1.) Kar yağarken yollar kapanabilir, ulaşım aksaya 5.
) Aşağıda Mete’nin tanıtımını yaptığı bölge
bilir. Soğuk günlerde su boruları donar. Çok soğuk hakkında verdiği bilgiler görülmektedir. günlerde don olayı olursa çiftçiler bundan olumsuz BÖLGE TANITIMI etkilenir. Fakat güneşli bir ilkbahar günü piknik -Sıcaklık ortalaması 18⁰C’un üzerindedir. için iyi bir fırsattır. -Yılın yarısı kurak geçmektedir. Yukarıda verilen metinden çıkarılacak sonuç -Yıllık yağış miktarı 1000-1200 mm arasındadır. nedir? Buna göre Mete bölgenin hangi özelliği hakkında A) Hava durumu günlük yaşamımızı etkiler. bilgi vermiştir? B) İklim günlük yaşamımızı etkiler. A) Hava durumu B) İklimi C) Gün içerisinde hava durumu sürekli değişir. C) Yükseltisi D) Konumu D) Bir bölgede her sene farklı bir iklim yaşanır. 6.) Rüzgârlar taşıdıkları malzemeyi kayaların alt 2.) Şekilde deniz melteminin oluşum şekli taraflarına çarparak kayaları aşındırır. Sert olan görülmektedir. üst kısımlar ise şapka görünümünü alır. Rüzgârın aşındırma şekline bir örnek verilen yeryüzü şekli hangisidir? A) Peribacaları B) Mantar kaya C) Buzul vadi D) Kumul tepeleri
7.) İklim nedir? İklim ile ilgilenen bilim dalına
ne ad verilir? Deniz melteminde rüzgâr denizden karaya doğru Ali’nin cevabı:Dar bir alanda kısa süreli görülen hava eser. Ege kıyılarında bu rüzgârlara imbat denir. olaylarına iklim denir. İklim bilimi klimatolojidir. Buna göre deniz meltemi hakkında verilen; Hava durumu nedir? Hava durumu ile ilgilenen I. Kara ve denizlerin farklı ısınma özelliğinden bilim dalına ne ad verilir? oluşur. Ayça’nın cevabı: Bir bölgede uzun yıllar etkili olan II. İmbat gündüz esen bir rüzgârdır. hava olaylarının ortalamasıdır. Bilim dalına ise III. Yüksek basınçtan alçak basınca doğru eser. meteoroloji denir. Verilen soru ve cevap İfadelerinden hangileri doğrudur? metinlerindeki hata nasıl düzeltilebilir? A) Yalnız I B) I ve II A) Sorular birbirleri ile yer değiştirilerek C) II ve III D) I, II ve III B) Cevaplardaki bilim dallarının yerleri 3.) Boşluklar hangi kavramlarla doldurulmalıdır? değiştirilerek İklimi inceleyen bilim dalı………….. C) Cevaplardaki tanımların yerleri değiştirilerek Hava durumu nu inceleyen bilim dalı……. D) Cevaplar birbirleri ile yer değiştirilerek A) Klimatoloji-meteoroloji 8.) İç Anadolu Bölgesinin iklimi ‘’Yazları sıcak ve B) Meteoroloji-klimatoloji kurak, kışları ise soğuk ve kar yağışlıdır’’ Fakat İç C) Meteorolog-klimatolog Anadolu Bölgesinde hava durumuna bağlı olarak yaz D) Klimatolog-meteorolog mevsiminde yağmur yağabilir. Kış mevsiminde ise hava sıcaklığı mevsim normallerinin üzerinde 4.) Panoda iklim ve hava durumu ile ilgili cümleler seyredebilir. Bu durumda da İç Anadolu Bölgesinin verilmiştir. iklimi için yine ‘’Yazları sıcak ve kurak, kışları ise 1. Dar bir alanda görülür. soğuk ve kar yağışlıdır’’ ifadesini kullanırız. 2. Kurak, yağışlı, sıcak kavramları ile ifade edilir. Buna göre iklim ve hava durumu hakkında hangi 3. İlgilenen bilim dalı klimatolojidir. seçenekte verilen ifade doğrudur? 4. Günlük ve haftalık tahminlerle ifade edilir. A) Hava durumu iklimi değiştirmez. Verilen cümlelerin bir hava durumu, bir iklimi B) İklim hava durumunu değiştirmez. çağrıştıran şeklinde sıralanması için hangi C) Hava durumu değiştikçe iklimde değişir. cümleler yer değiştirmelidir? D) İklim değiştikçe hava durumu da değişir. A)1 ve 2 B)2 ve 3 C)3 ve 4 D)1 ve 4 9.) Dünya’nın etrafını saran 100.000 km 12.) Bazı yeryüzü şekillerinin oluşumu hakkında kalınlığındaki gazlardan oluşan atmosfer tabakası bilgiler verilmiştir. hakkında bazı bilgiler yazılmıştır. Rüzgarın Peribacası Rüzgarın biriktirme 1. Zararlı ışınları tutar aşındırmasıyla şekliyle oluşan Mantar kaya 2. Güneş ışınlarını hep aynı noktaya biriktirir. oluşan yeryüzü yeryüzü şekilleri 3. Hava olaylarını oluşturur. şekilleri Kumul tepesi 4. Dünya’nın aşırı soğuyup ısınmasını engeller. Orta kısımda yazılı olan yeryüzü şekilleri sağ ya Bu ifadelerden kaç numaralı bilgi yanlıştır? da solda verilen oluşum şekillerine göre A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 sınıflandırılacaktır. Buna göre yukarıdan aşağı hangi ok işaretleri ile sınıflandırılabilir? 10.) aylara göre değişimini gösteren grafik verilmiştir.
13.) I. Yapısındaki gazlar sayesinde canlıların
yaşamasına olanak sağlar. II. Katmanlı bir yapıya sahiptir. III. Güneş’ten gelen zararlı ışınların yeryüzüne Verilen grafik ile ilgili Mete’nin yorumu şu ulaşmasını sağlar. şekildedir. Verilen ifadelerden hangileri atmosferin ►Grafiği verilen nokta Kuzey Yarım Küre’de yer alır. özelliklerindendir? ►Grafiği verilen noktaya yaz aylarında Güneş A) Yalnız I B) I ve II ışınları dik olarak gelir. C) II ve III D) I, II ve III Mete’nin yorumlarının gerekçesi hangi seçenekte 14.) ‘’Kış mevsiminde çok yağış alan bir yerin yılın doğru olarak verilmiştir? her hangi birinde az yağış alması o yerde iklimin A) Kış aylarında ortalama sıcaklık değerlerinin değiştiğine kanıt olamaz’’. yüksek olması İfadesini doğrulayan bir örnek hangi seçenekte B) Yaz aylarında ortalama sıcaklık değerlerinin verilmiştir? yüksek olması A) Yazları sıcak ve kurak bir iklime sahip bir C) Yaz aylarında ortalama sıcaklık değerlerinin bölgede 2018 yazında çok yağış görülmesi düşük olması B) Kışları ılık ve yağışlı bir iklime sahip bir D) Yaz ve kış aylarında ortalama sıcaklık bölgede 2016 kışında bol yağmur yağması değerlerinin eşit olması C) Her mevsim yağışlı bir iklime sahip bir bölgede 11.) Sıcaklıkları farklı X ve Y noktaları şekilde 2017 ilkbaharın da çok yağmur yağması verilmiştir. D) Kışları soğuk ve kar yağışlı bir iklime sahip bir bölgede 2016 kışında don olaylarının sık görülmesi
15.) Bazı yağış biçimlerinin tanımları verilmiştir.
Bu noktalar hakkında verilen hangi seçenekteki ►Gökyüzüne doğru buharlaşan su tanecikleri ifade yanlıştır? yoğunlaşarak sıvı şekilde yeryüzüne iner. A) Y noktası alçak basınç merkezidir. ►Havanın su buharı yeryüzündeki cisimler B) Rüzgârın yönü X noktasından Y noktasına üzerinde katı şekilde donar. doğrudur. Tanımları verilen yağış biçimleri sırasıyla hangi C) Y noktasında bulut oluşumu daha azdır. seçenekte doğru verilmiştir? D) Rüzgârın yönü yüksek basınçtan alçak basınca A) Kar, dolu B) Yağmur, kar doğrudur. C) Yağmur, kırağı D) Dolu, yağmur 16.) Antalya’nın bir ilçesinde sağanak yağmur 20.) Hava olayları hakkında öğrencilerin yağışı görülür iken, komşu ilçeye damla yağmur yorumlarını gösteren panolar görülmektedir. yağmamıştır. Verilen metne en uygun açıklama Fatih: Atmosferdeki su buharının yoğunlaşması hangi seçenekte verilmiştir? ile yağışlar oluşur. A) İklim elemanları etkilidir. Gökhan: Kırağı sonbahar ve kış aylarında görülür. B) Hava durumu kısa süreli hava olaylarıdır. Ecrin: Hava sıcaklığı aniden düşerse yağmur C) Hava olayları dar alanlarda etkilidir. damlaları donarak buz parçacıkları şeklinde kar D) İklimde değişkenlik çok azdır. oluşturur. Öğrencilerin yorumları hakkında hangi seçenekte 17.) K, L, M ve N ortamlarının sıcaklık durumlarını verilen ifade doğrudur? gösteren tablo verilmiştir. A) Ecrin’in ifadesi doğru, Fatih ve Gökhan’ın K 18 ⁰C ifadesi yanlıştır. L 22 ⁰C B) Fatih’in ifadesi doğru, Ecrin ve Gökhan’ın M 16 ⁰C ifadesi yanlıştır. N 26 ⁰C C) Ecrin’in ifadesi yanlış, Fatih ve Gökhan’ın Bu ortamlar ile ilgili verilen ifadelerden hangisi ifadesi doğrudur. doğrudur? D) Gökhan’ın ifadesi yanlış, Fatih ve Ecrin’in A) K ve L ortamları yan yana getirilirse K alçak ifadesi doğrudur. basınç merkezi olur. 21.) Geniş bir alanda uzun yıllar görülen hava B) M ve N ortamları arasında oluşacak rüzgârın olaylarının ortalamasına iklim denir. yönü M ortamından N ortamına doğrudur. İklimin hayatımıza etkisi ile verilen; C) L ve M ortamları yan yana getirilirse rüzgâr I. Giyim tarzımızı etkiler. oluşmaz. II. Ev ve işyerlerimizin yakıt giderlerini etkiler. D) L ve M ortamları yan yana getirilirse M III. Yetiştirdiğimiz tarım ürünlerini etkiler. ortamında bulut oluşumu daha fazla olur. İfadelerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II 18.) Yeryüzünden buharlaşan su moleküleri C) II ve III D) I, II ve III bulutları oluşturmak üzere atmosferde yükselir. Yoğunlaşmanın gökyüzüne yakın ya da yeryüzüne 22.) Birbirlerine eşit uzaklıkta ve farklı sıcaklık yakın olduğu durumlarda farklı yağış şekilleri değerlerine sahip noktaların aralarına anemo görülebilir. metreler (rüzgâr hızı ölçer) yerleştirilmiştir. Hangi seçenekte verilen yağış şekli yoğunlaşma durumuna göre diğerlerinden farklıdır? A)Kırağı B)Yağmur C)Kar D)Dolu
19.) Sıcak ve nemli havanın daha soğuk bir yerle
teması sonucu ‘’sis’’ oluşur. Sis yatay doğrultuda görüşü olumsuz etkilerse kara ve deniz ulaşımını aksatabilir. Hatta kazalara bile yol açabilir. Verilen metinde sisin kazalara neden olabileceği ve ulaşımı aksatabileceğinden bahsedilmiştir. Sis hangi özelliğinden dolayı bu durumlara sebep olabilir? A) Yoğunlaşma ile oluşması Anemometrelerde okunan değerlerin sıralaması B) Yeryüzüne yakın oluşması hangi seçenekte doğru verilmiştir? C) 0 ⁰C’un altında gerçekleşmesi A) 3 > 2 > 1 B) 2 > 3 > 1 D) Yağmur yağarken oluşması C) 3 = 2 = 1 D) 1 > 2 > 3 23.) Hava olaylarının yeryüzünde oluşturduğu 26.) Görselde Nevşehir’de bir okulda öğrenim gören şekiller verilmiştir. Uygar’ın okul gezisinde çekmiş olduğu fotoğraf ►Peribacaları ►Kumul ►Mantarkaya görülmektedir. Suyun ve rüzgârın aşındırma şekilleri örneğinden başlayarak (1) sadece rüzgârın aşındırma şekli (2) ve rüzgârın biriktirme şekli (3) olan yeryüzü şekilleri takip edilirse hangi seçenekte verilen yol izlenir?
Fotoğrafta görülen yeryüzü şekli ile ilgili hangi
seçenekte verilen ifade yanlıştır? A) Rüzgârın ve yağmur sularının aşındırma etkisi ile oluşmuştur 24.) Dünya üzerindeki nüfus dağılımına bakılırsa B) Hava olaylarının yeryüzünü şekillendirmesine bazı bölgelerde nüfus çok seyrek iken, bazı bölge örnektir. lerde çok yoğundur. Örneğin; aşırı sıcak ve kurak C) Peribacaları olarak bilinir. olan çöller ya da aşırı soğuk olan kutuplarda nüfus D) Kumul tepeleri de aynı şekilde oluşur. seyrektir. Bunun yanı sıra ılıman bölgeler de 27.) İklimin etki alanları çok geniştir. Birkaç örnek yoğun nüfuslu bölgelerdir. Ancak gelişen teknoloji vermek gerekirse; Kutup bölgeleri ve çöller seyrek saye sinde insanlar yaşam şartlarının elverişli nüfuslu yerler iken, ılıman iklime sahip yerlerde ise olmadığı bölgelerde de yaşayabilmektedir. nüfus kalabalıktır. İnsanlar yaşadığı yerin iklimine Verilen metinde anlatılan durumun sebebi nedir? göre tarım ürünleri yetiştirir ya da hayvancılıkla A) İnsanların yeryüzündeki dağılışının yeryüzü uğraşırlar. şekillerinden etkilenmesi. Akarsuların seviyesi yağışlı dönemde yükselirken B) İnsanların yeryüzündeki dağılışının hava kurak geçen yaz dönemlerinde çekilir. olaylarından etkilenmesi. Verilen metinde iklimin hangi etkisinden C) İnsanların yeryüzündeki dağılışının iklimden bahsedilmemiştir? etkilenmesi. A) İklimin ekonomik faaliyetler üzerindeki etkisi D) İnsanların yeryüzündeki dağılışının yağış B) İklimin kullanılan giysi türleri üzerindeki etkisi şekillerinden etkilenmesi. C) İklimin nüfus dağılışı üzerindeki etkisi D) İklimin akarsuların su seviyesi üzerindeki etkisi 25.) Dünya’nın çevresini çepeçevre saran gaz kütlesi Atmosfer ’de, Azot, oksijen, 28.) Ülkemizin üç farklı bölgesi hakkında bazı karbondioksit ve su buharı gibi vb gazlar bulunur. bilgiler verilmiştir. Atmosferde bulunan gazlar miktarı sabit olanlar Akdeniz Bölgesi: Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve miktarı iklim şartlarına göre değişenler olarak ve yağışlıdır. Karadeniz Bölgesi: Her mevsim yağışlıdır. sınıflandırıldığında hangi seçenek doğru olur? Doğu Anadolu Bölgesi: Yazları sıcak ve kurak, kışları Miktarı değişen Miktarı sabit gazlar soğuk ve kar yağışlıdır. gazlar Buna göre hangi seçenekte verilen ifade doğrudur? Karbondioksit, su A Azot, oksijen A) Ülkemizde farklı bölgelerde aynı iklimler yaşanır. buharı B) Ülkemizde farklı bölgelerde farklı hava Oksijen, su B Azot, karbondioksit durumları yaşanır. buharı C) Ülkemizde farklı bölgelerde farklı iklimler yaşanır. Karbondioksit, su C Azot, oksijen D) Ülkemizde farklı bölgelerde aynı hava durumları buharı yaşanır. D Karbondioksit, oksijen Azot, su buharı CEVAP ANAHTARI-28 SORU 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 B D A C B B C A B B C B B A 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 C C B A B C D D A C A D B C