Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ...... / 20 p.

Imię .................................................................................. Ocena .............

Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów - przykłady zadań

1 Zaznacz, w którym z przedstawionych równań reakcji chemicznych produktem nie będzie ( ... / 1 p.)
bromopochodna aromatyczna.
A. C6H6 + Br2 FeBr
⟶ C6H5Br + HBr
3

B. C6H5–CH3 + Br2 światło
⟶ C6H5CH2Br + HBr

C. C6H6 + 3 Br2  światło

⟶  C6H6Br6

D. C6H5–CH=CH2 + Br2 → C6H5–CH(Br)–CH2Br

2 Wskaż poprawne dokończenie zdania. Grupa karbonylowa oraz dwa sąsiednie atomy węgla w dowolnym ( ... / 1 p.)
ketonie
A. znajdują się w jednej płaszczyźnie i tworzą trzy kąty równe 120⁰.
B. znajdują się w jednej płaszczyźnie i kąty między wiązaniami C=O i C–C wynoszą 130⁰, a trzeci jest równy
100⁰.
C. nie znajdują się w jednej płaszczyźnie i tworzą trzy kąty równe 120⁰.
D. nie znajdują się w jednej płaszczyźnie i kąty między wiązaniami C=O i wiązaniem

C–C wynoszą 125⁰16’, a trzeci jest równy 109,5⁰.

3 Wskaż poprawne dokończenie zdania. Próba Trommera polega na ( ... / 1 p.)
A. redukcji soli miedzi(II) do metalicznej miedzi w środowisku słabo zasadowym.
B. redukcji wodorotlenku miedzi(II) do tlenku miedzi(I) w środowisku zasadowym.
C. utlenianiu aldehydu do kwasu karboksylowego i powstaniu soli miedzi(I) tego kwasu.
D. utlenianiu tlenku miedzi(I) do tlenku miedzi(II) i przekształceniu go w wodorotlenek ze względu na silnie
zasadowe środowisko reakcji chemicznej.
4 Wiele kwasów organicznych ulega w odpowiednich warunkach reakcji dekarboksylacji, której przebieg ( ... / 1 p.)

przedstawia schemat: RCOOH T⟶  CO2 + RH. Produktami reakcji dehydratacji (odwodnienia) alkoholi
nasyconych są woda i odpowiednie alkeny. W wyniku hydrolizy kwasowej pewnego estru otrzymano
nasycony kwas karboksylowy A oraz nasycony alkohol B. Produktem reakcji dekarboksylacji związku
chemicznego A jest metan, a w wyniku reakcji dehydratacji związku chemicznego B powstaje eten. Wskaż
wzór sumaryczny estru, który poddano hydrolizie.
 
A. HCOOC2H5      B. HCOOCH3    C. CH3COOCH3  D. CH3COOC2H5

5 Mydła sodowe i potasowe należą do substancji powierzchniowo czynnych, czyli substancji obniżających ( ... / 1 p.)
napięcie powierzchniowe wody. Ułatwia to mycie i pranie. Zaznacz właściwość mydła, która decyduje o
tym, że można je stosować jako środek piorący i czyszczący.
A. Mydło zawiera aniony nierozpuszczalne w wodzie.
B. Mydło zbudowane jest z części hydrofilowej i hydrofobowej.
C. Mydło jest elektrycznie obojętne.
D. Mydło zawiera tylko grupę hydrofilową.
6 Wskaż zbiór wzorów uporządkowany według zwiększającego się charakteru zasadowego tych ( ... / 1 p.)
związków chemicznych.
A. HCOOH < C2H5OH < NH3 < CH3NH2 < (CH3)2NH
B. HCOOH < NH3 < CH3NH2 < (CH3)2NH < C2H5OH
C. (CH3)2NH < CH3NH2 <  NH3 < C2H5OH < HCOOH
D. (CH3)2NH < HCOOH < C2H5OH < CH3NH2 < NH3

Grupa A | strona
1 z 3
7 Przeprowadzono doświadczenie chemiczne przedstawione na schemacie. ( ... / 1 p.)

Po dodaniu wodorotlenku miedzi(II) zawartość probówek energicznie wymieszano. Zaznacz zestaw

numerów probówek, w których zaobserwowano zmiany.
A. 1 i 2    B. 2 i 4     C. 3 i 4 D. 1 i 4
8 W zamkniętym zbiorniku znajduje się mieszanina wodoru, metanu i metyloaminy. Wskaż nazwę ( ... / 1 p.)
rozpuszczalnika, za którego pomocą można odzyskać jak największą ilość metyloaminy z mieszaniny.
A. benzen B. benzyna C. woda  D. pentan
9 Wskaż poprawne dokończenie zdania. Charakterystyczny zapach śledzi pochodzi od metyloaminy i ( ... / 1 p.)
etyloaminy. Aminy te są 
A. homologami. C. izomerami łańcuchowymi.
B. izomerami położeniowymi. D. produktami reakcji amoniaku z chlorkiem metylu.
10 Wskaż równanie reakcji chemicznej, które potwierdza charakter chemiczny etyloaminy. ( ... / 1 p.)
A. C2H5NH2 + HBr → C2H5NH3+Br– 
B. CH3NH2 + H2O → CH3NH3+OH–   
C. C2H5Cl + NH3 → C2H5NH3+Cl–
D. CH3Br + CH3NH2→ CH3–NH–CH3 + HBr

11 Wskaż poprawne dokończenie zdania. Aminy wykazują charakter ( ... / 1 p.)

A. zasadowy, ponieważ reagują z zasadami.
B. obojętny, ponieważ nie dysocjują.
C. kwasowy, ponieważ w grupie aminowej znajdują się atomy wodoru.
D. zasadowy, ponieważ mają wolną parę elektronową na atomie azotu w grupie aminowej.
12 Właściwości aniliny wynikają z obecności zarówno grupy aminowej, jak i pierścienia aromatycznego. Wskaż ( ... / 1 p.)
wzór półstrukturalny produktu reakcji aniliny z bromem.

A. B. C. D.

Grupa A | strona
2 z 3
13 Przyporządkuj wzory półstrukturalne amin (A–D) do ich nazwy (1–4). ( ... / 1 p.)
1. butano-2-amina

A.
2. 2,2-dimetylopropano-1-amina 

B.
3. N-metylopropanoamina
C.
4. N,N-dimetylopropanoamina

D.

E.
1. _____ 2. _____ 3. _____ 4. _____
14 Zaznacz nazwę substancji uzależniającej, która znajduje się w kawie, herbacie i napojach typu cola. ( ... / 1 p.)
A. nikotyna B. teobromina C. kofeina  D. kokaina
15 Wskaż nazwę odczynnika, którego należy użyć, aby odróżnić chlorek metyloamoniowy od chlorku ( ... / 1 p.)
amonu.
A. metan  B. zasada sodowa  C. kwas chlorowodorowy D. chlorek sodu
16 Wskaż poprawną liczbę i rodzaj wiązań w cząsteczce chlorku metyloamoniowego. ( ... / 1 p.)
A. 6 kowalencyjnych, 1 koordynacyjne, 1 jonowe
B. 4 kowalencyjne, 3 koordynacyjne, 1 jonowe
C. 5 kowalencyjnych, 2 koordynacyjne, 1 jonowe
D. 5 kowalencyjnych, 1 koordynacyjne, 2 jonowe
17 Aminy II-rzędowe otrzymuje się w reakcji amin I-rzędowych z chlorkami alkilowymi. Wskaż poprawnie ( ... / 1 p.)
zapisane równanie reakcji otrzymania dimetyloaminy.
A. (CH3)2NH + HCl → (CH3)2NH2+Cl– C. CH3NH2 + CH3Cl → (CH3)2NH + HCl
B. (CH3)3N + HCl → (CH3)3NH+Cl–  D. CH3Cl + NH3 → CH3NH3+Cl–

18 Wskaż nazwy substratów, z których można otrzymać benzenoaminę. ( ... / 1 p.)

A. bromobenzen i metyloamina C. nitrobenzen, cynk i kwas chlorowodorowy
B. nitrobenzen i para wodna  D. chlorobenzen i woda amoniakalna
19 Oblicz, ile moli nieprzereagowanych substratów będzie zawierała mieszanina reakcyjna w stanie ( ... / 2 p.)
równowagi, jeżeli zmieszano 240 g kwasu metanowego oraz 150 g etanolu i otrzymano 90 g estru.

Grupa A | strona
3 z 3