Professional Documents
Culture Documents
Karl Jaspers - Wiara Filozoficzna
Karl Jaspers - Wiara Filozoficzna
Karl Jaspers - Wiara Filozoficzna
Wiara Filozoficzna
Wykład pierwszy
Pojęcie wiary filozoficznej
Wiara filozoficzna jest nieodłączna od gotowości do porozumieniabez Dziś, w potrzebie, rozumiemy, że porozumienie jest podstawowym
reszty. Właściwa prawda wyrasta bowiem przy spotkaniu z wiarą tylko w postulatem skierowanym do nas. Rozjaśnienie porozumienia na podstawie
obecności Ogarniającego. Dlatego obowiązuje twierdzenie: t y l k o jego różnorakich źródeł w każdym rodzaju Ogarniającego staje się
ludzie w i e r z ą c y m ogą urzeczywistnić porozumie - głównym tematem, gdy uprawia się filozofię. Natomiast przybliżenie po-
n i e . Natomiast nieprawda wyrasta z utrwalania treści wiary, które rozumienia, przybliżenie każdej możliwości jego urzeczywistnienia, jest na
jedynie się odpychają. Dlatego obowiązuje twierdzenie: z f a n a t y k a mi co dzień zadaniem filozoficznego życia.
w i a r y n i e ma r o z m o w y . Wiara filozoficzna odkrywa dia-
belstwo w każdym przymusie, by z kimś zerwać, i w każdej woli zerwania. Przełożył Jan Carewicz
Przeciw filozoficznej wierze w porozumienie skierowany jest z a -
r z u t : wiara w porozumienie jest utopią. Ludzie tacy nie są. W ruch
wprawiają ich własne namiętności, własna wola mocy, własne, interesy
życiowe sprzeczne z cudzymi. Porozumienie zawodzi niemal zawsze, z
cała pewnością zaś w ludzkiej masie. Najlepszy jest jeszcze jakiś konwe-
ncjonalny ład podległy prawom, które przesłaniają zwykły brak zasad i
zwykłą nikczemność, wykluczające porozumienie. Wymagać od ludzi
zbyt wiele - znaczy na dobre ich zniszczyć.
Należy na to odrzec:
1. Ludzie nie są tacy, jacy są, lecz zawsze stanowią jeszcze dla siebie
problem i zadanie: wszelkie globalne sądy o nich mówią więcej niż
można wiedzieć.
2. Porozumienie w każdej postaci do tego stopnia należy do samej istoty
człowieka jako takiego, że musi być zawsze możliwe i nigdy nie można
wiedzieć, jak daleko się jeszcze posunie.
3. Porozumienie bez granic nie jest programem, lecz samą wszechogar-
niającą wolą wiary filozoficznej - dopiero na tej podstawie znajdują
szczegółowe uzasadnienie zamiar i metody porozumienia na każdym jej
szczeblu.
4. Porozumienie bez granic nie jest wynikiem jakiejś wiedzy, lecz zdecy-
dowaniem do wkroczenia na taką drogę, by być człowiekiem. Idea
porozumienia nie jest utopią, lecz wiarą. Stoi przed każdym pytanie,
czy do tego dąży i czy wierzy w to, nie jako w coś w zaświatach, lecz
jako w coś całkowicie obecnego: w rzeczywistą, tkwiąca w ludziach
możliwość współżycia, rozmowy, w możliwość, by dotrzeć przez to
współżycie do prawdy i dopiero tą drogą stać się naprawdę sobą.
122 123