Professional Documents
Culture Documents
Perla Bashkimi Sovjetik His
Perla Bashkimi Sovjetik His
Republikat e Bashkimit Sovjetik ose Republikat Unionit ë Bashkimit Sovjetik ishin proto shtetete etnikisht të
bazuara drejtpërdrejt në Qeverinë e Bashkimit Sovjetik.[1] Për shumicën e historisë së saj, Bashkimi Sovjetik
ishte një shtet shumë i centralizuar; reformat e decentralizimit gjatë epokës së Perestrojkës ("Ristrukturimi") dhe
Glasnost ("Hapja") e kryer nga Mihail Gorbaçov çuan në shpërbërjen e Bashkimit Sovjetik më 1991.
Republika e Bashkimit ishte një shtet sovran sovjetik socialist që ishte bashkuar me republikat e tjera sovjetike në
Bashkimin e Republikës Socialiste Sovjetike. Neni 81 i Kushtetutës deklaroi se "të drejtat sovrane të republikave
të Bashkimit do të ruhen nga BRSS".[2]
Në dekadat e fundit të ekzistencës së saj, Bashkimi Sovjetik zyrtarisht përbëhej nga pesëmbëdhjetë Republika
Socialiste Sovjetike (SSR). Të gjithë ata, me përjashtim të Federatës Ruse (deri në vitin 1990), kishin kapitujt e tyre
të Partisë Komuniste të Bashkimit Evropian.
Të gjitha ish-republikat e Bashkimit tani janë vende të pavarura, ku njëmbëdhjetë prej tyre (të gjitha përveç
shteteve të Balltikut dhe Gjeorgjisë) janë shumë të organizuar nën titullin e Komonuelthit të Shteteve të
Pavarura. Kushtetuese, Bashkimi Sovjetik ishte një federatë. Në përputhje me dispozitat e Kushtetutës (versionet
e miratuara në 1924, 1936 dhe 1977), secila republikë ruajti të drejtën e shkëputjes nga BRSS. Gjatë gjithë Luftës
së Ftohtë, kjo e drejtë konsiderohej gjerësisht e pakuptimtë;
Në praktikë, Bashkimi Sovjetik ishte një njësi shumë e centralizuar që nga krijimi i saj në 1922 deri në mesin e
viteve 1980, kur forcat politike të lëshuara nga reformat e ndërmarra nga Mikhail Gorbaçov rezultuan në lirimin e
kontrollit qendror dhe shpërbërjen përfundimtare të tij.
Së bashku me hierarkinë e administratës shtetërore, ekzistonte një strukturë paralele e organizatave partiake, gjë
që lejoi Politburoun të ushtrojë një sasi të madhe kontrolli mbi republikat. Organet e administratës shtetërore
morën drejtimin nga organet paralele të partisë dhe emërimet e të gjithë partive dhe zyrtarëve shtetërorë
kërkuan miratimin e organeve qendrore të partisë.
Çdo republikë kishte grupin unik të simboleve shtetërore: një flamur, një stemë dhe, me përjashtim të Rusisë deri
në vitin 1990, një himn. Çdo republikë e Bashkimit Sovjetik gjithashtu u nderua me Urdhrin e Leninit.