Banghay aralin sa Araling Panlipunan 5

I. Layunin:
a. Masusuri ang epekto ng kolonyalismong Espanyol sa pagkabansa at pagkakakilanlan ng
mga Filipino
b. Maipapaliwanag ang pananaw at mga paniniwala ng sultanato sa pagpapanatili ng
kanilang kalayaan; at
c. Matutukoy ang mga sanhi at bunga ng mga pakikipaglaban ng mga katutubong pangkat
at iba pang reaksiyon sa kilinyalismong Espanyol.
II. Paksang Aralin
a. Paksa: Mga tangkang pananakop sa mga katutubong pangkat
b. Sanggunian: araling Panlipunan ( pilipinas bilang isang bansa) 5
c. Kagamitan: Tsart at Power point presentation
III. Pamamaraan

Gawaing guro Mag aaral

A. Panimulang Gawain Amen
a. Panalangin Wala po teacher
b. Pagtatala ng lumiban sa klase
c. Pagbibigay ng mga pamantayan sa
klase. Umupo ng maayos
Ano ano ulit ang ating pamantayan na Making sa guro
ating dapat sundin kapag nagsimula na Itaas ang kanang kamay kapag gusting
ang klase. sumagot

d. Pangwawasto ng takdag aralin Opo teacher

Noong nakaraan araw ay binigyan ko
kayo ng inyong takdang aralin.
Nakagawa ba ang lahat? Ipinasa sa harapan
Ipasa sa harapan ang inyong mga
takdang aralin.

e. Balik- Aral
Sino ang isang babae na pangunahing Maria clara
tauhan sa noli me tangere?
Ano ano ang mga katangian ni maria Ang mga katangian ni maria clara ay
clara. mahinhin, masunurin sa magulang at
madasalin.
B.PANGLINANG NA GAWAIN
a. Paganyak
May ipapakita ako sa inyong mga
makalumang larawan.
Ano ano ang iyung nakikita sa larawan. Isa itong uri ng comedia
Ano ang ipinapahiwatig ng larawan. Digmaan po
Ano sa palagay niyo ang ating tatalakayin Sa aking palagay ang ating tatalakaying
 ngyong araw na ito?
b. Paglalahad/ pagtatalakay
Ano ba sa inyong palagay ang salitang
pananakop.
Ano nga ba ang tinatawag na
Katutubo.
Magaling mga bata! Para mas lalo
ninyong maintindihan pakibasa ang
nakasulat sa harapan
ngayong araw ay tungkol sa pananakop sa
mga katutbong pangkat.
Ito ay isang kilusan ng isang grupo o
pangkat ng isang katutubong mamamayan
na nag aalsa ng pananakop sa isang
pangkat.
Ang katutubo ay isang pangkat ng
mamayan o grupo.
Igorot-mula sa salitang tagalog na golot na
nangangahulugang ‘’bulubundukin’’sa
pagdadagdang ng unlaping ‘’I’’ ito ay
nangangahulugang ‘’taga-bulubundukun’’.
Moro – ang katawagang ‘’moro ‘’o ang
pangkat-etnikong sumasakop sa spain na
tulad ng mga katutubong Filipino sa
Mindanao ay mga taga sunod ng islam.
Anim na digmang moro laban sa spain
Unang digmaan-Nagsimula nang gawing
kolonyal ng spain ang pilipinas sa
pamumuno ni Miguel Lopez de Legazpi at
nag wakas ng salakayin ito ng espanyol.
Ikalawang dgmaan- Nagimula ng tangkaing
sakupin ng mga espanyol ang Mindanao at
nagwakas nang magsara ang kutang
itinatag ng espanyol sa reheyon.
Ikatlong digmaan - nagsimula ng salakayin
ng mga espanyol ang tatlong sultanato sa
visayas at nagwakas sa pagkakattag ng
himpilang pang militar ng mga espanyol sa
zamboanga
Ikaapat na digmaan- nagsimula nang itatag
ang kuta ng mga espanyol sa zamboanga at
nagwakas sa pagkakasara nito.
Ikalimang digmaan-Nagsimula nang
muling itatag at buksan ang kuta ng mga
espanyol sa zamboanga at nagwakas nang
salakayin ng mga british ang maynila.
Ikaanim na digmaan- nagsimula ng
magpadala ng ekspedisyon military ang
mga espanyol sa sulu at nagwakas nang
mpasailalim ng united states ang pilipinas.
Jihad- ito ay banal na digmang inilulunsad
ng mga muslim upang ipangtatnggol ang
 kanilang relihiyon at paraan ng
pamumuhay.

May pinaniniwalaan silang ang kaluluwang ng

nasawi sa pagdaos ng jihad ay makakapunta sa
langit.
Opo teacher
Sa aking palagay naintindihan na ninyo ang
inyong binasa. I

C.Pangkatang Gawain
Para masuri kung may naintindihan kayo
sa ating talakayang ngyong araw ay;

Bumuo ng dalawang pangkat bawat

pangkat ay may sampung minute para
tapusin ang kanilang gawain

Pangkat 1
Panuto; gumawa ng isang
pagtatanghal.kung paano sinakop ng
espanyol ang katutubong pangkat.
Pangkat 2
Panuto; ipaliwanag kung bakit sinakop ng
espanyol ang katutubong Filipino.

Bago tayo magsisimula ipapakita ko

muna ang ating pamantayan sa klase.
rubriks Pangkat 1 Pangkat 2
Kahusayan
10 pts
Kooperasyon
10pts
Kabuuan
20pts

Ang dalawang uri ng katutubong pangkat

Magsimula na ang lahat. ay ang igorot at muslim

B. Pagsasanay Para sa pagpapalaganap ng kristyanismo sa

a. Paglalahat pilipinas.
Ano ang dalawang katutubong
pangkat. Ito ay ang divide and rule policy
 Bakit gustong sakopin ng espanyol
ang katutubong Filipino. Si juan de salcedo
Ito ay naglalayon g pagwatak-
watakin ang mga katutubo upang
hindi sila magkaisa laban sa mga
espanyol.
Sino ang taong inutusan ni legazpi
upang alamin ang dami at kalidad ng
ginto sa kabundukan sa hilagang
bahagi ng luzon.

1.Jihad
b. Paglalapat
ISIP HAMUNIN 2.
Panuto: Punan ang patlang. Isulat
sainyong kuwaderno ang salita/mga
salitang tinutukoy sa mga patlang. 3.Jihad
1. Ang _____ay banal na digmaan ng mga
muslim.
2. Ang _____ ay ang tradisyon ng
pakikipagdigma at pamumugot ng mga 4.Sultan kudarat
katutubong igorot.
3. Ipinapakita ng mga muslim ang ang
kanilang pagtanggi sa kolonyalismong 5.Manopolyo sa tabako noong 1781.
espanyol sa anim na digmaang tinatawag
na_______.
4. Si ______ ang sultan na unang
naglunsad ng banal na digmaan laban sa
mga espanyol.
5. Sa ikatlong pagkakataon ,tinangkang Katulad ng mga katutubo nating mga
sakupin ng mga espanyol ang mga igorot filipino nagkakaisa kami sa pamamagitan
bilang bahagi ng patakarang pang ng pagbibigay nang kanya kanyang opinion
ekonomiya ni Gobernador-Heneral Basco at pagkakaintindihan.
na ______. Katuald ng ginawa ng ating mgakatutubong
c. Pagpapahalagang moral filipino natapos namin ang aming gawain
Base sa inyong ginawang pangkatang sa pamamagitan ng pagkakaisa.
gawain paano niyo maipapaliwanag kung
anong pagkakaisa ang inyong
ginawa( pangkat 1)
Parihong katanungan ( pangkat 2).

Magaling mga bata,mukhang handa na

kayong lisanin ang ating diskusyon
ngyon.Sapagkat alam kung may
 natutunan na kayo.
Naway maging aral sa inyong buhay ang
ating tinalakay ngayon.

IV. May pagay ako

Panuto; gumawa ng isang pangungusap sa bawat tanong bibigyan ko kayo ng sampong minuto
para taposin ito.
 1. Bakit mahalagang ,malamang may katutubong pangkat na hindi napasailalim sa
kapangyarihan ng mga espanyol?
2. Maipagmamalaki mo ba ang tagumpay na ito a=ng ating mga kababayang igorot at muslim
bakit/bakit hindi?
V. Takdang aralin
Panuto; sumulat ng maikling liham para sa mga kababayan nating igorot at muslim at batiin sila sa
tagumpay ng kanilang mga ninunu na hindi magpasakop sa mga espanyol .

Demonstrator; EMMA A SINGCALA

2-BEED-D Professor; Dr. Ma Lezel Patary