Klasik Düşünce Okulu

Genel Felsefe
Dördüncü Derse İlişkin Değerlendirme Sorusu

İnsan yapımı herhangi bir aracı alalım. Mesela bu bir tornavida olsun. Söz konusu bu aracın aslî bir
işlevi (Yun. ergon) olduğu iddia edilebilir mi? Tornavida bir vidayı sabitlemek veya yerinden çıkarmak
için kullanılabildiği gibi bir şeyi kazımak, bir şeylere vurarak ses çıkarmak (…) için de kullanılabilir.
Bunların hangisinin öne çıktığı kullanana ve kullananın niyetine göre değişir. Bu itibarla işlev mutlak
veya nesneye içkin bir özellik değil, ilişkisel veya nesneye dışsal bir özellik olarak ele alınabilir. Bu
düşünüş tarzını tüm nesnelere ve hatta lafızlara veya cümlelere de genişletebiliriz. Eğer nesnelerin
kendinde bir işlevi yok ise o nesnelere ilişkin olarak dile getirilen lafızların ve cümlelerin mutlak
anlamda doğru ya da yanlış olmalarından söz edemeyiz.

1. Bu durumda bazı lafızları ve cümleleri sorgusuz sualsiz kolaylıkla doğru kabul ediyor olmamız
nasıl açıklanabilir?

2. Bu şekilde doğru kabul edilen lafız ve cümlelerin makbul bir para birimi gibi dolaşıma
sokulmasından ve herhangi bir direnç, bir sorgulama olmaksızın kullanılmaya başlanmasından
söz edebiliriz. Bu durumda neyin doğru ya da yanlış olduğunun gerçeklikle ilişkisi içerisinde değil,
bir sözü dolaşıma sokabilen iktidarla ilişkisi içerisinde belirlendiği öne sürülebilir mi? Tartışınız.