Timog-Silangang Asya.
Binigyang-sigla ni Marcos ang pakikipag-ugnayan sa mga bansang Asyano. Kabilang
ang Pilipinas sa mga bansang nagtatag ng Samahan ng mga Bansa sa Timog-Silangang Asya
(Association of Southeast Asian Nations o ASEAN) noong 1967.
Setyembre 21, 1972, idineklara ni Pangulong Marcos ang Batas Militar (Martial Law)
na naging hudyat ng pagwawakas ng Ikatlong Republika.
6
Ano pa ang gagawin ko?
GAWAIN B: Iguhit ang kung ang nagsasaad ng ambag ni Pang. Diosdado P. Macapagal
at naman kung ito ay kay Pang. Ferdinand E. Marcos.
_____1. Pagtatag ng samahang MAPHILINDO
_____2. Pagkakaroon ng Miracle Rice
_____3. Pagtatag ng Association of Southeast Asian Nations
_____4. Agricultural Land Reform Code
_____5. Pagsisimula ng Green Revolution
GAWAIN C: Punan ang mga letra sa krosword upang mabuo ang kasingkahulugan
ng bawat salita.
¹P
Pababa:
²K 1. Reporma
³M G S A 2. Kasarinlan
B L
⁴P N Y Y Pahalang:
3. Kasama
4. Imbitasyon
⁵ E G Y N 5. Mangangalakal
O N
7
Ano ang natamo ko?
GAWAIN: Panuto: Dugtungan ang pahayag sa ibaba nang may buong katapatan.
Natuklasan ko sa araling ito na bilang mag-aaral ay dapat akong maging
__________________________________________________.
Basahin at unawaing mabuti ang bawat pangungusap. Piliin at isulat ang titik ng wastong
sagot sa inyong sagutang papel.
1. Siya ang ikalimang pangulo ng Republika ng Pilipinas na nahalal noong Nobyembre 14,
1961.
A. Diosdado Macapagal C. Corazon Aquino
B. Ferdinand Marcos D. Fidel Ramos
2. Alin dito ang hindi naging programa ni Pangulong Diosdado Macapagal ?
A. Pagsisimula sa Green Revolution.
B. Pagbibigay ng mga murang pabahay.
C. Pagpapabuti ng kalagayan ng mga magsasaka.
D. Pagtataas ng sahod ng mga manggagawa.
8
3. Sino ang tumutol sa pagpapatibay ng Batas Republika Blg. 3844 na nilagdaan noong
Agosto 8, 1963?
A. mga kasama C. mga may-ari ng lupang pansakahan
B. mga haciendero D. mga dayuhan
4. Sa paggunita ng Araw ng Kalayaan tuwing ika-4 ng Hulyo ay inilipat ni Pang. Macapagal
tuwing ___________.
A. Hulyo 4 B. Hunyo 12 C. Pebrero 25 D. Abril 9
5. Anong bansa ang nag-aangkin sa Sabah sa panahon ng panunungkulan ni Pangulong
Macapagal?
A. Singapore B. Malaysia C. Sabah D. Britain
6. Anong samahan ang iminungkahing itatag ni Pang. Macapagal upang mapanatili ang
mapayapang ugnayan ng tatlong bansa ?
A. ASEAN C. United Nations
B. MAPHILINDO D. WHO
7. Sino ang nagwaging Pangalawang Pangulo sa naganap na eleksiyon noong Disyembre 30,
1965 ?
A. Gerardo Roxas C. Gonzalo Vasquez
B. Manuel Manahan D. Fernando Lopez
8. Alin dito ang programang/mga programang inilunsad ni Pang. Marcos para sa kaunlaran
ng bansa?
A. Pagpapatayo ng higit sa 80, 000 silid-aralan.
B. Pagpapalaganap ng mga paglilingkod na pangkalusugan.
C. Pagpapalakas ng kilusang kooperatiba.
D. Lahat ng nabanggit.
8. Aling programa ang nakatutulong sa pagpapabuti at pagpapanatili ng magandang
pakikipag-ugnayan natin sa ibang bansa?
A. Pagsasakatuparan ng higit na malawak na programa ng reporma sa lupa.
B. Paglawak ng pakikipag-ugnayang pandaigdigan ng Pilipinas.
C. Pagbabago ng organisasyon ng Hukbong Sandatahan at pagbabawas sa
kriminalidad.
D. Pagpapagawa ng higit na modernong irigasyon at paraan ng pagsasaka.
9. Sino ang nagpatupad ng mga programa para sa pagpapasigla at pagtangkilik ng sining at
kulturang Pilipino?
A. Kalihim Jose W. Diokno
B. Pang. Diosdado Macapagal
C. Ferdinand Lopez
D. Unang Gng. Imelda Marcos
10. Ito ang batas na idineklara ni Pang. Marcos na hudyat ng pagwawakas ng Ikatlong
Republika ng Pilipinas.
A. Batas Militar C. PHILCAG
B. Batas Republika Blk. 3844 D. MAPHILINDO
9
Ano pa ang kaya kong gawin?
GAWAIN B: Panuto :Panoorin ang video gamit ang link na nasa ibaba at gawin ang
nakasaad na Gawain .
a. https://www.youtube.com/watch?v=adUz_7p-TMk
b. https://www.youtube.com/watch?v=SfUauY0QNb8
1. Gumawa ng sanaysay tungkol na napanoon na video.
Sanggunian
• Antonio, Eleonor D., Banlaygas, Emilia L., Dallo, Evangeline M. (2017):
KAYAMANAN 6 (Batayan at Sanayang Aklat sa Araling Panlipunan) Rex
Publishing; Sampaloc Maynila. pp. 218-228
• https://tl.wikipedia.org/wiki/Pangkalahatang_halalan_sa_Pilipinas,_1961
• http://lrmds.depedldn.com/DOWNLOAD/MODYUL_16_MGA_PAGBABAG
O_SA_IBA_.PDF
• http://malacanang.gov.ph/presidents/third-republic/diosdado-macapagal/
• http://malacanang.gov.ph/ferdinand-marcos/
• https://www.heraldextra.com/news/opinion/herald-editorials/thumbs-up-
thumbs-down/article_a5543f74-4137-5d3b-9c0f-8cca2f076ca1.html
• https://www.officialgazette.gov.ph/featured/third-republic/
• https://www.youtube.com/watch?v=adUz_7p-TMk
• https://www.youtube.com/watch?v=SfUauY0QNb8
10
EXECUTIVE COMMITTEE FOR HYBRID MODULE
Schools Division of Taguig city and Pateros Upper Bicutan Taguig City
Telefax:
Email Address: