OBRAZOVANJE U SAVREMENOM DOBU

Behram-begova medresa u Tuzli, maj 2023. godine

I UVODNE NAPOMENE
Obrazovanje je kompleksan i višeznačan pojam koji se različito defi-
nira i razumijeva. U kontekstu teme naše ovogodišnje debate, pod poj-
mom ‘’obrazovanje’’ podrazumijevamo organizirani proces usvajanja
znanja, vještina i spoznaja kroz uređen društveni sistem od predškol-
skih ustanova, preko osnovnih i srednjih škola, do visokoškolskih institu-
cija (univerziteta), u vremenu i prostoru u kojem živimo i izazovima sa
kojima se suočavamo.
Naravno, kako bi se potpunije shvatio sam pojam obrazovanja u ši-
rem smislu, treba uzeti u obzir i druge vidove naobrazbe, individualne i
grupne edukacije, kurseve i seminare, kao nezaobilazne oblike dodat-
nog usavršavanja svake ličnosti, ali i društvene, kulturne i medijske fe-
nomene i pojave koji itekako utječu na formiranje svijesti svake osobe,
a posebno mladih generacija.
Imajući u vidu složenost samog pojma obrazovanja kao i njegove
društvene manifestacije, učesnici debate trebaju tokom svojih izlaga-
nja i diskusija izdvojiti najvažnije izazove sa kojima se suočava obra-
zovni proces danas u Bosni i Hercegovini i zemljama okruženja (Srbija,
Crna Gora i Hrvatska), te predložiti rješenja koja će doprinijeti njego-
vom osavremenjavanju i poboljšavanju.

1
 U promišljanju i analiziranju teme ‘’Obrazovanje u savremenom
dobu’’, neka od problemskih pitanja mogu biti: Šta je obrazovanje
danas? Sa kakvim izazovima se suočava? U kakvom su odnosu tra-
dicionalni i savremeni pristupi odgojno-obrazovnom procesu? Koji su
pozitivni i negativni utjecaji savremenih tehnologija, digitalnih medija i
društvenih mreža? Kakav je odnos države i društva prema obrazova-
nju? Koja je uloga obrazovanja u izgradnji slobodnog, demokratskog i
jednakopravnog društva? Šta je reforma obrazovanja? Koje su sličnosti
i razlike obrazovnog sistema u Bosni i Hercegovini (Srbiji, Crnoj Gori,
Hrvatskoj) sa drugim zemljama Evropske unije? Da li je usklađena upi-
sna politika u srednjem i visokom obrazovanju sa tržištem rada? Kakav
je status javnih i privatnih obrazovnih ustanova? itd.
Učesnici Debate, učenici srednjih škola, kao najvažniji činioci odgoj-
no-obrazovnog procesa, trebaju jasno, konkretno i argumentovano u
svojim izlaganjima prepoznati i analizirati ova ali i druga pitanja koja su
vezana za savremene obrazovne tokove.

II PODTEME DEBATE
1. Obrazovanje je ključ napretka svakog društva
2. Usklađenost upisne politike u srednjem i
viskom obrazovanju sa tržištem rada
3. Savremene tehnologije, digitalni mediji i društvene mreže
pozitivno utječu na odgojno-obrazovni proces
4. Privatne škole i fakulteti su neminovnosti savremenog doba
5. Odgoj je važniji od obrazovanja
6. Depolitizacija obrazovanja

III CILJEVI DEBATE

- Izgradnja sposobnosti za percepciju stanja u društvu kod mladih
- Razvijanje kritičkog mišljenja prema zbivanjima u svojoj zajednici
- Afirmacija pozitivnih vrijednosti i primjera
u interakciji među mladim ljudima

IV UČESNICI DEBATE
Škole mogu prijaviti dva učenika za netakmičarski dio, jednog uče-
nika za takmičarski dio na engleskom jeziku i jednog učenika za takmi-
čarski dio na bosanskom jeziku.

2
Škole učesnice Debate:
1. Ekonomska škola Brčko
2. Gimnazija ‘’Ismet Mujezinović’’ u Tuzli
3. Gimnazija KŠC ‘’Sveti Franjo’’ u Tuzli
4. Gimnazija ‘’Meša Selimović’’ u Tuzli
5. Gimnazija ‘’Mustafa Novalić’’ Gradačac
6. Druga gimnazija Zenica
7. Gimnazija Brčko
8. Gimnazija Živinice
9. Gimnazija Visoko
10. Prva gimnazija Zenica
11. Karađoz-begova medresa u Mostaru
12. Elči Ibrahim-pašina medresa u Travniku
13. Islamska gimnazija dr. Ahmeda Smajlovića u Zagrebu
14. Medresa ‘’Reis Džemaludin-ef. Čaušević’’ Cazin
15. Medresa ‘’Mehmed Fatih’’ u Podgorici
16. Medresa ‘’Osman-ef. Redžović’’ Veliko Čajno, Visoko
17. Mješovita srednja ekonomsko-hemijska škola Lukavac
18. Mješovita srednja elektro-mašinska škola Lukavac
19. Mješovita srednja elektrotehnička škola Tuzla
20. Mješovita srednja građevinsko-geodetska škola u Tuzli
21. Mješovita srednja hemijska škola Tuzla
22. Mješovita srednja mašinska škola Tuzla
23. Gazi Husrev-begova medresa u Sarajevu
24. Mješovita srednja rudarska škola Tuzla
25. Mješovita srednja škola ‘’Hasan Kikić’’ Gradačac
26. Mješovita srednja škola Banovići
27. Mješovita srednja škola Čelić
28. Mješovita srednja škola Doboj-Istok
29. Mješovita srednja škola Gračanica
30. Mješovita srednja škola Kalesija
31. Mješovita srednja škola Kladanj

3
32. Mješovita srednja škola Lukavac
33. Mješovita srednja škola Sapna
34. Gimnazija ‘’Musa Ćazim Ćatić’’ Tešanj
35. Mješovita srednja škola Srebrenik
36. Mješovita srednja škola Tuzla
37. Mješovita srednja škola u Teočaku
38. Mješovita srednja škola Živinice
39. Mješovita srednja Tešanj
40. Mješovita srednja turističko-ugostiteljska škola Tuzla
41. Perzijsko-bosanski koledž u Sarajevu
42. Prva bošnjačka gimnazija u Sarajevu
43. Srednja ekonomsko-trgovinska škola Tuzla
44. Srednja medicinska škola u Tuzli
45. Gimnazija Bihać
46. Medresa ‘’Gazi Isa-beg’’ u Novom Pazaru
47. Srednja muzička škola Tuzla
48. Srednja škola Pere Zečevića u Odžaku
49. Srednja tehnička škola Tešanj
50. SŠC ‘’Nedžad Ibrišimović’’ Ilijaš
51. Gimnazija Bugojno
52. Gimnazija ‘’Dr. Mustafa Kamarić’’ u Gračanici
53. Gimnazija ‘’Edhem Mulabdić’’ Maglaj
54. Gimnazija Goražde
55. Richmond Park Schools Tuzla

V MJESTO ODRŽAVANJA DEBATE

Behram-begova medresa, Behram-begova 1, Tuzla
Telefon: +387 (0)35 281-151, fax. 281-154, e-mail: info@bbm.edu.ba
Kontakt osoba: Nedim Alić (061/712-563), e-mail: debata@bbm.edu.ba

VI VRIJEME ODRŽAVANJA DEBATE

Utorak, 16. maj 2023. godine, sa početkom u 10:00

4
 VII PRIJAVLJIVANJE NA DEBATU
Prijava na 23. debatu učenika srednjih škola u Behram-begovoj me-
dresi se vrši putem e-maila debata@bbm.edu.ba do 3. maja 2023.

VIII PROPOZICIJE ZA NETAKMIČARSKI DIO DEBATE

- U netakmičarskom dijelu svaku školu
predstavljaju po dva učenika.
- U radnom dijelu debate svi učesnici će biti podijeljeni u nekoliko
grupa koje će unutar sebe imati afirmaciju i negaciju.
- Svaka grupa će na radnoj sesiji iznijeti argumente s
potkrepom i obrazloženjem i za afirmaciju i za negaciju.
- Paralelno s izlaganjem svih grupa bit će napravljeni zaključci
na osnovu kojih će na kraju biti otvorena glavna rasprava.
- Potrebno je da se u toku priprema za debatu pažnja
usmjeri na problematiku s pozicija afirmacije i negacije.
- Nije dozvoljeno čitanje pripremljenih izlaganja, a
dozvoljeno je čitati citate i rezultate istraživanja.
Ovo pravilo se odnosi i na plenarnu sesiju.
- Sesijom rukovodi moderator koji usmjerava sam
tok debate, a određuje ga organizator.
- U slučaju diskusije izvan teme ili prekoračenja
vremena predviđenog za diskusiju, odnosno
repliku, moderator će preusmjeriti diskusiju.

IX PROPOZICIJE ZA TAKMIČARSKI DIO DEBATE NA BOSANSKOM JEZIKU

- U takmičarskom dijelu debate na bosanskom jeziku
učešće mogu uzeti sve škole učesnice debate.
- Škole predlažu po jednog učenika-cu koji će se takmičiti.
U takmičarskom dijelu ne mogu učestvovati učenici
koji su ranijih godina pobjeđivali na ovoj debati.
- Takmičenje će se odvijati paralelno s radnim
netakmičarskim dijelom debate.
- Svaki od takmičara će govoriti o temi debate
u trajanju do najviše 5 minuta.
- Takmičar ne smije koristiti pripremljene materijale.
- Akcenat takmičenja će biti na govorničkim
vještinama, retorici i poenti samog govora.

5
- Govor treba da bude u formatu istraživačkog eseja
i plana te da jasno istakne pozitivnu ili negativnu
stranu same teme po mišljenju samog govornika.
- Tri najbolja govornika učestvovat će, tj. borit će se za
plasman od 1. do 3. mjesta na plenarnoj sesiji.
- Ocjenjivački žiri bit će sačinjen od strane škole domaćina.
- Za prva tri govornika predviđene su plakete i nagrade.

X PROPOZICIJE ZA TAKMIČARSKI DIO DEBATE NA ENGLESKOM JEZIKU

- U takmičarskom dijelu debate na engleskom jeziku
učešće mogu uzeti sve škole učesnice debate.
- Škole predlažu po jednog učenika-cu koji će se takmičiti.
- Takmičenje će se odvijati paralelno s radnim
netakmičarskim dijelom debate.
- Svaki od takmičara će govoriti o temi debate
u trajanju do najviše 5 minuta.
- Takmičar ne smije koristiti pripremljene materijale.
- Akcenat takmičenja će biti na govorničkim
vještina, retorici i poenti samog govora.
- Govor treba da bude u formatu istraživačkog eseja
i plana, te da jasno istakne pozitivnu ili negativnu
stranu same teme po mišljenju samog govornika.
- Tri najbolja govornika učestvovat će, tj. borit će se za
plasman od 1. do 3. mjesta na plenarnoj sesiji.
- Ocjenjivački žiri bit će sačinjen od strane škole domaćina.
- Za prva tri govornika predviđene su plakete i nagrade.

XI TAKMIČENJE U SNIMANJU VIDEOSPOTA

- Svi učesnici netakmičarskog dijela mogu
učestvovati u videotakmičenju.
- Video u maksimalnom trajanju od 2 minute
može biti snimljen mobilnim uređajem.
- Takmičari video šalju preko online servisa wetransfer.com na
mail: debata@bbm.edu.ba najkasnije do 3. maja 2023. godine.
- Tema videospota je tema debate.
- Tri najbolja videospota će biti prezentirana na finalnoj sesiji.
- Škola domaćin će odrediti ocjenjivački žiri.

6
XII ZAVRŠNE NAPOMENE
- U debati će se priznavati sve definicije pojmova koje su preuze-
te iz rječnika, enciklopedija i udžbenika koji se koriste u nastavi, s
obavezom navođenja izvora.
- Nije nužno da svi učesnici zauzmu zajednički definitivan stav o
naznačenoj temi.
- Poželjne su sve predradnje koje će doprinijeti kvaliteti debate, kao
što su anketiranja i druge vrste istraživanja provedene u sredina-
ma iz kojih učesnici dolaze. Rezultati koji se ovako dobiju mogu se
iznositi u debati.
- Svi učesnici Debate dužni su svoja izlaganja poslati na mail
debata@bbm.edu.ba ili donijeti na dan debate u elektronskoj
formi radi eventualnog objavljivanja.