NATIVE DANCE FORMS: a.
Tepo mat (Sama of Tawi-Tawi) a double layered made
Pangalay Dance (Sulu) is mimetic of the movements of
the sea birds.
Mandaya’ Kinabua, Banog – banog (Higaonon & B’laan),
and Mamanok
(Bagobos in Mindanao is imitated the
movements of predatory birds.)
3. Talip Dance (Ifugao) that is used for
courtship is mimetic of the move-
ments of wild fowls.
4. Inamo Dance (Matigsalugs) and Kada-
liwas dance (T’boli) represent the
comedic movement of the monkey.
5. Tinikling Dance evocative of the
movements of the crane, balancing
itself on stilt – like legs or flirting
away from the clutches.
Famous artworks during pre – colonial
1. Carving
• Bulul (Cordillera) a granary God that plays an important
role in rituals
• Hagabi (Ifugao) a wooden bench
• Santos / sculptures of saints (Laguna and Pampanga)
• Okir (Tausug / Samal / Badjao) mythical sarimanok, the
naga or serpent.
• Manunggul Jar discovered at Manunggul cave of
Palawan
2. Weaving
• Textile weaving
a. Pis siyabit (Tausug of Sulu) a headpiece woven
b. Malong (Maranao of Lanao del Sur)
• Mat and basket weaving
of Pandan
leaves.
b. Ovaloid basket (Itbayat, Batanes) a head sling made of
nito or
bamboo used to carry the harvests.
c. Bubo (Ilocos region) a sturdy bamboo strips used to
trap the fish.
3. Ornamentation - representations of various
ethnolinguistic groups.
a. Wearing gold jewelry (upper class Tagalog)
b. Tattooing (Visayan) it is believed to protect the
individual from evil
spirits, it is also a sign of bravery and maturity.
ISLAMIC ERA
(13TH Century to the Present)
-Islamic is characterized by geometric designs and
pattern selecting focus from the believers. Even before
the coming of Spanish colonizers, Islam was already well
entrenched in Southern Philippines.
-Filipino Muslims recognize that they belong to an
ummah or a community of believers. Central to the
Islamic faith is the doctrine of or unity of God. This belief
emphasizes the impermanence of nature and the
incomprehensible greatness of the Divine Being.
-Islamic art is evident in the interior of mosques which are
covered with elaborate patterning in the form of reliefs to
draw the attention away from the concrete object, in other
words away from human forms and nature” toward the
contemplation of the divine”.
Happenings during Islamic era
1. Sultanate of Sulu was established Sayyid Abbubakar
2. Qura or holy text was introduced
3. Building of religious school called Madrasah
4. Natives from Yakans , Basilan and Zamboanga were
converted to Islam
5. Islamazation process In Mindanao became strong.
6. Islam became the religion and as a way of life of
people in Mindanao (Tausug,
Maranao, Maguindanao, Yakan, Samal, Badjao).
SPANISH ERA (1521 – 1898)
Art became a hand maiden of religion, serving to
propagate the catholic faith and thus support the colonial
order at the same time. religious orders were dispatched
to convert the natives to Catholicism as part of the larger
project culturally as religious art, lowland Christian art, or
folk art.
-Cruciform churches following the shape of the latin cross
were built.
-With the prevailing, they were characterized by
grandeur, drama, and elaborate details that purposely
appealed to the emotions.
-The use of adobe, limestone or brick and the
construction of thick buttresses or wing like projections
rein-force the church structure to make it more resistant
to earthquake.
-The result is a fusion of both native and European
elements, prompting some art historians to refer to the
style as colonial baroque or Philippine or tropical
baroque.
Important Happenings related to art during Spanish
era
• Chinese artisans were engaged in making icons or
saints made in wood
or ivory
• Colonial churches were built
• Western musical instruments were introduced, pipe
organ, violin, guitar,
and piano
• Catholic liturgical music was introduced in 1742
• Choral music to boys were introduced and created the
first Filipino
composers named Marcelo Adonay (1848 – 1928)
• Musical form based on Catholic faith have emerge in
the Pasyon – the
biblical of Christ’s passion chanted in an improvise
melody.
• Secular music was formed; the awit and the corridor –
these were the
two musical forms based on European literature and
history.
• Kundiman became a vehicle for conflict – the lyrics
were that of
unrequited love, except that the love object was the
Philippines who
would be cleverly concealed as beautiful woman.
• Mangyans made the baybayin script made of bamboo
poles cut into
smaller nodes that are carved used to composed short
poems,
expressing one’s feelings and other emotional
concers.Pomp and
pageantry of religious processions was introduced.
• Zarzuela was introduced, it was an opera which Hidalgo (Virgenes christianas expuestas al populacho)
features singing and won silver
dancing with prosed dialogue which allowed the story to medals
be carried out
in a song. Famous Artists and their artworks during Spanish
• Severino Reyes and Hermogenes Ilagan were awarded era:
as the most Visual Arts:
distinguished playwrights as they wrote zarzuela in 1. Damian Domingo – water color albums of tipos
Tagalog 2. Juan Luna – Spoliarium, Espana y Filipinas
• Honorata “ Atang” dela Rama awardeded as the most 3. Felix Resurrection Hidalgo – Virgenes christianas
celebrated expuestas al populacho
leading actress 4. Lorenzo Guerrero - The Water Carrier
• The first Senakulo was written in 1704 by Gaspar 5. Simon Flores – Portrait of the Quiazon Family
Aquino de Belen 6. Jose Dans – Heaven , Earth , Hell
• Komedya were also introduced; komedya de santo (it 7. Esteban Villanueva - Basi Revolt
centers on life of
Christ ) and Secular Komedya. 8
• Folk dances such as carinosa, pandango, polka , dansa
and rigodon, Miniature painters Engraver:
habanera, and tango were introduced. 1. Antonio Malantic 1. Francisco Suarez
• Visual arts, and paintings must be visual interpretation 2. Isidro Arceo, 2. Nicolas Engraver
of biblical texts 3. Dionesio de Castro 3. Laureano Atlas
center to Catholic devotion ex. Heaven Earth and Hell by 4. Justiniano Assuncion 4. Felipe Sevilla
Jose Dans ( Musician – Composer Theater artist:
1850) 1. Marcelo Adonay 1. Honorata “ Atang” dela Rama
• Reprographic art of printmaking was introduced, Writers:
Doctrina Christiana is 1. Severino Reyes - Zarzuela
an example, the first printed book in the Philippines 2. Hermogenes Ilagan – Zarzuela
compiling song lyrics, 3. Gaspar Aquino de Belen – Senakulo
commandments, sacraments and other catechetical
material.
• Juan Luna ( Spolarium) won gold medals and Felix
Resurrection
 AMERICAN ERA (1898 – 1940) TO THE POST WAR
REPUBLIC (1946 – 1969)
In the American regime, commercial and advertising arts
were integrated into fine arts curriculum. Americans
favored idyllic sceneries and secular forms of arts.
the lingua franca of this period was English, poems and
stories from books were dramatize in classroom, to
facilitate the teaching of the English language.

-In less than decade, Filipino playwrights began to write

plays in English.
-beginning of the 20th century, new urban pattern that
responded to the secular goals of education, health and
governance was imposed.
-new patrons of the arts included the Americans who
engaged in governance and education, business, and
tourism.
-demand for artists who could do illustrations in textbooks
or graphic design to product labels thus emerged.
-The inclination towards genre, still life and portrait
paintings persisted.
-Landscapes on became cherished as travel souvenirs,
especially those that captured the exotic qualities of
Philippine terrain.
In 1909, a year after the establishment of the University
of the Philippines, its School of Fine Arts was opened. It
also offered a course on commercial design to fulfill the
aforementioned demand. For some time, the academic (a
term referring to the kind of art was influenced by
European academies) tradition of painting and sculpture
in the manner of Amorsolo and Tolentino prevailed in the
art scene.
JAPANESE ERA (1941 – 1945)
Since the Japanese advocated for the culture of East
Asia, preference was given to the indigenous art and
traditions of the Philippines.
-Early moderns and conservatives alike continued to
produce art and even participated in KALIBAPI
(Kapisanan sa Paglingkod ng Bagong Pilipinas)
sponsored art competitions.
-The productions of images, texts, and music underwent
scrutiny.
-In music, the composer National Artist Felipe de Leon
was said to have been commanded to write AWIT SA
PAGLIKHA NG BAGONG PILIPINAS. Declared as the
anthem specifically for the period, it conveyed allegiance
to the nation reared in East Asia, where Japan was
actively asserting its political power.
-Genre paintings were the most widely produced,
particularly those that presented a neutral relationship
between Filipinos and the Japanese through works that
showed the normality of daily living.
Famous artist and their artworks
during Japanese era
1. Fernado Amorsolo (painting)
• Harvest scene, 1942
• Rice Plating, 1942
• Bombing of the Intendencia (1942)
• Ruins of Manila Cathedral (1945)
2. Sylvia La Torre (song)
• Sa kabukiran
3. Levi Celerio (composer)
• Sa Kabukiran
4. Felipe P. de Leon (composer)
• Awit sa Paglikha ng Bagong Pilipinas
5. Crispin Lopez (painting)
• Study of an Aeta (1943)
6. Diosdado Lorenzo (painting)
• Atrocities in Paco
7. Dominador Castaneda (painting)
• Doomed Family (1945)
MODERN ERA (Neo Realism,
Abstraction Modern styles)
Modern art is quite different from contemporary art
especially when in terms of history and styles.
Modern era in the Philippine art began after World War 2
and the granting independence. Writers and Artists
posed the question of national identity as the main theme
of various art forms. It is referred to as “traditional
compared to contemporary art.
The most well- known proponent of Modern art painting is
-Victorio Edades whose work were initially rejected and
misunderstood but later on his modernist sensibility was
shared by several artists.
-In this era artists explored various mediums, tech-niques
and themes that were at that time considered “new”.
-There was an exploration of subject matter, content, and
form. Using modernists figuration, many of the artists
explored folk themes and also crafted commentaries on
the urban condition and the effects of the war.
-Modern artists do not aim to copy and idealize reality;
instead, they change the colors flatten the picture instead
of creating illusions of depth, nearness and farness. They
depict what might be thought of as “ugly “and unpleasant
instead of the beautiful and pastoral.
-Another strand of Modern art is abstraction. It consists of
simplified forms, which avoided mimetic representation. It
is sometimes referred as nonrepresentational or non-
objective art as it emphasizes the relationship of colors,
line, space or the flatness of the canvas rather than an
illusion of three dimensionality.
Modern famous artists and their artworks
• Neo Realists Artist
1. Manansala – The Beggars (1952), Tuba Drinkers
(1954),
2. Legaspi – Gadgets II (1949), Bad Girls (1947)
3. HR Ocampo – The Contrast (1940), Genesis (1968)
4. Ramon Estella
5. Victor Oyteza
6. Romeo Tabuena
• Abstractionist Artists
1. Constancio Abenardo
2. Lee Aguinaldo
3. Jose Joya
4. Fernando Zobel
5. Arturo Luz – Street Musicians (1952)
6. Nina Saguil - Cargadores (1951)
Modern Architectural structures:
1. Church of Holy Sacrifice (1955)
2. Church of the Risen Lord
3. Chapel of Saint Joseph the worker
CONTEMPORARY ART
Contemporary art is much differ-ent from Modern art as it
said earlier modern art is referred “traditional” compared
to Contemporary art.
-An example is the work of Fernando Amorsolo, he
painted his painting “Harvest Scene in 1942.
Philippine Contemporary Art was an offshoot of social
realism brought about by Martial Law. Arts became
expression of people’s aspiration for a just, free and
sovereign society.
Artists use mixed media.
Their artworks are site specific, process - based and they
integrate various art forms.
Contemporary art has the following characteristics:
a. collaborative / participative
b. interactive
c. Process - oriented (meaning that there is less
emphasis on the finished product and a single author or
creator. There is a wide range of strategies, media and
techniques)
d. Site specific (they cannot be experienced in the same
way if we remove from their original place. Contemporary
art is distinguishable from Modern art in historical,
stylistic, and cultural terms.
Important Happenings during the rise of
Contemporary Art
• Many cultural projects ensued amid the backdrop of
poverty and volatile social
conditions under the leadership Of Ferdinand Marcos
and Imelda Marcos in
1965
• Martial Law was Declared on September 21, 1972
• New Society or Bagong Lipunan was built by Marcos in
which the main focus
is to rebirth the lost civilization and aspiration to
modernization and
development in which the main vision is to combine the
fine arts, architecture,
architecture, interior design, tourism, convention city
building, engineering, urban planning, health and among
many others through an art and culture
program.
 KINDS OF DANCE
Traditional
Folk dance - A dance developed by people in a certain
region.
Ethnic dance – An indigenous dance from a certain race
or country.
Cheer dance – It showcases tumbling, jumps, tossing,
pyramid, stunts, and dance during competition.
Modern and Contemporary
Modern dance - A dance created to give more attention
to self-expression and individual creativity than technical
expertise.
Contemporary dance – It may include techniques that are
found in ballet and modern dance such as floor work, fall
and recovery, improvisation, etc.
Hip hop/Street dance - It is a type of dance where
individuals without professional dance training but with a
natural instinct for movement brought dancing to the
streets. Hip hop/Street dance is energetic, expressive,
improvisational, and social.
Ballroom dance (recreational and competitive) - It is a set
of partner dances, which are enjoyed both socially and
competitively.
Festival dance – It is a cultural dance performed to the
strong beats of percussion instruments by a community
of people sharing the same culture and is usually done in
honor of a Patron Saint or thanksgiving of a bountiful
harvest.
Aerobic activities are also called “cardio” exercises.
Normally, these activities increase our heart and
breathing rate. They cause us to sweat profusely and
breathe harder
Dancing is a good example of Aerobic/Cardiovascular
Exercise.
According to the Philippine National Guidelines on
Physical Activity, adolescents should engage in a total of
60 minutes of moderate to vigorous physical activities
every day.
A gradual increase of not more than 10% of the previous
load every two weeks is recommended.
One of the best ways to set the correct intensity of an
exercise is by computing the target heart rate (THR).
Another way of monitoring intensity is to use the Ratings
of Perceived Exertion (RPE) and Talk test.
Target Heart Rate is computed based on the Maximum
Heart Rate and Resting Heart Rate.
The Maximum Heart Rate is the highest number of heart
beats per minute observed during a very strenuous and
exhaustive physical activity.
Resting Heart Rate is the number of heart rate per
minute commonly measured lying down or right after
waking up.
PANIMULANG PANANALIKSIK
Isang epektibong pamamaraan tungo sa
kaunlaran ay ang maayos na paglinang ng
mga kasanayan sa pakikipagtalastasan:
pakikinig, pagsasalita, pagbasa’t pag-unawa,
panonood, pagsulat at pananaliksik. Binibigyang-diin at
pansin ng araling ito ang pagsulat ng iba’t ibang anyo ng
sulating lilinang sa mga kakayahang magpahayag tungo
sa epektibo, mabisa, mapanuri at masinop na pagsusulat
sa napiling larang.
Pananaliksik- Ang pananaliksik o research ay ang
makaagham na proseso ng pangangalap ng mga totoong
datos, impormasyon at tala upang masubok ang isang
teorya at kalaunan ay hahantong sa pagiging kaalaman.
Bilang generalisasyon…
Ito ay ang proseso ng pangangalap ng mga totoong
impormasyon na humahantong sa kaalaman.
Isinasagawa ito sa pamamagitan ng paggamit ng
kung ano ang nalalaman o napag-alaman na.
Matatanggap ang karagdagangkaalaman sa
pamamagitan ng pagpapatunay ng mga panukala
(teoriya) o mga pamamaraan (o sistema), at sa pagsubok
sa mas mainam na pagpapaliwanag ng mga napapansin
o obserbasyon. Isang prosesong mapagsuri, sistematiko
o maparaan, organisado o nakaayos, at walang
kinikilingan (obhetibo). Nararapat na masagot ng
prosesong ito ang isang katanungan o hipotesis. Sa
ganitong paraan, dapat itong nakapagpapataas o
nakapagdaragdag ng kaalaman hinggil sa isang hindi
nakikilalang bagay na
ibig mapag-alaman pa ng mga mamamayan. Kung
lalagumin natin ang
ibinigay ma depinisyon, nagkakaisa ang mga awtoridad
sa pagsasabi na ang
pananaliksik ay sistematiko at obhetibong pag-aanalisa
na humahantong sa
paglalahat ng kongklusyon.
Katangian
1. Komprehensibong Paksa- Batay ito sa interes ng
manunulat. Kung ang pagsulat naman ay itinakdang
ipagawa, madalas nakabatay ang paksa sa isyung
napapanahon na may kaugnayan sa mga usaping
panlipunan batay sa aspektong pangkabuhayan,
pampolitika, pangkultura, at iba pa. Mahalaga ang
gampanin ng paksa sa kabuuan ng akademikong sulatin.
Sa paksa mag-uumpisa ang pagpaplano upang
maisakatuparan ang makabuluhang akademikong
sulatin.
2. Angkop na Layunin- Ang layunin ng magtatakda ng
dahilan kung bakit nais makabuo ng akademikong
sulatin. Nakapaloob sa layunin ang mithiin ng manunulat
kung nais na magpahayag ng iba’t ibang impormasyon
kaugnay ng katotohanan, manghikayat na paniwalaan
ang argumentong inilalahad, suportahan o pasubalian
ang mga dati nang impormasyon, at iba pang layunin
nakaugat sa dahilan ng pagkabuo ng akademikong
sulatin.
3. Gabay na Balangkas- Magsisilbing gabay ang
balangkas sa akademikong sulatin. Gabay ito upang
organisahin
ang ideya ng sulatin. May tatlong uri ng balangkas:
balangkas na paksa, balangkas na pangungusap, at
balangkas na talata. Sa tulong ng pagbabalangkas,
napadadali ng manunulat ang kaniyang pagsulat ng akademikong sulatin. Makikita sa konklusyon ang
sulatin. Kadalasan ang balangkas din ang nagiging kasagutan sa mga itinampok na katanungan sa isinulat
burador ng anumang sulatin. Ang paunang balangkas na pag-aaral. Kadalasang nasa anyong pabuod ang
ang magiging batayan sa pagrerebisa ng pinal na sulatin. konklusyon na binuo batay sa natuklasang kaalaman.
4. Halaga ng Datos- Nakasalalay ang tagumpay ng Mula sa konklusyon, huhugot ng payo o rekomendasyon
akademikong sulatin sa datos. Maituturing na tungo sa pagpapatuloy na isinagawang pag-aaral o
pinakamahalagang yunit ng pananaliksik ang datos ng akademikong
anumang akda. Kung walang datos, walang isusulat, sulatin.
susuriin, o sasaliksikin. Nahahati sa dalawa ang
pinagkukunan ng datos: primary o pangunahing Mga Uri ng Pagsulat
sanggunian at sekondaryang sanggunian. Nakapaloob 1. Malikhaing Pagsulat (Creative Writing)
sa pangunahing sanggunian ang mga orihinal na 2. Teknikal na Pagsulat (Technical Writing)
dokumento na naglalaman ng mahahalagang 3. Propesyonal na Pagsulat (Professional Writing)
impormasyon ukol sa paksa. Sa sekondaryang 4. Dyornalistik na Pagsulat (Journalistic Writing)
sanggunian, makikita sariling interpretasyon batay sa 5. Reperensiyal na Pagsulat (Referential Writing)
pangunahing impormasyon. 6. Akademikong Pagsulat (Academic Writing)
5. Epektibong Pagsusuri-Bahagi rin ng isang
komprehensibong akademikong sulatin ang pagsusuri.
Upang maging epektibo, lohikal ang dapat na gawing
pagsusuri. Hindi makahihikayat ng mambabasa ang
isang akademikong sulatin kung ang nilalaman nito ay
nakabatay lamang sa pansariling pananaw ng sumusulat.
Kailangang lagpasan ang opinyon at mapalutang ang
katotohanan. Ang pagsusuri ay nakabatay sa ugat o
sanhi ng suliranin at nagpapakita ng angkop na bunga
kaugnay ng implikasyon nito sa iniikutang paksa.
Marapat lagpasan ng epektibong pagsusuri ang mga
tsismis o sabi-sabi. Ang paraan ng pagsusuri ng isang
manunulat ang sukatan ng lalim ng kaniyang ginawang
obra o akademikong sulatin.
6. Tugon ng Konklusyon- Taglay ng konklusyon ang
pangkalahatang paliwanag sa nais na maipahayag ng
Kwantitatibong pananaliksik at Kwalitatibong
pananaliksik
1. Ang kwantitatibong pananaliksik ay tumutukoy sa
sistematiko at empirikal na
imbestigasyon ng iba’t ibang paksa at penomenong
panlipunan sa pamamagitan ng
matematikal- estadistikal- at mga teknik na pamamaraan
na gumagamit ng komputasyon.
kadalasang ginagamitan din ito ng mga nasusukat at
nakabalangkas na pamamaraan sa
pananaliksik gaya ng sarbey- eksperimentasyon- at
pagsusuring estadistikal.
2. Ang kwalitatibong pananaliksik naman ay
kinapapalooban ng mga uri ng pagsisiyasat
na ang layunin ay malalimang unawain ang pag-uugali at
ugnayan ng mga tao at ang
dahilan na gumagabay rito. Ang disenyong ito ay
pinapatnubayan ng paniniwalang ang
pag-uugali ng tao ay laging nakabatay sa mas malawak
na kontekstong pinangyayarihan
nito at ang mga panlipunang realidad gaya ng kultura-
institusyon- at ugnayang pantao
na hindi maaaring mabilang o masukat.
Katangian at Pananagutan ng Isang Mananaliksik
1. Masipag at matiyaga
2. Maingat
3. Masistema
4. Mapanuri
Etika sa Pananaliksik
1. Paggalang sa Karapatan ng iba
2. Pagtingin sa lahat ng mga datos bilang confidential
3. Pagiging matapat sa bawat pahayag
4. Pagiging obhetibo at walang kinikilingan
Mga Hakbang saPananaliksik
1. Pagpili ng tamang paksa
2. Paghahanda ng balangkas
3. Paghahanda ng bibliyograpiya
4. Pangangalap ng mga kinakailangang datos at
materyal
5. Pag-oorganisa ng nilalaman batay sa balangkas
6. Pagsulat ng pananaliksik
7. Pagrerebisa ng papel
8. Pagsulat ng pinal na papel
1. Pangunahing kaisipan –Ito ang tumutukoy sa nais
sabihin at ipaunawa ng sumulat tungkol sa paksa.
Karaniwang matatagpuan ito sa unahan o hulihan ng
talata.
2. Pantulong na kaisipan – Nagtataglay ng
mahahalagang impormasyon o mga detalye na
sumusuporta sa pangunahing kaisipan. Ito rin ang
gumagabay sa mambabasa upang maunawaan ang
nilalaman ng talata.
 UNANG MARKAHAN- IKAAPAT NA PAKSA
BUOD AT SINTESIS
BUOD
Tala ng isang indibidwal, sa sarili niyang pananalita, ukol
sa kanyang mga narinig o nabasang artikulo, aklat,
panayam, isyu, usap-usapan, at iba pa. Ibig sabihin,
maaaring magsulat o magpahayag ng buod ng isang
nakasulat na akda o ng oral na
pahayag.
Samanatala, nagagamit naman ng mag propesyonal ang
pagbubuod sa kanilang pag-uulat sa trabaho., liham
pangnegosyo, dokumentasyon at iba pa. Sa
pamamagitan ng mga ito, mas madali at episyenteng
naitutulay sa iba ang mga mensaheng gugugol ng
mahabang panahon kung ilalahad nang buo.
SINTESIS
Pagsasama-sama ng dalawa o higit pang buod. Ito ang
paggawa ng koneksyon sa pagitan ng
dalawa o higit pang mga akda o sulatin. Ito ay may
kaugnayan, ngunit hindi katulad ng klasipikasyon,
dibisyon, komparison, o kontrast. Liban sa pagbibigay-
tuon sa iba ’t ibang kategorya at paghahanap sa
pagkakatulad o pagkakaiba ng mga konseptong
napapaloob dito, ang sintesis ay ang pagsasama-sama
ng iba’t ibang mga akda upang makabuo ng isang
akdang nakapag-ugnay sa nilalaman ng mga ito. Ito kung
gayon ay isang sulating maayos at malinaw
na nagdurugtong sa mga ideya mula sa maraming
sangguniang ginagamit ang sariling panalita
ng sumulat.
Sa madaling salita, ang sintesis ay ang pagsasama-
sama ng mga impormasyon, mahahalagang punto, at
ideya upang mabuod ang napakahabang libro, mabuo
ang isang bagong kaalaman, at maipasa ang kaalamang
ito sa sandaling panahon lamang. Sa akademikong
larangan, ang sintesis ay maaaring nasa anyong
nagpapaliwanag o explanatory, o argumenatibo o
argumentative synthesis.
1. Explanatory Syntehesis- isang sulating naglalayong
tulungan ang nagbabasa o nakikinig na lalong
maunawaan ang mga bagay na tinatalakay,
ipinaliliwanag ang paksa sa pamamagitan ng paghahatid
sa paksa sa kanyang mga bahagi at inilalahad ito sa
isang malinaw at maayos na pamamaraan.
Gumagamit ito ng deskripsyon o mga paglalarawan na
muling bumuo sa isang bagay, lugar, o mga
pangyayari at kaganapan. Hindi hinahangad ng sintesis
na ito na magdiskurso salungat sa isang
partikular na punto kundi naglalayon itong mailahad ang
mga detalye at katotohanan sa isang
paraang obhektibo.
2. Argumentative Synthesis- may layuning maglahad ng
pananaw ng sumusulat nito.
Sinusuportahan ang mga pananaw na ito ng mga
makatotohanang impormasyon na hango sa
Iba’t ibang mga sanggunian na nailahad sa paraang
lohikal. Karaniwang pinupunto ng pagtalakay
sa ganitong anyo ng sintesis ang katotohanan, halaga, o
kaakmahan ng mag isyu at impormasyong kaakibat ng
paksa.

MGA URI AT KATANGIAN NG MAHUSAY NA BUOD
1. Nagtataglay ng obhetibong balangkas ng orihinal na
teksto- Ang buod ay dapat sumasagot sa mga
pangunahing katanungan tulad ng Sino, Ano, Saan,
Kailan, Bakit, at Paano.
2.Hindi nagbibigay ng sariling ideya at kritisismo-
Tanging ang mga impormasyong nasa orihinal na
teksto ang dapat isama. Hindi dapat dagdagan ito ng
pansariling ideya o kritisismo ng nagsusulat.
3. Hindi nagsasama ng halimbawa, detalye, o
impormasyong wala sa orihinal na teksto- Maglahad
lamang ng mahahalagang impormasyong nabanggit sa
isang akda sa mas maiksi at sa katulad na linaw
na orihinal.
4. Gumagamit ng mga susing salita- ang mga susing
salita ay ang mga pangunahing konsepto na
pinagtutuunan ng teksto.
5. Gumagamit ng sariling pananalita ngunit napananatili
ang orihinal na mensahe- ang paggamit ng
personal na pananalita ay makatutulong ng malaki upang
maihayag ang katulad na mensahe mula sa
orihinal na teksto
MGA URI AT KATANGIAN NG MAHUSAY NA
SINTESIS
1. Background Synthesis- Ito ay isang uri ng sintesis na
nangangailangang pagsama-samahin ang mga sanligang
impormasyon ukol sa isang paksa at karaniwan itong
inaayos ayon sa tema at hindi ayon sa sanggunian.
2. Thesis-driven synthesis- Halos katulad lamang ito ng
background synthesis ngunit nagkakaiba lamang sila sa
pagtutuon, sapagkat sa ganitong uri ng sintesis hindi
lamang simpleng pagpapakilala at paglalahad ng paksa
ang kailangan kung hindi ang malinaw na pag-uugnay ng
mga punto sa tesis ng sulatin.
3. Synthesis for the Literature- Ginagamit ito sa mga
sulating pananaliksik. Kadalasang kahingian ng mga
sulating pananaliksik ang pagbabalik-tanaw o pagrebyu
sa mga naisulat na literature ukol sa paksa. Upang
maipakita ang malawak na kaalaman sa paksa,
kailangang magkaraoon ng sintesis ng mga literaturang
kaugnay ng pag-aaral ang isang papel pananaliksik.
Halos katulad lang din ito ng background synthesis. Ang
pagkakaiba lamang, ang uri ng sintesis na ito ay
tumutuon sa mga literaturang gagamitin sa pananaliksik
na isinasagawa. Karanaiwang isinasaayos ang sulatin
batay sa mga sanggunian ngunit maaari rin namang
ayusin ito batay sa paksa.
Sa pagsulat ng sintesis, mahalagang bigyang- pansin
ang sumusunod na katangiang dapat nitong taglayin:
1. Nag-uulat ng tamang impormasyon mula sa mga
sanggunian at gumagamit ng
Iba’t ibang estruktura ng pagpapahayag;
2. Nagpapakita ng organisasyon ng teksto na kung saan
madaling makikita ang mga impormasyong nagmumula
sa iba’t ibang sangguniang ginamit; at
3. Napagtitibay nito ang nailalaman ng mga
pinaghanguang akda at napalalim nito ang pag-unawa ng
nagbabasa sa mga akdang pinag-ugnay-ugnay.
Kung ang isinulat na sintesis ay kakikitaan ng mga
katangiang ito, masasabing mahusay ang pagkakasulat
nito. Bilang isang manunulat at isang nagsisimulang
manunulat, isang mahalagang bagay na dapat sanayin
ang pagtaya sa isinusulat kung nakasusunod ito sa mga
pamantayan at katangiang dapat taglayin ng isang
mahusay na sulatin. Sa ganitong pamamaraan
mapananatili ang kalidad ng nagawang sulatin tulad ng
buod, sintesis at iba pa.
MGA HAKBANG SA PAGSULAT BUOD AT SINTESIS
MGA HAKBANGIN SA PAGBUBUOD
1. Habang binabasa ang akda, salungguhitan ang mga
mahahalagang punto at detalye- Ang pagsasalungguhit
ay makatutulong upang madaling balikan ang mga
importanteng isasama sa buod.
2. Ilista o igrupo ang mga pangunahing ideya, ang mga
katulong na ideya , at ang pangunahing paliwanag sa
bawat ideya- Ang paggugrupong ito ay nakapagbibigay
ng isang balangkas sa maaaring lamanin at pagkakaayos
ng isusulat na buod.
3. Kung kinakailangan, ayusin ang pagkakasunod-sunod
ng mga ideya o lohikal na paraan – ang orihinal na awtor
ay maaaring gumamit ng iba’t ibang pamamaraan upang
kanyang ilahad ang paksang tinatalakay.
4. Kung gumamit ng unang panauhan (hal.ako) ang
awtor, palitan ito ng kanyang apelyido, ng "Ang
manunulat", o “siya" - ipinakikita nito na ang mismong
nagbubuod ay iba sa mismong sumusulat o naghayag ng
orihinal na akda.
5. Isulat ang buod- Maaring simulan ang buod sa isang
pahayag na magpapakilala sa
awtor at sa mismong akdang binuod. Maaari ring isama
na nakuha ang akda at kung
kailan ito nilimbag.
MGA HAKBANG SA PAGSULAT NG SINTESIS
1. Linawin ang layunin sa pagsulat- mahalagang maging
malinaw ang tunguhin ng pagsulat ng sintesis. Dapat
masagot ang tanong na kung bakit ito susulatin. Sa
madaling sabi, para saan ba ito? Kung malinaw ang
layunin sa pagsulat, mapagdedesisyonang mabuti ang
anyo at uri ng sitesis na bubuuin at dahil dito,
magagampanan ng sulatin ang kanyang layunin.
2. Pumili ng mga naaayong sanggunian batay sa layunin
at basahin nang mabuti ang mga ito - Kung malinaw ang
layunin ng pagsulat ng sintesis, magiging madali ang
pagpili at paghahanap ng mga sanggunian para mabuo
ito. Nasabi ang pagpapalagay na ito, sapagkat kung alam
ng susulat ang layunin, malalaman rin niya na hahanapin
ang mga sangguniang makatugon sa layuning ito. Mas
madali rin niyang matutukoy kung akma ang akdang
nahanap para maging sanggunian.
3. Buuin ang tesis ng sulatin- Tiyakin ang tesis ng
sintesis na gagawin. Ito ang pangunahing ideya ng
isusulat. Ihayag ito gamit ang buong pangungusap.
Dapat naglalaman ang tesis na ito ng ideya ukol sa
paksa at ang paninindigan ukol dito.Karaniwang nakikita
ang tesis sa unang pangungusap na pagtalakay, subalit
maaari rin naming makikita ito sa gitna o hulihan ng
sulatin.
4. Bumuo ng plano sa organisayon ng sulatin- Maghanda
ng balangkas na susundan sapagsulat ng sintesis. Ang
balangkas na ito ay nakaayon sa iba’t ibang mga teknik Sa pagbuo ng sintesis, isaalang-alang din ang tatlong uri
sa pagdebelop ng sintesis. Depende sa layunin, pumili ng pagsusunod-sunod
ng isang teknik o kombinasyon ng mga ito upang ng mga detalye.
magamit sa pagsulat ng sintesis. Kasama sa mga teknik ● Sekwensiyal- pagsusunod-sunod ng mga pangyayari
na ito ang pagbubuod. Paggamit ng halimbawa o sa isang salaysay na
ilustrasyon, pagdadahilan, strawman technique, ginagamitan ng mga panandang naghuhudyat ng
konsesyon, o comparison at contrast. pagkakasunod-sunod ng una,
5. Isulat ang unang burador- Gamit ang napiling teknik, pangalawa, pangatlo, susunod, at iba pa.
isulat ang unang burador ng sintesis. Tandaan lamang ● Kronolohikal- pagsusunod-sunod ng mga impormasyon
na maging pleksibol sa sarili. Bagama’t may nakaplanong at mahahalagang
balangkas, kung mapagtatantong may mahalagang detalye ayon sa pangyayari.
pagbabago na dapat gawin sa balangkas ay dapat ● Prosidyural- pagsusunod-sunod ng mga hakbang o
ipagpatuloy ito upang maisama ang mga puntong nais proseso ng pagsasagawa.
pang matalakay. -Maari ding isaalang-alang ang bahagi ng tekto: ang una,
6. Ilista ang mga sanggunian- Gamit ang pormat na gitna, at wakas.
pinepreskrayb ng guro, ilista at ayusin ang mga ginamit
na sanggunian. Isang mahalagang kasanayan na
binibigyang-pagkilala ang ano mang akda o sino mang
awtor na pinaghanguan ng impormasyon sa ginagawang
akademikong sulatin. Karaniwang ginagamit na pormat
ang MLA o Modern Language Association at ang APA o
American Psychological Association. Ang ikalawa
ang higit na preferred ng may akda na ginagamit dito.
7. Rebisahin ang sintesis- Basahing muli ang sintesis at
tukuyin ang mga kahinaan nito. Hanapin ang mga
kamalian sa pagsulat at higit sa lahat ang mga kamalian
sa detalye. Isulat muli ang sitesis para maisama ang mga
nakitang punto na dapat baguhin.
8. Isulat ang pinal na sintesis- Mula rebisadong burador,
maisusulat na ang pinal na sintesis.