WOS – organizacje międzynarodowe

____________________________________________________________________________

1. ONZ – Organizacja Narodów Zjednoczonych

• data powstania -

➢ 14 sierpnia 1941 r. - podpisanie Karty Atlantyckiej

➢ 1 stycznia 1942 r. - podpisanie Deklaracji Narodów Zjednoczonych
➢ 25 października 1945 r. - rozpoczęcie funkcjonowania
➢ 16 października 1945 r. - przyjęcie Polski do ONZ, jako 51 państwo

• główna siedziba – Nowy Jork, USA

• liczba państw – 193 (nie ma np. Watykanu, Kosowa, Tajwanu czy Palestyny)
• sekretarz generalny – Antonio Guterres (Portugalia)
• cele - utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, ochrona praw człowieka,
zapewnienie przestrzegania prawa międzynarodowego, niesienie pomocy humanitarnej
• główne organy -

➢ Zgromadzenie Ogólne – organ główny, składa się z przedstawicieli każdego państwa

członkowskiego; podczas obrad omawiane są aktualne problemy na świecie
➢ Rada Bezpieczeństwa – organ odpowiadający za pokój i bezpieczeństwo na świecie, składa
się z 5 członków – USA, US, Chin, Francji i Rosji
➢ Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości – główny organ sądowy, zajmuje się
rozpatrywaniem sporów między państwami; siedziba w Hadze
➢ Rada Gospodarcza i Społeczna – organ kształtujący międzynarodową współpracę na rzecz
rozwoju i w procesie określania priorytetów polityki ONZ; 54 przedstawicieli

• ONZ współpracuje z – UNICEF, WHO, UNESCO

2. G7

• to nieformalne forum polityczne, które skupia najpotężniejsze pod względem gospodarczym

państwa na świecie – Stany Zjednoczone, Japonię, Niemcy, Wielką Brytanię, Francję, Włochy,
Kanadę
• przedstawiciele tych krajów, podczas corocznych obrad konsultują ze sobą najistotniejsze kwestie
polityczne
• celem tych spotkań jest prowadzenie rozmów, które mają prowadzić do wyznaczenia wspólnego
kierunku polityki międzynarodowej
• G7 nie jest organizacją międzynarodową

3. G20

• to światowe forum współpracy między największymi gospodarkami na świecie

• państwa – Arabia Saudyjska, Argentyna, Australia, Brazylia, Chiny, Francja, Indie, Indonezja,
Japonia, Kanada, Korea Południowa, Meksyk, Niemcy, RPA, Rosja, Stany Zjednoczone, Turcja,
Unia Europejska, Wielka Brytania, Włochy
• celem G20 jest umożliwienie międzynarodowej debaty nad globalną polityką finansową, która
miałaby zapewnić stabilność i ciągłość systemów finansowych i gospodarczych na świecie
• Polskę w G20 reprezentuje Unia

4. OPEC

• organizacja międzynarodowa krajów producentów ropy naftowej z siedzibą w Wiedniu

 • jej celem jest ujednolicenie polityki dotyczącej wydobycia oraz wpływanie na poziom cen ropy
naftowej
• została utworzona w Bagdadzie w 1960 roku
• zrzesza 13 państw – Algieria, Angola, Arabia Saudyjska, Gabon, Gwinea Równikowa, Irak, Iran,
Kongo, Kuwejt, Libia, Nigeria, Wenezuela, Zjednoczone Emiraty Arabskie

5. NATO – Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego

• siedziba – Bruksela, Belgia

• sekretarz generalny – Jens Stoltenberg (Norwegia)
• data utworzenia – 4 kwietnia 1949 r. przez podpisanie traktatu waszyngtońskiego
• cele

➢ zapewnienie bezpieczeństwa państwom członkowskim z wykorzystaniem środków

politycznych i wojskowych
➢ dążenie do utrzymania pokoju na świecie

• państwa członkowskie – 28 państw Europy i Stany Zjednoczone i Kanada

• w NATO nie ma – Austrii, Szwecji, Finlandii, Irlandii, Białorusi, Rosji, Szwajcarii, Serbii, Malty i
Cypru
• charakter organizacji – militarny
• traktat waszyngtoński – porozumienie zawarte w oparciu o Kartę Narodów Zjednoczonych, na
podstawie którego powstało NATO
• art. 5 – najważniejszy artykuł traktatu, w którym sformułowano zasadę wzajemnej obrony państw
członkowskich. Każdy atak zbrojny na państwo członkowskie NATO zostanie potraktowany jak
napaść na wszystkie kraje członkowskie
• Rada Północnoatlantycka – jej zadaniem jest decydowanie o najważniejszych kwestiach
związanych z funkcjonowaniem NATO, podejmuje działania za zgodą wszystkich państw
członkowskich; przewodniczącym Rady jest Sekretarz Generalny
• komitet wojskowy – główny organ wojskowy sojuszu, doradza organom politycznym w sprawach
militarnych, wydaje zalecenia dotyczące kwestii wojskowych oraz realizuje decyzje dotyczące
operacji i misji NATO
• aktualne operacje NATO – operacja ISAF (Afganistan; pomoc rządowi w utrzymaniu porządku),
Baltic Air Policing (Litwa, Łotwa, Estonia; ochrona przestrzeni powietrznej), pomoc dla ofiar
huraganu Katrina (USA; przekazanie żywności, środków medycznych)
• Polska dołączyła do NATO w 1999 roku

6. Rada Europy

• siedziba – Strasburg, Francja

• cele – umacnianie demokracji, promowanie praw człowieka i podstawowych wolności oraz
monitorowanie praworządności w państwach członkowskich
• liczy 46 członków

7. OBWE – Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

• data powstania – 1 stycznia 1995 rok

• członkowie – 57 państw; wszystkie państwa Europejskie i Kanada, Stany, Kazachstan, Mongolia,
Uzbekistan, Kirgistan, Tadżykistan i Turkmenistan
• przykłady misji – nadzorowanie przebiegu wyborów w państwach członkowskich, misja w
Mołdawii, Gruzja w 2008 r., była Jugosławia
 • cele – zapobieganie konfliktom zbrojnym i apelowanie o pokojowe rozstrzyganie sporów,
wsparcie rozwoju gospodarczego państw członkowskich, zabiega o poszanowanie praw człowieka i
podstawowych wolności

8. Europejski Trybunał Praw Człowieka

• siedziba – Strasburg, Francja

• cele - podstawowym jego celem jest rozpatrywanie skarg dotyczących naruszenia przez władze
publiczne praw i wolności zagwarantowanych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka

9. Wspólnota Niepodległych Państw

• organizacja gospodarczo-polityczno-wojskowa, ma na celu współpracę w zakresie polityki,

bezpieczeństwa, gospodarki, kultury, oświaty, ochrony zdrowia, środowiska, nauki i wymiany
informacji
• państwa – byłe republiki ZSRR – Armienia, Azerbejdżan, Białoruś, Kazachstan, Kirgistan,
Mołdawia, Rosja, Tadżykistan, Turkmenistan, Uzbekistan

10. Strefa Wolnego Handlu – porozumienie na mocy którego między państwami zostają zniesione cła na
wszystkie lub wybrane towary; kraje należące zachowują prawo do prowadzenia własnej polityki celnej
wobec państw, które nie przystąpiły do umowy →