1

V İktisada Giriş
2. Hafta
Dr. Öğr. Üyesi Ali ÇELİK
alcelik@gelişim.edu.tr
Haftalık Akış
Piyasa ekonomisinin gelişimi
Ekonomide karar vericiler
Piyasalar
Ekonomik faaliyetlerin döngüsel akımı
Talep
Arz
Piyasa Dengesi
Kısmi Denge Analizi ve Genel Denge Analizi Ayrımı
Statik ve Dinamik Analiz
gelisimedu igugelisim
Haftalık Öğrenim Kazanımları
Piyasa ekonomisinin tarihsel gelişim sürecini
açıklar
Ekonomideki karar birimleri hakkında bilgi sahibi
olur
Talep, Arz yapısını ve Piyasa dengesini analiz
eder
Kısmi denge ve genel dengenin ayrımını yapar

gelisimedu igugelisim
1. Piyasa Ekonomisinin Gelişimi
- İş bölümü
- Uzmanlaşma
- Ticaret
- Para
*Değişim aracı
*Değer ölçümü
*Değer muhafazası
- Teknoloji
- Sanayi Devrimi
gelisimedu igugelisim
2. Ekonomide Karar Vericiler
- Hane(Ev) halkı
* Tüketiciler
* Maksimum fayda
- Firmalar
* Üretici
* Maksimum kar
- Devlet
* Merkezi hükümet
* Yerel yönetimler
- Dış dünya (Ticaret yapılan bütün ülkeler)
gelisimedu igugelisim
3. Piyasalar
Piyasa, alıcı ve satıcıları bir araya getiren, onların
bilgi alışverişinde bulunup iş yapmalarını sağlayan
düzenlemedir.

gelisimedu igugelisim
3. Piyasalar
- Ürün (Mal ve Hizmet) piyasaları
* Ev halkı – alıcı
* Firmalar – satıcı
Tam rekabet ortamı
- Döviz piyasaları
* Döviz alım satımı
* Döviz kurlarının belirlenmesi

gelisimedu igugelisim
3. Piyasalar
- Faktör (Kaynak) piyasaları
* Hane (Ev) halkı – satıcı
* Firmalar - alıcı
- Üretim faktörleri
* Emek – ücret
* Sermaye – faiz
* Doğal kaynaklar – rant
* Girişimcilik – kar
Tam rekabet ortamı
gelisimedu igugelisim
Önerilen Haftalık Çalışmalar

gelisimedu igugelisim
4. Fiyat Mekanizması: Talep, Arz VE Fiyat
4.1. Talep
Talep edilen miktar, bir ekonomide bütün
tüketicilerin belli bir zaman içinde satın almayı
planladıkları mal veya hizmet miktarına denir.

gelisimedu igugelisim
4.1. Talep edilen miktarı neler belirler?
- Malın fiyatı
- İlişkili diğer malların fiyatları
- Gelir (Ortalama tüketici geliri)
- Gelir dağılımı
- Nüfus
- Tercihler
- Reel faiz oranı
- Geleceğe dönük fiyat ve gelir beklentileri
gelisimedu igugelisim
gelisimedu
4.2. Talep Kanunu

Fiyat Talep Edilen

Malın Miktarı

gelisimedu igugelisim
Gazete Haberi: Beyaz eşyada fiyat iniyor,
satış patlıyor

gelisimedu igugelisim
4.2. Talep Kanunu
- Talep kanunun istisnaları
* Giffen malları (fakir malları)
* Marka malları

gelisimedu igugelisim
4.3. Talepteki Değişmeler

gelisimedu igugelisim
4.4.1. Talep ve ilişkili diğer malların fiyatı
oİkame mallar oTamamlayıcı mallar
(birbirine rakip mallar)

gelisimedu igugelisim
o Fiyat değişmesi o Hem talep hem fiyat değişmesi
Metinlerinizi buraya yazabilir veya
PowerPoint üst araç çubuğu
menüsünden ilave metin kutusu
ekleyebilirsiniz

gelisimedu igugelisim
5. Arz
Arz edilen miktar, bir piyasada bütün firmaların
(üreticilerin) belli bir zaman içinde satmayı
planladıkları mal ve hizmetin miktarına denir.

gelisimedu igugelisim
5.1. Arz edilen miktarı neler belirler?

- Malın fiyatı
- Girdi fiyatı
- Teknoloji düzeyi
- Üretilen diğer malların fiyatları
- Firma sayısı
- Geleceğe dönük fiyat beklentisi

gelisimedu igugelisim
gelisimedu igugelisim
5.2. Arz Kanunu

Fiyat Arz Edilen Miktar

gelisimedu igugelisim
5.3. Arzda Bir Değişme

gelisimedu igugelisim
5.3. Arzda Bir Değişme
- Arz ve girdi fiyatları
- Arz ve teknoloji düzeyi
- Arz ve üretilen diğer malların fiyatları
*İkame malları
*Tamamlayıcı mallar

gelisimedu igugelisim
5.3. Arzdaki Değişme
- Fiyat değişmesi - Hem arzda hem fiyatta değişme

gelisimedu igugelisim
- Denge, zıt güçler arasında bir uzlaşmayı ifade eder.
Denge fiyatı
Arz

Piyasa P> P<

Arz fazlası Talep fazlası
Talep

gelisimedu igugelisim
5.4. Piyasa Dengesi

gelisimedu igugelisim
5.4. Piyasa Dengesi
5.4.1. Talepte Bir Değişme

gelisimedu igugelisim
5.4. Piyasa Dengesi
5.4.2. Arzda Bir Değişme

gelisimedu igugelisim
5.4. Piyasa Dengesi
5.4.3. Hem Talepte Hem Arzda Bir Değişme

gelisimedu igugelisim
 6. Kısmi Denge ve Genel Denge Analizi Ayrımı
Kısmi denge analizi Genel denge analizi
oTek bir ürün veya faktör oBütün ürün ve faktör
piyasasında denge fiyatı piyasalarındaki denge fiyatları eşanlı
belirlenir. belirlenir.
oDenge fiyatlarındaki oHerhangi bir piyasadaki denge
değişikliğin nasıl meydana fiyatında meydana gelen bir
geldiği incelenir. değişmenin diğer piyasalardaki
oDiğer piyasalardaki denge denge fiyatlarını nasıl etkileyeceği
fiyatları göz ardı edilir. incelenir.
oBütün piyasalarda nasıl bir denge
oluşacağı incelenir.
gelisimedu igugelisim
7. Statik, Karşılaştırmalı Statik ve Dinamik Analiz Ayırımı
Statik analiz: Piyasa dengesinde arz ve talep eğrilerinin
kesiştiği noktadaki, denge fiyatını ve denge miktarını
bulmak.
Karşılaştırmalı dinamik analiz: Fiyat dışında herhangi bir
faktörün değişmesinden dolayı arz ve talep eğrilerinin
kaymasıyla meydana gelen yeni denge ile, eski dengenin
karşılaştırılmasıdır.
Dinamik analiz: Bir denge noktasından yeni bir denge
noktasına ulaşılması sürecinin incelenmesidir.
gelisimedu igugelisim
 BAŞVURULAN KAYNAKLAR

- Tümay Ertek . Temel Ekonomi, Beta Yayınları, İstanbul.

- Zeynel DİNLER, İktisada Giriş. Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları,
2016.
- Erdal M.ÜNSAL, İktisada Giriş, Ankara: BB101 Yayınları
- Carl E. CASE, Ray C. FAIR, Sharon E. OSTER, Principles of
Economics, Twelfth Edition,2017, Pearson, ISBN-13: 978-1-292-
15256-1