Script pagbasa
1ST-REPORTER
2ND- DEBATE
3RD-REPORTER
CHARACTERS
AMIL-REPORTER
CABUGATAN-CAMERA MAN
WENDY-CITIZEN
RINE-CITIZEN
ALY- TANGGALON
HIROME- TAGGALON
SHAINA- DLI
REDD- TANGGALON
GENEMARIE- DLI
MUSIC BG; BALITA
AMIL: MAGANDANG UMAGA, AKO SI AMILERAH
GURO, NAGBABALITA SA SARDONYX NEWS.
MAYA MAYA AY MAGDIDISKUSYON ANG
SENADO KUNG TATANGGALIN BA ANG K-12 O
HINDI. SA PLAGAY NYO DAPAT BANG
TANGGALIN ANG K-12(REFERS TO CLASS)
AMIL: NOON PAMAN, SI SENATOR HIROME
DAYANAN AY HINDI NA SANG-AYON SA
PAGLALAPAT NG K-12 SA ATING BANSA DAHIL
NGA RAW AY DAGDAG PAGPAPAHIRAP
LAMANG ITO SA MGA ESTUDYANTE…
INTERVIEW SA SENATOR
AMIL: SENATOR DAYANAN! SENATOR
DAYANAN!
SA PALAGAY NIYO PO BANG MATATANGGAL
NA ANG K-12 SA ATING BANSA DAHIL SA
PAGAAPILA NITO SA SENADO?
HIROME: MAY PAG ASA TAYO! IPAGLALABAN
KO NA MATATANGGAL ITONG K-12. SABAGAY
NAMAN AY NAGHIHIRAP LAMANG ANG MGA
ESTUDYANTE DAHIL RITO.
AMIL: SALAMAT SEN. HIROME DAYANAN
AMIL: MAYA-MAYA AY MAGSISIMULA NA ANG
PAGDINIG SA IBAT-IBANG BANDA SA SENADO.
IKAW BA, GUSTO MO BANG MAWALA ANG K-
12?
ITO SI AMIL GURO NAGBABALITA LIVE SA LIVE
---MUSIC BG OUTRO BALITA---
MOSULOD ANG SNEATE PRESIDENT: SP:
MAGANDANG UMAGA SA LAHAT BAGO PAMAN
NATIN SISIMULAN ANG ATING PAGDINIG
PATUNGKOL SA K-12 AY MAGDARASAL AT
KAKANTA MUNA TAYO NG ATING
PAMBANSANG AWIT
---PRAYER AND PAMBANSANG AWIT--
SP- ITONG ISYUNG ITO AY INAPILA NG KAMPO
NILA SENATOR HIROME DAYANAN. ITO AY ANG
PAGTALAKAY KUNG ANG K-12 CURRICULUM AY
TATANGGALIN BA O HINDI
SP: SA UNANG BAHAGI NG PAGDINIG, ANG
KAMPO NILA ATTY. SHAINA VENERACION ANG
MAGPAPAYAG SA KANILANG PAGDI-SANG-
AYON SA PAGTANGGAL SA K-12 CURRICULUM
SA BANSA AT MAGBIBIGAY SILA NG KANILANG
MGA EBEDENSYA.
SP:SA IKA LAWANG BAHAGI NG PANDINIG NITO,
MALALAMAN NATIN ANG PAGSANG-AYON SA
PAGTANGGAL SA K-12 CURRICULUM SA BANSA
NILA ATTY. HIROME DAYANAN
….
SP: NGAYON PAGSISIMULAN NA NATIN ANG
PAGDINIG SA “Enhanced Basic Education Act of
2013” O MAS KILALA NG K to 12 DAHIL SA ACT
(RA 10533) NG PAGDAGDAG NG MGA TAON SA
PAGAARAL
SHAINA: MAGANDANG UMAGA SA LAHAT NG
TAO NGAYON SA SENADO, LALONG-LALO NA
KAY MAAM CHAIR QUEEN BADSRSN.
ANO NGA BA ANG K-12
Ang K-12 na sistema ng edukasyon ay binuo
upang mabigyan ang mga mag-aaral ng isang
komprehensibong edukasyon na naghahanda sa
kanila para sa mas mataas na edukasyon at mga
manggagawa. Ang sistema ng edukasyon ng K-
12 ay malalim na nakatanim sa mga sistemang
pang-edukasyon at panlipunan ng maraming
bansa, at ang pag-alis nito nang buo ay magiging
isang masalimuot at mahirap na gawain na may
malawak na hanay ng mga potensyal na
kahihinatnan.
ISA SA ilang mga dahilan kung bakit maaaring
hindi praktikal o ipinapayong alisin ang K-12 na
sistema ng edukasyon AY DAHIL SA Ang mga
benepisyong panlipunan at pang-ekonomiya NA
Ayon kay L.Shields 2017 . NA Ang K-12 na
edukasyon ay nagbibigay sa mga bata ng
pangunahing edukasyon at mahahalagang
kasanayan na kinakailangan para sa
karagdagang mga gawaing pang-akademiko at
trabaho sa hinaharap.
Nakakatulong din itong isulong ang panlipunang
madaling kumilos at bawasan ang hindi
pagkakapantay-pantay sa pamamagitan ng
pagbibigay ng access sa edukasyon para sa lahat
ng bata, anuman ang kanilang background. Mga
legal na kinakailangan: Sa maraming bansa, ang
edukasyon ay isang legal na kinakailangan para
sa mga bata hanggang sa isang tiyak na edad.
HIROME:
ang K-12 na edukasyon ay DI HAMAK isa
Lamang artipisyal at hindi epektibong sistema
na naglalayong magpataw ng one-size-fits-all
approach sa pag-aaral sa mga mag-aaral.
Pinipigilan ng diskarteng ito ang pagkamalikhain
at indibidwalidad, at nabigo itong ihanda ang
mga mag-aaral para sa totoong mundo. Mas
mahusay na pagsilbihan ang mga mag-aaral ng
isang sistema na nagpapahintulot sa kanila na
ituloy ang kanilang mga interes at hilig, at
binibigyang-diin ang hands-on na pag-aaral at
karanasan sa totoong mundo.
SHAINA:
May maibibigay ka bang ebidensya na ang k-12
ay hindi epektibo?
Ipinakita ng mga pag-aaral sa Pilipinas na ang
karagdagang taon ng pag-aaral ay nagpapataas
ng kita ng 7.5%. Ang K -12 ay makakapag-ambag
sa paglago ng ekonomiya. Sa wakas, ang mga
Pilipinong nagtapos ay awtomatikong makikilala
bilang mga propesyonal sa ibang bansa dahil
sinusunod natin ang pamantayang pang-
internasyonal na edukasyon na ginagawa ng
lahat ng mga bansa.
Nakakkuha agad ang mga estudyante ng
trabaho kahit man k-12 graduate lamang sila,
ito ba ang tinatawag mong hindi eperktibo?
ALY:
Ms. Chair, Nais niko pong na magdagdag ng
pahayag hinggil sa pagpawi ng K12. Pumayag
ako sa panukala ni Atty. Dayanan na dapat
tanggalin ang K12 dahil hindi nito matugunan
ang mga pangangailangan ng lahat ng mga mag-
aaral, partikular ang mga mula sa marginalized
na komunidad. Ayon sa isang ulat ng National
Center for Education Statistics, ang mga mag-
aaral mula sa mga pamilyang mababa ang kita,
mga estudyanteng may mga kapansanan, at
mga nag-aaral ng wikang Ingles ay mas
malamang na magtapos sa mataas na paaralan
kaysa sa kanilang mga kapantay. Ang mga
pagkakaibang ito ay nagpapahiwatig na ang
kasalukuyang sistema ay hindi sapat na
nagsisilbi sa lahat ng mga mag-aaral. Yes, the
government can provide the needs of our
students pero kulang na kulang ang budget ng
gobyerno dahil sa mga corruption na
nangyayari, sakuna, at dahil sa utang ng ating
bansa. As of February 2023, the general
government debt of the Philippines amounts to
₱13.42 trillion habang nasa ₱5.268 trillion lang
ang national fund ng Pilipinas, malinaw na
malinaw na nakikita nating hindi sapat ang
pondo ng gobyerno kaya imposible talaga na
lahat ng estudyante rito sa ating bansa ay
mabibigyan ng suportang pananalapi. At isa pa,
kulang-kulang din ang mga guro at kagamitan
para sa programang ito ayon kay raymond
basilio, A.C.T secretary general.
It is clear that the government is not fully
prepared to implement a 12-year Basic
Education Cycle mas makabubuti para sa ating
bansa kung tanggalin ang K to 12 Program
hanggat hindi pa na sosolusyunan ang mga
problema sa sistema ng ating edukasyon tulad
ng kakulangan sa mga silid-aralan, kagamitan ng
mga estudyante, libraries, maintenance staff,
kakulangan sa mga guro at ang kanilang
mababang sahod. Dahil sa mga kakulangang ito
how can we expect a better education for our
students if the government cannot afford to
provide the basic needs of our education?
GENEMARIE:
Napaka walng saysay ng mga dinaragdag mo sa
sinabi ni atty. Dayanan, atty, diaz.
Ang itinupad sa pilipinas ang k-12 para
umunlad ang bansa itong programa na ito ay
makaka benepisyo sa mga magaaral ang
layuning ng k-12 ay maiayos ang kurikulum ng
ating bansa pero ito ay magdadagdag ng 2 taon
sa mga estudyante kaya madami ang mga
magulang at estudyante na hindi
sumasangayon.
Ngunit sa dalawang taon na iyan ay marsmi
nang matutunan ang mga estudyante sa SHS
Ano ba ang maibubuti ng k-12 saatin? Kaya
kailangan magaral ng mga bata na 6 na taon ay
dahil nandoon ang critical brain development.
Itinuturo din ang paggamit ng kanilang sariling
wika at itinituro din ang wikang ingles para
maigamit nila ito sa paglaki nila. At
impormasyon tunkol sa media at technology
skills, learning at innovation skills,
communication skills at life at career skills para
maging handa sila sa mga pagsubok na
mahaharapan nila kapag matanda na sila.
Sangayon ako sa k-12 dahil ito ay inihahanda
ang mga estudyante sa colehiyo at kapag meron
na sarisariling trabaho ang naidagdag na 2 taon
sa high school ay inihahanda ang mga
estudyante sa kukuhain nilang kurso sa colehiyo
ang mga halimbawa nito ay Accountancy,
Business & Management (ABM), Humanities &
Social Sciences (HUMSS) Science, Technology,
Engineering & Mathematics (STEM), General
Academic Strand (GAS). Kapag ang isang
estudyante ay makatapos ng k-12 sa bansa
maibibilang sila na mga propesyonal sa ibang
bansa hindi na nila kailangan muli magaral sa
ibang bansa para magkameron ng maayos na
trabaho .
ALY:
DALAWANG TAON? SA DALAWANG TAON NA
YAN AY DAPAT NASA 2ND YEAR COLLEGE NA ANG
MGA ESTUDYANTE, MALAPIT NANG
MAKAPAGTAPOS!
ang K–12 program na ito ay nag-aalok ng
malinaw na 12-taong programa na nagbibigay
sa mga mag-aaral ng sapat na oras upang
makabisado ang mga kasanayan at makuha ang
mga pangunahing kakayahan. Ngunit ang mga
pangunahing kakayahan sa senior high ay
maaaring matutunan sa kolehiyo at mataas na
paaralan din. Masasayang lang din ang 2 taon at
pera ng mga estudyante kung ang pinag-aralan
sa senior high ay napag-aralan na noong high
school at babalikan pa rin sa college.
he K12 Program set into motion the logical
justification that students will get or get
possession of a marvelous job after having an
academic degree or K12 diploma. In an
unfortunate manner, companies are hesitant to
hire K12 graduates. The K-12 curriculum will
take too much time for the students and will
not guarantee them to be able to work after
Senior High School as most employers may still
prefer hiring graduates of the old system who
have already completed college degrees. We all
know that the labor standards here in the
Philippines are unreachable, kahit cashier lang
ang pinapasukan mong trabaho ay kailangang
may college degree ka with experience pa, as a
result with this maaaring tataas ang
unemployment rate ng Pilipinas dahil
mawawalan ng pag-asa ang mga Pilipinong
magtrabaho dahil hindi na nila kakayaning
makapag-aral pa ng kolehiyo because of
financial shortage. Imbes na ma ilaan ang
perang pagpapa-aral para sa kolehiyo ay
mapupunta lahat sa senior high kaya ma
pipilitan ang mga estudyante sa pagtigil ng pag-
aaral.
What remains to be known is whether this
program will have negative impacts alongside
the benefits they bring. I highly encourage all
the senate committees to pursue the line of
inquiry as we continue to address this important
issue.
REDDD:
sa ilalim ng K to 12 Program, na nag-aatas sa
mga mag-aaral na pumili ng isa sa tatlong track
ng SHS sa kanilang curriculum, ang mga bagay
ay malapit nang maging mas mahal.
Mula nang mapirmahan ito bilang batas,
nagkaroon na ng limang petisyon at nagbibilang
mula sa mga mag-aaral, guro at magulang na
nagsasabing ang bagong K to 12 educational
program ay, bukod sa iba pang mga isyu, ay
magpapalala sa kalagayang pinansyal ng mga
pamilyang Pilipino at mapipilitang huminto sa
pag-aaral ang milyun-milyon. . Sa kasamaang
palad, ang karagdagang pinansiyal na pasanin
na ito ay nagpipilit din sa libu-libo o kahit
milyon-milyong mga mag-aaral na huminto sa
pag-aaral dahil sa karagdagang mga gastos sa
edukasyon. Hangga't ang pag-unlad ng
edukasyon na ito ay makakatulong sa mga mag-
aaral, ang mga magulang at pamilyang Pilipino
ay kulang sa kagamitan.
Sa ikatlong petisyon na inihain ng National
Union of People’s Lawyers ay sinasabi nila na
“The K to 12 Program is no ordinary government
program. Nakatakda itong muling tukuyin ang
pag-access sa edukasyon, lalo na para sa mga
mahihirap na dapat gumastos para sa
karagdagang mga taon ng edukasyon. Ito ay
labis na nagpapabigat sa paggamit ng
karapatang pantao sa edukasyon.”
Sa isang pag-aaral na ginawa ng youth solon
Kabataan Party-List (KPL), ang mga mag-aaral na
papasok sa senior high school ay kailangang
makakuha ng hanggang PHP200,000 para sa
susunod na dalawang karagdagang taon. Ang
pagkalkula ng allowance sa pagkain at
transportasyon ng mga karaniwang estudyante
na P100 hanggang P150 para sa 200 araw ng
pasukan, ang mga pamilya ay kailangang
gumawa ng humigit-kumulang P20,000
hanggang P30,000 taun-taon. Samantala, sa
pagkalkula ng halaga ng mga gamit sa paaralan
at iba pang sari-saring gastusin, tulad ng mga
uniporme at workbook, batay sa datos ng
Department of Trade and Industry at mga case
study mula sa Araullo High School, tinatantya ng
KPL ang isa pang P10,000 na pasanin para sa
mga magulang na dala ng K to. 12 programa.
HIROME:
Ngunit bukod sa karagdagang gastusin,
maaaring lumala pa ang isyu sa pananalapi dahil
hindi lahat ng pampublikong high school ay
makakapag-alok ng senior high school
education. Sa datos ng DepEd, halos kalahati ng
mga pampublikong paaralan sa buong bansa
ang hindi magpapatupad ng mga kursong SHS
dahil sa kakulangan ng mga silid-aralan at guro.
Sa katunayan, wala pang kalahati, o 3,839, sa
7,976 public high school sa buong bansa ang
magpapatupad ng mga kursong SHS, ayon sa
listahan ng DepEd ng K to 12 program-ready
schools. Upang makapagtapos ng senior high,
ang mga mag-aaral sa pampublikong paaralan
ay maaaring pilitin na lumipat sa mga pribadong
paaralan o pampublikong paaralan na mas
malayo sa kanilang mga tirahan. Isinasalin ang
mga ito sa mas mataas na matrikula at
kagamitan para sa mga kursong bokasyonal,
bukod pa sa mas mataas na gastos sa
transportasyon.
SHAINA:
Ang pag-alis sa K-12 na sistema ng edukasyon ay
mangangailangan ng malalaking pagbabago sa
mga batas at regulasyon sa edukasyon.
Imprastraktura at mapagkukunan: Ang sistema
ng edukasyon ng K-12 ay nangangailangan ng
makabuluhang imprastraktura at
mapagkukunan, kabilang ang mga paaralan,
guro, aklat-aralin, at iba pang mga materyales.
Ang pag-alis sa system ay mangangailangan ng
paghahanap ng mga alternatibong paraan
upang magbigay ng edukasyon, na maaaring
mahirap o magastos. Paglaban sa pagbabago:
Anumang malaking pagbabago sa sistema ng
edukasyon ay malamang na mahaharap sa
pagtutol mula sa iba't ibang stakeholder,
kabilang ang mga magulang, guro, at mga
gumagawa ng patakaran. Sa pangkalahatan,
habang ang K-12 na sistema ng edukasyon ay
maaaring may mga kapintasan, ito ay isang
mahalagang bahagi ng maraming mga sistema
ng edukasyon at lipunan ng mga bansa, at ang
pag-alis nito nang buo ay hindi isang simple o
tuwirang solusyon. Sa halip, ang mga pagsisikap
ay dapat tumuon sa pagpapabuti ng umiiral na
sistema at pagtugon sa mga pagkukulang nito.
Ang Pilipinas ang huling bansa sa Asya at isa sa
tatlong bansa lamang (Djibouti at Angola sa
Africa ang dalawa pang bansa) na may sampung
(10) taong pre-university program. Sa K – 12,
hindi na kailangang mag-aral muli at gumastos
ng mas maraming pera upang maging
kuwalipikado sa kanilang mga pamantayan.
Sa pamamagitan nito, hindi mahihirapan ang
mga Pilipinong propesyunal na naghahangad na
magtrabaho sa ibang bansa sa pagkuha ng mga
trabaho na naaayon sa kanilang napiling
larangan at mas makakatulong sa kanilang mga
pamilya sa Pilipinas gayundin sa ekonomiya ng
bansa sa pamamagitan ng remittance, pagbili ng
ari-arian at paglikha. ng mga negosyo. Ipinakita
ng ilang pag-aaral na ang mga pagpapabuti sa
kalidad ng edukasyon ay magtataas ng paglago
ng GDP ng hanggang 2%. Ang isang mas
edukadong lipunan ay nagbibigay ng isang
matibay na pundasyon para sa pangmatagalang
pag-unlad ng socio-economic.
GENEMARIE:
we have to focus on the long term effect of K-
12, we can conclude that it is still beneficial to
us Filipinos. Samakatuwid, dapat tayong
magkaroon ng malakas na kalooban sa
pagsuporta sa K-12 Educational Plan para sa
ikabubuti ng ating sistema ng edukasyon at pag-
unlad ng ekonomiya. Tandaan, kung gusto natin
ng pagbabago sa ating lipunan, dapat nating
simulan ito sa ating sistema ng edukasyon.
nasimulan na natin ito, ngunit habang lumilipas
ang panahon, dapat din nating pagandahin at i-
upgrade ang ilang salik ng ating sistema ng
edukasyon. huwag i-abolish ang k-12 kundi
pagandahin at pagbutihin lang!
SP:So with that we will suspend this hearing
until further notice. everybody is excused,
maraming salamat sa mga contributions nyo sa
ating pagdinig.
Reporter ask dayanan ug shai about next
hearing nya
Hirome:
Shai:

Reporter: ako po muli si amilerah guro at

magtatnong tayo dito sa mga kabataan na aking
nakita no kung sang ayon ba sila sa pagtanggal
ng k-12

Rine:

And ask one cm

Reporter: ahh talagang may ibat-ibang pananaw

at posisyon ang mga kbataan ngayon patungkol
sa abolishment ng k-12. mAGANDANG UMAGA
AT SALAMAT SA PAKIKINIG