Professional Documents
Culture Documents
Newsletter Volume 14 Issue 14
Newsletter Volume 14 Issue 14
Newsletter Volume 14 Issue 14
Our Words
Weekly Issue
“ N E W L I F E ” J E T A E R E
SPECIAL
FLUTUR ZAVALINA MOS KUJTONI SE NUK JU NDJEKIM NGA USA?
POINTS OF FLUTUR ZAVALINA hynim e dilnim familjerisht.E bera kete dhe rriskun e bukes( kam parasysh heqjene
INTEREST: MOS KUJTONI SE NUK JU NDJEKIM paranteze per te treguar se Elbasani nuk fugonave ku la mbi 50 familje pa buke ne
NGA USA? eshte socialist por ato votuan njeriun jo tavoline).I shkova ne zyre se e njihja kishim
Public announce- OPINION RRETH DEBATIT TE LLATES partine .Mirpo karrikja po ndenje per nje hyrje familjare dhe i kerkova qe te mos e
NE TOP STORY DHE TE ZOTIT BOCI kohe te gjate te prish te korrupton te bente kete veprim se ishte ne dorene tij.Por ai
ment 2 TEK ERLA MEHILLI "NoW" shperfytyron saqe harron dhe njerezit me me deklaron se ka urdheruar Edi RAma.E ai
te aferm te familjes ti ndihmosh.PAs nuk kish kellqe ta kundershtonte ( pavarsisht
No Sided articles E ikur nga Shqiperia vendlindja shume mandatit te dyte mandatin e trete Qazimi se ishte i pari vendor qe mund te ve-
and no restriction shume kohe me pare por shpirti jo nuk me nuk duhej te kandidonte por te largohej pronte).Me tej plasen bandat e droges e te
eshte larguar nga vendlindja ime nga me dinjitet.Por ai nuk e beri por me keq korrupsionit dhe e ktheu lElbasanin ne nje
for our members, Shqiperia e Elbasani im i dashur .Kam jetuar akoma ne vend te ndihmoi popullin qytet te frikshem per banim.SHume keq.E me
our guest and our dhe ne Tirane por shpirti im eshte ne El- ( sepse populli i respektoi prinderit e tij qe tej socialistet perpunuan kete Llaten sekretar i
basan ku me ka rene koka .Duke degjuar me ia dha Gjiknush termetit te Dibres ( ju kujtohet
friends. vemendje debatin ne fillim te zotit Llatja me kaseta me ze kur gjiknuri bertiste TERMET
nje entuziazem sikur po shkonte te martohej TERMET DO TA BEJME VAZHDONI
Latest needs for our siku shkonte ne dasem por pa peshqesh CUNA ME BLE VOTA) e me tej prefekt te
(programin elektoral ) ne duar.Flliste gjera te emruar dhe kryebashkiak ku per te u vra nje
community and the pergjithshme do te bejme kete e do te bejme njeri ne Elbasan sepse e donte mandatin me
latest resolutions ate... dhune jo qe tia jepte populli.Kune makinen iu
16 vjet Elbasanin e kane drejtuar rilindasit e gjeten atij te mjerit ( Pjerin Xhuvani, djali i
Our Free Voice famshem.Populli i Elbasanit ia besoi Qazim nje kolegut tim te punes ) i cili megjithse
Sejdinit sepse pavarsisht se kandidonte si ishte DOKTORR u fut ne llumin e rilindj-
through our words. socialist duke e njohur nga afer ( ne Elbasan es.Keto te rilindjes jane mafioz e kapin
i njohim njerei tjetrin shume ne mos dalim lepurin me duart e tjetrit .E bera kete hyrje
kusherinj apo krushqi) duke ia njohur per arsye te tregoj se Elbasani nuk eshte
prinderit e mrekullueshem qe kishte ai babai Ethnic Albania socialaist jo kurre eshte demokrat se ka
kepucar (daj Likja ndjese paste)e nenaetij vuajtur ne diktaturen hoxhiste por sic thashe
I N S I D E T H I S mom Dija ( e mrekullueshmja mom Dija Qazimine votuan si elbasanlli se i njihnin
I S S U E : ndjese paste (e doja shume) qepte thase tek voten .E ai ate respekt te popullit te Elbas- prinderit dhe ai ka qene njeri korrekt .Me
ntsh ku punonin prinderit e mij e qe ne aniot e shperdoroi me keq akoma ia preu tej.....
Faqe
ELONA CASLLI Kur llogaridhënia shndërrohet në tallava.
PSA 2 1
ELONA CASLLI proces llogaridhënieje i cili duhet të konkreti-
zohej në një raport ku pasqyrohen premtimet
Faqe Kur llogaridhënia shndërrohet në tallava. e mbajtura në dy mandate dhe premtimet për
Kur 1 mandatin e tretë.
Çdo shqiptar në të përditshmen e tij kryen një Nuk ekziston asnjë raport i tillë. Ekziston
punë të caktuar që i mundëson pagesën e vetëm një tallava shoqëruar me kërcime të
faturave në fund të çdo muaji. Çdo shqiptar jep deputetëve me popullin që trajtohet si
llogari apo i kërkon llogari dikujt në të dordolec propagande. Deputetet bëjnë llaç,
Faqe hipin në traktor, punojnë tokën, hanë qofte,
përditshmen e tij.
Andi 5-7 Në çastin kur je i punësuar nga dikush, i jep këndojnë dhe kërcejnë. Pra, deputetët rilindas
9, 12 llogari punëdhënësit tënd. Në çastin kur je i bëjnë gjithçka veç llogaridhënies.
vetëpunësuar i kërkon llogari dhe i jep llogari Tasksapaguesit shqiptarë, që janë
vetes. Në çastin kur ke punësuar dikë i kërkon punëdhënësit e forcës qeverisëse, duhet të
Faqe llogari atij mbi ecurinë e një pune të caktuar. kuptojnë se tallavaja është proces i mirëfilltë
Pra, askush nuk shpëton nga llogaridhënia. poshtërimi për çdo shqiptar.
6-7
Raimonda moisiu 7,-9,
Nëse unë në të përditshmen time, teksa do të Është koha që tallavaja të ndëshkohet me
më duhej të raportoja mbi ecurinë e një projek- votë. Është koha t'i thuhet " Stop" poshtërimit.
10-14 ti përballë punëdhënësit tim, do t'i thoja këtij të Është koha të rifitohet dinjiteti qytetar.
fundit se nuk kisha përgatitur asnjë raport, por Post Scriptum- Vota kundër tallavasë është
kisha vendosur të këndoja një këngë, do të dinjitet.
Declasified, Agim pushohesha nga puna me shikim. E theksoj, do Elona Caslli
Hamiti, Janulla të mjaftonte vetëm shikimi i punëdhenësit dhe
asgjë më shumë për të humbur vendin e punës
rrapi nëse në vend të llogaridhënies, do të këndoja
një kënge.
Mora shembullin personal duke qenë krejt e
Adresa Faqe vetëdijshme se nuk është veçse shembulli im
personal, por shembulli i shumë shqiptarëve të
Anetaresimi 36 tjerë.
Gjendemi përballë Partisë Socialiste e cila
qeveris vendin prej tetë vitesh dhe po zhvillon
fushatën e zgjedhjeve vendore. Në një situatë
normale duhet të kishim nga kjo parti një
P a g e 2 O u r W o r d s
“Pasi bëri 12 vite burg në shtëpi gjeti vetëm nënën e tij të paralizuar dhe një letër lamtumire nga gruaja”,
“Pasi bëri 12 vite burg në shtëpi gjeti 1944. Besimi i kishte dëgjuar fjalët e Agronin nuk e shokët e tjerë të dhomës, duke dëgjuar rrëfimin e Gjergjit, i qëndruan
vetëm nënën e tij të paralizuar dhe një përhapura për Agronin, megjithatë një zë i ri dënuan, por ftohtë. Vetëm Besimi, me të cilin kishin ardhur bashkë nga kampi i
letër lamtumire nga gruaja”, ngjarja brendshëm i thoshte, se ai nuk duhej të e çuan në Spaçit, i bëri shoqëri dhe i tha:
tronditëse e kohës së diktaturës ishte spiun si disa të tjerë që ndesheshin burgun e
RESHAT KRIPA çdo ditë në atë mjedis. Për këtë arsye, Burrelit. – Mos u mërzit! Ditët do të kalojnë dhe e vërteta do të dalë në shesh.
Mpb ndërhyri disa herë te shokët e tij për t’i
afruar me Agronin, por çdo gjë shkoi kot. Atje midis të Kështu, Agronit i duhej që, vetmisë së madhe të burgut, t’i shtohej edhe
mundua të afrohej me ta, por ata i Ata nuk u tërhoqën që nuk u tërhoqën. tjerëve gjeti ndarja nga shokët e vuajtjes.
qëndruan shumë ftohtë. Nuk mund të Gjergjin. Iu
harronin se ai ishte bërë shkaktar i dënimit Agroni ishte nga të paktët që nuk kishte afrua, i foli Pas dy vjetësh të tjerë, e transferuan në kampin e Qafës së Barit. Edhe
të tyre. Këtë gjë nuk mundi ta thyente asnjë ndihmë. Në shtëpi kishte vetëm një dhe deshi të atje ndodhi një revoltë. Si për çudi revoltat e ndiqnin në çdo kamp që
edhe fatkeqësia familjare, që i kishte nënë plakë, me një pension të zakonshëm, bisedonte me shkonte. Ato ishin bërë motoja e ditës për të burgosurit. U pushkatuan tre
ndodhur Agronit. që nuk i dilte as për vete. Përveç kësaj, të, por ai i djem të rinj dhe përsëri ri dënime të tjera.
ishte edhe e sëmurë nga tensioni i lartë i ktheu
Një ditë ndodhi një fatkeqësi. U shemb gjakut. Vëllai e kishte braktisur. kurrizin. U Në kamp, gjeti Yllin, që e kishin sjellë nga Spaçi. Për më tepër e caktuan
galeria dhe zuri nën vete tre të burgosur. Ndonjëherë, ndante diçka me të Besimi, mundua të në skuadrën ku ishte ai. Ishin dhjetë vetë. Detyrimisht do të kishin kon-
Midis tyre ishte edhe Përparimi. Agroni e kur i vinte ndonjë ushqim nga familja. Për shpjegohej. takt me njëri-tjetrin. Megjithatë Ylli vazhdonte t’i qëndronte ftohtë. Një
ndjeu thellë humbjen e shokut. I dukej këtë, Agroni i ishte shumë mirënjohës. Ai nuk pra- ditë Agroni e ndaloi dhe i tha:
sikur ishte ai shkaktar i asaj vdekje. noi. Agroni u
Në atë kamp kishte qëndruar pesë vjet, kur tërhoq i – Ylli, dua të bisedoj me ty.
I vetmi që shoqërohej me të, ishte Besimi. ndodhën trazira të tjera. Një djalë i ri, një heshtur në
Ai ishte një i burgosur i vjetër. Po demokrat i vërtetë, së bashku me dy qoshkun ku – E çfarë mund të bisedojmë tani, që çdo gjë ka marrë fund.
paguante për veprimtarinë e të atit që gazetarë u dënuan me pushkatim, vetëm e kishte
kishte qenë komandant çete nacionaliste vetëm sepse kishin guxuar t’i shkruanin dyshekun e – Kam një brengë të rëndë në ndërgjegje. Ajo po më vret. Kam nëntë vjet
dhe që ishte arratisur jashtë shtetit në vitin letër diktatorit. Përsëri ri dënime të tjera. tij. Edhe që po torturohem prej saj. Pothuajse çdo mbrëmje më shfaqet Stefani.
Many shadow accounts in UK islands have been used since the 70’s for Albanian dictators...
“Pasi bëri 12 vite burg në shtëpi gjeti vetëm nënën e tij të paralizuar dhe një letër lamtumire nga gruaja”,
Mundohem ta largoj nga ne mund të na i kthesh Ndjeu një ngashërim që i pushtoi këmbët i kishte mbetur tepronte, ajo i nga apartamenti, me pretekstin se
mendja, por ai nuk më mendjen, po Stefanit a shpirtin. Para syve iu shfaqën pothuajse e paralizuar. postonte edhe ndonjë ajo ishte e vetme dhe apartamenti
shqitet. Po ashtu edhe ti mundesh? Lumtua dhe Irida. Diçka i theri në Lëvizte me shumë lekë. Kështu kaluan ishte i madh. E kishin dërguar në
me Gjergjin, Gazin dhe zemër. Ato nuk do t’i gjente në vështirësi me ndihmën e ato vite. një dhomë, që dikur shërbente si
Përparimin. Ju më akuzoni U largua duke i kthyer shtëpi. Atje ishte vetëm një plakë një bastuni. Për më tepër, ambulancë lagjeje, në rrethinat të
mua. Është e vërtetë. Por a shpinën. qyqe që kishte mundur të jetonte nuk ishte në gjendje të Agroni mbërriti vonë qytetit. Ai kishte adresën, por nuk
mund ta merrni me mend vetëm, në sajë të premtimit që i shkonte të takonte të birin. në qytetin e tij. e përcaktonte dot godinën. Dhoma
se në çfarë rrethana isha Kështu, i vetmuar dhe i kishte bërë të birit. Ditën që kishte Kishte ndërruar disa ndodhej në katin e parë të një
që bëra një veprim të tillë? ndarë nga një pjesë e të përfunduar gjyqi, bashkë me man- Qyteti i tyre me kampet, kamionë deri sa arriti. pallati tre katësh.
burgosurve, Agroni, datën, ajo i kishte thënë: ku ishte syrgjynosur i biri, Në atë kohë ora e
– Agron, leri këto filozofi- duke mbajtur mbi shpat- ishin shumë larg dhe ajo qytetit tingëlloi Ndërkohë aty po kalonte një burrë
ra. Ajo që u bë nuk ullat e tij peshën e tra- – Nuk do të vdes, deri sa të dalësh nuk udhëtonte dot me dymbëdhjetë herë. i moshuar. Agroni i foli:
ç’bëhet më. dhtisë dhe pabesisë, ti. kamionë të rastit. I shkru- Ishte mesnatë. Rrugët
kaloi dhjetë vite burg, ante vazhdimisht letra, për ishin të shkreta. Tek- – Më falni, a mund të më thoni se
– Jo, dua të ta them. Nuk e deri sa erdhi dita e liri- Premtimin e kishte mbajtur. Kishte të mos e lënë të vetmuar. tuk shihej ndonjë ku banon Gjylo Canaj?
mbaj më dot të fshehtë, mit. Agroni e ndjeu jetuar njëlloj si ai, e vetmuar dhe e Edhe ai i kthente përgjigje polic, që kishte
megjithëse është shumë e veten të lirë, pa patur pas ndarë nga e gjithë bota. Një aksi- një herë në muaj, ashtu siç shërbimin ose ndonjë Burri ndaloi dhe po vështronte me
rëndë. shpine as roje, as policë. dent i kishte ndodhur para shtatë ishte rregulli i burgut. Të i vonuar, që kthehej vëmendje.
Tani mund të merrte vitesh. Një i dehur e kishte përplas- dy nuk kishin kujt t’i në shtëpi. Të ëmën,
– Më mirë mbaje për vete, frymë lirisht. ur me makinë. Plagët e tjera i ishin shkruanin tjetër. disa muaj pas dënimit – E ç’ju duhet e ngrata plakë?
ashtu si deri tani. Ndoshta mbyllur nënë Gjylos, por njëra nga Ndonjëherë, kur i të tij, e kishin nxjerrë Lëreni në hallin që e ka zënë dhe
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 4 P a g e 3
Us trained Military personnel Allowing their countries to be run by narcos? Why not like Gen SiSi in Egypt, take
control organize democratic elections and kick the narcos out? Election Stolen in Albania no one speaks!!!!WHY
“Pasi bëri 12 vite burg në shtëpi gjeti vetëm nënën e tij të paralizuar dhe një letër lamtumire nga gruaja”, ngjarja
-Qaj bir, qaj! Lotët të lehtësojnë. Ndoshta nuk i Në bark kisha fëmijën e një kriminelit. Si do qendrën e punës”, madje, edhe “në hotelin ku
mos e shqetësoni në këtë orë të
prekim. Ndoshta nuk i shohim, por ato janë me ne. të dilja para njerëzve? A do të kisha kurajo fle” (P.Op., B. L., Berat, 9. 6. 1967, f. 70 dhe f,
natës. Kush jeni ju që e kërkoni në
Kanë fluturuar në qiell për të na mbrojtur. të të shikoja ty në sy? Vendosa t’i jap fund 71, 2.6.1969).
këtë orë?
jetës. Kjo është e vetmja zgjidhje që më ka
Agroni ngriti kokën dhe po vështronte të ëmën. Ajo, mbetur. Më fal Agron: Më fal për sa të kam E pra, me gjithë përpjekje të tilla kaq intensive
– Jam i biri. Vij nga larg, nga një
intelektualja e shquar, një nga mësueset e para të shkruar në këtë letër. Të përqafoj për- dhe plot zell, me forma e mjete nga më të
botë tjetër.
vendit, gruaja e një ushtaraku të njohur, ishte jetësisht për vete dhe për Ridën! Memorie.al ndryshmet dhe për një kohë të gjatë mbi 30-
shndërruar në një plakë kërcure. Ku kishte shkuar vjeçare, kryer nga një agjenturë e përzgjedhur,
– Agroni? Po ti mirëserdhe more
bukuria e asaj fytyre? Vështroi nga faqja tjetër e Mos na harro! që i shtriu tentakulat e saj, kudo që punoi e
bir! Eja shkojmë në shtëpi që të
murit. Një fotografi e të atit me të ëmën qëndronte jetoi Selman Riza, edhe brenda sektorit të tij të
gëzosh të shkretën plakë.
atje. Kishin dalë vitin që ishin martuar. Dukeshin Besnikja jote gjuhës pranë Institutit, duke marrë në hetim
një çift i lumtur. edhe mjaft dëshmitarë nga rrethi familjar e
– Po ju kush jeni që na njihkeni kaq
Lumtua shoqëror, pa dallim gjinie e moshe dhe të çdo
mirë?
Tërë atë natë nuk mbyllën sy. Qëndruan duke detyre e përgjegjësie, partie a shtetërore, civile
biseduar me njëri-tjetrin dhe biseda e tyre nuk “T’i pritet koka Selman Rizës”/ Historia a ushtarake, në asnjë rast nuk ka qenë e mundur
– Jam Syrjau, miku i babait tuaj. e gjuhëtarit të famshëm që u burgos nga
kishte të sosur. të zbulohet e vërtetohet, përveç vlerësimeve
tre regjime: “Me porosi të kreut të dashamirëse, ndonjë veprimtari armiqësore si
Agronit iu kujtua se kishte qenë Komitetit Manush Myftiu u vu fletë-
– Si ndodhi aksidenti, nënë. agjent i mundshëm i zbulimit jugosllav a i
pikërisht ky Syrjau, që kishte sjellë rrufeja…” zbulimeve të tjera, italiane a franceze.
trupat e pajetë të të atit dhe Sabriut ENGJELL ANGONI
– Po ecja në anë të rrugës kur erdhi makina dhe më
për t’i varrosur në varrezat e qytetit.
përplasi. Thanë se shoferi kishte qenë i dehur. Por Dhe këtë, e pohon vetë agjentura e Sigurimit të
unë nuk e besoj. Për mua ai kishte marrë urdhër për Thirrja e Komitetit Partisë: “T’i pritet koka Shtetit në raporte, relacione e materiale të tjera
– Po ku keni qenë në këtë orë të
ta bërë atë veprim. Mendova se kaq e kisha. Por jo. Selman Rizës” gjegjëse. E gjejmë të pohuar që; më
vonë? – e pyeti Agroni
Megjithatë mbeta sakate për tërë jetën. 02.02.1961, nga po kapiten M.Ç. dhe të miratu-
përndjekjet që i janë bërë nga organet e ar nga kryetari i Degës së I-rë të Drejtorisë së
– Isha në një vaki. Ka vdekur një Sigurimit të Shtetit, kryesisht në periudhën
Agroni hodhi edhe një herë vështrimin nga foto- Sigurimit të Shtetit kol. Z.S. Sipas tyre,
shoku im i burgut. Por nuk qëndroja pas rikthimit në Shqipëri nga Jugosllavia,
grafitë. “Selman Rizës, deri më sot nuk i është konstat-
dot më shumë. Nesër do të vete që përkatësisht që nga 12 dhjetori i vitit 1955. uar ndonjë aktivitet qoftë edhe i vogël kundër
me mëngjes për ta varrosur. Edhe Për periudhën 1945-1948, kur ai mbahej i
– Po ajo si ndodhi? – pyeti. pushtetit, është person shumë i mbyllur në
unë e kam shtëpinë këtu afër. Eja të burgosur në Tiranë, nuk kemi mundur të shoqëri dhe i dhënë shumë pas punës
shkojmë tani, pa kemi kohë të bëjmë gjejmë materiale për ndonjë veprimtari nga
– Çfarë bir? (profesionit), (Dosja Operative, Tiranë).
muhabet. agjentura e Sigurimit të Shtetit. Ndërkaq,
– Ajo, tragjedia. Si u fikën të dyja njëra pas tjetrës? për periudhën e pushtimit fashist, duke u Gjykime e pohime të tilla ,i ndeshim edhe në
U nisën dhe pas pak mbërritën te mbështetur në dokumentacionin që ndodhet vijim në materiale të agjenturës pranë
shtëpia. Syrjau trokiti në portë dhe në Arkivin Qendror të Shtetit, përndjekjet
Nënë Gjyla u mendua para se të përgjigjej. I biri Drejtorisë së P. të Brendshme të Tiranës (P.Op.
vuri prapa vetes Agronin.
kishte vetëm disa orë që ishte kthyer dhe nuk donte ndaj tij janë pasqyruar për aq sa kemi mun- B.D., Tiranë, 19.05.1967, f. 67) të Degës së
ta shqetësonte me kujtime të hidhura. Por ai ngulte dur dhe e lejojnë caqet e këtij shkrimi. Punëve të brendshme të Beratit (Po B.L. dhe
– Qëndro këtu. Nuk është mirë të të
këmbë. Ndaj duhej t’ia thoshte ato që dinte. Zv.Kryetari i Degës së P. të Brendshme, K.H.,
shohë nëna ashtu papritur. Duhet Përndjekjet e para, të dokumentuara, i Berat, 02.12.l969, f. 72) dhe, më në fund, edhe
përgatitur.
– Çdo gjë nisi natën e zezë, kur erdhën të takuan ty gjejmë pa kaluar mirë java pranë familjes së në “Vendimin për arkivimin e Dosjes 2/B, me
në qelitë e Sigurimit, – filloi ajo. – Irida u kthye e tij. Qysh më 20.12.1955, kryetari i Degës së nr. 2282, në ngarkim të Selman Rizës”, përgat-
Një zhurmë hapash u ndie nga II-të të Drejtorisë së Sigurimit të Shtetit në
shpërfytyruar. Takimi me ty e kishte tronditur. E itur nga P.Op., B.Z. dhe shefi i seksionit K.H.,
brenda. Ministrinë e Brendshme, nënkolonel P. Sh.,
vizitoi doktor Sotiri. Vendosi ta shtronte në miratuar nga zv. drejtori i P. të Brendshme të
psikiatri. Lumtua i qëndronte te koka, por duhej të kërkon zyrtarisht që, Selman Riza, “element Tiranës, P.K., më 22.02.l989, vetëm dy muaj
– Kush është? mjaft i dyshimtë, duhet të mbahet nën
fillonte punë, përndryshe do ta pushonin. Pas disa pas vdekjes së prof. Selman Rizës. Në të, ndër
ditësh erdhi lajmi i zi se ishte hedhur nga ballkoni i kontroll agjentural” (Dosje përpunimi, më të tjera, vihet në dukje se: “Gjatë kohës që
– Hape, jam unë Syrjau.
katit të tretë. E varrosëm siç e meritonte. Mori pjesë tej Dp, 20.12.1955, f.9). është mbajtur në kontroll operativ 2/B, në
pothuajse i gjithë qyteti. Të gjithëve u erdhi keq për drejtim të tij, nuk kanë dalë materiale me
Por nëna e ndjeu. Ia ndjeu zemra. Pa dyshim këto përndjekje, me kalimin e
atë humbje. rëndësi deri sa doli në pension” (Dosja Opera-
kohës bëhen më të studiuara, më të sofisti- tive, f. 85).
– Bir, ti je? kuara, me forma e mjete të larmishme,
Natën kur u mbushën të dyzetat e vajzës, Lumtua
më solli një letër. Më tha se ishte për ty, kur të dilje sidomos pas datës 22.04.1957, kur nënkolo- Pa dyshim që, nuk mund të ndodhte ndryshe:
– Po nënë, unë.
nga burgu. I thashë, përse ma jepte mua, kur ajo do nel Feçor Shehu, (në ato kohë drejtor i Prof. Dr. Selman Riza ishte dhe mbetet
jetonte vetë. “Jo, – më tha, – jepja ti, se ti do të Drejtorisë së Punëve të Brendshme të përgjithmonë gjuhëtar dhe atdhetar i shquar.
Porta u hap dhe të dy ranë në krahët Tiranës, në Ministrinë e Punëve të
jetosh” dhe iku duke më uruar natën e mirë. Në
e njëri-tjetrit. Lotët ishin preludi i Brendshme), miraton të mbahej një “Dosje
mëngjes prisja që të ngrihej për të shkuar në Sa qe gjallë, nuk u bë asnjë shkrim vlerësues
këtij takimi. Kishin kaq vite pa u përpunimi” për prof. Selman Rizën dhe të
shkollë, por më kot. Shkova në dhomë. E gjeta të për Selman Rizën, as si gjuhëtar, pale si
parë dhe tani nuk ndaheshin dot. regjistrohej në kartotekë, si element
shtrirë në shtrat pa jetë. Ishte veshur me fustanin e atdhetar. Regjimi komunist, u përpoq t’ia
Shtatë vjet pa u takuar, si dikur kur kundërshtar në kategorinë 2/B, me qëllim
zi që e kishte blerë me rastin e vdekjes së vajzës. shuajë emrin dhe ta varrosë përgjithmonë jetën
shqiptarët shkonin ushtar në Jemen që: “Agjentura të drejtohet për të vërtetuar e
Pranë saj, mbi komodinë, ishte një shishe helmi dhe veprën e të pavdekshmit Selman Riza.
dhe shumica nuk ktheheshin më. Por zbuluar çdo aktivitet të tij armiqësor,
bosh. Nuk e di se ku e kishte gjetur. Dukej si një Regjimi demokratik, e zhvarrosi dhe e ngriti në
Agroni kishte patur fatin që të ishte meqenëse është element me shumë flamurë
engjëll në gjumë. piedestal, që ai me jetën dhe veprën e tij, të
një nga ushtarët e paktë, që ishte dhe që ka dyshime të mëdha që, jo vetëm vijojë edhe më tej, t’i shërbejë shkencës dhe
kthyer në gjirin e nënës plakë.
Plaka u ngrit, hapi një komodinë, nxori një letër dhe mund të jetë agjent i mundshëm i zbulimit kulturës shqiptare. Dhe sa më shumë shkon
me duart që i dridheshin ia dha Agronit. Ai e mori. I jugosllav, i rekrutuar gjatë kohës që ishte i koha, aq më shumë rritet vlera e veprës së tij,
– Eja të mbyllim portën, – foli
dukej sikur letra i digjte dorën. Më në fund mundi ta burgosur, por që mund të jetë edhe i zbu- aq më tepër do t’i drejtohen e do t’i jenë
Syrjau. limeve të tjera, italiane e franceze” (Dp, f.
hapte dhe lexoi: mirënjohës studiuesit, sot e në të ardhmen. /
31 – 32). Memorie.al/
U futën në dhomën e vetme me
“I dashur Agron!
derën drejt e në rrugë. Në një cep Sikurse raportojnë oficerët e Sigurimit, Kush i fitoi zgjedhjet në Malin e Zi dhe
kishte një aneks që shërbente si
Në çastin që po të shkruaj këto radhë, jam bërë gati punëtorët operativë përkatës (më tej, P.Op.), erozioni elektoral rus në prapavijat ballkan-
banjo. Syrjau, si ndenji edhe pak, e
të pi lëngun vdekjeprurës. Në çastin e fundit të jetës tani përpjekjet “janë drejtuar nga agjenturë ike të NATO-s
kuptoi se duhej të shkonte. e mirë dhe e kualifikuar” (P.Op., kapiten M.
time, dua të të tregoj shkakun e një veprimi të tillë.
Përshëndeti dhe u largua.
Çdo gjë filloi natën kur na çuan në Sigurim. Ngjarja Ç., D.P.B., Tiranë 2.2. 1961), e cila, shpesh, Nga Shaban Murati
nuk mbaroi pasi të larguan ty. Akti tjetër i saj u krye e ka ndjekur këmba-këmbës, gjatë gjithë
– Erdhe bir më në fund, erdhe, – foli ditës, “nga ora 6-22” (P.Op., toger, K. N., ishte në Serbi, sepse në skenën zyrtare të
pasi na hoqën nga ajo birucë. Ne u bëmë pre e
nënë Gjyla. – Unë e mbajta fjalën.
akteve epshore të atyre dy banditëve. Kur ikëm prej D.P.B. Tiranë, 3.11.1959), madje ka bërë të festimit bashkë me presidentin e ri ishte e tërë
Të thashë se do të pres dhe të prita.
asaj skëterrë, vajza ishte çmendur, ndërsa unë si një gjitha përgatitjet e duhura, me qëllim që: garnitura qeveritare serbe e Malit të Zi prej vitit
Tani edhe sikur të vdes, nuk më vjen “nga të gjashta shtëpitë që rrethojnë 2020, që nga ish- kryeministri Krivokapiç,
grua mëkatare.
keq. shtëpinë e të përmendurit, si majtas edhe çetniku Mandiç i “Frontit demokratik” serb e
Iridën e shtruam në spitalin Psikiatrik. Me gjithë djathtas, të mund të shikohet shtëpia e tij, se deri te shqiptari i kishës ortodokse serbe,
Agroni hodhi vështrimin në murin
kujdesin e doktor Sotirit dhe mjekëve të tjerë, vajza nga kush frekuentohet dhe kush hyn e Abazoviç.
përballë. Një fotografi e madhe e del” (P.Op., nëntoger H. Ç., Tiranë,
sa vinte dhe përkeqësohej. I vetmi emër që
familjes qëndronte atje. Ishin të tre, 5.8.1957). Jo vetëm kaq, por, ndër të tjera, Agjencia kroate e lajmeve “Hina” njoftonte në
përmendte ishte ai yti”. E kanë rrëmbyer harpiet,-
Agroni, Lumtua dhe Irida. Vuri është kërkuar që “të vihet në kontroll korre- 2 prill nga Mali i Zi se festimet u bënë me
thoshte,- unë do të fluturoj te babi” dhe ashtu bëri.
kokën midis dy duarve dhe filloi të spondenca e tij jashtë dhe brenda vendit, flamujtë serbë dhe duke kënduar këngë nacion-
Një ditë fluturoi nga ballkoni.
qajë. Sa do të dëshironte t’i kishte dhe të studiohet mundësia e përgjimit me aliste serbe. Madje në Berane shpalosën në
edhe ato në këtë çast. anën e T.O. – si në shtëpi ashtu dhe në rrugët e qytetit edhe një flamur serb 120 metra
Pas disa javësh kuptova se kisha mbetur shtatzënë.
P a g e 6 O u r W o r d s
Kush i fitoi zgjedhjet në Malin e Zi dhe erozioni elektoral rus në prapavijat ballkanike të NATO-s
të gjatë, që ta shihte mirë e gjithë laboratorike të ngritjes parë dhe ministër i ardhuri nga pankina”. Serbia e sheshelizuar” për shkak të atlantike të sigurisë në Ball-
bota perëndimore se kush kishte politike artificiale në jashtëm serb Daçiç, i cili mbeshteti aktivisht liderin e përkrahjes, që i dha atij kan. Nuk është rastësi që
fituar në Podgoricë. Zgjedhjet pallatin e pushtetit të para raundit të dytë “Europa Now”, sepse e konsid- lideri i partisë radikale serbe presidenti i ri Milatoviç i një
presidenciale shkaktuan një festim Milatoviçit, i cili në presidencial u bëri thirrje eron Malin e Zi pjesë të “botës Vojislav Sheshel. Madje i shteti anëtar të NATO-s gjatë
masiv serb, sepse ishin një fitore e qershor të vitit 2022 krijon serbëve të votojnë për serbe”. Po të llogarisësh se katër pari që e uroi për zgjedhjen gjithë fushatës së tij
Serbisë. partinë e re “Europa now” Milatoviçin. Të gjitha nga pesë televizionet kombëtare si president ishte parazgjedhore nuk e përmen-
dhe pa qenë as parti forcat politike proserbe në Mal të Zi janë në duart e udhëheqësi fashist i sepa- di asnjëherë agresionin rus në
Vetë Jakov Milatoviç është serb parlamentare befas në në Mal të Zi, të majta Serbisë, dominimi i tij në efir ratizmit serb në Bosnje, Ukrainë e jo më ta dënonte.
etnik dhe produkt politik i kishës nëntor 2022 fiton dhe të djathta, u bash- ishte superior. Për zgjedhjen e tij Milorad Dodik.
ortodokse serbe në Malin e Zi, e zgjedhjet lokale në kuan në front militant bëri thirrje hapur kisha Një nga liderët e partisë serbe
cila e ka përkrahur intensivisht dhe kryeqytet, dhe në 2 prill për zgjedhjen e tij. ortodokse serbe”. Suksesi i inxhinjeringut “Fronti Demokratik”, në sajë
madje shkeli edhe heshtjen 2023 del president i Malit serb dhe rus në Malin e Zi të së cilës saj u realizua
zgjedhore, duke u bërë thirrje të Zi. Gazeta e njohur ruse Radio shtetërore gjermane krijon një kuadër të ri jo të fitorja e Milatoviçit, Milan
besimtarëve ortodoksë të votojnë “Kommersant” shkru- “Dojçe Vele” shkruante në 4 favorshëm gjeopolitik në Knezheviç, i cili është edhe
për të. Është lehtë të konstatosh Për fitoren e tij u mobili- ante në 3 prill: prill se në mediat ballkanike Malin e Zi si shtet me lidhje kryetar i komisionit par-
pompimin artificial dhe shpejtësinë zua zëvendëskryeministri i “Milatoviçin e quajnë “i Milatoviçin e quajnë “të të dobët me arkitekturën lamentar të sigurisë dhe e
Kush i fitoi zgjedhjet në Malin e Zi dhe erozioni elektoral rus në prapavijat ballkanike të NATO-s
mbrojtjes, i deklaroi në 4 prill gazetës ruse në orbitën e BE”.
”Izvestia” se Mali i Zi nuk do t’ia trans- Nga ana tjetër diplomat apo çertifikatat Është e qartë se i ashtuquajturi neutralitet apo bal-
ferojë Ukrainës asetet e sekuestruara ruse shkollore perëndimore nuk janë dëshmi Fakti që në dy vjet janë zhvilluar pesë palë ancim në dy shtetet anëtare të NATO-s në Ballkan i
në Malin e Zi. Ai theksoi se “Rusia gjatë virgjërie politike perëndimore për politika- zgjedhje parlamentare dhe ende nuk del intereson Rusisë për zbutjen e izolimit të saj
shekujve ka qenë aleati dhe mbrojtësi ynë nët lindorë. Sepse edhe Millosheviçi një forcë politike bindëse që të krijojë një ndëkombëtar si dhe për futjen e përçarjes në rradhët e
dhe Rusia krijoi shtetin e Malit të Zi pas kishte punuar dy vjet në sektorin bankar qeveri proeuropiane dhe proatlantike, aleancës atlantike. Mësimi tjetër, që del nga këto
Kongresit të Berlinit”. në Nju Jork para se të bëhej president, duket më shumë si një sabotim elektoral zgjedhje në dy shtete ballkanike të NATO-s, është se
edhe kryetari i shtetit kanibalesk polpotian rus për të mos lejuar konsolidimin e jetës diversioni elektoral rus apo ndërhyrja elektorale ruse
Është e lexueshme se me zgjedhjen e presi- në Kamboxhia, Kieu Samfan, ishte lauruar politike të vendit në rrugën euratlantike. nuk ka baza ideologjike. Ajo përfshin partitë dhe
dentit të ri filoserb në Malin e Zi i pëson në Paris, etj. Ky pastabilitet elektoral i jep hapësirë për forcat politike të të gjitha llojeve, të majta dhe të
goditje jo vetëm pavarësia dhe identiteti pushtet presidentit filorus Radev, i cili në djathta.
kombëtar, shtetëror, kulturor, fetar, etj. E njejta skemë avancuese elektorale e pesë vjet ka emëruar vazhdimisht qeveri
malazez, por edhe kohezioni atlantik i dobësimit atlantik vërehet edhe pas teknike mbi bazën e dobësimit të forcave Një mësim dëshpërues nga këto zgjedhje është sjellja
vendit si anëtar i NATO-s. zgjedhjeve parlamentare në Bullgari, ku proeuropiane dhe proatlantike. joadeguate e diplomacisë së disa shteteve
partia ruse dhe antiperëndimore perëndimore në situatat e komplikuara të jetës el-
Asnjë demagogji apo retorikë vulgare e “Vazrazhdanie” doli forca e tretë politike Presidenti ka dalë hapur kundër bashkimit ektorale dhe politike në vendet ballkanike të NATO-
organizuar nga rrjeti i fuqishëm propagan- në vend. Një befasi elektorale si produkt i të Bullgarisë me ndihmat ushtarake të s. Është jo bindëse sjellja e disa diplomacive
distik serbo-rus nuk mund ta shesë si vlerë diversionit eletoral rus. Në kohën që NATO-s dhe të BE për Ukrainën. Pasta- perëndimore, që dolën në mbështetje të zgjedhjes së
demokratike apo perëndimore ndryshimin asnjëra nga dy partitë politike, që zunë dy biliteti elektoral dhe politik i shërben Jakov Milatoviçit si president.
presidencial në Podgoricë. Me këtë ndry- vendet e para nuk janë në gjendje të kri- presidentit për të shndrruar defakto vendin
shim ka fituar hapësirë orientimi proserb jojnë qeveri, por duhet të krijojnë koali- në një republikë presidenciale të prirur nga Kemi një rebus diplomatik ose siç e quan gazeta ruse
dhe prorus, i cili sëbashku me orientimin cion qeveritar, del në skenë edhe Rusia. “Kommersant” e datës 3 prill “Paradoksi i përkrahjes
proserb dhe prorus të qeverisë aktuale, mundësia e përfshirjes së partisë së tretë së Milatoviçit njëkohësisht edhe nga ambasadat
mund ta fusin Malin e Zi në rrugë të rrezi- ruse “Vazrazhdanie” në ndonje koalicion Karakteristikë e përbashkët e diversionit perëndimore, edhe nga Serbia”. Është e dhimbshme
këshme të aneksimit nga “bota serbe”. qeveritar. elektoral rus në Mal të Zi dhe në Bullgari të lexosh shpjegimin, që jepet në disa qarqe diplo-
është përpjekja për të forcuar kursin matike e mediatike për këtë paradoks. Siç deklaron
Reklama katundareske ballkanike se presi- Në 3 prill gazeta franceze “Les Echos” prorus dhe për të dobësuar kursin atlantik. drejtori i radiostacionit malazez “Antena M.”, Darko
denti i ri malazez ka bërë gjashtë muaj kurs shkruante: “Në Bullgari ka lindur rreziku i Strategjia e Rusisë është që në të dy këto Shukoviç, në një interviste me shtypin rus në 3 prill:
në Amerikë apo masterin në Angli, nuk ardhjes së një qeverie proruse”. Polito- shtete të avancohen dhe të konsolidohen “Në lojën gjeopolitike Malit të Zi i është caktuar që të
mallëngjen më njeri në kohën që prej 30 logu bullgar Dejan Kjuranov, në një forcat politike me prirje proruse dhe në bëhet kompensimi i Serbisë dhe i presidentit të saj
vitesh pas shembjes së perdes së hekurt me intervistë me gazetën ruse “Pravda” në 3 kushtet e tanishme të adoptohen prej tyre Vuçiç për humbjen e Kosovës”.
qidra mijra të rij e të reja nga vendet ish- prill theksonte: “Bullgaria përsëri ndodhet qendrimet neutrale në konfliktin actual
komuniste janë lauruar në universitetet më përpara zgjedhjes vendimtare: Të kthehet gjeopolitik midis Rusisë dhe NATO-s për Do të ishte vërtet një taktikë dhe strategji humbëse e
të mira në SHBA dhe në Europë. në sferën e ndikimit të Rusisë apo ruajtjen agresionin ushtarak rus në Ukrainë. zgjedhur nga diplomacia europiane për të shpërblyer
P a g e 8 O u r W o r d s
Ku eshte sherbetori tani te fusi keto dy llume neper burgje per krimet e tyre apo ka neoje per ndonje shtytje dhune
si ne kohen e diktatures se 1945….a mjere ai popull dhe per ato njerez atje...
Ina Rama—-Adriatik Llalla Nga nje e pa-afte tek nje sherbetor shkon Prokuroria e Shqiperise….presim nqs ka
ndryshim...filloi dhe llalla nga shkelja ligjit tek Marku , qe I thone njerezve qe nuk duam tja dijme per ASNJE.
Veglat e mafies ne Shqiperi
Kush i fitoi zgjedhjet në Malin e Zi dhe erozioni elektoral rus në prapavijat ballkanike të NATO-s
politikën shoviniste të Vuçiçt me aneksimin e Malit të Zi përkujtimore për bash- afatgjatë, shqiptarin 45- veprimit të ketë qenë gjendja vrullshme e Baronit Franc
nëpërmjet “botës serbe”, me aneksimin e Veriut të Kosovës keatdhetaret e vet të shumtë vjeçar Bajazid Elmas e vështirë financiare e tij, me Nopça.
nëpërmjet të ashtquajturës “zajednicë e komunave serbe” të masakruar nga andartët Doda, në banesën e tij në qenë se shërbëtorja tha që ajo Albert Vataj
apo me aneksimin e “serpska republikës” të Bosnje- grekë, vetëm për faktin se katin e tretë të shtëpisë së nuk e kishte marrë rrogën që (Në foto, baroni austro-
Hercegovinës. ishin shqiptarë që kërkonin parë në rrugën Singer, prej katër muajsh. Dihet hungarez, Franc von Nopça
të jetonin, si edhe grekët, në numër 12, dhe pastaj vrau gjithashtu që Franc Nopça, i i veshur me një kostum nga
Në lojrat gjeopolitike në Ballkan po luajnë një rol gjithnjë e shtetin e tyre të pavarur. vetën para tavolinës së cili donte më shumë se çdo Shqipëria e Veriut)
më të madh diversionet dhe intrigat elektorale jashtëball- dhomës së punës me një të gjë tjetër librat dhe koleksio-
kanike dhe sidomos të Rusisë. ALBERT VATAJ shtënë në gojë. Nga hu- net e tij, kishte menduar për
IN MEMORIAM lumtimi mjekësor zyrtar të shitur bibliotekën e tij të
Deri tani duket se qeveritë dhe diplomacitë perëndimore Ja cili ishte fundi tragjik i doli që sekretari kishte madhe me shumë vepra
nuk i kanë kushtuar vëmendjen e duhur ndërhyrjes el- albanologut Franc von pësuar dy të shtëna gati në unikale. Një shkresë policisë
ektorale ruse në vendet ballkanike të NATO-s. Nga kjo, Nopça, sipas të njëjtin vend në tëmblën shkruhet: "Arsyeja e
sipas zhvillimeve të reja, realisht më e forcuar po del Rusia, gjrmanokanadezit, Robert e majtë, të cilët e shpunë vetëvrasjes sime është sistemi
siç dëshmojnë edhe zgjedhjet e fundit presidenciale në Elsie kafkën krejtësisht, kështu im nervor i hallakatur. Arsye-
Malin e Zi dhe zgjedhjet parlamentare në Bullgari. që fisheku, pas daljes nga ja që vrava mikun dhe
Më datën 26 prill 1933 koka, ngeli në jastëkun e sekretarin tim afatgjatë, Zotin
KLODI STRALLA gazeta Neue Freie Presse e karriges. Duket se Nopça Bajazid Elmas Doda, në
Vjenës botoi artikullin e e kishte përgatitur vepri- tëmblën kur flinte gjumë, dhe
viset e Përmetit, Delvinës, Frashërit, Picarit, Hormovës, mëposhtëm: Drama e përg- min paraprakisht. U gjetën pa dijeninë e tij, është që unë
Leskovikut dhe Kolonjës, krime makabre, të jakshme në rrugën Singer shumë letra lamtumirës të nuk doja ta braktisja të
paimagjinueshme, ndaj popullsisë vendase, gra e fëmijë Studiuesi si vrasës dhe mbyllura për farefisin dhe sëmurë, të shkretë dhe pa
djepi, të besimit musliman, për të mos folur pastaj për vetëvrasës "Siç u njoftua, për miqtë e tij si dhe një para në botë, duke qenë se ai
djegje shtëpish, rrëmbime bagëtish dhe sendesh me vlera. Privatdocent (Baron) Dr. testament të mbyllur për do të kishte vuajtur shumë.
E solla këtë status për t’i kujtuar qeverisë tonë që, para se të Franc Nopça, një avokat vjenez dhe Unë dëshiroj që trupi im të
jetë dorëleshuar në tolerimin, vend e pavend, të varrezave pesëdhjetepesë-vjeçar, vrau shënime të tjera. Men- digjet."
të ushtarëve greke në jugë të vendit, të ngrejë lapidare dje paradite sekretarin e tij dohet që një arsye e Kështu mbaroi jeta e
NGA ALBERT VATAJ Çfarë është 'betimi i Hipokratit' dhe kush ishte Hipokrati?
NGA ALBERT VATAJ KUSH ISHTE kanë mbijetuar deri më sot. Të ashtuquajturat humor "temperament" për të tre- adoleshencën.
HIPOKRATI? Këto dokumente u mblodhën ishin biliare e verdhë, guar se shëndeti dhe person- Gëlbaza lidhet me disponimin
Çfarë është 'betimi i Hipokrati i Kos ishte një përfundimisht në një koleksion biliare e zezë, gjak dhe aliteti i dikujt ndikoheshin flegmatik dhe cilësitë e të
Hipokratit' dhe kush ishte mjek grek që jetoi nga të njohur si Korpusi i gëlbazë, sipas " Bota e fjalë për fjalë nga tempera- ftohtit dhe të lagështit. Është i
Hipokrati? rreth 460 para Krishtit deri Hipokratit. Ndërsa Hipokrati humorit të Shekspirit," një tura - e ftohtë, e nxehtë, e lidhur me ujin, trurin dhe
në 375 pes, sipas Bibli- mund të mos i ketë shkruar ekspozitë nga Instituti thatë ose e lagësht. Ky pjekurinë.
Hipokrati ishte një mjek që jetoi otekës Historike Reynolds vetë të gjitha këto tekste, letrat Kombëtar i Shëndetësisë nocion pasqyrohet në idio- Dallimet për shkak të moshës,
në Greqinë e lashtë dhe i atribuo- -Finley. Në një kohë kur mendohet se janë një pasqyrim (NIH). Çdo humor shoqëro- ma "të ftohtit" ose të kesh gjinisë, emocioneve dhe prirjes
het shkrimit të një kodi etik të shumica e njerëzve ia i filozofive të tij. hej me një element të "ndjenjë humori të thatë". ") mund t'i atribuohen ndërvepri-
quajtur Betimi i Hipokratit. atribuonin sëmundjen Nëpërmjet shembullit të veçantë (tokë, ujë, ajër ose Sipas teorisë së katër hu- meve të humorit, sipas ek-
A e thonë akoma mjekët be- bestytnisë dhe zemërimit Hipokratit, praktika mjekësore zjarr); dy "cilësi" (të ftohtë, moreve: spozitës së NIH. Veprim i
timin? të perëndive, Hipokrati u drejtua në një drejtim të ri, të nxehtë, të lagësht, të Biliare e verdhë lidhet me stimuluar nga nxehtësia; i
Betimi i Hipokratit është një mësoi se të gjitha format e një drejtim që do të lëvizte thatë); organe të caktuara të prirjen kolerike dhe cilësitë ftohti e depresoi. Dikush me
premtim i recituar historikisht sëmundjes kishin një drejt një qasjeje më racionale trupit; dhe mosha të cak- e të nxehtit dhe të thatit. prirje kolerike ishte i
nga mjekët, të cilët gjatë leximit shkak natyror. Ai revolu- dhe shkencore për të kuptuar tuara (fëmijëria, adoleshen- Ajo lidhet me zjarrin, verën, guximshëm, por gëlbaza
të tekstit bien dakord të re- cionarizoi mjekësinë në dhe trajtuar sëmundjet. ca, pjekuria, mosha e fshikëzën e tëmthit dhe shkaktonte frikacakë. Rinia
spektojnë një kod specifik të Greqinë e lashtë duke CILAT JANË 'KATËR HU- vjetër). fëmijërinë. ishte e nxehtë dhe e lagësht;
etikës mjekësore. Pavarësisht se themeluar shkollën e saj të MORET'? Teoria e katër humoreve Biliare e zezë lidhet me mosha ishte e ftohtë dhe e
betimi origjinal u shkrua rreth parë intelektuale të njohur Hipokratit shpesh i njihet parashtron se ndërveprimet prirjen melankolike dhe thatë.
2500 vjet më parë, në shekullin e kushtuar mësimit të prak- merita për zhvillimin e teorisë midis humoreve, cilësive, cilësitë e të ftohtit dhe të Sipas teorisë së lashtë, çelësi i
5-të para Krishtit, versionet e tikës së mjekësisë. Për së "katër humoreve" ose organeve dhe moshave - si thatit. Ajo lidhet me tokën, shëndetit të mirë ishte mbajtja
modernizuara të betimit ende këtë, ai njihet gjerësisht si lëngjeve. Filozofët Aristoteli dhe ndikimi i stinëve dhe dimrin, shpretkën dhe e humorit në ekuilibër; një
recitohen nga mjekët sot. “babai i mjekësisë”. dhe Galeni gjithashtu kontribu- planetëve - përcaktuan pleqërinë. tepricë ose mangësi në një ose
Teksti origjinal i betimit i Rreth 60 dokumente an në koncept. Shekuj më shëndetin fizik dhe mendor Gjaku është i lidhur me më shumë humor shoqërohej
atribuohet Hipokratit të Kos-it, mjekësore që lidhen me vonë, William Shakespeare të një personi, si dhe dis- prirjen sanguine dhe cilësitë me sëmundje. Ushqimi ishte
një mjek dhe mësues grek i emrin e Hipokratit, duke inkorporoi humorin në ponimin ose personalitetin e e nxehtësisë dhe lagështisë. një nga mënyrat më të
referuar shpesh si "babai i përfshirë betimin e shkrimet e tij kur përshkruan tyre. Ajo është e lidhur me ajrin, rëndësishme për të ndihmuar
mjekësisë". famshëm të Hipokratit, cilësitë njerëzore. (Galeni përdori termin pranverën, zemrën dhe në balancimin e raportit të
NGA ALBERT VATAJ Çfarë është 'betimi i Hipokratit' dhe kush ishte Hipokrati?
rreth 60 tekstesh ose "librash", që përmban historik i etikës dhe pari- renditur disa rregulla në Shkollën Mjekësore të
këtyre humoreve. Në fakt, një nga thëniet leksione, tekste shkollore, kërkime, raste dhe meve mjekësore, sesa një dukje të çuditshme për Harvardit, shkroi në një
më të famshme të Hipokratit është: ese filozofike, mbi një sërë temash të lidhura shembull që duhet konsid- mjekët që do të ishin mjaft të blog të vitit 2020për univer-
"Ushqimi le të jetë ilaçi juaj dhe ilaçi me mjekësinë. erohet plotësisht fjalë për vështira për t'u zbatuar në sitetin.
ushqimi juaj". Disa nga shkrimet janë të shkurtra, si vetëm fjalë. kohën dhe moshën tonë të Kjo frazë në fakt është
Ndonjëherë mjeku provokonte gjak- një paragraf, ndërsa të tjerët kanë disa Midis anakronizmave në tanishme. Për shembull, ai nxjerrë nga një tekst tjetër
derdhje përmes një prerjeje duke hapur vëllime, sipas Faulkner. Stilet ndryshojnë betimin origjinal, mjekët bën thirrje për shkollim falas që i atribuohet Hipokratit, i
një venë dhe të nxirrte gjakun e pacientit, shumë në të gjithë koleksionin, duke betohen për perënditë dhe për studentët e mjekësisë, i quajtur "I Epidemive".
ose të përshkruante emetikë, ilaç që mbështetur idenë se ai kishte disa autorë. perëndeshat greke të nxit mjekët që të mos Origjina e saktë e frazës
shkakton të vjella, për të balancuar hu- Historianët mendojnë se tekstet mund të jenë shëndetit që të ndjekin përdorin kurrë mund të jetë ngatërruar nga
morin, sipas Liam A. Faulkner, autor i vepër e shumë mjekëve që ushtronin mjekësi besëlidhjen me të mirën të "thikën" (kirurgjinë) dhe fakti se disa fjali me kup-
"Mjekësia e lashtë: Sëmundja dhe gjatë jetës së Hipokratit dhe më vonë, sipas aftësive të tyre. Sipas një sugjeron që ta trajtojnë time të ngjashme shfaqen në
shëndeti në Greqi dhe Romë”, në një Biography.com. artikulli të vitit 2016 të mësuesin e tyre si prind - me të dy tekstet, shkroi Shmer-
rubrikë për serialin Historia në një orë. Korpusi u mblodh përfundimisht në Aleksan- botuar në The BMJ, ky fjalë të tjera, t'i konsiderojnë ling.
Megjithëse këto praktika dhe koncepti i dri, Egjipt, gjatë shekullit të tretë para Krishtit zotim për perënditë fëmijët e tij si vëllezër dhe t'i A E THONË MJEKËT
katër humoreve mund të tingëllojnë të dhe përfundimisht u bë referenca standarde shëruese lexohej si vijon: japin atij para nëse është e ENDE BETIMIN E
çuditshme dhe joshkencore sot, këto ide për mjekët e ardhshëm në të gjithë botën "Betohem për Apollonin nevojshme. HIPOKRATIT?
përfaqësonin hapin e parë larg pikëpamjes perëndimore, sipas Faulkner. Shumë nga Shëruesin, për Asklepin, Në kundërshtim me besimin Sot, shumë të diplomuar të
mbinatyrore të sëmundjeve dhe një hap mësimet u përdorën në shekullin e 19-të. për Hygieia, për Panacean popullor, fjalët "së pari, mos shkollave mjekësore ende
drejt një ideje të re që sëmundja lidhet me ÇFARË ËSHTË BETIMI I HIPOKRATIT dhe për të gjithë perënditë bëni dëm" nuk shfaqen në recitojnë variacione mo-
mjedisin dhe atë që po ndodh brenda DHE ÇFARË THOTË AI? dhe perëndeshat, duke i betimin origjinal të derne të betimit, sipas Peter
trupit. Shpesh i përfshirë në Korpusin e Hipokratit bërë ata dëshmitarët e mi, Hipokratit, Dr. Robert H. Tyson, autor i një rubrike
ÇFARË ËSHTË KORPUSI I është betimi i Hipokratit, një kod i lashtë etike se do të bëj, sipas Shmerling, ish-shefi klinik i për NOVA me titull
HIPOKRATIT? për mjekët. Megjithëse betimi i atribuohet mendimit tim, aftësia dhe divizionit të reumatologjisë "Betimi i Hipokratit sot"
Korpusi i Hipokratit, i cili konsiderohet gjerësisht Hipokratit, ende nuk dihet nëse gjykimi, ky betim dhe kjo në Qendrën Mjekësore Beth Më poshtë është një version
gjerësisht si grupi më i vjetër i dokumen- ishte ai që e ka shkruar në të vërtetë atë. Sot, marrëveshje”. Israel Deaconess dhe anëtari modern i betimit të shkruar
teve mjekësore, është një koleksion prej betimi vlerësohet më shumë si një shembull Betimi vazhdon duke aktual përkatës i fakultetit në në 1964 nga Dr. Louis
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 4 P a g e 1 3
NGA ALBERT VATAJ Çfarë është 'betimi i Hipokratit' dhe kush ishte Hipokrati?
Lasagna, atëherë profesor i mjekësisë në Universitetin Johns mirëkuptimi mund të jenë dijë. Më veçanërisht duhet të ec ogjene, por një njeri të sëmurë,
Hopkins dhe më vonë dekan i Shkollës Sackler të Shkencave më të mëdha se bisturia e me kujdes në çështjet e jetës dhe sëmundja e të cilit mund të të veçanta ndaj të
Biomjekësore të Diplomuar në Universitetin Tufts: kirurgut ose ilaçet e kimis- vdekjes. Nëse më jepet për të ndikojë në familjen dhe sta- gjithë njerëzve të mi,
Betohem se do ta përmbush, me aq sa mundem dhe gjykimin tit. Nuk do të kem turp të shpëtuar një jetë, të gjitha fale- bilitetin ekonomik të personit. atyre të shëndetshmit
tim, këtë besëlidhje: them "nuk e di", as nuk do minderit. Por mund të jetë Përgjegjësia ime përfshin këto e mendjes dhe trupit
Unë do të respektoj përfitimet shkencore të fituara me të nguroj të thërras kolegët gjithashtu në fuqinë time të marr probleme të lidhura, nëse dua të si dhe ndaj të dobëtit.
vështirësi të atyre mjekëve në hapat e të cilëve eci dhe do të e mi kur aftësitë e një një jetë; kjo përgjegjësi e jashtëza- kujdesem në mënyrë adekuate Nëse nuk e shkel këtë
ndaj me kënaqësi njohuritë e mia, me ata që do të më tjetri nevojiten për shëri- konshme duhet të përballet me për të sëmurët. Unë do të paran- betim, le të gëzoj
ndjekin. min e një pacienti. Unë do përulësi dhe vetëdije të madhe për daloj sëmundjen sa herë që të jetën dhe artin, të
Unë do të zbatoj, për të mirën e të sëmurëve, të gjitha masat të respektoj privatësinë e dobësinë time. mundem, sepse parandalimi respektuar sa jetoj
[që] kërkohen, duke shmangur ato kurthe binjake të mbitra- pacientëve të mi, sepse Mbi të gjitha, nuk duhet të luaj me është më i preferuar se kurimi. dhe të kujtoj me
jtimit dhe nihilizmit terapeutik. Do të kujtoj se ka art në problemet e tyre nuk më Zotin. Do të kujtoj se nuk trajtoj Do të kujtoj se mbetem një dashuri më pas.
mjekësi si dhe shkencë, dhe se ngrohtësia, simpatia dhe zbulohen që bota mund t'i një tabelë ethe, një rritje kancer- anëtar i shoqërisë, me detyrime Sipas artikullit të
NGA ALBERT VATAJ Çfarë është 'betimi i Hipokratit' dhe kush ishte Hipokrati?
BMJ të vitit 2016, disa mjekë e sëmurët në mënyrën më të mirë Berlinit, që i ishte atribuar statuja e perëndeshës Flora veprës, busti ka shumë të ngjarë të jetë gdhen-
shohin dhënien e betimit si një rit të mundshme, ruajnë ata nga prej kohësh, Leonardo da nuk i përkiste Titanit të dur gjatë shekullit të 19-të.
solemn, ndërsa të tjerë as që mund dëmet dhe padrejtësitë, ruajnë Vincit, kryesisht referuar Rilindjes së Artë, Leonardo Flora ka një fytyrë të qeshur dhe është e gja-
të kujtojnë nëse e kanë marrë atë. privatësinë e pacientit dhe tipareve që përkonin me da Vinci. tësisë 70 centimetra. Ajo ka një peshë afërsisht
Disa zbulojnë se pjesë nga tekstet mësojnë sekretet e mjekësisë portretet e grave që realizoi Por si u zgjidh kjo enigmë që 28 kilogramë. Në vitin 1909, statuja prej dylli
origjinale të betimit - të tilla si "Unë brezit të ardhshëm. mjeshtri i Rilindjes së Artë, mbante një vepër arti me u ble nga Wilhelm von Bode, drejtori themelu-
do të respektoj sekretet e besuara në Për Live Science / Traci Peder- nuk rezulton të jetë i tij. autor të kontestuar? es i Muzeut Kaiser Friedrich (tani Muzeu
mua" - ende ofron si këshilla të sen Sidoqoftë, nuk kishte asnjë Busti prej dylli u punua Bode) në Berlin, i cili bleu bustin në ankand
shëndosha për praktikuesit modernë Përgatiti: Albert Vataj provë që lidhte direkt da kryesisht nga spermaceti, një dhe ia atribuoi veprat artistike Da Vinci, sipas
të mjekësisë, ndërsa të tjerë e shoh- Vinci me skulpturën e substancë dylli e prodhuar Muzeut Bode.
in shumë prej këtij zotimi si të ALBERT VATAJ perëndeshës Flora, një perën- nga kokat e balenave. Ky Sidoqoftë, brenda dy viteve nga blerja e bustit,
parëndësishëm. BUSTI I FLORES PEREN- di romake e bimësisë, zbulim i nxiti shkencëtarët të studiuesit në të gjithë Evropën botuan më
Për këtë qëllim, disa mjekë besojnë DESHE E BIMESISE lulëzimit dhe vegjetacionit. aplikonin një metodë të re të shumë se 730 artikuj, duke vënë në dyshim
se betimi është thjesht i pamjaf- Origjina e skulpturës prej kalibrimit, në mënyrë që të prejardhjen e skulpturës.
tueshëm për të adresuar sfidat e Busti i Florës, perëndeshës dylli është kontestuar datonin me saktësi objektin, Analiza kimike e dyllit, e kryer në vitet 1900,
sotme ekonomike, politike dhe romake të bimësisë. Pas një ngulmueshëm midis ek- duke zbuluar se, Flora nuk nuk mund të përcaktojë moshën e statujës, por
sociale - për shembull, vetëvrasja shekulli aludimesh, studjuesit spertëve të artit për më se një ishte prodhuar kur Da Vinci zbuloi gjurmë të spermacetit, e cila ishte e
me ndihmën e mjekëve dhe praktika dalin në përfundimin se kjo shekull. ishte gjallë (1452 deri në rrallë e përdorur në artet e Rilindjes dhe ishte
të tjera që ishin të padëgjuara në vepër nuk është e Leronardo da Studiuesit e kanë zgjidhur 1519). më e zakonshme në skulpturat e shekullit të 19
kohën e Hipokratit, sipas Tyson. Vinçit, siç pretendohej përfundimisht këtë enigmë Sipas ekspertëve që janë -të.
Megjithatë, mjekët i mbajnë ende të Një bust, i cili ndodhet në me kadegorizimin e provuar marrë me shqyrtimin Një tjetër vlerësim argumentoi se metoda e
shenjta parimet e tij: trajtojnë të koleksionin e Muzeut Bode të tashmë shkencërisht, se përfundimtar të autorit të derdhjes së kallepit nuk pasqyronte teknikat e
Dead Albanians due to Current Dictatorship in Albania will they get a resolution? (not done yet)
A truth and a crime that Albanian Ismail Kadare did to this young man & no one is held accountable
P a g e 1 8 O u r W o r d s
Gentian Zguri….rezultatet???
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 4 P a g e 1 9
Isa Copa duke hetuar pronat ne Gjirin e Lalzit te familjes Konomi —— presim rezultatet
P a g e 2 0 O u r W o r d s
Kush drejton forcat shteterore mbrojtese? Cilat jane procedurat e Policise para se te vrase?
Pronare banke ne Shqiperi, e papune!! Si te behesh Bilionere ne 3 muaj!!! Elvana Hana mbesa e
L.Berisha..Burg
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 4 P a g e 2 1
Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Si pastroen parate nga peshku qe eshte qelbur nga koka!!! Burg
Disa Ngjarje e pazgjidhura ne Shqiperi nga Prokuroria...Kur vete Ina Rama ka frike per Femijet e saj!!
?
Duet nje Kryeprokuror allcak qe te
zbardhi ceshtjet te pazgjidhura qe nga vi- Perse nuk u pane dokumentat qe verifikonin
tet 1944!! fjalet e Albana Vokshit dhe e dergonin te qeli
ate me bashkepunetoret?
Bilioneret e Rinj te pa Prekur ne Shqiperi qe bejn hesapet me $$$ e popullit me keq se S. Berisha...te shohim
ndryshimin dhe per A. Xhillarin (burg apo jo)
Si mund te vjedhesh token parate e prona- Argita & SHkelzen Berisha Pergjegjes per
rit te tokes me ane te kompanive nafte fan- vjedhjen e naftes nga pronaret….
tazme nderkoh fshiet nga pas vete KM.
P a g e 2 4 O u r W o r d s
Kush nga keta nuk ka Ilegalisht Perfituar Financiarisht ne kurriz te popullit Shqiptare??? Te tere fajtore!!!
Fatos Nano u debua nga posti Kryeministrit nga nderkombetaret Amerikane!!! Burg per vrasjen e Hajdarit
MIHAL DEDJA
Azem Hajdari I
vrare nga bash-
kepunimi Nano- Import Export I Droges ne kohen
Berisha!!! e Fatos Nanon ne Shqiperi ishte ne
kulm te larte te Europes...
Kryengritje
nga njerez Koha kur Ishte Fatos Nano ne pushtet ne
me arme per Shqiperi , kur krimi dhe rrembimi ishte 1
parate e mij perqind lart
vjedhura ne kohen piramidale
& ate qe vijoi me pas me fatosin
P a g e 2 6 O u r W o r d s
Media, korrupsioni ne Shqiperi nga Berisha tek basha tek rama nuk ndeshkojn asnje ne RAPISCAN Scandal
A do e ndoshkoj njeri Rapis-
can dhe njerezit e tyre ne
shqiperi ne burgjet Ameri-
kane? A jane institucionet
Amerikane ok me korrup-
Sold billions of shares of con- sionin? SEC?
tract of Rapiscan for 50 cents
USD.
Vrasesi ne 21 janar tani ne krah te Edi Rames, vrasesit bashk ne zgjedhje, ai qe I nxorri dhe ai qe I qelloi...
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 4 P a g e 2 7
Urdheri jepet dhe prifti helmoet dhe vdes me pas….kush ka helmin dhe ku
po mbaet qe po vdesin shume me Lukemia...po perdoret stili Putin ne 20
vjetet e fundit ne Shqiperi per te helmuar njerezit…
Patozi pjese e droges me Edi Ramen...
\
Lavatricja e parave te balkanit…
Escobar 2021
P a g e 2 8 O u r W o r d s
Berisha & Podesta group looses Albanian Americans oust the premier SB Jail & restitution for Podesta
Ghost salaries with foreign corp. in Albania… How EDVIN Rama launders money for the world in 2022
P a g e 3 0 O u r W o r d s
Declassified (continues)
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 4 P a g e 3 1
Declassified pg2
P a g e 3 2 O u r W o r d s
Declassified 3
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 4 P a g e 3 3
Declassified 4
P a g e 3 4 O u r W o r d s
2nd New Pipeline in the hands of the Mafia in the Balkans...Will USAID Fund Mobsters or Freedom?
Sokol Olldashi the opposition inside the GOP in Albania gets assassinated and no one investigates...Suspect one ?
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 4 P a g e 3 5
Balkans 2 New Pipelines in the hands of the Mafia, Cold War? (land grab ownership Nazi style)
Vjollca Mece & Dritan Shtylla kidnapping/killing children in communism era in Albania now heading NGO!!!
WE ARE ALSO ON THE WEB
WWW.NEWLIFEAACO.ORG