ARIKETAK 2. GAIA.

EGITURA ATOMIKOA

1. Zergatik dute elementu baten atomo guztiek zenbaki atomiko berdina, nahiz eta
zenbaki masiko ezberdinak eduki ditzaketen?
2. Zein izen ematen zaie masa zenbaki ezberdina duten elementu bereko atomoei?
A
3. Azaldu ondorengo sinboluan azaltzen diren elementu guztien esanahia. Z X.

4. Zein da masa zenbakia 28 neutroi dituen burdin atomo batentzat?

239
5. Kalkulatu neutroi kopurua ondorengo elementuarentzat: Pu
3
6. Ondorengo elementuentzat kalkulatu nukleoaren protoi eta neutroi kopurua: 2 He ,
4 24 25 48 79 195
2 He , 12 Mg , 12 Mg , 22 Ti , 35 Br , 78 Pt

7. Azaldu, ondorengo elementuentzat, protoi, neutroi eta elektroi kopurua:

15 33 63 84 130 186 202
7 N, 16 S , 29 Cu , 38 Sr , 56 Ba , 74 W , 80 Hg

8. Idatzi sinbolo egokia ondorengo isotopoentzat: a) Z= 11, A=23; b) Z= 28, A=64.

9. Idatzi sinbolo egokia ondorengo isotopoentzat: a) Z= 74, A=186; b) Z= 80, A = 201.
10. Jarri adibideak: a) katioi monoatomikoa; b) anioi monoatomikoa, c) katioi
poliatomikoa; d) anioi poliatomikoa
11. Eman abidideak ondorengo definizioentzat:
a) elemento beraren bi atomo dituen molekula diatomikoa, b) elementu ezberdinen bi
atomo dituen molekula diatomikoa, c) elementu beraren atomoak dituen molekula
poliatomikoa, d) elementu ezberdinen atomoak dituen molekula poliatomikoa.
12. Naturan karbonoa ondorengo isotopoen nahaste bat bezala aurkitu genezake:
98.89% 12C (12 mau-ko masa atomikoa)
1.11% 13C (13 mau-ko masa atomikoa)
Zein da naturako karbono horren masa atomikoa?
Emaitza: 12,01 mau
13. Naturan hidrogenoa ondorengo isotopoen nahaste bat bezala aurkitu daiteke:
99.985% 1H (hidrogenoa), 0.015% 2H (deuterioa) eta 0.000% 3H (tritioa)
Zein da naturako hidrogeno horren masa atomikoa?
Emaitza: 1.0074 mau
14. Naturan kromoa ondorengo isotopoen nahaste bat bezala aurkitu daiteke:
4.345% 50Cr (49.94 mau), 52Cr (51.94 mau), 9.501% 53Cr (52.94 mau) eta 2.365% 54Cr
(53.938 mau)
Zein da naturako kromo horren masa atomikoa?
Emaitza: 51.99 mau
16. Ondorengo zenbaki kuantikoen artean, zeintzuk definitzen dute modu zuzenean elektroi
bat? Horrela bada, esan zein elektroiri dagokion
(4,3,2,1/2), (4,5,-4,1/2), (4,3,-4,1/2), (2,0,-1,1/2), (6,2,1,1/2), (3,2,-1,-1/2), (2,3,-1,1/2)
17. Elektroi bat (2,1,0,1/2) bezala definitua: zein maila, azpimaila eta orbitaletan dago?
Zeintzuk izango dira orbital berdinean dagoen elektroi baten zenbaki kuantikoak?
18. Idatz itzazu nitrogeno atomoaren elektroi guztien zenbaki kuantikoak (Z=7).
19. Azaldu esaldi hauetatik zeintzuk diren zuzenak
a) Energia maila, lehen zenbaki kuantikoaren bitartez azaldua, nukleoarekiko
distantziarekin erlazionatuta dago
b) Energia maila s, p, d, f,... izkiek determinatzen dute
c) Hirugarren maila energetikoan sartzen den elektroi kopuru maximoa 36 da
d) Elektroiak atomoetan barrutik kanpora ordenatzen dira, maila ezberdinak guztiz betez
ondorengo mailak betetzen hasi aurretik
20. Ondorengo konfigurazio elektronikoetatik, esan zeintzuk diren oinarrizko egoeran
dagoen atomo batenak, kitzikatua dagoen batenak, edo ezinezkoak diren. Arrazoitu
erantzuna
a) 1s22s2p63s3
b) 1s22s2p43s1
c) 1s22s2p5
d) 1s22s2p7
e) 1s22s2p63s23p64s24p1
21. Idatzi ondorengo elementuen elektroi-konfigurazioa: Co, Ar, Ta, Ge, Po
22. Idatz itzazu espezie hauen elektroi-konfigurazioak, beraien artean zeintzuk diren
isoelektronikoak esanez: K+, Ar, Co+2, Cr, Mn, N3-, Sc+3
23. Ondorengo espezieak emanik, azken elektroiaren nukleoko karga efektiboa
kalkulatu: K, Ca, Se, Mn

24. Ondorengo espezie hauen konfigurazio elektronikoa idatzi: 29Cu, 24Cr, 47Ag+, 34Se=.

25. Adierazi ondorengo ioien protoi eta elektroi kopurua: Na+, Ca+2, Al+3, Fe+2, S2-, N3-

26. Azaldu ondorengo ioien protoi eta elektroi kopurua: Mg+2, Fe+3, Br-, Mn+2, C4-

27. Ondorengo konfigurazio elektronikoak emanik, azaldu zein elementuri dagozkien,

zein talde eta periodotan dauden
 1s22s2p63s23p5 = (Ne) 3s23p5
1s22s2p63s23p63d104s24p65s2 = (Kr) 5s2
1s22s2p63s23p63d34s2 = (Ar) 4s23d3
(Xe) 6s2p25d104f14

28. 26E elementua emanik, konfigurazio elektronikoa idatzi, taldea eta periodoa adierazi
eta zein elementu den identifikatu.  

 29. Ionizazio energia definitu. Elementu baten lehenengo hiru ionizazio energiak
emanik: 738 kJ/mol, 1451 kJ/mol, 7733 kJ/mol, adierazi, erantzuna arrazonatuz, ze
taldeko elementua den.

30. 20A, 34B eta 24C elementuak emanik, adierazi:

a) Atomo neutroaren eta eratu ditzaketen ioi egonkorren konfigurazio elektronikoa.

b) Dagokien taldea eta periodoa.

c) Zeintzuk elementu diren adierazi.

d) Afinitate elektronikoa definitu, eta txikienetik handienera ordenatu. Erantzuna

arrazonatu. 

31.  9 eta 20 zenbaki atomikoa duten elementuak emanik, ondorengo galderak erantzun,
arrazoituz:           

a) Konfigurazio elektronikoa

b) Bakoitzaren taldea eta periodoa

c) Zein elementuri dagokion

32. A eta B elementuak emanik (zenbaki atomikoak 35 eta 19 izanik), azaldu:

a) Bakoitzaren konfigurazio elektronikoa
b) Zein talde eta periodotan daude?
c) Azaldu zeinek duen elektronegatibitate handiagoa, ionizazio potentzial
handiagoa, afinitate elektroniko handiagoa
33. Ordenatu ondorengo elementu taldeak elektronegatibitatearen arabera
a) Li, F, O, Be
b) Be, Ba, Ca, Mg
c) O, Se, Te, S
34. Rubidio, litio, fluor, carbono, francio, oxígeno eta berilioa emanik. Ordenatu
handitik txikira, ondorengoen arabera:
a) Bolumen atomikoa
 b) Ionizazio energia
c) Elektronegatibitatea

42.   Adieraz ezazu ondorengo esaldiak egia ala gezurra diren:     

a) X elementu baten lau lehenengo ionizatze-potentzialak ondorengoak dira: 7.6, 15.0,

80.1 eta 109.3 dira. Elementua sistema periodikoko lehen taldekoa da.

b) 1s22s22p63s2 eta 1s22s22p63s13p1 elektroi-konfigurazioak elementu berdinari dagozkio.