Volume 14, Issue 15
Our Words
Weekly Issue
“ N E W
SPECIAL
Portretizimi therës i New York Times për Vuçiçin
POINTS OF Portretizimi therës i New York Times për
INTEREST: Vuçiçin
 Public announce- Nga Robert F. Worth NYT
Një gjyq i frikshëm në Serbi ka ngritur
ment 2 pyetje për lidhjen mes lidershipit të shtetit
dhe bandave të dhunshme të drogës.
 No Sided articles Një të shtunë mbrëma, në fillim të marsit të
and no restriction vitit 2021, presidenti i Serbisë, Aleksandar
Vuçiç, u paraqit direkt në televizion duke
for our members, qëndruar ulur pranë një tavoline druri,
our guest and our ndërsa në krah kishte kryeministren e shtetit
dhe ministrin e Brendshëm.
friends. Vuçiçi tha se kishte një njoftim të
rëndësishëm për të bërë në lidhje me arresti-
 Latest needs for our min e një bande krimine, që është
përgjegjëse për vrasje të shumta. Ministri i
community and the Brendshëm paralajmëroi shikuesit që të
latest resolutions largojnë fëmijët e tyre nga televizori. Një
sërë imazhesh u shfaqën në ekranin pas tij:
 Our Free Voice një kokë e prerë, një trup pa kokë. Vuçiçi
foli ngadalë, shpesh duke ndaluar dhe duke
through our words. ngulur sytë në tryezën përballë tij. Ai
vlerësoi policinë dhe agjentët e inteligjencës
që hetuan bandën; ata për pak kishin
shpëtuar edhe vetë nga vrasësit, tha ai.
Ishte një prezantim shokues, madje edhe për
I N S I D E T H I S një vend si Serbia, ku shumë të rritur kanë
I S S U E : kujtime të dhimbshme nga luftërat e Ju-
gosllavisë të viteve 1990 dhe mizoritë e tyre.
Faqe
Nga Ted Kopliku Leter e hapun, kandidatit për të drejtu Bashkinë Shkodër.
NYT 1
Nga Ted Kopliku
Leter e hapun, kandidatit për të drejtu
Faqe Bashkinë Shkodër.
Ted Kopliku 1 Nuk mundesh me i premtu shodranve që kan
I nderumi zotni Beci,
Letrën e hapur e lexova dhe kisha një përgjigje
po t’hapun.
Misioni që keni ndërmarr asht nji mision
Faqe
ambicioz, sidomos kur bahet fjal për nji qytet
Andi 5-7 si Shkodra, historia e t’cilës e ban t’pamujtun
9, 12 ngritjen në nivel të saj, të cilitdo që don me e
përfaqsu. Bekimit t’Zotit, me t’gjitha cilsitë e
kryeqendrave të civilizimeve ma t’mdhaja, i
Faqe asht shtu edhe ai i banorve t’saj.
Drejtimi i nji qyteti që i ban nder tan Shqipnis
6-7
Raimonda moisiu 7,-9,
asht nji mision fisnik per t’cilin do kisha dasht
me ju përgzu por ju nuk ma jepni at mundsi
10-14 per shkak të mjeteve dhe hileve që po përdor-
ni.
Kam dëgju që keni një thes me pare t’cilin
Declasified, Agim doni me e hap veç n’qoftse merrni drejtimin e
Hamiti, Janulla ksaj bashkie. Flitet për nji shumë prej 170
milion eurosh, nji pjese të mire të së ciles doni
rrapi me e hedh rreth kalasë. N’hymje t’Shkodrës. I
kam pa me vëmendje projektet e juaja 3D. Ma
shumë se Shkodër, ngjante me Lugomaren e
Adresa Faqe Vlorës e Velieren e Durrsit. Pra, si projekt me
e unifiku edhe Shkodrën me qytetet e tjera,
Anetaresimi 36 simas vizionit të atij që keni ardh me përfaqsu.
Na thonë që kta investime vijnë veç n’qoftse
ne kena mençurinë me ju zgjedh ju. Kta
kërcnime nga ai që përfaqsoni, ban që betoni
n’3D, me na u duk si rrethim e ju si i dergumi i
L I F E ” J E T A E
Por, konferenca për shtyp ishte vetëm
fillimi i një fushate të zbulimessh të
tmerrshme.
Në javët pas arrestimit në shkurt nisën të
rridhnin detaje të reja në media. Banda
thuhej se kishte burgosur viktimat e saj në
një “shtëpi tmerri”, në periferi të Be-
ogradit, ku ata u torturuan, u copëtuan të
gjallë dhe pastaj u grinë nëpërmjet një
makine të madhe mishi për tu hidheur më
pas në Danub.
Historia tronditi serbët, e jo vetëm për
shkak të
NYTimes
imazheve të tmerrshme. Kreu i bandës
ishte një huligan trupmadh futbolli dhe
May 08, 2023
R E
trafikant kokaine i quajtur Veljko Belivuk, i
etiketuar me nofkën “Problemi”, një figurë e
njohur në Beograd.
Ai ishte akuzuar më parë për vrasje dhe një
sërë krimesh të tjera serioze, por kurrë nuk qe
burgosur.
Ai u përfol për marrëdhënie të mira me
policinë dhe shërbimet e Inteligjencës serbe.
Ai dhe njerëzit e tij u fotografuan në shoqëri
të njerëzve të fuqishëm, përfshirë edhe djalin
e Vuçiçit, Danilo.
Pas konferencës për media, Belivuk ofroi
anën e tij të historisë në një seancë të mbyllur
gjyqësore. Ai tha se banda e tij ishte organi-
zuar “për nevojat dhe me urdhër të Aleksan-
dar Vuçiçit”, sipas transkriptimeve të
gjykatës. Ai përshkroi disa nga punët që
pretendon se banda kreu për Qeverinë, si
frikësimin e rivalëve politikë dhe ndalimin e
tifozëve që të këndonin kundër Vuçiçit në
ndeshjet e futbollit – një shërbim i vlefshëm
në një shtet ku stadiumi mund të bëjë dhe
rrëzojë një president.
Belivuku paralajmëroi se nëse Vuçiçi
“vazhdon procedurat kundër tij”, ai do të ketë
shumë më tepër për të thënë.
Vuçiçi mohoi kategorikisht çdo lidhje të tij
me vrasësit. Por, ai dukej se e mori personal-
isht çështjen e Belivukut, duke sugjeruar se
është komplot kundër tij. Në një intervistë të
pushtusit, negociator i « kushteve t’dorzimit
».
Rrethimi, zotni Benet, asht koncept mesjetar.
me u kthy « portë europiane » moderne me
koncepte kaq t’dala mode. N’rastin ma t’mir,
nuk i ke kuptu dhe nuk i njef qytetart të cilëve
i drejtohesh. Teknika mesjetare ushtarake e
rrethimit konsiston n’fitoren e t’drejtës me
jetu, n’këmbim të së drejtës me ken i lirë.
Shkodra, si thojn edhe ata që të mbshtesin,
asht dashni sepse Shkodra para t’gjithave asht
LIRI. Shkodra asht Shkodër se ka triumfu
përballë çdo rrethimi, ndryshe nga çdo qytet
tjeter. Kjo e ka farktu edhe karakterin e saj
unik. Nën rrethim ajo ka prodhu kulture, art e
humor, por asnjiher nënshtrim.
Perveç se nuk i kuptoni, ju nuk ndiheni si nji
prej tyne. Nuk ndiheni shkodran. Kjo s’ka
lidhje me djalektin që nuk keni apo lukun
europian që ju karakterizon. Kjo madje ju
afron edhe ma shumë me Shkodrën, e cila ka
ken Europë pa ekzistu Europa. Ju nuk ndiheni
shkodran sepse n’vend që me u ba zëdhans i
rrethimit dhe manaxher i dorzimit, ju ishte
dasht me i fol shpirtit rebel t’Shkodrës. Tu
ndishit shkodran do e kuptoshit.
Do ju kisha than, po t’mos ishte leter e hapun,
që Shkodra të dhjet në rrethim, por s’gjej fjal
ma t’pershtatshme për nji letër t’hapun
prandaj spo ju a them.
Kto teknikat me beton e lmosh n’këmbim
t’lirisë i kan refuzu edhe kur regjimi t’vritte.
 P a g e 2 O u r W o r d s

Nga Ted Kopliku Leter e hapun, kandidatit për të drejtu Bashkinë Shkodër.
Edhe at’herë na ndërtoshin Komitetin e
Partisë, Turizmin apo Shpin e Oficerave,
si ato projektet e juaja 3D. Sot regjimi asht
i eger, por prap ma i but se dje. Nuk te
vret, thjesht të shtyn me lan vendin për
me ja liru atyne që as e njofin e as e
ndjejnë.
Ndër të tjera, jeni i pabesushëm. N’qoftse
qeveria që ju përfaqsoni kishte ba gjithçka
që asht n’kompetencat e saj (s’di a i ka
mbet gja tjetër jasht kompetencave) dhe i
kishte mbet pengesë veç drejtimi i Bash-
kisë Shkodër për me përmbyll projektet, ju
a kisha dhan voten me sy mbyll. Përveç
ksaj, nuk asht von me korigju gabimet e
atyne që përfaqsoni, me nji propozim,
përshembull, me i kthy edhe nji herë
Shkodrës ata drejtorit rajonale apo
Gjykaten e Apelit. Por nuk ju kam ndi
n’asnji rresht tu i permend. Ndoshta nuk e
dini, por Shkodra ka ken qendër adminis-
trative e ka pas gjykata qysh n’kohën e
Mbretnesh Teuts.
Edhe kto fletë-rrufet që i çoni admin-
istratës së bashkisë duke i kërku t’mos
përfshihen në fushatë, ndërkohë që keni kishe shit zgjedh, kam dyshime.
krejt administratën e shtetit mas vedit, në andrra n’beze Për me e mbyll zotni Benet, oferta mesjetare e rrethimit nuk pin uje
filozofinë e rrethimit bajn pjes. Në ato që shkodranve n’Shkodër.
ju i quni letra t’hapuna ka veç nji mesazh : me ura e Shkodrën nuk e bajn Europë as betoni që doni me vu rreth kalasë, as
“m’leni t’futem, ndaçi me ju konsideru peme qe pozitiviteti që ju mendoni që keni zbulu aty (sinonim i moskokçarjes
specialista dhe me vazhdu me marr rro- mbijn n’uj, n’diskursin tuj). Shkodrën e ban Europë e dashni LIRIA që ka zgjedh
gen”. T’isha n’vendin tuj n’vend qe por t’i ofroshe gjithmon. Nanës së triumfit ndaj rrethimeve nuk mundeni me i premtu
t’sfidosha punojsit e Bashkis, do sfidoja nje vizion europianizim nëpërmjet mekanizmash mesjetar.
kandidatin qe keni përballë, Kryetarin e tjeter për Shkodra e ka pagu shtrejt rezistencën ndaj nënshtrimit, por si për çdo
saj. Shkodrën. luftar lirie asht çmimi që duhet me pagu për forcën që ka. LIRIA madje
Ai veç n’nji vit i ktheu Shkodrës shume Nuk e keni ba asht vetë forca dhe identiteti i saj.
nga gjanat qe kan lind n’Shkodër e që veç sepse as nuk e Me përgjegjshmëri, një qytetar shkodr
aty nuk gjindeshin ma. Ju si njeriu i thesit, njifni
at që ai ka ba për nji vit kishit mujt me e Shkodren, as
çu përpara. Kthimin e Simfonisë së nuk ndiheni
Shkodrës mas 32 vjetsh ti me e çu ma larg pjes e saj.
po thojm, me ba edhe Teatrin e Operas Nuk guxoj me
dhe Baletit e me e kthy Shkodrën n’qendër ju than që as
kulturore si i ka hije. Përball ke nji kandi- nuk e doni,
dat që mas 6 marsit ka zhvesh kostumin e sepse edhe e
politikanit dhe ka hi nen lkuren e panjoftuna
shkodranit, tu i dhan jetë qytetit e tu tregu mund të
ambicie per kthimin e tij n’qender ra- terheqë, por
jonale. tu pa kampin
Perball programit t’tij me kam n’tok nuk i që keni

Many shadow accounts in UK islands have been used since the 70’s for Albanian dictators...

Who cleared the road of

the killing of the Festim
Lato the president of Cha-
Albanian tourism with 3/4 of its meria? While many step
territory untouched could be a up to spread his mission
With theBuilding shouldeverything
right support be spear is world wide the unknown
boom to kick mob out for ahead...employing thousands
possible in America….True common for in Netherlands remains?
good...2023 elections in Albania long-term...
American fighters... Who is safe there?
a decisive point...

Kurti showing the world that Albanian

lands can be rebuild and be an example
to rebuild Albania with Kosovo as an
example where every border deal is
A hero in the ground!!!
funding the local economy and people...
Shembull per rinine te trokasin daullet Why no one speaks about
se historia e 1912 po troket ne trevat
shqiptare si kurr me... him and his friends...

KLODI STRALLA MARIA MONTESSORI

KLODI STRALLA
MARIA MONTESSORI
Maria MONTESSORI
(1870-1952) - ishte një
shkencëtare italiane,
mësimdhënëse, pedagoge,
filozofe, mjeke, neuro-
psikiatëre e fëmijëve, e
njohur ndërkombëtarisht
për metodën e saj
edukative - “Metoda
Montessori” - e zbatuar në
mijëra kopshte, shkolla
fillore, të mesme dhe të
larta në mbarë botën.
Pasuria e mendimeve të
saj përfaqëson ende edhe
sot një model të
rëndësishëm për t’u
ndjekur. Mesazhet janë të
thjeshta, por të fuqishme.
Me rastin e përvjetorit të
vdekjes të saj, 6 maj
1952, po listoj 10
parimet bazë të
“Metodes pedagogjike
Montessori”
1. “Edukimi është një
proces natyral që merret
nga fëmija, nuk
përfitohet nga dëgjimi i
fjalëve, por nëpërmjet
përvojave të fëmijës në
ambientin ku ndërve-
pron. Fjalët mund të
harrohen, ose edhe të
mos dëgjohen. Ajo që
mëson më së shumti
është shembulli praktik.
2. "Vetëdija për vlerat
personale”. Kjo gjë e
lejon një fëmijë të eksperimentojë,
të provojë, të gabojë e t’ia nisë
sërish nga e para, do të thotë që ai
do të bëhet i vetëdijshëm për af-
tësitë e veta dhe do të mësojë
këmbënguljen, në mënyrë që të mos
dorëzohet.
3. “Është e nevojshme që të rriturit
t'i lenë fëmijët të lirë në zgjedhjet e
tyre. Është e nevojshme që ta re-
spektojmë fëmijën, duke e lënë të
shprehë natyrën dhe prirjet e veta.
Ai nuk është pasqyrim i dëshirave
të të riiturit.
4. “Heshtja mpreh ndjeshmëritë
tona. Duke ndenjur në heshtje, jo
vetëm mund të dëgjojmë me më
shumë vëmendje fjalët e tjetrit, por
ia dalim të kuptojmë thellësisht
realitetin që na rrethon. Është e
rëndësishme që ta lejojmë fëmijën
ta jetojë edhe këtë dimen-
sion, duke ruajtur gjith-
monë kundrejt tij një
marrëdhënie dashamirëse
dhe mbështetëse. Favorizi-
mi i heshtjes, megjithatë,
nuk do të thotë ta im-
ponojmë atë, duke i mbyl-
lur gojën fëmijës, por
duke i krijuar kushtet deri
sa ky tipar të manifestohet
spontanisht: duke i ofruar
fëmijës një ambient jo të
zhurmshëm, duke mos e
ndërprerë verbalisht kur
kryen me interes një
aktivitet, duke e lejuar të
vëzhgojë një insekt që i
tërheq vëmendjen apo një
gur në tokë. Lërini fëmijët
që të zbulojnë, bukurinë,
ëmbëlsinë e heshtjes. fëmijët me vëmendje!
Mos e impononi, mos 6. “Premisa e parë për zhvillimin e
e mbushni me fjalë e fëmijës është përqendrimi. Fëmija
tinguj të kotë. që përqendrohet është pa-
5. “Nëse për njerëzi- fundësisht i lumtur”. Kur shihni që
min ekziston një fëmijët tuaj janë të përqendruar në
shpresë shpëtimi dhe ndonjë aktivitet, mos i ndërprisni.
ndihme, kjo ndihmë Lejoni që përqendrimi i tij të
vjen veçse nga fëmi- shprehet duke e bërë të lumtur.
ja, sepse tek ai 7. “Asnjëherë mos e ndihmoni një
ndërtohet njeriu. fëmijë, ndërkohë që po bën një
Duhet të kuptojmë që detyrë, për të cilën ndjen se mund
fëmija është një të ketë sukses”. Shfaqni besim në
punëtor dhe qëllimi i aftësitë e tij. Kjo gjë e bën të
punës së tij është të sigurt, i rrit vetëbesimin, rrit
prodhojë NJERIUN”. nevojën e tij për të vepruar dhe
Të vëzhgoni një për t’u përmirësuar.
fëmijë ju mëson, i jep 8. “Një provë e korrektësisë së
përgjigje shumë veprimeve tona edukative, është
pyetjeve që i bëni lumturia e fëmijës”. Buzëqeshja e
vetes. Vëzhgojini fëmijëve tuaj tregon se jeni shumë
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 3

Shqiptaret ne Kosove nga te tere anet per te mbrojtur te drejtat e tyre

From Arben Imami organizing locals to protect each other from the govt mob and brought tanks to blloks the
entrances until locals were safe in 97 to election in 2023 with car bombs in the streets currently...Why?

Portretizimi therës i New York Times për Vuçiçin

Ukrainë – për të nxitur fasadë dhe bandat Pavarësisht nga trupi i tij i madh, ai
çuditshme televizive disa muaj pas arrestimeve, ai tha net demokratike të Serbisë dhe trazira në Ballkan. kriminale shfrytëzo- dukej çuditërisht si një foshnjë me
se ushtarët e Belivukut bënë viktimat “qofte njerëzore” bandat e stilit mafioz shpesh duket Por, rreziqet për Evropën hen për të përhapur përmasa të mëdha, sikur një jetë e tërë
dhe ia dërguan shefit të Belivukut, Radoje Zvicer. se veprojnë pa u ndëshkuar. janë më të thella se kaq. frikë. Ndodhi dhune të mos i kishte lënë asnjë shenjë.
Duke parë në kamera ai iu drejtua Zvicerit, që ende Çështja Belivuk, me fjalë të tjera, Së pari prej shovinizmit gjithashtu të jetë e Ai dhe rreth 30 të pandehur të tjerë,
ishte i lirë. Vuçiçi e sfidoi. nuk është thjesht një përrallë e dhe demagogjisë etnike të njëjta taktikë e kryesisht burra me tatuazhe dhe koka
“E ftoj të më vrasë”, tha Vuçiçi. “Nuk kam asnjë zhurmshme me prerje kokash dhe Vuçiçit që janë kopje të përdorur nga njerëzit tullace, dukeshin çuditërisht të relaksuar,
problem me këtë, sepse është më mirë të bëhesh mish i kokainë. Gangsterizmi që ka asaj të aleatit të tij Putin. që futën Ballkanin në të buzëqeshur, duke biseduar apo duke i
grirë sesa të lihen këta bastardë të sundojnë Serbinë”. lulëzuar nën Vuçiçin, së bashku me Dhe së dyti se përhapja e një luftë katastrofale hedhur herë pas here sharje të rastësish-
Me afrimin e seancës gjyqësore nisën të rrjedhin faktet kërcënimet periodike të Serbisë për demokracisë joliberale – tri dekada më parë. me njëri-tjetrit. Ndoshta ata prisnin që
për lidhjet e gjata mes bandës dhe anëtarëve të të “mbrojtur” serbët etnikë në tashmë që po forcohet Në kohën kur Be- ky gjyq të përfundonte siç kishin
ndryshëm të administratës së Vuçiçit, që duket se kanë vendet tjera të rajonit, përfundim- brenda kontinentit – livuk bëri paraqitjen e përfunduar shumica e gjyqeve të
monitoruar, asistuar dhe mbrojtur ata. isht mund të prapësojnë përbën një kërcënim të tij të parë publike në mëparshme, me gabime procedurale,
Belivuk shfaqej nganjëherë si binjaku i errët i presiden- marrëveshjet që kthyen paqet në barabartë, nëse jo më të sallën e gjyqit në prova të gabuara dhe lirime të para-
tit, një burrë që mishëron pjesën e poshtme kriminale të Ballkan në vitin 1995. rëndë se i pari. tetor, ai kishte fituar kohshme.
një shteti që është bërë vazhdimisht më autokratik gjatë Evropianët janë shumë të Rasti Belivuk hapi një një famë të llojit Pas disa formaliteteve, prokurori u ngrit
dekadës së fundit. vetëdijshëm për këtë, siç është edhe dritare drejt një të makabër, nga një seri për të lexuar aktakuzën.
Vuçiçi, që ka qenë president nga viti 2017 dhe drejton Vladimir Putini, që ka arsye të ardhmeje të mundshme shkrimesh në tab- Kur ai e përshkroi se si Belivuku dhe një
partinë në pushtet, ka thënë prej kohësh se dëshiron ta freskëta për t’i ndarë dhe më të zymtë, në të cilën loide. “ushtar i tij” goditën një viktimë “me
udhëheqë vendin e tij – që është ende ndër më të varfrit shpërqendruar ata. Kremlini ka një Vuçiçi minon projektin Ai u fut në dhomë i sëpatë në qafë dhe ia prenë kokën”, burri
në Evropë – drejt prosperitetit dhe anëtarësimit në histori të gjatë të përkrahjes së evropian nga brenda, duke prangosur, i veshur në bankën e të akuzuarit hapi gojën,
Bashkimin Evropian. nacionalistëve serbë dhe më shumë ndërtuar një shtet ku me një bluzë të mori frymë thellë dhe shikoi tavanin.
Në të njëjtën kohë ai ka goditur shumë nga institucio- motiv se kurrë – falë luftës në demokracia është një bardhë dhe xhinse. Disa nga shokët e tij të pandehur duket
 P a g e 4 O u r W o r d s

Portretizimi therës i New York Times për Vuçiçin

sikur ranë në gjumë.
Kur Belivuk u ngrit për të dëshmuar, ai
shtrëngoi foltoren me dy duart dhe doli
drejt në temë. Banda e tij, tha ai, ishte
një projekt shtetëror nga fillimi. Ai
recitoi disa nga shërbimet që ka ofruar
dhe madje përshkroi një takim që pre-
tendon se pati me Vuçiçin në një shtëpi
private në Beograd, duke dhënë adresën,
numrin e apartamentit dhe madje edhe
emrin e pronarit. Tha se u takuan atje
vetëm një herë, “pasi, siç tha shefi,
dikush mund të shihte apo filmonte, dhe
nuk do të ishte mirë”.
Vuçiçi mohoi menjëherë akuzat dhe
madje ofroi ti diskutonte ato me hetuesit
dhe të bënte një test në detektorin e
gënjeshtrës. Ligjërisht ai nuk ka gjasa të
thirret para gjykatës. Asnjë zyrtar i lartë në
Serbi nuk është paditur, e madje shumë
pak janë marrë në pyetje.
Rëndësia e çështjes së Belivukut qëndron
diku tjetër. Ajo e ka detyruar gjithë Serb-
inë të përballet me provat e shumta rreth-
anore se Vuçiçi ka lejuar gangsterët të
bëhen një krah virtual i shtetit.
Mbështetja që Belivuk dhe miqtë e tij
morën nga policia dhe Ministria e
Brendshme gjatë dekadës së fundit është
dokumentuar mjaft mirë gjatë dëshmive
në gjykatë, përgjimeve telefonike dhe
fotografive. Pretendimet se e gjithë kjo ka
mundur të ndodhë pa djeninë e Vuçiçit
shkakton të qeshura në Beograd.
Para se Vuçiçi të bëhej president, ai ka
qenë kryeministër dhe gjatë një dekade ka
riorganizuar shërbimet e sigurisë së Ser-
bisë. Ai tani ushtron kontroll pothuajse
total të çdo sfere të jetës publike – nga
Parlamenti deri te gjykatat, policia dhe
bizneset.
Në fakt, arrestimi i Belivukut dhe bandës
së tij mund të jetë një nga vendimet e
pakta të rëndësishme të viteve të fundit që
Vuçiçi nuk arriti ta kontrollojë.
Pjesa më e madhe e dëshmive në këtë rast
erdhën nga një ekip zyrtarësh policorë
evropianë, të cilët aksidentalisht e zbuluan
këtë bandë. Ata kaluan dy vjet duke
tentuar të dekriptonin një aplikacion të
mesazheve telefonike të quajtur “Sky-
ECC”, që ishte mjet i preferuar i trafikan-
tëve të kokainës në portet e kontejnerëve
të Evropës Veriore.
Kur më në fund hapën kodin, zbuluan shumë
më tepër se një rrjet lokal kokaine. Me të
paktën 70 mijë përdorues, “Sky-ECC” ishte si
një “shtëpi tmerri” me mesazhe grafike dhe
fotografi makabër.
“Është njësoj sikur të keni qëndruar jashtë një
shtëpie të errët ndërsa tani, papritmas, keni
hyrë brenda dhe keni ndezur dritën”, tha një
zyrtar i Europolit.
“Sky-ECC” nuk ishte aplikacioni i parë që u
akuzua nga organet e zbatimit të ligjit për
lehtësimin e komunikimit mes bosëve të
drogës.
Por, ai qe më i popullarizuari dhe më i pacipi.
Kompania, e themeluar në vitin 2010 nga një
sipërmarrës i teknologjisë në Vancouver,
mburrej se kriptimin i saj me katër shtresa ishte
i pathyeshëm. Përfundimisht fitoi qindra e

Biggest Heist on private land continues to

happen in Albania...How can they, the Alba-
nian politicians sell someone else’s land??

Portretizimi therës i New York Times për Vuçiçin

miliona dollarë përpara se drejtuesit të në veri. Lidershipi i Serbisë mbetet paranojave që e bëjnë më të vështirë punën Aleksandar) Vuçiç, edhe (Veljko) Belivuk
akuzoheshin në vitin 2021. thellësisht i pakënaqur me ndarjen e Koso- e një gazetari. Duhet të kem folur me filluan aktivitetin në grupet e tifozëve të futbol-
Pjesa më e madhe e provave brenda vës nga Serbia pas luftërave në Jugosllavi dhjetëra serbë, të cilëve u janë vrarë djemtë, lit. Ndoshta më shumë se kudo tjetër, stadiumet
“Sky-ECC” doli të ishte nga Ballkani të viteve 1990 dhe refuzon ta njohë bashkëshortët apo fëmijët, në rrethana të e futbollit në Serbi janë vendet nga lindin
dhe veçanërisht nga Serbia. pavarësinë e saj të pranuar ndërk- errëta. Shumica prej tyre nuk e kishin idenë format më të këqia të pushtetit ose oaze rekruti-
Transmetimi i këtyre të dhënave ishte ombëtarisht në vitin 2008. se cilët ishin vrasësit, por kishin histori të mi për milicët dhe kriminelët. Stadiumet ishin
“shumë i ndjeshëm”, më tha një zyrtar i hollësishme për të treguar për zyrtarët e streha e nacionalizmit etnik që shkatërroi
Ministrisë së Brendshme të Francës, Skenari që lë pa gjumë liderët evropianë korruptuar, baronët e drogës, pazaret e Jugosllavinë, dhe ato emocione të dhunshme i
për shkak të shqetësimit se mund të imagjinohet në njëfarë mënyre kështu: armëve dhe fotografi inkriminuese. Disa dhanë formë Vuçiçit të sotëm dhe bash-
ketë rrjedhje të informatacioneve. Vuçiçi, duke përmendur një rrezik për kishin angazhuar edhe detektivë privatë. këkohësve të tij. Edhe tani, prania në një arenë
Ndonëse policia e Serbisë përfundim- minoritetin serb, dërgon trupa përtej kufirit Megjithatë, disa nga njerëzit me të cilët fola sportive mund të bëjë të ndiesh si mbi një stuhi
isht arrestoi Belivukun dhe bandën e dhe anekson veriun e Kosovës. Serbët fshihnin qartë gjërat nga unë. rrufeje. Oficerët me uniformë rreshtohen bule-
tij, ato e bënë këtë me ngurrim. Disa lokalë kudo në rajon largohen nga shtëpitë vardeve dhe ndërsa afrohesh, ka ekipe policie
ditë përpara arrestimit, ai dhe “ushtari ie tyre dhe kërkojnë ndryshime kufijsh. Kjo Kalova një orë duke biseduar me një grua, të militarizuara me parzmore dhe mburoja.
tij” u lejuan të largoheshin nga shteti mund të shënojë fundin e Marrëveshjes së burri i së cilës ishte në mesin e trupave të Tifozët ndonjëherë brohorasin sharje që të
drejt Malit të Zi, një qendër tjetër për Dejtonit, paktit të ndërmjetësuar nga diplo- vrarë në fotografitë që shoqëruan aktakuzën kujtojnë ato të përdorura gjatë fushatave të
trafikuesit e drogës. Autoritetet mati amerikan Richard Holbrooke, që i dha ndaj bandës Belivuk. Ajo ishte shtatlartë spastrimit etnik të viteve ‘90. Besnikëria e
malazeze thanë se parandaluan një fund luftimeve më të rënda në vitin 1995 dhe me flokë të gjatë e të zij. Historia e saj ekipit merr një intensitet pothuajse fetar. Shefi
tentativë për t’i vrarë ata. Një prokuror dhe rikrijoi hartën e ish-Jugosllavisë. Kjo ishte prekëse. Kur fillova të pyesja për të ekzekutiv i Crvena Zvezdës së Beogradit,
malazess tha për mediat lokale se pas mund të çonte në një luftë tjetër. Por edhe kaluarën kriminale të bashkëshortit të saj – skuadrës më të njohur në Serbi, tha bujshëm se
komplotit qëndronin “disa struktura pa dhunë, rënia e rendit të Dejtonit do të ai kishte qenë i burgosur për rolin e tij në Crvena Zvezda “nuk është vetëm ekip futbolli,
sigurie” në Serbi. Kjo mund të jetë forconte politikën e solidaritetit etnik dhe një bandë famëkeqe të Ballkanit për vjedhje është ideologji, filozofi dhe simbol kombëtar.
provuar për ta shmangur rrëmujën e një autokracitë në gjithë Ballkanin. të argjendarive – përgjigjet m’u kthyen Crvena Zvezda është rojtari i identitetit serb
procesi të mundshëm. Një skenar tjetër përfshin fshehjen e qëlli- ftohtë dhe shpejt. Mu krijua një ndjenjë dhe i besimit ortodoks”.
meve irredentiste të Vuçiçit derisa Serbia të sikur ajo mund të kishte treguar një histori
Gjatë nëntë vjetëve të Vuçiçit në pranohet në Bashkim Evropian. Ky skenar i shumë më interesante nëse nuk do të ishte e Huliganët e masakrave
pushtet, huliganët serbë të futbollit – “Kalit të Trojës” ka fituar besim pjesërisht shqetësuar për pasojat me të cilat do të Tifozët e vdekur të futbollit vështrojnë nga
dhe bandat kriminale që mbivendosen për shkak të kryeministrit joliberal të Hun- përballeshin bashkëpunëtorët e bash- muralet e pikturuara në të gjithë Beogradin,
mbi ta – u përfshirë në politikën e garisë, Viktor Orban, një aleat i ngushtë i këshortit apo edhe vetë ajo. krahas pllakateve, statujave dhe memorialëve
paqëndrueshme të rajonit dhe Vuçiçit, që ka lobuar me zell për pranimin e Vuçiçi nuk është përgjegjës për këtë moçal të tjerë që dëshmojnë statusin e tyre si një lloj
ndihmuan nxitjen e kryengritjeve serbe Serbisë. frike dhe për kriminalitetin endemik. Ato “vox populi”. Huliganët ishin ndër të parët që
në vendet tjera të Ballkanit. Disa prej Ai duket se shpreson që Vuçiçi mund ta janë pothuajse pjesë e peizazhit në Ballkan, shkuan në luftë në fillim të viteve ‘90 dhe ishin
tyre kanë shprehur besnikërinë ndaj ndihmojë Hungarinë, një anëtare e BE-së aq sa vetë emri i rajonit është përdorur me po ata që garantuan muskujt e lëvizjes për të
Rusisë. Disa serbë i janë bashkuar që nga viti 2004, të drejtojë bllokun evropi- shekuj nga të huajt si një lloj stenografi për rrëzuar politikanin e fortë nacionalist, Slobodan
grupit paramilitar “Wagner”, që ka an drejt një drejtimi më populist e më pak urrejtje dhe dhunë etnike – “një skenë e Milosheviq, një dekadë më vonë. Që atëherë,
historinë e vet të angazhimit të demokratik. vendosur për trailerët ekzotikë të korrup- politikanët serbë kanë frikë nga stadiumi dhe
kriminelëve dhe ka postuar video në Për të gjitha këto arsye, rasti Belivuk ka sionit, për vrasje të shpejta dhe krime të janë përpjekur të mbajnë huliganët në anën e
gjuhën serbe për rekrutime në luftën në qenë një rast i ndjeshëm për gazetarët. Më lehta”, siç ka shkruar historiani Mark tyre.
Ukrainë. Ndonëse Vuçiçi e ka qortuar është thënë para se të shkoja në Serbi se Mazoëer. Por, Vuçiçi ka dhuntinë e dema- Të flasësh me huliganët serbë nuk është e lehtë.
grupin, Serbia mbetet ende e paven- telefonatat e mia do të përgjohen, do të më gogut për t’u dhënë jetë këtyre stereotipeve. Disa janë të rrezikshëm. Shumica e atyre që
dosur mes Rusisë dhe Perëndimit. E ndiqnin, madje edhe do të më ndalonin e do Ai e ka shfrytëzuar shkëlqyeshëm takova ishin të heshtur dhe të kujdesshëm, pa
gjithë kjo i jep Vuçiçit një pozitë fuqie të më merrnin në pyetje. Gazetarët serbë që problemin e mafjes në Serbi duke krijuar dyshim pjesërisht për shkak të rastit “Belivuk”.
të jashtëzakonshme. Në një krizë, ai më dhanë këto paralajmërime janë ngac- një mjedis në të cilin linja e paqartë mes Pas dy javësh kërkimi, një koleg serb më
mund të vendosë nëse rajoni i Ballkanit muar dhe kërcënuar në mënyrë rutinore si krimit të organizuar dhe shtetit luan në ndihmoi të gjeja atë që kërkoja: një burrë që
do të rreshtohet drejt paqes apo do të nga kriminelët ashtu edhe nga BIA, Agjen- avantazhin e tij. ishte rritur përkrah Vuçiçit në stadium dhe që
rikthehet te dhuna. cia e Inteligjencës së Serbisë. Pjesën e dytë të artikullit mund ta lexoni ishte i gatshëm dhe që qe i aftë të fliste për
Rreziqet më të dukshme sot janë të Zona gri mes shtetit dhe mafies në Serbi këtu. origjinën e tyre të përbashkët. Ai ishte një 46-
përqendruara në Kosovë, ku gjenden është e vërtetë. Po ashtu ajo është e rrethuar vjeçar që ende i referohet vetes si huligan,
“xhepa” me shumicë serbe, veçanërisht nga mure të jashtme të thashethemeve dhe Nuk është rastësi që edhe (presidenti serb, megjithëse ka një grua dhe fëmijë dhe
 V o l u m e 1 4 , Is s u e
FATOS LUBOMNJA
PSE NUK BASHKEPUNOJNE
SHQIPTARET
Shistorinë e Shqipërisë.
Pak histori më parë
Në librin e saj të ri mbi historinë e
Shqipërisë nga viti 1920 në 1939,
Nathalie Clayer, duke trajtuar fig-
urën e Zogut, i referohet mes të
tjerash edhe librit “Shqipëria për-
ballë Evropës” të gazetarit francez
Albert Mousset, botuar në 1930.
Duke përshkruar aspiratën e Zogut
për të qenë një Mustafa Qemal i
Shqipërisë, ajo citon Mousset kur
thotë se për të bërë këtë, Zogu nuk
kishte “ni le deìsinteìressement, ni
l’esprit de suite” të Ataturkut, –çka,
për ta shpjeguar më gjatë në shqip,
do të thotë se nuk kishte as aftësinë
për t’u ndarë nga interesat vetjake
(në favor të interesit të popullit të
tij) dhe as ndjenjën e vazhdimësisë
(në realizimin e projekteve të
premtuara).
Po të shohim historinë e Shqipërisë
do të vërejmë se sa herë ka ardhur
puna që interesat e vendit kanë
diverguar nga ato vetjake,
udhëheqësit shqiptarë kanë zgjedhur
këto të dytat, duke sakrifikuar
vendin. Edhe ndaj projekteve të
premtuara po kështu janë sjellë: i
kanë braktisur pa ngurrim në emër të
atyre vetjake. Kjo ka ndodhur edhe
kur interesat e vendit kanë kërkuar
bashkimin si bashkëpunim. Sapo ky
ka dalë në kundërshtim me interesat
vetjake, udhëheqësit tanë kanë
zgjedhur përçarjen, konfliktin,
dominimin deri në asgjësim të
kundërshtarëve sipas thënies “Mors
tua vita ma” (vdekja jote jeta ime).
Historia jonë është zhvilluar e tëra
nën shenjën e kësaj sindrome duke
filluar që nga koha para Luftës I
Ballkanike kur, siç na tregon
Eqerem Bej Vlora, interesat vetjake
të liderëve shqiptarë vonuan realiz-
imin e projektit të Hasan Prishtinës
të një vilajeti të madh shqiptar që, në
një hap të dytë, do të mundësonte
krijimin e një Shqipërie dy herë më
të madhe me kryeqytet Shkupin. Le
të kujtoj gjithashtu se gjatë Luftës së
Dytë, sikur komunistët t’i kishin
qëndruar projektit të Frontit Demo-
kratik – të bashkimit pa dallim feje,
krahine, ideje – dhe më pas
marrëveshjes për bashkëpunim që
nënshkruan në Mukje me nacional-
istët do të mund të kishim pasur një
Shqipëri tjetër, pa diktaturën,
burgjet, izolimin nga bota dhe
përçudnimin e njeriut shqiptar që po
e vuajmë aq shumë edhe sot.
Jo vetëm ngjarje vendimtare histori-
ke janë shënjuar nga kjo sindromë,
por edhe qeverisjet nga një pjesë/
parti, madje edhe brenda pjesës/
partisë ka mbizotëruar interesi
vetjak i liderit të saj. Kështu, Zogu,
për hir të interesave të tij personale,
bëri armiq të tij gjysmën e shqip-
tarëve më me kulturë duke i dëbuar,
edhe vrarë, duke i nënshtruar, kor-
ruptuar, injoruar, çka e privoi
Shqipërinë nga politika shumë më të
mira. Për Enver Hoxhën as që ia
vlen të jepen shembuj sepse ai e çoi
në ekstrem këtë sindromë, deri në
1 5 P a g e 5
FATOS LUBOMNJA
izolimin e shqiptarëve nga e gjithë bota. pasi opozita është e dobët se ka brenda dhe të zëvendësohet nga të baraslarguarit apo
njerëz si Berisha dhe Meta, që janë përfa- ndonjë forcë idealiste që ende s’ka lindur. Kjo
Të njëjtat paaftësi kanë vazhduar ta lektisin qësuesit e sistemit të korrupsionit. Kaq i realisht do të thotë deri në kalendat greke sepse
Shqipërinë edhe pas rënies së komunizmit, ku fortë është bërë ky argument me ndihmë të grushti i shteti po na tregon çdo ditë se fryma
dominimi i interesave vetjake të individëve në ndërkombëtarëve, por edhe të të baraslar- opozitare idealiste është në zhdukje. S’ka si të
pushtet, në dëm të interesave të vendit janë zhvilluar guarve dhe të një pjese të mirë të shoqërisë jetë ndryshe, e tregon edhe historia: idealizmat
në kushtet e demokracisë ku presupozohet pikërisht civile, saqë më në fund, pas 25 prillit, e lindin në një shoqëri që ecën përpara dhe jo në
bashkëjetesa e të kundërtave për të përfaqësuar përqafoi edhe vetë lideri i PD-së, Lulzim një shoqëri që degradon përditë nën peshën e
interesa sa më të gjera dhe mbledhur kontribute sa Basha. Ndonëse e pa qartë sesi ia blenë e padijes, krimit dhe korrupsionit.
më të shumta. manipuluan zgjedhjet (pasi kishte parë
ndryshimin e njëanshëm të Kodit Zgjedhor PD-ja e Foltores
Sigurisht, historia tregon se ky nuk është vetëm me miratimin e ambasadores amerikane) në
fenomen shqiptar, por ashpërsia dhe ekstremizmi, vend se t’i përdorte këto e të tjera fakte Larg qoftë nuk dua të përjashtoj Berishën dhe
me të cilin është shfaqur në historinë tonë, e bën një skandaloze si argument se sistemi i vjetër Metën nga sindroma e mos shikimit përtej
rast ulëritës ndër vendet e kontinentit ku jetojmë. E është shndërruar në regjim që nuk rrëzohet interesit vetjak dhe e mungesës së koherencës.
bën edhe më ulëritës fakti se gjatë mbi njëqind vjet me votë, ai iu nënshtrua kërcënimeve të E kanë manifestuar atë me bollëk kur kanë
pavarësi nuk kemi nxjerrë dot një figurë udhëheqësi ambasadores amerikane se do të hante bar qenë në pushtet si njëri edhe tjetri. Jo më kot
ndryshe, çka tregon se kjo sindromë nuk është po të mos e pastronte partinë nga Berisha kjo është akuza që ngjit më shumë kundër tyre.
çështje personash, por tipar karakterial i shumicës dhe ndjekësit e tij. Kësisoj, duke pranuar Sot personalisht gjykoj se interesat e tyre
së shqiptarëve, i ndërtuar nga shkaqe historike edhe “non grata-n” ndaj Berishës ai e trans- vetjake në rrëzimin e Ramës janë në një kahe
kulturore. Ndër këto shkaqe do të përmendja si feroi përgjegjësinë e humbjes nga “regjimi me interesat e shumicës së shqiptarëve, pasi
kryesore: mbizotërimin e një shoqërie klanore që, që nuk rrëzohet me zgjedhje” te partia e tij. janë të vetmit që e kanë artikuluar me forcë
siç thoshte Mid’hat Frashëri pas pavarësisë, i duhej Të njëjtën gjë po bëjnë sot edhe delfinët e tij rrezikun e fundosjes së bazamentit, mbi të cilin
të krijonte nga një grumbuj fisesh një komb; të qenit të vulës. Ndonëse rasti Mac Gonical tregoi qëndrojmë të gjithë, por do të ishte një
me katër fe, por pa qenë thellësisht besimtarë në qartë se me shumë gjasa “non grata” ameri- gënjeshtër e madhe të thuash se këtë po e bëjnë
asnjërën; të jetuarit një kohë relativisht të shkurtër kane ishte vepër e ca amerikanëve të kor- duke kapërcyer interesat vetjake. Sindroma e
së bashku; shkatërrimin që i bëri regjimi komunist, ruptuar e mashtruar nga Rama, ata va- interesit vetjak duket qartë në atë se ata injoro-
nëpërmjet kolektivizimit të dhunshëm, njeriut si zhdojnë të kurojnë interesat tyre vetjake jnë faktin se interesat e shqiptarëve për të
qenie që ka nevojë të lidhet në komunitet me të duke manipuluar me “nongrata-n”. Për të shpëtuar demokracinë kërkojnë shumë më
tjerët; mbizotërimin në kohën e neoliberizmit që marrë vulën e pamerituar të partisë shkuan tepër njerëz nga ç’mund të mbledhin ata. Me
jetojmë të individualizmit ekstrem të kuptuar në tek ajo drejtësi që më herët e kishin denon- fjalë të tjera, ata injorojnë faktin se, për shkak
Shqipëri, banalisht, vetëm si kamje materiale. cuar për mbylljen e dosjeve të bash- të përgjegjësive të tyre në ndërtimin e sistemit
këpunimit të Ramës me krimin për vjedhjen oligarkik të korrupsionit, të ngarkuar me poten-
Në rreth vicioz, këto shkaqe kanë krijuar pushtetarë e votës dhe vazhduan përçarjen e partisë, cialitetin e degjenerimit në regjim, sot ka
që sillen si kafshë grabitqare ndaj popullit dhe këto duke na e shitur kthimin e tyre në “fasadë të shumë njerëz që nuk mund t’u besojnë, që
sjellje kanë kultivuar kulturën e grabitqarit te regjimit”, si reformim dhe pastrim të PD-së. minimalisht, kanë nevojë për garanci të tjera e
populli. jo që ata t’u paraqiten si garantë të mjaf-
Të baraslarguarit tueshëm, si e bardha kundër së zezës. Është e
Mbi gjendjen e bashkimit sot vërtetë që ata e kanë kërkuar bashkimin, por
Roli i të baraslarguarve kundër bash- nën komandën e tyre dhe jo duke u ofruar si
Gjithë sa kam shkruar më lart nuk duhet lexuar në këpunimit, kur nuk bëhet fjalë për atë të partnerë të mundshëm bashkimi si bash-
terma pesimizmi, por si analizë kritike e së shkuarës fshehin me Ramën apo Veliajn, diktohet këpunim me garantë të tjerë, duke respektuar
nisur nga e keqja e së tashmes dhe nevoja për t’u nga fakti se vetë ekzistenca e tyre identitare edhe kushtëzimet e tyre, në emër të një çështje-
çliruar prej saj. Le të kthehem tani te polemikat programore është ndërtuar mbi refuzimin e je që u përket të gjithëve.
rreth shkrimit tim mbi nevojën për bashkimin si opozitës së sistemit.
bashkëpunim në mbrojtje të demokracisë. Teza e Modalitetet e këtij bashkëpunimi
shkrimit bazohej në konstatimin se megjithëse në Sikur të ishim në kushtet e para 2017-tës, të
qeverisjet Nano – Majko – Meta – Nano (1997 - një sistemi oligarkik të korrupsionit, por me Në këtë pikë nuk mund të mos dal te moda-
2005), Berisha – Berisha-Meta (2005 – 2013) dhe mundësi rrotacioni, interesat e të baraslar- litetet e mundshme të bashkimit si bash-
Rama-Meta (2013 – 2017) ka sunduar sistemi guarve do të kishin qenë në një kahe me këpunim. Nuk marr përsipër të gjej formulën e
oligarkik i korrupsionit ky ka qenë pluralist dhe ka interesat e vendit. Shqipëria ka dësh- përsosur pasi mendoj se ajo duhet të arrihet
mundësuar rrotacionin, kurse pas vitit 2017 ka përimisht nevojë për parti të reja me ide dhe nëpërmjet një procesi dialogimi e kushtëzimi të
ndodhur një grusht shteti nga lart për vendosjen e programe socialiste dhe liberal-demokrate, ndërsjellë të të gjithë atyre që e shohin instali-
një regjimi monopartiak, që po fundos edhe ato pak të cilat, duke denoncuar sistemin e ngritur min e regjimit si rrezikun kryesor. Mund të
shtylla të dobëta demokracie të sapondërtuara e që nga partitë e vjetra, do të shërbenin, në mos them, megjithatë, se nuk e mendoj si një
janë bazamenti mbi të cilin mbahemi të gjithë. për fitoren e një force të re, për të korrigjuar “bashkim për fitore”, siç është emri i koali-
Prandaj, ndaj këtij rreziku lipset bashkëpunimi partitë e vjetra. Mirëpo, në kushtet kur ky cionit Berisha – Meta – por si një bashkim
kundër këtij grushti shteti, i sa më shumë aktorëve sistem ka degjeneruar në regjim monoparti- edhe më i gjerë edhe pa fitore, si një “katekon”
politikë: parti opozitare, shoqëri civile, intelektualë, ak, imperativi i çdo opozitari duhet të jetë siç do të thoshte Carl Schmidti, për të frenuar
por edhe i njerëzve të përgjegjshëm të partisë në bashkimi si bashkëpunim për të frenuar triumfin e së keqes që po e rrezikon vendin. Aq
pushtet, çka e kam ilustruar duke sjellë shembullin e grushtin e shtetit. Ndërkaq, duke menduar më pak e mendoj si një bashkim për fitore në
protestave në Izrael, ku njerëzit u ngritën së bashku, vetëm për interesa të ngushta, të baraslar- zgjedhjet lokale me programe dhe projekte për
pushtetarë dhe opozitarë, fetarë dhe jo fetarë, të guarit nuk bashkohen as me njëri-tjetrin, të përmirësuar trafikun, shërbimin urban,
majtë dhe të djathtë, punëtorë dhe punëdhënës sapo duke vazhduar të argumentojnë se shkaku pastrimin e plehrave etj., ndërkohë që po
u projektua nga Netanyhau grushti i shtetit që në Shqipëri nuk ka më rrotacion është shohim përditë dhunimin e lirisë së këtyre
nëpërmjet kapjes së drejtësisë, çka te ne nuk është opozita e vjetër. Kjo shpjegon pse nuk i zgjedhjeve nga arroganca e grushtit të shtetit…
më projekt në letër, po ka hedhur shumë kate. kemi dëgjuar p.sh. të flasin për reformën në Për mua zgjedhjet lokale janë një rast për ta
drejtësi si manovër e Ramës për ta kapur ringritur problemin e bashkimit dhe për të
PD-ja e vulës atë, të denoncojnë raste si ai i gradimit në gjetur modalitetet e bashkimit pasi ato janë një
SPAK të prokurorit të Elbasanit që mbrojti stres-test që tregon shumë qartë gjendjen,
Në fakt, kam kohë që e shpreh tezën e nevojës së vjedhjen e votës së PD-së, të shohin se mundësitë ose pamundësitë e këtij në lojën
bashkëpunimit kundër projektit të Ramës që po oligarkët janë rreshtuar thuajse të gjithë te politike. Bashkimi më i mirë që kam në mendje
ndjek mësimin e vëllait të tij të madh, Erdogan, se Rama kurse ata që janë kundër po sulmohen do të ishte ai i një lëvizje për demokracinë që
“demokracia është si një tren, të cilit i hipën deri sa nga institucionet e kapura me në krye mundësisht, nëpërmjet protestash të fuqishme,
arrin në stacionin e duhur”. E kam thënë edhe në drejtësinë; mos o Zot pastaj të denoncojnë nuk do t’i lejonte fare zgjedhjet në kushtet
kohën kur opozita e drejtuar nga Basha deklaronte ambasadoren amerikane që shkel me këmbë aktuale–siç mendonte edhe dora vetë Lulzim
se “ky regjim nuk rrëzohet dot me zgjedhje”, se konventën e Vjenës duke u sjellë njëherësh Basha para disa vjetësh –derisa të imponohej
“opozita nuk mund të shërbejë si fasadë e regjimit”; edhe si arbitër, edhe si mesfushore e skuad- dorëheqja e qeverisë. Pastaj qeveria e dalë nga
kur fliste për nevojën e një “republikë të re” që do të rës së Ramës. kjo lëvizje do të duhej të punonte pikësëpari
mund të arrihej vetëm nëpërmjet bashkimit të për krijimin e zgjedhjeve të lira nëpërmjet një
shqiptarëve në protesta dhe mosbindje civile deri në Me një fjalë, në kushtet e regjimit, diskursi i sërë operacionesh pastrimi të kapjes së shtetit
destabilitet – si për shembull me djegien e qendrave të baraslarguarve se përgjegjësinë për nga Rama, që do të depolitizonin policinë dhe
të votimit në rastin e zgjedhjeve lokale 2019. mungesën e rrotacionit e ka opozita e vjetër, drejtësinë, që do të çlironin mediat, që do të
Mirëpo, çfarë ka ndodhur? Ç’prej atëherë Rama ka se çdo aleancë me të është kthim prapa, sot hiqnin monopolet në ekonomi dhe do të
zbritur nga treni dhe ka filluar eliminimin përkthehet si një aleancë interesash me nxirrnin krimin nga ekonomia dhe politika e do
përfundimtar të opozitës. Argumenti kryesor që i Ramën pasi përcjell idenë se Rama duhet të ta fusnin në nëntokën nga ka dalë.
është shitur popullit për të maskuar këtë grusht prijë përpara në krye të regjimit derisa
shteti është se Rama fiton sepse nuk ka alternativë opozita e vjetër të reformohet ose të zhduket Si përfundim
 P a g e 6 O u r
Polonia i kërkon Rusisë
reparacione, po
Shqipëria kur do i
kërkojë Greqisë?
rrallëherë futet më në
belara stadiumesh. U
takuam në një lokal larg
lagjes së tij, kështu që të
tjerët nuk do ta njihnin. Ai
foli me kusht që të mos e
identifikoja, prandaj do t’i
referohem si B., iniciali i
parë i emrit të tij. Ai ka
një trup të lidhur dhe kokë
të rruar, dhe ndërsa ecte
nëpër lokal, vështrimi e
mbante aq të drejtpër-
drejtë dhe të patrembur,
saqë pata një ndjenjë se
po më kërcënonte. U ulëm
dhe porositëm birra. Ai
fliste shpejt anglisht, duke
kaluar herë pas here në
serbisht kur nuk mund të
gjente fjalën e duhur.
B. më tha se stadiumi
ishte një zonë e rrallë lirie
dhe anonimiteti në shtetin
komunist të Jugosllavisë
të kontrolluar fort. Ishte
gjithashtu një vend ku,
nga fundi i viteve ‘80,
mund të shihje federatën
duke u shpërbërë dita-
ditës. Të rinjtë filluan të
formonin banda dhe të
sillnin shkopinj bejsbolli
W o r d s
Polonia i kërkon Rusisë reparacione, po Shqipëria kur do i kërkojë Greqisë?
ke për të kërkuar një intervistë me byrosë së poli- kërkojë repara- të drejtës së saj historike për të
Në 2 maj 2023 reparacione lufte gazetën britanike tikës ndërk- cione Rusisë. kërkuar reparacione lufte nga
Polonia ngriti nga Rusia për “Financial ombëtare të Nga Shaban Në 2 maj 2023 Rusia për pushtimin rus të
përsëri çeshtjen e të pushtimin rus të Times” Marcin presidentit polak, Murati Polonia ngriti kohës së luftës së dytë
drejtës së saj histori- kohës së luftës së Przydascz, shefi i deklaroi se Polo- përsëri çeshtjen e botërore. Në një intervistë me
dytë botërore. Në nia planifikon t’i
Portretizimi therës i New York Times për Vuçiçin
gjatë ndeshjeve, rrahjen e një rivali sherr në rrugë. shpejt u telasheve dhe, tha tij kërkonte e një boshnjakeje që po vdiste.
duke adhuruar të caktuar. “Presidenti Vuçiç shndërrua në një B., dikush duhej respekt. Arkani “Kështu që Arkani mblodhi
anëtarët e bandave ishte gjithashtu i përleshje që “të qetësonte atë ishte figurë e liderët tanë, u dha atyre një
të rrugës në filmin Image përfshirë në përfshiu të gjithë grup, sepse njohur e botës së rrogë të mirë me kusht që të
amerikan të vitit “Gjuetia” ndaj këtë”, tha B.. stadiumin. Slobodan Mi- krimit serb, i cili gjithë të heshtnin”, tha B.
1979 “The Warri- shqiptarëve më “Dhe duhet t’ju Tifozët nga të losheviqi kishte bëri emër me një “Dhe ai tha: ‘Mos u zini më.
ors”. Huliganët më 1988 them, nuk më dyja anët ishin frikë prej tyre”. sërë grabitjesh të Ne duhet të luftojmë për
të vjetër i thanë B. Të gjithë pëlqen tani, por ai qartësisht të Kështu që Mi- guximshme Serbinë tani. Do të ketë
dhe miqve të tij që huliganët e rinj në ishte trim, trim në përgatitur për një losheviqi, i cili bankash dhe luftë’”.
të gjenin një grup të tribunën veriore përleshje”. betejë: ata kishin ishte president i arratisje nga Nëse stadiumi i futbollit
ngjashëm të rinjsh ishin nacionalistë (Zëdhënësit e grumbulluar gurë Jugosllavisë në burgu në të gjithë formësoi karakterin e Vuçiçit,
që mbështesnin të rinj, tha B., Vuçiçit nuk iu gati për t’i hedhuratë kohë, zgjodhi Evropën në vitet lufta ishte vendi ku ai mësoi
ekipin tjetër kryesor përfshirë Vuçiçin. përgjigjën kërke- në stadium. një udhëheqës për 1970 dhe 1980. politikën. Porsa do t’i mba-
të Beogradit, Parti- Ndër thirrjet ishte save të përsëritura Dekada më vonë huliganët. Kjo Ai do të va- ronte studimet për jurist në
zanin, dhe t’i sfidon- “Serbia, jo Ju- për koment). mediat serbe ishte hera e parë zhdonte të vitin 1991, ai do të kthehej në
in ata në përleshje gosllavia”. Pas një Vuçiçi ka thënë publikuan foto të që një lider poli- kthehej në një nga nxënës të politikanit serb të
“për të parë se kush loje në vitin 1988, se ishte në tribuna paqarta të nde- tik hyri në një kriminelët më ekstremit të djathtë, Vojislav
është trim dhe kush tha B., ai dhe gjatë një shjes në të cilat marrëdhënie të brutalë të luftës të Sheshel. Ishte në të njëjtin vit
jo”. Kjo qasje ende grupi i tij dëgjuan përleshjeje një i ri thatanik, i
tillë dhe krijoi një dekadës së kur Sllovenia dhe Kroacia
mbisundon, më për një përplasje legjendare të identifikuar si precedent që ardhshme. Foto- shpallën pavarësinë e tyre,
thanë huliganë të mes serbëve dhe futbollit të vitit Vuçiç, shihet në Vuçiçi do ta grafitë e grupit të duke shkaktuar konflikte të
tjerë të Beogradit, shqiptarëve. Ata 1990, që turmë. ndiqte më vonë. tij paraushtarak përhershme dhe brutale që do
dhe nganjëherë shkuan “për të ndonjëherë është Njeriu i Mi- “Tigrat”, ta copëtonin Jugosllavinë në
iniciatorët duhet t’i goditur” shqip- përshkruar si “Edhe Miloshevi- losheviqit quhej ndihmuan të isa shtete. Shesheli, idhtar i
“japin gjak” huligani tarët në Beograd fillimi i vërtetë i qi u frikësohej Arkan. Ai kishte kthenin opinionin spastrimit etnik, ishte kartë e
një anëtari tjetër për pas një loje, me luftërave ballkan- huliganëve” një fytyrë perëndimor në dobishme për Milosheviçin, i
t’u ngritur lart shpresën se do të ike. Ndodhi gjatë Në vitin 1990, djaloshare me një mënyrë vendimta- cili mund ta tregonte si provë
përpara se t’i be- thyenin disa një ndeshjeje mes dhuna po dilte buzëqeshje të re kundër Serbisë. se disa serbë ishin edhe më
sohen “misione”. dyqane dhe t’u skuadrave të jashtë kontrollit. brishtë që fshihte Në njërën prej ekstremë se ai. Partia Radikale
Këto mund të përf- jepnin një mësim Crvena Zvezdës Kishte mijëra një prirje për tyre shihet një e Sheshelit rekrutoi një milici
shijnë kryerjen e shqiptarëve. Ata dhe Dinamos vandalë të rinj që tërbime të dhun- milic serb duke që u bë e njohur për krimet e
krimeve ose thjesht përfunduan në një Zagrebit dhe s’iu trembehin shme. Diçka rreth shkelmuar kokën saj në Serbi, Bosnjë dhe në
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 7

Portretizimi therës i New York Times për Vuçiçin

Kroacinë lindore, ku ata grabitën, i partisë së Sheshelit dhe kryera në emër të Ser- qeverinë. Ishte fillimi i një mi në Ballkan. veten, Slobodan!”. Huliganët
torturuan, vranë dhe dëbuan civilë ai shpejt u bë anëtari më i bisë apo për retorikën e marëdhënie me mediat që do të B., kontakti im huligan, e u lidhën me opozitën politike
joserbë. Shesheli një herë tha se ri i Parlamentit të Serbisë. tij. Ai i ka trajtuar si ndihmonte në përcaktimin e shpreh pak më ndryshe. Në dhe filluan të shërbenin si
njerëzit e tij do të përdornin lugë të
Në vitin 1995, disa ditë heronj disa kriminelë të karrierës politike të Vuçiçit. Por stadium “erdhi një brez i ri siguri informale gjatë
ndryshkura për t’ua nxjerrë sytë pas masakrës së gati 8000 dënuar lufte, pas lirimit nëse Milosheviçi dhe zëvendësi i dhe ataërkonin shpjegim” protestave.
armiqve të tyre, megjithëse më myslimanëve boshnjakë të tyre nga burgjet jashtë tij ia dolën të zbusnin shtypin, t për pasuritë e Arkanit apo
vonë pretendoi se ky ishte humor i rreth Srebrenicës, Vuçiçi vendit. po humbnin kontrollin mbi gruas së tij magjepsëse, pop Rënia e Milosheviçit dhe
zi. Ai përfundimisht u padit dhe u mbajti një fjalim në të Në vitin 1998, Vuçiçi u stadiumet. Shumë huliganë -yllit Ceca, tha ai. Ata ishin pushteti i bandave
dënua për krime kundër njerëzimit cilin deklaroi: “Nëse na bë ministër i informacio- futbolli kishin luftuar në luftëra ngopur edhe me Mi-
nga Gjykata e Kombeve të Bash- bombardoni, nëse vrisni nit nën Milosheviçin, dhe kur u kthyen në shtëpi, “ata losheviçin, i cili e kishte Momenti i spikatur brofi më
kuara për krimet e luftës, me seli nënjë serb, do të vrasim posti i tij i parë në ndien se mund të ishin arbitra të çuar Serbinë në rrënim 5 tetor të 2000-s, kur një javë
Hagë. njëqind myslimanë”. pushtetin real. Ai i priu identitetit kombëtar”, më tha ekonomik dhe i kishte protesta në rrugë kulmuan me
Dekada kanë kaluar nga një sulmi historik ndaj Ivan Gjeorgjeviç, antropolog në ngjitur damkën e të sulmin ndaj Parlamentit serb
“Nëse vrisni një serb, do të vrasim ajo kohë, porse Vuçiçi nuk shtypit, duke vendosur Institutin e Etnografisë në Beo- padëshiruarës në Evropë. me huliganët në krye. Mi-
njëqind myslimanë” ka kërkuar kurrë falje gjoba të mëdha për grad, i cili shkroi disertacionin e Në stadiume, tifozët e losheviçi dha dorëheqjen
Vuçiç ishte një mbështetës entuziast plotësisht për krimet e organizatat që kritikonin tij mbi futbollin dhe nacionaliz- futbollit brohoritën: “Vrite natën tjetër dhe për një mo-

Dead in kavaja Albania

Erion Veliaj responsible for the death of Ardit

gjoklajt

What has been done in 2022 for them?

Portretizimi therës i New York Times për Vuçiçin

ment të shkurtër serbët ishin të entuzi-
azmuar. Në njohje të rolit që luajtën në
rrëzimin e tij, disa huliganëve iu pastruan
dosjet kriminale nga koalicioni fitimtar i
opozitës demokratike.
“Asgjë në polici, asgjë në gjykata”, tha B.
“Ne jemi të lirë. Ne jemi si engjëjt. Pllakë e
pastër”.
Euforia u shua shpejt. Ekonomia e Serbisë
ishte rrënuar dhe Bashkimi Evropian nuk
ishte gati të shpëtonte një vend që shihej
gjerësisht si strofkë e kriminelëve të luftës
të papenduar.
Për Vuçiçin, rënia e Milosheviqit nënk-
uptonte një moment pasigurie të thellë për
të ardhmen e tij politike. Vite më vonë ai
dha një intervistë të çuditshme që lë të
kuptohet për ndjenjat e tij të zemërimit dhe
ambiciet e penguara.
“Isha ulur në shtëpi dhe e shihja si një
tragjedi për popullin serb”, tha ai. “Më pas
dola jashtë, disa të droguar më sulmuan,
kështu që mu desh t’i rrihja”. Ai i kishte
goditur dy prej tyre dhe i kishte rrëzuar. Por
në njëfarë mënyre këta sulmues misteriozë
u ngritën dhe iu afruan përsëri, dhe ai i
goditi për herë të dytë. “U ktheva në
shtëpi”, tha Vuçiç, “dhe e dija, natyrisht, se
Serbia ishte para viteve të kolapsit dhe
shkatërrimit”.
Humbja “e padrejtë” e Kosovës
Për shekuj, identiteti kombëtar i Serbisë
është formësuar nga ndjenjat e humbjes dhe
krenaria e plagosur. Serbia ra nën sundi-
min osman jo shumë kohë pas një beteje
legjendare më 1389, një datë që e shihni
në grafika murale në të gjithë vendin. Ajo
nuk e rifitoi plotësisht pavarësinë e saj për
gati 500 vjet. Këto ndjenja u rizgjuan gjatë
viteve ‘90, kur shumë serbë besonin se
ishin portretizuar në mënyrë të padrejtë si
zuzarët e një lufte civile komplekse. Ata
gjithashtu u zemëruan thellësisht ndaj
fushatës së bombardimeve të NATO-s, të
udhëhequr nga Amerika në vitin 1999, që
e detyroi ushtrinë serbe të largohej nga
Kosova pasi u akuzua për spastrim etnik
dhe vrasje. Ky dëbim i lejoi Kosovës, që
dikur konsiderohej si zemra e Serbisë, të
bëhej e pavarur. Kjo qe një goditje tjetër
për serbët.
Vuçiçi dhe Partia e tij Radikale u bënë
bartësit standardë të inatit të akumuluar të
vendit të tyre. Në vitin 2007, Vuçiçi
udhëhoqi një grup protestuesish në
mbështetje të Ratko Mladiqit, komandant
ushtarak i quajtur Kasapi i Ballkanit. Një
vit më vonë, kur lideri serb i Bosnjës gjatë
kohës së luftës, Radovan Karaxhiq, u
arrestua, Vuçiçi iu kthye rrugës, duke u
sulmuar nga policia.
Kthimi i Vuçiçit me kërbaç në dorë
Por era po ndërronte anë. Në vitin 2008,
hulumtimi i opinionit publik tregoi se
shumica e anëtarëve të partisë së Vuçiçit
dëshironin që Serbia të anëtarësohej në
Bashkimin Evropian. Vuçiçi ndihmoi në
themelimin e një blloku të ri, Partinë
Progresive Serbe. Kritikët e përqeshnin atë
si e njëjta parti e vjetër me një pamje
tjetër. Megjithatë, katër vjet pas themelim-
it të tij, koalicioni i Vuçiçit fitoi një mori
vendesh në Parlament. Partia e tij kishte
luajtur me shkathtësi deri në zemër të
politikës serbe, duke premtuar prosperitet,
qeverisje më të pastër dhe anëtarësim në
BE, edhe pse kujdesej për zemërimin e
krahut të djathtë mbi Kosovën. Vuçiçi
ishte shumë i vogël për t’u bërë kryemi-
nistër, por ai fitoi kontrollin mbi partinë.
Atij iu dha gjithashtu autoritet mbi të
gjitha egët e shërbimeve të sigurisë. Ai
zëvendësoi drejtuesit kryesorë të departa-
menteve me besnikë.
Vuçiç shpejt filloi të stilohej si një luftëtar
kundër korrupsionit. Ai urdhëroi një seri
arrestimesh dhe mediat e quajtën “Eliot
Nessi i Serbisë”. Ndërsa disa ishin objek-
tiva legjitime, më shumë se 100 nga të
arrestuarit ishin zyrtarë të Partisë Demo-
kratike që sapo ishin rrëzuar me zgjedhje.
Kritikët i dënuan këto lëvizje si të mo-
tivuara politikisht. Por fushata kundër
korrupsionit ishte fitoi popullaritet në
publik dhe u paasua me anëtarësime në
Partinë Progresive, e cila u mbështet te
serbët më të vjetër dhe më pak të ar-
simuar. Pikët e partisë u rritën. Njerëzit
këronin fajtorë dhe Vuçiçi ua dha këtë
kënaqësi.
Ndër kriminelët që Vuçiçi mburrej se do i vinte pas
hekurave ishte Darko Shariqi, bosi më i fuqishëm i
drogës në rajonin e Ballkanit. Shariqi, “Mbreti i
kokainës”, drejtonte një rrjet global kontrabande dhe
u padit në mungesë pas një hetimi shumëvjeçar që
përfshinte Administratën Amerikane të Luftimit të
Drogës (DEA). Vuçiçi, i cili sapo kishte fituar
zgjedhjet parlamentare të vitit 2014 dhe do të bëhej
kryeministri i ri i vendit, e quajti arrestimin triumf për
zbatimin e ligjit serb. Shariqi, i cili ishte kthyer
vullnetarisht në Serbi dhe ishte dorëzuar në polici,
kishte një këndvështrim tjetër. Kryegjyqtari në këtë
rast më tha se e kishte pyetur Shariqin në gjykatë se
pse zgjodhi të dorëzohej. Shariq, kujton gjykatësi, iu
përgjigj se ndihej më i sigurt në Serbi nën qeverinë e
re të udhëhequr nga Vuçiçi.
Sikurse Aleksandar Vuçiçi, edhe Belivuku u
formësua nga lufta në Bosnjë-Hercegovinë,
megjithëse ishte shumë i ri për të pasur ndonjë rol në
të. Një mëngjes fund dimri të vitit 1995, kur lufta
ishte në kulmin e saj, një shpërthim ndodhi në
shtëpinë e familjes Belivuk në Beograd, duke vrarë
tre persona. Inspektor i mjekësisë ligjore në vendng-
jarje atë ditë ishte një burrë i quajtur Çaslav Ristiç,
tashmë veteran në punën e tij. Kur e takova në Beo-
grad ishte pensionist 63 vjeç, me fytyrë të mërdhezur,
flokë të bardhë të rralluar dhe sjellje të ashpër. Ai
kishte sjellë copa gazetash të zverdhura në lidhje me
shpërthimin, së bashku me fotografitë e tij polaroid
nga vendi i krimit.
Belivuku kaloi nëpër trupat e nënës dhe gjyshes
 P a g e 8 O u r W o r d s

KLODI STRALLA MARIA MONTESSORI

të zotë në rolin tuaj si prindër.
9. “Thonë se duhet t’u
mësojmë fëmijëve të duan
mamin, babin, mësuesen; duhet
t’u mësoni atyre të duan të
gjithë e gjithçka. Po kush është
ky zot i dashurisë, që dëshiron
t’u mësojë fëmijëve të duan?
Ai që i gjykon si teka të gjitha
veprimet e fëmijëve dhe që
mendon se si të mbrohet prej
tyre? Duhet të jemi të edukuar,
nëse dëshirojmë të edukojmë.”
Si mund të mësojmë dashurinë,
nëse nuk dimë si të dashuro-
jmë? Keqardhjen nëse nuk burim dashurie. Kur prekni
ndjejmë keqardhje? Duhet një fëmijë prekni dashurinë.
të bëhemi vetë nxënës, para Të ardhmen. Jetën!
se të mund të mësojmë
fëmijët.
10. “Më shumë se sa elet-
riciteti, që bën dritë në
errësirë, më shumë se sa ajri
që e çon zërin tonë në
hapësirë, më shumë se çdo
energji tjetër që njeriu ka
zbuluar e shfrytëzuar, ka
rëndësi dashuria: ndër të
gjitha gjërat, ajo është më e
rëndësishme. Fëmija është

Ku eshte sherbetori tani te fusi keto dy llume neper burgje per krimet e tyre apo ka neoje per ndonje shtytje dhune
si ne kohen e diktatures se 1945….a mjere ai popull dhe per ato njerez atje...
Ina Rama—-Adriatik Llalla Nga nje e pa-afte tek nje sherbetor shkon Prokuroria e Shqiperise….presim nqs ka
ndryshim...filloi dhe llalla nga shkelja ligjit tek Marku , qe I thone njerezve qe nuk duam tja dijme per ASNJE.
Veglat e mafies ne Shqiperi

Siç duket bathët bashkimi
që sugjeroj nuk ka
ndodhur dhe as ka
mundësi të ndodhë
pikërisht për shkak të
sindromës që shtjellova e
që, fatkeqësisht, e shoh
edhe te moshat më të reja
që më kujtojnë thënien e
Konicës se “në Shqipëri
nuk ka të rinj, por ca që
kanë lindur me parë dhe
ca më prapa”. Një i ba-
raslarguar nga të tri kate-
goritë që analizova do të
mund të thoshte: duhet të
ikin të gjithë këta, që të
shpëtojë Shqipëria. Por
kjo, realisht, do të thotë që
të boshatiset Shqipëria
sepse ajo përbëhet nga
këta njerëz. Për mua dalja
te politikani që arrin
kulturalisht aftësinë për
t’u ndarë nga interesat
personale (në favor të
interesit të popullit të tij),
që u qëndron me konsek-
uencë projekteve që ka
premtuar, që e sheh bash-
kimin si bashkëpunim dhe
jo si rreshtim prapa tij nuk
mund të vijë as nga qielli,
as nga Amerika, por nga
praktika e ndeshjes së
përditshme me të keqen që
prodhon sindroma në
fjalë. Vetëm nëpërmjet
kësaj dialektike, që në
thelb është vetë lufta për
demokraci, mund të
ndërtohet një ndërgjegje e
re kolektive – kujtoj se
disa popuj e kanë ndërtuar
këtë nëpërmjet prerjes së
kokës mbretërve dhe
prapë duke luftuar përditë
që mbretër të tjerë asisoj
të mos rikthehen – çka do
t’ia bëjë jetën të vështirë,
në mos të pamundur, çdo
politikani që do të guxojë të
verë interesin e tij kundër
interesit të vendit të vet.
FATBARDH AMURSI
Një letër pa zarf shkrimta-
rit Sulejman Mato
-Ese-
Ta përshkruaj unë. Ka një
vështrim tinzar. Nuk të shi-
kon kurrë në sy. Edhe kur të
shikon, të duket sikur të sheh
me inat. Si e ka duruar im
vëlla. 25 vjet?” Eh, sa të tillë
kemi duruar, mor Sulë, për të
keqen tonë! Por, ti nuk vonon
të ofrosh tregimin “Një vulë e
humbur”, pse të mos e them,
një dramaturgu si ju i shkon
humori: “Atë vit kishin
humbur shumë vula. Shumica
e tyre ishin vula firmash
ndërtimore, vula të shkollave
të mesme dhe të disa univer-
siteteve. Për këtë arsye
Ministria e Arsimit nxori një
qarkore, e cila i udhëzonte
drejtorët e shkollave për
mënyrën e ruajtjes së vulave
shtetërore. Rasti im ishte
ndryshe. Unë nuk kisha
humbur asnjë vulë, unë kisha
gjetur një vulë. Nga sa mund
të deshifrohej në pjesën e saj
të gomuar, ajo duhet të ishte
një vulë partie. Do t’ju duket
si shaka po t’ju them që e
gjeta në xhepin e jashtëm të
xhaketës së blerë në afërsi të
tregut të çamëve.” Natyrisht
që ti, Sulë, ironizon ata
shkrimtarë e artistë, që, me
vulë partie i marrin të gjitha. I
qëmtova këto pjesëza, quaji
dhe gurë mozaiku, duke
tentuar të bëj portretin tuaj,
ashtu sikurse ke mbetur në
kujtesën time. Ndaj dhe e
grisa zarfin...
Fatbardh Amursi
ENRIETA SINA
FATOS LUBOMNJA
KUR ZEMRA TROKET
Po të mos këndonte nëna ime,
do mendoja se veshi im muzikor
është një
aksident në familje.
Po të kisha biografi të mirë
ndoshta do më vinin të dëshiruarin
shallin
e kuq të pionierit në klasë të tretë
e do kisha mundësi të isha e
pranishme
një herë, në podiumin e diktatorit.
Po të mos njihja Bonën, ndjestë
pastë shoqja ime fenomenale,
rebele, me vetëbesim,
do mbetesha një fëmijë guak, e
ndrojtur
dhe deri diku ia arrita, dhe pse
revolucionin
e kreva me vonesë
por poshtë lëkurës, thellë thellë,
gurat e mëdhenj kanë mbetur të
palëvizshëm.
Po të mos ishte Zina, gruaja e
Haxhiut
nuk do dija ç'janë vezët e kuqe,
as qoftet me lulelakër, as fjalën
kontrabandë
( kjo fjalë më binte ndesh
me profilin e Haxhiut të përgju-
mur në divan).
Po të mos ishte mësuesja e klasës
së parë
nuk do dija që ka mësuese me
shpirt dhe katran.
Po të mos ishte fukarallëku,
ndoshta s'do
më jepej rasti të pija kafe elbi,
as të hyja në shtëpinë e Lijes për
të parë televizor
as të kuptoja aq e vogël që paska
dhe më mirë.
Po të mos kishin qenë vëllezërit e
mi,
do më mungonte figura e babait.
Po të mos kish qenë Maria, e bija
e Madonës nga Baku, nuk do
mësoja që vuajtja bën rrugë të
gjatë
për të gjetur burimin. As shërohet,
as fiket. Kthehet në atdhe prapë.
Po të mos isha fare domethënë
po të mos ishte ajo kohë
po të mos ishte ai vend
ndoshta diku, dikush,
do shkruante një poezi të
ngjashme si kjo.
ALBERT VATAJ
BUSTI I FLORES PE-
RENDESHE E BIME-
SISE
derdhjes së kallepit nuk
pasqyronte teknikat e
Rilindjes dhe një hetim gjeti
gazeta të shekullit të 19-të
dhe fragmente druri në
pjesën e prapme të bustit,
megjithatë këto detaje nuk u
morën në konsideratë me
pretendimin se këto mund të
ishin shtuar gjatë modifiki-
meve të mëvonshme, pasi u
skalit busti.
"Ekzistojnë gjithashtu
dokumente historike që
mbështesin një përkatësim
të shekullit të 19-të, duke
përfshirë një deklaratë
ligjore nga djali i Richard
Cockle Lucas, një skulptor
britanik i shekullit të 19-të,
që thotë se babai i tij bëri
bustin e Florës më 1846",
raportuan shkencëtarët.
Në studimin e ri, studiuesit
kryen një analizë kimike, e
cila tregoi se busti ishte
bërë kryesisht nga sperma-
ceti, i përzier me disa lloje
dylli bletësh. Ekspertët
hulumtues më pas datuan
me mostrat e dyllit nga
busti, duke matur prishjen e
karbonit-14, një formë
radioaktive e karbonit, duke
i kalibruar ato llogaritje për
të reflektuar në një
përfundimtare, sipas së cilës
dylli erdhi nga kafshët e një
mjedis detar. Duke krahasu-
ar analizën e tyre të dylli me
matjet e karbonit-14, nga
burime të tjera detare, ata
ishin në gjendje të krijonin
një interval datash për
bustin që ishte më i saktë
se vlerësimet e mëparsh-
me të karbonit-14, nënvi-
zon studimi.
Përgatiti: Albert Vataj
Tregim nga Enrieta Sina
NIPI
Ime motër kish muaj që
nuk ndihej mirë. Koha që
kalonim në pandemi e
bënte të vështirë të shkoja
shpesh e ta shihja edhe pse
nuk kish asnjë minutë të
mos e kaloja ndërmend.Si
zakonisht telefonatat tona
bëheshin të shpeshta kur
nuk i telefonoja unë binte
zilja e celularit dhe shi-
koja numrin e saj.E nisja
bisedën me ndonjë kujtim
të bukur nga jetët tona
familjare sepse nuk e
dëshiroja të shtoja sado-
pak dhimbjet e saj.Dilja
në ballkon dhe shikoja nga
bulevrdi.Gjelbërimi i
pemëve nuk ishte si vite
më parë dhe rrugët
dukeshin të shkreta.Shumë
rrallë shikoje të kalonte
ndonjë
makinë.Koronavirusi e
kish izoluar jetën dhe
vdekjen e krijuara nga
infeksioni i tij nuk ishin të
pakta.Një kohë tepër e
vështirë.Degjoj në mes të
qetësisë brenda aparta-
mentit të bie celulari dhe
dëgjoj time motër…
-Si je?Mos dilni
jashtë.Shiko të gatuar
çfarë ke në shtëpi…
-Mos pyet për ne, i
thash.Ti si je?Duhet
patjetër të marrësh ushqi-
min, lëngjet e frutave…
Dhe unë kujt ia them,
doktoreshës time…Pas
pak dëgjova zërin e saj më
pak entuziast.
- Unë nuk kam si të
bëhem mirë.. Nuk më
shijon asgjë..Më ka ikur
krejt oreksi.
-Kjo po ndodh tek të
gjithë.Shqetësimet për
gjendjen dhe përhapjen e
këtij virusi të mallkuar
janë tek secili.Mos e lërë
sëmundjen të ngrejë
kokë..Nuk je nga ato ti që
e lëshon veten…Unë dola
nga spitali pas operacionit
me tension 5 dhe I kam në
vesh këshillat e tua… Për
pak moment nuk po e
dëgjoja të fliste dhe
mendova se ishte lar-
guar.Por, nuk vonoi të më
thotë:
-E di që po më avancon
kanceri.Jam e bindur që
ato njolla të dukshme në
mushkëri janë
metastazat…Jam në fund
të jetës..
-Mos fol marrëzira..Të
gjithë sëmuremi…Kot
merakosesh ne para dy
ditësh u takuam dhe
qeshëm apo nuk qeshëm
bashkë..
-Po e mbyll.Është koha që
vjen Dori, kthehet nga
puna dhe para se të shkoj
në shtëpinë e tij më
gjendet këtu..Po e lodh
shumë dhe atë djalë..Dje
në drekë sapo u nda nga
unë për në shtëpi e thirra
se më dukej se do vdis-
ja..U kthye me një frymë i
bërë gjithë djersë..E pashë
tim bir që dhe ashtu i
raskapitur më kapi dorën,
ma ledhatojë dhe më tha:
-Më ke këtu, për çdo
gjë…Po u largova për pak
se më tha Eni që të kish
përgatitur një sup me
perime...prandaj nxito-
 V o l u m e 1 4 , Is s u e
NAFI ÇEGRANI
SFIDË PRANGAVE TË UDB-
ZHGËNJIMI I SHQIPTARËVE
MISTERI I LIKUIDIMIT TE HASAN
REMNIKUT
UDB-ja LIKUIDON KRERËT E FRONTIT
“KOMBËTAR SHQIPTAR”
DALLGË DINJITETI DHE QËNDRESE
naftës, shitblerjen e armëve, shitblerjen e
mallrave të ndryshme gjatë periudhës së
sanksioneve ekonomike kundër Jugosllavisë.
Arkani kishte lidhje të forta me disa shqiptarë
dhe e kishte të zhvilluar rrjetin e vet edhe
përmes Petrit Amës nga Dibra deri te Gazidede
("linja e dajës") u bënë edhe veprimtari të tjera
të nëntokës, si mafioz të shumë kontrabandëve
me naftë, cigare etj., sidomos përmes
Maqedonisë dhe Malit të Zi, si dhe biznese të
tjera të palejueshme. Disa shqiptarëve me të
cilët kishte lidhje Arkani u kishte dhuruar edhe
armë të shtrenjta të flakëruara në serm, siç e
mbante Petrit Ame me "leje" të Gazidedes,
anipse Petriti ishte shtetar i Maqedonisë...
Arkani ishte udhëheqës i klubit "Red Star" dhe
më vonë e kishte blerë klubin e quajtur
"Obiliq". Kishte shumë dyqane, firma etj. Ishte
i lidhur edhe me kriminelin serb që vepronte në
Bosnjë, Karxhiqin dhe me gjeneralin e ushtrisë
Mladiq. Arkani ishte drejtues i policisë para-
militare serbe të Millosheviqit. Kishte bërë
krime kundër njerëzimit, sidomos në Bosnjë e
Kosovë, ku i ka drejtuar aksionet e paramili-
tarëve serbë dhe në bashkëpunim me krerët e
"klanit të Zenunit".
Ai ishte përgjegjës për vrasje, represion, si dhe
për deportimin e dhunshëm të shqiptarëve (të
Kosovës). Arkani kishte të ndërtuar një kamp
stërvitjeje në Mitrovicë dhe një në Fushë
Kosovë, prej ku i ndërmerrnin aksionet në tërë
Kosovën. Ai qëndroi një kohë në Hotel
"Grand" në Prishtinë bashkë me njësinë e
"tigrave", e shumë shqiptarëve të shitur i bënin
"gosti".
Arkani e kishte mbështetur Milo Gjukanoviqin
edhe pse ky i fundit ia kishte kthyer shpinën
Millosheviqit, për çka, siç thuhet, Millosheviq
ishte i brengosur. Arkani kishte lidhje të mira
edhe me Zoran Gjingjiqin... Por?
* * *
Gjithashtu ishte e çuditshme afria politike e
Gjingjiqit me liderin shqiptar Fatos Nano. Vlen
të përmendet se bandat e Zani Qaushit të
Vlorës dhe disa kriminelëve që vepronin në
Shqipëri, të cilët e shkatërruan Shqipërinë
përmes atyre shqiptarëve që kishin lidhje me
Arkanin, me ndihmën e këtij të fundit dhe
formacioneve paramilitare e destabilizuan dhe
goditën rëndë Shqipërinë. Në disa mënyra ca
rryma të ngjashme vazhdojnë edhe sot dhe një
politikë antishqiptare dhe me shqiptarë sido-
mos në Maqedoni...
- Arkan u vra më 15 janar 2000, me armë
zjarri, në një kthinë të Hotelit
"Intercontinental" në Beograd bashkë me dy
truprojet e tij, Milenko Mandiq - Manda dhe
Dragan Gaiq, njerëzit e afërt të Arkanit kishin
deklaruar se shërbimet sekrete të shqiptarëve të
Kosovës kishin dhënë mbi katër milion marka
për vrasjen e tij. Në përgatitjen e "vrasjes" së
Arkanit thuhet se ishte pjesëmarrës edhe djali i
Sllobodan Millosheviqit, Marko, i cili kishte
pasur një varg problemesh në aspektin e
nëntokës dhe biznesit të rrjedhave të mëdha
serbe. Pas zënkave të ndërsjella, Arkani i kishte
zënë në dispozicion pesë milion marka
gjermane për vrasjen e Marko Millosheviqit.
Arkani kishte pasur një konfrontim të haptë
edhe me Dragan Tomiqin, ministër i Rafinerisë
së Naftës dhe Gazit në qeverinë serbe. Tomiq,
punonte në linjat e zeza me djalin e Milloshevi-
qit, Markon, në importin dhe eksportin e deri-
vateve në Serbi dhe jashtë saj, por përmes
1 5
NAFI ÇEGRANI SFIDË PRANGAVE TË UDB-
Malit të Zi edhe me Shqipërinë.
Ky historik i gjatë i veprimtarisë
së Arkanit është paraqitur për t'i
kthjelluar sado pak arsyet pse ka
ardhur deri te "vrasja" e tij edhe
pse ishte njëri ndër personat e
fuqishëm të shtetit serb.
Gjithsesi "vrasja e Arkanit" dhe
njerëzve si Arkani, të niveleve
shtetërore kanë karakter politik.
Por, vallë, është e vështirë se
Arkani u vra në kthinën e hotelit
"Interkontinental" të Beogradit,
ose tërë këtë "vrasje" si në filmat
e Xhejms Bondit e inskenoi vetë
Arkani dhe klani i tij, dhe si sot
jeton i gjallë në Argjentinë me
fytyrë dhe identitet tjetër. Kjo
është e vërteta mbi vrasjen e tij.
KUSH ISHIN SPIUNËT
SHQIPTARË NË RRJETIN E
ARKANIT?
Arkani ishte në krye të paramili-
tarëve dhe me formacion si
polici lokale, e formuar zyrtar-
isht nga pushtuesit serbë në
vjeshtën e vitit 1988, bart
përgjegjësi të mëdha për krimet
e kryera mbi popujt në Bosnje
dhe Kosovë. Ata organizuan
dorëzimin e armëve, duke dalë
para kamerave televizive serbe e
të huaja dhe duke u prononcuar
haptazi kundër popullit shqiptar
në Kosovë e gjetiu.
Njëri ndër prijësit më famëkeq të
të ashtuquajturës "polici lokale",
i cili mori armët e pushtuesve
serbë për të luftuar kundër
shqiptarëve, është edhe
shqipfolësi Jakup Ibraj me të
bijtë e nipat nga Osek Hyla e
Gjakovës, të cilët ndërmorën një
varg ekspeditash ndëshkimore
kundër popullsisë shqiptare,
duke ngritur postoblloqe, duke
organizuar një varg vrasjesh,
qindra arrestime, rrëmbime,
burgosje e bastisje të shqip-
tarëve.
Mushk Jakupi, i shtyrë nga
epshe sadiste dhe me shëmtinë e
shpirtit satanik, bashkë me të
afërmit e tij, gjithnjë ka tentuar
ta nëpërkëmbë nderin e popullit
të shumëvuajtur shqiptar. Ky i
shitur mohoi komb e atdhe,
ashtu siç kanë bërë dikur Halit
Tërnavci, Kapllan Resulbesoviqi
dhe ca të tjerë si këta... duke u
bërë shërbëtorë besnikë të push-
tuesve. Satanai do ta rikujtojë
gjithnjë mashtrimin e
poshtërsinë e vet, sadistë e
kolaboracionistë më damkë si
Sali Shkreli, Mëhill Abazi dhe
disa satrapë shqiptarë të sojit të
tyre po notojnë në ujërat e tur-
bullta si dorë e zgjatur e regjimit
të Beogradit dhe Falangës tra-
dhtare...
Veprimet antikombëtare nuk ua
fal dot as historia, as gjaku i
derdhur për liri i bijve më të
mirë të këtij populli. Mallkimi
dhe dora hakmarrëse e popullit
do t'i ndjekë pas ngado që të
shkojnë tërë jetën, ashtu siç
meritojnë për tradhti kombëtare
edhe Selim Broshën e Gjilanit,
Mohamer Vishkon, Sagip Kol-
larin e Dibrës, Refet Beftikjarin
nga Nerashti i Tetovës, ose dhe
Xhemil Shehun, informatorin e
hershëm të UDB-së (SDB) në
Dibër dhe Shkup, i cili
tani jeton në Zvicër.
Disa materiale sekrete për
veprimtarinë agjenturore
(ose: mënyra dhe forma se
si shkruheshin referatet e
UDB-së jugosllave nga
informatorë të koduar nga
disa vende perëndimore)
Çdo informator apo bash-
këpunëtor i SDB-së (UDB
-së) jugosllave, i anga-
zhuar rreth ndonjë të
ashtuquajtur Objekt apo i
infiltruar në rrjetin e
ndonjë grupi të cilin
ShSSh e mbante në vëzh-
gim, përcjellje dhe
përpunim, është i
regjistruar dhe mban emër
të koduar, ose nofkë apo
pseudonim të veçantë...
Njëkohësisht gjatë tërë
asaj veprimtarie të fshehtë
në këto anale agjenturore
ShSSh po ashtu mban
dosje përkatëse dhe të
shifruar të informatorit
dhe i regjistruar, e numër
sipas të gjitha kriterium-
eve dhe normave interne
të atij shërbimi. Fillimisht
këtu do të botojmë vetëm
disa materiale sekrete të
spiunit të UDB-së i cili
veprimtarinë e tij të
spiunazhit duke mbajtur
lidhje të dyfishta edhe me
zyrtarë në përfaqësinë
diplomatike shqiptare në
Vjenë (mjerisht, kështu ka
qenë i angazhuar dhe
instruksionet i janë dhënë
nga shefat e UDB-së dhe
ndaj Shqipërisë ka qenë në
rastin konkret vetëm një
provokator dhe diz-
informator). Quhej Nexhat
Gola, emigrant në Esen të
Gjermanisë me pseudoni-
min "Çupi". Shpifjet e tij
kanë qenë absurde dhe
gënjeshtra edhe për shumë
shqiptarë të tjerë nga
rrethinat e Tetovës, Gos-
tivarit, Dibrës, Strugës dhe
Kërçovës, duke dhënë
UDB-së së Shkupit dhe
asaj të Dibrës, raporte dhe
të dhëna edhe për persona
nga Kosova.
Informatorit
"Çupi" (Nexhat Golijes) i
jepeshin direkt përmes
operativit të SDB-së Edip
Marke nga Dibra, e më
vonë edhe Saqip Kollkari
një mafioz dhe antishqip-
tar, i cili në SDB-në e
Shkupit vepronte bashkë
me Sllave Vasovskin dhe
të tjerë, të cilët në xhepa
mbanin lista të gjata
shqiptarësh si
"iredentistë",
"separatistë", "enveristë"
të rrezikshmin ndaj Ju-
gosllavisë... Nexhat Golija
çalonte në një këmbë,
sigurisht nga kjo edhe e
mori nofkën "Çupi" dhe i
spiunonte shqiptarët në
Gjermani. Kishte një
motër në Tetovë me emrin
Ajshe, dhe mbesa e tij
Suzana Kaba, po ashtu me
prejardhje nga Dibra, gjatë viteve
punoi si spikere në TV programi
në gjuhën shqipe në Shkup, që ajo
dhe të tjerët i thonin: Radio-
televizioni Skopje. Suzana si
mbesë e Nexhat Golijes, me vite
ishte e mbrojtur nga Femi Muça
funksionar i KQ të LKM dhe
zëvendës sekretari republikan për
punë të brendshme të Maqedonisë
në Shkup, por në këtë rrjet bëjnë
pjesë edhe një tabor i tërë vasalësh
si Menduh Ajdini, redaktor
përgjegjës në këtë Televizion,
madje Murat Isaku, Alush Kam-
beri, spiuni Muhamer Vishko,
Bexhet Bexheti dhe ndonjë debil
tjetër si Lutfi Turkeshi etj. Por për
këta do të flas më gjerësisht një
radhë tjetër.
Spiuni nga Eseni Nexhat Golija po
ashtu raporte agjenturale i jepte
SDB-së së Dibrës edhe për vepri-
mtarinë, lëvizjet, kontaktet rreth
Halit Shehut - Zajazit (biri i
Mefail Zajazit), i cili ato vite
gjendej në Dizeldorf dhe jetonte
në Stamboll, e i cili në SDB po
ashtu mbante dosjen me pseudoni-
min "Bukoviku" (e sa për vepri-
mtarinë e tij në këto fusha dhe për
kontaktet që mbante me zyrtarë e
diplomatikë të Përfaqësisë diplo-
matike në Vjenë, por njëkohësisht
në "linjë" e mbanin edhe disa
shefa të SDB-së në Shkup si
Jordan Spasovski, Nikolla Ilievski,
Sveto Mitrevski etj. Megjithatë, në
mënyrë të vazhdueshme "Çupi"
shërbente si burim për dhënien e
informatave dhe shënimeve që i
përgatiste kundër punëtorëve
shqiptarë nga Maqedonia dhe
Kosova e të cilët kinse zhvillonin
veprimtari të rrezikshme
armiqësore kundër Jugosllavisë
nga pozitat e nacionalizmit dhe
irredentizmit shqiptar.
Po me të njëjtat forma, mënyra
dhe stil të veprimtarisë sekrete
agjenturore në Marsej, duke qenë i
angazhuar nga UDB e Gostivarit
dhe Shkupit vepronte dhe
spiunonte rreth Alinafi Hoxhës
dhe Organizatës emigrante shqip-
tare "Lidhja e Vardarit" të cilën e
kryesonte Alinafiu i lindur nga
fshati Tërnovë i Gostivarit, emi-
grant në Francë. Po ashtu edhe
rreth personit Reiz Ali Hoxha,
ishte i angazhuar me detyra të
veçanta spiuni dhe informatori
Vahedin Ramadani nga fshati
Çajne i cili ishte me pseudonim të
regjistruar si "Doktor Zhivago".
Materialet operative dhe infotmata
të tjera interesante për SDB ju-
gosllave mbi veprimtarinë
armiqësore të emigracionit shqip-
tar ia dërgonte Despod Aleksov-
skit kryeshef i SVR Gostivar, por
lidhje të tilla si burim dhe si
"lidhje operative" i mbante kon-
taktet e spiunazhit edhe me
Temelko Boshkovskin, Zhivko
Mitevskin etj. Më vonë, Vahedin
Ramadani, sërish me instruksione
dhe detyra të veçanta të Temelko
Bshkovskit i cili ato vite ishte
operativ SDB në Gostivar, trans-
ferohet nga Franca në Romë të
Italisë ku duhej të zhvillonte
veprimtarinë e tij agjenturore
antishqiptare kundër veprimtarive
të disa organizatave emigrante
shqiptare, e sidomos rreth Mentor
Çokut, Ernest Koliqit, Beqir
P a g e 9
Malokut dhe të bënte survejimin
e personave të cilët mbanin
kontakte me Ambasadën shqip-
tare në Romë. Këtu duhet të
theksosh se ky informator, i cili
njëherit spiunonte edhe për
policinë italiane, (ashtu siç bënte
edhe Nexhat Golija me policinë
gjermane, i cili e spiunoi Alit
shehun dhe grupin e tij në lidhje
me shitjen e armëve, dhe erdhën
në konflikt direkt të armatosur
"Grupi i Kërçovës" me policinë
gjermane ku kishte edhe të
plagosur por edhe të vrarë), në
Romë vepronte Vahedini me
nofkën "Federiko Amati". Kurse
në Gostivar njihej me emrin si
Fadil ... Ky njeri mbet ogurzi
dhe mëkatar flliqt ndaj shqip-
tarëve por edhe ndaj familjes së
tij, i nemur edhe sot.
Informatorët e tipit të tillë ishin
si zakonisht të dyfishtë, por edhe
të trefishtë. Megjithatë UDB-ja i
mbante për qëllime dhe interesa
të veta, sepse ishin të pashkoll-
uar por të zhdërvjellët në punët e
spiunazhit dhe në lojërat në të
cilat i infiltronin SDB, KOS-i
dhe SJB. Gjithashtu është in-
teresante për të theksuar këtu, se
këta dy spiunë (ashtu siç vepro-
nin edhe Muhamer Vishko e të
tjerë në planin e brendshëm në
ndjekjen e "irredentistëve" dhe
"separatistët" apo "enveristët"
shqiptarë në Shkup, Kumanovë,
Tetovë, Gostivar, Strugë, Dibër e
Kërçovë etj.) vepronin dhe
shërbenin si Burim informatash
dhe mbaheshin në "lidhje" nga
disa sektorë të ndryshëm, por
edhe nga disa operativë të disa
Shërbimeve informative si të
atyre të SDB-së ashtu edhe nga
ata të KOS-it dhe VOS-it ushta-
rak jugosllav, gjegjësisht në
vëzhgimin, përcjelljen dhe
grumbullimin e informacioneve
ndaj personit i cili është përn-
djekur... Dhe të gjitha këto
materiale edhe sot gjenden në
arkivat e dosjeve të mbyllura
hermetikisht në kasafortat e
çelikta dhe të blinduara të UDB,
aty ka dosje personash të cilët
kanë qenë të përndjekur, të
personash të rrëmbyer dhe në
sajë të materialeve kompromen-
tuese janë kthyer një numër i
madh në informatorë, kurse
dosjet e spiunëve të cilët UDB-ja
i mban si të veçanta, për dekada
mbahen si "dosje heronjsh" etj.,
etj. përçka do të shkruajmë më
gjerësisht në veçanti kur do të
bëjmë fjalë mbi veprimtarinë
agjenturore të Shërbimeve
Informative, gjegjësisht për
Shërbimet e Zbulimit dhe të
Kundërzbulimit të UDB-së dhe
VOS-it.
• Ja një shembull se si shkruhej
një raport zyrtar nga një in-
formator i regjistruar me pseu-
donim të veçantë, ose si burim i
një sektori të SDB-së:
Sekretariati Republikan për punë
të brendshme
Drejtoria e Shërbimit të Sig-
urimit shtetëror
Sektori i II,
Punëtori operativ Nazmi Musliu
Burimi: "Profesori",
Dt. më 12.06.1976
Shkup
 P a g e 1 0 O u r W o r d s

Portretizimi therës i New York Times për Vuçiçin

Babai i Belivukut, më tha Ristiçi, ishte veteran që sillte jeta e tij nuk do ta merrte kishin mbështetje jofor- mi tekstesh që u shfaqën në për të shkatërruar një rrugë
armë në shtëpi nga lufta; ai mbante dy granata në një sirtartatëpjetën me ngritjen e male dhe të rastësishme një proces gjyqësor vite më plot me ndërtesa që ishin
kuzhine. Ai kishte qenë në depresion dhe pasi debatoi me Vuçiçit. Rreth vitit 2012, nga policia, kryesisht për vonë. Në një nga shkëmbi- pengesë për projektin, ka
gruan e tij, u largua dhe i aktivizoi dy granatat. Me sa duket
ndërsa Vuçiçi po fitonte shitjen e drogës, lidhjet e met, Belivuku theksonte mbetur i pazbardhur.
kishte për qëllim vetëm të vriste veten. Gruaja dhe vjehrra kontrollin mbi agjencitë e këtij grupi të ri me shtetin besnikërinë e tij dhe një
ishin dëm kolateral. Më pas, 9-vjeçari Belivuk “duhej të sigurisë së vendit, një grup i ishin të drejtpërdrejta dhe zyrtar i Ministrisë së Huliganët homofobë që
zvarritej nëpër korridor, duke kaluar mbi trupat e pajetë ri huliganësh u shfaq në politike. Emri i Brendshme i ktheu një siguruan paradën
deri në shtëpinë e fqinjit”, tha Ristiqi. (Të vetmet lëndimestadiumin e “Partizanit” të udhëheqësit të tij të parë mesazh: “Atë e di. Shefi e di. Çuditërisht “Jeniçerët”
të dukshme që kishte ishin disa prerje). Ristiqi më tha se Beogradit dhe Belivukut iu do të shfaqej më vonë në Shefi i madh e di”. Tekstet duket se kanë ndihmuar
ishte një rast i pazakontë, por vetëm ngase babai kishte kërkua t’i bashkohej turmës. shënimet e shkruara me nuk detajojnë se për kë fliste, edhe në sigurimin e paradës
vrarë veten me dy granata. Shumica e tifozerive të dorë të një zyrtari të por eprori i parë i ministrit së homoseksualëve për
“Zakonisht ata përdornin vetëm një”, tha ai. futbollit janë të përjetshme zbatimit të ligjit krahas ishte një grua. Vuçiçi asoko- Vuçiçin. Ishte pak jashtë
Belivuku u rrit dhe u bë një sherraxhi i madh në klubet e në Serbi, por drejtuesit e etiketës “Projekt sht- he ishte kryeministër dhe shef karakterit për huliganët, një
natës në Beograd, plot me krime të vogla. Në fillim të grupit të ri përbëheshin etëror”, në prova të i Sigurimit. turmë jashtëzakonisht
viteve 2000, Serbia po luftonte me trashëgiminë toksike të kryesisht nga njerëz pa zbuluara nga gazetarët Belivuku më vonë do të homofobike që i kishte
Millosheviqit, i cili kishte fuqizuar një klasë kriminale silidhje të mëparshme me hetues serbë. pretendonte në gjykatë se kthyer këto manifestime në
mjet për të shmangur sanksionet e kohës së luftës, të ven- “Partizanin”. Emri i grupit, Belivuku dhe shefi i tij i ri “Jeniçerët” ndihmuan në një përleshje të përgjaksh-
dosura ndaj ekonomisë së Serbisë. Në krye, mafiozët u “Jeniçerët”, ishte pranim – një huligan tjetër i realizimin e shkatërrimit të me në vitet e kaluara. Por
përplasën me shefat e Inteligjencës së vendit për të mbro- dinak i këtij fakti: Jeniçerët quajtur Aleksandar disa pronave në qendër të Vuçiçi me sa duket mendoi
jtur fluksin e tyre të parave. Ata ishin aq të fuqishëm saqëishin forcë ushtarake elitare Stankoviç, i njohur si “I Beogradit, që hapën rrugën se dhuna po bëhej pengesë
në vitin 2003 vranë kryeministrin reformator të vendit, osmane e përbërë kryesisht heshturi” – filluan shpejt një projekti ujor që një nga për aplikimin e Serbisë për
Zoran Gjingjiq, i cili kishte kërcënuar se do i godiste. Në nga djem të marrë nga të bashkëpunonin ngush- aleatët e Vuçiçit e t’u anëtarësuar në BE. Sipas
fund ishin banditët si Belivuku, hisedarë në tregtinë në familjet e tyre të krishtera tësisht me klientët e tyre ndërmjetësoi me liderin e B., i cili nuk ishte vetë i
rritje të kokainës. dhe të gatitur e kalitur si në Ministrinë e Emirateve të Bashkuara pranishëm, Vuçiçi organizoi
vrasës të pamëshirshëm për Brendshme. Marrëdhënia Arabe. Ai rast, në të cilin një takim prapa dyerve të
“Jeniçerët”, “projekt shtetëror” i Vuçiçit shtetin osman. Aty ku u ekspozua në një seri dhjetëra persona u maskruan mbyllura me një grup
Belivuku mund të kishte mbetur një bandit i vogël, po qe se huliganët e mëparshëm fotografish dhe shkëmbi- nga përdorimi i buldozerëve liderësh huliganë, duke

Skerdilajd Konomi, the face of Hope in Albania...( never will he be forgotten)

Polonia i kërkon Rusisë reparacione, po Shqipëria kur do i kërkojë Greqisë?

gazetën britanike “Financial e Jashtëme e Polonisë pushtuese, të cilët në 23 nisë. Bashkimi Sovjetik i edhe e drejta historike e
Times” Marcin Przydascz, deklaroi se dikasteri i saj poKërkesa e Polonisë për të gusht 1939 në Moskë Stalinit në vend që t’i shpallte Polonisë për reparacione
shefi i byrosë së politikës përgatit dokumentat dhe po kërkuar reparacione lufte nënshkruan marrëveshjen luftë Gjermanisë, u bë aleat nga të dy shtetet pushtuese.
ndërkombëtare të presidentit llogarit shumën, që Moska i nga Rusia është një kërkesë e fshehtë për zhdukjen e me Gjermaninë naziste dhe
polak, deklaroi se Polonia detyrohet Varshavës si e drejtë historike. Agresioni Polonisë dhe ndarjen e pushtoi Poloninë Lindore. Gjermania e konsideron të
planifikon t’i kërkojë repara- reparacione të luftës së dytë nazist gjerman kundër territoreve të saj midis Bashkimi Sovjetik hyri në mbyllur çeshtjen repara-
cione Rusisë. botërore. Polonisë në 1 shtator 1939 tyre. luftë me Gjermaninë vetëm cioneve me pagesat, që ka i
mbahet si fillimi i luftës së dy vjet më vonë, kur Hitleri bërë në përputhje me
- Publicitet - Me qëndrimin dhe kërkesën dytë botërore. Por kjo është Pushtimi i njëkohshëm urdhëroi sulmin mbi vetë marrëveshjen e saj me
Ky është vazhdim dhe përfor- e drejtë të qeverisë së gjysëm e vërtetë.E vërteta e gjerman dhe rus për Bashkimin Sovjetik. Atëhere qeverinë e Polonisë në vitin
cim i qendrimit zyrtar të shpre- Polonisë për të kërkuar plotë është që pjesa prishjen dhe ndarjen midis Rusia u bë viktimë e 1953, pavarësisht se Var-
hur nga vetë presidenti polak reparacione lufte nga Rusia perëndimore e Polonisë u tyre të shtetit të pavarur agresionit të aleatit të saj shava pretendon tani që
Andrzej Duda në 15 shtator është bashkuar edhe opozita pushtua nga gjermanët në 1 europian të Polonisë gjerman dhe u bashkua me shuma duhet të jetë më e
2022 se Polonia duhet të polake. Grupi më i madh shtator 1939, por dy javë shënon fillimin e luftës së koalicionin e madh antifashist madhe dhe don të rihapë
kërkojë reparacione lufte nga opozitar në parlamentin më vonë në 17 shtator 1939 dytë botërore. Pushtimi botëror. çeshtjen.
Rusia. Deklarata e presidentit polak iu drejtua qeverisë me pjesa lindore e Polonisë u rus, njësoj si pushtimi
polak erdhi pasi parlamenti thirrjen që të kërkojë pushtua nga Bashkimi gjerman solli vrasjet Por hyrja e Bashkimit Në vitin 2004, kur Polonia u
polak adoptoi një rezolutë, në reparacione nga Rusia si Sojetik. masive të popullsisë Sovjetik në koalicionin e anëtarësua në BE, qeveria
të cilën thekson se Polona nuk shtet trashëgimtar i Bash- polake, shkatërrime dhe madh antifashist botëror nuk polake bëri deklaratën se
ka marrë akoma kompensimet kimit Sovjetik pushtues i Dy pushtimet e njëkohësh- humbje të mëdha. e çliron atë nga përgjegjësia për Poloninë marrëveshja e
e duhura financiare dhe Polonisë. Kryetari i grupit me nga Gjermania dhe nga historike për agresionin, vitit 1953 për reparacionet
shlyerjen për humbjet dhe parlamentar të “Koalicionit Bashkimi Sovjetik ishin të Bashkimi Sovjetik e pushtimin dhe krimet masive është e vlefshme. Mirëpo
shkatërrimet e pësuara të shtetit Civil”, Borys Budka, rakorduara midis tyre për pushtoi Poloninë Lindore kundër Polonisë. Në Rusia si shtet pushtues nuk i
polak gjatë luftës së dytë deklaroi me këtë rast se “ata ndarjen e Polonisë dhe të pasi Britania e Madhe i këndvështrimin e drejtë ka paguar asnjë cent repara-
botërore si rezultat i agresionit që shpërthyen luftën e dytë Europës, dhe u bënë në bazë shpalli luftë Gjermanisë historik dhe juridik Polonia cione Polonisë. Ndaj çështja
të Bashkimit Sovjetik. botërore, janë Gjermania të Paktit famëkeq Ribben- në 3 shtator 1939, është shtet viktimë i dy e reparacioneve midis
fashiste dhe Bashkimi trop-Molotov, ministrat e pikërisht për shkakun e agresioneve: të Gjermanisë Polonisë dhe Rusisë mbetet
Në tetor të vitit 2022 Ministria Sovjetik komunist”. jashtëm të të dy shteteve agresionit kundër Polo- dhe të Rusisë. Nga kjo lind e hapur dhe e pazgjidhur.
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 1 1

Portretizimi therës i New York Times për Vuçiçin

mbajtur në dorë një pako të
trashë dosjesh dhe duke u
premtuar atyre se çdo akuzë e
mëparshme penale kundër tyre
do të pezullohej nëse do të
ruanin paqen gjatë ngjarjeve të
“Paradës së krenarisë”. Pas
kësaj, paradat u organizuan pa
probleme.
Nuk isha në gjendje të konfirmo-
ja nëse Vuçiçi e ka mbajtur
ndonjëherë një takim të tillë.
(Vuçiç rrallë jep intervista në
media të huaja dhe zëdhënësit e
tij nuk iu përgjigjën kërkesave të
mia për një të tillë). Por
Stankoviqit – shefit të Belivukut
– duket se i janë pezulluar rastet
penale. Kur iu besua timoni i
bandës, ai ishte i dënuar me pesë
vjet burg për trafik droge dhe
armëmbajtje pa leje. Në vitet në
vijim, dënimi u shty disa herë
për pretendime të rreme
mjekësore, duke përdorur formu-
larët e mjekëve që më vonë
rezultuan të falsifikuara, sipas
dokumenteve të zbuluara nga
“Vreme”, e përjavshme e jofitimprurëse “Freedom mrekullueshme të bisedave Putini i vogël i Ballkanit me liderët autoritarë të Rusisë,
Beogradit. House” e zbriti Serbinë në dhe reality shoë. Por më i Vuçiçi fitoi Presidencën me Hungarisë dhe Kinës.
vlerësimin e përvitshëm të paturpshmi është një diferencë të konsid- Pavarësisht gjithë këtyre shen-
Amnistimi i kriminelëve demokracive nga të lira në “Informeri”, një tabloid erueshme. Me partinë e tij jave të rrëshqitjes, liderët
dhe perandoria kriminale e pjesërisht të lira, duke përmen- skandalesh që merret me që dominonte Parlamentin, evropianë vazhduan ta
mediave dur politizimin e gjyqësorit dhe punë të ndyra e boton tani kontrollonte çdo degë përshëndesnin ngrohtësisht,
Menjëherë pas kësaj, të institucioneve të tjera dhe imazhe të grave të rreme. të Qeverisë dhe ishte në duke bërë investime dhe duke
Vuçiçi u pyet gjatë një zgjedhjet me një mal me sulme Në fillim të 2017-s, Vuçiçi gjendje të zgjidhte mos dhënë asnjë shenjë se
interviste nëse planif- e ryshfet. Megjithëkëtë, ap- shpalli kandidaturën për pasardhësin si kryeministër, aplikimi serb për BE ishte në
ikonte të bënte diçka për likimi i Serbisë për anëtarësim president. Fushata që pasoi një lëvizje që ngjasoi me rrezik. (Në vitin 2020, BE-ja i
rritjen e dhunës së në BE kaloi me qetësi, sikur ishte e mbushur me akuza ato të Putinit, i cili më 2008 dhuroi Serbisë rreth 300 mil-
huliganëve. Ai u përgjigj burokratët në Bruksel nuk e për frikësim të votuesve, e vendosi Dmitri ionë euro që përbënnin 62 për
se i mungonte fuqia për ta kanë vënë re që Vuçiçi po teksa disa punonjës publikë Medvedevin në karrigen e qind të tregtisë së Serbisë).
bërë këtë, sepse nuk kishte lëvizte në drejtimin e gabuar. thanë se iu bë presion për të presidentit për të ofruar një Arsyeja nuk ishte sekrete:
“konsensus të përgjith- Një levë e rëndësishme e mbështetur partinë në mirazh të rendit demokratik statusi i Kosovës mbetet ende i
shëm shoqëror” për këtë pushtetit për Vuçiçin janë pushtet, sipas një raporti në Rusi. Gjatë ceremonisë pazgjidhur. Evropianët i
çështje. Ishte Vuçiçi mediat. Ai ka përdorur kom- nga Organizata për Siguri së inaugurimit të Vuçiçit, lidhnin shpresat e tyre te
vendimtar: edhe sulmues, paninë shtetërore të telekomu- dhe Bashkëpunim në huliganët, duke përfshirë Vuçiçi për të mbikëqyrur një
edhe gardian, dhe kjo nikacionit për të blerë stacione Evropë. Mbulimi mediatik u një anëtar të “Jeniçerëve”, zgjidhje. “Ai është shumë i
punë shpejt u harrua mes televizive lokale dhe aleatët e dominua nga organet e ndihmuan për të grum- fuqishëm, dikush që mund t’i
vorbullës së vazhdueshme tij drejtojnë një treshe organi- partisë, të cilat njollosën e bulluar dhe larguar protes- bëjë gjërat nëse dëshiron”, më
të krizave reale dhe të zatash mediatike që ndjekin ndotën rivalët e Vuçiçit. Ai tuesit. Stili qeverisës i tha një diplomat gjerman.
prodhuara në Serbi. paturpësisht linjën e Partisë mori 120 herë më shumë Vuçiçit po bëhej haptazi “Vuçiçi mund të jetë njeriu që
Ndërsa konsolidonte Progresive dhe i japin kohë të mbulim se dy kandidatët autoritar, me shfaqje të mund të shënojë përparim
pushtetin, Vuçiçi e ri- bollshme transmetimi vetë kryesorë të opozitës së shtirura publike të thelbësor lidhur me Kosovën”.
formësoi vazhdimisht Vuçiçit. Këto përfshijnë rrjetin bashku, njoftonte Birodi, besnikërisë nga aleatët e tij.
Serbinë drejt autokracisë. televiziv, Pink, që është i grup i pavarur kërkimor. Në të njëjtën kohë, Vuçiçi u Vulini, “masha” e Vuçiçit për
Më 2019, organizata specializuar në shfaqjet e bë më i hapur në miqësinë “Serbinë e madhe” të radhës

Albania heading toward a

new Dictatorship where the
parliament commits fraud
the president follows and
the premier orders it….
(we’ll See what’ll happen to
freedom in 2016-2018) If
the past is forgotten than DEAD
it’ll be repeated!! A look into the past shadows
Youth’s energy while AKZ robbed
it!!!

Shkrime nga Nafi Cegrani

shtjellojmë edhe kontaktet e dhe bastisjes. Pas vjedhjes, “autorësia” kohës, /permes Esat Mekulit ne ,,Jeta romani “Tradhtia”, (që në thelb të tij
Raport / Izveshtaj / "Jupiterit" me "Sokratin"... etj. ishte gatuar në kuzhinat e errëta të UDB- e re,,/ madsje edhe ne ,,Flaka e është historia e luftërave të mëdha qe
nga biseda informative së dhe autori i vërtetë i romanit vellazerimit,, ne Shkup, e me shume nga koha e Otomanit, e sidomos me nje
I. Të dhënat merren nga AUTORI I “Tradhtia” ishte zhdukur barbarisht, që ne serbokroatishten ,,Iskra,, te Be- permbajtje te theksuar antisllave duke
bashkëpunëtori ynë i ROMANIT ,,TRADHTIA,, kurrë të mos merrej vesh se çfarë kishte ogradit, por që nuk kishte ambicie të pershkruar veprimtarite heroike shqiptare
regjistruar me shifër, si NUK ESHTE KAPLLAN ndodhur e si ishin stisur “gjërat” nga vetme të tij vetëm mësuesinë dhe dhe madje partizane te Anamoraves,
burim është i sigurt dhe i RESULI “ustallarët” e shërbimeve të fshehta. Dhe, letërsinë. Ai kishte parapëlqyer të Karadakut e gjer ne kreshtat e majave
saktë, e të cilat të dhëna ai që u gjet e u pagëzua si autor, ai që ka ishte edhe bashkëpunëtor e spiun i thepore sharropine).Kurse nje brozhure-
kanë të bëjnë mbi vepri- ALIAS RESULBEGOVIQ- gati gjysmë shekulli që po nënshkruan shërbimeve më te zeza të Jugosllav- liber te cilen Buroviqi Kapllan e kishte
mtarinë armiqësore në BUROVIQ I POR PROF autografe në faqen e parë të romanit isë, duke pranuar pa mëdyshje të shkruar vete per lufterat e pirateve te
baza nacionaliste dhe MAHMUT DUMANI “Tradhtia” dhe është në një luftë të bënte gjithçka që i kërkohej, sepse të Ulqinit me turqit, vehej ne vitrina e rrafte
irredentiste shqiptare të pashpallur, por të vazhdueshme me tillë ishin demonët që përlesheshin ne liobrash ne panaire, por nuk shitej fare...
një grupi profesorësh dhe Një roman që brezi im e ka shkrimtarët dhe botuesit më të mirë të shpirtin e tij të trazuar. Ai ishte Njerëzit i largoheshin atij libri, si mur-
të NN. në Akademinë lexuar me aq endje qysh në letërsisë shqipe, me Ismail Kadarenë dhe thjesht një bir plangprishës i kombit tajës, jo për shkak të titullit të tij, as të
Pedagogjike në Shkup, të rininë e hershme te viteve 65-70, me cilindo që i pat dale përpara, nuk shqiptar dhe, të gjitha që kishte thënë përmbajtjes, por për shkak të emrit të
cilët në bisedën e tyre të sidomos pas viteve ‘90, ishte mund të ishte një njeri i rastit, as i za- e shkruar për veten nëpër vite, autorit, që kishte mbi shpinë mallkimin e
zhvilluar më datë botuar e ribotuar disa herë, /si konshëm. Ai ishte Kapllan Resuli alias vuajtjet, përndjekjet, persekutimet, brezave dhe të trojeve shqiptare. Nëpër
09.06.1976, në prezencën per habi arkivat sekrete te UDB- Kapllan Resulbegoviq- Buriq, i ardhur si burgjet e njëpasnjëshme, nuk ishin netët e tij letargjikë, atë e ndjek pas një
e bashkëpunëtorit tonë, se jugosllave me vite mbanin si mesues ne fshatrat e Tetoves dhe Shkupit veçse një fasadë e shëmtuar. Spiun hije, e mundon e i shfaqet si lugat nëpër
akcent të veçantë i kanë fshehtesi te rrept dhe enigme/ se me direktiva te UDB-se per te bere nje andej, spiun edhe këndej, çudi e ëndrra një emër, emri i atij që humbi
dhënë asaj se si Kosovë nje doreshkrim i shkruar me parapregatitje afatgjate ne fushat afjentu- madhe me atë njeri sherrxhi e nëpër humnerat e burgjeve të tmerrshme
duhet të bëhet pjesë e pedanteri gjate kohe eshte mba- rore dhe te spiunazhit ndaj disa zhurmëshumë. Çudi me këta njerëz të UDB-së, i atij që shkroi romanin
pandarë dhe e bashkuar jtur ne sirtare te shefave te UDB- grupeve ,,armiqsore,, shqiptare nga dhe me atë kohë të mistershme, e cila “Tradhtia” dhe nuk e pa të dilte asnjëherë
me Shqipërinë, edhe sikur se dhe KOS-it, nuk ishte shkruar Kosova dhe Maqedonia e asaj ko- nuk të merrte vetëm jetën fizikisht, në dritë. Kockat e lodhura e të munduara
të jetë nën sistemin e nga ai që për gati gjysmë she- he...Kryekpute ishte marre me shkrime por të vriste edhe talentin, edhe të atij njeriu, rrotulloheshin e trandeshin
Enver Hoxhës. kulli ishte hequr si autori i tij, ne gjuhen sllave, por tani si mesues ne identitetin, veprën e artin tënd, vetë në varrin e ftohtë dhe kërkonin shpagim.
II. Në raport nga biseda por nga dikush tjetër të cilit i fshatin Tearce te Tetoves, kishte filluar te përjetësinë... I vetmi njeri që nuk e kupton këtë fat-
informative me bash- ishte vjedhur përdhunisht në shkruante artikuj ne gjuhen shqipe, bile Nëpër stenda e panaire, por edhe thënë kobzezë, këtë hata që e ka
këpunëtorin tonë banesën e prof Mahmut Dumanit edhe si ,,shkrimtar,, i ri, që kishte pothuajse në të gjitha libraritë e shkaktuar dhe gatuar me duart e tij, është
"Profesori do të ne Shkup gjate arrestimit te tij botuar sprovat e tij të para në shtypin e trojeve shqiptare ku shitet libri shqip, Kap1lan Resuli. Madhështor në
 P a g e 1 2 O u r W o r d s

Shkrime nga Nafi Cegrani

marrëzinë, të shkuarën dhe
poshtërsinë e tij atij nuk i shkon
kurrë në mend se ka një përqasje të
çuditshme mes titullit që zgjodhi
dikur për romanin e vjedhur dhe
jetës së tij të errët dhe të ndërlikuar.
Por zoti është i madh. Rrugët e tij,
të cilave ne u themi rrugët e fatit,
janë vërtet të panjohura e të mis-
tershme por shpesh prej tyre na
vijnë mesazhe si nga përtejkohërat.
Në vitet e rinisë, kisha dëgjuar të
flitej për Kapllan Resulin, një
shkrimtar të ri, që premtonte shumë,
por u befasova kur u njoha me
dosjen e tij voluminoze në vitin
1971, të cilën e lexova me cilësinë e
oficerit analist-operativ të SDB-së
në Shkup. Siç e thashë, kisha
dëgjuar të flitej shumë edhe për
romanin “Tradhtia” dhe, i nxitur
nga kureshtja, me pretekstin se më
duhej dosja e Kapllan Resulit
“për një punë zyrtarë”, e tërhoqa
dhe e lexova me shumë
vëmendje. Ishte një dosje e
formuar që nga mesi i viteve
‘50, me formularë të veçantë
dhe e ruajtur me miratimin e
krerëve të lartë të UDB-së nga
Beogradi.
Gjithçka që lexova në atë dosje
famëkeqe, të sekretuar e koduar,
më tmerroi. Kishte në të emra
njerëzish, referate dhe raporte,
elaborate dhe plane që mbanin
siglën “Strogo pov” (Tepër
rezervat). Ato që më befasuan
më së shumti, ishin faktet që
tregonin se romanin “Tradhtia”,
që bëri bujë aq të madhe nuk e
kishte shkruar kurrë ndonjëherë
Kapllan Resuli”. Anatomia dhe
historia e këtij romani me të
vërtetë mahnitës, është shumë
e gjatë dhe fillimet e tij i ka
në disa faza, më kryesoret
ndër të cilat ishin grabitja e
materialeve të një studiuesi e
veprimtari të njohur të
çështjes së Kosovës, përpuni-
mi dhe plotësimi i do-
rëshkrimit të romanit sipas
direktivave të UDB-së,
redaktimi e korrektimi i tij
dhe më pas, botimi dhe
propagandimi i tij, me një
autorësi të re. Pastaj vijnë me
radhë përkthimi i tij në
gjuhën serbe dhe..... botimi
edhe në Shqipëri, pas daljes
nga burgu, arratisjes nga
Kosova dhe vajtjes atje të
“autorit” të sajuar, arrestimit
të tij heqjen e romanit
tërësisht nga qarkullimi,
ribotimin e tij disa herë
radhazi pas viteve ‘90, kur
autori kishte fituar statusin e
emigrantit politik në Zvicër
nga gjithçka që thashë më
lart, del se romani “Tradhtia”
është një libër që ia vlen të
lexohet dhe të zërë vend nderi
në çdo librari e bibliotekë
shqiptare. Vështirë se ka
ndonjë shqiptar të moshës
sime që të mos e ketë marrë
në duar atë libër dhe të mos e
ketë shfletuar me ndjenjën e
një nderimi të thellë, si të
ishte fjala për diçka të shen-
jtë.
MAHMUT DUMANI
AUTOR I VËRTETË I
ROMANIT “TRADHTIA”
Ai është një nga pishtarët e arsimit dhe të
kulturës sonë kombëtare, MAHMUT DU-
MANI. Dora e Zotit ose rrugët e fatit që
përmendëm më lart, e kishin çuar atë nga
Normalja e Elbasanit, në disa treva të viseve
shqiptarë të Maqedonisë, si në Kërçovë, Gos-
tivar, Tetovë e Shkup, ku shërbeu me vite të
tëra. Ishte një njeri i gjithanshëm, poliedrik, një
studiues dhe një gjuetar metodik dhe i
papërsëritshëm, që dinte të kërkonte, të
qëmtonte dhe të gjente gjërat më të bukura të
folklorit e të trashëgimisë sonë etnografike,
gjuhësore, toponimistike, historike e kulturore
të kombit tone, duke e skeduar gjithçka me
kujdes të madh, si një profesionist i vërtetë.
Punoi kudo me shumë devotshmëri, u takua me
shumë njerëz te vuajtur e të përvuajtur, me
njerëz të kalitur e të përlindur si FENIKSI,
mësoi për fate tragjike shqiptare dhe histori të
atyre anëve, mësoi edhe për historinë e
gjeografinë e atyre zonave, fshatrave, maleve e
fushave, për vrundujt dhe zhvendosjet e mëdha

Portretizimi therës i New York Times për Vuçiçin

Image
Vuçiçi dërgoi sinjale qetësuese për
evropianët, por ai kishte mesazhe të tjera
për bazën e tij konservatore dhe për
nacionalistët që mbështesin pakicat serbe
në Bosnjë, Kosovë dhe Mal të Zi. (Ai e
ndan këtë gjuhë sfiduese me Putinin, i cili
ka pohuar vazhdimisht kundërshtimin e tij
ndaj pavarësisë së Kosovës). Këto
mesazhe shpesh jepen nga Aleksandar
Vulini, ministri i Brendshëm, i cili anko-
het rregullisht se serbët në vendet e tjera
të Ballkanit po keqtrajtohen. Vulini dhe
nacionalistët e tjerë lënë të kuptohet se
qëllimi i tyre i vërtetë është një Serbi e
madhe – e njëjta ëndërr që ndihmoi ta
çonte Ballkanin në luftë më 1991.
Bandat kanë rolin e tyre për të luajtur në
këto maskarada politike. Kosova veriore,
me popullsinë e saj kryesisht serbe, është
nominalisht nën kontrollin e Qeverisë
kombëtare në Prishtinë. Në realitet, ajo
dominohet nga grupet e krimit të organi-
zuar që shihen gjerësisht si aleatë të
partisë së Vuçiçit dhe janë akuzuar nga
Departamenti amerikan i Thesarit për
komplot me zyrtarët serbë të sigurimit, por
edhe për kontrabandë. Kjo i jep Vuçiçit një
levë të rëndësishme për të ulur ose ngritur
tensionet rajonale. Por si mjete të shtetit,
mafiozët mund të jenë jo të besueshëm.
Nata e zezë e 13 tetorit 2016!
Shenja e parë e telasheve të njëmendta në
marrëdhëniet e administratës së Vuçiçit me
huliganët u dha natën e 13 tetorit të 2016-s.
Belivuku sapo kishte dalë nga palestra e tij në
Beograd së bashku me shefin e tij, Stankoviç,
kur një ekip vrasësish kaloi me shpejtësi me
një “Audi” të zezë dhe hapi zjarr me kallash-
nikov. Ndërsa Belivuku u përkul pas një
makine, personat e armatosur u larguan me
shpejtësi, duke e lënë të vdekur në vend
Stankoviçin. Skena e krimit u rrethua shpejt
nga policia, sipas një historie të dokumentuar
me përpikëri të publikuar vjeshtën e kaluar në
“Vreme”. Një nga oficerët, në telefon me
shefin e tij, bërtiti: “Kush është Belivuku?”,
“Kur Belivuku u përgjigj, oficeri tha, me sa
duket, duke iu referua eprores së tij: “Ajo ju
tha të ktheheshit në strehë”. Banda kishte një
drejtues të ri.
Vrasja mund të ketë qenë e lidhur me rolin e
Stankoviçit si një “projekt
shtetëror”. Sipas raportit
të “Vremes”, Stankoviçi, i
cili po drejtonte një
“Audi” të blinduar të
pajisur me një radio
policie, po merrte dërgesa
kokaine me çmime më të
ulëta se gangsterët e tjerë
dhe ata ishin të zemëruar.
Por mësimi kryesor prej
vrasjes së Stankoviçit
ishte se banda e Belivukut
ishte përfshirë në një luftë
gjithnjë e më të dhunshme
midis klaneve të drogës në
rajon. Tregtia e kokainës
ishte më fitimprurëse se
kurrë, me kartelet e
Amerikës Latine që i
kthyen sytë nga tregu
evropian në rritje.
Megjithëse pjesa më e
madhe e kokainës së
Evropës mbërrin
nëpërmjet porteve të
kontejnerëve në Evropën
Veriore, rruga ballkanike po një qytet i mrekullueshëm
bëhej më e rëndësishme dhe portual mesjetar në
pjesa më e madhe e saj ishte e bregdetin malazez që është
fokusuar në Malin e Zi, një vend i trashëgimisë
fqinjin jugor të Serbisë. Mali botërore të mbrojtur të
i Zi është i vogël – popullsia UNESCO-s. Një grup
është pak më shumë se trafikantësh të Kotorit
600.000 banorë, por ka disa trashëguan lidershipin e tij
veçori që e bëjnë të dhe më pas u ndanë në
përshtatshëm për tregtinë, klane rivale për një
duke përfshirë vijën e gjatë ngarkesë 200-kilogramëshe
bregdetare të Adriatikut. kokaine. Lufta u kthye
Ashtu si Siçilia, është i varfër shpejt në vdekjeprurëse, me
dhe i dominuar nga klane me atentate që ndodhën në
reputacion për paligjshmëri. Serbi dhe Mal të Zi. Klanet
Dhe ka një histori të kontra- ndërluftuese, Kavaq dhe
bandës, një praktikë e nxitur Shkalar, kishin krijuar
nga Qeveria gjatë luftërave lidhje me policinë dhe
civile të viteve ‘90. agjencitë e inteligjencës në
të gjithë Ballkanin, të cilat
Lufta e bandave filloi pas po tërhiqeshin në dhunë.
rënies së Darko Shariçit, bosit Vrasja e Stankoviqit u pa në
të drogës, arrestimin e të cilit Beograd si një shenjë se
Vuçiçi e njoftoi me ceremoni lufta e klaneve po dilte
të bujshme në vitin 2014. jashtë kontrollit. Në
Shariçi kishte ndërtuar një mëngjesin e pas vdekjes së
bazë narkotikësh në Kotor, Stankoviçit, ministri i
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 1 3

Portretizimi therës i New York Times për Vuçiçin

Brendshëm serb atëherë, Nebojsha Stefanoviq, mbajti një qëndrimin e tij të të Beogradit. Viktima ishte një së Belivukut ishte shfaqja e një
konferencë shtypi për të njoftuar se mjaft ishte mjaft: Ishte guximshëm kundër Peran- ekspert i arteve marciale, i cili mysafiri në tribunat e futbollit: zotëron një dyqan
koha për të goditur mafien. Siç ndodhi, gjërat do të dorisë austro-hungareze. punonte si rojtar në një klub nate Danilo Vuçiç, djali më i madh i verërash, është
përkeqësoheshin shumë. në Beograd, të vendosur në një presidentit. Fotografitë e qytetar privat pa
Një nga veprimet e para të Belivukut si bos ishte ndryshimi i I biri “pa pozitë”, por i nga anijet buzë lumit. Danilos me krahët e tij rreth pozitë zyrtare. Por
emrit të bandës së tij në “Principi”. Në një intervistë me një gjithëpushtetshëm i anëtarëve të bandës së Belivukut Danilo duket se luan
të përjavshme të Beogradit – të vetmen që ai dihet se e ka Vuçiçit Provat e ADN-së që e implikonin u shfaqën në mediat e pavarura rol të paqartë politik.
dhënë – ai tha se kjo ishte për shkak se ai vepronte “me Belivuku u bë kryelajm Belivukun u zhdukën në mënyrë të Beogradit, duke e shtyrë Dy vjet më parë, ai
parime”. Ai nuk tha se cilat ishin ato parime. Emri mbante disa muaj më vonë, kur ai misterioze dhe ai dhe zëvendësi i presidentin të sulmonte me mirëpriti publikisht
një tjetër lidhje të heshtur: atë të Gavrilo Principit, nacional- dhe bosi i tij i madh, tij u shpallën të pafajshëm tërbim dhe të akuzonte gazetarët një kriminel serb të
isti serb i Bosnjës që e nisi Luftën e Parë Botërore, duke Marko Milkoviç, i njohur (megjithëse ata kaluan pak kohë për shënjestrimin e padrejtë të luftës pasi kishte
vrarë arqidukën Franz Ferdinand në Sarajevë më 1914 dhe si Kasapi, u akuzuan se në burg para vendimit). familjes së tij. Vuçiçi ka thënë vuajtur dënimin në
që ende konsiderohet gjerësisht hero midis serbëve për vranë një burrë në qendër Një tjetër shenjë e paprekshmërisë vazhdimisht se djali i tij, i cili Kroaci dhe, sipas

Shkrime nga Nafi Cegrani

që kishte shkaktuar
sundimi turk, për
lashtësinë dhe të sotmen.
Asgjë nuk mbetej jashtë
interesimit të tij. Mbante
me hollësi shënime për
emra vendesh të veçantë
të maleve të Sharrit, të
Malit të Thatë e Kara-
dakut, për trojet e
Gjilanit e Kumanovës,
Preshevës e Prizrenit,
Tetovës dhe Kërçovës,
dinte të të fliste me fakte
e detaje nga më të imtat
për ngjarje të ndryshme,
për vrasjet e Mulla Idriz
Gjilanit, Gjon Serreqit,
Sulë Holtës, Xheme
Simnicës, Memish
Kapidanit, Ibrahim
Lutfiut, Hasan Remnikut
etj. Shkroi gjerë e gjatë
për secilën nga këto
figura, si dhe për tra-
dhtitë e mëdha ndër
shqiptarët, që e kishin
gërryer nëpër vite e
shekuj kombin tonë dhe
që, prapa tyre, fshihej
gjithmonë diçka tjetër
dhe dikush tjetër. Nga e
gjitha kjo veprimtari e
dendur, dalëngadalë në
trurin e Mahmut Duman-
it nisën të përvijoheshin
konturet e një romani të
mirëfilltë, të cilit ai ia
kishte gjetur prej kohësh
edhe titullin: “Tradhtia e
madhe”. Kishte shkruar
edhe hyrjen e tij, pastaj
prologun dhe epilogun
dhe e kishte përfunduar
romanin me durim, i
sigurt se do t’i kthehej
edhe njëherë nga e para,
për t’i dhënë dorën e
fundit para botimit.
Shpirti i tij i trazuar
tashmë jetonte vetëm me
romanin. Ai shpirt ishte
derdhur në të dhe kishte
krijuar karaktere e port-
rete të fuqishme dhe
skena ngjarjesh epike e
madhështore, të atilla që
vetëm mendja e ndritur e
një shkrimtari të madh
mund t’i krijojë. Në
mendjen e tij rridhte me
zhurmë lumi Pçinja në
zonën e Preshevës,
dallgëzonin nëpër lindje
e perëndime ditësh e
netësh lumenjtë e Lep-
enecit e të Moravës; në të
uturinin nga vikamat e
luftërave Maja e Zezë,
Karadaku dhe Maja e
Kopilaçes. Kopilaçe! Sa emër i
veçante, sa dredhi tradhtie
(kopilie), drama e tragjedi mbart
ai në vetvete! A thua do t’i
shkonte ndër mend të riut Kapl-
lan Resuli ky detaj kaq i gjetur, a
nuk është edhe ky argument
etimologjik e toponimistik, një
argument më tepër se truri i tij i
pastërvitur nuk mund të kapte
dhe të shtjellonte detaje kaq të
imta?
Më vonë, po, tek “Fanola” dhe
veprat e tij të tjera, ka mjaft
skena e episode të shkruara me
mjeshtëri, por asnjëra prej tyre
nuk e ka forcën dhe vërtetësinë e
skenave të romanit “Tradhtia”.
Dhe kjo do të përbëjë një fushë
tjetër të të vërtetave të deformu-
ara, që duhen nxjerrë më në fund
në dritë, por le t’ia lemë më mirë
kohës.
Ç’NDODHI ME MAHMUT
DUMANIN
Nëpërmjet fijeve të shumëfishta
të spiunazhit total që aplikohej
më shumë skrupulozitet në çdo
pëllëmbë toke të Jugosllavisë,
UDB-ja mësoi me hollësi
gjithçka që lidhej me veprimta-
rinë e shqiptarit të rrezikshëm
Mahmut Dumani. Mësoi për
dorëshkrimet, skedat, studimet
dhe hapi një dosje të veçantë për
këtë qëllim. Mësoi edhe për
dorëshkrimin e romanit
“Tradhtia e madhe” dhe, që nga
ai çast, ca mendje të djallëzuara
thurën planin për ta nxjerrë në
dritë atë roman nën një emër
tjetër, i cili do të merrte pas kësaj
famën dhe kurorën e merituar të
një shkrimtari dhe atdhetari të
madh, të dashur dhe të
besueshëm për të gjithë shqip-
tarët. Pas planit, detajet nuk
kishin shumë rëndësi. Ato ishin
çështje kohe, një rutinë që nuk
donte shumë mend për t’u zbatu-
ar.
Dhe, ashtu u bë. Mahmut Du-
mani u arrestua befasisht. Ia
morën dhe ia konfiskuan që në
çastet e arrestimit e burgosjes se
padrejtë gjithçka që gjetën në
banesën e tij të përkohshme,
librat, fotografitë, dorëshkrimet e
ndryshme etj..
Natyrisht edhe dorëshkrimin e
“Tradhtisë së madhe”, për të
cilin ishte thurur gjithë rrjeta e
merimangës. Madje, pikërisht ai
dorëshkrim do të përdorej në
gjyq si material komprometues
kundër të akuzuarit për vepri-
mtari antijugosllave.
Ky ishte hapi i parë, që do të
pasohej më vonë nga të
tjerë. Natyrisht, që në
fillimet e thurjes së planit
djallëzor, zotërinjtë e
UDB-së kishin gjithmonë
parasysh të riun Kapllan
Resuli, i cili ishte mësues
në fshatin Tearcë të Te-
tovës dhe kishte pranuar
prej kohësh t’iu shërbente
atyre e të luante ndër
shqiptarë rolin e Kalit të
Trojës. Për të, sipas rreg-
ullave, ishte hapur një
dosje tashmë e njohur prej
meje, me siglën PPR
“Korabi” (Predmet u
Predhonu Radu), e cila
pasurohej vazhdimisht.
Por, sipas logjikës dhe
stilit të UDB-se, ai ishte
tepër i ri për t’i besuar
përpunimin dhe redakti-
min e një romani të vër-
tetë, që parashikohej të
ishte ndër me të mirët e
letërsisë shqipe. Me këtë
do të merreshin ca us-
tallarë të tjerë, shumë më
të kualifikuar, që dinin t’'i
bënin punët ashtu siç
duhej dhe që nuk kishin
nguruar t’iu shërbenin
padronëve të tyre me
devotshmëri edhe herë të
tjera. “Ustallarë” të tillë,
nuk ishte e vështirë të
gjendeshin. Njëri ndër ta
ishte Lutfi Rusi, deri vonë
oficer i OZNA-s ju-
gosllave, madje edhe
kryeredaktor i “Flakës së
Vllaznimit”, ndërsa tjetri
dramaturgu Murteza Peza,
drejtor i Radio Shkupit.
Sipas direktivave të UDB-
së, nga që gjithçka ishte
pothuajse e gatshme dhe e
përfunduar nga vetë
Mahmut Dumani,
ndreqjet, plotësimet dhe
përshtatjet që duhej të
bënin ata duhej të ishin të
papërfillshme, të lehta, “të
padukshme e anësore”,
por gjithsesi fine, që
romani të ishte i gjetur në
formë dhe në përmbajtje.
Sa për gjuhën dhe anën
letrare, “ustai” ishte
gjithashtu i gatshëm. Ai
ishte doktor Petro Janura,
shefi i Rezidencës në
Shkup. Pas këtij kombi-
nacioni të hollë operativ,
mbetej vetëm finalja:
Arrestimi i Kapllan Re-
sulit, si një “antijugosllav
shumë i rrezikshëm” dhe
rekrutimi e përpunimi në
burgjet e Idrizovës i rolit të tij të
mëtejshëm si atdhetar i madh, si
shkrimtar dhe autor i romanit
“Tradhtia”, që denonconte të
gjitha punët e ndyra të Ju-
gosllaveve kundër Kosovës. Gjetje
më e mirë, vështirë se mund të
bëhej. Mbetej vetëm që dorëshkri-
mi i “Tradhtisë” t’i jepej “autorit”
të tij, i cili duhej ta mësonte më
parë përmendësh dhe ta përkthente
pastaj në serbokroatisht. Me këtë
punë, ai u mor “në burg” për afro
një vit e gjysmë, kohë pas së cilës
ai iu la në dorë shefave të tij
variantin përfundimtar të romanit
“Tradhtia” (Titulli ishte ndërruar
që më parë, në zyrat e UDB-së.),
të përkthyer e të firmosur prej tij.
Edhe sot, ato fletore nxënësish të
mbushura me një shkrim të pasig-
urt dhe jo fort të lexueshëm, plot
me prishje, ndreqje e shkarravina,
ruhen në dosjen e Kapllan Resulit.
Ruhen me fanatizëm, ashtu siç
është tradita e të gjitha shërbimeve
sekrete serioze në botë, së bashku
me instruksionet dhe detyrat e
përcaktuara me rigorozitetin më të
madh, të cilat do ta shndërronin
Kapllan Resulin gati në një hero
dhe do të përgatisnin terrenin për
“arratisjen” nga burgu dhe “ikjen”
në Shqipëri si një i përndjekur i
njohur politik.
Kështu, pra, nisi operacioni mis-
terioz dhe perfid, me shifrën e
koduar “K – Korabi”. Kështu, me
romanin “Tradhtia” nën sqetull,
Kapllan Resuli u arratis në
Shqipëri dhe nisi përfundimisht
rrugën e tij të tradhtisë së për-
jetshme......
ROMANI “TRADHTIA”, VEPËR
AGJENTURORE DHE LETRA-
RE!!!
Kam përshtypjen se dosja krye-
sore e këtij njeriu ruhet në qendrën
e UDB-së në Beograd. Por edhe
dosja me të cilën jam njohur unë,
është e bollshme. Ajo të jep dorë
dhe të ndihmon për të nxjerrë
përfundime të sakta se çfarë
ndodhte në atë kohë, si përfshi-
heshin njerëzit në veprime të tilla
agjenturore, deri ku shtriheshin e
shkonin intrigat dhe legjendat e
shërbimeve të fshehta etj.
Konkretisht, unë kam lexuar në
atë dosje emra njerëzish të njohur,
të cilët ishin thirrur në organet e
UDB-së për biseda informative.
Mes tyre edhe Fariha Hajrullahu,
Esat Hoxha, Adem Demaçi, Esat
Mekuli, Bahri Brisku dhe Adem
Gajtani. Madje ky i fundit, pas një
flirti të gjatë me bashkëshorten e
Kapllan Resulit, i kërkoi asaj të
martoheshin dhe këmbënguli që
Kapllani të nënshkruante
kërkesën për ndarje në burgun e
Idrizovës. Dhe ky ishte një tjetër
kombinacion i UDB-së. Ajo nuk
i besonte askujt dhe synonte t’i
mbyllte të gjitha shtigjet e
ndonjë tërheqjeje të mundshme.
Pra, me këtë ndarje të papritur
në kohën që Kapllani ishte
përfshirë në veprimtarinë e tij
më të ethshme agjenturore, ajo
kërkonte ta bënte fare leckë këtë
të fundit, ta dëshpëronte dhe ta
thyente moralisht, me qëllim që
ai ta kishte më të lehtë nisjen
për në Shqipëri, sipas planit.
Në këtë kuptim, mendoj se të
gjithë personat e lartpërmendur,
ose një pjesë e mirë e tyre, duhet
të kenë pasur dijeni se çfarë po
ndodhte me të gjorin Kapllan.
Më tej, unë pyes përsëri: Vallë,
a nuk kanë pasur dijeni për
“ikjen” e inskenuar të Kapllan
Resulit edhe shokët e tij të
burgut, si Rexhep Bunjaktu e të
tjerë? Patjetër që kanë pasur,
sepse në atë kohë Kapllani nuk
ishte aq i formuar sa t’i ruante
sekretet me fanatizëm dhe të
zbatonte deri në fund rregullat e
konspiracionit. Nga ana tjetër,
vetë fakti që, dashur e pa
dashur, UDB-ja u detyrua të
përfshinte disa persona, e bënte
këtë operacion të brishtë dhe të
lexueshëm edhe nga një njeri
me zgjuarsi mesatare dhe jo më
për ata që punonin në shërbimet
e fshehta, ose për intelektualët
me emër. Akoma më tej, para se
të arrestohej dhe të humbte pa
nam e pa nishan, Mahmut
Dumani, duhej të kishte bisedu-
ar patjetër me më shumë se një
person për romanin që kishte
nëpër duar. Dhe, kur i njëjti
roman u botua nën një emër
tjetër, a thua nuk e kanë marrë
vesh lojën agjenturore këta
njerëz, nuk e kanë ditur ata se të
gjitha materialet dhe dokumen-
tet e Mahmut Dumanit u morën
dhe u konfiskuan nga UDB-
ja?!...
Në një bisedë që kam pasur me
shkrimtarin e shquar Murat
Isaku, në Tetovë, në verën e
vonë të vitit 1993, në praninë e
Kapllan Resulit, i cili kishte
ardhur tek unë në Çegran si
mysafir nga Zvicra, ai më tha se
ishte prej kohësh në dijeni për
këtë, por nuk kishte guxuar të
hapte gojë, nga frika e
“fakirëve” shqiptarë, të cilët
ishin të angazhuar si spiunë
edhe në radhët e shkrimtarëve e
gazetarëve...
Për ta ilustruar këtë,
Murat Isaku përmen-
di emrin e Muhamer
Vishkos, por unë e di
fort mirë se edhe
shumë të tjerë, nga
qejfi ose nga zori; e
kanë zhvilluar atë
veprimtari për një
kohë të gjatë, për të
mos thënë se ata që
janë gjallë e va-
zhdojnë edhe sot.
Po në atë bisedë, unë
e pyeta Murat Isakun
në dinte ndonjë gjë
për Mahmut Du-
manin dhe për do-
rëshkrimin e romanit
të tij. Ai u step. Me
sa di unë, këmbëngu-
la, Mahmuti është
“babai” i romanit
“Tradhtia” dhe jo
Kapllan Resuli...
Murati më pa drejt në
sy, buzëqeshi, dhe i
ra shkurt bisedës:
“Mos më ngacmoni,
zoti Nafi, juve vetë
pyesni e vetë
përgjigjeni, sepse
keni punuar në SDB
dhe e dini fort mirë të
vërtetën Para jush
dhe para zotit Kapl-
lan, unë nuk guxoj të
flas më gjatë për
këtë..."
Siç e thashë, kjo
bisedë zhvillohej në
praninë e vetë Kapl-
lan Resulit, sado e
çuditshme dhe para-
doksale të
tingëllojë një gjë e
tillë. Me këtë rast,
dikush mund të pyesë
me të drejtë: “Po vetë
Kapllani, çfarë bëri,
si reagonte, kur
diskutohej në sy të tij
se kishte qenë në
shërbim të UDB-së
dhe se, me urdhër të
saj, kishte pranuar të
merrte përsipër
autorësinë e një
romani që nuk e
kishte shkruar kurrë
vetë?... Kapllani i
gjorë, nuk mund të
reagonte. Si
shërbëtor i vjetër e i
mësuar i shërbimeve
sekrete, ai i dinte
mirë rregullat e lojës,
sidomos atë rregullin,
sipas të cilit heshtja
 P a g e 1 4 O u r W o r d s

Portretizimi therës i New York Times për Vuçiçin

raporteve të mediave serbe, i do- Ata kishin gjëra më të mëdha në agjenci të Inteligjencës serbe provë që tre marinarët serbë Zyrtarisht, përgjimet u dorëzuan pas arrestimit
rëzoi atij 30.000 dollarë para të mendjen e tyre sesa futbolli: dhe malazeze. (Policia në të në varkë ishin të lidhur të Belivukut dhe ato formuan bazën e ak-
gatshme, së bashku me çelësat e një Lufta midis dy fraksioneve dy vendet mohon çdo lidhje drejtpërdrejt me bandën e takuzës. Por Europoli (ose një nga partnerët e
apartamenti në Beograd dhe një malazeze të kokainës po e me bandat). Vrasjet filluan në Belivukut, shumë nga paketat tij) duket se ka lajmëruar serbët disa muaj më
makinë. Origjina e kësaj dhurate fuqizonte krimin e organizuar në rrugët e Beogradit dhe Pod- e kokainës mbanin imazhin e parë. Ish-ministri i Brendshëm i Serbisë,
nuk është shpjeguar kurrë. të gjithë rajonin. goricës, por shpejt u përhapën Gavrilo Nebojsha Stefanoviç, tha të njëjtën gjë, duke
(Zëdhënësit e Vuçiçit nuk iu “Grupet më të rëndësishme në Spanjë, Austri, Gjermani, pohuar se arrestimi u mundësua nga përgjimet
përgjigjën kërkesave për koment). kriminale të organizuara kanë Holandë dhe Greqi. Disa Principi, emblema e bandës e Sky. Dhe në tetor të 2020-s, presidenti
Danilo është fotografuar gjithashtu vendosur t’i bashkohen njërit gazetarë ballkanikë që kanë Nuk ka dyshim se Belivuku Vuçiçi, gjatë një deklarate për dhunën e banda-
përkrah liderit të Patrullës prej këtyre dy grupeve rivale monitoruar luftën e klaneve dhe banda e tij janë në burg ve, tha se kishte dëgjuar për krime të tmerrsh-
Popullore, një grupi nacionalist të kriminale”, ishte përfundimi i më thanë se numri aktual i sepse Europoli ka thyer kodin me për javë të tëra, më pas shtoi nënk-
ekstremit të djathtë që organizon një dokumenti të Inteligjencës viktimave është më shumë se në Sky-ECC, duke i zbuluar uptueshëm: “Dhe mos lejoni që i gjithë qyteti
protesta kundër imigracionit dhe së serbe, i cituar në një hetim nga 70. tekstet dhe fotografitë inkri- të na tregojë se si dikush i preu kokën dikujt
fundmi kërcënoi se do të kalonte Projekti i Raportimit të Krimit Banda e Belivukut po bëhej minuese të grupit. Ajo që përmes Skype”.
kufirin në mbrojtje të serbëve që të Organizuar dhe Korrupsionit, më e dukshme përtej kufijve mbetet e paqartë është se
jetojnë në Kosovë. një konsorcium ndërkombëtar, të Serbisë. Në vitin 2019, roja çfarë dinin autoritetet serbe Demaskimi i krimeve
në maj të 2020-s. Nuk ishin bregdetare spanjolle kapi 800 dhe çfarë synonin të bënin Ky koment tërhoqi vëmendjen e Stevan Dojçi-
“Bunkeri” i kriminelëve në stadium vetëm kriminelët që drejtonin kilogramë kokainë në një për këtë. Zyrtarët e Europolit, noviçit, një prej reporterëve më të shquar
Në vitin 2019, Belivuku dhe banda luftën e klanit. Në anën e klanit anije që vinte nga Amerika e me të cilët u takova në Hagë, investigativë të Serbisë. Dojçinoviç është
e tij kishin hapur një bunker brenda të Kavaqit, sipas informacion- Jugut. Droga kapte vlerën e ishin të shqetësuar se si dhe themelues i Rrjetit të Raportimit të Krimit dhe
stadiumit të Partizanit, ku torturonin eve nga projekti i raportimit, 50 milionë eurove. kur komunikonin me Serbinë Korrupsionit dhe ka shkruar për bandën Be-
viktimat dhe ruanin drogë dhe armë. ishin rreshtuar disa policë dhe Megjithëse nuk ka asnjë në lidhje me të dhënat e Sky. livuk dhe lidhjet e saj me shtetin që nga viti

Shkrime nga Nafi Cegrani

është flori. Ai e dinte mirë gjithashtu se,
kur një ish-punonjës i SDB-së ka ven-
dosur të flasë, kjo gjë nuk mund të paran-
dalohet. Të paktën ai vetë, nuk kishte
asnjë forcë e mundësi për ta bërë një gjë
të tillë, ndonëse tërthorazi, në mënyra nga
më të ndryshmet, më ishte lutur që të mos
e hapja gojën. Sidomos kur e mori vesh se
kisha lexuar dosjen e tij. Pas këtij shpjegi-
mi, dikush tjetër mund të pyesë? Po mirë,
përse flet, ndërkohë që dikur je betuar se
do të ruash fshehtësinë e shërbimit? Jam
betuar, kjo është e vërtetë, por jam betuar
në një shtet që tashme nuk ekziston më,
kështu që ndjehem i çliruar nga çdo lloj
detyrimi. Dhe flas, sepse mendoj se duhet
folur, sepse e di që janë bërë shumë
padrejtësi e poshtërsi në kurriz të shqip-
tarëve, të cilat duhen denoncuar, për të
vëne në vend nderin e nëpërkëmbur.
Madje, mendoj e besoj se nuk jam i vetmi
që po e bëj këtë gjë. Ka edhe shumë të
tjerë që dinë për këto gjëra, për farin e
romanit “Tradhtia”. Qofshin ata të lidhur
drejtpërdrejt ose jo me këtë farsë të UDB-
së, tani ka ardhur koha që të flasin haptas,
medoemos të flasin, për të mirën e Iliridës,
Shqipërisë e Kosovës dhe të mbarë kombit
shqiptar. Është e qartë se sot nuk duhet dhe
nuk mund t’i bëjmë bisht të vërtetës, sado e
ëmbël, ose e hidhur që të jetë ajo. Le ta sho-
him atë drejt në sy, për t’u çliruar nga mëkatet
e së kaluarës.
Historia e letërsisë dhe e artit në përgjithësi,
njeh shumë raste të ngjashme me këtë që po
trajtojmë, për zhdukjen ose vjedhjen, për
humbjen apo djegien e shumë veprave, librave
e dorëshkrimeve të ndryshme, të sapunisura,
të pambaruara ose edhe të përfunduara e të
bëra gati për t’u publikuar. Ndër këto raste,
është i njohur ai që lidhet me shkrimtarin e
madh Eernest Heminguej, bashkëshortja e të
cilit, duke udhëtuar për në Zvicër humbi për të
mos u gjetur kurrë një baule të madhe plot me
dorëshkrime. Një Zot i madh e di se çfarë
kishte dhe përse flitej në ato dorëshkrime. Por,
sigurisht, pas vetëvrasjes se novelistit të
ardhshëm, ato dorëshkrime duhet të kenë rënë
në ndonjë dorë “ustai” dhe, prej tyre, ndoshta
ka lindur ndonjë shkrimtar i madh në
Perëndim. Edhe ndonjë novelist tjetër, pse jo.
Ndoshta!...
Edhe N. Gogoli, pjesën e dytë të romanit
“Shpirtra të vdekur”, e
dogji pak çaste para se të
ndërronte jetë. Ndërsa për
Mihal Shollohovin, një
tjetër nobelist i madh ky,
si dhe ish-oficer i shërbi-
meve sekrete bolshevike,
thuhet se ka bërë emër
duke vjedhur veprat e një
ish-oficeri të ushtrisë së
bardhë dhe, me pas, e ka
likuiduar atë për të hum-
bur gjurmët. Po, ç’të
shkojmë aq larg, kur rastet
i kemi midis nesh?
Kujtoj dorëshkrimin e
Gjon Serreçit, i cili, vetëm
disa ditë para se të binte
në dorën e UDB-se, duke
e parandier të keqen, ia
dha atë Rizah Shkodriqit,
për t’ia çuar Gajur
Dërrallës në Shkup. Nuk e
di se si, por edhe ky
dorëshkrim, që bën fjalë
për heroizmat, besën dhe
tradhtitë shqiptare, ra më
vonë në duart e UDB-së.
Ndoshta, kjo ka ndodhur pas
arrestimit të Gajur Dërrallës.
Edhe Ibrahim Lutfiu, veprim-
tari i guximshëm nga Prizre-
ni, vetëm disa çaste para se te
arrestohej nga UDB-ja, pra në
kohën që i kishin trokitur në
portë, i vuri zjarrin do-
rëshkrimit të romanit të tij, në
të cilin bëhej fjalë për heroiz-
mat e Mullah Idrizit dhe
Hasan Remnikut me shokë.
Pas kësaj, Ibrahimi vrau edhe
veten, për të mos përfunduar
në skëterrën e UDB-së, por
ata qe hynë egërsisht në
shtëpinë e tij i futën duart me
shpejtësi në zjarrin e vatrës e
rrëmbyen dorëshkrimin dhe
ashtu gjysmë të djegur e futën
në arkivat e tyre në Prishtinë.
Kështu mund të përmendim
plot shembuj të tjerë, por ajo
që ndodhi me romanin
“Tradhtia” është shumë e
veçantë, është një
intrige sa agjenturore, aq
edhe letrare, ndaj për këtë
duhet gërmuar, gjurmuar,
analizuar dhe shkruar nga
specialistët dhe profesion-
istët e vërtetë të kësaj fushe.
Në fund të fundit, nuk besoj
se dorëshkrimi i Mahmut
Dumanit është zhdukur
përfundimisht. Ai ruhet me
siguri nëpër arkivat e
shërbimeve sekrete dhe ka
mundësi të kërkohet e të
gjendet, në përputhje me
rregullat zyrtare, dhe mund
të botohet ashtu siç e ka
shkruar autori i vërtetë i tij,
që romani të marrë vlerën e
vërtete, atë që i takon. Pas
kësaj, as Kapllan Resuli dhe
as ndonjë Kapllan tjetër nuk
do të mund të thonë më se
edhe ata kanë punuar mbi
faqet e romanit dhe, në këtë
kuptim, janë po aq autorë të
tij sa Mahmut Dumani... Për
këtë, kemi sot një detyrim të
 V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 1 5

Shkrime nga Nafi Cegrani

madh moral e qytetar, për të mirën e historiografisë sonë realizoi një nga operacio- tashmë e njohur, pothuajse të jën dhe virtytin, që buronin nga
shqiptare. Dhe, pasi ta kemi bërë këtë, atëherë ndoshta do të net më spektakolare dhe gjithë ish-ministrat e Brendshëm gjaku dhe raca e tyre për qëllime lloj shërbimi, i cili
kujtohemi të pyesim: “Po me dorëshkrimet e Mitrush më afatgjatë në Shqipëri. dhe ndihmësit e tyre kryesorë në të mbrapshta dhe për të bërë dihet tashmë se ka
Kutelit, Lasgush Poradecit, Kasem Trebeshinës, Bilal Xhaf- Por duket të pranojmë se Shqipëri ishin vënë prej kohësh në përçarje dhe hata ndër shqiptar- qenë ndër më të
erit, Kin Dushit, Jorgo Bllacit, vëllezërve Blloshmi, Avzi në mjaft raste puna e shërbim të jugosllavëve, qoftë inë, andej dhe këtej kufirit, tmerrshmit dhe më
Nelës, apo edhe të Martin Camajt, çfarë ka ndodhur? Janë Sigurimit të Shtetit ishte edhe se të dy shtetet udhëhiqeshin duhej patjetër edhe ndonjë mollë aktivët në Ballkan, në
zhdukur, kanë humbur, apo ruhen diku, nëpër arkivat e shumë e ngjashme me atë gati nga e njëjta ideologji, sherri-viktimë, duheshin edhe mos më gjerë. Në
mykura të ish-shtetit komunist shqiptar. Nëse janë ende të Sigurimit Jugosllav, dhe marksizëm-leninizmi. Pra, të dyja njerëz të verbuar, qoftë edhe si mënyrë të përkryer ai
nëpër ato arkiva, përse nuk bëhen sot kërkime për t’i gjetur e kjo ndodhte qoftë se palët i bashkonin armët kur ishte Kapllan Resuli, për t’i futur në shërbim dinte të
për t’i nxjerrë ata në dritën e vërtetë. zbulimi e kundërzbulimi i fjala për të devalvuar dinjitetin rrjetën dhe lojën e UDB-së... injektonte gjëra të
Por le t’i kthehemi romanit “Tradhtia” dhe “autorit” të tij, të dyja palëve bash- dhe ndjenjën kombëtare të shqip- Është e rëndësishme këtu të cek çuditshme, të
Kapllan Resuli. këpunonin në fshehtësi, tarëve, të cilët e kishin shpirtin të mënyrat, metodat, stilin e punës tmerrshme, shpesh
Me të dy edhe me librin edhe me gjoja autorin, UDB-ja qoftë se, siç është bërë mbrujtur dhe të njësuar me ndjen- dhe të veprimit specifik të këtij edhe me pasojë për

Shkrime nga Nafi Cegrani

jetën e personit që binte
në rrjetën e këtyre
dramave të sajuara
shpesh edhe në bazë të
“ARGUMENT BACILI-
NUMT”.
Dua të ndalem pak edhe
në faktin se çfarë ndodhi
me Kapllan Resulin pas
“arratisjes” së tij në
Shqipëri. Dihet se pas
kësaj ai nisi të vërë në
zbatim planin në bazë të
detyrave që i ishin
ngarkuar. Nisi nga
takimet me persona të
caktuar, të rekomanduar
nga padronët e tij. Nisi të
mblidhte informacionet e
kërkuara (Ndoshta në të
gjithë këtë lojë, pati
ndikimin e tij edhe vëllai
i Kapllanit, ish-oficeri i
KOS-it të Armatës
Jugosllave, majori
Xhevdet Resulbegoviçi),
por, me sa di unë, të
gjithë personat që ta-
konte ai ishin nën vëzh-
gim, kështu që Sigurimi i
Shtetit shqiptar nuk e
pati të vështirë që ta
vinte edhe atë nën
përpunim dhe t’iu servir-
te jugosllavëve materiale
dhe informacione të
paqena. Natyrisht, pa
dijeninë dhe dashjen e
Kapllan Resulit, i cili,
pas botimit të romanit
“Tradhtia”, që bëri
shumë bujë edhe në
Shqipëri, e ndjente veten
në majat e lavdisë. Dhe
nuk e kuptoi atëherë, e
ndoshta nuk e kupton as
sot, se ndoshta është
pikërisht ky roman “i
nëmur” shkaku i viteve
të gjata të burgut të tij.
Është e qartë se regjiso-
rët dhe aktorët e kësaj
drame pranuan të rrezik-
onin, për të përfituar
diçka më të madhe, por
ata kurrë nuk e kishin
menduar se romani
“Tradhtia” do të fitonte
shumë shpejt aq
popullaritet, sa ta lexonin
pothuajse të gjithë shqip-
tarët që kishin sadopak
interes për letërsinë. Kjo
ishte diçka e paparashi-
kuar, që nuk iu leverdiste
aspak titistëve, këndej
dhe andej kufirit. Në këtë
kuptim veprimtaria
agjenturore e Kapllan
Resulit, nuk kishte asnjë
vlerë krahasuar me vlerën që
kishte romani. Për t’ia arritur
qëllimit i kishin vetëm një
mënyrë: arrestimin e “autorit” të
romanit ku për pasojë do të
anatemohej edhe vepra e tij, do
të shpallej herezi dhe do të hiqej
nga qarkullimi dhe të digjej e të
zhdukej krejtësisht. Dhe kështu
ndodhi vërtet. I shkreti BU-
ROVIÇ, kaloi vite
e vite të tëra “nën hijen e qer-
shisë” në burgun e Burrelit, në
Spaç e gjetkë, ku e njohën edhe
shumë shqiptarë të burgosur nga
regjimi i atëhershëm enverist,
Por kjo është një çështje tjetër.
Thonë se në burgosjen e
Kapllanit në Shqipëri, ka gisht
edhe Ismail Kadareja i madh, si
dhe disa të tjerë në Lidhjen e
Shkrimtarëve dhe Artistëve të
Shqipërisë. Por, kjo nuk është
diçka e panjohur, dihet se
artistët, për shkak të rivaliteteve
dhe zilisë janë shumë të gatshëm
t’ia fusin njëri-tjetrit. Dhe,
spiunllëku atje ku duhet, është
gjeja më e thjeshtë për t’u bërë,
aq më tepër kur dihet që shërbi-
met sekrete ofrojnë dhe gar-
antojnë fshehtësinë dhe anoni-
matin e plotë. Në këtë
këndvështrimi, kërkesa që bëhet
sot në Shqipëri nga disa prej
njerëzve më të mëdhenj të artit,
nuk është gjë tjetër, veçse një
farsë propagandistike, një lojë
për ta rritur edhe më tej famën
dhe emrin e tyre, si kampionë të
demokracisë. Ata e dinë shumë
mirë se dosjet nuk do të hapen
kurrë, ata e kanë marrë prej
kohësh garancinë se, çfarë është
shkruar dhe ka ngrirë në ato
dosje të errëta, nuk do ta shohë
kurrë dritën e diellit.
Siç e kam mësuar më vonë, pas
daljes nga burgu, Kapllani mbeti
fare pa identitet kombëtar.
Në vitin 1993, siç e kam
përmendur edhe më lart, erdhi
nga Zvicra në Çegran, u takuam
së bashku edhe me Murat Isa-
kun, Adriatik Kallullin, Xhezair
Abazin e të tjerë, e të tjerë në
qytetin e Tetovës. Shkoi edhe në
Shkup, për të realizuar qëllimin
për të cilin e kishte marrë tërë
atë rrugë të gjatë: Ta nxirrte
dosjen e tij nga SDB-ja, t’i
shqyente dhe t’i fshinte njëherë e
përgjithmonë si atë dosje, ashtu
edhe dorëshkrimin origjinal të
romanit “Tradhtia”, të shkruar
me dorën e Mahmut Dumanit,
por nuk ia arriti kësaj dhe iku
andej nga erdhi me një mërzi të
madhe.
Pas ca ditësh, i pajisur
çuditërisht me një
pasaportë kroate dhe me
një emër të trilluar, shkoi
në Ulqin, ku i dha gazetës
malazeze “Pobjeda” një
nga intervistat më an-
tishqiptare dhe më skanda-
loze të jetës së tij, duke
deklaruar botërisht se nuk
është shqiptar, por ju-
gosllav.
ALUSHI DHE RE-
VISTA,,SHEJZAT,,
Njiheshim që nga koha
Normalja e Shkupit.
Alushi ishte shok i mirë,
disi tinëzar, për të mos
thënë edhe ziliqar! Nuk di
si erdhi në Televizion, në
programin e gjuhës
shqipe, por që si i ri,
ushqente në shpirt një
ndjenjë për shkrime dhe
gazetari. Gjersa unë, kisha
filluar punën në një Sektor
të veçantë të SDB-së për
Maqedoni. Takohesha me
Alushin për kafe në
restorantin e “Qendrës”,
afër Urës së Gurit në
Shkup. Shpesh ankohej në
lidhje me disa sjellje të
çuditshme dhe jo kolegiale
të Muamer Vishkos në
Radio Shkupin.Por,
Alushi nuk e dinte se
klegu i tij nga Radio
Shkupi ishte informator i
regjistruar i SDB, prandaj
e këshilloja të sillej mirë
sepse ishte intelektual,
poet dhe gazetar,duke ia
bërë me dije se ato ishin
disa punë të komplikuara
në lidhje me sjelljet e
Muamerit, e për çka i
premtova se do t ia sqaroja
më vonë,në një moment
më të volitshëm. Alushi
dukej disi i brengosur, i
dëshpëruar. Pas disa
muajsh, pak para se të
shkoja në shkollën e UDB
-së në Beograd, më bëri
një telefonatë, duke më
lutur që të takoheshim në
“Central” për një kafe. Më
tha se donte të më rrëfente
disa gjëra dhe të bisedonte
me mua për disa punë të
“rëndësishme”. Caktuam
orën e takimit aty nga
pasditja. Alushi kishte të
drejtë,sepse Muamer
Vishko i survejonte dhe
vëzhgonte jo vetëm këtë,
por edhe të tjerë gazetarë
nga Radio- televizioni dhe
nga redaksia e,Flakës,,.Ndaj dhe e
kuptoja mirë revoltën e shokut tim
nga Normalja.
E caktuam orën dhe kohën e
takimit në restorantin,,Metropol,,
në qendër të Shkupit.
-Të dëgjoj, Alush, për çfarë është
fjala, - e pyeta.
- “Kam një ide interesante. Më
lejoni të propozoj një plan që, për
mendimin tim, është i qëlluar për
ne shqiptarët, por që kërkon njerëz
të guximshëm për t’u realizuar.
Shoku Nafi, dëshiroj, që së bashku
me ty, ta ringjallim të përjavshëm
“Shejzat”, të cilën para disa vitesh
nisën ta botonin një elitë entuzi-
astësh dhe intelektualësh”.
-Si e ke menduar këtë? – e pyeta
Alushin duke dëshiruar të dija a
kishte vallë ndonjë plan-projekt
ose kjo ishte vetëm dëshirë entuzi-
asti. Ai heshti për disa çaste duke
më shikuar në sy, dhe më pas me
një zë si të qetë tha: “E kam
menduar mirë e mirë, por kjo për
momentin nuk është me rëndësi se
si dhe në ç’mënyrë. Kryesorja
është se ne do të formojmë një
redaksi të vogël për fillimin, do të
angazhojmë në disa rubrika të
veçanta edhe disa gazetarë e
intelektualë nga Maqedonia dhe
Kosova, të cilët kanë aftësi dhe
merren me shkrime nga fusha të
ndryshme të jetës, kulturës,
traditës sonë, që kanë prirje për të
shkruar në fushën e artit, letërsisë
dhe problemeve tona shqiptare në
përgjithësi. Kryesorja është që të
nisim të shkruajmë, duke bërë
paraprakisht konceptimin e saj
sipas parashikimeve tona. E sa për
distribuimin dhe shpërndarjen mos
e çaj kokën fare, sepse të gjitha
këto punë i kam të rregulluara”.
E shikoja me vëmendje, por të
them të drejtën mbeta i hutuar nga
ato që më tha. Kisha filluar t’i
besoja intuitës sime, pasi kisha
filluar t’u kundërvihesha disa
rrymave dhe klaneve të kapeda-
nëve dhe mafiozëve në radhët e
Shërbimit Shtetëror që mbulonin
Maqedoninë, dhe dyshoja se do të
na ecte vallë një punë e këtillë.
Kisha droje se mos na infiltrohej
në mesin tonjë ndonjë kodosh të
më survejonte me instruksionet e
dikujt nga ato qarqe të klanit të
UDB-s me të cilët isha në përplas-
je. Nuk i pëlqeja njerëzit, që bënin
rol të dyfishtë, ndaj ja thashë
mendimin tim edhe Alushit.
-Dëgjomë, o shoku im, nuk them
se idenë e ke të keqe, por unë nuk
mund të marr mbi vete një
përgjegjësi kaq të madhe. Jam
shumë i zënë. E shikon që kam
mjaft obligime. Kam shumë punë
në shërbimin ku punoj. Dhe...
(doja ti thosha, se si do ta shi-
konin UDB-a dhe krerët e saj
këtë punë).
“Nafi, unë do të kujdesem për të
gjitha punët. Mua më nevojitet
vetëm emri yt. Më kupton?”,
këmbëngulte Alushi.
-Të kuptoj, por kam arsyet e mia
objektive dhe subjektive.
“Ti je njeriu që mund të të
besohet, je i besueshëm!”, tha
ai.
-Ndoshta janë munduar të gjejnë
njeriun që do të më bënte për
vete, duke kryer dy funksione,
sipas rregullave të “lojës”!,
mendoja. Mandej, kjo punë nuk
është për mua. Bisedo për këtë
me Osman Gashin,Teki
Dërvishin, Murat Isakun, Ali
Aliun, Xhevat Gegën, Eaxhep
Zllatkun, Adem Gajtanin, kurs
për lektor mundet edhe Remzi
Nesimi ose Jusuf Gërvalla, apo
ndonjë tjetër. Mos ma merr për
të keq që nuk pajtohem, sepse
kam angazhime të tjera edhe në
studime. (Ato vite si i çregullt
studjoja gjuhën dhe letërsinë
pranë Akademisë Pedagogjike).
“Mos vallë, ke frikë nga një e
përjavshme me artikuj cilësorë
siç do të ishte revista “Shejzat”
e që do të linte gjurmë dhe
impresione të thella te lex-
uesi?!”, vijoi të më thoshte,
duke shtuar më tej:
“Ma merr mendja se do të bëhej
një nga revistat më të qëlluara
dhe më të suksesshme që do të
botohej në gjuhën shqipe, këtu
në Shkup. Ti e ke ndihmuar
dikur edhe Ali Sutajn, kur e
nxori “Fjalën”, në Prishtinë, dhe
duhet ta kesh parasysh se edhe
me ‘Shejzat’ bëhet një punë e
mirë!”, këmbëngulte Alushi
duke u munduar të më prekte,
ndoshta, në ndjenjën e dashurisë
sime për kulturën, shkrimet dhe
publikimet shqip.
-Kur e ndihmoja Alli Sutajn dhe
redaksinë e “Zërit” me disa
shkrime nga Maqedonia, apo
dhe kur filloi të botohet “Fjala”
në Prishtinë, fillimisht netët i
kam kaluar nëpër fshatra të
Gostivarit, Tetovës, Kërçovës
dhe Strugës. Bile, më kujtohet
që edhe disa revista letrare të
vjetra, të viteve 1931-1932,
1934-1938 të botuara në Tiranë
dhe Romë, ia kam dhuruar Nuhi
Vincës, pse e adhuroja si letrar,
por më vonë ato ishin dërguar
me raport Zyrtar në SDB, ku
edhe m’u “përplasën” fytyrës!
Kur ja rrëfeva këtë Rrustem
Berishës, Ali Sutajt dhe Abdyl
Bunjakut, ata mbetën
të habitur. Ato vite
edhe në Institutin
Albanologjik, disa
individë dështuan,
penat e tyre mbetën
të zbehta, dhe nisi të
shfaqej mosdurimi
për diçka që…Të
kujtohet?!, -iu drejto-
va Alushit. Ai përsëri
heshti, duke pohuar
me kokë.
,, Ndoshta ishte
zgjedhur si person i
“aftë” dhe me
mundësi të “mëdha”
informative, e të
vihej në kontakt me
mua, prej nga
shërbëtorët mafiozë
të SDB-së do të
kishin dijeni për
mendimet dhe vepri-
met e mia nga një
rreth i ngushtë i
letrarëve dhe
gazetarëve të anga-
zhuar ose të
“rekrutuar” si lidhje
ose ndërlidhje që do
t’i mbanin në të
ardhmen,,- mendoja
me vete dhe në mënt
më sillej rasi i Prof.
dr. Sejfedin Sulejma-
nin apo ndonjë tjetër
si ky, të cilët ato vite
ishin të angazhuar
me detyra të veçanta
në drejtimin Shkup-
Prishtinë dhe anas-
jelltas, për të reali-
zuar një sërë opera-
cionesh dezinformi-
mi në radhët e
kuadrit të profeso-
rëve nga Shqipëria në
Universitetin e
Prishtinës, të cilët i
quanin si “agjentë” të
Sigurimit të Tiranës.
Rregullat e këtyre
operacioneve të
vendosura nga Be-
ogradi e që zhvil-
loheshin nga
“Qendrat” Shkup-
Prishtinë, re-
spektoheshin me
përpikëri konspira-
cioni. Në këtë front
luajtën mirë rolin e
tyre në Operacionin
“Kosova trans” edhe
dy informatorët
shqiptarë me pseu-
donimet “Luboteni”
dhe “Sokrati”. Ky
operacion edhe sot ka
P a g e 1 6 O u r W o r d s

Dead Albanians due to Current Dictatorship in Albania will they get a resolution? (not done yet)

Lirak Bejko Dead

I vdekur nga Diktatori dhe
vjedhjet e familjes se tij,
Berisha

One last dictator

in Albania Left to
be judged!!!
Not done Yet!!
BURG
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 1 7

A truth and a crime that Albanian Ismail Kadare did to this young man & no one is held accountable
P a g e 1 8 O u r W o r d s

Vrasjet e pazgjidhura ne Shqiperi ——presim rezultatet shpejt….

Deputeti Fatmir Xhindi

Gentian Zguri….rezultatet???
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 1 9

Vrasjet e pazgjidhura ne Shqiperi—-presim rezultatet shpejt...

Isa Copa duke hetuar pronat ne Gjirin e Lalzit te familjes Konomi —— presim rezultatet
 P a g e 2 0 O u r W o r d s

Ngjarjet e pazgjidhura ne Shqiperi——presim burgimin e perjetshem te familjes diktatoriale Berisha!!

Kush e Organizoi Protesten? Ku ishin Organizatoret?

4 Fajtore pa Faj gjenden vdekjen ne 21 Janar 2011

Kush drejton forcat shteterore mbrojtese? Cilat jane procedurat e Policise para se te vrase?

Pronare banke ne Shqiperi, e papune!! Si te behesh Bilionere ne 3 muaj!!! Elvana Hana mbesa e
L.Berisha..Burg
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 2 1

Vrasjet e krime te ndryshme te pazgjidhura ne Shqiperi….Burg...

The Blair Connection

Vjedhja e lejuar ne Shqiperi e pronave per tu nder-

tuar rezervat ashtu dhe e mineralit te brendshem ne
Shqiperi.
FLuturime Falas me urdher te
….

Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Si pastroen parate nga peshku qe eshte qelbur nga koka!!! Burg

Spitalet e Ndertuara me leke nga Tirana

ne Qipro, Ishujt Keimen nepermjet nje
grup manaxhimi ne New Jersey, USA.
Keshtu jane pastruar shume para te
vjedhura ndaj popullit SHqiptare.

Si mund te pastrosh parate e vjedhura

nga viti 96-2005 nepermjet llogarive pa
emer ne ishujt jasht Shqiperise...
 P a g e 2 2 O u r W o r d s

Disa Ngjarje e pazgjidhura ne Shqiperi nga Prokuroria...Kur vete Ina Rama ka frike per Femijet e saj!!

?
Duet nje Kryeprokuror allcak qe te
zbardhi ceshtjet te pazgjidhura qe nga vi- Perse nuk u pane dokumentat qe verifikonin
tet 1944!! fjalet e Albana Vokshit dhe e dergonin te qeli
ate me bashkepunetoret?

Disa nga ceshtjet qe kane kaluar pa hetuar ne Shqiperi!!

So far in Albania the only way to make it is to keep

your promises and Ilir Meta and spouse is an ex-
ample of it….Will everyone else learn from it or
shatter in the high cliffs….the only victor in the Perse nuk u hetua shkelja e kushtetutes Shqiptare
election battles!!!! nga Prokuroria? A thua ka marr fund drejtesia?

Bilioneret e Rinj te pa Prekur ne Shqiperi qe bejn hesapet me $$$ e popullit me keq se S. Berisha...te shohim
ndryshimin dhe per A. Xhillarin (burg apo jo)

The leader of Opposition before now Premier in Albania

rather spend $$ on luxury vacations in US rather than face
the facts and reality in Albania!! Could it be that he’s so
implicated with the GOV. that he can end up serving life
sentences? Time will tell

Njerezit vdesin ne Shqiperi sepse Sekseri I lejeve

te ndertimit ne tirane Alban Xhillari me E.ramen
nuk cajn koke perhapesira midis ndertesave qe te
kalojn makinat e urgjences. Me ato ne Shqiperi, A pyet njeri ku eshte burimi I
kercenimet dhe blerjet ecin, po jo me ne pertej milionave $$ qe ky njeri eshte
Oqeanit. kukull?
Alban Xhillari Sekseri I
Lejeve te ndertimit tani kush
eshte se E.Rama iku?
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 2 3

Vjedhja e Mineraleve, Pergjegjesit!!!!Burg...

Mineralet ne very te shqiperise te

monopolizuara!!! Perse?

Floriri nepermjet mineraleve

Vdesin njerezit per tu pasuruar njerezit e Kryem-

inistrit Shqiptare bashk me Fatos Nanon si sekretar
PD’s ne Washington DC. USA

Fluturime me parate e mineria-

ve te populit Shqiptare...

Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Njerezit pergjegjes...Burg...

Stream Oil Albania has a direct connec-

tion to Shkelzen Berisha as well as to his
sister Argita Berisha...te tjeret kane vec
1% si kukull qe jane...

Si mund te vjedhesh token parate e prona- Argita & SHkelzen Berisha Pergjegjes per
rit te tokes me ane te kompanive nafte fan- vjedhjen e naftes nga pronaret….
tazme nderkoh fshiet nga pas vete KM.
 P a g e 2 4 O u r W o r d s

Disa mbikqyrje nga pertej Oqeanit mbi familjen Balliu!!!! BURG

Fahri Balliu I paprekshem ne
abuzime ndaj popullit te el-
basanit!!! Ta kthej koken pas
te shohi rrobat e grisura qe ka
pas...
Henris Balliu Guilty as part of
Gerdec Tragedy as well as be-
ing part of it!!!

A ka burra me ne ate vend???

700 Punetore te firmes Kurum ne
Elbasan ne proteste!

Kush nga keta nuk ka Ilegalisht Perfituar Financiarisht ne kurriz te popullit Shqiptare??? Te tere fajtore!!!

Human Right Violators as an inheritance from the so

called bearded man Tos Nano in Albania!!
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 2 5

Lidhja Vokshi—Xheka —-Spahiu—-klani Berisha ...BURG

Albana Vokshi Florentia Xheka Arjan tartari

cfare kane keto te tre te perbashket/?
Jane kukuallat e Klanit Berisha duke mbajtur kompani
ne emer te tyre por qe gjenden Berishat nga pas

Kumbaret qe kane interesa financiare te perbashketa me opoziten e

Rames qe pagoi $$$ Fatos Nanos per postin e kryetarit!!!

Fatos Nano u debua nga posti Kryeministrit nga nderkombetaret Amerikane!!! Burg per vrasjen e Hajdarit

MIHAL DEDJA

Azem Hajdari I
vrare nga bash-
kepunimi Nano- Import Export I Droges ne kohen
Berisha!!! e Fatos Nanon ne Shqiperi ishte ne
kulm te larte te Europes...

Kryengritje
nga njerez Koha kur Ishte Fatos Nano ne pushtet ne
me arme per Shqiperi , kur krimi dhe rrembimi ishte 1
parate e mij perqind lart
vjedhura ne kohen piramidale
& ate qe vijoi me pas me fatosin
 P a g e 2 6 O u r W o r d s

Media, korrupsioni ne Shqiperi nga Berisha tek basha tek rama nuk ndeshkojn asnje ne RAPISCAN Scandal
A do e ndoshkoj njeri Rapis-
can dhe njerezit e tyre ne
shqiperi ne burgjet Ameri-
kane? A jane institucionet
Amerikane ok me korrup-
Sold billions of shares of con- sionin? SEC?
tract of Rapiscan for 50 cents
USD.

Vrasesi ne 21 janar tani ne krah te Edi Rames, vrasesit bashk ne zgjedhje, ai qe I nxorri dhe ai qe I qelloi...
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 2 7

Te perziet mafia e naftes dhe tere diplomatet pjese e tyre...

Dritan prifti u Aktivizua per te prishur leket e naftes qe Meta do jepte me

urdher nga kompanite e naftes offshore qe moren urdher nga Berisha.

Urdheri jepet dhe prifti helmoet dhe vdes me pas….kush ka helmin dhe ku
po mbaet qe po vdesin shume me Lukemia...po perdoret stili Putin ne 20
vjetet e fundit ne Shqiperi per te helmuar njerezit…
Patozi pjese e droges me Edi Ramen...

Minatoret e shtypur dhe perse nuk investoet ne fabika ne shqiperi...

Minatoret ne MIHAL DEDJA

Shqiperi vdesin
se Saimir Mane
do te shkeli mbi
kafka njerezisht Droga qe filloi biznesin e pastrimit
per te pastruar te parave ne Shqiperi...perse nuk
parate e mafias... investoet ne fabrika por ne droge?

\
Lavatricja e parave te balkanit…
Escobar 2021
 P a g e 2 8 O u r W o r d s

A Funksionon Kontrolli Shtetit ne Shqiperi

Shembujt e Parave qe vijn

drejt SHBA nga vendi me I
Varfer ne Europe... Perse?
Poverty….

Berisha & Podesta group looses Albanian Americans oust the premier SB Jail & restitution for Podesta

The Albanian Mafia Lobbies

against the rest of Albanian Ameri-
cans!!! The Global War Continues..
Nje vrime ne uje me keshillat Will it escalate into world conflicts?
drejt Shqiperise….zvogelimi I
reputacionit te Podesta
Group per hir te familjes Ber-
isha… SO far no more Prem-
ier...how do you like those
apples?

Same status Quo as before, what’s

Is the money being diverted to the Podesta group
for retaliatory against those that tell the truth
outside of Albania? So far YES...the war goes on..
hiding behind AMB. LU in Alba-
nia? Who is controlling our US em-
bassy since its not our state dept…
Two embassies inside one in Alba-
nia: one that sells everything for a
price and is governed by local mafia
not our state dept, another who
deals in apps current rate 30k USD
a person...Time to clean house in
Albania
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 2 9

Kosovo Border giving land to Montenegro, why?

Ghost salaries with foreign corp. in Albania… How EDVIN Rama launders money for the world in 2022
P a g e 3 0 O u r W o r d s

Declassified (continues)
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 3 1

Declassified pg2
P a g e 3 2 O u r W o r d s

Declassified 3
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 3 3

Declassified 4
 P a g e 3 4 O u r W o r d s

2nd New Pipeline in the hands of the Mafia in the Balkans...Will USAID Fund Mobsters or Freedom?

Sokol Olldashi the opposition inside the GOP in Albania gets assassinated and no one investigates...Suspect one ?
V o l u m e 1 4 , Is s u e 1 5 P a g e 3 5

Balkans 2 New Pipelines in the hands of the Mafia, Cold War? (land grab ownership Nazi style)

Vjollca Mece & Dritan Shtylla kidnapping/killing children in communism era in Albania now heading NGO!!!
 WE ARE ALSO ON THE WEB
WWW.NEWLIFEAACO.ORG

Non Profit Charitable

Organization

Cdo njeri mund te behet anetare dhe te bashkoet

“ N E W L I F E ” J E T A E R E me misionin tone per te krijuar nje shtet te vogul
ketu ne kete continent te madh. Te ndihmojme
njeri tjetrin qoft dhe me nje keshille te thjeshte.
1774 - 76 street
Suite D3 Kjo eshte nje thirrje per te informuar njeri
Brooklyn, New York tjetrin plus dhe per projekte te ardhshme qe jane
11214
ne pune e siper. Se shpejti nje Shkolle Shqipe
Phone: 718-594-0511
Fax: 201-795-4795
Anglishteje dhe nje vend ku te gjith njerezit te
E-mail: Endri@newlifeaaco.org gjejn nje strehim nga cdo hall apo nevoje. Bash-
kimi ben fuqi dhe Zemra e Vullnetarit nuk ka
cmim.
Building a Future One Person At a Time...

Polonia i kërkon Rusisë reparacione, po Shqipëria kur do i kërkojë Greqisë?

Me të drejtë Polonia po insiston qe
Rusia të kryejë detyrimet dhe borxhet
e saj e saj historike ndërkombëtar dhe
t’i paguajë reparacionet e luftës
shtetit dhe popullit polak.
Çeshtja e reparacioneve të luftës
është një nga shtyllat qendrore të
trashëgimisë politike, juridike, diplo-
matike dhe financiare të luftrave dhe
konflikteve të armatosura. Shtetet
agresore duhet të kenë të qartë se
agresionet dhe pushtimet kanë kosto
të rëndë për shtetet, që i ndërmarrin,
dhe ata duhet të paguajnë reparacione
për dëmet dhe shkatërrimet, që u
shkaktojnë shteteve dhe popujve të
tjerë.
Në zbatim të këtij parimi Asamblea e
Përgjithëshme e OKB në 15 nëntor
2022 miratoi një rezolutë, ku i kërkon
Rusisë që t’i paguajë reparacione
Ukrainës për dëmet dhe humbjet e
jetëve, që i ka shkaktuar popullit
ukrainas me agresionin e saj ushtarak
në vitin 2022.
Respektimi i të drejtës së reparacion-
eve ka rëndësi të madhe për diplo-
macinë preventive, sepse zbatimi i
reparacioneve është një instrument
paralajmërimi dhe parandalimi për
agresorët dhe pushtuesit. Zbatimi i
reparacioneve përbën një nga çelësat
kryesorë për ripajtimin e vërtetë
midis shteteve në luftë apo në kon-
flikt.
Në çështjen e reparacioneve ka
rëndësi themelore narrativa e drejtë
historike për luftrat, sepse nga ajo
buron qendrimi i çdo shteti për
reparacionet. Rusia ndjek një narra-
tivë të deformuar të bazuar në re-
vizionizmin historik. Kremlini nuk
pranon edhe sot e kësaj dite që
Bashkimi Sovjetik ndërmori agresion
dhe pushtoi territorin e Polonisë
bashkë me Gjermaninë në vitin
1939.
Moska mbrohet me pretendimin
absurd se ajo nuk i ka borxh Polo-
nisë, sepse siç deklaron ambasadori
rus në Varshavë se “është Polonia,
që i ka borxhe Rusisë, sepse Rusia e
çliroi nga nazizmi”. Është vërtet e
papranueshme në planin e
marrëdhënieve ndërshtetërore dhe
diplomatike, që shteti agresor dhe
pushtues hiqet si çlirimtar dhe shpall
hipotekën e nënshtrimit të shteteteve
dhe të popujve të tjerë me pretekstin
e atij çlirimi.
Me këtë narrativë absurde historike
të çlirimit nga nazizmi Moska ven-
dosi dhe përligji sundimin rus në të
gjitha vendet e Europës Lindore, ku
hyri ushtria e kuqe dhe krijoi peran-
dorinë komuniste sovjetike të Stalin-
it.
Përvoja negative e Rusisë, që duke u
bazuar në një narrativë të
shtrembëruar historike, refuzon t’i
paguajë reparacione lufte Polonisë,
përsëritet në Ballkan, ku Serbia, që
ka ndërmarrë katër agresione ush-
tarake kundër popujve joserbë në ish
-Jugosllavi, refuzon të paguajë
reparacionet për agresionet e saj
kriminale. Serbia agresore, gjatë
luftrave kundër popujve joserbë
shkaktoi 200 mijë vrarë në Bosnjë,
20 mijë të vrarë në Kroaci dhe rreth
20 mijë të vrarë në Kosovë.
Ne e kuptojmë se Europa nuk ka
fuqinë ushtarake, diplomatike dhe
juridike, të deyrojë Rusinë të paguajë
reparacionet për shtetet viktima të
agresioneve ruse. Por nuk mund ta
kuptojmë kurrë pse Europa lejoi dhe
nuk e detyroi Serbinë t’u paguante
reparacione shteteve viktima të
agresioneve serbe. Diplomacia
europiane aplikoi narrativën e defor-
muar serbe se në Jugosllavi të gjithë
luftuan kundër të gjithëve, narrativë
e cila u përdor për justifikimin e
agresioneve nga Beogradi.
Bosnja dhe Kroacia kanë kërkuar
zyrtarisht qysh në fillim që Serbia të
paguajë reparacione për agresionet e
saj. E drejta e reparacioneve të luftës
nga Serbia, i takon edhe Kosovës,
gjë për të cilën kam këmbëngulur
prej çerek shekulli. Kosova duhet ta
kishte shtruar çeshtjen e reparacion-
eve qysh në bisedimet e para me
Serbinë, që u hapën në Bruksel me
ndërmjetësimin e BE në vitin 2011.
Çështja e reparacioneve të Serbisë
ndaj Kosovës duhet trajtuar si çeshtje
e hapur e pazgjidhur midis dy
shteteve, detyrë të cilën nuk duhet ta
neglizhojë asnjë qeveri e Kosovës.
Sepse çështja e reparacioneve si e
drejtë historike e një shteti dhe e një
populli nuk mund të neglizhohet dhe
të harrohet. E tillë është çështja e
reparacioneve, që Shqipëria duhet të
kërkojë nga Greqia. Është një
çeshtje, që e ka precedentin e saj
historik. Shqipëria mund dhe duhet
të ngrejë sot çështjen e reparacion-
eve, që duhet të paguajë Greqia për
shkatërrimet, krimet, dëmet dhe
viktimat, që kanë shkaktuar forcat
ushtarake greke në territorin e
Shqipërisë, që nga Lufta e Parë
Botërore e deri në Luftën e Dytë
Botërore.
Unë e kam ngritur me forcë për herë të
parë këtë çeshtje në librin tim “Çështja
e paqenë e detit: Një intrigë diplo-
matike greke apo shqiptare?”, 2018.
Reparacionet, që Greqia duhet t’i
paguajë Shqipërisë, është një çështje e
vjetër në dosjen e marrëdhënieve
dypalëshe shqiptaro-greke, siç është e
njohur edhe në arkivat dhe në qarqet e
diplomacisë europiane dhe ndërk-
ombëtare. Historia dhe diplomacia e
kanë të rregjistruar se çështja e repara-
cioneve, që duhet t’i paguajë Greqia
Shqipërisë, është ngritur nga qeveria
shqiptare në Konferencën e Paqes në
Paris në vitet 1919-1920.
Në 12 shkurt të vitit 1919 delegacioni i
Qeverisë së ligjëshme të Durrësit në
Konferencën e Paqes në Paris paraqiti
në sekretariatin e Konferencës qendri-
min e Shqipërisë nëpërmjet një Memo-
randumi. Në hyrje të Memorandumit
theksohet:
“Të lumtur që dhanë kontributin e tyre
modest për kauzën e lirisë, shqiptarët
vijnë sot t’i parashtrojnë plot besim
Aeropagut të botës rivendikimet e tyre
të drejta… Ne kërkojmë pavarësinë dhe
integritetin territorial të Shqipërisë dhe
respektimin e të drejtave sovrane të
popullit shqiptar. Ne kërkojmë po ashtu
reparacione ekonomike për një numur
të konsiderueshëm fshatrash të djegur
nga grekët në pjesën jugore të vendit, si
dhe për shkatërrimet që janë bërë nga
ushtritë e perandorive qendrore gjatë
pushtimit të vendit nga këto ushtri.
Qeveria e Përkohshme Shqiptare, që
është zgjedhur në 25 dhjetor të vitit të
kaluar, është duke punuar për të hartuar
listën e dëmeve dhe për të vlerësuar
shumën. Kjo listë do t’i paraqitet për
shqyrtim Kongresit (Konferencës)
brenda një afati sa më të
shkurtër”.
Ajo që duhet vlerësuar në
këtë veprim të rrallë diplo-
matik të qeverisë së
Shqipërisë të asaj kohe,
është fakti që ajo nuk u
çorientua nga rrethana që
Greqia ishte pjesë e ale-
ancës fituese të luftës së
parë botëore, por u ngrit në
një Konferencë Ndërk-
ombëtare për të drejtën e
reparacioneve ndaj shtetit
pushtues, siç ishte Greqia
për Shqipërinë.
Element tjetër për t’
vlerësuar për Qeverinë e
Përkohëshme të Durrësit,
është që, megjithëse ende
nuk kishte vendosur sov-
ranitetin e plotë mbi terri-
torin e vendit, ku në Veri
ende qendronin trupat
pushtuese serbe, qeveria në
planin diplomatik
ndërmerrte hapa të drejta
për realizimin e interesave
të shtetit shqiptar. Përveç
Qeverisë së Durrësit,
kërkesë për reparacione në
Konferencën e Paqes në
Paris paraqiti edhe një
delegacion tjetër shqiptar, i
kryesuar nga Esat Toptani.
Veprimi dhe qëndrimi i
drejtë i Qeverisë së ligjsh-
me Shqiptare të Durrësit në
Konferencën e Paqes në
Paris në vitin 1919 për
reparacione nga Greqia,
janë dhe udhërrëfyesi për të
përcaktuar statusin e ush-