PARAGRAFTA YAPI ÇIKMIŞ SORULAR 3
Okumayan bir insan, sadece tek bir yaşam sürmüştür. Oysa
ben Napolyon’un, Sezar’ın, Dartanyan’ın yaşamlarıyla kendi
yaşamımı zenginleştirdim. Bu nedenle, gençleri kitap
okumaları konusunda her zaman yüreklendiriyor,
yönlendiriyorum, çünkü bu, tek boyutlu kişilikten kurtulmanın
en etkili yoludur. Böylece, ---- bu müthiş bir ayrıcalıktır.
1. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? (2009)
A) tarihsel olaylara ilgi duyarsınız
B) ülkeleri tanıma isteğiniz artar
C) değişik yaşantılar edinmiş olursunuz
D) insanları daha çok sevebilirsiniz
E) sorumluluk duygunuz gelişip güçlenir
(I) Geçmiş çağlardan günümüze kalan büyük yapıtlar, örneğin
Tolstoy’un Savaş ve Barış, Stendhal’ın Parma Manastırı,
Dostoyevski’nin Budala adlı yapıtları çağlarının birer
tanığıdır. (II) Ama yazarlar bu yapıtları çağın tanığı olmak
isteğiyle yazmamıştır. (III) Çağlarının havasını kendi
kişiliklerinde erittiklerinden ister istemez çağın etkileri
yapıtlarında belirir. (IV) Ne var ki çağına tanıklık etmenin
çeşitli yolları vardır. (V) Bu yollara başvurulmadan yazı-lanlar
bu işlevi yerine getiremez, kısa zamanda unutulur, öte yandan
yaratma isteğiyle yazılan yapıtlarsa kalıcılığa ulaşır.
2. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden
sonra “Kızıl ve Kara’yı okuyan günümüz insanının, Napolyon
çağının anlayışını bu kitapta bugün de bulması, yapıtın
kalıcılığını sağlayan sanatsal ve dilsel değerinin bir
göstergesidir.” cümlesi getirilebilir? (2010)
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Şairler arasında öteden beri süregelen açık ya da gizli bir yarış
vardır. Oysa aynı gözeden su içen, aynı güneş altında ısınan,
aynı ağacın gölgesinde oturan insanlardır onlar. Birbirlerine,
sanıldığından daha çok ihtiyaçları vardır. Ölmüş şairlerle,
onların anıları üzerinde yaşatılan dostluklar da dâhildir buna. -
---? Kıskanmalar, görmezden gelmeler, kara çalmalar… Neyi
paylaşamazlar? Herkesin kabı kendine göredir, alacağı su
miktarı bellidir oysa. Paylaşmanın, el ele vererek yaratacakları
eleştiri ortamının sağlayacağı yararlar üstünde durmak ve
bunu geliştirmek varken nedir bu yok edici yarış?
3. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (2011)
A) Oysa her şair, şiirini kendi yaşam serüveninden çıkarmaz
mı
B) Bunu bilmelerine karşın nedir bu sevgisizlik şairler
arasında
C) Şairler arasındaki bütün bu çatışmalar gerçekte şiirimizin
tematik haritasını daraltır mı
D) Öyleyse neden şiirin kolaya kaçma sanatı olduğu izlenimi
yaratılıyor
E) Şairler, birbirlerini değerlendirirken şiirsel ölçütler
kullanırlar mı
“Edebiyat dergilerinde sevmediğin, sıkılarak okuduğun yazılar
hangisidir?” diye sorsalar hiç düşünmeden, “Belli bir şiir
kitabı üzerine yazılmış tanıtım yazılarıdır.” derim. Sorun belki
de bendedir ama bu tür yazıların neye göre yazıldığını
anlayamıyorum. Tanıtımı yapan iyi niyetli yazar, genellikle
ilgili şairin söz konusu kitabındaki dizelerden esinle bir şeyleri
duyumsatmaya, şairin şiir dünyasına kendisi ile birlikte
katılmaya çağırır bizi. Kendince eklemeler de yapar o şiirlerde
oluşturulmaya çabalanan etkileyici havaya. Ama söz konusu
kitap, okurca önceden okunmadığı, belki de tanıtıcı üzerine
aldığı işi gerektiği gibi yapmadığı için kitaba yönelik ilgi
oluşturulamaz çoğu zaman. ----.
4. Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? (2013)
A) Bu yazılarda şairi, şiir yazmaya yönlendiren etkenler
üzerinde de durulmalıdır
B) Bu nedenle okuyucunun şiir bilgisini zenginleştirecek
açıklamalara yer verilmelidir
C) Oysa tanıtma yazıları şiire dönük olmayan sorunlarla
şişirildiği için ilginçliğini yitirir
D) Edebiyat dergilerinde tanıtım yazılarına az yer verilmesi
kitaplara duyulan ilgiyi azaltmaktadır
E) Böylece okuyana eziyet eden, onu yoran, anlamsız ve sıkıcı
bir metin ortaya çıkar (yksedebiyat.org)
I. Galileo, Rönesans ile Aydınlanma’nın etkilerinin gözle
görülür hâle geldiği bir dönemde yaşadı.
II. Bu dönem sadece siyaset, sanat ve din alanlarında değil,
bilim alanında da ciddi bir yenileşmenin yaşandığı, doğayı
matematikle kavramanın daha temel bir yaklaşım hâline
geldiği bir dönemdi.
III. Matematik giderek Galileo için yaşamın bütün gizlerini
açabilecek bir anahtar hâline geldi.
IV. Tıp okumak üzere gönderildiği üniversitede, tıp yerine
matematiği yeğlemesi, Galileo’nun bütün yaşamını
belirleyecek bir sürecin başlangıcı oldu.
V. Bu, bilimsel çalışmalarına da yansıdı ve fizik biliminin
hem matematikselleşmesinde hem de modern biçimine
kavuşmasında büyük rol oynadı.
5. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin anlamlı bir
bütün oluşturması için hangilerinin birbiriyle yer
değiştirmesi gerekir? (2014)
A) I ile IV B) II ile III C) III ile IV D) III ile V E) IV ile V
(I) Özgün imgelerle şiir yazılması ve ozanın o imgelere
yaslanarak sesini bulması, kuşkusuz başarıdır. (II) Ama bence,
imgesiz, olağan bir içerikle sadece bilgi veren gelişigüzel bir
özden şiir üretmek daha büyük bir başarıdır. (III) Çünkü böyle
bir şiirde imgeler dünyasına sığınmak söz konusu değildir.
(IV) Ama bunu da aşan bir başarı yok mudur? (V) Bana
sorarsanız var: O da, o güne dek eskitilmiş, ağızlarda sakız
olmuş, bayağı diyebileceğimiz bir içeriği şiire dönüştürmek
olsa gerek.
6. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden
sonra, düşüncenin akışına göre, “Büyüyü oluşturan, salt,
sözcüklerin dizimidir.” cümlesi getirilmelidir? (2015)
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Durmadan artıyor edebiyata ilişkin tutarsızlıklar. ----. Bir
yandan da belgesiz savlar, yanlış anlamalar, aldatıcı ön
yargılar kaplıyor ortalığı.
7. Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre,
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (2016)
A) Şiir, hikâye ve roman okuyanların sayısı büyük bir hızla
artıyor
B) Yazarın kimlik arayışını doğal olarak bu arayışın bunalımı
izliyor
C) Masum umutlarla yola çıkmış yeni kalemler yaşatıyor
dergileri
D) Yazarların magazin programlarına nesne olacağı günler
geliyor
E) Kitap satışları ve dergi abonelikleri gün geçtikçe düşüyor
www.yksedebiyat.org
I. Evet, İzmit ve Bursa gibi büyük sanayi şehirlerini ve
körfezdeki dev fabrikaları hatırlatan bir görüntü bu.
II. Sabaha karşı şehre girerken yolun solunda sis, duman ve
alevler içindeki Karabük Demir Çelik Fabrikası’nın silo
şeklindeki dev bacaları hafızalarımızı yokluyor.
III. Gece yollara düşüyoruz, sabahın erken saatlerinde
Safranbolu’dayız.
IV. Yolda birkaç dakika seyrettiğimiz bu devasa fabrikayı
geçtikten sonra Karabük şehir merkezine giriyoruz.
V. Yalnız Safranbolu’dan önce Karabük’ten kısaca bahsetmek
istiyorum.
8. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün
oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü
olur? (2016)
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
(I) Bir süredir takip ettiğim eleştirmen, eser
değerlendirmelerinde genellikle nesnel ölçütler kullanmıyor.
(II) Bir eser hakkında ulaştığı yargılar havada kalıyor. (III) Bir
gün beğendim dediğine başka bir gün beğenmedim demesine,
bu yüzden şaşırmıyorum. (IV) Okur, bunları örnekleriyle
görmek ister. (V) Ne var ki son zamanlarda dergiler, eleştiri
dünyasına hiçbir katkısı olmayan yazılarla dolu.
9. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden
sonra "Oysa gerçek eleştirmen eserle ilgili yargılarını
gerekçelere dayandırır." cümlesi getirilmelidir? (2017)
A) I B) II C) III D) IV E) V
(I) Dinlemeyle ilgili bütün incelemeler, dinleyicinin, mesajın
içeriğine odaklanmasının önemine işaret eder. (II) Çoğu
zaman konuşmacıyı dinlemez yalnızca dinlemiş gibi
görünürler. (III) Buna karşılık iyi dinleyiciler söylenen her
şeyde ilginç ve faydalanılacak bir şey bulmaya çalışırlar. (IV)
Burada benim ihtiyacım olan hangi bilgiler var? (V)
Söylediklerinde yeni bir şey var mı? (VI) Bu tür sorular bizim
ana yoldan ayrılmamamızı sağlar.
10. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden
sonra, "Fakat kimi dinleyiciler bir konuşmacının mesajını
aktarmasına nadiren fırsat verirler." cümlesi getirilmelidir?
A) I B) II C) III D) IV E) V (2017)
Bir anaokulundaki çocukların ebeveynleri, bazen işleri
nedeniyle çocuklarını okulun kapanma saatinden sonra almaya
gider. Böyle zamanlarda okul personelinden bazıları
çocuklarla birlikte beklemek zorunda kalır. Bu durum birtakım
sorunlara yol açar. Yöneticiler de çözüm olarak geciken
ebeveynlere bir yaptırım uygulamaya karar verir. Ancak bir
süre sonra ailelerin daha çok gecikmeye başladığı görülür.
Çünkü aileler artık cezalarını çektikleri için kendilerini rahat
hisseder.
Diğer bir deyişle ----.
I. daha önce yaşadıkları mahcubiyet duygusundan uzaklaşarak
kendilerini haklı gördükleri bir konuma gelirler
II. okulda bekleyen çocukların aileleri davranışlarıyla
cezalardan hoşnut olmadıklarını gösterirler
III. yöneticiler uyguladıkları yöntemle asıl cezayı ailelere
değil, okul personeline verdiklerini fark ederler
11. Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
yukarıdakilerden hangileri getirilebilir? (2018)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
----. Bütün yapıtlar kendilerinden önceki yapıtlarla yapılmış
bir konuşmanın izlerini taşır. Dostoyevski İnsancıklar'da
Gogol'la tartışır. Kafka, Dönüşüm’de Dostoyevski'nin elli yıl
önce sorduğu soruyu, "İnsan mıyım, yoksa böcek mi?"
sorusuyla cevaplar. Oğuz Atay romanlarını yaralı Don
Kişotların, yeraltında yaşayanların, hamam böcekleri ve
metamorfozların yankılandığı bir vadide yazar.
12. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (2019)
A) Hiçbir yapıt boşluğa doğmaz; akan nehre sonradan eklenir
B) Hemen her anlatı çoktan kabul edilmiş doğruların üzerinde
yükselir
C) Her yazar kendinden önce düğümlenmiş metinlerin
ilmeğini çözer
D) Her yapıt, olay örgüsü açısından biricik olma idealiyle yola
çıkar
E) Edebî yapıtlar, yazarının iç hesaplaşmalarının yansıdığı bir
aynadır
(I) Batı etkisindeki çağdaş Türk şiiri eskiyi yok sayarak,
eskiden gelen her şeyi silip atarak gelişmedi. (II) Kısa sürse de
eskiye karşı zorlu çıkışların yapıldığı, geçmişin küçümsendiği
dönemler olmadı değil. (III) Ama çağdaş şiirimiz, edebiyatı-
mızın çok daha eski dönemlerinin güzel ürünlerinden, güçlü
ustalarından zaman zaman etkilendi. (IV) Sanatçılar, divan
edebiyatı ve halk edebiyatının kimi unsurlarını eserlerine
bazen örtülü olarak bazen de açıkça taşıdı. (V) Hatta bunların
arasında çağdaşlıklarından hiçbir şey yitirmeden divan şiiri
tarzında yazmayı deneyenler de oldu.
13. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden
sonra “Eski şiire özgü üslubun çağdaş şiirde kullanılıp
kullanılamayacağı konusunda tartışmalara girdi.” cümlesi
getirilebilir? (2020)
A) I B) II C) III D) IV E) V
Sinema ve spor dendiğinde akla gelen başarılı filmler yok
mudur? Olmaz olur mu! Zaman zaman usta yönetmenler bu
konudaki klişeleri aşıp sporu filmlerine ustaca yerleştirmiş-
lerdir. Mesela Fabri'nin unutulmaz filmi Cehennemde İki
Devre bunlardan biridir. Bu önemli film, savaş sırasında bir
Alman toplama kampında, kamp yöneticileriyle tutsaklar
arasındaki bir futbol maçının, tutukluların kaçması için bir
fırsata dönüştürülmesini ustaca anlatır. —. Buna benzer
şekilde unutamadığım diğer bir film de Hitchcock'un Trendeki
Yabancılar'ı ve bu filmin ünlü tenis sahnesidir.
14. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (2020)
A) Ama spor, yalnızca izleyiciyi kendine çekmek için
futbolun geriliminden ve çalımından ibaret bir etkinlik
değildir
B) Sinema izleyicisinden çok futbol meraklılarının ilgisini
çeken bu tarz filmlerin popülerleşmesi doğaldır
C) Bu filmi izleyenler sadece bir filmin değil aynı zamanda bir
futbol maçının heyecanını içlerinde duyar
D) Film yorumcuları kadar spor eleştirmenlerinin de
eleştirdiği film gerçekçilikten uzak bulunmuştur
E) Spor ve sinema ilişkileri üstüne bir yazı yazmak için
aslında ikisinin de iyi bir izleyicisi olmak gerekiyor
I. Roket kullanmadan uzay deneyimi yaşamak isteyen
Eustace, basınçlı bir uzay kıyafeti giymişti ve ince bir
polietilen balonun altına asılıydı. II. İlkin gevşek bir dörtgen
hâlinde göğe doğru yükseldi sonra pürüzsüz ve şişkin bir
damla biçimi aldı. III. Eustace hedefine yani gezegen
yüzeyinden 25 mil yüksekliğe ulaştığında ise balon; futbol
stadı büyüklüğünde, ışıl ışıl parlayan, kusursuz bir küreye
dönüştü. IV. Balon göğe sorunsuzca yükselirken içindeki
helyum gazı genişlemeye başladı ve kat ettiği her mesafede
balonun şekli değişti. V. Geçtiğimiz ay 57 yaşındaki Alan
Eustace, kayış gıcırtısı dışında hiçbir ses çıkarmadan New
Mexico Çölü’nden gökyüzüne doğru hareket etti.
15. Yukarıda numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün
oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü
olur? (2022)
A) I B) II C) III D) IV E) V