2𝑎 2 −2𝑏2 1 1 𝑎 2−1

1. kəsrini ixtisar edin. (2009-III qrup) 10. (𝑎 ∙ − ): ifadəsini sadələşdirin.(2012-I qr.)

2𝑎 3 +2𝑏3 𝑎 𝑎 𝑎
1 𝑎 2−1 1
a+b a−b a−b A) 𝐵) C) 0 D) a+1 E)
𝐴) B) C) 𝑎−1 𝑎 𝑎+1
a2 −ab+b2 a2 +ab+b2 a2 −ab+b2
1 1
𝐷) E)
2(a+b) a−b
𝑎 𝑏 2𝑎 2 +𝑏2
11. = 𝑐 olarsa, ifadəsinin qiymətini
2𝑎+𝑏 𝑎 𝑏 2𝑏2 +𝑐 2
2. = 7 olarsa, ifadəsinin qiymətini hesablayın. (2012-I qrup)
𝑏 𝑏
hesablayın. (2009-IV qrup) 𝐴)
b
B)
a
C)
c
D)
c
E)
a+c
A) 3 B) 5 C) 8 D) 6 E) 4 a c a b a−b

𝑥+𝑦 𝑥 𝒙−𝒚 12. a və b müsbət ədədləri üçün

3. ∙( − ) ifadəsini sadələşdirin. 1 1
𝑦 𝒙+𝒚 𝒙
𝑎
+ 𝑏 = 2, 𝑎2 + 𝑏2 = 12 olarsa, a + b cəmini tapın.
(2010-I qrup)
(2012-II qrup)
x y2 y
𝐴) B) x − y C) D) x + y E) A) 8 B) 6 C) 12 D) 4 E) 5
y x x

2𝑎𝑏−𝑎 2
13. 𝒂𝟐
ifadəsini sadələşdirin. (2012-III qrup)
4 b 2a−b 2b−a
4. 𝑥 𝟐 − 5𝑥 + 2 = 0 olarsa, 𝑥 2 + 𝑥 2 ifadəsinin 𝐴) a B) a
C)2b − a D) a
E)a(b + a)
qiymətini tapın. (2010-I qrup)
A) 20 B) 4 C) 21 D) 25 E) 10
𝑥 𝑥 2+𝑥𝑦−𝑦 2
rasional_kəsrlər

3 2𝑎 3 14. 𝒚
= 2 olarsa, 𝑥 2−𝑥𝑦+𝑦 2
ifadəsinin qiymətini
5. 9𝑎 : ifadəsini sadələşdirin. (2010-III qrup)
2𝑎+𝑏
7 7 2𝑎 6
hesablayın. (2012-IV qrup)
A) 2 (𝑎 + 𝑏) B) (2𝑏 + 𝑎) C) 5 7
2 7 A) 16 B) 17 C) 3 D) 3 E) 21
9 9
D) (𝑎 + 𝑏) E) (2𝑎 + 𝑏)
2 2 15. 5< 𝑎 < 𝑏 < 9 şərtini ödəyən a və b natural
5𝑎+5𝑏+30
ədədləri üçün ifadəsinin ən kiçik
𝑎+𝑏
1 qiymətini tapın. (2013-I qrup)
6. (1 − 𝑥 ): (𝑥 − 𝑥 2 ) ifadəsini sadələşdirin.
(2010-IV qrup)
1 1 1
A) B) x(x-1) C)− D) 1 E)
𝑥−1 𝑥2 𝑥
𝑎2 1 𝑎 1 1 (𝑎+𝑏)2−4𝑎𝑏
7. m-in neçə tam qiymətində
9𝑚+18
kəsrinin 16. (𝑏3 − 𝑎): (𝑏2 + 𝑏 + 𝑎): 𝑏 ifadəsini
𝑚 2+7𝑚+10 1−
𝑎
qiyməti tam ədəddir? (2011-II qrup) sadələşdirin. (2013-II qrup)
A)8 B)3 C)5 D)4 E)7 a 1 a 1+b a−b
𝐴) B) C) D) E)
b ab a+b a a+b
1 1
17. √𝑦 − = 2 olarsa, 𝑦 + ifadəsinin qiymətini
272 27∙13 132 √𝑦 𝑦
8. 400 + 200
+ 400 ifadəsinin qiymətini tapın. tapın (2013-III qrup)
(2011-III qrup) və (2014-III qrup)
1 1
A) 10 B) 4 C) 1 D) 20 E) 4
𝑎 𝑎 2−𝑏 2 𝑏
18. 𝑏
− 𝑏2
∙ 𝑎−𝑏 ifadəsini sadələşdirin.
4√𝑥−𝑥
9. kəsrini ixtisar edin. (2011-IV qrup) (2013-IV qrup)
2𝑥−32 𝑏 𝑎 𝑏
√x √x √x A) 1 B) 𝐶) − 1 𝐷) 𝐸)
A) − B) − 2(√x+4) C) 2(√x−4) 𝑎 𝑎−𝑏 𝑎−𝑏
√x+4
2(√x−4) √x+4 𝑎 𝟐−3𝑎−4
D) E) − 19. 𝑎 2 −𝑏
cəbri kəsri ixtisar olunursa,b-nin ala
√x √x
biləcəyi qiymətlərin cəmini tapın. (2014-I qrup)
 1 1 1 1 𝑎𝑦+𝑏𝑦−𝑎𝑥−𝑏𝑥
20. x - y=4, x+y=5 olarsa, ( − ) : ( + ) ifadəsinin 29. a=2,75 və b=1,25 olduqda, 𝑦−𝑥
𝑦 𝑥 𝑥 𝑦
qiymətini tapın. (2014-III qrup) ifadəsinin qiymətini hesablayın. (2016-III qrup)
A) 0,3 B) 1,2 C) 0,6 D) 0,8 E) 0,4
A) 4 B) -0,5 C) 3 D) -1 E) 0,5

𝒃 𝟒𝒂
21. 𝟐𝒂𝟐+𝒂𝒃 − 𝟐𝒂𝒃+𝒃𝟐 ifadəsini sadələşdirin. 4𝑎 2 𝑎+2
30. 𝑎2−4 ∙ 2𝑎
ifadəsini sadələşdirin. (2016-IV qrup)
(2014-IV qrup)
𝑏−𝑎 2𝑎−𝑏 1 𝑏−2𝑎 𝑎 𝑎 2𝑎 2𝑎 2
A) 2
𝐵) 𝑎𝑏(2𝑎+𝑏) 𝐶) 𝑎𝑏 𝐷) 𝑎𝑏
E)-(2a-b) A) B) C) D) E)
𝑎+2 𝑎−2 𝑎+2 𝑎−2 𝑎−2

2 1 2 1 𝑥 2−14𝑥+49
22. |𝑎| ≥ 1 olduqda, √1 − 𝑎 + 𝑎2 − √1 + 𝑎 + 𝑎2 31. ifadəsini sadələşdirin.
𝑥 2 −49
ifadəsini sadələşdirin. (2014-II qrup-yaz) (2016-III qrup-yaz)
2 2
A) − 𝑎 B) 4 C) 2 D) -2 E) 𝑎 𝑥+7 𝑥−7
A) 𝑥−7 B) 𝑥 + 7 C) 𝑥+7 D) 7 − 𝑥 E) 𝑥 − 7

−2𝑎+8
23. kəsrini ixtisar edin. (2015-I qrup)
𝑎 2 −8𝑎+16
2 1 2 𝑥−𝑦 𝑥
A) 4+𝑎 B) 𝑎−3 C) 4−𝑎 32. = 2 olduqda, ifadəsinin qiymətini
𝑥 𝑥−𝑦

2 2 hesablayın. (2016-IV qrup-yaz)

D) E)
3+𝑎 2−𝑎
A) 0,25 B) 0,5 C) -2 D) 2 E) -4
𝑎 2+𝑎−12
rasional_kəsrlər

24. a= −3,1 olduqda ifadəsinin qiymətini (0,(𝑎))2 +(0,(𝑏))2

9−𝑎 2 33. ifadəsini sadələşdirin.
hesablayın. (2015-II qrup) 𝑎2 +𝑏2
A) -7 B) 5 C) -5 D) -6 E) 9 (a, b – birrəqəmli ədədlərdir). (2017-I qrup-yay)
1 1 1 1 1
9 2𝑥 2−8𝑥+18 𝐴) 2 𝐵) 9 𝐶) 3 𝐷) 81 𝐸) 10
25. (𝑥 + 𝑥−4) : 𝑥 2−16
ifadəsini sadələşdirin.
(2015-III qrup) 𝑎3 +𝑏3 −𝑐 3
𝑥+6 3 𝑥−3 34. 𝑎 + 𝑏 − 𝑐 = 0 , 𝑎𝑏𝑐 ≠ 0 olarsa,
A) 𝑥−4 B) 𝑥+4 C) 𝑥+4 3𝑎𝑏𝑐
ifadəsinin qiymətini tapın. (2017-II qrup-yay)
𝑥+4 𝑥−6
D) 2
E) 4 1 1
A) B) 0 C) -1 D) 2 E) −
3 3
4𝑐+2𝑏
26. 4𝑐 2 −𝑏2 kəsrini ixtisar edin. (2015-IV qrup) 0,1𝑥 0,3 2 2 2
35. 𝑥+𝑦
= 1,5 və 𝑥 = 2 3 : 1 3 + 2 5 olarsa, y - i

A) 𝑐+𝑏
1
𝐵)
2𝑐+𝑏
𝐶)
2 tapın. (2017-II qrup-yaz)
2 2𝑐+𝑏
2 1
D) 2𝑐−𝑏 𝐸) A) -2,5 B) 2,5 C) 2 D) 3 E) -2
2𝑐−𝑏
𝑎 2−𝑏 2
16 36. 5(𝑎−𝑏) ifadəsini sadələşdirin. (2017-III qr-yaz)
27. 𝑥 > 0 𝑜𝑙𝑎𝑟𝑠𝑎, 𝑥 + 𝑥
ifadəsinin ən kiçik
qiymətini tapın. (2016-I qrup) 𝑎−𝑏 1
𝐴) 5
𝐵)5(𝑎 + 𝑏) 𝐶) 5
A) 4 B) 12 C) 10 D) 5 E) 8 𝑎+𝑏
𝐷)𝑎 + 𝑏 𝐸) 5
4 4
28. 3𝑎 + = 3𝑏 + və 𝑎 ≠ 𝑏 olarsa, ab hasilini 37.
3𝑎−2𝑏
= 7 olarsa,
𝑎−𝑏
ifadəsinin qiymətini
𝑎 𝑏
𝑏 𝑏
tapın. (2016-II qrup-yaz) hesablayın. (2017-III qrup-yay)
3 4 3
A) − 2 B) 3 C) 4 D) 4 E) − 3 A) 5 B) 6 C) 3 D) 4 E) 2
 (𝑏+𝑎)2 3 𝑦 2 −6𝑦+9
38. kəsrini ixtisar edin. (2017-IV qrup-yay) 46. 𝑦 = 1 olduqda, ifadəsinin qiymətini
𝑎 2 −𝑏2 5 3−𝑦

𝒂+𝒃 𝑎−𝑏 𝑎+𝑏 𝑏−𝑎

hesablayın. (2018-IV qrup-yay)
𝐴)1 𝐵) 𝒂−𝑏 𝐶) 𝑎+𝑏 𝐷) 𝑏−𝑎 𝐸) 𝑎+𝑏
3 3 3 2 2
𝐴) − 5 5 𝐵) 5 5 𝐶) 1 5 𝐷) − 5 𝐸) 1 5
3𝑏 6𝑏−25
39. 𝑏 = −1 olarsa, (3𝑏 − 𝑏−4) : (𝑏 − 𝑏−4
)
7𝑚+28
ifadəsinin qiymətini tapın. (2017-IV qrup-yay) 47. m-in neçə tam qiymətində 𝑚 2 +9𝑚+20
ifadəsinin
qiyməti tam ədəddir? (2019-I qrup-yaz)
A) 0,5 B) 0,4 C) 0,3 D) 0,1 E) 0,2

9
40. 𝑎2 + 5𝑎 = −3 olduqda, 𝑎2 + ifadəsinin
𝑎2
𝑎−𝑏 𝑎 𝑎+𝑏
qiymətini hesablayın. (2018-I qrup-yay) 48. 𝑏
∙ (𝑎−𝑏 − 𝑎
) ifadəsini sadələşdirin.

A) 17 B) 19 C) 25 D) 29 E) 34 (2019-II qrup-yaz)
1
41. x-in hansı qiymətlərində √4𝑥 + 6 + 𝑏 𝑎2 𝑎
√11−2𝑥 A) a + b B) C) a – b D) E)
𝑎 𝑏 𝑏
ifadəsinin mənası var? (2018-II qrup-yaz)
̅̅̅̅ −𝑏𝑎
𝑎𝑏 ̅̅̅̅
̅̅̅ ikirəqəmli ədədi üçün
49. 𝑎𝑏 = 7 olarsa, a∙b
𝐴) [−1,5; 5,5) 𝐵) (−4; 2] 𝐶) (−5; 11] 𝑎+𝑏
hasilini tapın. (2019-II qrup-yay)
1 2
𝐷) [−9; 12] 𝐸) [1 4 ; 11)
A) 9 B) 7 C) 14 D) 8 E) 16
1 3𝑎 1
rasional_kəsrlər

42. 𝑎−1 − 𝑎3−1 + 𝑎2+𝑎+1 ifadəsini sadələşdirin. 2𝑥

3 1−𝑥
50. 𝑥 = 10 olduqda, 1−𝑥 −1
ifadəsinin qiymətini
(2018-II qrup-yay) 1−( 2𝑥 )
𝑎−2 𝑎−2 𝑎 tapın. (2019-II qrup-yay)
𝐴) 𝑎 2+4
𝐵) 𝑎+2
𝐶) (𝑎−2)2

𝑎 2
𝐷) 𝐸)
𝑎 2+𝑎+1 (𝑎+2)2

4𝑥−4 4
43. : ifadəsini sadələşdirin. 51.
𝑥 2−𝑥+1 𝑥 3+1

(2018-III qrup-yaz)
𝑥−1 𝑥+1
𝐴) 𝑥+1 𝐵)𝑥 2 − 1 𝐶)𝑥 2 + 1 𝐷) 𝑥−1 𝐸)𝑥 + 1
1 1
44. √𝑥 + = 3 olarsa, 𝑥 + 𝑥 ifadəsinin qiymətini
√𝑥
tapın. (2018-III qrup-yay)

A) 17 B) 12 C) 41 D) 5 E) 7

𝑎𝑏4 −49𝑎 24𝑏4

45. ∙ 𝑎2 𝑏2 +7𝑎2 ifadəsini sadələşdirin.
6𝑏3

(2018-IV qrup-yaz)
5(𝑏+4) 4𝑏(𝑏 2−7) 𝑎(𝑏+4)
𝐴) 𝑏2
𝐵) 𝑎
𝐶) 5𝑏 2

2𝑏 4 (𝑏−4) 4𝑏 2(𝑏+7)
𝐷) 5𝑎 2
𝐸) 𝑎