Lënda Elektronikë Klasa XII-x Viti akademik 2022-2023

Dokumenti
Punë Laboratori Nr. 1 Mësuesi mbikqyrës

X Laborator

Informacion Gjeneratorët elektronikë (Oshilatorët) Ing. Jurgen Metalla

Kursi

Temë e lirë

Vlerësimi i punës
Grupi i
Emri i nxënësit Laboratori Dokumenti Dorëzimi
punës (0-3) (0-6) (0-1)

Nxënës 1 Frenki Cano

Nxënës 2 Mikail Selmani
Nxënës 3 Kleiton Krakulli
Objektivat Nr. Realizuar (Po/ Jo)
Familjarizimi me gjeneratorët elektronikë 1
Ndërtimi dhe studimi i funksionimit të oshilatorëve 2
Kalibrimi dhe përdorimi i oshiloskopit 3
Përdorimi i multimetrit 4

Fjalë kyçe Gjeneratorë sinjali, formë sinjali, oshilator, çift RC, shfazim
Materiali është i pergatitur nga mësuesi i lëndës duke përdorur burimet; librin e lëndës dhe kërkimet në
Referenca
internet. https://scholar.google.com/
Software
Mjetet që nevojiten për të realizuar punën e laboatorit
1 Puna e laboratorit e pergatitur nga mësuesi i lëndës.
2 Multimetër
3 Oshiloskop (CRO = Cathode Ray Oscilloscope)
4 Formular prezence
Nr. Përshkrimi i elementeve/ pajisjeve Të dhëna nga prodhuesi Sasia
1 Amplifikator Operacional µa741 1
2 Rezistenca 10 kΩ 4
3 Kapacitore 14 µF 3
4 Led 1
5 Rezistence 148kΩ 1
6
7
Sigurimi teknik dhe fleta e matjeve
Nxënësi është informuar për sigurimin teknik dhe rregullat në laborator si dhe pregatitur Po Jo
1
për pjesën teorike të punës së laboratorit të dhënë.
2 Nxënësi ka sjellë materialin teorik dhe tabelën e matjeve. Po Jo

Pjesa Teorike

JM22-23:ELEPL1 INSITUTI HARRY FULTZ 1

Oshilatori me shfazim RC Fjalë kyçe: oshilator, çift RC, shfazim
Oshilimi ndodh në frekuencën kur shfazimi total (tre qarqet RC) është
180°. Sinjali çiftohet me AO në nyjen “-” duke ofruar gjithashtu 180°
shfazim. Në këtë mënyrë plotësohet kushti i oshilimit me shfazim prej
360° (ose 0°).
Frekuenca e lëkundjes së oshilatorit, ndryshe emërtohet si frekuenca
në rezonancë e qarkut, llogaritet:
fr: frekuencë rezonuese e qarkut në Hertz,
R: rezistencë Ohm,
C: kapacitet në Farad,
N: numri i stadeve RC në LK.

Nga analiza qarkut të LK llogariitet se Vo/Vi = β = -1/29

Skema që do të ndërtohet në laborator.
Për t’u plotësuar kushti Aβ>1 për të kompensuar humbjet e rrjetit RC
duhet që A>29.
Burimi i informacionit
Kompnonentët që nevojiten:
● 1 amplifikator operacional µa741
● 3 rezistenca 10 kΩ
● 1 rezistencë 150 kΩ
● 3 kapacitorë qeramike 10nF

Ura e Wien-it Fjalë kyçe: oshilator, çift RC, shfazim

Kompononentët janë (degët e urës):R1, R2, R3, R4, C1 dhe
C2.
Skemae amplifikatorit jo invertues , sinjali çiftohet në +.
Frekuenca e oshilatorit përzgjidhet nga R 1 , R 2dhe C 1 ,C 2.
Amplifikimi i sinjalit vendoset nga R 3 dhe R 4.
Skemaka dy lidhje të kundërta .
R3 R1 C 2
Ekuilibri iurës : = +
R4 R2 C 1
1
Frekuenca jepet nga formula: f 0 =
2 π √ R 1C 1 R 2 C 2
Nëse marrim ; R 1=R 2=R dhe C 1=C 2=C
1 R3
Frekuenca e rezonancës është :f 0 = dhe =2
2 πRC R4
Raporti R3/R4 > 2 do të ofrojë një amplifikim me lak të
mbyllur të mjaftueshëm për të gjeneruar një sinjal me
amplitudë dhe frekuencë të qëndrueshme në dalje.
R 3+ R 4
Koefiçentii amplifikimit me lak të mbyllur : A f = =3
R4

Skema që do të ndërtohet në laborator. Burimi i informacionit

JM22-23:ELEPL1 INSTITUTI HARRY FULTZ

2
 Kompnonentët që nevojiten:
● 1 amplifikator operacional µa741
● 3 rezistenca 10 kΩ
● 1 rezistencë 20 kΩ
● 1 rezistencë 200 Ω
● 2 kapacitorë qeramike 10nF

Realizoni skemat duke ndryshuar vlerat e elementëve për të marrë frekuencën në dalje = Numri i regjistrit x 100Hz.
(shpjegoni shkurtimisht skemën)

Amplifikatori operacional µa741

Pregatitje e oshiloskopit
Kalibrimi i oshiloskopit. [Kalibrimi i sondës (4.12) në udhëzues.]
Lexojmë me kujdes udhëzimet e prodhuesit për vënien në punë të oshiloskopit.
1 2 3 4 5
Dorezat në pozicion Ndezim Doreza Doreza Trigger në Auto
normal oshiloskopin VOLT/DIV në 1 TIME/DIV në 20ms

6 7 8 9 10
Lidhim sondën me Lidhim sondën me Rregullojmë dorezatRregullojmë Rregullojmë
oshiloskopin CAL 3, 4 Y-POS, H-POS fokus dhe ndriçim

Figura në oshiloskop pas kalibrimit duhet të jetë e tillë:

JM22-23:ELEPL1 INSTITUTI HARRY FULTZ

3
Pjesa praktike
1: Ndërtoni një oshilator me shfazim RC
1. Elementët e përdorur Seria / vlera Prodhuesi Sasia e elementit
Amplifikator operacional µa741 1
Rezistenca 10kΩ 3
Rezistence 148kΩ 1
Kapacitore nF 3
LED 1
2. Vlerat e llogaritura 3. Vlerat e matura 4. Qarku i integruar LM 741 5. Lidhja e këmbëve
1 Pin1:
fo= Pin2:me 3 kapacitoret
2 π RC √2 N
1 Pin3:me GND
¿ Pin4:me bateri
2 π∗10 kΩ∗16 µF √2∗3 Pin5:
Pin6:lidhje feedback
=406 Hz Pin7:me bateri
Pin8:

6. Simulimi

7. Foto të skemës reale 8.Sinjalet hyrje/dalje të matura me oshiloskop

JM22-23:ELEPL1 INSTITUTI HARRY FULTZ

4
9. Përshkruaj funksionimin e skemës.

Pjesa praktike
2: Ndërtoni një oshilator me urën e Wien-it
1. Elementët e përdorur Seria / vlera Prodhuesi Sasia e elementit
Amplifikator operacional µa741 1
Rezistenca 10kΩ 3
Kapacitore 14µF 1
LED 3
1
2. Vlerat e llogaritura 3. Vlerat e matura 4. Qarku i integruar LM 741 5. Lidhja e këmbëve
β=1/3 Pin1:
Pin2: me R3 dhe R4
Pin3:me stadet
Af=(R3+R4)/R4 Pin4:me bateri
=(20+10)/10= 3 Pin5:
Pin6:lidhje feedback
A*β= 1/3 * 3 = 1.01 Pin7:me bateri
Pin8:

6. Simulimi

7. Foto të skemës reale 8.Sinjalet hyrje/dalje të matura me oshiloskop

JM22-23:ELEPL1 INSTITUTI HARRY FULTZ

5
9. Përshkruaj funksionimin e skemës.

Përfundime për këtë punë laboratori:

1. Vendosni llogaritjet e kryera për ushtrimin 1 dhe 2
2. Cilën skemë në mendimin tuaj është më e mirë dhe përse, argumentoni përgjigjen.

Matja e sinjaleve të afishuar në ekran.

Fillimisht pregatiten pajisjet për të realizuar detyrën e kërkuar; oshiloskop, gjenerator sinjali dhe multimetër.
Qëllimi i ushtrimit është të maten/llogariten parametrat për sinjalin e afishuar në ekranin e oshiloskopit pa u
lexuar në ekranin e gjeneratorit të sinjalit.
Nr. Forma e f (Gj ) A (M ) A (CRO) f (CRO ) T (CRO ) Kuti x Kuti H x
sinjalit V/ndarje s/ndarje

Gj-gjenerator; M-multimetër; CRO-Cathode Ray Oscilloscope;

Plotësoni tabelën më poshtë:

Sa e vështirë ishte Tregoni ku keni Cilat janë njohuritë e Në gjykimin tuaj Cili simulator ishte
kjo punë laboratori? hasur vështirësi dhe marra? çfarë mund të më praktik dhe
si e zgjidhet? përmirësohet në këtë përse?
punë laboratori?

Vlerësoni këtë punë laboratori nga 1 (pak/dobët) në 10 (shumë mirë)

JM22-23:ELEPL1 INSTITUTI HARRY FULTZ

6
Kërkesa të qarta: Sa e nevojshme: Sa e dobishme: Shpjegimi: Vlerësimi total:

Sa vlerësoni punën tuaj në këtë laborator? ☐ Dobët / ☐ Mirë / ☐ Sh.mirë Nota:

JM22-23:ELEPL1 INSTITUTI HARRY FULTZ

7