‫سرفصلهای ويژه‬
‫این زمان را با اس��تفاده از یک س��طح‬
‫تش��خیص دامنه از پیش تنظیم شده‬
‫ان��دازه می‌گیرند‪ .‬این س��طح طوری‬
‫تنظیم می شود که به اندازه‌ کافی باال‬
‫باش��د تا نوفه‌هاي‪ 3‬مزاحم‪ ،‬دستگاه را‬
‫تحريك نکرده‪ ،‬بلکه با اولین موج ‪E1‬‬
‫(شکل‪ )3‬شروع به کار نماید‪ .‬هنگامی‬
‫که فرس��تنده ش��روع به ارسال پالس‬
‫می‌کند‪ ،‬یک زمان‌سنج به كار مي‌افتد‬
‫و وقتی که یک دامنه بزرگ تر از سطح‬
‫تشخیص دریافت می شود‪ ،‬زمان‌سنج‬
‫متوقف می‌گردد‪ .‬زمان گذر بر حسب‬
‫میکرو ثانی��ه (‪ )µs‬ان��دازه گيري مي‬
‫شود‪.‬‬
‫در گذش��ته‪ ،‬بس��یاری از شرکت های‬
‫خدماتی‪ ،‬منحنی زمان گ��ذر را ارایه‬
‫نمی‌کردند‪ .‬این منحنی در یک نمودار‬
‫‪ CBL‬براي بررس��ي اين ک��ه ابزار به‬
‫خوبی رانده و در مرکز چ��اه قرار داده‬
‫شده‪ ،‬بس��یار ضروری اس��ت‪ .‬با وجود‬
‫این که جداول شرکت‌هاي خدماتی در‬
‫مورد زمان گذر در دس��ترس هستند‪،‬‬
‫می تـوان زمـان گـذر را با استفاده از‬
‫مقـدار ‪ 57 µs/ft‬برای لوله‌ی فوالدی‬
‫و ‪ 200 µs/ft‬براي آب خالص تقریب‬
‫زد‪ .‬طول مسافت از طريق فوالد تقریباً‬
‫فاصل ‌ه گیرنده ‪ 3‬فوتي تا فرستنده است‬
‫و طول مسافت از طريق سیال دو برابر‬
‫فاصل ‌ه حلقوی بین ابزار و لوله است‪.‬‬
‫شكل‪ 4‬نمونه‌‌اي از نمايش استاندارد‬
‫نمودارهاي س��يمان‌بندي را نش��ان‬
‫مي‌دهد‪ .‬در تراك اول از س��مت چپ‪،‬‬
‫نمودارهاي زم��ان گذر ‪ ،TT‬اش��عه‌‬
‫گام��ا ‪ GR‬و طوقه‌ه��اي لوله ‪CCL‬‬
‫نش��ان داده ش��ده اس��ت‪ .‬در تـراك‬
‫دوم‪ ،‬معمـ��والً منحنـي دامنه‌ ‪CBL‬‬
‫و گـاهي منحنـي دامنـ��ه تقويــت‌‬
‫شـده ‪4 AAMP‬رسم مي‌شود؛ اين‬
‫منحني فقط براي بزرگ نمايي بيش تر‬
‫اس��ت‪ .‬در تراك س��وم هم شكل موج‬
‫صوتي به عنوان نمودار چگالي متغير‬
‫‪ VDL‬رسم مي‌شود‪.‬‬
‫‪3  Noise‬‬
‫‪4  Amplified Amplitude‬‬
‫‪13‬‬ ‫[ شماره ‪ [ . ] 71‬شهریور ‪] ‍‍89‬‬
‫‪w‬‬ ‫‪w‬‬ ‫‪w‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪n‬‬ ‫‪i‬‬
‫منحنی دامنه‪ ،‬بيشينه‌ دامنه‌ای است‬ ‫بندشسيمانخوبباشد‪،‬وجودسيمان نباید تغییر کند‪ .‬اگر سیال چاه‪ ،‬وزن‪،‬‬
‫که درون دروازه ثبت می‌ش��ود‪ .‬دامنه‬ ‫باعث ایجاد یک الیه پوشش��ی شده و اندازه و مواد سازند ‌ه لوله جداري تغییر‬
‫معموالً بر حس��ب میلی‌ولت (‪)mV‬‬ ‫سبب می‌ش��ود که دامنه‌ موج‪ ،‬زمانی نکنند و ابزار در مرک��ز چاه قرار گیرد‪،‬‬
‫بیان می گردد‪.‬‬ ‫که گیرنده آن را دریافت می کند‪ ،‬بسیار آن گاه سیگنال صوتی لوله همواره در‬
‫‪ 2-3-2‬نمودار چگالی متغیر (‪)VDL‬‬ ‫ضعیف شده باشد‪ .‬اگر تماس و پوشش یک زمان مش��ابه به گیرنده می‌رسد‬
‫ال و فقط دامن��ه‌ آن تح��ت تأثیر وجود نم��ودار ‪VDL‬با اس��تفاده از گیرنده‬ ‫س��یمان ضعیف باش��د یا این که اص ً‬
‫تماسی وجود نداشته باشد (مانند لوله س��یمان قرار می‌گیرد‪ .‬یک پنجره یا ‪ 5‬فوت��ی ثب��ت می‌ش��ود ت��ا مي��ان‬
‫آزاد‪ ،)1‬آن گاه تضعیف سیگنال خیلی کم درواز ‌ه الکترونیکي‪ 2‬در دس��تگاه ثبت س��يگنال‌هاي ورودی س��ازند و لوله‬
‫است و دامنه موج به همان بزرگي اوليه كنن��ده س��يگنال وج��ود دارد که در جداري تفکیک بیش تری دیده شود‪.‬‬
‫باقيمي‌ماندكهاینهمانبندشضعیف مدت زمانی که س��یگنال لوله باید به نمودار ‪VDL‬مستقیماً از شكل قطار‬
‫است‪ .‬بنابراين هر چه دامنه موج صوتي گیرنده برسد‪ ،‬باز می‌باشد‪ .‬هنگامی که موج به دست می‌آید‪ .‬با نگاه به شکل‪،4‬‬
‫در گيرنده كم تر باشد‪ ،‬بيانگر اين است اين دروازه باز است‪ ،‬بيش��ينه‌ دامنه‪ ،‬فرض کنی��د که هر قطار م��وج مجزا‪،‬‬
‫مشخص بوده و به عنوان منحني دامنه متناظر با یک فالش عكاس��ي باش��د‬ ‫كه بندش سيمان بهتر بوده است [‪.]1‬‬
‫ً‬
‫در نمودار ‪ CBL‬ثبت می‌شود‪ .‬معموال که باعث گرفتن یک فیلم می‌ش��ود‪.‬‬
‫‪ 2-3‬منحن�ي هاي م�ورد اس�تفاده در دروازه در یک مدت زمان خاص پس از موج های با دامنه مثب��ت‪ ،‬فیلم را در‬
‫شروع به کار فرستنده باز شده و برای معرض نور قرار می‌دهند در حالی که‬ ‫ارزيابي سيمان بندي‬
‫دامنه‌های منفی باعث مي‌شوند نور به‬ ‫یک مدت زمان ثابت باز می‌ماند‪.‬‬ ‫‪ 2-3-1‬منحنی دامنه ‪CBL‬‬
‫شكل‪ 3‬اندازه‌گيري ويژگي‌هاي مورد دروازه ممکن است برای اندازه‌گیری فيلم نرسد‪ .‬با داشتن ‪ 15‬تا ‪ 60‬پالس‬
‫نياز در ارزيابي بندش سيمان را نشان دامنه‌ ی��ک موج خاص تنظیم ش��ود‪ ،‬در ثانیه‪ ،‬دنبال��ه‌ چنین نوردهی‌هایی‬
‫مي‌ده��د‪ .‬همان ط��ور كه مش��اهده یعنی اولین یا دومی��ن ورودی مثبت در هن��گام نمودارگیری‪ ،‬یک نقش��ه‌‬
‫سضؼيفاز قله‌های مثبت قطار موج‬
‫پیوس��ته‬‫سأثيز عيوبى ايي اعز كِ ثبػث هي ؽَد اًزصي فَسي در لَلِ خذاري ثِ درٍى عبسًذ دزاكٌذُ ؽذُ ٍ‬
‫می ش��ود‪ ،‬پس از زمان معيني كه به یا اولین ورودی منفی قطار موج ثبت‬
‫اليِوسیع تر ایج��اد می‌كند‪ .‬در این نقش��ه مقادیر‬
‫عجت‬ ‫ٍ‬ ‫ؽذُ‬ ‫دَؽؾي‬ ‫یک يك‬
‫درواز ‌ه‬ ‫ايدبد‬ ‫بعضیثبػث‬
‫ابزارها‬ ‫عيوبى‬ ‫شود‪.‬‬‫بس��تگي‪ٍ ،‬خَد‬
‫عيوبىلولهخَة ثبؽذ‬ ‫ثٌذػ‬
‫دي��واره‬ ‫كبري‬
‫ابزار تا‬ ‫ؽَد‪ .‬اگز در عيوبى‬
‫فاصل��ه‬
‫رنگ س��یاه و مقادیر منفی با‬
‫سوبطبا ٍ‬
‫ثبؽذ‪ .‬اگزمثبت‬
‫بررسي‬‫ؽذُ‬‫اول را‬ ‫ثغيبر موج‬
‫ضؼيف‬ ‫ؽَدو چند‬ ‫هيی کنند‬ ‫گيزًذُدردريبفزباز م‬
‫قط��ار م��وج‬
‫بخ��ش كِ در‬
‫اولي��ندر سهبًي‬
‫ي هَج‬ ‫دارد‪،‬‬
‫هيؽَد كِ داهٌِ‬
‫تمرکز روی رنگ سفید متناظر است‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫نظ��ر‪،‬‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫ نماین��د‪.‬‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫كه‬ ‫ جا‬‫ن‬ ‫آ‬ ‫از‬ ‫‌شود‪.‬‬‫ي‬ ‫م‬ ‫مشاهده‬ ‫گيرنده‬
‫دَؽؼ عيوبى ضؼيف ثبؽذ يب ايٌكِ افالً سوبعي ٍخَد ًذاؽشِ ثبؽذ (هبًٌذ لَلِ آساد ) آًگبُ سضؼيف عيگٌبل‬
‫در محيط چاه‪ ،‬نوي��ز و ارتعاش وجود اولین ورودی مثبت و منفی بهتر به نظر ش��كل مو ج‌ه��اي نم��ودار ‪VDL‬‬
‫سیگنالاعز‪ .‬ثٌبثزايي ّز‬
‫دربرگيرنده اطالعات زياد ولي در عين‬ ‫ثٌذػباضؼيف‬ ‫چون ّوبى‬
‫آغش��تگی‬ ‫‌رسد‪،‬كِ ايي‬
‫هيیهبًذ‬ ‫اٍليِ تاثبقي م‬ ‫ّوبى ثشرگي‬
‫آشكارسازي‬ ‫استثِس��طح‬ ‫الزم هَج‬
‫داردداهٌِ‬
‫خيلي كن اعز ٍ‬
‫لوله ]‪ .[1‬ح��ال پيچيدگي های فراواني اس��ت‪.‬‬ ‫دروازهاعز‬ ‫عيوبىکه در‬
‫ثْشز ثَدُ‬ ‫س��ازند‬
‫ثٌذػ‬‫هایكِبعدی‬‫گيرندهايي اعز‬
‫ثبؽذتاثيبًگز‬
‫ش��ود‬ ‫گيزًذُبرده‬
‫كوشز‬ ‫معين��ي باال‬
‫فَسي در‬ ‫چِ داهٌِ هَج حد‬
‫بنذي ظاهر می شوند را به حداقل می رساند‪ .‬س��یگنال لوله که همواره باید در یک‬ ‫ناخواس��ته‬
‫بهمورد استفاده در ارسيابي سيمان‬
‫ضعيف‬ ‫‌هاي‬ ‫ل‬ ‫س��يگنا‬ ‫‪ 3-2‬منحني هاي‬
‫معموالً بزرگ ترین دامنه‌ها به جاهایی زمان مش��ابه دریافت ش��ود‪ ،‬خطوط‬ ‫نشود‪.‬‬ ‫حساس‬
‫‪ 1-3-2‬منحني دامنه ‪CBL‬‬
‫ال بدون سیمان هستند یا لوله مستقیم تش��کیل می‌دهد‪ .‬سیگنال‬ ‫منحنی دامنه ‪ ،CBL‬اندازه‌ای از دامنه‌ که کام ً‬
‫ؽكل‪ 3‬اًذاسُگيزي ٍيضگيّبي هَرد ًيبس در ارسيبثي ثٌذػ عيوبى را ًؾبى هيدّذ‪ّ .‬وبًغَر كِ در ايي ؽكل‬
‫ضخامت‌های متغیر سیمان‬ ‫س��یگنال لوله ج��داري در گیرنده‌ ‪ 3‬آزاد اس��ت‪ ،‬مربوط می‌شود‪ .‬کم ترین سازند از‬
‫س��ازندهایی مي‌گذرد ک��ه خواص‬ ‫بندش ثخؼو قغبر‬
‫دارد‪ ،‬اٍليي‬
‫بهترین‬ ‫ثغشگي‬ ‫ديَارُ لَلِ‬
‫مربوط به‬ ‫دامنسبه‌ها هم‬
‫فبفلِ اثشار‬
‫‪،CBL‬‬‫راندنكِ ثِ‬
‫هؼيٌي‬ ‫‌باش��د‪.‬سهبى‬
‫هنگام‬ ‫اعز‪،‬یدظ اس‬‫ًؾبى دادُ ؽذُفوتی م‬
‫آکوس��تیک آن ها ثابت نيس��تند‪ .‬در‬ ‫است‪.‬‬ ‫گیرنده‬ ‫به‬ ‫فرس��تنده‬ ‫از‬
‫هَج در گيزًذُ هؾبّذُ هيؽَد‪ .‬اس آًدب كِ در هحيظ چبُ ًَيش ٍ ارسؼبػ ٍخَد دارد السم اعز عغح‬‫صوت‬ ‫مس��یر‬
‫نتیج��ه‪ ،‬س��یگنال س��ازند در نمودار‬
‫آؽكبرعبسي سب حذ هؼيٌي ثبال ثزدُ ؽَد سب گيزًذُ ثِ عيگٌبلّبي ضؼيف ًبخَاعشِ حغبط ًؾَد‪.‬‬
‫‪VDL‬به شکل مجموعه‌ای از خطوط‬
‫غیرمس��تقیم یا موج‌دار نمايش داده‬
‫می‌ش��ود‪ .‬ورودی‌های گل يا س��يال‬
‫درون ستون چاه ممکن است خطوط‬
‫مستقیمی را از خود نشان دهند‪ ،‬ولی‬
‫معموالً زمان رس��يدن آن طوالنی و با‬
‫تاخير می‌باشد‪.‬‬
‫‪ 3-3-2‬منحنی زمان گذر (‪)TT‬‬
‫ضکل ‪ -3‬انذاسه گيزي دامنه و سمان گذر موج صوتي در ‪[3] CBL‬‬
‫زمان گ��ذر‪ ،‬م��دت زمانی اس��ت که‬ ‫‪ | 3‬اندازه گيري دامنه و زمان گذر موج صوتي در ‪]3[ CBL‬‬
‫شـکل‬
‫هٌحٌي داهٌِ ‪ CBL‬اًذاسُ اي اس داهٌِ ي عيگٌبل لَلِ خذار ي در گيزًذُ ي ‪ 3‬فَسي هي ثبؽذ‪ٌّ .‬گبم راًذى‬
‫س��یگنال صوتي‪ ،‬مس��افت فرستنده‬
‫لَلِرا طی می کند (ش��کل‪.)3‬‬ ‫عبسًذُ ي‬
‫گیرنده‬ ‫هَاد تا‬ ‫‪Gate‬اًذاسُ ٍ‬
‫‪2  Electronic‬‬ ‫سغييز كٌذ‪ .‬اگز عيبل چبُ‪ٍ ،‬سى ‪،‬‬ ‫ًجبيذ‬
‫‪1  Free‬‬ ‫‪ ،CBL‬هغيز فَر اس فزعشٌذُ ثِ گيزًذُ‬
‫‪pipe‬‬
‫خذاري سغييز ًكٌٌذ ٍ ا ثشار در هزكش چبُ قزار گيزد‪ ،‬آًگبُ عيگٌبل فَسي لَلِ ّوَارُ در يك سهبى هؾبثِ ثِ‬
‫‪2‬‬
‫گيزًذُ هيرعذ ٍ فقظ داهٌِي آى سحز سأثيز ٍخَد عيوبى قزار هيگيزد‪ .‬يك دٌدزُ يب درٍاسُي الكشزًٍيكي‬
‫در دعشگبُ ثجز كٌٌذُ عيگٌبل ٍخَد دارد كِ در هذر سهبًي كِ عيگٌبل لَلِ ثبيذ ثِ گيزًذُ ثزعذ ‪ ،‬ثبس‬
‫‪o‬‬ ‫‪c‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪r‬‬
‫هيثبؽذ‪ٌّ .‬گبهي كِ ايي درٍاسُ ثبس اعز ثيؾيٌِي داهٌِ هؾخـ ٍ ثِ ػٌَاى هٌحٌي داهٌِ در ًوَدار ‪CBL‬‬
‫ثجز هيؽَد‪ .‬هؼوَالً درٍاسُ در يك هذر سهبى خبؿ دظ اس ؽزٍع ثِ كبر فزعشٌذُ ثبس ؽذُ ٍ ثزاي يك هذر‬